Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΥΝΕΧΩΝ & ΓΡΑΜΜΙΚΩΝ ΦΑΣΜΑΤΩΝ Τροποποίηση του εργαστηριακού οδηγού (Βαγγέλης ηµητριάδης, 4 ο ΓΕΛ Ζωγράφου)

Σχετικά έγγραφα
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΓΡΑΜΜΙΚΩΝ ΦΑΣΜΑΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΑΕΡΙΩΝ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΥΝΕΧΩΝ ΦΑΣΜΑΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΗΣ & ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΣΤΕΡΕΟΥ

ΦΑΣΜΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΛΑΜΠΤΗΡΑ ΠΥΡΑΚΤΩΣΕΩΣ

Παρατήρηση και καταγραφή φασμάτων. Εργαστηριακή άσκηση: Παρατήρηση και καταγραφή φασμάτων

Παρατήρηση συνεχών γραμμικών φασμάτων εκπομπής με το Φασματοσκόπιο

Παρατήρηση συνεχών γραμμικών φασμάτων εκπομπής με το Φασματοσκόπιο

ΕΚΦΕ Ν. ΙΩΝΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Εργαστηριακή Άσκηση 1 Παρατήρηση Καταγραφή φασμάτων Σχετικοί υπολογισμοί

ΜΕΛΕΤΗ ΦΑΣΜΑΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ ΕΝΟΣ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΑΣΤΕΡΑ ΤΜΗΜΑ... ΟΝΟΜΑ... ΟΜΑΔΑ... ΕΠΩΝΥΜΟ...

Φασματοσκοπία πρίσματος Βαθμονόμηση Φασματοσκόπιου και ταυτοποίηση αερίου από το φάσμα του

6.1 ΜΕΛΕΤΗ ΦΑΣΜΑΤΩΝ. Φασματοσκόπιο σταθερής εκτροπής, λυχνία Hg υψηλής πίεσης, λυχνία Ne, τροφοδοτικά, πηγή 12V DC, ρυθμιστική αντίσταση.

σωµάτων. φωτός και η µελέτη του φάσµατός της. τις οποίες αποτελείται.

Βαθμολογία φασματοσκοπίου και προσδιορισμός φασμάτων εκπομπής και απορρόφησης

Βαθμολογία φασματοσκοπίου και προσδιορισμός φασμάτων εκπομπής και απορρόφησης.

6. Ατομικά γραμμικά φάσματα

Ατομικά γραμμικά φάσματα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ

ΦΑΣΜΑΤΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ

Δx

3. Σε ένα λαµπτήρα πυρακτώσεως βολφραµίου: α. παράγεται κατά κύριο λόγο ορατό φως από την αποδιέγερση των ατόµων του βολφραµίου.

ΑΣΚΗΣΗ 5. Ερωτήσεις προετοιμασίας (Να απαντηθούν στην εργαστηριακή αναφορά)

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Στις παρακάτω ερωτήσεις 1-4, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα, το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

είναι τα μήκη κύματος του φωτός αυτού στα δύο υλικά αντίστοιχα, τότε: γ. 1 Β) Να δικαιολογήσετε την επιλογή σας.

Το φως ταξιδεύει γρηγορότερα από τον ήχο. Γι αυτό μερικοί άνθρωποι φαίνονται λαμπεροί μέχρι να αρχίσουν να μιλάνε.

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Στις παρακάτω ερωτήσεις 1-4, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα, το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΑΤΟΜΙΚΑ ΓΡΑΜΜΙΚΑ ΦΑΣΜΑΤΑ. Οι Φασματικοί Σωλήνες (Spectrum Tubes)

ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ: Τα άτομα έχουν διακριτές ενεργειακές στάθμες ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΑ ΦΑΣΜΑΤΑ

Φυσική Εικόνας & Ήχου ΙΙ (Ε)

Το φως διαδίδεται σε όλα τα οπτικά υλικά μέσα με ταχύτητα περίπου 3x10 8 m/s.

ΣΥΝΟΛΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΦΑΣΜΑΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

2015 ii. iii. 8 ii. iii. 9

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΦΥΣΙΚΗ

δ. διπλάσιος του αριθµού των νετρονίων του πυρήνα του ατόµου.

