ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ. ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Διοικητική δικαιοδοσία και διοικητικές διαφορές 1

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ. ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ. VII ΧΧΧVII ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Διοικητική δικαιοδοσία και διοικητικές διαφορές 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Έννοια, συνταγματικά θεμέλια και ιστορική εξέλιξη της διοικητικής δικαιοδοσίας... 1 Ι. Η διοικητική δικαιοσύνη ως μορφή ελέγχου της δημόσιας διοικήσεως.. 1 II. Οι τέσσερις μορφές ελέγχου της δημόσιας διοικήσεως. 2 ΙΙΙ. Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος.. 2 IV. Ο διοικητικός αυτοέλεγχος 2 V. Ο έλεγχος του Συνηγόρου του Πολίτη... 3 VΙ. Ο δικαστικός έλεγχος από τη διοικητική δικαιοσύνη Οι όροι «διοικητική δικαιοσύνη» και «διοικητική δικαιοδοσία» 4 1. Ο δικαστικός έλεγχος ως νομικός έλεγχος. 4 2. Περί του όρου «διοικητική δικαιοσύνη» 5 3. Περί του όρου «διοικητική δικαιοδοσία»... 6 VΙΙ. Δικαιοδοτική λειτουργία ελεγκτική της διοικήσεως ε- κτός της ελληνικής εννόμου τάξεως.... 8 VΙΙΙ. Συνταγματικά θεμέλια της διοικητικής δικαιοδοσίας 9 1. Το δικαίωμα δικαστικής προστασίας του άρθρου 20 1 Συντ.... 9 α. Το δικαίωμα δικαστικής προστασίας ως θεμελιώδες δικονομικό δικαίωμα.. 9 β. Το δικαίωμα σε πλήρη και αποτελεσματική προστασία... 10

X Περιεχόμενα γ. Τα όργανα της δικαστικής προστασίας. 11 δ. Φορείς και περιορισμοί του δικαιώματος.. 11 2. Το σύστημα των άρθρων 93-95 Συντ. 12 α. Το άρθρο 93 1 Συντ.... 12 β. Το άρθρο 94 1 Συντ.... 12 γ. Η διασταύρωση αρμοδιοτήτων του άρθρου 94 3 Συντ.... 14 δ. Το άρθρο 95 1 Συντ.... 16 ε. Το άρθρο 95 3 Συντ 16 ΙΧ. Ιστορική εξέλιξη της διοικητικής δικαιοσύνης.. 17 1. Η περίοδος 1833-1838 17 2. Η περίοδος 1838-1844 18 3. Η περίοδος 1844-1864 19 4. Η περίοδος 1864-1911 19 5. Η περίοδος 1911-1927 20 6. Η περίοδος 1927-1952 20 7. Η περίοδος 1952-1975 20 8. Η περίοδος από το 1975 ως σήμερα... 21 α. Η μεταφορά των διαφορών ουσίας στα τ.δ.δ.... 21 β. Ο Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/ 1999) 23 γ. Η συνταγματική αναθεώρηση του 2001 24 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Το διοικητικό δικονομικό δίκαιο. 25 Ι. Ορισμός... 25 ΙΙ. Δικονομικό και ουσιαστικό διοικητικό δίκαιο.... 25 ΙΙΙ. Νομοθετικά και νομοτεχνικά προβλήματα. 26 1. Οι δύο δικονομίες για τις ακυρωτικές διαφορές και τις διαφορές ουσίας... 26 2. Η δυσκολία διακρίσεως διαφορών ουσίας και ακυρώσεως... 27 3. Τα προβλήματα των παραπομπών.. 28 ΙV. Πηγές του διοικητικού δικονομικού δικαίου.. 29 1. Το Σύνταγμα 29 2. Ο νόμος 29 3. Το προεδρικό διάταγμα... 30

Περιεχόμενα XI 4. Το έθιμο.. 30 5. Γενικές αρχές του διοικητικού δικονομικού δικαίου. 30 6. Το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο... 31 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Η διοικητική διαφορά : Έννοια και διακρίσεις. 36 Ι. Εννοιολογικές προσεγγίσεις: Διαφορά και διοικητική διαφορά.. 36 ΙΙ. Οριακές περιπτώσεις ιδιωτικών ή διοικητικών διαφορών.. 38 ΙΙΙ. Γενικές παρατηρήσεις επί της διακρίσεως ιδιωτικών και διοικητικών διαφορών. 44 IV. Εξαιρετικές περιπτώσεις διοικητικής διαφοράς επί διαταράξεως της εννόμου σχέσεως διοικητικού δικαίου εκ μέρους του ιδιώτη σε συμβατικές σχέσεις.. 45 1. Η ΣτΕ 1622/2003 (Στ Τμήμα) 45 2. Η ΣτΕ 1528/2004 (Στ Τμήμα)... 46 3. Η ΣτΕ 2087/2005 (Στ Τμήμα) 46 4. Οι ανάλογες αποφάσεις του Αρείου Πάγου... 46 5. Οι ανωτέρω περιπτώσεις ως εξαιρέσεις του κανόνα... 47 V. Οι ανακοπές του Δημοσίου κατά ιδιώτη 47 1. Οι συνήθεις περιπτώσεις. 47 2. Ανακοπή του Δημοσίου κατά διαταγής πληρωμής σε βάρος του. Η ΑΕΔ 18/2005 48 VI. Η διάκριση μεταξύ διαφορών ουσίας και ακυρώσεως... 49 1. Η ερμηνεία του άρθρου 94 1 Συντ. από το ΑΕΔ.. 49 α. Διαφορές που δεν πηγάζουν από διοικητική πράξη 49 β. Διαφορές από διοικητική πράξη 50 2. Προς αναζήτηση ενός ουσιαστικού - λειτουργικού κριτηρίου διακρίσεως διαφορών ουσίας και ακυρώσεως 50 α. Τα χαρακτηριστικά των διαφορών ουσίας δεν είναι κριτήρια διαχωρισμού τους από τις διαφορές ακυρώσεως... 50 β. Προσβολή δικαιώματος ή εννόμου συμφέροντος. 51 γ. Πράξεις διακριτικής ευχέρειας και διαφορές ουσίας... 52

XII Περιεχόμενα δ. Χρηματικές διαφορές Πρόστιμα. 53 ε. Μια πρόταση νέων κριτηρίων από το ΣτΕ 53 3. Ενδιάμεσο συμπέρασμα. 54 VIΙ. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις διαφορών ουσίας.. 55 1. Φορολογικές διαφορές 55 2. Διαφορές του άρθρου 7 ν. 702/1977.. 55 3. Διαφορές του άρθρου 1 2 ν. 1406/1983.. 57 4. Διαφορές του άρθρου 1 3 ν. 1406/1983 (ν. 2721/1999). 59 5. Διαφορές του άρθρου 1 4 ν. 1406/1983 (ν. 3659/ 2008).. 61 6. Διαφορές από πράξεις επιβολής διοικητικών κυρώσεων (άρθρο 66 ν. 4055/2012).. 62 7. Ουσιαστικοποίηση των διαφορών ανεξάρτητα από την προσβολή δικαιώματος ή εννόμου συμφέροντος 62 8. Άλλες διαφορές ουσίας.. 63 VIΙΙ. Ακυρωτικές διαφορές στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια... 64 1. Υποθέσεις του Διοικητικού Εφετείου 64 α. Διαφορές του άρθρου 1 1 ν. 702/1977... 64 β. Διαφορές από αποφάσεις της ΡΑΕ (άρθρο 5 6 ν. 2733/1999) 64 γ. Διαφορές της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (άρθρο 25 περ. β ν. 3371/2005).. 65 δ. Διαφορές από αποσπαστές διοικητικές πράξεις στην προδικασία συνάψεως συμβάσεων δημοσίων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών (άρθρο 47 4 ν. 3900/2010).. 65 ε. Διαφορές ιθαγενείας και αναγνωρίσεως αλλοδαπού ως πρόσφυγα του άρθρου 15 3 ν. 3068/2002 65 στ. Διαφορές του άρθρου 114 3, 5 ν. 1892/1990 Πρωτόκολλα κατεδαφίσεως και αποζημιώσεως σε δασικές εκτάσεις. 66 2. Ακυρωτικές υποθέσεις του Διοικητικού Πρωτοδικείου... 67

