ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ I. ΕΞΕΛΙΞΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ... Π.1 II. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... Π.5 III. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΛΥΩΝ... Π.27 IV. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ... Π.34 V. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... Π.38 VI. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΖΩΙΚΩΝ ΥΠΟΠΡΟΪΟΝΤΩΝ... Π.70 VII. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΑΠΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΟΙΝΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ, ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ, ΚΛΠ... Π.72 VIII. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΓΕΩΡΓΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... Π.89 IX. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΚΣΚΑΦΩΝ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΕΩΝ... Π.91 X. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ... Π.100 XI. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΤΕΛΟΥΣ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ... Π.106 XII. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΛΑΙΩΝ... Π.109 XIII. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΦΟΡΗΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΤΗΛΩΝ... Π.112 XIV. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ... Π.116 XV. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΩΝ ΕΛΑΣΤΙΚΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ... Π.121 XVI. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΞΟΡΥΚΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ... Π.125 XVII. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΑΜΙΑΝΤΟ... Π.128 Π.i
I. ΕΞΕΛΙΞΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ Π.1
Ακολουθούν υπολογισμοί για την προβολή του μόνιμου πληθυσμού της χώρας, τις τουριστικές διανυκτερεύσεις και τέλος του ισοδύναμου πληθυσμού για τα έτη 2012 2020. Οι προβολές τόσο του μόνιμου όσο και του ισοδύναμου πληθυσμού χρησιμοποιούνται από τα Διαχειριστικά σχέδια για τον υπολογισμό των παραγωγών αποβλήτων. I.1. I.1.1. Υπολογισμός προβολής μόνιμου πληθυσμού Μόνιμος Πληθυσμός Στον Πίνακα Π.Ι 1 περιλαμβάνονται εκτιμήσεις διαφόρων φορέων για τον αναμενόμενο πληθυσμό ανά πενταετία. Από τις εκτιμήσεις αυτές πιο αξιόπιστη, μπορεί να θεωρηθεί του ΟΗΕ, αφού έχει ως αφετηρία τον πληθυσμό του 2010 και η μεθοδολογία της είναι περισσότερο προηγμένη. Η ΕΛΣΤΑΤ και η EUROSTAT είχαν ως σημείο εκκίνησης προγενέστερα έτη. Πίνακας Π.I 1: Αναμενόμενος πληθυσμός της χώρας 2010 2050. Έτος ΕΛΣΤΑΤ ΟΗΕ EUROSTAT.000 Mεταβολή %.000 Mεταβολή %.000 Mεταβολή % 2010 11.316. 11.359. 11.305. 