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ

ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΓΕΝ. ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΑΤΟΜΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΜΑ 1 ο.

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΑΣ ΤΟΥ PLANCK

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑΚΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

ΘΕΜΑ Β Β.1 Α) Μονάδες 4 Μονάδες 8 Β.2 Α) Μονάδες 4 Μονάδες 9

1ο Κριτήριο Αξιολόγησης ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ-ΑΝΑΚΛΑΣΗ, ΙΑΘΛΑΣΗ- ΕΙΚΤΗΣ ΙΑΘΛΑΣΗΣ

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Γραμμικά φάσματα εκπομπής

Φωτοηλεκτρικό Φαινόµενο Εργαστηριακή άσκηση

ÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÈÅÙÑÇÔÉÊÏ ÊÅÍÔÑÏ ÁÈÇÍÁÓ - ÐÁÔÇÓÉÁ

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΤΡΙΤΗ 22 MAIΟΥ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑ Α Στις ερωτήσεις Α1 Α4 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΑΠΟΦΟΙΤΟΙ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 09/01/12 ΛΥΣΕΙΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

Τηλ: Ανδρέου Δημητρίου 81 & Ακριτών 26 -ΚΑΛΟΓΡΕΖΑ 1

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 10/11/2013

Περι - Φυσικής. ιαγώνισµα Β Τάξης Ενιαίου Λυκείου Κυριακή 5 Απρίλη 2015 Φως - Ατοµικά Φαινόµενα - Ακτίνες Χ. Θέµα Α. Ενδεικτικές Λύσεις

ΠΕΙΡΑΜΑ 4: ΟΠΤΙΚΗ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ AΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ

ΕΠΑ.Λ. Β ΟΜΑ ΑΣ ΦΥΣΙΚΗ I ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Θέµατα Φυσικής Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου 2000

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ 2/6/2005 ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 29 ΜΑΙΟΥ 2004

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΥΤΕΡΑ 18 MAΪΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΞΙ

Θέµατα Φυσικής Γενικής Παιδείας Γ Λυκείου 2000

Μονάδες Το γραμμικό φάσμα του ατόμου του υδρογόνου ερμηνεύεται με

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ: ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 18 MAΪΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6)

Πειραματικός υπολογισμός του μήκους κύματος μονοχρωματικής ακτινοβολίας

Ασκήσεις Φασµατοσκοπίας

Ενεργειακές στάθµεςονοµάζουµε τις επιτρεπόµενες τιµές ενέργειας Όταν το ηλεκτρόνιο βρίσκεται στην στιβάδα µε τη χαµηλότερη ενέργεια δηλ.

Α1. Πράσινο και κίτρινο φως προσπίπτουν ταυτόχρονα και µε την ίδια γωνία πρόσπτωσης σε γυάλινο πρίσµα. Ποιά από τις ακόλουθες προτάσεις είναι σωστή:

( J) e 2 ( ) ( ) x e +, (9-14) = (9-16) ω e xe v. De = (9-18) , (9-19)

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ: ΦΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6)

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

ΦΥΣΙΚΗ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ÎÕÓÔÑÁ

1. Μελέτη του φάσματος ανάκλασης επιφανειών 2. Μελέτη του φάσματος εκπομπής πηγών φωτός 3. Μελέτη του φάσματος απορρόφησης υλικών

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ

Γ' ΤΑΞΗ ΓΕΝ.ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΜΕΛΕΤΗ ΚΒΑΝΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΟ ΑΤΟΜΟ Na

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

ΠΡΟΤΥΠΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΟΡΟΣΗΜΟ ΘΕΜΑ Δ. Δίνονται: η ταχύτητα του φωτός στο κενό c 0 = 3 10, η σταθερά του Planck J s και για το φορτίο του ηλεκτρονίου 1,6 10 C.

ΠΡΟΤΥΠΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΘΕΜΑ 1 ο Στις ερωτήσεις 1-4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα, που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1.

