ΘΕΜΑ Α Α. γ Α2. β Α. δ Α4. β Α5. α. Θεωρία Arrhenius Βάσεις είναι οι ενώσεις που όταν διαλυθούν στο νερό δίνουν ανιόντα ΟΗ - Η δράση τους αφορά μόνο σε υδατικά διαλύματα Εκδηλώνουν το βασικό τους χαρακτήρα ανεξάρτητα από την ύπαρξη οξέος Θεωρία Brosted - Lowry Βάσεις είναι οι ενώσεις που μπορούν να δεχθούν ένα ή περισσότερα πρωτόνια Δρουν και σε μη υδατικά διαλύματα Εκδηλώνουν το βασικό τους χαρακτήρα μόνο με τη παρουσία οξέος β. Η ηλεκτρολυτική διάσταση αφορά μόνο ιοντικές ενώσεις ενώ ο ιοντισμός αφορά ομοιοπολικές ενώσεις. Η ηλεκτρολυτική διάσταση είναι πάντα πλήρης ενώ ο ιοντισμός μπορεί να είναι πλήρης ή μερικός. ΘΕΜΑ Β B: α. Η πρόταση είναι λανθασμένη Το καθαρό νερό είναι ουδέτερο σε οποιαδήποτε θερμοκρασία, διότι η μόνη αντίδραση που λαμβάνει χώρα είναι ο αυτοϊοντισμός του: 2 2 [ ][ ] [ ] [ ] w
β. Η πρόταση είναι σωστή. S HS HS έ άύ έ ό 2 2 2 HS S HS έ ύ ύ ό ί 2 γ. Η πρόταση είναι λανθασμένη έύ ί 4 K 4 w -9 ύ : K Κ + = w Ά ί έ ύ 5 4 b 4 4 ανη 4 b δ. Η πρόταση είναι σωστή. Η ηλεκτρονιακή δομή για το άτομο του στοιχείου στη θεμελιώδη κατάσταση είναι: s 2s 2p s p d 4s 4p 2 2 6 2 6 2 ί ή έ p,4ί 5η(VA)ομάδα 4p ε. Η πρόταση είναι λανθασμένη. C ανάγεται όώ.. ό 2 2 C οξειδώνεται όά.. ό 0 B2: α. Τα στοιχεία της 2ης περιόδου του Περιοδικού Πίνακα είναι 8. Στη 2η περίοδο ανήκουν τα στοιχεία που η εξωτερική τους στιβάδα είναι η L η οποία χαρακτηρίζεται από τον κύριο κβαντικό αριθμό n=2. Επειδή η στιβάδα L χωράει μέχρι 8 ηλεκτρόνια (κάθε στιβάδα χωράει 2n 2 ηλεκτρόνια) συμπεραίνουμε ότι η 2η περίοδος του Περιοδικού Πίνακα έχει 8 στοιχεία. β. Η ηλεκτρονιακή για το άτομο του στοιχείου με ατομικό αριθμό Z =27 στη θεμελιώδη κατάσταση είναι η εξής: 2 2 6 2 6 7 2 7 2 s 2s 2p s p d 4s ή [Ar]d 4s Άρα το στοιχείο ανήκει στον d τομέα, 4η περίοδο και στην 9η (VIIIB) ομάδα του Π.Π. ΘΕΜΑ Γ Γ:α. Α Β Γ Δ Ε HCOOH HCH=O CHCH2OH CHCOOH CHCH=O
β. i) HCH=O + 2 CuSO4 + 5NaOH HCOONa + Cu2O + 2Na2SO4 + H2O ii) CHCH2OH + 4I2 + 6NaOH CHI + HCOONa + 5NaI + 5H2O iii) CHCH=O + 2AgNO + NH + H2O CHCOONH4 + 2Ag + 2NH4NO iv) CHCH2OH + 2K2Cr2O7 + 8H2SO4 CHCOOH + 2 Cr2(SO4) + 2K2SO4 + H2O Γ2: X Μ Φ Θ Ψ Σ Λ Γ: Έστω ότι στο διάλυμα περιέχονται 2α mol (COOK)2 και 2β mol CHCOOH. Έτσι, σε κάθε μέρος θα έχω α mol (COOK)2 και β mol CHCOOH ο Μέρος: Με το ΚΟΗ αντιδρά το αιθανικό οξύ, οπότε: Όμως, KOH KOH CHCOOH + ΚΟΗ CHCOOK + Η2Ο α mol α mol n C V n 0, 20,mol n 0, 02mol 0, 02 Ά όάέ n 2 n CHCOOH CHCOOH =0,04mol 2ο Μέρος: 5 (COOK)2 + 2 KMnO4 + 8H2SO4 CO2 + 2 MnSO4 + 6K2SO4 + 8H2O βmol Όμως, 2β 5 mol 2 n C V n 0, 20, 2mol n 0, 04mol 0, 04 0, no4 no4 no4 no4 no4 5 Ά όάέ n 2 =0,2mol (COOK) 2 n (COOK) 2