Περιεχόμενα XIII ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Οργάνωση των διοικητικών δικαστηρίων και βασικές οργανωτικές αρχές της διοικητικής δίκης... 69 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια 69 Ι. Σύνταγμα και ειδική νομοθεσία. 69 ΙΙ. Οι βαθμοί δικαιοδοσίας.. 69 ΙΙΙ. Οι διοικητικοί δικαστές.. 70 IV. Η Γενική Επιτροπεία (επί) της Επικρατείας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων 71 V. Αρμοδιότητες των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων 72 1. Τα ασκούμενα ένδικα βοηθήματα.. 72 2. Αρμοδιότητες του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου... 72 3. Αρμοδιότητες του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου.. 72 4. Αρμοδιότητες του Τριμελούς Διοικητικού Εφετείου. 73 5. Αρμοδιότητα κατά τόπο. 73 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Το Συμβούλιο της Επικρατείας... 75 Ι. Ιστορικά στοιχεία 75 ΙΙ. Συνταγματική ρύθμιση... 76 ΙΙΙ. Νομοθετική ρύθμιση.. 76 ΙV. Συγκρότηση Οργάνωση Αρμοδιότητα. 77 1. Η ρύθμιση... 77 2. Τα μέλη του Συμβουλίου της Επικρατείας: Πρόεδρος Αντιπρόεδρος Σύμβουλοι της Επικρατείας. 77 3. Πάρεδρος και Εισηγητές 78 4. Κατανομή σε Ολομέλεια και Τμήματα.. 78 5. Η Ολομέλεια: Σύνθεση Αρμοδιότητες 79 α. Σύνθεση της Ολομελείας (άρθρο 8 π.δ. 18/1989) 79 β. Αρμοδιότητες της Ολομέλειας (άρθρα 100 5 Συντ. - 14 π.δ 18/1989) 79 6. Τα Τμήματα: Συγκρότηση-Σύνθεση-Αρμοδιότητες.. 80

XIV Περιεχόμενα α. Κατανομή υποθέσεων του ΣτΕ σε Τμήματα. 80 β. Συγκρότηση Τμημάτων. 81 γ. Σύνθεση Τμημάτων (άρθρο 10 π.δ. 18/1989) 81 δ. Τμήματα Διακοπών (άρθρα 11 π.δ. 18/1989-7 ΕσΚανΣτΕ)... 82 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο... 83 Ι. Νομοθετική ρύθμιση 83 ΙΙ. Αρμοδιότητες του ΑΕΔ... 83 ΙΙΙ. Συγκρότηση του ΑΕΔ.. 84 IV. Εκδικαζόμενα ένδικα βοηθήματα ενώπιον του ΑΕΔ.. 85 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ Το Ελεγκτικό Συνέδριο. 85 Ι. Νομοθετική ρύθμιση.. 85 ΙΙ. Αρμοδιότητες. 85 ΙΙΙ. Σύνθεση.. 86 IV. Εκδικαζόμενα ένδικα βοηθήματα και μέσα ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου 87 ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ Γενικές αρχές της διοικητικής δίκης και βασικοί δικονομικοί κανόνες 89 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Οι γενικοί δικονομικοί κανόνες του π.δ. 18/1989... 89 Ι. Περιεχόμενο του δικογράφου Υπογραφή 89 ΙΙ. Ο αντίκλητος στην διαδικασία ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας... 93 1. Προσδιορισμός του προσώπου... 93 2. Τρόπος διορισμού... 94 3. Σκοπός του διορισμού αντικλήτου Κοινοποιήσεις προς αυτόν. 94

Περιεχόμενα XV 4. Μεταβολές της διευθύνσεως του ασκούντος ένδικο μέσο ή του αντικλήτου του 94 ΙΙΙ. Τρόπος ασκήσεως του ενδίκου μέσου 95 1. Η κατάθεση στο ΣτΕ... 95 2. Η άσκηση της εφέσεως... 96 3. Η άσκηση της αιτήσεως αναιρέσεως.. 96 4. Η κατάθεση σε δημόσια αρχή. 98 α. Τρόπος καταθέσεως.. 98 β. Στοιχεία της πράξεως καταθέσεως 98 γ. Η πράξη καταθέσεως με ιδιαίτερο έγγραφο κατ άρθρο 19 7 π.δ. 18/1989 98 δ. Συνέπειες παρατυπιών κατά τη σύνταξη της πράξεως καταθέσεως στη δημόσια αρχή 101 5. Ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφου (άρθρο 42 1 ν. 4055/2012). 103 ΙV. O ορισμός εισηγητή και δικασίμου. 103 V. Οι κοινοποιήσεις του δικογράφου και της πράξεως 104 1. Κοινοποιούμενα έγγραφα και προθεσμία κοινοποιήσεως 104 2. Πρόσωπα προς τα οποία γίνεται η κοινοποίηση. 104 α. Επί αιτήσεως ακυρώσεως.. 104 αα. Η ρύθμιση του θετικού δικαίου 104 ββ. Τα πρόβλημα της επιδόσεως προς τον αιτούντα.. 107 β. Επί υπαλληλικής προσφυγής. 109 γ. Επί αιτήσεως αναιρέσεως.. 109 δ. Η κοινοποίηση σε περίπτωση νέας ή περαιτέρω συζητήσεως της υποθέσεως. 109 ε. Μη εφαρμογή του άρθρου 19 29 ν. 2386/1996.. 111 3. Νομολογία σχετικά με το άρθρο 21 π.δ. 18/1989 112 4. Θεραπεία της ελλείψεως κοινοποιήσεως κατ άρθρο 21 6 π.δ. 18/1989 113 5. Τρόπος διενέργειας των κοινοποιήσεων από την Γραμματεία του ΣτΕ.. 114 6. Ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφου (άρθρο 42 2 ν. 4055/2012). 114 VI. Τα καθήκοντα του Εισηγητή του ΣτΕ. 115 1. Η σύνταξη της Εισηγήσεως 115

