EΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ ΕΚ ΟΣΗ 21.10.2013 #135 ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ µε τις προϋποθέσεις για πλήρη ή µειωµένη σύνταξη Ποιοι µπορούν να αποχωρήσουν µε 15 έτη και ποιοι θα χρειαστούν 37 έτη ασφάλισης Ο ΠΛΗΡΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΑΝΕΡΓΟΙ 4+1 παράθυρα για σύνταξη από τα 55 ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΑΠΑΝΤΟΥΝ ΣΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΣΑΣ ΣΕΛ. 6 8 Τι ισχύει για 800.000 ασφαλισµένους του ΙΚΑ µε ένσηµα ανεργίας και ασθένειας ΣΕΛ. 2 5 Τι προβλέπει η νέα ρύθµιση - ανάσα για όσους έµειναν εκτός εργασίας
22 2 ευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Ο ΠΛΗΡΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΕΡΓΩΝ ΙΚΑ: Τα 4+1 παράθυρα για σύνταξη Του Γιάννη Ευαγγελίδη jevagelidis@e-typos.com ΕΦΑΠΑΞ ΠΑΡΑΝΟΜΙΑ Τ ο πάρτι που είχε στηθεί στα Ταµεία Πρόνοιας των ΕΚΟ και των τραπεζών µε τη χορήγηση του εφάπαξ αποτυπώνει µε τον πλέον εύγλωττο, αλλά και δραµατικό, τρόπο τα νοσηρά φαινόµενα που χαρακτήριζαν τα προηγούµενα χρόνια τη λειτουργία του κράτους και τα οποία οδήγησαν όχι µόνο τα ασφαλιστικά ταµεία αλλά συνολικά τη χώρα ένα βήµα πριν από τη χρεοκοπία. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που αποκάλυψε µε πρωτοσέλιδο δη- µοσίευµα ο Ελεύθερος Τύπος για την κοµπίνα µε τα κυκλώµατα που χορηγούσαν εφάπαξ σε «ηµετέρους», όπως πρώην στελέχη της διοίκησης του Ταµείου, χωρίς τις προβλεπόµενες από το Μνηµόνιο µειώσεις και µάλιστα εις βάρος άλλων ασφαλισµένων. Χαρακτηριστικό της έκτασης του σκανδάλου, όπως έγραψε ο «Ε.Τ.», είναι ότι για περίπου 2.000 από τις υποθέσεις που µπήκαν στο στόχαστρο των επιθεωρητών ηµόσιας ιοίκησης και οι οποίες αφορούν την περίοδο 2010-2012, υπάρχουν βάσιµα στοιχεία για λαθροχειρία που έγινε εκ των έσω. Βεβαίως, πολλοί θιγόµενοι συνταξιούχοι έχουν ήδη στείλει εξώδικα στο ΤΑΥΤΕΚΩ, καθώς τα κόλπα που αποκαλύφθηκαν µε τη χορήγηση των ποσών, αλλά και µε την παραβίαση της σειράς διεκπεραίωσης των αιτήσεων είχαν ως συνέπεια να φαγωθούν εκατοµµύρια ευρώ από το εφάπαξ πολλών ανυποψίαστων δικαιούχων. Μπορεί η κατάσταση να έχει πλέον εξοµαλυνθεί από τις αρχές του 2013, µετά την ειδική νοµοθετική ρύθµιση που χρειάστηκε να γίνει προκειµένου να τηρείται η σειρά προτεραιότητας, δηλαδή το αυτονόητο, ωστόσο, το βέβαιο είναι ότι θα πρέπει να τιµωρηθούν αυστηρά οι υπεύθυνοι, καθώς και να επιστραφούν τα χρήµατα που εισπράχθηκαν παρανόµως, για να µην κινδυνεύσει το εφάπαξ των άλλων δικαιούχων. T έσσερα συν ένα παράθυρα για σύνταξη από τα 55 µπορούν να αξιοποιήσουν περίπου 800.000 άνδρες και γυναίκες που είναι ασφαλισµένοι στο ΙΚΑ και κυρίως όσοι είναι άνεργοι. Τα παράθυρα που διευκολύνουν τη συνταξιοδότηση των ασφαλισµένων τους, και µπορούν να χρησι- µοποιηθούν κυρίως από ανέργους που δεν συµπληρώνουν τις προϋποθέσεις για µειωµένη σύνταξη, είναι: 1. Ενσηµα από επιδοτούµενη ανεργία. 2. Προαιρετική ασφάλιση. 3. Ενσηµα από αυτασφάλιση. 4. Πλασµατικός χρόνος. Στις 4 παραπάνω επιλογές έρχεται να προστεθεί ακόµα µια που διευκολύνει την έξοδο των ανέργων στη σύνταξη. Με διάταξη που ετοιµάζεται από το υπουργείο Εργασίας στις προϋποθέσεις των 100 ηµερών ανά έτος για µειω- µένη σύνταξη θα υπολογίζονται και οι ηµέρες επιδοτούµενης ασθένειας. Ο χρόνος ασθένειας µπορεί να αξιοποιηθεί µόνο για πλήρη σύνταξη, και τώρα εξετάζεται να προσµετράται και στις 100 ηµέρες ασφάλισης ανά έτος την τελευταία 5ετία για µειωµένη σύνταξη. Σύµφωνα µε έγκυρες πληροφορίες του Ελεύθερου Τύπου, που έρχονται ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ kkatikos@e-typos.com στο φως µέσα από το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», η εν λόγω δυνατότητα εξετάζεται να ισχύσει για να διευκολύνει τη συνταξιοδότηση ανέργων οι οποίοι έµειναν εκτός εργασίας για µακρό χρονικό διάστηµα είτε από ατύχηµα στην εργασία είτε λόγω άλλης ασθένειας, µε αποτέλεσµα να µην µπορούν ούτε να εργαστούν αλλά ούτε να συνταξιοδοτηθούν παρά µόνον στα 67 για πλήρη σύνταξη. Προκειµένου λοιπόν να δοθεί µια ανάσα σε χιλιάδες τέτοιες περιπτώσεις ανέργων οι οποίοι ενδεχοµένως και να µην παίρνουν ούτε επίδοµα, αυτό που εξετάζεται είναι να συνυπολογίζονται και οι µέρες επιδοτού- µενης ασθένειας στις 100 ηµέρες ασφάλισης ανά έτος που χρειάζεται να έχουν όσοι ασφαλισµένοι πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν από το ΙΚΑ µε µειωµένη σύνταξη. Με τη νέα ευνοϊκή ρύθµιση που έρχεται για τους ανέργους, διαµορφώνεται ένα νέο τοπίο στη συνταξιοδότηση των ανέργων που είναι άνω των 55 ετών είτε πρόκειται για άνδρες είτε, κυρίως, για τις γυναίκες. ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟ ΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΕΡΓΩΝ Οι άνεργοι µπορούν να συνταξιοδοτηθούν εφόσον συµπληρώνουν τις προϋποθέσεις για µειωµένη ή πλήρη σύνταξη από το ΙΚΑ. Τα ένσηµα για πλήρη ή µειωµένη σύνταξη είναι ίδια. Εκείνα που αλλάζουν είναι η ηλικία και η δυνατότητα εξόδου 5 χρόνια νωρίτερα, ώστε ένας άνδρας 60 ετών ή µια γυναίκα 55 ετών, που δεν έχουν προοπτική εύρεσης εργασίας, ενώ έχουν εξαντλήσει και το δικαίωµα επιδότησής τους λόγω µακροχρόνιας ανεργίας, να µπορούν να πάρουν µειωµένη σύνταξη για να µπορέσουν να ζήσουν. Οι προϋποθέσεις για µειωµένη σύνταξη όµως είναι δύσκολες για όσους έχουν µείνει χωρίς δουλειά, ή ακόµη και για όσους δεν έχουν συνεχόµενη απασχόληση. Για παράδειγµα, ένας ασφαλισµένος στο ΙΚΑ για να πάρει µειωµένη σύνταξη σήµερα θα πρέπει να είχε 100 µέρες ασφάλισης κάθε χρόνο τα 5 προηγούµενα έτη. ηλαδή θα έπρεπε στο διάστηµα 2008-2012 να είχε κάθε έτος τουλάχιστον 100 ένσηµα. Αν όµως για κάποιο λόγο δεν είχε για ένα χρόνο τα 100 ένσηµα, τότε το δικαίωµα για µειωµένη χάνεται, εκτός και αν στο χρόνο αυτό ήταν άνεργος, οπότε και οι 100 ηµέρες συµπληρώνονται από τα «ένσηµα της ανεργίας». Αυτή είναι η πιο απλή περίπτωση και συνήθως καλύπτεται από τους ασφαλισµένους και τις ασφαλισµένες που σπεύδουν να συνταξιοδοτηθούν µε «µειωµένη». Υπάρχουν όµως χιλιάδες περιπτώσεις ασφαλισµένων οι οποίοι είτε δεν συµπληρώνουν τις 100 ηµέρες από ένσηµα ανεργίας είτε τις συ- µπληρώνουν αλλά µόνο για ένα από τα 5 έτη. Για παράδειγµα, ένας άνεργος που για το διάστηµα 2008-2012 είχε τις 100 ηµέρες ανά έτος αλλά µόνον για τα 3 από τα 5 έτη. Ο εν λόγω ασφαλισµένος δεν µπορεί να πάρει µειωµένη γιατί στα 2 έτη της τελευταίας 5ετίας δεν έχει τις προϋποθέσεις των 100 +100 ενσήµων. