Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ ΡΑΕ 610/2010 Για την επιβολή ανώτατων τιμών πώλησης πετρελαιοειδών προϊόντων στον καταναλωτή σε ορισμένους νομούς της χώρας Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κατά την τακτική συνεδρίασή της, στην έδρα της, την 19 η.03.2010 και Λαμβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις του ν. 2773/1999 (ΦΕΚ Α 286). 2. Τις διατάξεις του ν. 3054/2002 (ΦΕΚ Α 230) και ιδίως τις παραγράφους 2, 3 και 4 του άρθρου 20 αυτού, όπως ισχύει (εφεξής Νόμος). 3. Το υπ αριθμ. Δ1/Α/4469/10.03.2010 (ΡΑΕ Ι-109088/10.03.2010) έγγραφο του Υφυπουργού Π.Ε.Κ.Α. με το οποίο ζητήθηκε από τη ΡΑΕ η εξέταση της διακύμανσης των τιμών πετρελαιοειδών στην ελληνική επικράτεια κατά το τελευταίο διάστημα και η γνωμοδότησή της σχετικά με την επιβολή ανώτατης τιμής καταναλωτή, εφόσον η διακύμανση αυτή προκύψει ως αδικαιολόγητη. 4. Το υπ αριθμ. Ο-40650/16.03.2010 έγγραφο της ΡΑΕ προς τον Υφυπουργό Π.Ε.Κ.Α. με το οποίο ζητήθηκε κάθε σχετικό με το θέμα στοιχείο. 5. Την υπ αρ. Κ/24241/2045 (ΦΕΚ Β 856/2008) απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Μεταφορών και Επικοινωνιών «Κόμιστρα Φ.Δ.Χ. αυτοκινήτων βυτιοφόρων μεταφοράς υγρών καυσίμων», όπως ισχύει. 6. Τα στατιστικά στοιχεία λιανικών τιμών πετρελαιοειδών σε όλους τους νομούς της χώρας για το χρονικό διάστημα από 1 ης -01-2010 έως σήμερα, τα οποία συλλέχθηκαν από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Π.Ε.ΚΑ., το Παρατηρητήριο Τιμών Καυσίμων καθώς και κάθε άλλη πρόσφορη πηγή για τη χορήγηση σχετικών στατιστικών στοιχείων. 7. Την 334/V/2007 Απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού «Κανονιστική Παρέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού στον Κλάδο Αγοράς και Εμπορίας Πετρελαιοειδών Προϊόντων». Σκέφτηκε ως εξής: Επειδή, κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 20 του Νόμου ορίζονται τα ακόλουθα: «2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης μετά από γνώμη της Ρ.Α.Ε. επιτρέπεται για την αντιμετώπιση δυσμενών επιπτώσεων που - 1 -
μπορεί να προκληθούν στην οικονομία της χώρας λόγω των υψηλών διεθνών τιμών του αργού πετρελαίου και των πετρελαιοειδών προϊόντων ή εξαιτίας της αδικαιολόγητης, κατά τους κανόνες του υγιούς ανταγωνισμού και κατά τις ειδικές συνθήκες της διεθνούς και εγχώριας αγοράς πετρελαιοειδών, διαμόρφωσης των τιμών των πετρελαιοειδών προϊόντων, να επιβληθούν γενικά ή τοπικά ανώτατες τιμές πώλησης στον καταναλωτή (Α.Τ.Κ) για όλα ή ορισμένα από τα πετρελαιοειδή προϊόντα. Η ισχύς της απόφασης του προηγούμενου εδαφίου διαρκεί όσο αυτό επιβάλλεται από τις συνθήκες της αγοράς και πάντως για διάστημα έως δύο (2) μηνών κάθε φορά. Μετά την πάροδο του διμήνου οι Υπουργοί Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης επανεξετάζουν τις συνθήκες και αποφασίζουν για το εάν είναι αναγκαία η διατήρηση σε ισχύ της απόφασης με την οποία επιβλήθηκαν οι ανώτατες τιμές πώλησης. 