XVI Περιεχόμενα α. Η κυρίως Εισήγηση... 115 β. Η προεισήγηση (άρθρο 16 ΕσΚανΣτΕ). 117 2. Προθεσμία καταθέσεως της Εισηγήσεως... 117 3. Συνέπειες της εκπροθέσμου καταθέσεως της Εισηγήσεως.... 119 α. Οι παλαιότερες αντιφατικές ρυθμίσεις.. 119 β. Η κατάργηση της αυτεπάγγελτης αναβολής της υποθέσεως λόγω μη (εμπροθέσμου) καταθέσεως της Εισηγήσεως 120 4. Η δήλωση του Εισηγητή σχετικά με την ωριμότητα της υποθέσεως προς συζήτηση. 120 5. Η μη χορήγηση της Εισηγήσεως στους διαδίκους (άρθρο 17 ΕσΚαν ΣτΕ). 121 6. Η χορήγηση αντιγράφων στους διαδίκους (άρθρο 18 Εσ.Καν.ΣτΕ).. 121 7. Δυνατότητες του Εισηγητή κατά τις 2 και 3 του άρθρου 22 π.δ. 18/1989. 122 VII. Τα υπομνήματα των διαδίκων 123 1. Ορολογία 123 2. Το υπόμνημα του ιδιώτη διαδίκου πριν τη συζήτηση της υποθέσεως (Πρώτο υπόμνημα)... 123 3. Τα υπομνήματα μετά τη συζήτηση της υποθέσεως (Δεύτερο υπόμνημα). 125 VIIΙ. H έκθεση απόψεων της Διοικήσεως... 127 1. Η βασική υποχρέωση.. 127 2. Συνέπειες μη αποστολής των απόψεων και του φακέλου. 127 3. Καθυστερημένη έκθεση απόψεων Δικονομικά ζητήματα 130 ΙΧ. Οι πρόσθετοι λόγοι ακυρώσεως. 132 1. Τρόπος ασκήσεως... 133 2. Η εφαρμογή του άρθρου 21 6 π.δ. 18/1989 επί προσθέτων λόγων. 132 3. Η προϊσχύσασα ρύθμιση σχετικά με το απαράδεκτο των προσθέτων λόγων επί αναβολής της υποθέσεως 133 4. Κοινό δικόγραφο προσθέτων λόγων επί περισσοτέρων υποθέσεων.. 134

Περιεχόμενα XVII 5. Σχέση του δικογράφου των προσθέτων λόγων με το εισαγωγικό της δίκης δικόγραφο 134 6. Ratio της περί προσθέτων λόγων διατάξεως... 135 7. Δικονομικά περαιτέρω ζητήματα.... 135 Χ. Ο τρόπος παραστάσεως των διαδίκων στο ακροατήριο του ΣτΕ... 137 1. Επί υπαλληλικής προσφυγής.. 137 2. Η παράσταση της Διοικήσεως 137 3. Επί των λοιπών ενδίκων μέσων.. 137 4. Παράσταση των ανεξαρτήτων αρχών. 139 5. Επί μη παραστάσεως της διοικήσεως στο ακροατήριο 139 ΧΙ. Ο αποκλεισμός της ερημοδικίας του άρθρου 28 π.δ. 18/1989... 139 ΧΙΙ. Η πληρεξουσιότητα στην ακυρωτική δίκη. 141 1. Τρόπος παροχής της πληρεξουσιότητας 141 α. Επί φυσικού προσώπου αιτούντος 141 β. Επί νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου 141 γ. Εκπροσώπηση της Διοικήσεως Άρθρο 19 25 ν. 2386/1996. 143 2. Αναδρομικότητα του πληρεξουσίου κατ άρθρο 27 2 π.δ. 18/1989 144 3. Παροχή πληρεξουσιότητας με συνυπογραφή του δικογράφου και αποκλεισμός ερημοδικίας κατ άρθρο 28 π.δ. 18/1989. 145 4. Διάρκεια ισχύος του γενικού πληρεξουσίου Κρίσιμος χρόνος νομιμοποιήσεως - Άρθρο 27 6 π.δ. 18/ 1989... 146 5. Πληρεξουσιότητα επί παραπομπής από αναρμόδιο δικαστήριο σε αρμόδιο κατ άρθρο 34 ν. 1968/1991 148 6. Η χορηγούμενη προθεσμία νομιμοποιήσεως. 150 7. Οι αμφιβολίες περί τη νομιμοποίηση. 150 α. Η ιστορία της ρυθμίσεως.. 150 β. Η νέα ρύθμιση: Συνδυασμός άρθρων 27 3 και 33 3, 4 π.δ. 18/1989.. 152 8. Θάνατος του υπογράφοντος το δικόγραφο δικηγόρου 153 9. Νομιμοποίηση σε αναρμόδιο Τμήμα του ΣτΕ - Ανασυζήτηση της υποθέσεως 153 ΧΙΙΙ. Η αίτηση επανασυζητήσεως της υποθέσεως (άρθρο 27

XVIII Περιεχόμενα 5 π.δ. 18/1989). 153 1. Η ρύθμιση και η ratio της... 153 2. Η αίτηση επανασυζητήσεως ως ένδικο βοήθημα... 155 α. Εφαρμογή των άρθρων 35 36 π.δ. 18/1989 155 β. Προθεσμία.. 155 3. Ανωτέρα βία στο πρόσωπο του δικηγόρου ή του διαδίκου Έννοια «πληρεξουσίου» στο άρθρο 27 5 π.δ. 18/1989... 156 4. Παρέμβαση στην αίτηση επανασυζητήσεως.. 157 5. Περιεχόμενο της αιτήσεως και του υπομνήματος στην αίτηση επανασυζητήσεως της υποθέσεως Έννοια ανωτέρας βίας... 158 6. Συνταγματικότητα της ρυθμίσεως.. 160 7. Συζήτηση και απόφαση επί της αιτήσεως επανασυζητήσεως 160 α. Αποχή του πρώτου σχηματισμού.. 160 β. Απόφαση του δεύτερου σχηματισμού επί της αιτήσεως επανασυζητήσεως και της υποθέσεως. 161 XIV. Η αποδοχή της προσβαλλόμενης πράξεως ή αποφάσεως ως λόγος αίρων το παραδεκτό του ενδίκου μέσου.. 161 XV. Η παραίτηση από το δικόγραφο ενδίκου μέσου.. 162 1. Τρόπος παραιτήσεως - Χρονικό όριο παραιτήσεως... 162 2. Παραίτηση υπό όρους - Ανάκληση παραιτήσεως.. 164 3. Συνέπειες παραιτήσεως.. 164 4. Παραίτηση του Δημοσίου από προφανώς απαράδεκτες ή αβάσιμες αιτήσεις αναιρέσεως σε φορολογικές ή δασμολογικές υποθέσεις... 165 XVI. Ο θάνατος των διαδίκων στην ακυρωτική δίκη.. 166 1. Θάνατος του αιτούντος ή διάλυση του νομικού προσώπου 166 2. Θάνατος του καθ ου η προσφυγή ή η αίτηση αναιρέσεως 168 XVII. Κατάργηση της δίκης μετά από ανάκληση, ακύρωση και λήξη ισχύος προσβαλλόμενης πράξεως ή αποφάσεως 168 1. Το περιεχόμενο του άρθρου 32 1 π.δ. 18/1989... 168 2. Περιεχόμενο και ερμηνεία του άρθρου 32 2 π.δ. 18/1989.. 169 3. Έννοια του ιδιαιτέρου εννόμου συμφέροντος. 171

Περιεχόμενα XIX 4. Τρόπος επικλήσεως του ιδιαιτέρου εννόμου συμφέροντος 174 5. Η ρύθμιση του άρθρου 32 3 π.δ. 18/1989... 174 XVIII. Η συζήτηση στο ακροατήριο.. 175 1. Οι βασικές αρχές 175 2. Κατά προτεραιότητα συζήτηση (άρθρο 33 2 π.δ. 18/1989). 176 3. Πρόσκληση για διόρθωση τυπικών παραλείψεων (άρθρο 33 3, 4 π.δ. 18/1989) 176 4. Η αίτηση επιταχύνσεως του άρθρου 33Α π.δ. 18/ 1989... 177 5. Η αίτηση προτιμήσεως του Υπουργού του άρθρου 62 ν. 4055/2012.. 177 ΧΙΧ. Η απόφαση του ΣτΕ 177 1. Διάσκεψη, Ψηφοφορία... 177 2. Περιεχόμενο, Κοινοποίηση της αποφάσεως, Πρακτικό διασκέψεως, Δημοσίευση αποφάσεως. 178 3. Αίτηση ανακλήσεως προδικαστικής αποφάσεως... 179 ΧΧ. Τα τέλη συζητήσεως στο ΣτΕ 180 1. Ο κανόνας του άρθρου 35 1, 3 π.δ. 18/1989. 180 2. Καταβολή τελών επί παραπομπής υποθέσεως στο ΣτΕ. 180 3. Απαλλαγή από τα τέλη 181 4. Συνέπειες μη καταβολής τελών κατ άρθρο 35 π.δ. 18/1989. 181 ΧΧΙ. Η υποχρέωση καταβολής του παραβόλου. 182 1. Η βασική υποχρέωση και η κύρωση επί μη καταβολής. 182 2. Αναλογική εφαρμογή του άρθρου 35 3 εδ. β και 4 π.δ. 18/1989 184 3. Απαλλαγή από το παράβολο 185 4. Τύχη του παραβόλου μετά το τέλος της δίκης 185 5. Καταβολή παραβόλου όταν η δημόσια υπηρεσία δεν λειτουργεί... 186 6. Απαλλαγή από τα τέλη και το παράβολο λόγω ένδειας κατ άρθρο 37 π.δ. 18/1989 Ευεργέτημα πενίας 187 α. Απαλλαγή από παράβολο και τέλη... 187 β. Ευεργέτημα πενίας 187