ΣΥΣΚΕΥΗ ΦΩΤΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ

ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΜΟΣ & ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 η - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 14/09/2014 ΘΕΜΑ Α

Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Επιµέλεια: Οµάδα Φυσικών της Ώθησης

Γ' ΤΑΞΗ ΓΕΝ.ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΕΠΑ.Λ. Β 20 ΜΑΪΟΥ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Transcript:

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΟΧΟΙ Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΥΝΕΧΩΝ & ΓΡΑΜΜΙΚΩΝ ΦΑΣΜΑΤΩΝ Τροποποίηση του εργαστηριακού οδηγού (Βαγγέλης ηµητριάδης, 4 ο ΓΕΛ Ζωγράφου) Στόχοι αυτής της εργαστηριακής άσκησης είναι: Η διαπίστωση ότι το λευκό φως είναι σύνθετο και όχι απλό. Η εξοικείωση µε τη χρήση του φασµατοσκοπίου για την παρατήρηση και µέτρηση των διαφόρων περιοχών του φάσµατος του φωτός. Η παρατήρηση του συνεχούς φάσµατος εκποµπής ενός στερεού σε υψηλή και σε χαµηλή θερµοκρασία και η περιγραφή των διαφορών τους. Η παρατήρηση και η περιγραφή συνεχών φασµάτων απορρόφησης. Η παρατήρηση και η περιγραφή του γραµµικού φάσµατος εκποµπής των αερίων. Ο προσδιορισµός του µήκους κύµατος, του χρώµατος και της έντασης των γραµµών του φάσµατος εκποµπής του H 2 και η σύγκριση των πειραµατικών δεδοµένων µε τις θεωρητικές προβλέψεις. Η παρατήρηση των φασµάτων Hg, He και Ne. Η επισήµανση των διαφορών µεταξύ των γραµµικών φασµάτων εκποµπής. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Για την πραγµατοποίηση και κατανόηση της άσκησης πρέπει να έχουν µελετηθεί οι παρακάτω ενότητες από το σχολικό βιβλίο: 1.3 Μήκος κύµατος και συχνότητα του φωτός κατά τη διάδοσή του 1.4 Ανάλυση λευκού φωτός και χρώµατα Ελεύθερο ανάγνωσµα των σελίδων 22 και 23 (Το φασµατοσκόπιο, γραµµικά & συνεχή φάσµατα, φάσµατα εκποµπής και απορρόφησης) 2.1 Ενέργεια του ηλεκτρονίου στο άτοµο του υδρογόνου 2.2 ιακριτές ενεργειακές στάθµες Το λευκό φως είναι σύνθετο και αναλύεται στα γνωστά έξι απλά µονοχρωµατικά χρώµατα, τα οποία δεν µπορούν να αναλυθούν σε άλλα απλούστερα. Όταν ένα στερεό σώµα έχει σχετικά χαµηλή θερµοκρασία, το σώµα εκπέµπει κυρίως προς την πλευρά της ερυθρής ακτινοβολίας (λαµπτήρας πυράκτωσης σε χαµηλή τάση), ενώ οι άλλες ακτινοβολίες είναι ασθενείς. Όταν η θερµοκρασία του στερεού σώµατος αυξάνεται τότε το σώµα εκπέµπει ακτινοβολία και σε άλλες περιοχές του φάσµατος µέχρι που καλύπτει όλες τις συχνότητες, οπότε το φως φαίνεται λευκό (λαµπτήρας πυράκτωσης σε υψηλή τάση). ηλαδή το φάσµα του λαµπτήρα πυράκτωσης εξαρτάται από τη θερµοκρασία του σύρµατος. Όταν το φως, που προέρχεται από τον λαµπτήρα πυράκτωσης, περάσει από χρωµατιστό στερεό ή υγρό (π.χ. χρωµατιστά φίλτρα), τότε απορροφούνται από το υλικό µία ή περισσότερες περιοχές του συνεχούς φάσµατος και στη θέση τους εµφανίζεται σκοτάδι. Όταν ένα αέριο διεγερθεί, τότε κατά την αποδιέγερσή του εκπέµπει ακτινοβολίες µε χαρακτηριστικά µήκη κύµατος για το κάθε αέριο. Οι γραµµές του φάσµατος, που εµφανίζονται στο γραµµικό φάσµα εκποµπής των αερίων και αντιστοιχούν σε συγκεκριµένα µήκη κύµατος, είναι χαρακτηριστικές για κάθε αέριο. Οι γραµµές οποιουδήποτε γραµµικού φάσµατος, ανάλογα µε το µήκος κύµατος στο οποίο αντιστοιχούν, έχουν χρώµα που φαίνεται στον παρακάτω πίνακα: ΧΡΩΜΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΗΚΩΝ ΚΥΜΑΤΟΣ Ιώδες 400 450 1