2015 11.505 1,67 11.492 1,17 11.445 1,24 2020 11.618 0,98 11.569 0,67 11.526 0,71 Πηγή: Προβολές Πληθυσμού της Ελλάδας ΕΛΣΤΑΤ, ΟΗΕ και EUROSTAT 1 H εκτίμηση του ΟΗΕ λαμβάνεται στη συνέχεια για τον υπολογισμό της πληθυσμιακής προβολής, (0,2% για τα έτη 2012 2015 και 0,1% για τα έτη 2015 2020). Ο πληθυσμός του 2011 είναι αυτός της επίσημης απογραφής. Στην πληθυσμιακή προβολή συμπεριλαμβάνεται και το Άγιο Όρος το οποίο εξαιρείται στους περαιτέρω υπολογισμούς των παραγωγών ΑΣΑ, καθώς δεν έχει συμπεριληφθεί στον αρχικό υπολογισμό των ποσοτήτων ΑΣΑ στο 2 ο παραδοτέο. Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι όλοι οι υπολογισμοί που ακολουθούν στρογγυλοποιήθηκαν. 1 «Ο πληθυσμός της Ελλάδας: θεωρήσεις προοπτικές προσανατολισμοί, Μ. Παπαδάκης Μ. Κογεβίνας Δ. Τριχόπουλος Π.2
Πίνακας Π.I 2: Προβολή μόνιμου πληθυσμού έως το 2020 ανά Περιφέρεια 1. Περιφέρεια 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Αν. Μακεδονία & Θράκη 608.182 609.000 611.000 612.000 613.000 614.000 614.000 615.000 616.000 616.000 Κεντρική Μακεδονία 1.880.058 1.884.000 1.888.000 1.891.000 1.895.000 1.897.000 1.899.000 1.901.000 1.903.000 1.905.000 Δυτική Μακεδονία 283.689 284.000 285.000 285.000 286.000 286.000 287.000 287.000 287.000 287.000 Ήπειρος 336.856 338.000 338.000 339.000 340.000 340.000 340.000 341.000 341.000 341.000 Θεσσαλία 732.762 734.000 736.000 737.000 739.000 739.000 740.000 741.000 742.000 742.000 Ιόνιοι Νήσοι 207.855 208.000 209.000 209.000 210.000 210.000 210.000 210.000 210.000 211.000 Δυτική Ελλάδα 679.796 681.000 683.000 684.000 685.000 686.000 687.000 687.000 688.000 689.000 Στερεά Ελλάδα 547.390 548.000 550.000 551.000 552.000 552.000 553.000 553.000 554.000 555.000 Αττική 3.827.624 3.835.000 3.843.000 3.851.000 3.858.000 3.862.000 3.866.000 3.870.000 3.874.000 3.878.000 Πελοπόννησος 577.903 579.000 580.000 581.000 583.000 583.000 584.000 584.000 585.000 585.000 Βόρειο Αιγαίο 199.231 200.000 200.000 200.000 201.000 201.000 201.000 201.000 202.000 202.000 Νότιο Αιγαίο 308.975 310.000 310.000 311.000 311.000 312.000 312.000 312.000 313.000 313.000 Κρήτη 623.065 624.000 626.000 627.000 628.000 629.000 629.000 630.000 631.000 631.000 Άγιον Όρος 1.811 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 Σύνολο χώρας 10.815.197 10.836.000 10.861.000 10.880.000 10.903.000 10.913.000 10.924.000 10.934.000 10.948.000 10.957.000 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Ίδια Επεξεργασία 1 Ως de facto πληθυσμό ή σύμφωνα με την ορολογία μέχρι την απογραφή του 2001 πραγματικό πληθυσμό ενός τόπου ορίζουν οι στατιστικές υπηρεσίες το συνολικό πληθυσμό που βρέθηκε και απογράφηκε κατά την απογραφή στο συγκεκριμένο αυτό τόπο, ανεξάρτητα από το αν διαμένει μόνιμα στον τόπο αυτό, ή αν είναι προσωρινός ή περαστικός και για το 2011 ήταν 10.939.727. Στους υπολογισμούς προβολής θα χρησιμοποιηθεί η απογραφή του μόνιμου πληθυσμού, στον οποίο συμπεριλαμβάνονται και αλλοδαποί άλλης ή αδιευκρίνιστης υπηκοότητας, καθώς για αυτόν υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία ανα περιφέρεια. Η διαφοροποίηση ανάμεσα στους δύο πληθυσμούς στις προβολές υπολογίστηκε στο 1%. Π.3
