- 1 - Κ.Δ.Π.../2006 Αριθμός Οι περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών ( Προγράμματα Κατάρτισης Υποψηφίων για Προαγωγή) Κανονισμοί του 2006 O ΠΕPΙ ΤHΣ ΔHΜOΣΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚHΣ ΥΠHPΕΣΙΑΣ ΝOΜOΣ ΤOΥ 1969 (10 ΤOΥ 1969) Κανονισμοί δυνάμει του άρθρου 76 Το Υπουργικό Συμβούλιο ασκώντας τις εξουσίες που του παρέχει το άρθρο 76 του περί της Δημοσίας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμου εκδίδει τους ακολούθους Κανονισμούς: ΜΕΡΟΣ Ι : ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ 1. Οι παρόντες Κανονισμοί θα αναφέρονται ως οι περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών (Προγράμματα Κατάρτισης Υποψηφίων για Προαγωγή) Κανονισμοί του 2006. 2. Στους παρόντες Κανονισμούς, εκτός αν προκύπτει διαφορετικά από το κείμενο, - «Επιτροπή» σημαίνει την Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας που εγκαθιδρύθηκε με τον περί Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμο του 1969, όπως αυτός τροποποιήθηκε μεταγενέστερα, «ΚΕΑ» σημαίνει το Κέντρο Έρευνας και Αξιολόγησης, που αποτελεί Τμήμα του Υπουργείου Παιδείας, το οποίο συστήνεται και λειτουργεί με απόφαση του Υπουργού. Το ΚΕΑ στελεχώνεται από λειτουργούς του Υπουργείου και αξιολογητές.
- 2 - «Νόμος» σημαίνει τον περί Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμο, «Υπουργείο» σημαίνει το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, «Υπουργός» σημαίνει τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού, «Υποψήφιος» σημαίνει τον συμμετέχοντα σε ένα από τα δύο προγράμματα κατάρτισης που διοργανώνει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, «ECTS» σημαίνει το European Credit Transfer System. (2) Οι υπόλοιποι όροι, η ερμηνεία των οποίων δεν καθορίζεται διαφορετικά από το κείμενο των Κανονισμών, έχουν τη σημασία που τους αποδίδει ο Νόμος. 3. (1) Το Υπουργείο με τη συνδρομή των Πανεπιστημίων της Κύπρου, του ΚΕΑ ή και άλλων πανεπιστημίων ή ιδρυμάτων, προσφέρει, κάθε ακαδημαϊκό έτος, δύο προγράμματα κατάρτισης, εφόσον τα πιο πάνω πανεπιστήμια ή ιδρύματα μπορούν να προσφέρουν ολόκληρα τα προγράμματα. (2) Το κάθε πρόγραμμα είναι διάρκειας 40 ECTS. (3) Το αργότερο μέχρι τις 20 Μαΐου κάθε έτους το αρμόδιο όργανο του κάθε πανεπιστημίου ή ιδρύματος του εδαφίου (1) εγκρίνει κατάλογο των εκπαιδευτικών, Παιδαγωγικών Συμβούλων και Βοηθών Διευθυντών που έχουν συμπληρώσει με επιτυχία το πρόγραμμα που παρακολούθησαν, και τα ονόματά τους κοινοποιούνται στην Επιτροπή. 4. (1)Το πρόγραμμα κατάρτισης για τη θέση του Παιδαγωγικού Συμβούλου ή του Βοηθού Διευθυντή παρακολουθείται από όλους τους εκπαιδευτικούς oι