3. Για τον καθορισμό των ανώτατων τιμών πώλησης σύμφωνα με την παράγραφο 2 λαμβάνονται υπόψη οι συνθήκες της διεθνούς και εγχώριας αγοράς και ιδίως:α. η μεσοσταθμική λιανική τιμή πώλησης των προϊόντων αυτών στα πρατήρια του λεκανοπεδίου Aττικής ή και σε άλλες περιοχές της χώρας όπου αναπτύσσεται ικανοποιητικά ο ανταγωνισμός, β. τα περιθώρια κέρδους των διυλιστηρίων, των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών και των πρατηριούχων, γ. το διαφορικό κόστος μεταφοράς στις διάφορες περιοχές της χώρας και το πρόσθετο κόστος τροφοδοσίας ορισμένων περιοχών στις οποίες επικρατούν για γεωγραφικούς ή συγκοινωνιακούς λόγους ειδικές συνθήκες, δ. η φορολογική επιβάρυνση των πετρελαιοειδών προϊόντων, ε. άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές στη διεθνή ή την εγχώρια αγορά.» Επειδή, η ΡΑΕ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, και ιδίως κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου 20 του Νόμου, κρίνει σκόπιμο, δεδομένων των πρόσφατων σημαντικών αλλαγών στην ισχύουσα φορολογική νομοθεσία στην εν λόγω αγορά, χαρακτηριστικά αναφέρεται η αλλαγή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.) και του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), καθώς και της γενικότερης οικονομικής ύφεσης που παρουσιάζεται σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, όπως ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα εκμετάλλευσης των ως άνω συνθηκών μέσω της επιβολής τιμών λιανικής πώλησης των πετρελαιοειδών κατά τρόπο ευκαιριακό, με αποτέλεσμα να προκληθεί ο κίνδυνος εμφάνισης φαινομένων στρέβλωσης του υγιούς ανταγωνισμού και έκθεσης των καταναλωτών σε τιμές προμήθειας πετρελαιοειδών προϊόντων που δεν ερείδονται σε πραγματικά κόστη. Επειδή, απώτερος στόχος της Αρχής είναι η προστασία του τελικού καταναλωτή, μέσω της παρακολούθησης της διεθνούς και εγχώριας αγοράς, και όταν αυτό καθίσταται αναγκαίο, μέσω της λήψης κατασταλτικών ή/και προληπτικών μέτρων, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα κερδοσκοπίας και καταχρηστικής εκμετάλλευσης των εκάστοτε τρεχόντων πραγματικών και οικονομικών δεδομένων. Επειδή από τη μελέτη του συνόλου των στατιστικών στοιχείων που η ΡΑΕ έχει επεξεργαστεί, κρίνεται σκόπιμη η προληπτική ρύθμιση των τελικών τιμών καταναλωτή συγκεκριμένων πετρελαιοειδών προϊόντων στους Νομούς Δωδεκανήσου, Ηρακλείου, Θεσπρωτίας, Λασιθίου, Πρεβέζης, Ρεθύμνης, Φωκίδας και Χανίων καθώς προκύπτει ότι οι εν λόγω περιοχές παρουσιάζουν, για το υπό εξέταση διάστημα και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του μηνός Μαρτίου 2010, τιμές λιανικής σημαντικά υψηλότερες από τους Νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης. Επειδή, περαιτέρω, στους ως άνω Νομούς και κατά την τρέχουσα περίοδο, παρουσιάζεται σημαντική απόκλιση των μέγιστων τιμών λιανικής έναντι των αντιστοίχων μέσων τιμών του Νομού, παρά τη σχετική υφιστάμενη διασπορά των πρατηρίων. Επειδή, για κάθε Νομό, ως σημείο αναφοράς για τη θεμελίωση συμπερασμάτων σχετικά με το εύλογο ύψος των τιμών λιανικής, λαμβάνεται υπόψη η διαφορά λιανικής τιμής κάθε Νομού σε σχέση με την τιμή πώλησης του αντίστοιχου προϊόντος στο διυλιστήριο κατά την περίοδο προ της επιβολής των ως άνω φορολογικών μέτρων. Επειδή, σύμφωνα με τα διαθέσιμα σχετικά στοιχεία, ως εύλογη τιμή της εν λόγω διαφοράς συγκεκριμένων πετρελαιοειδών προϊόντων σε κάθε έναν από τους Νομούς Δωδεκανήσου, Ηρακλείου, Θεσπρωτίας, Λασιθίου, Πρεβέζης, Ρεθύμνης, Φωκίδας και Χανίων εκτιμάται το ποσό, που παρουσιάζεται στο Παράρτημα Ι. - 2 -