XX Περιεχόμενα ΧΧΙΙ. Έξοδα της διαδικασίας 189 ΧΧΙΙΙ. Δικαστική δαπάνη... 189 1. Υπόχρεος προς καταβολή της. 189 2. Περιεχόμενο και ύψος της δικαστικής δαπάνης. 190 3. Οι τέσσερις βασικές αρχές της ΟλΣτΕ 11/1999 (Συμβ.)... 190 ΧΧΙV. Ανάλογη εφαρμογή διατάξεων του ΚΠολΔ κατ άρθρο 40 π.δ. 18/1989... 191 ΧΧV. Παραπομπή υποθέσεως από το ΣτΕ σε άλλο δικαστήριο 192 1. Η ρύθμιση του άρθρου 34Α π.δ. 18/1989... 192 α. Η εν συμβουλίω απόφαση για μέσα και βοηθήματα.. 192 β. Η απόφαση για προφανώς απαράδεκτες ή αβάσιμες αιτήσεις αναστολής 194 γ. Η συζήτηση της υποθέσεως στο ακροατήριο 194 2. Το πρόβλημα της παραπομπής από το ΣτΕ σε τακτικό διοικητικό δικαστήριο προ του άρθρου 34 ν. 1968/1991.. 195 3. Το περιεχόμενο του άρθρου 34 1 ν. 1968/1991.. 196 4. Η μεταβατική ρύθμιση του άρθρου 40 2, 3 ν. 1968/1991.. 197 α. Το περιεχόμενο των ρυθμίσεων 197 β. Ερμηνεία των διατάξεων από το ΣτΕ 197 αα. Διορθωτική ερμηνεία ως προς το χρονικό σημείο ενάρξεως του τετραμήνου.. 197 ββ. Προσδιορισμός της έννοιας της εκκρεμούς υποθέσεως.. 198 γγ. Η κήρυξη του άρθρου 40 2 ν. 1968/1991 ως αντισυνταγματικού. 198 5. Περιπτώσεις μη καταλαμβανόμενες από το άρθρο 34 1 ν. 1968/1991 200 6. Σχέση των άρθρων 34 1 π.δ. 18/1989 και 12 ΚΔΔικ 201 7. Παραπομπή και νομιμοποίηση Υποχρεωτικότητα παραπομπής 202 ΧΧVI. Ομοδικία και συνάφεια στο ΣτΕ.. 203 1. Η παλαιότερη νομολογιακή λύση 203 2. Η νέα ρύθμιση του άρθρου 45 6 π.δ. 18/1989 (άρθρο 22 9 ν. 3226/2004).. 204

Περιεχόμενα XXI 3. Η ερμηνεία του άρθρου 45 6 π.δ. 18/1989 με την ΣτΕ 4/2004 (Διοικητική Ολομέλεια).. 204 ΧΧVII. Η πρότυπη δίκη του άρθρου 1 ν. 3900/2010.. 206 ΧΧVIIΙ. Κατ άλμα έφεση ή αναίρεση κατ άρθρο 2 ν. 3900/ 2010. 207 ΧΧΙΧ. Αποδοχή ενδίκων μέσων ή βοηθημάτων σε συμβούλιο (Άρθρο 34Β π.δ. 18/1989)... 208 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Η γενική διαδικασία του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας.. 209 Ι. Ως προς την έννοια «γενική διαδικασία»... 209 ΙΙ. Έκταση εφαρμογής των διατάξεων του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (άρθρο 1 ΚΔΔικ) 210 ΙΙΙ. Δικαιοδοσία των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων 210 1. Αντικειμενικά όρια της εξουσίας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων (άρθρο 2 ΚΔΔικ) 210 2. Έκταση της δικαιοδοσίας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων.. 210 3. Βαθμοί δικαιοδοσίας.. 23 4. Δέσμευση από αποφάσεις άλλων δικαστηρίων. 214 α. Δέσμευση από αποφάσεις άλλων διοικητικών δικαστηρίων 214 β. Δέσμευση από αποφάσεις πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων. 215 γ. Δέσμευση από αποφάσεις αλλοδαπών πολιτικών δικαστηρίων. 217 δ. Αυτεπάγγελτη λήψη υπόψη του δεδικασμένου 217 IV. Αρμοδιότητα των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων.. 217 1. Καθ ύλην αρμοδιότητα. 217 α. Ο κανόνας κατά τον ΚΔΔικ.. 217 β. Η εξαίρεση κατά τον ΚΔΔικ. 218 γ. Ειδικά ζητήματα σχετικά με τις χρηματικές διαφορές 218 δ. Κρίσιμος χρόνος για την περί αρμοδιότητας κρίση 219 2. Κατά τόπον αρμοδιότητα 219 α. Ο κανόνας του άρθρου 7 1 ΚΔΔικ. 219

XXII Περιεχόμενα β. Εξαιρέσεις από τον κανόνα κατά τον ΚΔΔικ 220 γ. Εξαιρέσεις με νομοθετικές διατάξεις. 220 δ. Αρμοδιότητα επί αρχής εδρευούσης στην αλλοδαπή.. 220 ε. Αρμοδιότητα επί πράξεων περισσοτέρων αρχών... 221 στ. Αρμοδιότητα στον δεύτερο βαθμό.. 221 V. Διατήρηση Παρέκταση Κανονισμός αρμοδιότητας. 221 1. Διατήρηση αρμοδιότητας κατ άρθρο 8 ΚΔΔικ. 221 2. Απαγόρευση παρεκτάσεως αρμοδιότητας κατ άρθρο 9 ΚΔΔικ. 222 3. Κανονισμός αρμοδιότητας. 222 α. Ratio της ρυθμίσεως.. 222 β. Προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 10 ΚΔΔικ. 223 γ. Τρόπος κινήσεως της διαδικασίας κανονισμού αρμοδιότητας 223 δ. Αρμόδιο δικαστήριο για τον κανονισμό αρμοδιότητας - Ένδικα μέσα - Κλήση διαδίκων 223 ε. Απαγόρευση εκδικάσεως της υποθέσεως μέχρι τον κανονισμό της αρμοδιότητας 224 VI. Παραπομπή υποθέσεως από τακτικό διοικητικό δικαστήριο σε άλλο 225 1. Παραπομπή κατ άρθρο 11 ΚΔΔικ. 225 α. Διάκριση άρθρων 11 και 12 ΚΔΔικ.. 225 β. Περιπτώσεις παραπομπής στο άρθρο 11 ΚΔΔικ.. 225 γ. Τρόπος κινήσεως της διαδικασίας παραπομπής Αρμόδιο δικαστήριο. 225 δ. Δεσμευτικότητα και έλεγχος της παραπεμπτικής αποφάσεως 226 ε. Συζήτηση των παραπεμπόμενων υποθέσεων 226 2. Παραπομπή λόγω αναρμοδιότητας κατ άρθρο 12 ΚΔΔικ 226 α. Αυτεπάγγελτος έλεγχος κατ άρθρο 12 1 ΚΔΔικ 226 β. Περιεχόμενο του άρθρου 12 παρ. 2 ΚΔΔικ. ως προς την έλλειψη αρμοδιότητας.. 227 γ. Η μεταβατική διάταξη του άρθρου 29 4 ν. 2195/2001 228 δ. Υποχρεωτικότητα της παραπεμπτικής αποφάσεως 228 ε. Ένδικα μέσα κατά της παραπεμπτικής αποφάσεως 228