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα ένσηµα µπορούν να αναζητηθούν από αυτασφάλιση, δηλαδή από την επιλογή του εργαζοµένου να πληρώσει ο ίδιος την ασφάλισή του στο ΙΚΑ αν µείνει άνεργος. Εδώ όµως χρειάζεται προσοχή γιατί το αίτηµα για αυτασφάλιση πρέπει να γίνει άµεσα και όχι µεταγενέστερα του χρόνου που επήλθε η ανεργία. Για παράδειγµα, σήµερα ένας άνεργος µπορεί να ζητήσει αυτασφάλιση για να καλύψει µε ένσηµα το χρόνο ασφάλισης από εδώ και πέρα και όχι για να συµπληρώσει το κενό ενσήµων του 2012, ή του 2010! ΚΑΘΕ ΕΥΤΕΡΑ ΜΕ ΤΟΝ ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚ ΟΣΗΣ: Γιάννης Ευαγγελίδης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Κώστας Κατίκος ΥΠΟ ΟΧΗ ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Mίνα Γιαννάκη sales@e-typos.com, Τηλ.: 210 8113000
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013 3 23 ΠΟΙΟΙ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΒΓΟΥΝ ΑΠΟ ΤΑ 55 ΜΕ ΠΛΗΡΗ Ή ΜΕΙΩΜΕΝΗ 800.000 ασφαλισμένων με ένσημα ανεργίας Σύνταξη ανέργων µε 1.500 «επιδοτούµενα ένσηµα» από ΟΑΕ Τι γίνεται όµως στην περίπτωση που ο άνεργος δεν έχει τα χρήµατα για να κάνει αυτασφάλιση; Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει η δυνατότητα να ενταχθούν σε πρόγραµµα προαιρετικής ασφάλισης του ΟΑΕ, εφόσον όµως είναι µακροχρόνια άνεργοι. Στο πρόγραµµα αυτό υπάγονται όµως όσοι πρόκειται να βγουν σε πλήρη σύνταξη καθώς θα πρέπει είτε να απέχουν έως 5 χρόνια από το όριο ηλικίας πλήρους σύνταξης είτε να τους λείπουν έως 1.500 ηµέρες ασφάλισης. Το κόστος ασφάλισής τους καλύπτεται από τον ΟΑΕ, αλλά αν για οποιονδήποτε λόγο διακόψουν την επιδοτούµενη ασφάλισή τους τότε θα γυρίσουν πάλι στο µηδέν και τα ένσηµα που είχαν αποκτήσει θα χαθούν. Οι άνεργοι που δύνανται να ενταχθούν στο πρόγραµµα προαιρετικής ασφάλισης µε αίτησή τους στα υποκαταστήµατα του ΙΚΑ του τόπου κατοικίας τους θα πρέπει: Α) να έχουν συµπληρώσει οι άνδρες το 60ό έτος της ηλικίας τους και οι γυναίκες το 55ο έτος της ηλικίας τους (για τους ασφαλισµένους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλµατα το όριο ηλικίας είναι 55 και 50, αντίστοιχα), το οποίο θα βεβαιώνεται από την αστυνοµική τους ταυτότητα ή διαβατήριο, Β) να έχουν εγγραφεί ως άνεργοι στον ΟΑΕ και να κατέχουν δελτίο ανεργίας για δώδεκα (12) τουλάχιστον συνεχείς µήνες πριν από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής, να εξακολουθούν να είναι άνεργοι και να κατέχουν κάρτα ανεργίας ανανεωµένη ανά τρίµηνο, Γ) ο υπολειπόµενος για τη συµπλήρωση των κατά περίπτωση ελάχιστων προϋποθέσεων θεµελίωσης πλήρους σύνταξης στο ΙΚΑ και στους αντίστοιχους φορείς επικουρικής ασφάλισης αριθµός ηµεροµισθίων δεν υπερβαίνει τα 1.500 κατ ανώτατο όριο, τα οποία θα βεβαιώνονται µε σχετική βεβαίωση από τους οικείους φορείς ασφαλιστικής κάλυψης. Στις 100 ηµέρες ανά έτος για «µειωµένη» θα συνυπολογίζεται και επιδοτούµενη ασθένεια ιέξοδο σε πολλούς εργαζοµένους που δεν µπορούν να πάρουν σύνταξη θα δώσει ο χρόνος ασθένειας στο βαθµό που θα συνυπολογίζεται στις προϋποθέσεις για µειωµένη σύνταξη, όπως τουλάχιστον εξετάζεται στο υπ. Εργασίας. Σύµφωνα µε πληροφορίες η ρύθµιση που σχεδιάζεται θα δίνει τη δυνατότητα σε ασφαλισµένους που συνταξιοδοτούνται µε µειωµένη σύνταξη να συµπεριλάβουν στις 100 ηµέρες ανά έτος την τελευταία 5ετία και τυχόν διαστήµατα ασθένειας. Σύνταξη γυναικών µε 4.500 ηµέρες ασφάλισης Οι γυναίκες αυτής της κατηγορίας συνταξιοδοτούνται µε τις προϋποθέσεις που ισχύουν κατά το έτος που συµπληρώνουν είτε το 55ο έτος (για µειωµένη σύνταξη) είτε το 60ό έτος (για πλήρη σύνταξη). Η κατοχύρωση δηλαδή του συνταξιοδοτικού δικαιώµατος γίνεται µε βάση την ηλικία και όχι µε το χρόνο ασφάλισης. Αυτή είναι και η µεγάλη παγίδα. Γιατί µια ασφαλισµένη για παράδειγµα που γίνεται 60 ετών το 2013 θα συνταξιοδοτηθεί στα 67! Αν συµπληρώνει το 55ο έτος τότε θα βγει µε µειωµένη στα 62! Μια γυναίκα που είχε 5.000 ηµέρες ασφάλισης το 2011, αλλά ήταν 54 ετών, δεν κατοχυρώνει δικαίωµα για µειωµένη στα 56, αλλά θα συνταξιοδοτηθεί όταν κλείσει τα 55 της, δηλαδή στα 57, καθώς συµπληρώνει το 55ο έτος της ηλικίας της το 2012, όπου το όριο ηλικίας είναι 57 για µειωµένη σύνταξη. Αν δεν έχει τις προϋποθέσεις για µειωµένη, δηλαδή 100 ένσηµα κατ έτος την τελευταία 5ετία, τότε δεν θα πάρει µειωµένη και θα πάει αναγκαστικά για πλήρη σύνταξη στα 67, καθώς συµπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας της µετά το 2013, όπου το όριο συνταξιοδότησης είναι το 67ο έτος. Οι ασφαλισµένες που είχαν θεµελιώσει δικαίωµα για µειωµένη σύνταξη λόγω γήρατος µέχρι και 31.12.2010 (δηλαδή που είχαν συµπληρώσει µέχρι αυτή την ηµεροµηνία τουλάχιστον το 55ο έτος της ηλικίας και 4.500 ηµέρες ασφάλισης, από τις οποίες και 100 τουλάχιστον ανά έτος την τελευταία 5ετία), διατηρούν ως προς τη λήψη πλήρους σύνταξης το 60ό έτος της ηλικίας. Μια ασφαλισµένη που ήταν 60 ετών το 2012 θα συνταξιοδοτηθεί όταν γίνει 62. Στην ουσία