ΘΕΜΑ Δ Δ: Στο Διάλυμα Α: n C V 0,20,05 n 0,0mol CHCOOH CHCOOH CHCOOH CHCOOH Στο Διάλυμα Β: n C V 0,20,05 n 0,0mol NaOH NaOH NaOH NaOH Με την ανάμιξη διαλυμάτων λαμβάνει χώρα αντίδραση εξουδετέρωσης: CHCOOH + NaOH CHCOONa + H2O A 0,0 0,0 A/Π -0,0-0,0 +0,0 mol Τ - - 0,0 0,0 Στο τελικό διάλυμα θα ισχύει: [CH COONa] 0,M 0, CΗCΟΟΝa Na + + CHCOO - 0, 0, 0, M CHCOO - + H2O CHCOOH + OH - I.I 0, x x x M Ισχύει: 4 w -9 - bchcoo bchcoo 5 bchcoo CHCOOH 2 0, x 0, 2 2 x x -9 x 2 5 bch COO bchcoo 0, x 0, 0, Ά, x x ό,poh 5 ph =9
Δ2: Στο τελικό διάλυμα ισχύει: και n C V 0,20, n 0,02mol NaOH NaOH NaOH NaOH Λαμβάνει χώρα εξουδετέρωση: n C V 0,20,05 n 0,0mol CHCOOH CHCOOH CHCOOH CHCOOH CHCOOH + NaOH CHCOONa + H2O A 0,0 0,02 A/Π -0,0-0,0 +0,0 mol Τ - 0,0 0,0 Συνεπώς στο τελικό διάλυμα έχω: 0,0 0,0 [NaOH] 0, 0M [CH COONa] 0, 0M NaΟΗ Na + + ΟΗ - 0,0 0,0 0,0 M CHCOONa Na + + CHCOΟ - 0,0 0,0 0,0 M CHCOΟ - + H2O CHCOOH + OH - I.I 0,0 x x x M Ισχύει: [OH ] 0,0x 0,0M poh 2 Δ: ph=2
Στο τελικό διάλυμα Ε ισχύει: n C V 0,20,5 n 0,mol CHCOOH CHCOOH CHCOOH CHCOOH Επίσης για το HCl: n C V 0,20,5 n 0,mol HCl HCl HCl HCl Με την προσθήκη του NaOH θα αντιδράσει πρώτα το ισχυρό οξύ. HCl + NaOH NaCl + H2O A 0, 0,5 A/Π -0, -0, +0, mol Τ - 0,05 0, CHCOOH + NaOH CHCOONa + H2O A 0, 0,05 A/Π -0,05-0,05 +0,05 mol Τ 0,05-0,05 Το διάλυμα Ε είναι ρυθμιστικό: 0,05 [CH COONa] ph pk log ph pk log ph pk ph=5 [CH COOH] 0,05 Δ4: α. Από τις 2 καμπύλες ογκομέτρησης προκύπτει ότι το ισοδύναμο σημείο και στις 2 ογκομετρήσεις λαμβάνει χώρα όταν χρησιμοποιηθούν 20mL από το διάλυμα NaOH 0,2M. Στο ισοδύναμο σημείο στην ογκομέτρηση του CHCOOH ισχύει: n n C V C V 0,2 V 0,2 V V V 20mL CHCOOH NaOH CHCOOH CHCOOH NaOH NaOH CHCOOH NaOH CHCOOH NaOH Όταν έχουν προστεθεί ml από το διάλυμα του ΝaOH στα 20mL του διαλύματος CHCOOH θα έχουμε: CHCOOH + NaOH CHCOONa + H2O A 0,2 0,02 0,2 0,0 A/Π -0,2 0,0-0,2 0,0 +0,2 0,0 mol Τ - Το διάλυμα μετά τη προσθήκη των ml ΝaOH είναι ρυθμιστικό: [CH COONa] 0, 0 ph pk log ph pk log ph pk ph=5 [CH COOH] 0,0
Άρα, αφού όταν καταναλωθούν ml ΝaOH το ph του Διαλύματος που περιέχει το CHCOOH είναι ph = 5, συμπεραίνουμε ότι η καμπύλη (2) αντιστοιχεί στο CHCOOH και η καμπύλη () στο ΗΒ. Δ4: β. HB VHB VCH COOH n n C V C V C 0,02 0,2 0,02 C 0,2M NaOH HB HB NaOH NaOH HB HB Όταν έχουν προστεθεί ml από το διάλυμα του ΝaOH στα 20mL του διαλύματος ΗΒ θα έχουμε: ΗΒ + NaOH NaΒ + H2O A 0,2 0,02 0,2 0,0 A/Π -0,2 0,0-0,2 0,0 +0,2 0,0 mol Τ - Το διάλυμα μετά τη προσθήκη των ml ΝaOH είναι ρυθμιστικό και από το διάγραμμα φαίνεται ότι έχει ph = 4. Άρα: [NaB] 0, 0 ph pk log ph pk log 4 pk K = HB HB HB αhb [HB] 0,0 Δ4: γ. -4 n n 0,20,02 0,004mol HB NaOH ΗΒ + NaOH NaΒ + H2O A 0,004 0,004 A/Π -0,004-0,004 +0,004 mol Τ - - 0,004 Συνεπώς για το ΝaB: 0,004 [NaB] [NaB] 0,M 0,04 NaB Na + + B - 0, 0, 0, M B - + H2O HB + OH - I.I 0, x2 x2 x2 M [HB][OH ] x x 2 2 2 2 bb 2 [B ] 0, x 0, 2 x2 5,5 5,5 4 2 0, w Ό, bb 4 K HB x [OH ] M poh 5, 5 ph=8,5