Περιεχόμενα XXIII στ. Έλεγχος προϋποθέσεων του παραδεκτού από το παραπέμπον δικαστήριο.. 229 VII. Το πρόβλημα της ελλείψεως δικαιοδοσίας και τα άρθρα 9 4 ν. 1649/1986 και 41 ν. 3659/2008. 230 1. Η ρύθμιση του άρθρου 12 2 εδ. α ΚΔΔικ.. 20 2. Η ρύθμιση του άρθρου 9 4 ν. 1649/1986 (= 41 ν. 3659/2008). 230 α. Το περιεχόμενο της διατάξεως.. 230 β. Ερμηνευτικά ζητήματα σχετικά με το άρθρο 9 4 ν. 1649/1986 (= 41 ν. 3659/2008) 231 γ. Σχέση άρθρων 9 4 ν. 1649/1986 και 29 3 ν. 2915/2001. 22 VIII. Διαδικαστικές πράξεις εκτός έδρας 232 ΙΧ. Αποκλεισμός Αποχή Εξαίρεση δικαστών. 233 1. Αποκλεισμός δικαστού... 233 α. Γενική ένταξη στο σύστημα του ΚΔΔικ Εννοιολογικές διακρίσεις. 233 β. Οι τέσσερις λόγοι αποκλεισμού του άρθρου 14 ΚΔΔικ... 233 γ. Αποκλεισμός λόγω συμφέροντος.. 234 δ. Αποκλεισμός λόγω αναμίξεως.. 234 ε. Αποκλεισμός λόγω συμπράξεως στην έκδοση πράξεως ή αποφάσεως. 234 στ. Αποκλεισμός λόγω συγγενείας 235 2. Αποχή δικαστού.. 235 α. Η δήλωση αποχής ως δέσμια δήλωση.. 235 β. Λόγοι δηλώσεως αποχής... 235 γ. Τρόπος υποβολής της δηλώσεως αποχής.. 236 δ. Αρμόδιο δικαστήριο Διαδικασία εκδικάσεως της δηλώσεως αποχής. 236 ε. Συρροή δηλώσεως αποχής και αιτήσεως εξαιρέσεως.. 236 3. Εξαίρεση δικαστών. 237 α. Λόγοι εξαιρέσεως.. 237 β. Τρόπος υποβολής της αιτήσεως εξαιρέσεως. 237 γ. Αρμοδιότητα Διαδικασία εκδικάσεως της αιτήσεως εξαιρέσεως.. 238 δ. Απόφαση επί της αιτήσεως εξαιρέσεως 239

XXIV Περιεχόμενα Ε. κοινές διατάξεις για αποχή και εξαίρεση δικαστών 239 Χ. Οι διάδικοι κατά τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας.. 240 1. Ικανότητα διαδίκου. 240 2. Δικανική ικανότητα. 240 α. Δικανική ικανότητα φυσικών προσώπων.. 241 β. Δικανική ικανότητα πτωχών.. 242 3. Εκπροσώπηση νομικών προσώπων ενώσεων προσώπων ομάδων περιουσίας. 243 α. Εκπροσώπηση Δημοσίου... 243 β. Εκπροσώπηση ΝΠΔΔ 244 γ. Εκπροσώπηση Ανεξάρτητων Αρχών. 245 δ. Εκπροσώπηση ΝΠΙΔ Ενώσεων προσώπων Ομάδων περιουσίας. 245 4. Δικολογική ικανότητα 246 ΧΙ. Η πληρεξουσιότητα στη δίκη του ΚΔΔικ.. 247 1. Τρόπος παροχής δικαστικής πληρεξουσιότητας 247 2. Έννοια και είδη δικαστικής πληρεξουσιότητας. 248 α. Δικαστική πληρεξουσιότητα του ΚΔΔικ και του ΑΚ 248 β. Χρονικό σημείο για την περί εγκυρότητας κρίση της δικαστικής πληρεξουσιότητας 249 γ. Γενικό και ειδικό πληρεξούσιο.. 249 δ. Μεταπληρεξουσιότητα... 250 ε. Χρονική διάρκεια και έκταση της πληρεξουσιότητας. 250 3. Χρονικό όριο νομιμοποιήσεως.... 251 α. Το πλάσμα του άρθρου 28 1 ΚΔΔικ... 251 β. Χρονικό όριο υποβολής των στοιχείων της νομιμοποιήσεως.. 251 γ. Η κλήση προς συμπλήρωση των στοιχείων της νομιμοποιήσεως του άρθρου 28 3 ΚΔΔικ. 252 δ. Χρονολογία των στοιχείων της νομιμοποιήσεως... 254 4. Συνέπεια μη νομιμοποιήσεως.. 254 5. Δικαστικοί πληρεξούσιοι του Δημοσίου. 255 α. Επί μη φορολογικών υποθέσεων... 255 β. Επί φορολογικών υποθέσεων. 256 αα. Ο κανόνας του άρθρου 29 2 ΚΔΔικ 256 ββ. Ερμηνευτικές παρατηρήσεις.. 256

Περιεχόμενα XXV 6. Δικαστικοί πληρεξούσιοι των λοιπών διαδίκων. 257 α. Ο κανόνας.. 257 β. Η εξαίρεση του άρθρου 27 2 ΚΔΔικ.. 258 γ. Η περίπτωση των περισσοτέρων δικαστικών πληρεξουσίων (αναλογική εφαρμογή άρθρου 95 ΚΠολΔ) 258 7. Λήξη της δικαστικής πληρεξουσιότητας 259 α. Ο κανόνας του άρθρου 31 ΚΔΔικ. 259 β. Ερμηνευτικές παρατηρήσεις. 260 8. Παύση της δικαστικής πληρεξουσιότητας. 261 α. Οι τέσσερις τρόποι παύσεως της πληρεξουσιότητας στο άρθρο 32 1 ΚΔΔικ 261 β. Τρόπος ανακλήσεως της πληρεξουσιότητας και παραιτήσεως από αυτήν... 262 γ. Έγκυρες πράξεις μετά την παραίτηση του πληρεξουσίου προς αποτροπή κινδύνου 263 ΧΙΙ. Οι εκθέσεις στη δίκη του ΚΔΔικ 263 1. Ορισμός της εκθέσεως 263 2. Συντάσσοντα την έκθεση όργανα... 263 3. Ο κανόνας του άρθρου 44 1 ΚΔΔικ 263 4. Χρόνος συντάξεως της εκθέσεως.. 264 5. Αναγκαία στοιχεία της εκθέσεως.. 265 6. Αποδεικτική δύναμη εκθέσεως Ποινικές ευθύνες.. 265 7. Νομολογία σχετικά με τις εκθέσεις 266 ΧΙΙΙ. Τα δικόγραφα κατά τον ΚΔΔικ.. 266 1. Αναγκαία στοιχεία του δικογράφου... 266 α. Ορισμός του δικογράφου... 266 β. Σύγκριση των άρθρων 45 επ. ΚΔΔικ με τα άρθρα 53 επ. ΚΦΔ.. 267 γ. Κοινά αναγκαία στοιχεία για φυσικά και νομικά πρόσωπα 267 αα. Είδος δικογράφου... 267 ββ. Αντικείμενο του δικογράφου.. 268 γγ. Δικαστήριο στο οποίο απευθύνεται το δικόγραφο.. 268 δδ. Τόπος και χρόνος συντάξεως του δικογράφου 268 δ. Ειδικά περαιτέρω στοιχεία για φυσικά πρόσωπα.. 268 αα. Όνομα Επώνυμο Πατρώνυμο.. 268