γλιτώνουν από την αύξηση του ορίου ηλικίας όσες κλείνουν τα 55 µέχρι το 2012, οπότε αποχωρούν µε µειωµένη στα 57 και όσες γίνονται 60 ετών ως το 2012, οπότε αποχωρούν στα 62. Γυναίκες µε 10.000 ένσηµα: Οι ασφαλισµένες αυτής της κατηγορίας δικαιούνται σύνταξη µε τη συµπλήρωση των προϋποθέσεων που διαµορφώνονται κατά τη συµπλήρωση των 10.000 ηµερών ασφάλισης. Για µειωµένη απαιτούνται 100 ηµέρες ασφάλισης, κάθε έτος, την αµέσως προηγούµενη πενταετία πριν από το έτος υποβολής της αίτησης για σύνταξη. Παράδειγµα: Ασφαλισµένη που συµπληρώνει τις 10.000 ηµέρες ασφάλισης το έτος 2012 θα συνταξιοδοτηθεί µε πλήρες ποσό σύνταξης όταν συµπληρώσει 10.800 ηµέρες ασφάλισης και το 56,5ο έτος της ηλικίας της για µειωµένη ή το 58,5ο έτος για πλήρη σύνταξη (ακολουθεί δηλαδή το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης όπως έχουν διαµορφωθεί κατά το έτος 2012). Αντρες γυναίκες ασφαλισµένοι στο ΙΚΑ µε βαρέα: Για τους ασφαλισµένους/ες που συνταξιοδοτούνται µε 10.500 ηµέρες ασφάλισης, εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 ηµέρες στα βαριά και ανθυγιεινά επαγγέλµατα. Παραδείγµατα: i. Ασφαλισµένη που το έτος 2012 έχει πραγµατοποιήσει 10.500 ηµέρες ασφάλισης, εκ των οποίων 7.500 τουλάχιστον στα βαριά και ανθυγιεινά επαγγέλµατα, δικαιούται σύνταξη µε τη συµπλήρωση του 56ου έτους & 6 µηνών για πλήρη σύνταξη και του 54ου έτους & 6 µηνών για µειωµένη. ii. Ασφαλισµένος που το έτος 2015 θα πραγµατοποιήσει 10.500 ηµέρες ασφάλισης, εκ των οποίων 7.500 τουλάχιστον στα βαριά και ανθυγιεινά επαγγέλµατα, δικαιούται σύνταξη µε τη συµπλήρωση του 62ου για πλήρη σύνταξη και του 60ού για µειωµένη. ασφάλισης για σύνταξη (κατοχύρωση µε την ηλικία του 55ου και του 60ού έτους) 4.500 Απαιτούµενες ηµέρες ασφάλισης για σύνταξη (κατοχύρωση) 10.000 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 4.500 ΗΜΕΡΕΣ Σ (ασφαλισµένες πριν από το 1993) ασφάλισης και το 55ο ή 60ό έτος της ηλικίας (*) Οριο ηλικίας για σύνταξη (µε το όριο ηλικίας που ισχύει κατά τη συµπλήρωση του 55ου έτους) Πλήρης (µε το όριο ηλικίας που ισχύει κατά τη συµπλήρωση του 60ού έτους) µέχρι 2010 55 60 2011 56 61 2012 57 62 2013 και µετά 62 67 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ 10.000 ΗΜΕΡΕΣ Σ (ασφαλισµένες πριν από το 1993, χωρίς ανήλικο στις 5.500 ηµέρες) Ετος που συ- µπληρώνονται Σύνολο ηµερών ασφάλισης κατά τη συνταξιοδότηση (θεµελίωση) Ηλικία συνταξιοδότησης Για µειωµένη * Για πλήρη σύνταξη µέχρι 2010 10.000 55 57 2011 10.400 56 58 2012 10.800 56,5 58,5 2013 12.000 60 2014 12.000 60,5 2015 12.000 61 2016 12.000 61,5 2017 12.000 - * Για µειωµένη απαιτούνται 100 ηµέρες ασφάλισης κατ έτος στην τελευταία 5ετία. Προσµετρώνται προαιρετική ασφάλιση και διάστηµα επιδοτούµενης ανεργίας. ΑΝ ΡΕΣ/ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ 10.500 ΗΜΕΡΕΣ Σ ΚΑΙ 7.500 ΣΤΑ ΒΑΡΕΑ ασφάλισης για σύνταξη (κατοχύρωση) 10.500 (7.500 στα βαρέα) Ηλικία συνταξιοδότησης 62 Πλήρης σύνταξη µέχρι 2010 53 55 2011 53,9 55,9 µήνες 2012 54,6 56,6 µήνες 2013 58,9 60,9 µήνες 2014 59,6 61,6 2015 60 62 *Ο χρόνος ασφάλισης εκτός βαρέων µπορεί να συµπληρωθεί και µε αναγνωρίσεις πλασµατικών χρόνων.
24 4 ευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΣΤΑ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ 100 ΕΝΣΗΜΑ ΑΝΑ ΕΤΟΣ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ ΓΙΑ ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝ Ρύθμιση-ανάσα για τη συνταξιοδότη σύνταξη µε 100 ένσηµα ανά έτος την τελευταία πενταετία χορηγείται από το ΙΚΑ στις εξής κατηγορίες ασφαλισµένων: 1 Με τουλάχιστον 4.500 ηµέρες ασφάλισης µόλις συµπληρωθεί το 60ό ή 62ο έτος για τους άνδρες, ενώ οι γυναίκες συνταξιοδοτούνται µε όριο ηλικίας από το 55ο ως το 62ο. 2 Με 10.000 ηµέρες ασφάλισης και το 60ό ή 62ο έτος για άνδρες και το 55ο έως 61,5ο έτος για τις γυναίκες. 3 Με 4.500 ηµέρες ασφάλισης αλλά µε 750 ηµέρες συνολικά την τελευταία 5ετία για νέους µετά το 1993 ασφαλισµένους. σύνταξη αλλά χωρίς τις προϋποθέσεις των 100 ηµερών ανά έτος προβλέπεται για τις εξής κατηγορίες: Με 10.500 ηµέρες ασφάλισης εκ των οποίων οι 7.500 στα βαρέα ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ kkatikos@e-typos.com και ανθυγιεινά όπου οι γυναίκες µπορούν να συνταξιοδοτηθούν (µε µειωµένη) από το 53ο έτος ως το 60ό και οι άνδρες από το 55ο ως το 62ο έτος. Με 4.500 ηµέρες ασφάλισης εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα για γυναίκες, οι οποίες βγαίνουν µε µειωµένη σύνταξη µεταξύ του 55ου και του 60ού έτους και µε προϋπόθεση να υπάρχουν 1.000 µέρες στα βαρέα τα 13 τελευταία χρόνια. Με 5.500 ηµέρες ασφάλισης για τις γυναίκες και ανήλικο παιδί, για σύνταξη στα 50, 52 και 55, εφόσον το ανήλικο παιδί και τα 5.500 υπήρχαν ως το 2012. Σε αυτές τις κατηγορίες ανήκει η πλειοψηφία των σηµερινών ασφαλισµένων ΙΚΑ και υπολογίζεται ότι πάνω από 800.000 ασφαλισµένοι έχουν συµπληρώσει τις χρονικές προϋποθέσεις για µειωµένη σύνταξη, αλλά λείπουν για πολλούς οι κρίσιµες 100 ηµέρες ανά έτος στην τελευταία 5ετία, επειδή έχουν µείνει χωρίς δουλειά. εν ισχύει η µειωµένη για σύνταξη µε 10.500 ηµέρες και 35ετία, πλην όµως και εδώ τα ένσηµα από τυχόν ανεργία όπως και ασθένεια συνυπολογίζονται για να συµπληρωθούν οι 10.500 ηµέρες ασφάλισης που είναι απαραίτητες για να κατοχυρωθεί το συνταξιοδοτικό δικαίωµα των ασφαλισµένων. Η µειωµένη σύνταξη αποτελεί διέξοδο µε σίγουρο εισόδηµα και µάλιστα χωρίς τον κίνδυνο µειώσεων, γιατί συνήθως όποιος φεύγει µε µειωµένη από το ΙΚΑ παίρνει κάτω από τα 1.000 ευρώ. Τα 100 ένσηµα ανά έτος στην 5ετία για µειωµένη σύνταξη είναι απαραίτητα στους ασφαλισµένους που έχουν µείνει άνεργοι, και η ρύθµιση-ανάσα που όπως πληροφορείται ο «Ε.