I.1.2. Τουριστικές διανυκτερεύσεις Προβλέπεται αύξηση 3,5% της ζήτησης της Ελλάδας ως τουριστικού προορισμού από το 2010 μέχρι το 2020 1. Λαμβάνοντας το μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης επισκεψιμότητας 0,3% της πρόβλεψης, ο αριθμός των διανυκτερεύσεων θα αυξηθεί ως εξής: Περιφέρεια Πίνακας Π.I 3: Προβολή του αριθμού τουριστικών διανυκτερεύσεων έως το 2020 ανά Περιφέρεια. ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΕΩΝ 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Αν. Μακεδονία & Θράκη 710.365 712.000 715.000 717.000 719.000 721.000 723.000 725.000 728.000 730.000 Κεντρική Μακεδονία 5.060.183 5.075.000 5.091.000 5.106.000 5.121.000 5.137.000 5.152.000 5.167.000 5.183.000 5.198.000 Δυτική Μακεδονία 42.288 42.000 43.000 43.000 43.000 43.000 43.000 43.000 43.000 43.000 Ήπειρος 231.497 232.000 233.000 234.000 234.000 235.000 236.000 236.000 237.000 238.000 Θεσσαλία 768.810 771.000 773.000 776.000 778.000 780.000 783.000 785.000 787.000 790.000 Ιόνιοι Νήσοι 6.580.098 6.600.000 6.620.000 6.639.000 6.659.000 6.679.000 6.699.000 6.720.000 6.740.000 6.760.000 Δυτική Ελλάδα 779.006 781.000 784.000 786.000 788.000 791.000 793.000 796.000 798.000 800.000 Στερεά Ελλάδα 538.520 540.000 542.000 543.000 545.000 547.000 548.000 550.000 552.000 553.000 Αττική 4.523.890 4.537.000 4.551.000 4.565.000 4.578.000 4.592.000 4.606.000 4.620.000 4.634.000 4.648.000 Πελοπόννησος 1.119.361 1.123.000 1.126.000 1.129.000 1.133.000 1.136.000 1.140.000 1.143.000 1.147.000 1.150.000 Βόρειο Αιγαίο 1.088.435 1.092.000 1.095.000 1.098.000 1.102.000 1.105.000 1.108.000 1.111.000 1.115.000 1.118.000 Νότιο Αιγαίο 15.909.756 15.957.000 16.005.000 16.053.000 16.102.000 16.150.000 16.198.000 16.247.000 16.296.000 16.345.000 Κρήτη 17.165.987 17.217.000 17.269.000 17.321.000 17.373.000 17.425.000 17.477.000 17.530.000 17.582.000 17.635.000 Σύνολο χώρας 54.518.196 54.679.000 54.847.000 55.010.000 55.175.000 55.341.000 55.506.000 55.673.000 55.842.000 56.008.000 Πηγή: ΙΤΕ απογραφή 2010, Ίδια Επεξεργασία 1 Πρόβλεψη του WTΤC για την Ελλάδα, 2010 2020 «Travel & Tourism Trends and Economic Impact August 2013 Monthly Update Π.4
I.1.3. Ισοδύναμος Πληθυσμός Ο Ισοδύναμος Πληθυσμός κρίνεται ως το καταλληλότερο μέγεθος για να προσδιορίσει τον αριθμό των εξυπηρετούμενων από ένα σύστημα διαχείρισης Αποβλήτων. Ο ισοδύναμος πληθυσμός είναι συνδυασμός του χειμερινού και του θερινού πληθυσμού και σύμφωνα με την βιβλιογραφία ορίζεται ως εξής: Ισοδύναμος πληθυσμός= (Συνολικές Διανυκτερεύσεις/365)+(πληθυσμός χειμερινής περιόδου) 1 Πίνακας Π.I 4: Προβολή του ισοδύναμου πληθυσμού της χώρας ανά Περιφέρεια έως το 2020. Περιφέρεια 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Αν. Μακεδονία & Θράκη 610.128 611.000 613.000 614.000 615.000 616.000 616.000 617.000 618.000 618.000 Κεντρική Μακεδονία 1.893.922 1.898.000 1.902.000 1.905.000 1.909.000 1.911.000 1.913.000 1.915.000 1.917.000 1.919.000 Δυτική Μακεδονία 283.805 284.000 285.000 285.000 286.000 286.000 287.000 287.000 287.000 287.000 Ήπειρος 337.490 339.000 339.000 340.000 341.000 341.000 341.000 342.000 342.000 342.000 Θεσσαλία 