ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Προώθηση Πράσινης Επιχειρηματικότητας σε Τοπικό Επίπεδο Βαγγέλης Μαρινάκης Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων και Διοίκησης (ΕΣΑΔ-ΕΜΠ) ΗΜΕΡΙΔΑ: Πράσινη Επιχειρηματικότητα Ευκαιρίες & Προκλήσεις Ξενοδοχείο Hilton, 25 Σεπτεμβρίου 2011
Περιεχόμενα Α. Εισαγωγή Β. Σύμφωνο των Δημάρχων Γ. Αγροτικές Κοινότητες & Πράσινη Επιχειρηματικότητα Δ. Πρωτοβουλίες Ελληνικών Δήμων E. Συμπεράσματα 2
A. Εισαγωγή Ευρωπαϊκές δεσμεύσεις για το 2020 «Πακέτο 20-20-20». Βασικοί άξονες ενεργειακής πολιτικής: Ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού. Προώθηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Βιωσιμότητα. Περιφερειακή Ανάπτυξη Ο ρόλος των τοπικών φορέων είναι καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). 3
Β. Σύμφωνο των Δημάρχων (1/2) Εθελοντική δέσμευση των τοπικών αρχών για μείωση των εκπομπών CO 2 τουλάχιστον κατά 20% μέχρι το 2020. Έναρξη πρωτοβουλίας Ιανουάριος 2008. 2.866 δήμαρχοι από την ΕΕ έχουν υπογράψει το Σύμφωνο, εκ των οποίων 79 είναι από την Ελλάδα. 4
Β. Σύμφωνο των Δημάρχων (2/2) Δεσμεύσεις Οφέλη Υποβολή εγκεκριμένου από το δημοτικό συμβούλιο Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια (ΣΔΑΕ) με το πέρας ενός έτους από την υπογραφή του Συμφώνου. Υποβολή Έκθεσης Αξιολόγησης τουλάχιστον ανά διετία για αξιολόγηση, παρακολούθηση και εξακρίβωση. Ανάδειξη του δήμου σε πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης τόσο σε περιφερειακό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Θέτει τις βάσεις για την προώθηση της τοπικής ανάπτυξης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Συνεργασία και ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας με δήμους από όλη την Ευρώπη. 5
Γ. Αγροτικές Κοινότητες και Πράσινη Επιχειρηματικότητα (1/5) Παρούσα Κατάσταση Οι αγροτικές περιοχές καλύπτουν το 90% των ευρωπαϊκών εκτάσεων και κατοικούνται από το 25% του πληθυσμού. Περιορισμένη συμμετοχή των αγροτικών κοινοτήτων στο Σύμφωνο των Δημάρχων. Διαθέτουν εξαιρετικά υψηλό ανεκμετάλλευτο δυναμικό σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΕΞΕΝ). Πλήττονται ιδιαίτερα από αστικοποίηση, την έλλειψη θέσεων εργασίας, τεχνογνωσίας και πόρων. 6
Γ. Αγροτικές Κοινότητες και Πράσινη Επιχειρηματικότητα (2/5) Ενίσχυση και υποστήριξη των κοινοτήτων με αγροτικά χαρακτηριστικά για την επίτευξη ενεργειακής βιώσιμης ανάπτυξης και την κατάστρωση των ΣΔΑΕ. Ανάγκη Εντοπισμός βιώσιμων και κοινωνικά ώριμων επενδυτικών προτάσεων έργων ΑΠΕ και ΕΞΕΝ, με την ενεργό συμμετοχή τοπικών εμπλεκομένων. Δημιουργία αγροτικών περιοχών μάθησης στη βιώσιμη ενέργεια 7
Γ. Αγροτικές Κοινότητες και Πράσινη Επιχειρηματικότητα (3/5) Rural Web Energy Learning Network for Action Υπό την αιγίδα του προγράμματος «Intelligent Energy for Europe» Διάρκεια: 30 μήνες Συντονιστής: ΕΣΑΔ-ΕΜΠ Αριθμός Εταίρων: 10 Ελληνική Συμμετοχή: Δήμος Αμυνταίου 8