- 3 - οποίοι εξεδήλωσαν ενδιαφέρον, έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον έξι (6) χρόνια υπηρεσίας στην εκπαίδευση και οι οποίοι προτίθενται να υποβάλουν αίτηση για προαγωγή στη θέση του Παιδαγωγικού Συμβούλου ή στη θέση του Βοηθού Διευθυντή. (2)Το πρόγραμμα κατάρτισης για τη θέση του Διευθυντή παρακολουθείται από όλους τους Παιδαγωγικούς Συμβούλους και Βοηθούς Διευθυντές οι οποίοι εξεδήλωσαν ενδιαφέρον, έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον ένα χρόνο υπηρεσίας στη θέση του Παιδαγωγικού Συμβούλου ή στη θέση του Βοηθού Διευθυντή και οι οποίοι προτίθενται να υποβάλουν αίτηση για προαγωγή στη θέση του Διευθυντή. (3) Κάθε χρόνο, κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου, οι υποψήφιοι οι οποίοι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν σε ένα από τα δύο προγράμματα υποβάλλουν προς την Επιτροπή γραπτή ειδοποίηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. (4) Η Επιτροπή, κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του μηνός Απριλίου κάθε έτους, παρέχει στους υποψηφίους πληροφορίες, με επιστολές, δια του τύπου και μέσω του διαδιχτύου, για το πρόγραμμα για το οποίο εξεδήλωσαν ενδιαφέρον. (5) Η Επιτροπή ενημερώνει το Υπουργείο και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο για τον αριθμό, τις ειδικότητές και τα ατομικά στοιχεία του κάθε υποψηφίου που θα συμμετάσχει σε κάθε πρόγραμμα. 5. (1)Κατά τη διάρκεια του κάθε προγράμματος οι υποψήφιοι συμμετέχουν ανελλιπώς στο πρόγραμμα παιδαγωγικών σπουδών. (2) Το πρόγραμμα κατάρτισης για τη θέση του Παιδαγωγικού Συμβούλου ή του Βοηθού Διευθυντή περιλαμβάνει τα ακόλουθα μαθήματα, το περιεχόμενο των οποίων αναλύεται στο Παράτημα I των παρόντων Κανονισμών:
- 4 - i) Εισαγωγή στην εκπαιδευτική διοίκηση ii) Αποτελεσματικότητα και Σχολική Βελτίωση iii) Παιδαγωγική Ηγεσία iv) Στρατηγικός προγραμματισμός και ποιότητα στην εκπαίδευση (3)Το πρόγραμμα κατάρτισης για τη θέση του Διευθυντή περιλαμβάνει τα μαθήματα, το περιεχόμενο των οποίων αναλύεται στο Παράτημα II των παρόντων Κανονισμών. i) Παρατήρηση και αξιολόγηση διδασκαλίας και εκπαιδευτικού προσωπικού ii) Αξιολόγηση της Σχολικής Μονάδας iii) Οι εφαρμογές των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διοίκηση iv) Αξιολόγηση προγραμμάτων 6. (1)Η αξιολόγηση των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα είναι συνεχής και στο τέλος του προγράμματος ο υποψήφιος αξιολογείται στο κάθε θέμα που παρακολούθησε. (2) Υποψήφιος θεωρείται ότι έχει πετύχει σε κάποιο θέμα, όταν συγκεντρώσει τουλάχιστο το 50% της βαθμολογίας σε αυτό. (3) Υποψήφιος θεωρείται ότι έχει πετύχει στο πρόγραμμα που συμμετέχει όταν σε κάθε θέμα έχει συγκεντρώσει τουλάχιστο το 50% της βαθμολογίας.
- 5 - (4) Υποψήφιος που δε συμπληρώνει με επιτυχία το πρόγραμμα δικαιούται να επαναλάβει, για μια χρονιά μόνο, το θέμα ή τα θέματα του προγράμματος στο οποίο ή στα οποία υστέρησε, κατά την επόμενη σχολική χρονιά. 7. (1)Το πανεπιστήμιο ή το ίδρυμα εκδίδει Πιστοποιητικό σε όσους συμπληρώνουν με επιτυχία το πρόγραμμα. (2)Το Πιστοποιητικό χορηγείται και χρησιμοποιείται μόνο για σκοπούς προαγωγής, όπως προβλέπει ο Νόμος και οι Κανονισμοί.