734.868 736.000 738.000 739.000 741.000 741.000 742.000 743.000 744.000 744.000 Ιόνιοι Νήσοι 225.883 226.000 227.000 227.000 228.000 228.000 228.000 228.000 228.000 230.000 Δυτική Ελλάδα 681.930 683.000 685.000 686.000 687.000 688.000 689.000 689.000 690.000 691.000 Στερεά Ελλάδα 548.865 549.000 551.000 552.000 553.000 553.000 555.000 555.000 556.000 557.000 Αττική 3.840.018 3.847.000 3.855.000 3.864.000 3.871.000 3.875.000 3.879.000 3.883.000 3.887.000 3.891.000 Πελοπόννησος 580.970 582.000 583.000 584.000 586.000 586.000 587.000 587.000 588.000 588.000 Βόρειο Αιγαίο 202.213 203.000 203.000 203.000 204.000 204.000 204.000 204.000 205.000 205.000 Νότιο Αιγαίο 352.563 354.000 354.000 355.000 355.000 356.000 356.000 357.000 358.000 358.000 Κρήτη 670.095 671.000 673.000 674.000 676.000 677.000 677.000 678.000 679.000 679.000 Σύνολο χώρας 10.962.751 10.985.000 11.007.000 11.029.000 11.051.000 11.063.000 11.074.000 11.085.000 11.097.000 11.108.000 Πηγή: Ιδία Επεξεργασία 1 Γ. Τσομπάνογλου F. Kreith, «Εγχειρίδιο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων,2010 Π.5
II. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Π.6
Ακολουθεί εφαρμογή σεναρίων για τον υπολογισμό της παραγωγής ΑΣΑ το χρονικό διάστημα 2012 2020. II.1. Υφιστάμενη Παραγωγή και Διαχείριση Η συνολική παραγόμενη ποσότητα και διαχείριση ΑΣΑ σε επίπεδο χώρας για το 2011, όπως αναλυτικά παρουσιάζεται στο Παράρτημα ΙΙ.1 του 2 ου Παραδοτέου 1, αποτυπώνεται στον Πίνακα Π.ΙΙ 1. Πίνακας Π.II 1: Χωρική ανάλυση της παραγωγής ΑΣΑ για το 2011. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Διάθεση στο έδαφος Αν/ση Υλικών και Συσκευασιών Ανάκτηση Οργανικών ΠΟΣΟΣΤΟ Πανελληνίας ΧΥΤΑ ΧΑΔΑ ΚΔΑΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 2 Εμβέλειας 3 ΕΜΑΚ ΑΛΛΑ 4 ΑΣΑ Αν. Μακεδονία & Θράκη 128.736 88.591 3.286 31.998 5.955 258.567 5,57 Κεντρική Μακεδονία 689.372 24.139 35.748 99.327 18.487 867.072 17,28 Δυτική Μακεδονία 120.294 4.224 14.884 2.770 142.172 2,59 Ήπειρος 65.840 2.921 17.700 3.294 89.755 3,08 Θεσσαλία 318.447 17.786 38.540 7.173 381.946 6,70 Ιόνιοι Νήσοι 110.112 1.591 6.667 11.846 4.696 2.205 137.117 2,06 Δυτική Ελλάδα 209.571 25.008 9.329 35.764 6.656 286.328 6,22 Στερεά Ελλάδα 212.786 24.334 13.857 28.785 5.358 285.120 5,01 Αττική 1.920.964 2.089 121.913 201.390 30.205 37.483 2.314.044 35,03 Πελοπόννησος 12.040 67.592 12.327 30.469 5.671 128.099 5,30 Βόρειο Αιγαίο 47.723 15.183 174 10.605 1.974 75.659 1,84 Νότιο Αιγαίο 164.181 17.109 7.768 18.490 3.441 210.990 3,22 Κρήτη 304.137 38 18.791 35.143 33.238 6.541 397.888 6,11 Σύνολο χώρας 4.304.203 265.674 254.791 574.942 68.139 107.008 5.574.757 100 4.569.877 829.733 175.147 Πηγή: Απογραφή ΕΛΣΤΑΤ 2011, Τμ. Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία 1 παρ. 1.2.1 «Μεθοδολογία Εκτίμησης Ποσοτήτων, Αναδόχου ΥΠΕΚΑ» 2 Υπολογίστηκε ως % ποσοστό ο λόγος του ισοδύναμου πληθυσμού κάθε περιφέρειας προς το σύνολο της χώρας 3 Αφορά την ανακύκλωση υλικών που απογράφεται σε επίπεδο χώρας μόνο (Συσκευασία, έντυπο χαρτί, ανταποδοτική, ΑΗΗΕ κλπ ) και επιμερίστηκε στις περιφέρειες με το ποσοστό πληθυσμού 4 Αθροίστηκε η οικιακή κομποστοποίηση και η ανάκτηση βρώσιμων ελαίων και λιπων και επιμερίστηκε στις περιφέρειες με το ποσοστό πληθυσμού Π.7