Μπλε 450 490 Πράσινο 490 550 Κίτρινο 550 590 Πορτοκαλί 590 640 Ερυθρό 640 700 ΟΡΓΑΝΑ, ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ Σύνολο µελέτης φασµάτων εκποµπής και απορρόφησης το οποίο περιλαµβάνει: Τροφοδοτικό χαµηλής και υψηλής τάσης PS-STS Φασµατοσκόπιο περίθλασης Project Star PS-14 σε βάση Λαµπτήρα πυράκτωσης Λυχνίες αερίων H 2, He, Hg, και Ne (Λυχνίες Geissler) Έγχρωµα φίλτρα (κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο, πράσινο, µπλέ) Το φασµατοσκόπιο φράγµατος Project Star Το φασµατοσκόπιο φράγµατος είναι ένα όργανο µε το οποίο γίνεται η ανάλυση µιας δέσµης φωτός και η µελέτη του φάσµατός της. Αποτελείται από ένα φράγµα περίθλασης ένα κοµµάτι από διαφανές φύλλο πάνω στο οποίο έχουν ανοιχτεί σχισµές. Όσο µεγαλύτερη είναι η πυκνότητα των σχισµών ανά µονάδα µήκους του φράγµατος, τόσο καλύτερη είναι η ποιότητα του φράγµατος. Περνώντας το φως µέσα από το φράγµα αναλύεται στα διάφορα χρώµατά του. Η ανάλυση του φωτός σε αυτή την περίπτωση δεν οφείλεται στην διάθλαση, όπως συµβαίνει µε το πρίσµα, αλλά περισσότερο εξαιτίας της ανάµειξης µεταξύ των ακτίνων φωτός που απλώνονται (έχουν δηλαδή περιθλασθεί) από τις σχισµές του φράγµατος. Φράγµα περίθλασης Κλίµακα µέτρησης Θυρίδα παρατήρησης Σηµείο κλίµακας Σχισµή ρύθµισης Εικόνα 1: Φασµατοσκόπιο Project Star (εκτός της πλαστικής θήκης του) Το φασµατοσκόπιο έχει διπλή κλίµακα µέτρησης. Μετρά τα µήκη κύµατος των ακτινοβολιών σε nm (κάτω κλίµακα) και τις ενέργειες των φωτονίων των ακτινοβολιών σε ev (πάνω κλίµακα). Εικόνα 2: Κλίµακα του φασµατοσκοπίου ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ 2