Τ.» ετοιµάζεται στο υπουργείο Εργασίας, µε την οποία στα 100 ανά έτος θα µπορούν να υπολογιστούν και ένσηµα από επιδοτούµενη ασθένεια, εκτιµάται ότι θα βοηθήσει πολλούς ανέργους που είναι άνω των 58-60 ετών να βγάλουν σύνταξη για να µπορέσουν να επιβιώσουν. Ετσι, για παράδειγµα: 1. Ασφαλισµένη του ΙΚΑ που είναι σήµερα 60 ετών και έχει συνολικά 6.000 ηµέρες ασφάλισης, δικαιούται µειωµένη µόλις γίνει 62 ετών το 2015, µε προϋπόθεση να έχει 100 ηµέρες ασφάλισης το 2010, 2011, 2012, 2013 και 2014. Αν όµως είχε µείνει άνεργη το 2010 και είχε ανεργία και ασθένεια το 2012, τότε καλύπτει µεν τα 100 ένσηµα από για τον ένα χρόνο της ανεργίας, αλλά για το 2012 θα της λείπουν ένσηµα. Ετσι, µε τη ρύθµιση που προωθείται, θα µπορέσει να συµπληρώσει τις 100 ηµέρες από επιδοτούµενη ασθένεια και να κατοχυρώσει το δικαίωµα συνταξιοδότησης. 2. Ανδρας ή γυναίκα που είχε εργατικό ατύχηµα και έµεινε εκτός εργασίας για 3 µήνες, θα µπορεί να συνυπολογίσει αυτούς τους τρεις µήνες και για µειωµένη σύνταξη ώστε να συµπληρώσει τις 100 ηµέρες ανά έτος την τελευταία 5ετία. Ανδρες-γυναίκες µε 4.500 ένσηµα εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα Συνταξιοδοτούνται µε το όριο ηλικίας που ισχύει όταν συµπληρώνουν τον απαιτούµενο χρόνο ασφάλισης, δηλαδή 4.500 ένσηµα, εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα και από αυτά τα 1.000 µέσα στα τελευταία 13 χρόνια. Οι άντρες όµως που υποβάλλουν αίτηση το 2013 ακόµη και αν έχουν εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις από το 2012 (ελάχιστος χρόνος 4.500 ηµερών ασφάλισης µε 3.600 στα βαρέα) θα συνταξιοδοτηθούν στα 62 και όχι στα 60. Οι γυναίκες αντίθετα κατοχυρώνουν την ηλικία συνταξιοδότησης που ισχύει όταν συµπληρώνουν τα 4.500 ένσηµα εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα. Ετσι, ασφαλισµένη που έχει 4.500 ένσηµα το 2012 εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα κατοχυρώνει σύνταξη στα 57, ακόµη και αν υποβάλει αίτηση µετά το 2013. Αν είχε τις χρονικές προϋποθέσει το 2011, βγαίνει στη σύνταξη όποτε γίνει 56 ετών. ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ 4.500 ΗΜΕΡΕΣ Σ ΕΚ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ 3.600 ΣΤΑ ΒΑΡΕΑ (ασφαλισµένες πριν από το 1993) ασφάλισης για σύνταξη (θεµελίωση) 4.500* (3.600 στα βαρέα) ασφάλισης Ηλικία συνταξιοδότησης µέχρι 2010 55 2011 56 2012 57 Πλήρης σύνταξη 2013 και µετά 62 62 Αναγνωρίζονται µέχρι 1.300 ηµέρες στα βαρέα µε εξαγορά για όσες ασκούν επάγγελµα που βγήκε από τη λίστα των βαρέων µετά το 2011. Από τις 3.600 στα βαρέα, οι 1.000 θα πρέπει να έχουν πραγµατοποιηθεί στα 13 τελευταία χρόνια. 60 ασφάλισης για σύνταξη (θεµελίωση) ΑΝ ΡΕΣ ΜΕ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 4.500 ΗΜΕΡΕΣ Σ (ασφαλισµένοι πριν ή µετά το 1993) ασφάλισης Οριο ηλικίας για σύνταξη (ταυτόχρονα µε τη συµπλήρωση των ηµερών ασφάλισης) Πλήρης 2010-2012 60 65 4.500 2013 και µετά 62 67 Ο χρόνος ασφάλισης µπορεί να συµπληρωθεί για µειωµένη µε το χρόνο ανεργίας και µε προαιρετική ασφάλιση ώστε να συµπληρωθούν οι 100 ηµέρες ανά έτος την τελευταία 5ετία. Ανδρες µε τουλάχιστον 4.500 ηµέρες ασφάλισης Πλήρης σύνταξη στα 65-67 και µειωµένη στο 60ό ή 62ο έτος. Ασφαλισµένος που είχε κλείσει το 65ο έτος µε 6.000 ηµέρες ασφάλισης ως το 2012 αποχωρεί µε πλήρη σύνταξη ακόµη και αν υποβάλει αίτηση το 2013 που το όριο ηλικίας είναι το 67ο έτος. Ασφαλισµένος που έκλεισε το 60ό έτος το 2012 µε 7.000 ηµέρες ασφάλισης έχει θεµελιώσει δικαίωµα για µειωµένη σύνταξη εφόσον έχει 100 ηµέρες ασφάλισης ανά έτος την τελευταία 5ετία. Οι «100 ανά έτος» συµπληρώνονται είτε από επιδοτούµενη ανεργία είτε από αυτασφάλιση είτε -εφόσον προωθηθεί το µέτρο που έχει ετοιµάσει το υπουργείο Εργασίας- από επιδοτούµενη ασθένεια. Αν όµως η αίτηση υποβληθεί από το 2013 και µετά, τότε ο εν λόγω ασφαλισµένος θα έχει µείωση µε βάση το όριο ηλικίας των 67 ετών και όχι των 65 ετών. Για παράδειγµα, ο εν λόγω ασφαλισµένος που θα είναι 61 ετών το 2013 θα πάρει µειωµένη σύνταξη από το ΙΚΑ αλλά το ποσοστό µείωσης δεν θα υπολογιστεί µε βάση το 65ο έτος αλλά θα πάει µε το 67ο επειδή η αίτηση υποβλήθηκε το 2013 που το όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη είναι 67. Ωστόσο, το ανώτατο όριο µείωσης δεν θα υπερβεί το 30%. Ετσι, αν ένας ασφαλισµένος είναι 61 ετών το 2013 µε 7.000 ηµέρες ασφάλισης (άρα έχει θεµελιώσει δικαίωµα σε µειωµένη σύνταξη µε προϋποθέσεις του 2012) και υποβάλει αίτηση το 2013, θα έχει µείωση 30% στο ποσό της σύνταξης. Αν ίσχυε το 65ο έτος θα γλίτωνε ένα χρόνο και θα είχε µείωση 24%. Ανδρες µε 10 ασφάλισης: Συνταξιοδοτούντ όταν συµπληρών µειωµένη απαιτο έτος, την αµέσως έτος υποβολής τ Παράδειγµα: Ασφαλισµένος π ασφάλισης το έτ ρες ποσό σύνταξ της ηλικίας (ακο έχει διαµορφωθ µειωµένη στα 60 ΑΝ ΡΕΣ ΜΕ Απαιτούµενες ηµέρες ασφάλισης για σύνταξη (κατοχύρωση) 10.000