Πίνακας Π.II 2: Χωρική ανάλυση της παραγωγής ΑΣΑ για το 2012. Διάθεση στο έδαφος Αν/ση Υλικών και Συσκευασιών Ανάκτηση Οργανικών ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ περιοχών Εκτροπή ΧΥΤΑ ΧΑΔΑ ΚΔΑΥ Ανακύκλωση 2 ΕΜΑΚ αγροτικων ΑΛΛΑ 3 ΣΥΝΟΛΟ 1 Αν. Μακεδονία & Θράκη 135.870 88.591 3.400 22.935 6.500 2.181 259.500 Κεντρική Μακεδονία 667.563 23.365 67.250 81.860 11.244 7.783 859.100 Δυτική Μακεδονία 4 126.810 4.200 2.800 133.800 Ήπειρος 129.081 4.400 12.686 3.600 1.206 151.000 Θεσσαλία 307.988 15.200 27.624 7.100 2.627 360.500 Ιόνιοι Νήσοι 108.658 1.691 5.500 8.491 480 3.100 807 128.700 Δυτική Ελλάδα 153.542 25.008 7.000 25.634 9.600 2.437 223.200 Στερεά Ελλάδα 238.888 24.334 8.500 20.632 7.900 1.962 302.200 Αττική 1.850.691 2.089 98.780 144.346 55.955 2.700 13.725 2.064.200 Πελοπόννησος 3 14.580 67.592 12.200 21.839 10.600 2.076 217.500 Βόρειο Αιγαίο 3 52.980 15.183 7.601 3.300 723 103.600 Νότιο Αιγαίο 147.766 17.109 5.850 13.253 2.500 1.260 187.700 Κρήτη 3 307.414 38 15.500 25.189 32.268 10.200 2.395 384.700 Σύνολο χώρας 4.241.831 265.000 247.780 412.088 88.703 81.144 39.183 5.375.700 4.506.831 659.868 209.030 Πηγή: Απογραφή ΕΛΣΤΑΤ 2011, Τμ. Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία 1 Οι ποσότητες διορθώθηκαν βασει πρόσφατων μελετών και αναθεωρήμένων ΠΕΣΔΑ εντος του 2013 2 Ποσότητες ανακυκλώσιμων υλικών (περαν συσκευασίας) εντός ΑΣΑ καθώς και ΑΗΗΕ, ΦΗΣ, Ελαστικά κλπ που μετρώνται σε εθνικό επίπεδο και επιμερίζονται στις Περιφέρειες με το ποσοστό πληθυσμού 3 Αθροίστηκε η οικιακή κομποστοποίηση και η ανάκτηση βρώσιμων ελαίων και λιπων και επιμερίστηκε στις περιφέρειες με το ποσοστό πληθυσμού Π.8
Για τον υπολογισμό των ΑΣΑ έως το 2020 ελήφθησαν 3 σενάρια (οι ποσότητες παρουσιάζονται στρογγυλοποιημένες): Α. σενάριο (συντηρητικό): Η Μέση Παραγωγή Αποβλήτων κατά κεφαλή λαμβάνεται σταθερή και ίση με αυτήν του 2011 (508,5 kg/κάτοικο). Η παραγωγή ανά περιφέρεια προκύπτει ως το γινόμενο του ισοδύναμου πληθυσμού επί την ΜΠΑ. Σε αυτό το σενάριο θεωρείται ότι έχουν δράσει τα μέτρα πρόληψης παραγωγής, καθώς βασικός στόχος είναι να σταθεροποιηθεί αρχικά η παραγωγή στις ποσότητες του 2010 μέσω των προγραμμάτων πρόληψης, που παράλληλα υποδηλώνει και την αποσύνδεση της παραγωγής ΑΣΑ από το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν. Πίνακας Π.II 3: Προβολή παραγωγής ΑΣΑ του ισοδύναμου πληθυσμού της χώρας ανά Περιφέρεια έως το 2020 με σταθερή παραγωγή 508,5kgr/κάτοικο/έτος. Περιφέρεια 2011 1 2012 1 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Αν. Μακεδονία & Θράκη 258.567 259.500 311.700 312.200 312.700 313.200 313.200 313.800 314.300 314.300 Κεντρική Μακεδονία 867.072 859.100 967.200 968.700 970.800 971.800 972.800 973.800 974.800 975.800 Δυτική Μακεδονία 