ΠΡΟΣΟΧΗ: εν αγγίζουµε τις επαφές του συστήµατος στήριξης των λυχνιών αερίου γιατί η τάση τροφοδοσίας είναι πολύ υψηλή (3500 V peak). Κατά τη διάρκεια της άσκησης δεν ακουµπάµε τη λυχνία. Κατά την αλλαγή των λυχνιών κλείνουµε πάντα το διακόπτη ON OFF του τροφοδοτικού. Όταν δεν χρησιµοποιούµε τη λυχνία αερίου, κλείνουµε πάντα το διακόπτη ON OFF του τροφοδοτικού, γιατί η λυχνία έχει περιορισµένο χρόνο ζωής, αφού κατά τη λειτουργία της το αέριο προσροφάται από τα τοιχώµατα του σωλήνα. Συνήθως 1-2 λεπτά αρκούν για την παρατήρηση του φάσµατος. εν ασκούµε µεγάλες δυνάµεις στις λυχνίες διότι µπορούν εύκολα να σπάσουν. Παρατεταµένη λειτουργία των λυχνιών αερίου πρέπει να αποφεύγεται, λόγω εκποµπής υπεριώδους ακτινοβολίας. Ρύθµιση της κλίµακας του φασµατοµέτρου Για την ρύθµιση της κλίµακας του φασµατόµετρου παρατηρούµε το φάσµα µιας οποιασδήποτε λάµπας φθορισµού και ελέγχουµε εάν η πράσινη φωτεινή γραµµή, που δίνει κάθε λάµπα φθορισµού (φασµατική γραµµή Hg), είναι στα 546 nm. Γι αυτό το λόγο υπάρχει ένα µικρό σηµάδι στο κάτω µέρος της κλίµακας που δηλώνει την θέση για µήκος κύµατος 546nm (εικόνα 3). Εικόνα 3: Ρύθµιση του φασµατοµέτρου Project Star Αν δεν είναι ρυθµισµένη η κλίµακα ενηµερώνουµε τον υπεύθυνο καθηγητή για τη ρύθµισή της. Πείραµα 1 ο : Συνεχές φάσµα εκποµπής 1. Τοποθετούµε το τροφοδοτικό σε απόσταση 5 cm περίπου από τη σχισµή του κατευθυντήρα του φασµατοσκοπίου. 2. Γυρίζουµε το διακόπτη επιλογής στη θέση «ΛΥΧΝΙΑ ΠΥΡΑΚΤΩΣΕΩΣ», στρέφουµε το διακόπτη ρύθµισης της φωτεινότητας τέρµα αριστερά και ανάβουµε το διακόπτη στο «ΟΝ». Η ενδεικτική λυχνία ανάβει. Ρυθµίζουµε τη φωτεινότητα του λαµπτήρα στο µέγιστο. 3. Παρατηρούµε απ ευθείας µε το µάτι το φως του λαµπτήρα µε µέγιστη τάση και καταγράφουµε στον ΠΙΝΑΚΑ Ι το χρώµα του. 4. Προσδιορίζουµε µε τη βοήθεια της κλίµακας του φασµατοσκοπίου το ελάχιστο και το µέγιστο µήκος κύµατος (λ min και λ max ) κάθε περιοχής χρώµατος του φάσµατος και καταγράφουµε τις πειραµατικές τιµές τους στον ΠΙΝΑΚΑ Ι. 5. Προσδιορίζουµε µε τη βοήθεια της κλίµακας το ελάχιστο και το µέγιστο µήκος κύµατος (λ min και λ max ) του συνολικού φάσµατος µε τον λαµπτήρα πυρακτώσεως στη µέγιστη τάση λειτουργίας και καταγράφουµε τις τιµές τους στον ΠΙΝΑΚΑ Ι. 6. Προσδιορίζουµε το χρώµα της εντονότερης περιοχής του συνολικού φάσµατος µε τον λαµπτήρα πυρακτώσεως στη µέγιστη τάση λειτουργίας και το καταγράφουµε στον ΠΙΝΑΚΑ Ι. 7. Μειώνουµε την τάση του λαµπτήρα πυρακτώσεως, ώστε να έχει χαµηλή φωτεινότητα άρα και θερµοκρασία. 8. Παρατηρούµε απ ευθείας µε το µάτι το φως του λαµπτήρα µε χαµηλή τάση και καταγράφουµε στον ΠΙΝΑΚΑ Ι το χρώµα του. 3