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013 5 41 ΤΑΞΗ ΘΑ ΣΥΝΥΠΟΛΟΓΙΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΕΝΣΗΜΑ ΑΠΟ ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ση ανέργων άνω των 58 ετών Πότε χρησιµοποιούνται τα πλασµατικά έτη Οι ασφαλισµένοι που δεν συµπληρώνουν τις προϋποθέσεις του χρόνου ασφάλισης µπορούν να αναγνωρίσουν πλασµατικά έτη, αλλά και πάλι για να πάρουν µειωµένη σύνταξη απαιτούνται 100 ηµέρες από πραγµατική ασφάλιση ανά έτος την τελευταία 5ετία. Για παράδειγµα: Aσφαλισµένη που θέλει να συµπληρώσει 1.000 ηµέρες για να κατοχυρώσει τις 10.000 ηµέρες ασφάλισης µπορεί να κάνει εξαγορά πλασµατικού χρόνου, είτε για µειωµένη είτε για πλήρη σύνταξη. Ανεξάρτητα όµως από την εξαγορά, η ασφαλισµένη θα πρέπει να έχει 100 ηµέρες ανά έτος την τελευταία 5ετία από πραγµατική ασφάλιση. Στην περίπτωση των ανδρών που συνταξιοδοτούνται µε 10.000 ηµέρες ασφάλισης, η εξαγορά των νέων πλασµατικών ετών, για όσους θεµελιώνουν δικαίωµα µε τα όρια ηλικίας που ισχύουν από το 2011 και µετά, ισχύει µόνο για πλήρη σύνταξη και όχι για µειωµένη, επειδή για τη µειωµένη σύνταξη δεν έχουν αλλάξει οι προϋποθέσεις και παραµένει το 60ό έτος µε 10.000 ηµέρες. Ωστόσο, για αυτή την κατηγορία των ανδρών ισχύει η εξαγορά των παλαιών πλασµατικών ετών, δηλαδή στρατός, γονική άδεια και εκπαιδευτική άδεια. Στην περίπτωση συνταξιοδότησης µε τουλάχιστον 4.500 ηµέρες ασφάλισης, γίνεται αναγνώριση πλασµατικού χρόνου µέχρι να συµπληρωθούν οι απαιτούµενες ηµέρες ασφάλισης. Προσοχή όµως γιατί οι γυναίκες που είχαν κλείσει το 55ο ή το 60ό έτος της ηλικίας τους το 2010 δεν έχουν δικαίωµα να αναγνωρίσουν τους πλασµατικούς χρόνους που ισχύουν για όσους θεµελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωµα µετά το 2011, αλλά µόνο τους παλαιούς πλασµατικούς χρόνους (γονική άδεια, εκπαιδευτική άδεια) του νόµου 2084/92. Το ίδιο ισχύει και για τους άνδρες. Για παράδειγµα: 1. Γυναίκα ασφαλισµένη, η οποία το έτος 2013 συµπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας και έχει πραγµατοποιήσει 4.200 ηµέρες εργασίας, µπορεί µε αναγνώριση πλασµατικού χρόνου για παιδιά, κατόπιν εξαγοράς, να θεµελιώσει δικαίωµα για πλήρη σύνταξη λόγω γήρατος, την οποία θα λάβει µε τη συµπλήρωση του 63ου έτους της ηλικίας της. 2. Γυναίκα που συµπλήρωσε το 57ο έτος το 2011 δεν µπορεί να κάνει εξαγορά των νέων πλασµατικών χρόνων, αλλά µπορεί να συµπληρώσει τις 4.500 ηµέρες από γονική άδεια ή εκπαιδευτική άδεια µε εξαγορά και τα ένσηµα από επιδοτούµενη ανεργία χωρίς εξαγορά..000 ηµέρες αι µε τις προϋποθέσεις που ισχύουν ουν τις 10.000 ηµέρες ασφάλισης. Για ύνται 100 ηµέρες ασφάλισης, κάθε προηγούµενη πενταετία πριν από το ης αίτησης για σύνταξη. ου συµπληρώνει τις 10.000 ηµέρες ος 2012 θα συνταξιοδοτηθεί µε πλήης όταν συµπληρώσει το 63,5 έτος λουθεί δηλαδή το όριο ηλικίας όπως εί κατά το έτος 2012), ενώ θα πάρει. 10.000 ΗΜΕΡΕΣ Σ Ετος που συµπληρώνονται µέχρι 2010 Ηλικία συνταξιοδότησης Πλήρης σύνταξη 62 2011 60 63 2012 63,5 2013 και µετά 62 67 ασφάλισης για κατοχύρωση σύνταξης 10.500 ΑΝ ΡΕΣ - ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ 10.500 ΗΜΕΡΕΣ Σ (ασφαλισµένοι πριν από το 1993) ασφάλισης Σύνολο ηµερών ασφάλισης για συνταξιοδότηση (*) Ηλικία συνταξιοδότησης µέχρι 2010 10.500 58 2011 10.800 58 2012 11.100 59 2013 12.000 62 * Ο χρόνος ασφάλισης µπορεί να συµπληρωθεί και µε αναγνωρίσεις πλασµατικών χρόνων. ασφάλισης για κατοχύρωση σύνταξης 5.500 (και ανήλικο) IKA: ΜΗΤΕΡΕΣ ΜΕ ΑΝΗΛΙΚΟ ΠΑΙ Ι (ασφαλισµένες πριν από το 1993) ασφάλισης (*) Οριο ηλικίας για σύνταξη Πλήρης µέχρι 2010 55 50 2011 57 52 2012 60 55 2013 και µετά 67 62 Ο χρόνος ασφάλισης µπορεί να συµπληρωθεί και µε αναγνωρίσεις πλασµατικών χρόνων, είτε κατά την υποβολή της αίτησης είτε µεταγενέστερα, ανάλογα µε τις προϋποθέσεις του έτους µε τις οποίες επιθυµούν να συνταξιοδοτηθούν οι ασφαλισµένες. Για γυναίκες δεν συµπληρώνονται 100 ηµέρες ανά έτος την τελευταία 5ετία. Συνταξιοδότηση για ασφαλισµένους από το 1993 και µετά: 1 Αντρες και γυναίκες ασφαλισµένοι µετά την 1η/1/1993 συνταξιοδοτούνται µε τη συµπλήρωση του κατά περίπτωση χρόνου ασφάλισης και του αντίστοιχου έτους της ηλικίας. Για σύνταξη στα 62 απαιτούνται 40 έτη ασφάλισης. Με 15 ή και περισσότερα έτη ασφάλισης (µέχρι 30-33 έτη) η σύνταξη χορηγείται στα 67 και στα 62-66 µειωµένη. Για µειωµένη σύνταξη απαιτούνται 750 ηµέρες ασφάλισης την τελευταία 5ετία. 1 Οι µητέρες ανήλικων παιδιών που πρωτοασφαλίστηκαν από 1η/1/1993 και µετά ή οι χήροι πατέρες απαιτείται να έχουν στα 20 έτη ασφάλισης ανήλικο παιδί, καθώς και να συµπληρώνουν το 55ο ή το 50ό έτος της ηλικίας (για πλήρη/µειωµένη σύνταξη αντίστοιχα) µέχρι 31/12/2012 και το 67ο/62ο έτους της ηλικίας (για πλήρη/µειωµένη σύνταξη, αντίστοιχα) από 1ης/1/2013 και µετά.
42 6 Eπιµέλεια: ΜΙΝΑ ΜΠΑΓΙΩΤΑ mbagiota@e-typos.com ΑΠΑΝΤAME στις ερωτήσεις σας ευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Στείλτε τα ερωτήµατά σας: Ελεύθερος Τύπος, Αγίας Λαύρας 2 & Σαρανταπόρου, Ν. Ηράκλειο, Τ.Κ. 14121 (Για το ένθετο «Ασφάλιση & Συντάξεις»), στο fax: 210-8113001 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: asfalisi@e-typos.com ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΙΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ Διαδοχική ασφάλιση σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ Εχω γεννηθεί στις 22-7-1955. Από το 1975 έως το 1977 και από το 1979 έως το 1986 (9 χρόνια, 2.675 ηµεροµίσθια) ήµουν ασφαλισµένος στο ΙΚΑ. Από το 1987 µέχρι σήµερα είµαι ασφαλισµένος σε ΤΑΕ και ΟΑΕΕ. Εχω αναγνωρίσει δύο χρόνια στρατιωτικής θητείας µέσω ΤΑΕ. Συνολικά έχω σήµερα µε διαδοχική ασφάλιση (ΙΚΑ και ΟΑΕΕ) 38 χρόνια. Να λάβετε υπόψη σας ότι έχω τετραετείς σπουδές (πτυχίο ΑΕΙ 1973-1977) και έχω πέντε παιδιά (32, 30, 23, 21, 14 ετών). Πότε µπορώ να βγω σε σύνταξη, στα 60 ή στα 62, και µε ποιο νόµο; Γρ. Ε. εµενόπουλος Απ. Με βάση τα στοιχεία που µας δίνετε, µπορείτε µε εξαγορά 2 πλασµατικών ετών από τα τέκνα να συµπληρώσετε αναδροµικά την 35ετία το 2012 και να θεµελιώσετε δικαίωµα για συνταξιοδότηση στα 60 µε συνολικά 37 έτη τη στιγµή της αίτησης. Εργαζόμενος στον ΟΤΕ Γεννηµένος: 4-5-1964. Παντρεµένος µε δύο παιδιά (αγόρι 11 χρόνων, κορίτσι 8 χρόνων). Ασφαλισµένος από 6ο/1982 έως 12ο/2012. 1982 = 26 ένσηµα 1983 = 35 ένσηµα 1986 = 228 ένσηµα 1987 = 217 ένσηµα Οικοδόμος Γεννήθηκα την 1η-9-1958. Είµαι οικοδόµος, ασφαλισµένος στο ΙΚΑ από το 1983. Εχω 4.700 ένσηµα, όλα οικοδοµικά. Είµαι πατέρας 2 ανήλικων παιδιών, 13 και 15 χρόνων. Τα δύο τελευταία χρόνια είµαι άνεργος. Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν µπορώ να κάνω κάτι για να βγω νωρίτερα σε σύνταξη, όπως εξαγορά στρατιωτικής θητείας (υπηρέτησα 24 µήνες) ή κάτι άλλο (λόγω των ανήλικων παιδιών). Σωτήρης Χονδρός Απ. εν µπορείτε ακόµη και µε εξαγορές να συνταξιοδοτηθείτε νωρίτερα. Θα µπορέσετε να φύγετε στη σύνταξη στα 60. 1989 = 141 ένσηµα 1990 = 215 ένσηµα Και από 22-1-1991 µέχρι 31-12- 2012 εργαζόµενος στον ΟΤΕ, δηλαδή 21 χρόνια και 9 µήνες (έφυγα µε εθελούσια το 2012, δήλωσα παραίτηση). Πότε θα µπορούσα να πάρω σύνταξη, µειωµένη ή κανονική; Αθανάσιος Μεγαρίτης Απ. Με βάση τα στοιχεία που µας δίνετε εφόσον µε εξαγορά συµπληρώσετε την 25ετία µέχρι την 31-12- 2012 θα µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε σε ηλικία 60 ετών µε µειωµένη σύνταξη και στα 65 µε πλήρη. Οχι νωρίτερα και όχι ως γονέας. Ασφαλιστικός σύμβουλος Είµαι 52 χρόνων (ηµ. γέν.: 27-3-1961). Εχω ένσηµα ΙΚΑ από το 1980, όταν ξεκίνησα να δουλεύω, έως το τέλος του 2009. Στα 29 αυτά χρόνια δεν δούλεψα από 1-8-1983 έως 31-12-1983 (5 µήνες). Πήγα Ναυτικό από 1-9-1987 έως 31-10-1989. Από 26-3-2010 εργάζοµαι ως ελεύθερος επαγγελ- µατίας (ασφαλιστικός σύµβουλος) και έχω ένσηµα ΟΑΕΕ από τον Σεπτέµβρη του 2010 έως σήµερα. Εί- µαι παντρεµένος µε δύο παιδιά (15 και 20 ετών). Θα ήθελα να µάθω πότε δικαιούµαι µειωµένη και πότε κανονική σύνταξη. Επιπλέον για πόσα χρόνια µπορώ να εξαγοράσω ένσηµα (Ναυτικό, παιδιά, Επιδοτούμενη ανεργία 300 ημέρες Σας παραθέτω τα ασφαλιστικά στοιχεία µου και παρακαλώ να µου απαντήσετε πότε µπορώ να πάρω σύνταξη, πλήρη ή µειωµένη. Γεννήθηκα τον Ιούνιο του 1956. Εί- µαι ασφαλισµένος πριν από το 1983. Εως 31-12- 2010 είχα 8.605 πραγµατικά ένσηµα. Στρατός: 22 µήνεςx30 = 660. Πτυχίο: 3 χρόνια. ύο παιδιά ενήλικα. Εως 31-12-2013 θα σπουδές ή οτιδήποτε άλλο είναι εξαγοράσιµο). Για να σας βοηθήσω, σας λέω πως όταν έφυγα µε εθελούσια έξοδο από τη δουλειά µου το 2009, µου είπαν ότι έχω 8.001 ένσηµα έως τότε. Παναγιώτης Σουρµελής Απ. Εάν συµπληρώνετε µε εξαγορά 5 πλασµατικών ετών την 35ετία το έχω 8.944 πραγµατικά ένσηµα. Στρατός: 660. ύο παιδιά ενήλικα. Ανεργία επιδοτούµενη 300 ηµέρες. Πτυχίο για 3 χρόνια. Απ. Θα µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε στα 62 µε µειωµένη σύνταξη ή εάν εξαγοράσετε επαρκή χρόνο για 10.000 ηµέρες ασφάλισης µέχρι 31-12-2012 θα µπορείτε να φύγετε µε πλήρη σύνταξη 63 ετών και 6 µηνών. 2012 τότε θα µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε στα 60 µε συνολικά 37 έτη ασφάλισης τη στιγµή της αίτησης. Εάν δεν συµπληρώνετε στα 62 θα µπορείτε να λάβετε σύνταξη µε 40 συνολικά έτη, εκ των οποίων 7 πλασµατικά. ΙΚΑ και ΟΑΕΕ Γεννήθηκα στις 10-2-1956. Εχω ΙΚΑ µετρηµένα 1.350 ένσηµα, µε χαρτί του ΙΚΑ. Από 1984 έως σήµερα έχω ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ) συνέχεια. Εχω και κάτι οικοδοµικά (1 µήνα) και 6 µήνες περίπου Ταµείο Εµπόρων. Στο σύνολο µέχρι σήµερα 10.800, χρωστάω στον ΟΑΕΕ τα τελευταία 3 χρόνια, περίπου 32.000 ευρώ. Θέλω να µεταβιβάσω την εταιρία στα παιδιά µου. Τι µπορώ να κάνω για να βγω στη σύνταξη; Σπυρίδων Π. Κέρκυρα Απ. Από τη σύνταξη θα παρακρατηθούν περίπου 20.000 ευρώ. Τα υπόλοιπα θα πρέπει να τα καταβάλετε. Σύνταξη θα λάβετε στα 60 µε συνολικά 37 έτη ασφάλισης. Ενσημα στον ΟΑΕΕ Είµαι γεννηµένη στις 4-2-1964. Ασφαλισµένη στο ΤΕΒΕ-ΟΑΕΕ από 12-6-1987 έως 28-9-2012, οπότε έκανα διακοπή. Είµαι διαζευγµένη από το 2009, µε επιµέλεια των παιδιών. Τρίτεκνη µε ηλικίες τέκνων: 25, 22, 15. Πότε θα βγω στη σύνταξη, τι µπορώ να εξαγοράσω ή να συµπληρώσω ώστε να µην πάω στα 67 έτη για συνταξιοδότηση; Σαββάτω Τσαβταρίδου Απ. υστυχώς δεν µπορείτε να αποφύγετε συνταξιοδότηση στα 67. εν χορηγεί σύνταξη ο ΟΑΕΕ µε άλλο καθεστώς. Πρώτη ασφάλιση στον ΟΓΑ Εχω γεννηθεί 19-4-1957. Εκλεισα το 55ο έτος της ηλικίας µου το 2012. Εχω πρώτη ασφάλιση στον ΟΓΑ από 1-1-1988 έως σήµερα. Το έτος 1994 έχω παράλληλη ασφάλιση και στο ΙΚΑ 200 ηµέρες εργασίας. Σκέφτοµαι να διακόψω την ασφάλισή µου από τον ΟΓΑ και να ασφαλιστώ στο ΙΚΑ µε εργασία ή αυτασφάλιση, εάν µπορώ φυσικά, και να συνταξιοδοτηθώ µε διαδοχική ασφάλιση και τελευταίο φορέα το ΙΚΑ. Σας ρωτώ: 1) Πόσες ηµέρες ασφάλισης πρέπει να έχω το λιγότερο στο ΙΚΑ και πότε µπορώ να πάρω µειωµένη ή πλήρη σύνταξη; Σε ποιο έτος της ηλικίας µου µπορώ να κάνω αίτηση για µειωµένη και σε ποιο για πλήρη; 2) Ανήκω στις παλιές ασφαλισµένες. εν ξέρω τι γίνεται µε τον
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013 7 43 Οι νοµικοί σύµβουλοι του ενθέτου «Ασφάλιση & Συντάξεις» του «Ε.Τ.» δίνουν έγκυρες απαντήσεις στα δικά σας ερωτήµατα για το πώς σας επηρεάζουν οι αλλαγές που έχει επιφέρει το νέο ασφαλιστικό νοµοσχέδιο στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και στον τρόπο υπολογισµού των συντάξεων. ΝΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΘΕΙΤΕ ΟΓΑ, που από 1-1-1988 την έλεγαν πρόσθετη ασφάλιση. Τι µου προτείνετε; Βασιλική Ροσγοβά Απ. Εάν ασφαλιστείτε στο ΙΚΑ τα επόµενα χρόνια και συµπληρώσετε 1.500 ένσηµα θα µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε από το ΙΚΑ στα 62 σας µε µειωµένη σύνταξη και στα 67 σας µε πλήρη. Από τον ΟΓΑ µπορείτε απευθείας στα 67. Απ. Εάν έχετε διατηρήσει µε υπεύθυνη δήλωση το κοινό καθεστώς του ΙΚΑ δεν µπορείτε να χρησιµοποιήσετε τις ειδικές διατάξεις που προβλέπουν συνταξιοδότηση µε τα όρια και τις προϋποθέσεις του η- µοσίου. Με το κοινό καθεστώς ΙΚΑ έχετε θεµελιωµένο δικαίωµα ως µητέρα ανηλίκου τέκνου και µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε σε ηλικία 50 ετών µε µειωµένη σύνταξη και στα 55 µε πλήρη. Ασφάλιση στο ΙΚΑ Εργαζόµουν έως και τον Αύγουστο του 2012, ήµουν ασφαλισµένη στο ΙΚΑ. Είµαι 54 