142.172 133.800 144.900 145.400 145.400 145.400 145.900 145.900 145.900 146.500 Ήπειρος 89.755 151.000 172.400 172.900 172.900 173.400 173.400 173.400 173.900 173.900 Θεσσαλία 381.946 360.500 375.300 375.800 376.800 377.300 377.300 377.800 378.300 378.800 Ιόνιοι Νήσοι 137.117 128.700 115.400 115.400 115.900 115.900 115.900 116.500 116.500 116.500 Δυτική Ελλάδα 286.328 223.200 348.300 348.800 349.400 349.900 350.400 350.400 350.900 351.400 Στερεά Ελλάδα 285.120 302.200 280.200 280.700 281.200 281.700 281.700 282.200 282.700 282.700 Αττική 2.314.044 2.064.200 1.960.300 1.964.400 1.968.500 1.970.500 1.972.500 1.974.600 1.976.100 1.978.100 Πελοπόννησος 128.099 217.500 296.500 297.000 298.000 298.000 298.500 298.500 299.000 299.500 Βόρειο Αιγαίο 75.659 103.600 103.200 103.200 103.700 103.700 103.700 103.700 104.200 104.200 Νότιο Αιγαίο 210.990 187.700 180.000 180.500 181.000 181.000 181.000 181.500 181.500 182.000 Κρήτη 397.888 384.700 342.200 342.700 343.800 343.800 344.300 344.800 345.300 345.800 Σύνολο χώρας 5.574.757 5.375.700 5.597.600 5.607.700 5.620.100 5.625.600 5.630.600 5.636.900 5.643.400 5.649.500 Πηγή:2 ο παραδοτέο, ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία 1 Οι ποσότητες των ετών 2011 και 2012 δεν αποτελούν υπολογισμό προβολής. Οι τιμές 2011 λαμβάνονται από το 2 ο Παραδοτέο ενώ οι τιμές 2012 από την έκθεση του ΥΠΕΚΑ προς ΕΛΣΤΑΤ για τα έτη 2010 2011 2012 Π.9
Β. σενάριο (τάσης): Προκειμένου να αποτυπωθεί η τάση σταθεροποίησης της παραγωγής καθώς και η οικονομική κρίση, η παραγωγή ΑΣΑ λαμβάνεται σταθερή έως το 2015 και ίση με τα επίπεδο του 2012, και στη συνέχεια για τα έτη 2015 2020 υιοθετείται η μεθοδολογική προσέγγιση του ETC/SCP 1 σχετικά με την εξέλιξη της παραγωγής των αστικών στερεών αποβλήτων, σύμφωνα με την οποία η αναμενόμενη εξέλιξη της παραγωγής των ΑΣΑ για την Ελλάδα εκτιμάται σε 15,8% για την περίοδο 2010 έως 2020 2 ( μέση ετήσια μεταβολή 1,46%). Το μοντέλο πρόβλεψης που αναπτύχθηκε συνυπολογίζει την πληθυσμιακή εξέλιξη που υπολογίστηκε από τον ΟΗΕ και συμπεριλαμβάνει βασικές παραμέτρους συνδεδεμένες με την ατομική τελική κατανάλωση και τη μορφή των νοικοκυριών, όπως αυτές έχουν εκτιμηθεί στην έκθεση της DG ENERGY, «Energy Trends to 2030». Πίνακας Π.II 4: Προβολή παραγωγής ΑΣΑ του ισοδύναμου πληθυσμού της χώρας ανά Περιφέρεια έως το 2020 με αυξανόμενη παραγωγή σε ποσοστό 1,46%/έτος. Περιφέρεια 2011 3 2012 3 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Αν Μακεδονία & Θράκη 258.567 259.500 259.500 259.500 259.500 263.289 267.133 271.033 274.990 279.000 Κεντρική Μακεδονία 867.072 859.100 859.100 859.100 859.100 871.643 884.369 897.281 910.381 923.700 Δυτική Μακεδονία 142.172 133.800 133.800 133.800 133.800 135.753 137.735 139.746 141.787 143.900 Ήπειρος 89.755 151.000 151.000 151.000 151.000 153.205 155.441 157.711 160.013 162.400 Θεσσαλία 381.946 360.500 360.500 360.500 360.500 365.763 371.103 376.522 382.019 387.600 Ιόνιοι Νήσοι 137.117 128.700 128.700 128.700 128.700 130.579 132.485 134.420 