9. Προσδιορίζουµε µε τη βοήθεια της κλίµακας το ελάχιστο και το µέγιστο µήκος κύµατος (λ min και λ max ) του συνολικού φάσµατος µε τον λαµπτήρα πυρακτώσεως στη χαµηλή τάση λειτουργίας και καταγράφουµε τις τιµές τους στον ΠΙΝΑΚΑ Ι. 10. Προσδιορίζουµε το χρώµα της εντονότερης περιοχής του συνολικού φάσµατος µε τον λαµπτήρα πυρακτώσεως στη χαµηλή τάση λειτουργίας και το καταγράφουµε στον ΠΙΝΑΚΑ Ι. 11. Γυρίζουµε το διακόπτη στη θέση OFF και σβήνουµε τη λυχνία. Πείραµα 2 ο : Συνεχές φάσµα απορρόφησης 12. Γυρίζουµε το διακόπτη επιλογής στη θέση «ΛΥΧΝΙΑ ΠΥΡΑΚΤΩΣΕΩΣ», στρέφουµε το διακόπτη ρύθµισης της φωτεινότητας τέρµα αριστερά και ανάβουµε το διακόπτη στο «ΟΝ». Η ενδεικτική λυχνία ανάβει. Ρυθµίζουµε τη φωτεινότητα του λαµπτήρα στο µέγιστο. 13. Ενώ παρατηρούµε µέσα από το φασµατοσκόπιο το φάσµα του λαµπτήρα τοποθετούµε το πράσινο φίλτρο στην κατάλληλη υποδοχή του τροφοδοτικού µπροστά από τον λαµπτήρα και καταγράφουµε τις περιοχές απορρόφησης στον ΠΙΝΑΚΑ ΙΙ. 14. Τοποθετούµε διαδοχικά και τα υπόλοιπα φίλτρα και καταγράφουµε τις αντίστοιχες περιοχές απορρόφησης στον ΠΙΝΑΚΑ ΙΙ. 15. Γυρίζουµε το διακόπτη στη θέση OFF και σβήνουµε τη λυχνία. Πείραµα 3 ο : Γραµµικό φάσµα εκποµπής 16. Βεβαιωνόµαστε ότι ο διακόπτης είναι στο OFF και η ενδεικτική λυχνία σβηστή. Τοποθετούµε προσεκτικά τη λυχνία Η 2 στην ειδική θέση του τροφοδοτικού υψηλής τάσης, ακολουθώντας την παρακάτω διαδικασία: Κρατάµε τη λυχνία από το κέντρο της κατακόρυφα Τοποθετούµε πλάγια το κάτω µέρος της στην κάτω υποδοχή του τροφοδοτικού και πιέζοντας ελαφρά προς τα κάτω βάζουµε µετά και το πάνω µέρος της λυχνίας στην πάνω υποδοχή του τροφοδοτικού. εν ασκούµε µεγάλη δύναµη για να µη σπάσει η λυχνία. 17. Γυρίζουµε το διακόπτη επιλογής στη θέση «ΛΥΧΝΙΑ ΑΕΡΙΟΥ», στρέφουµε το διακόπτη ρύθµισης της φωτεινότητας τέρµα αριστερά και ανάβουµε το διακόπτη στο «ΟΝ». Περιστρέφουµε αργά το κουµπί ρύθµισης έντασης του τροφοδοτικού υψηλής τάσης µέχρι η λυχνία να φωτοβολήσει έντονα. (Όταν η τάση είναι κατάλληλη, ακούγεται ένας χαρακτηριστικός ήχος. Το ρυθµιστικό έντασης δεν είναι απαραίτητο να βρίσκεται στο µέγιστο. Παράλληλα ανάβει και το ενδεικτικό υψηλής τάσης). Υπενθυµίζουµε και πάλι ότι 1-2 λεπτά αρκούν συνήθως για την παρατήρηση του φάσµατος. 18. Μετακινώντας το φασµατοσκόπιο τοποθετούµε τη σχισµή σε απόσταση 4-5 cm από τη λυχνία του αερίου. 19. Παρατηρούµε απ ευθείας µε το µάτι το φως της λυχνίας των ατµών του H 2 και καταγράφουµε στον ΠΙΝΑΚΑ ΙΙΙ το χρώµα του. 20. Προσδιορίζουµε µε τη βοήθεια της κλίµακας το µικρότερο ορατό µήκος κύµατος λ του φάσµατος του φωτός της λυχνίας H 2 και καταγράφουµε την πειραµατική τιµή του στην αντίστοιχη θέση του ΠΙΝΑΚΑ ΙΙΙ. 21. Προσδιορίζουµε το χρώµα καθώς και την ένταση της φασµατικής γραµµής (έντονη µέτρια - ασθενής) και καταγράφουµε το αποτέλεσµα στον ΠΙΝΑΚΑ ΙΙΙ. 22. Επαναλαµβάνουµε τη διαδικασία 20-21 για τις υπόλοιπες ορατές φασµατικές γραµµές. 23. Προσδιορίζουµε την εντονότερη φασµατική γραµµή του φάσµατος Hg σηµειώνοντας (Χ) στην αντίστοιχη θέση του ΠΙΝΑΚΑ ΙΙΙ. 24. Γυρίζουµε το διακόπτη στη θέση OFF και σβήνουµε τη λυχνία. Εφόσον επαρκεί ο χρόνος, αντικαταστήστε προσεκτικά τη λυχνία Η 2 διαδοχικά µε τις λυχνίες He, Ne και Hg και παρατηρείστε τα φάσµατά τους, όπως παραπάνω. (ΠΡΟΣΟΧΗ: Η αντικατάσταση γίνεται πάντοτε µε κλειστό το διακόπτη ON OFF της υψηλής τάσης.) 4