- 6 - ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I Κανονισμός 6(2) 1. Εισαγωγή στην εκπαιδευτική διοίκηση Γενική επισκόπηση των εννοιών και θεωριών που είναι απαραίτητες για τη μελέτη των οργανισμών. Περιλαμβάνονται θέματα όπως: (i)δομή, τεχνολογία, στόχοι, σύγκρουση, επικοινωνία, αποτελεσματικότητα, και διαδικασία της αλλαγής, (ii) η φύση της οργανωτικής ζωής και η διοικητική συμπεριφορά στο χώρο της εκπαίδευσης, (iii)οργανωτικό κλίμα, (iv)το σχολείο ως κοινωνικό σύστημα, εξωτερικοί και εσωτερικοί παράγοντες που επηρεάζουν το σχολείο. (v) εισαγωγή στις θεωρίες της ηγεσίας, και θεωρίες λήψεως αποφάσεων. 2. Αποτελεσματικότητα και Σχολική Βελτίωση Το μάθημα διακρίνεται σε δύο ενότητες, στις οποίες εξετάζονται οι δύο βασικές κατευθύνσεις της έρευνας που αναφέρεται στη σχολική αποτελεσματικότητα. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στα σημαντικότερα πορίσματα ποσοτικών ερευνών που επιχειρούν να καθορίσουν παράγοντες που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα ενός οργανισμού. Αναλύονται θέματα που αφορούν στη μέτρηση της σχολικής αποτελεσματικότητας και στην ύπαρξη διαφοροποιημένης σχολικής αποτελεσματικότητας. Παρουσιάζονται, επίσης,
- 7 - θεωρητικά μοντέλα εκπαιδευτικής αποτελεσματικότητας και εντοπίζονται δυνατότητες και αδυναμίες τους. Η δεύτερη ενότητα αναφέρεται στα πορίσματα κυρίως ποιοτικών ερευνών που μελετούν τη διαδικασία βελτίωσης της σχολικής αποτελεσματικότητας. Παρουσιάζονται θεωρητικά μοντέλα βελτίωσης της σχολικής αποτελεσματικότητας και γίνεται αναφορά σε αντίστοιχα ερευνητικά προγράμματα που εφαρμόστηκαν σε Αγγλοσαξωνικές χώρες ή/και στην Κύπρο. Τέλος, εξετάζεται η ανάγκη ανάπτυξης ερευνητικών προγραμμάτων που να αποσκοπούν στη βελτίωση της σχολικής αποτελεσματικότητας και να στηρίζονται σε σύζευξη των δύο κατευθύνσεων της έρευνας για τη σχολική αποτελεσματικότητα. 3. Παιδαγωγική Ηγεσία Η θεωρητική βάση της Παιδαγωγικής Hγεσίας. Ο ρόλος του διευθυντή σχολείου και άλλων εκπαιδευτικών ηγετών στη δημιουργία και εφαρμογή μιας κουλτούρας διδασκαλίας και μάθησης στη σχολική μονάδα. Η σχολική μονάδα ως Κοινότητα Μάθησης. 4. Στρατηγικός προγραμματισμός και ποιότητα στην εκπαίδευση Οι απαιτήσεις που εμφανίστηκαν στην εποχή μας για αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών υπηρεσιών (και όχι μόνον), της ποιότητας της φροντίδας που παρέχεται στα διάφορα ιδρύματα, καθώς επίσης και οι απαιτήσεις για προγραμματισμό και λογοδοσία (accountability) από μέρους των εκπαιδευτικών οργανισμών οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο στρατηγικός προγραμματισμός και το θέμα της ποιότητας στην εκπαίδευση πρέπει να εξετάζονται και να μελετούνται. Συνεπώς, στο μάθημα αυτό συζητείται η αναγκαιότητα του προγραμματισμού για την ομαλή λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος στο μακροεπίπεδο, και παρουσιάζονται βασικές τεχνικές στρατηγικού προγραμματισμού. Από την άλλη, η Διεύθυνση Oλικής Ποιότητας (ΔOΠ ή TQM) προσφέρει ένα
- 8 - σύνολο από αρχές και εργαλεία διοίκησης τα οποία όταν συνδυαστούν, μάς παρέχουν μια ευέλικτη και αποτελεσματική μέθοδο για βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης. Παρουσίαση συγκεκριμένων μοντέλων καταρτισμού προϋπολογισμού όπως PPBES, site-based budgeting και zero-based budgeting. Εξέταση των δεικτών επίδοσης (performance indicators), των συναρτήσεων παραγωγής (production functions) και της οικονομικής πτυχής της σχολικής επιλογής ειδικά σε σχέση με τα vouchers.