χρόνων (γεννηµένη 9-9-1959) και τον Νοέµβρη του 2008, όταν έκλεισε η κόρη µου τα 18 (γεννηµένη 5-11-1990), είχα 6.500 ένσηµα. Μπορώ να χρησι- µοποιήσω την τότε ανηλικότητα του παιδιού µου και να καταθέσω για σύνταξη και πότε; Απ. Εχετε θεµελιώσει δικαίωµα καθώς είχατε τουλάχιστον 5.500 ηµέρες ασφάλισης τη στιγµή της ενηλικίωσης του παιδιού. Ετσι µπορείτε άµεσα να συνταξιοδοτηθείτε µε µειωµένη σύνταξη και στα 55 µε πλήρη. Υπάλληλος σε διαθεσιμότητα Σας ευχαριστώ πολύ που απαντήσατε στην επιστολή µου τη ευτέρα 15 Ιουλίου. Ξέχασα να σας αναφέρω ότι έχω µε δικαστική απόφαση από το 2008 την αποκλειστική ανατροφή των παιδιών µου! (Φαίνεται και στο πιστοποιητικό οικογενειακής µου κατάστασης). Επειδή µεσολάβησε και η «διαθεσιµότητά» µου από την Τεχνική Εκπαίδευση, µπορείτε να µου πείτε αν αλλάζει κάτι στα συνταξιοδοτικά µου; Μήπως µπορώ να συνταξιοδοτηθώ νωρίτερα µε τη δικαστική επίσηµη απόφαση της αποκλειστικής επιµέλειας των τριών παιδιών µου; Ευαγγελία Μ. Ζουζούλα Απ. εν αλλάζει κάτι σε σχέση µε το καθεστώς συνταξιοδότησής σας. Πατέρας 3 ανήλικων παιδιών Παρακαλώ ενηµερώστε µε για το αν αποκτώ συνταξιοδοτικό δικαίωµα ως πατέρας 3 ανήλικων παιδιών µε τις εξής προϋποθέσεις: 1. Είµαι γεννηµένος 31/5/1968 πατέρας παιδιών ηλικίας 5, 9, 10 ετών αντίστοιχα. 2. Κάτοχος πτυχίου από το Πανεπιστήµιο Πειραιά (1987-1992) και Μεταπτυχιακού από το Πολυτεχνείο Κρήτης (1998-2000). 3. Στρατιωτική θητεία από 9/1992-9/1993 µε προϋπηρεσία στο Λογιστήριο της Πολε- µικής Αεροπορίας. Ασφαλίστηκα έως τώρα από τους παρακάτω φορείς: Α) ΙΚΑ από 15/5/1994-31/7/1997. Β) ΤΕΒΕ από 16/10/1997-14/6/2002. Γ) Παράλληλα από 1/2/2001-1/2/2002 ήµουν ασφαλισµένος και στο Ταµείο Συνεταιριστικών Υπαλλήλων. ) ΙΚΑ από 17/6/2002-30/9/2002. Ε) Από 30/3/2003 έως σήµερα στο ηµόσιο (υπ. Οικονο- µικών). Μπορώ να κατοχυρώσω συνταξιοδοτικό δικαίωµα ή µπορώ να εξαγοράσω σπουδές και θητεία; Απ. Αν ανήκετε στους νέους ασφαλισµένους όπως µας λέτε δεν µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε ως τρίτεκνος και θα πρέπει να υπαχθείτε στις γενικές διατάξεις για σύνταξη στα 62 µειωµένη και στα 67 πλήρη. 8.700 ένσημα Είµαι γεννηµένη το 1964. Εργάστηκα για πρώτη φορά στον ιδιωτικό τοµέα από τον Νοέµβριο του 1982 µέχρι και τον Φεβρουάριο του 1989, έχοντας περίπου 1.890 ένσηµα ΙΚΑ. Από 31-1-1991 διορίστηκα σε µόνιµη οργανική θέση Ε, σε ΝΠ (του υπουργείου Υγείας - Πρόνοιας) µέχρι και τον Απρίλιο του 2012, οπότε πήρα µετάταξη για το ΣΕΠΕ (υπουργείο Εργασίας) µε επιλογή ασφαλιστικού φορέα το ΙΚΑ (κοινό καθεστώς για όλα τα χρόνια ασφάλισης). Το 2010 είχα ανήλικο τέκνο. Σύνολο ενσήµων µέχρι σήµερα περίπου 8.700. Πότε µπορώ να λάβω πλήρη σύνταξη; Εχω δικαίωµα επιλογής για συνταξιοδότηση µε τις κοινές ή ειδικές διατάξεις του ΙΚΑ; ΑΦ Εξαγορά πλασματικών Είµαι 56 χρόνων (10-9-1957) και είµαι στο ΙΚΑ από 1η-5-1975 έως 30-1-1979 (430 ένσηµα). Από 10-2-1979 έως 31-12-2006 είµαι ασφαλισµένος στο ΤΣΑ και από 1-1-2007 (συνένωση Ταµείων) στον ΟΑΕΕ έως σήµερα, κατηγορία ΠΟ7. Εχω εξαγοράσει και 20 µήνες στρατιωτικής θητείας. Παρακαλώ θα ήθελα αν µάθω αν έχω κατοχυρώσει δικαίωµα συνταξιοδότησης και πότε θα βγω στη σύνταξη. Μιχάλης Νοµικός Απ. Με εξαγορά τριών ετών ασφάλισης από τα πλασµατικά έτη του στρατού ή των τέκνων θα συµπληρώσετε 35ετία αναδροµικά το 2011 και θα µπορείτε έτσι να συνταξιοδοτηθείτε µε 36 έτη συνολικά στα 60 σας. Εκπαιδευτικός Είµαι εκπαιδευτικός. Γεννήθηκα το 1965 και έχω δύο ανήλικα παιδιά. Εργάστηκα σε ιδιωτικό σχολείο από τον Σεπτέµβριο του 1984 µέχρι και τον Αύγουστο του 1990. Ητοι 6 χρόνια, για τα οποία πήρα 1.795 ένσηµα, εκτός των ενσήµων των εορτών και των αδειών, της ιδίας περιόδου. Τον Σεπτέµβριο του 1990 διορίστηκα στο ηµόσιο, µε βάση την επετηρίδα που ίσχυε, όπου και εργάζοµαι συνεχώς µέχρι σήµερα. Σύµφωνα µε το νόµο του 2010, όσοι δηµόσιοι υπάλληλοι συµπληρώσουν µέχρι τις 31-12-2010 25 χρόνια συνολικής υπηρεσίας και έχουν ανήλικο παιδί µπορούν να συνταξιοδοτηθούν, µε πλήρη σύνταξη, µε τη συµπλήρωση των 50 χρόνων της ηλικίας τους. Με βάση τα ανωτέρω, είχα ήδη συµπληρώσει στις 31-12-2010 26 χρόνια και 4 µήνες, αλλά δεν είχα συµπληρώσει τα 50 έτη ηλικίας. Τον Αύγουστο του 2004 κατέθεσα στο ΙΚΑ της περιοχής του ιδιωτικού σχολείου που υπηρέτησα επικυρω- µένο αντίγραφο των ενσήµων της ως άνω περιόδου και ζήτησα να µου απαντήσουν εγγράφως αν για τα υπόψη ένσηµα χρειάζεται να καταβάλω επιπλέον χρηµατικό ποσό ώστε να αναγνωριστούν πλήρως από το ηµόσιο. Η απάντηση ήταν αρνητική µεν, αλλά µόνο προφορική. Σας παρακαλώ να ενηµερωθώ αν µπορώ να βγω, µε τη συµπλήρωση των 50 χρόνων, µε πλήρη σύνταξη και αν υποχρεούµαι να καταβάλω επιπλέον χρήµατα για την αναγνώριση των 1.795 ενσή- µων του ΙΚΑ. Αγγελική Απ. εν χρειάζεται να εξαγοράσετε το χρόνο του ΙΚΑ καθώς εφαρµόζονται οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης. Εχετε θεµελιωµένο δικαίωµα και µπορείτε κανονικά να συνταξιοδοτηθείτε µε τη συµπλήρωση του 50ού σας έτους. Η σύνταξη θα είναι πλήρης, αναλογική των ετών ασφάλισής σας. Το τµήµα του ΙΚΑ θα είναι µειωµένο κατά 30%. Συνέχεια στην επόµενη σελίδα