Φυσική Γ Λυκείου - Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΥΝΕΧΩΝ & ΓΡΑΜΜΙΚΩΝ ΦΑΣΜΑΤΩΝ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑ. ΟΜΑ Α. ΟΝΟΜΑ ΕΠΩΝΥΜΟ... Πείραµα 1 ο : Συνεχές φάσµα εκποµπής ΠΙΝΑΚΑΣ Ι ΛΥΧΝΙΑ ΠΥΡΑΚΤΩΣΕΩΣ Χρώµα φωτός λαµπτήρα µε µέγιστη τάση :. Χρώµα φωτός λαµπτήρα µε χαµηλή τάση :. ΤΑΣΗ ΛΑΜΠΤΗΡΑ ΜΕΓΙΣΤΗ (υψηλή θερµοκρασία) ΠΕΡΙΟΧΗ ΦΑΣΜΑΤΟΣ (ΧΡΩΜΑ) ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ λ min λ max Ιώδες 400 450 Μπλε 450 490 Πράσινο 490 550 Κίτρινο 550 590 Πορτοκαλί 590 640 Ερυθρό 640 700 ΣΥΝΟΛΙΚΟ 400 700 ΦΑΣΜΑ ΧΡΩΜΑ ΕΝΤΟΝΟΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ λ min λ max ΧΑΜΗΛΗ (χαµηλή θερµοκρασία) ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΦΑΣΜΑ Εξαρτάται από τη θερµοκρασία ΧΡΩΜΑ ΕΝΤΟΝΟΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣ λ min λ max Ερωτήσεις α) Το φάσµα του φωτός του λαµπτήρα είναι (βάλτε σε κύκλο τη σωστή απάντηση): Α. συνεχές Β. γραµµικό β) Το φάσµα αυτό είναι: (βάλτε σε κύκλο τη σωστή απάντηση): 5

Α. φάσµα εκποµπής Β. φάσµα απορρόφησης. γ) Από την παρατήρηση που κάναµε απ ευθείας µε το µάτι, το φως του λαµπτήρα µε χαµηλή τάση είναι / δεν είναι (βάλτε σε κύκλο τη σωστή απάντηση) λευκό και έχει χρώµα ( ή απόχρωση).... δ) Συγκρίνοντας τα δύο φάσµατα του λαµπτήρα µε υψηλή και χαµηλή τάση, παρατηρούµε ότι το χρώµα της εντονότερης περιοχής του φάσµατος µε χαµηλή τάση στον λαµπτήρα είναι το.., δηλ. το συνολικό φάσµα µε χαµηλή τάση στον λαµπτήρα είναι µετατοπισµένο προς τα µικρότερα / µεγαλύτερα (βάλτε σε κύκλο τη σωστή απάντηση) µήκη κύµατος και αυτό οφείλεται στη µικρότερη / µεγαλύτερη (βάλτε σε κύκλο τη σωστή απάντηση) ενέργεια του φωτός του λαµπτήρα. ε) Οι διαφορές µεταξύ θεωρητικών και πειραµατικών τιµών οφείλονται κατά τη γνώµη µου.... Πείραµα 2 ο : Συνεχές φάσµα απορρόφησης Ερωτήσεις ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ ΦΑΣΜΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ Πράσινο Μπλε Κόκκινο Κίτρινο ΧΡΩΜΑ ΦΙΛΤΡΟΥ Πορτοκαλί ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣ λ min λ max α) Το φάσµα του λαµπτήρα µε φίλτρο είναι: συνεχές / γραµµικό φάσµα εκποµπής / απορρόφησης. (βάλτε σε κύκλο τις σωστές απαντήσεις) β) Στο φάσµα του λαµπτήρα µε το πράσινο φίλτρο έχουν απορροφηθεί όλα τα χρώµατα εκτός από.. γ) Στο φάσµα του λαµπτήρα µε το µπλε φίλτρο έχουν απορροφηθεί όλα τα χρώµατα εκτός από.. δ) Στο φάσµα του λαµπτήρα µε το κόκκινο φίλτρο έχουν απορροφηθεί όλα τα χρώµατα εκτός από.. ε) Στο φάσµα του λαµπτήρα µε το κίτρινο φίλτρο έχουν απορροφηθεί όλα τα χρώµατα εκτός από.. στ) Στο φάσµα του λαµπτήρα µε το πορτοκαλί φίλτρο έχουν απορροφηθεί όλα τα χρώµατα εκτός από.. Πείραµα 3 ο : Γραµµικό φάσµα εκποµπής 6