- 9 - ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ Κανονισμός 6(3) 1. Παρατήρηση και αξιολόγηση διδασκαλίας και εκπαιδευτικού προσωπικού Παρουσίαση και ανάλυση της λογικής της παρακολούθησης και αξιολόγησης της διδασκαλίας και του προσωπικού. Αναφορά σε συγκεκριμένες τεχνικές και συστήματα παρατήρησης και σε τρόπους αξιοποίησης των δεδομένων που προκύπτουν από αυτές. Αναφορά σε συγκεκριμένους τομείς παρατήρησης (μαθησιακό κλίμα, πορεία της διδασκαλίας, διδακτικές προσεγγίσεις και μεθοδολογία, ακαδημαϊκή πρόοδος των μαθητών). 2. Αξιολόγηση της Σχολικής Μονάδας 3. Οι εφαρμογές των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διοίκηση Το μάθημα αυτό εισαγάγει τους υποψηφίους στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στις διάφορες εφαρμογές τους που έχουν σχέση με τις διδακτικές/ μαθησιακές και διοικητικές λειτουργίες των εκπαιδευτικών οργανισμών. Περιλαμβάνει τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών για την οργάνωση και διαχείριση δεδομένων, την ενσωμάτωση των ηλεκτρονικών υπολογιστών στο αναλυτικό πρόγραμμα, και την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορίας. Θα δοθεί έμφαση στους ηγετικούς και διευθυντικούς ρόλους του ηγέτη στην προσπάθειά του να υιοθετήσει και να αξιολογήσει τις νέες αυτές τεχνολογίες μέσα στο κοινωνικό-τεχνικό περιβάλλον των εκπαιδευτικών οργανισμών.
- 10-4. Αξιολόγηση προγραμμάτων Το σεμινάριο αυτό της Αξιολόγησης Προγραμμάτων είναι ένα μάθημα στο οποίο οι φοιτητές θα διδαχθούν τις βασικές έννοιες και διαδικασίες για την αξιολόγηση εκπαιδευτικών και άλλων προγραμμάτων. Αξιολόγηση προγραμμάτων είναι μια συστηματική εξέταση των διαφόρων προγραμμάτων σχεδιασμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να εντοπίσει τι λειτουργεί και τι όχι. Μας επιτρέπει να δούμε τη γενική εικόνα ενός εκπαιδευτικού προγράμματος και παράλληλα μας παρέχει έναν αντικειμενικό τρόπο για να αξιολογήσουμε τις επιμέρους πτυχές αυτού του προγράμματος, καθώς επίσης και να τις βελτιώσουμε. Το μάθημα εμπεριέχει στοιχεία τόσο από τη θεωρία όσο και από την πρακτική της αξιολόγησης προγραμμάτων και είναι χρήσιμο και αναγκαίο ιδιαίτερα σε μια εποχή όπως είναι η δική μας, δηλαδή η εποχή των αριθμών και της υπευθυνότητας/ υπεγγυότητας (accountability) ή το να είναι κανείς υπόλογος για τις καινοτομίες που εισαγάγει στην εκπαίδευση και για τα χρήματα των φορολογουμένων τα οποία ξοδεύει. Συνεπώς, ο βασικός σκοπός αυτού του μαθήματος είναι να προσφέρει κυρίως μία σαφή αντίληψη και ανάλυση των διαφόρων θεωριών και μοντέλων που έχουν σχέση με την αξιολόγηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και πώς αυτές μπορούν να εφαρμοστούν στο επίπεδο οποιουδήποτε εκπαιδευτικού οργανισμού.