Γ. Αγροτικές Κοινότητες και Πράσινη Επιχειρηματικότητα (4/5) Όραμα erenet Βιώσιμες Αγροτικές Κοινότητες Όραμα erenet Διοίκηση Κοινότητας Τοπικές Προτεραιότητες Δράσεις ΑΠΕ/ΕΞΕΝ Τοπικά Ενεργειακά Κέντρα Εμπλεκόμενοι Εργαλεία erenet 9
Γ. Αγροτικές Κοινότητες και Πράσινη Επιχειρηματικότητα (5/5) Συμβολή Υποστήριξη δήμων σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο για την ανάπτυξη των ΣΔΑΕ, μέσα από την προσαρμογή των υφιστάμενων μεθοδολογιών και εργαλείων στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κοινοτήτων Προσδιορισμός και προετοιμασία 12 προτάσεων έργων ΑΠΕ/ΕΞΕΝ Συμβολή στους στόχους της ΕΕ για το 2020 35,000 t CO 2 /έτος μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου έως το 2020 Επενδύσεις ύψους 30 εκ. έως το τέλος του έργου και 100 εκ. έως το 2020 από ευρωπαϊκούς φορείς σε έργα ΑΠΕ/ΕΞΕΝ Δημιουργία περισσότερων από 40 τοπικών θέσεων εργασίας Εκπαίδευση τουλάχιστον 170 ατόμων σε τοπικό επίπεδο και 1.500 σε Ευρωπαϊκό επίπεδο 10
Δ. Πρωτοβουλίες Ελληνικών Δήμων (1/3) ΔΑΦΝΗ: Δίκτυο Αειφόρων Νησιών του Αιγαίου Προώθηση των ήπιων πηγών ενέργειας, των νέων τεχνολογιών, της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας. Στήριξη μορφών εναλλακτικού τουρισμού. Ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών. Συμμετοχή σε διεθνείς οργανισμούς και σχήματα. 40 δήμαρχοι και περιφερειάρχες Ευρωπαϊκών νησιωτικών Δήμων και Περιφερειών (15 από το Αιγαίο), υπέγραψαν στις 12 Απριλίου 2011, το Σύμφωνο των Νησιών 20% μείωση CO 2 έως το 2020. 29 Νησιωτικοί Δήμοι & 2 Περιφέρειες 11
Δ. Πρωτοβουλίες Ελληνικών Δήμων (2/3) Δίκτυο Ενεργειακών Δήμων Αμύνταιο Ευρωπαϊκές Κοινότητες Απρίλιος 2011 Δραστηριότητα εξόρυξης λιγνίτη και παραγωγής ενέργειας από εργοστάσια της Δ.Ε.Η. Κοζάνη Μεγαλόπολη Δομές στήριξης Εορδαία Δίκτυο Ενεργειακών Δήμων Φλώρινα ΣΔΑΕ Χρηματοδότηση 12
Δ. Πρωτοβουλίες Ελληνικών Δήμων (3/3) Δίκτυο Ενεργειακών Δήμων Σκοπός Ενεργό ρόλο στην προώθηση της βιώσιμης ενέργειας και των περιβαλλοντικών πρωτοβουλιών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Επιστημονική στήριξη για τη μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο. Συμβολή στην πρόληψη της κλιματικής αλλαγής, υποστηρίζοντας ενεργά το στόχο της ΕΕ σχετικά με τη μείωση των εκπομπών CO 2 κατά τουλάχιστον 20% έως το 2020. 13
E. Συμπεράσματα Νέα προοπτική στην Τοπική Αυτοδιοίκηση να λειτουργήσει αποτελεσματικά και δημιουργικά στο νέο αυξημένο ρόλο, για το περιβάλλον και την τοπική οικονομία. Επενδύσεις στην πράσινη επιχειρηματικότητα, μέσα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις μικρές επιχειρήσεις: αποδίδουν σημαντικά στην τοπική απασχόληση, συμβάλλουν στην αποκέντρωση της οικονομίας και ενισχύουν τα έσοδα σε τοπικό επίπεδο. 14
Βαγγέλης Μαρινάκης, email: vmarinakis@epu. ntua. gr, Τηλ: 21 0 7723514