XXVI Περιεχόμενα ββ. Διεύθυνση κατοικίας και χώρου εργασίας. 269 ε. Ειδικά περαιτέρω στοιχεία για νομικά πρόσωπα, ενώσεις προσώπων και ομάδες περιουσίας.. 270 αα. Επωνυμία Έδρα Όνομα, Επώνυμο, Πατρώνυμο αντιπροσώπου.. 270 ββ. Διεύθυνση κατοικίας και χώρου εργασίας. 270 στ. Ειδικά στοιχεία για δικόγραφα του Δημοσίου. 270 2. Γνωστοποίηση διευθύνσεων και μεταβολών διευθύνσεων 270 α. Η αρχική γνωστοποίηση του άρθρου 45 2 ΚΔΔικ.. 270 β. Η γνωστοποίηση των μεταβολών κατ άρθρο 45 3 ΚΔΔικ 271 γ. Μη δήλωση αρχικής διευθύνσεως. 272 3. Υπογραφή του δικογράφου 272 α. Τυπικές απαιτήσεις 272 β. Θεραπεία της ελλείψεως υπογραφής. 273 4. Συνέπειες ελλείψεων των δικογράφων κατ άρθρο 46 ΚΔΔικ 274 XIV. Οι επιδόσεις κατά τον ΚΔΔικ. 276 1. Γενικές διατάξεις 276 α. Συστηματική θέση των διατάξεων 276 β. Ορολογία... 276 γ. Τόπος και χρόνος της κοινοποιήσεως 277 δ. Επίδοση σε αργία.. 278 ε. Άρνηση παραλαβής επιδοτέου εγγράφου.. 278 στ. Επίδοση σε περισσοτέρους.. 279 ζ. Πεδίο εφαρμογής των περί επιδόσεων διατάξεων του ΚΔΔικ 279 2. Όργανα επιδόσεως.. 280 3. Η παραγγελία προς επίδοση - Η ηλεκτρονική επίδοση 281 α. Πρόσωπο που δίδει την παραγγελία.. 281 β. Τρόπος και περιεχόμενο της παραγγελίας. 282 4. Η επίδοση προς το Δημόσιο και τα άλλα ΝΠΔΔ (άρθρο 49 ΚΔΔικ).. 283 α. Ο κανόνας της επιδόσεως στον Υπουργό Οικονομικών 283

Περιεχόμενα XXVII β. Η επίδοση στις περιπτώσεις που το Δημόσιο δεν εκπροσωπείται από τον Υπουργό Οικονομικών.. 283 γ. Το πρόβλημα της ισχύος του άρθρου 19 28 ν. 2386/1996. 284 δ. Επιδόσεις προς τα ΝΠΔΔ.. 285 5. Επίδοση προς ιδιώτες στις συνήθεις περιπτώσεις.. 286 α. Τόπος επιδόσεως... 286 β. Πρόσωπα προς τα οποία γίνεται η επίδοση... 287 γ. Επίδοση σε περίπτωση απουσίας από την κατοικία (άρθρο 51 ΚΔΔικ). 288 δ. Νομολογιακές κατευθύνσεις σχετικά με την ερμηνεία του άρθρου 51 ΚΔΔικ... 291 αα. Γενική παρατήρηση 291 ββ. Ανάγκη μνείας της επιδόσεως στην κατοικία του προς ον αυτή. 292 γγ. Δεσμευτική η σειρά επιδόσεως.. 292 δδ. Αντίθεση μεταξύ ΑΠ και ΣτΕ ως προς τη μνεία στο επιδοτήριο της ακριβούς ιδιότητος του συνοίκου.. 292 ε. Επίδοση σε περίπτωση απουσίας από τον χώρο εργασίας (άρθρο 52 ΚΔΔικ). 293 αα. Συστηματική της διατάξεως... 293 ββ. Χρόνος και τόπος επιδόσεως. 293 γγ. Πρόσωπα προς τα οποία γίνεται η επίδοση. 294 6. Επίδοση προς ιδιώτες σε ειδικές περιπτώσεις. 295 α. Συστηματική της διατάξεως... 295 β. Επίδοση σε νοσοκομείο ή φυλακή. 296 αα. Επίδοση σε νοσοκομείο.. 296 ββ. Επίδοση σε φυλακή. 296 γγ. Επίδοση σε αξιωματικούς... 296 δδ. Επίδοση σε φαροφύλακες και ναυτικούς 297 εε. Πλασματικό και πραγματικό τμήμα της επιδόσεως. 297 7. Επίδοση σε πρόσωπα γνωστής διευθύνσεως στην αλλοδαπή (Άρθρο 54 ΚΔΔικ) 298 α. Η ρύθμιση.. 298 β. Προβλήματα συμφωνίας της πλασματικής επιδόσεως προς το Σύνταγμα 300

XXVIII Περιεχόμενα 8. Η θυροκόλληση του επιδοτέου εγγράφου (άρθρο 55 ΚΔΔικ)... 301 α. Περιπτώσεις επιτρεπόμενης θυροκολλήσεως... 301 β. Θυροκόλληση τη νύχτα.. 302 γ. Τρόπος επιδόσεως με θυροκόλληση.. 302 δ. Η πρόσληψη του μάρτυρα.. 303 ε. Η έκθεση θυροκολλήσεως. 30 9. Η επίδοση σε πρόσωπο άγνωστης διαμονής... 305 α. Εφαρμογή του άρθρου 64 2 ΚΦΔ προ του νέου άρθρου 54 2 ΚΔΔικ... 305 β. Η ρύθμιση του άρθρου 54 2 ΚΔΔικ... 305 γ. Ερμηνευτικά ζητήματα εφαρμογής του άρθρου 54 2 ΚΔΔικ 305 10. Η έκθεση επιδόσεως 307 α. Αναγκαία στοιχεία της εκθέσεως. 307 β. Η σημείωση στο επιδιδόμενο έγγραφο. 311 11. Συντέλεση της επιδόσεως. 312 α. Ο γενικός κανόνας του άρθρου 57 1 ΚΔΔικ. 312 β. Οι ειδικές περιπτώσεις πλασματικής επιδόσεως του άρθρου 57 2 ΚΔΔικ 313 12. Η σχετική ακυρότητα ως έννομη συνέπεια των παραβάσεων των περί επιδόσεων διατάξεων 313 ΧV. Ο αντίκλητος κατά τον ΚΔΔικ... 314 1. Έννοια αντικλήτου. 314 2. Ο διορισμός του αντικλήτου.. 314 α. Νομική φύση. 314 β. Τρόπος διορισμού αντικλήτου.. 314 γ. Περιεχόμενο της πράξεως διορισμού 315 3. Η «υποχρέωση» διορισμού αντικλήτου κατ άρθρο 58 1 εδ. α ΚΔΔικ... 315 4. Η εξουσία του αντικλήτου... 317 α. Έκταση εξουσίας 317 β. Διάρκεια εξουσίας. 317 5. Κύρος της επιδόσεως στον αντίκλητο θυροκόλληση... 317 XVI. Οι προθεσμίες κατά τον ΚΔΔικ... 318 1. Ορισμός και ratio των προθεσμιών στον ΚΔΔικ. 318