Αποφασίζει Α. Να γνωμοδοτήσει θετικά για την επιβολή ανώτατων τιμών πώλησης πετρελαιοειδών προϊόντων στον καταναλωτή σε ορισμένους νομούς της χώρας κατά τα οριζόμενα κατωτέρω: 1. Ανώτατη Τιμή Καταναλωτή (ΑΤΚ) επιβάλλεται στους παρακάτω νομούς της χώρας και για τα ακόλουθα προϊόντα: Νομός Προϊόν Δωδεκανήσου Αμόλυβδη Super αμόλυβδη Super Πετρέλαιο Κίνησης Ηρακλείου Αμόλυβδη Super αμόλυβδη Super Πετρέλαιο Κίνησης Θεσπρωτίας Αμόλυβδη Πετρέλαιο Κίνησης Λασιθίου Αμόλυβδη Super αμόλυβδη Super Πετρέλαιο Κίνησης Πρέβεζας Αμόλυβδη Super αμόλυβδη Ρεθύμνης Αμόλυβδη Super αμόλυβδη Super Πετρέλαιο Κίνησης Φωκίδας Αμόλυβδη Χανίων Αμόλυβδη Super αμόλυβδη Super Πετρέλαιο Κίνησης 2. Η ΑΤΚ υπολογίζεται σε /1000 λίτρα για κάθε έναν από τους ανωτέρω Νομούς και για κάθε προϊόν, σύμφωνα με τον ακόλουθο τύπο: ΑΤΚ = (Exref + Eo) x (100% + ΦΠΑ) ( /1000 λίτρα) Όπου: Exref ( /1000 λίτρα): Ο αριθμητικός μέσος όρος των τιμών εκ διυλιστηρίου του συγκεκριμένου προϊόντος για τις τέσσερις (4) εργάσιμες ημέρες που προηγούνται της ημέρας υπολογισμού της ΑΤΚ, όπως αυτές γνωστοποιούνται στο Υ.Π.Ε.Κ.Α., συμπεριλαμβανομένου του εκάστοτε ισχύοντος Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το συγκεκριμένο προϊόν, της εισφοράς του ν. 3335/2005, του ειδικού τέλους του ν. 2093/92 καθώς και του εκάστοτε ισχύοντος τέλους υπέρ ΡΑΕ. Εο ( /1000 λίτρα): Για κάθε προϊόν, η εύλογη τιμή της διαφοράς λιανικής τιμής από την τιμή πώλησης στο διυλιστήριο σε κάθε Νομό, όπως καθορίζεται στο Παράρτημα Ι. ΦΠΑ (%): Ο εκάστοτε ισχύον συντελεστής Φόρου Προστιθέμενης Αξίας για τα πετρελαιοειδή προϊόντα. 3. Κατά την πρώτη εφαρμογή του μέτρου, για τον υπολογισμό του παράγοντα Exref λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία των τεσσάρων (4) εργάσιμων ημερών που προηγούνται της ημέρας δημοσίευσης της σχετικής απόφασης των καθ ύλην αρμοδίων Υπουργών. Η υπολογιζόμενη ΑΤΚ ισχύει έως και την αμέσως επόμενη Κυριακή. Η ΑΤΚ επανυπολογίζεται κάθε Παρασκευή, σύμφωνα με τον ανωτέρω τύπο, και ισχύει από την αμέσως επόμενη Δευτέρα. 4. Η χρονική περίοδος επιβολής του μέτρου να καθοριστεί από την ημερομηνία δημοσίευσης της σχετικής απόφασης των καθ ύλην αρμοδίων Υπουργών και έως και την 11.04.2010. Και Β. Να παραπέμψει την παρούσα καθώς και κάθε σχετικό στοιχείο στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, προκειμένου η τελευταία, σε συνέχεια της 334/V/2007 Απόφασής της να ασκήσει τις αρμοδιότητές της, όπως αυτές καθορίζονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 20 του Νόμου, στην περίπτωση που διαπιστώσει ότι συντρέχουν οι εκεί αναφερόμενες συνθήκες εναρμονισμένων πρακτικών ή στρέβλωσης του ανταγωνισμού. Για τον σκοπό αυτό, σημειώνεται ότι θα εφαρμοστούν οι διατάξεις του άρθρου 8στ ν. 703/1977 σύμφωνα με τις οποίες: «Η Επιτροπή Ανταγωνισμού συνεργάζεται με τις ρυθμιστικές ή άλλες αρχές που ασκούν έλεγχο σε συγκεκριμένους τομείς της - 3 -
εθνικής οικονομίας και, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, διατυπώνει, ύστερα από σχετικό αίτημα των πιο πάνω αρχών, τη γνώμη της για θέματα πολιτικής ανταγωνισμού στους τομείς αυτούς." Αθήνα, 19.03.2010 Μιχάλης Θωμαδάκης Β ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ - 4 -
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι Τιμές Εο ανά Νομό και προϊόν ( /1000 λίτρα) Νομός Αμόλυβδη Super Αμόλυβδη Super Πετρέλαιο Κίνησης ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ 180 279 202 137 ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 183 300 225 171 ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ 160 163 ΛΑΣΙΘΙΟΥ 202 298 244 166 ΠΡΕΒΕΖΑΣ 147 253 ΡΕΘΥΜΝΗΣ 217 339 242 182 ΦΩΚΙΔΑΣ 158 ΧΑΝΙΩΝ 197 308 239 178-5 -