44 8 ευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΚΑΤΑΡΓΕΙΤΑΙ Η ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΑΝΔΡΕΣ ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΤΑ 60 Αυξάνονται τα όρια ηλικίας για τους ασφαλισμένους στο ΕΤΑΠ-ΜΜΕ A λλάζουν τα όρια ηλικίας για τους ασφαλισµένους στο ΕΤΑΠ-ΜΜΕ. Σύµφωνα µε εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας καταργείται η σταδιακή αύξηση στο όριο ηλικίας των γυναικών ασφαλισµένων τόσο για πλήρη όσο και για µειωµένη σύνταξη και πλέον η έξοδος από το 2013 είναι στα 67 για πλήρη και στα 62 για µειωµένη σύνταξη. Με προηγούµενη εγκύκλιο είχε προβλεφθεί µεταβατικότητα ως το 2017. Στους άνδρες προβλέπεται µειωµένη σύνταξη στα 60 και πλήρης στα 62 για όσους έχουν κλείσει το 60ό έτος µέχρι το τέλος του 2012, ενώ για όσους κλείνουν το 60ό έτος από το 2013 το όριο για σύνταξη µε 20-25 έτη είναι 67 για πλήρη και 62 για µειωµένη. Οι αλλαγές δεν αφορούν όσους συµπληρώνουν τις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις κατά το µεταβατικό στάδιο µετά την εφαρµογή του νόµου 3863/10, δηλαδή όσους θεµελιώνουν δικαίωµα µε προϋποθέσεις του 2011 και του 2012. ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ kkatikos@e-typos.com Παραδείγµατα: 1Ασφαλισµένη γεννηµένη την 14η- 7-1957, η οποία συµπλήρωσε 25 έτη ασφάλισης το 2011 µε αναγνώριση χρόνου σπουδών, συµπλήρωσε το 55ο έτος της ηλικίας το έτος 2012 και ως εκ τούτου έχει κατοχυρώσει τη δυνατότητα να λάβει µειωµένη σύνταξη γήρατος όταν συµπληρώσει το 57ο έτος ηλικίας. Η εν λόγω ασφαλισµένη θα δικαιωθεί πλήρους σύνταξης κατά τη συµπλήρωση του 67ου έτους ηλικίας, καθώς συµπληρώνει το 60ό έτος ηλικίας το 2017. 2 Ασφαλισµένη γεννηµένη την 5η- 2-1956 συµπλήρωσε το 2011 το 55ο έτος της ηλικίας της και έχει κατοχυρώσει τη δυνατότητα συνταξιοδότησης µε µειωµένη σύνταξη µε τη συµπλήρωση του 56ου έτους ηλικίας. Σε ό,τι αφορά την πλήρη σύνταξη, µε δεδοµένο ότι συ- µπληρώνει το 60ό έτος ηλικίας το έτος 2016 µπορεί να συνταξιοδοτηθεί µε πλήρη κατά τη συµπλήρωση του 67ου έτους ηλικίας. 3 Ασφαλισµένη που συµπλήρωσε το 2010 το 55ο έτος ηλικίας και 23 έτη ασφάλισης, η οποία στο παρελθόν έχει λάβει εκπαιδευτική άδεια άνευ αποδοχών, µε σχετική αίτηση που µπορεί να υποβάλει µέχρι 31-12-2013 για την αναγνώριση των 2 ετών εκπαιδευτικής άδειας, έχει κατοχυρώσει το δικαίωµα λήψης σύνταξης στο 55ο µε µειωµένη και στο 60ό µε πλήρη. 4 Ανδρας ασφαλισµένος γεννηµένος την 25-3-1952 συµπλήρωσε το 60ό έτος την 25-3-2012, έχει συµπληρώσει 25 έτη ασφάλισης, εκ των οποίων 2,5 έτη την τελευταία πενταετία. Ως εκ τούτου, έχει κατοχυρώσει τη δυνατότητα συνταξιοδότησης µε πλήρη σύνταξη κατά τη συ- µπλήρωση του 62ου έτους ηλικίας του, δηλαδή την 25-3-2014 και έχει θεµελιώσει δικαίωµα µειωµένης σύνταξης. Πίνακας 1: ΓΥΝΑΙΚΕΣ (ισχύει για όλες τις µέχρι 31-12-1992 ασφαλισµένες) Πίνακας 2: ΑΝ ΡΕΣ (ισχύει για όλους τους µέχρι 31-12- 1992 ασφαλισµένους) ΕΤΟΣ 2010 ΣΥΝΤΑ- ΞΙΜΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΠΛΗΡΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ 60 55 ΕΤΟΣ 2010 2011 25 έτη 61 56 (ή και 20 2012 κατά περίπτωση) 62 57 2013 67 62 και µετά ΣΥΝΤΑ- ΞΙΜΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΠΛΗΡΗ ΣΥΝΤΑΞΗ 60 ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ 2011 25 έτη 61 60 (ή και 20 2012 κατά περίπτωση) 62 2013 67 62 και µετά ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΙΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΘΕΙΤΕ Συνέχεια από τη σελίδα 7 4.500 ένσημα Η µητέρα µου γεννήθηκε το 1954. Εχει περίπου 4.500 ένσηµα. Μπορεί να βγει στη σύνταξη; Εστω και µειωµένη; Εργαζόταν κυρίως σε σούπερ µάρκετ και σε εργοστάσιο. Προβλέπεται κάτι; Πού να απευθυνθούµε; Σοφία Παυλοπούλου Απ. Εφόσον δεν έχει 100 ηµέρες ανά έτος τα τελευταία 5 έτη, δεν µπορεί δυστυχώς να θεµελιώσει δικαίωµα. εν µας λέτε εάν έχει βαρέα καθώς, εάν είχε 3.600 βαρέα, θα άλλαζε εντελώς η προοπτική συνταξιοδότησης. Με µόνο 4.500 ηµέρες θα µπορεί να πάρει σύνταξη στα 67. Εργαζόμενη στη ΔΕΗ Γεννήθηκα στις 5-9-1964. Εισήλθα στη ΕΗ στις 16-12-1988. Εχω δύο παιδιά που γεννήθηκαν: 1) στις 13-2-1990 και 2) στις 28-7-1998. ικαιούµαι µειωµένη σύνταξη; Και πότε; Ποιο το κόστος αναγνώρισης πλασµατικών χρόνων (παιδιών); Βασιλική Αντωνιάδου Απ. Εχετε θεµελιώσει δικαίωµα για τα 52 µε µειωµένη σύνταξη και τα 57 µε πλήρη καθώς είχατε το 2011 5.500 ηµέρες ασφάλισης και ανηλικότητα τέκνου (γεννήθηκε το 1998). Δημοτικός υπάλληλος Είµαι γεννηµένος στις 17-3-1957. Ηµουν ασφαλισµένος στον κλάδο σύνταξης του ΙΚΑ από 1-1-1979 µέχρι 31-12-1987 µε ηµέρες εργασίας 687 και στον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ (επικουρική σύνταξη) από 1ης-2-1983 µέχρι 31-12-1987 µε ηµέρες εργασίας 345. ιορίστηκα στις 13-12-1988 µέχρι σήµερα ως δηµοτικός υπάλληλος κατηγορίας ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης. Εχω υπηρετήσει στο Στρατό από 30-11-1977 έως 4-2-1980. Εχω τρία ανήλικα τέκνα. Σας παρακαλώ να µου γνωρίσετε πότε θα βγω στη σύνταξη και πώς µπορώ να υπολογίσω το ύψος της. Ηλίας Παπανδρέου Απ. Μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε άµεσα καθώς έχετε συµπληρώσει το 52ο έτος της ηλικίας σας και είστε τρίτεκνος µε τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης το 2011. Η σύνταξή σας θα είναι πλήρης, αναλογική των ετών ασφάλισής σας τη στιγµή της αίτησης, και θα υπολογιστεί µε βάση υπολογισµού το βασικό µισθό του Οκτωβρίου 2011. Εξαγορά πλασματικών χρόνων Εχω γεννηθεί το 1954, είµαι γιατρός, ασφαλισµένη στο ΤΣΑΥ από τον Οκτώβριο του 1978, έχω 2 παιδιά, γεννηµένα το 1985 και το 1987 αντίστοιχα. Φέτος συµπληρώνω 35ετία. Παρακαλώ, αν µπορείτε να µου απαντήσετε (αδυνατώ να κατανοήσω το εδάφιο περί προϋποθέσεων στο tsay. gr) σχετικά µε το πότε µπορώ να βγω µε πλήρη σύνταξη όσο το δυνατόν νωρίτερα, αν χρειάζεται να αναγνωρίσω χρόνια και µέχρι πότε µπορεί να υποβληθεί η αίτηση αναγνώρισης. Αν θελήσω να βγω, χωρίς να αναγνωρίσω χρόνια, πώς θα προσµετρηθεί η σύνταξη; Τι µε συµφέρει τελικά; Αφροδίτη Κ. Απ. Με πλήρη σύνταξη µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε άµεσα εφόσον εξαγοράσετε 2 πλασµατικά έτη από τις σπουδές σας ώστε να συµπληρώσετε αναδροµικά το 2011 35 έτη ασφάλισης και συνολικά να έχετε 36 τη στιγµή της αίτησης.