Περιεχόμενα XXIX 2. Διακρίσεις των προθεσμιών. 318 3. Αφετηρία της προθεσμίας 320 4. Τρόπος υπολογισμού της προθεσμίας. 320 α. Ο πολιτικός υπολογισμός του άρθρου 60 1 ΚΔΔικ... 320 β. Προθεσμία σε ώρες 321 γ. Προθεσμία σε έτη.. 321 δ. Προθεσμία σε μήνες.. 322 ε. Προθεσμία σε εβδομάδες... 322 στ. Προθεσμία μισού έτους και μισού μήνα. 323 ζ. Προθεσμία αποτελούμενη από μήνες και ημέρες.. 323 η. Υπολογισμός σε ημέρες 323 5. Λήξη της προθεσμίας. 323 α. Ο βασικός κανόνας του άρθρου 60 1 ΚΔΔικ. 323 β. Αργίες γενικές 324 γ. Αργία των δικαστηρίων (3 η Οκτωβρίου)... 324 δ. Αργίες των Ενόπλων Δυνάμεων Περιφερειακές αργίες Ημιαργίες 324 ε. Η λήξη των καταχρηστικών προθεσμιών.. 325 στ. Η εξαίρεση της ενηλικιώσεως προσώπου 326 6. Ανατρεπτικός χαρακτήρας των προθεσμιών.. 326 α. Προθεσμίες που αρχίζουν με επίδοση εγγράφου.. 326 β. Προθεσμίες που αφορούν στις σχέσεις των διαδίκων 326 7. Παράταση και διακοπή προθεσμίας... 327 α. Η παράταση προθεσμίας του άρθρου 61 2 ΚΔΔικ... 327 β. Διακοπή προθεσμιών λόγω διακοπής της δίκης 327 αα. Εννοιολογική διάκριση μεταξύ διακοπής και αναστολής προθεσμίας 327 ββ. Η διακοπή προθεσμίας του άρθρου 61 3 ΚΔΔικ. 328 γ. Αναστολή της προθεσμίας. 328 αα. Αναστολή κατά τον μήνα Αύγουστο. 328 ββ. Αναστολή προθεσμιών κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών.. 329 γγ. Η εξαίρεση των φορολογικών διαφορών (άρθρο 25 ν. 3610/2007)... 330

XXX Περιεχόμενα δδ. Αναστολή προθεσμίας για λόγους ανωτέρας βίας.. 330 ΧVIII. Δικονομικές ακυρότητες κατά τον ΚΔΔικ. 334 1. Ορισμός.. 334 2. Απόλυτη ακυρότητα... 334 α. Οι τρεις περιπτώσεις του άρθρου 62 2 (α) ΚΔΔικ.. 334 β. Η πρόβλεψη από το νόμο.. 334 γ. Διαδικαστική πράξη από αναρμόδιο όργανο 335 δ. Διαδικαστική πράξη κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας.. 335 3. Σχετική ακυρότητα.. 336 4. Προϋποθέσεις παραδεκτού της αιτήσεως απαγγελίας σχετικής ακυρότητας. 337 ΧΧΙΙΙ. Η παρέμβαση στον ΚΔΔικ.. 339 1. Κυρία παρέμβαση 339 α. Ορισμός Νομική φύση Ratio 339 β. Προϋποθέσεις του παραδεκτού της κυρίας παρεμβάσεως.. 339 γ. Έννομα αποτελέσματα παρεμβάσεως 341 δ. Δέσμευση του κυρίως παρεμβαίνοντος από το δεδικασμένο. 341 ε. Τρόπος ασκήσεως κυρίας παρεμβάσεως... 341 2. Πρόσθετη παρέμβαση. 342 α. Ορισμός Καινοτομία έναντι του προϊσχύσαντος δικαίου - Νομική φύση 342 β. Προϋποθέσεις προσθέτου παρεμβάσεως Τρόπος ασκήσεως. 343 γ. Δικαιώματα του προσθέτως παρεμβαίνοντος κατ άρθρο 113 2 ΚΔΔικ... 344 δ. Το άρθρο 114 2 ΚΔΔικ ως προς τον τρόπο α- σκήσεως των παρεμβάσεων. 345 ε. Κοινές διατάξεις για τους παρεμβαίνοντες κατ άρθρο 114 3,4 ΚΔΔικ. 346 3. Η ανακοίνωση της δίκης (άρθρο 114 1 ΚΔΔικ)... 346 ΙΧΧ. Ομοδικία κατά τον ΚΔΔικ.. 347 1. Δυνητική ομοδικία κατ άρθρο 115 ΚΔΔικ 347

Περιεχόμενα XXXI α. Γενικός ορισμός και ratio.. 347 β. Ενεργητική δυνητική ομοδικία κατ άρθρο 115 1 ΚΔΔικ 348 γ. Παθητική δυνητική ομοδικία κατ άρθρο 115 2 ΚΔΔικ.. 349 δ. Η ομοδικία του άρθρου 115 3 ΚΔΔικ 350 ε. Η κοινότητα εννόμου συμφέροντος των ομοδικούντων 352 στ. Σχέσεις ομοδικούντων στη δυνητική ομοδικία 352 ζ. Χωρισμός δικογράφου από τους διαδίκους κατ άρθρο 115 5 ΚΔΔικ... 353 2. Αναγκαστική ομοδικία κατά τον ΚΔΔικ. 354 α. Έννοια και προϋποθέσεις αναγκαστικής ομοδικίας 354 αα. Διαφορά που επιδέχεται μόνο ενιαία ρύθμιση 354 ββ. Ισχύς αποφάσεως εκτεινόμενη κατά νόμο σε όλους τους ομοδίκους. 355 γγ. Κατά νόμο άσκηση ενδίκου βοηθήματος μόνο από κοινού.. 355 δδ. Αδυναμία υπάρξεως αντίθετων αποφάσεων.. 356 β. Η αντικειμενική ενέργεια των διαδικαστικών πράξεων των αναγκαστικώς ομοδίκων... 356 γ. Αντιφατικοί ισχυρισμοί των αναγκαστικώς ομοδίκων 358 3. Η προσεπίκληση αναγκαστικώς ομοδίκου.. 359 α. Έννοια και τρόπος ασκήσεως 359 β. Τρόπος συμμετοχής στη δίκη των αναγκαστικώς ομοδίκων.. 360 γ. Συνέπειες μη συμμετοχής στη δίκη των αναγκαστικώς ομοδίκων.. 360 δ. Άσκηση ενδίκων μέσων σε περίπτωση αναγκαστικής ομοδικίας.. 361 4. Κοινές διατάξεις για την απλή και την αναγκαστική ομοδικία στον ΚΔΔικ 362 α. Καθ ύλην αρμοδιότητα 362 β. Ο αυτεπάγγελτος χωρισμός δικογράφου του άρθρου 121 2, 3 ΚΔΔικ... 363 αα. Η παλαιότερη ρύθμιση... 363 ββ. Η ρύθμιση του άρθρου 22 4 ν. 3226/2004.. 363