ΠΙΝΑΚΑΣ IΙΙ ΛΥΧΝΙΑ Η 2 Χρώµα φωτός λυχνίας αερίου Η 2 : Φασµατικές γραµµές Θεωρητική τιµή λ λ 1 410,2 λ 2 434,0 λ 3 486,1 λ 4 656,3 Πειραµατική τιµή λ... Χρώµα φασµατικής γραµµής Ένταση φασµατικής γραµµής (έντονη µέτρια - ασθενής) Εντονότερη φασµατική γραµµή (Χ) Ερωτήσεις α) Συγκρίνουµε το θεωρητικό και πειραµατικό φάσµα του Η 2. Στο πειραµατικό φάσµα της λυχνίας Η 2 µπορούµε / δεν µπορούµε να δούµε όλες τις φασµατικές γραµµές. Αυτό οφείλεται στη χαµηλή / υψηλή ένταση του φωτός µερικών φασµατικών γραµµών (βάλτε σε κύκλο τις σωστές απαντήσεις) β) Οι διαφορές στα µήκη κύµατος µεταξύ θεωρητικού και πειραµατικού φάσµατος του Η 2 µπορεί να οφείλονται σε σφάλµα µέτρησης / κακή βαθµονόµηση του φασµατοσκοπίου / λάθος υπολογισµούς (βάλτε σε κύκλο τη σωστή απάντηση). γ) Το φάσµα των αερίων που παίρνουµε από τη λυχνία είναι γραµµικό εκποµπής / γραµµικό απορρόφησης / συνεχές εκποµπής / συνεχές απορρόφησης (βάλτε σε κύκλο τη σωστή απάντηση). δ) Να υπολογίσετε θεωρητικά τις τιµές ενέργειας των φωτονίων, τις συχνότητες και τα αντίστοιχα µήκη κύµατος, που πρέπει να παρατηρήσουµε στο φάσµα εκποµπής του υδρογόνου σύµφωνα µε το πρότυπο του Bohr: ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΣΤΟ ΦΑΣΜΑ ΤΟΥ Υ ΡΟΓΟΝΟΥ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΟΥ BOHR ΑΡΧΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ηλεκτρονίου (ev) E 6 = 0,38 ΤΕΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ηλεκτρονίου (ev) Ε α Ε τ ηλεκτρονίου (ev) E 6 E 2 = f 62 = E 5 = 0,54 E 5 E 2 = f 52 = E 2 = 3,40 E 4 = 0,85 E 4 E 2 = f 42 = E 3 = 1,51 E 3 E 2 = f 32 = ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ φωτονίου Εα Ε f = τ h (Hz) ΜΗΚΟΣ ΚΥΜΑΤΟΣ λ = f c ΧΡΩΜΑ ΓΡΑΜΜΗΣ ε) Να συγκρίνετε τις θεωρητικές προβλέψεις µε τις πειραµατικές τιµές των ενεργειών και των µηκών κύµατος που αντιστοιχούν στις φασµατικές γραµµές του υδρογόνου που φαίνονται στον ΠΙΝΑΚΑ ΙΙΙ. Τι συµπεραίνετε; 7

στ) Γιατί οι υπολογισµοί του παραπάνω πίνακα έγιναν για µεταπτώσεις του ηλεκτρονίου στη 2 η στοιβάδα και όχι στην 1 η ; ζ) Να συµπληρωθεί ο παρακάτω πίνακας βάζοντας ένα Χ στο σωστό είδος φάσµατος κάθε πηγής φωτός (βάλτε δύο Χ σε κάθε γραµµή του πίνακα): Λυχνία πυρακτώσεως Λυχνία Η 2 Λυχνία Hg Λυχνία Ηe Λυχνία Ne ΣΥΝΕΧΕΣ ΓΡΑΜΜΙΚΟ ΕΚΠΟΜΠΗΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ 8