XXXII Περιεχόμενα ΧΧ. Η συνάφεια κατά τον ΚΔΔικ.. 365 1. Προϋποθέσεις συμπροσβολής συναφών πράξεων.. 365 2. Έννοια συνάφειας πράξεων και παραλείψεων... 365 3. Συνάφεια επί φορολογικής εννόμου σχέσεως. 366 4. Συνάφεια υλικών ενεργειών... 367 5. Καθ ύλην αρμοδιότητα επί συνάφειας... 367 6. Έλλειψη προϋποθέσεων συνάφειας. 368 7. Χωρισμός δικογράφου. 369 8. Συρροή προϋποθέσεων ομοδικίας και συνάφειας.. 369 ΧΧΙ. Αντικειμενική σώρευση και συνεκδίκαση ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων 369 1. Αντικειμενική σώρευση ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων. 369 2. Συνεκδίκαση ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων. 371 ΧΧΙΙ. Προδικασία της δίκης ουσίας του ΚΔΔικ.. 371 1. Άσκηση ενδίκων βοηθημάτων και μέσων. 371 α. Τρόπος ασκήσεως των ενδίκων βοηθημάτων.. 371 β. Τρόπος ασκήσεως ενδίκων μέσων 372 γ. Η πράξη καταθέσεως Ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφου.. 372 δ. Περαιτέρω υποχρεώσεις της γραμματείας. 373 ε. Απόρριψη, αποδοχή και παραπομπή ενδίκου μέσου ή βοηθήματος σε συμβούλιο (άρθρο 126Α ΚΔΔικ). 374 2. Ορισμός δικασίμου και εγγραφή στο πινάκιο 375 α. Ο ορισμός της δικασίμου... 375 β. Η εγγραφή στο πινάκιο.. 376 3. Επίδοση δικογράφου και κλήσεως προς συζήτηση. 376 α. Η επίδοση του δικογράφου... 376 β. Η επίδοση της εγγράφου κλήσεως. 377 γ. Η προφορική κλήση του άρθρου 128 3 ΚΔΔικ.. 378 δ. Σύντμηση προθεσμιών... 379 4. Υποχρεώσεις της διοικήσεως... 379 α. Η υποχρέωση του άρθρου 129 1 ΚΔΔικ. 379 β. Προθεσμία αποστολής φακέλου και απόψεων.. 381 γ. Συνέπειες παραβάσεως της υποχρεώσεως της διοικήσεως... 381 αα. Πειθαρχικές συνέπειες... 381

Περιεχόμενα XXXIII ββ. Ποινικές συνέπειες. 382 γγ. Δικονομικές συνέπειες 382 δδ. Δικαστικά επιβαλλόμενη χρηματική κύρωση σε βάρος της αρχής και του υπεύθυνου υπαλλήλου... 382 5. Το δικαίωμα προσβάσεως στα στοιχεία της δικογραφίας 383 6. Πρόσθετοι λόγοι στον ΚΔΔικ. 385 7. Η αίτηση επιταχύνσεως ου άρθρου 127Α ΚΔΔικ.. 387 ΧΧΙΙΙ. Η συζήτηση στο ακροατήριο.. 388 1. Έκθεμα της συζητήσεως. 388 2. Η συνεδρίαση.. 388 α. Έναρξη της συζητήσεως και προεκφώνηση των υποθέσεων 388 β. Εκφώνηση της υποθέσεως. 390 γ. Η «παράσταση» στο ακροατήριο με δήλωση 390 δ. Μέτρα τάξεως σε βάρος συγκεκριμένων προσώπων 391 3. Η διεξαγωγή της συζητήσεως κατ άρθρο 134 ΚΔΔικ 392 α. Δυνατότητες του δικαστή που διευθύνει τη συζήτηση.. 392 β. Δυνατότητες των μελών του δικαστηρίου, των πληρεξουσίων και των διαδίκων.. 392 γ. Εγγυήσεις τηρήσεως της τάξεως... 393 4. Συζήτηση απόντος του διαδίκου. 393 5. Η αναβολή της συζητήσεως 394 α. Υποχρεωτική αναβολή... 394 β. Δυνητική αναβολή. 394 γ. Η αναβλητική απόφαση.. 395 6. Η διακοπή της παραστάσεως του διαδίκου. 396 7. Συνεννόηση με αλλόγλωσσους, κωφούς, άλαλους και κωφάλαλους... 397 α. Συνεννόηση με αλλόγλωσσους. 397 β. Συνεννόηση με κωφούς, άλαλους και κωφάλαλους.. 397 8. Τα υπομνήματα στη δίκη ουσίας 398 9. Αξιόποινες πράξεις κατά τη συνεδρίαση ή τη διενέργεια διαδικαστικής πράξεως.. 401

XXXIV Περιεχόμενα 10. Θεραπεία τυπικών παραλείψεων κατ άρθρο 139Α. 401 ΧΧΙV. Διακοπή και επανάληψη της δίκης.. 403 1. Διακοπή της δίκης 403 α. Ratio της διακοπής της διοικητικής δίκης.. 403 β. Λόγοι διακοπής.. 404 γ. Τρόποι διακοπής 407 δ. Η δικαστική διαπίστωση της διακοπής της δίκης.. 408 ε. Ακυρότητα διαδικαστικών πράξεων μετά τη διακοπή της δίκης.. 408 2. Η επανάληψη της διοικητικής δίκης... 409 α. Η επανάληψη κατόπιν δηλώσεως του ενδιαφερομένου. 409 β. Δικαιούμενα σε επανάληψη πρόσωπα.. 410 γ. Αυτεπάγγελτη επανάληψη από το δικαστήριο.. 410 δ. Η επανάληψη της δίκης κατά την δικάσιμο της υποβολής προφορικής δηλώσεως. 411 ε. Προσδιορισμός νέας δικασίμου. 411 στ. Μη παράσταση των ενδιαφερομένων στη νέα δικάσιμο... 411 ΧΧV. Κατάργηση της δίκης.. 412 1. Οι περιπτώσεις καταργήσεως.. 412 2. Τρόπος διαπιστώσεως της καταργήσεως 413 3. Η παραίτηση από ένδικο βοήθημα ή μέσο. 413 α. Τρόπος παραιτήσεως. 413 β. Χρόνος παραιτήσεως. 414 γ. Έννομα αποτελέσματα παραιτήσεως. 415 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ Γενικές δικονομικές αρχές της διοικητικής δίκης. 416 Ι. Έννοια και σημασία των γενικών δικονομικών αρχών.. 416 ΙΙ. Η αρχή της ελεύθερης διαθέσεως του αντικειμένου της δίκης 417 ΙΙΙ. Η αρχή της δικαστικής αποφάσεως μέσα στα όρια της αιτήσεως (ne eat iudex ultra petita partium).. 417 IV. Η αρχή της περατώσεως της δίκης με πρωτοβουλία του διαδίκου που ασκεί το ένδικο βοήθημα.. 418

Περιεχόμενα XXXV V. Η αρχή της μέριμνας του δικαστηρίου για την πρόοδο της δίκης. 418 VΙ. Η ανακριτική αρχή.. 420 VΙΙ. Η αρχή της συγκεντρώσεως 421 VΙΙΙ. Η αρχή της δημοσιότητας... 422 ΙΧ. Η αρχή της εγγράφου προδικασίας. 423 Χ. Η αρχή της προφορικής διαδικασίας στο ακροατήριο... 424 ΧΙ. Η αρχή της αιτιολογίας των δικαστικών αποφάσεων. 424 ΧΙΙ. Η αρχή της ισότητας των διαδίκων. 425 ΧΙΙΙ. Η αρχή της εκατέρωθεν ακροάσεως των διαδίκων 427 ΧΙV. Η αρχή της καλόπιστης διεξαγωγής της δίκης... 428 1. Υποχρεώσεις των διαδίκων και κυρώσεις για τον ι- διώτη.. 428 2. Πειθαρχικές ευθύνες του διοικητικού οργάνου.. 430 3. Αποστολή αποφάσεως στον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης.. 430