136.382 138.400 Δυτική Ελλάδα 286.328 223.200 223.200 223.200 223.200 226.459 229.765 233.120 236.523 240.000 Στερεά Ελλάδα 285.120 302.200 302.200 302.200 302.200 306.612 311.089 315.631 320.239 324.900 Αττική 2.314.044 2.064.200 2.064.200 2.064.200 2.064.200 2.094.337 2.124.915 2.155.938 2.187.415 2.219.400 Πελοπόννησος 128.099 217.500 217.500 217.500 217.500 220.676 223.897 227.166 230.483 233.900 Βόρειο Αιγαίο 75.659 103.600 103.600 103.600 103.600 105.113 106.647 108.204 109.784 111.400 Νότιο Αιγαίο 210.990 187.700 187.700 187.700 187.700 190.440 193.221 196.042 198.904 201.800 Κρήτη 397.888 384.700 384.700 384.700 384.700 390.317 396.015 401.797 407.663 413.600 Σύνολο χώρας 5.574.757 5.375.700 5.375.700 5.375.700 5.375.700 5.454.185 5.533.816 5.614.610 5.696.583 5.780.000 Πηγή: 2 ο παραδοτέο, ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία 1 European Topic Centre on Sustainable Consumption and Production 2 ETC/SCP Working paper 4/2011 3 Οι ποσότητες των ετών 2011 και 2012 δεν αποτελούν υπολογισμό προβολής. Οι τιμές 2011 λαμβάνονται από το 2 ο Παραδοτέο ενώ οι τιμές 2012 από την έκθεση του ΥΠΕΚΑ προς ΕΛΣΤΑΤ για τα έτη 2010 2011 2012 Π.10
Γ. σενάριο (μαξιμαλιστικό): Η κατά κεφαλή παραγωγή ΑΣΑ συνδέεται με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν σύμφωνα με τις πρόσφατες εκτιμήσεις προβολής των EUROSTAT, ΕΛΣΤΑΤ & ΔΝΤ (Πίνακας Π.ΙΙ 4). Πίνακας Π.II 5: Ρυθμός μεταβολής πραγματικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος 2013 2020. 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 4,2% 0,6% 2,9% 3,7% 3,5% 3,3% 3,4% 3,4% Πηγή: ΕUROSTAT / ΕΛΣΤΑΤ IFS (International Finance Statistics) / IMF Ιδία Επεξεργασία Πίνακας Π.II 6: Προβολή παραγωγής ΑΣΑ του ισοδύναμου πληθυσμού της χώρας ανά Περιφέρεια έως το 2020 συνδεδεμένη με ΑΕΠ. Περιφέρεια 2011 1 2012 1 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Αν. Μακεδονία & Θράκη 258.567 259.500 248.601 250.093 257.345 266.867 276.207 285.322 295.023 305.054 Κεντρική Μακεδονία 867.072 859.100 823.018 827.956 851.967 883.489 914.412 944.587 976.703 1.009.911 Δυτική Μακεδονία 142.172 133.800 128.180 128.949 132.689 137.599 142.414 147.114 152.116 157.288 Ήπειρος 89.755 151.000 144.658 145.526 149.746 155.287 160.722 166.026 171.671 177.507 Θεσσαλία 381.946 360.500 345.359 347.431 357.507 370.734 383.710 396.373 409.849 423.784 Ιόνιοι Νήσοι 137.117 128.700 123.295 124.034 127.631 132.354 136.986 141.507 146.318 151.293 Δυτική Ελλάδα 286.328 223.200 213.826 215.109 221.347 229.537 237.570 245.410 253.754 262.382 Στερεά Ελλάδα 285.120 302.200 289.508 291.245 299.691 310.779 321.657 332.271 343.568 355.250 Αττική 2.314.044 2.064.200 1.977.504 1.989.369 2.047.060 2.122.802 2.197.100 2.269.604 2.346.770 2.426.561 Πελοπόννησος 128.099 217.500 208.365 209.615 215.694 223.675 231.503 239.143 247.274 255.681 Βόρειο Αιγαίο 75.659 103.600 99.249 99.844 102.740 106.541 110.270 113.909 117.782 121.786 Νότιο Αιγαίο 210.990 187.700 179.817 180.895 186.141 193.029 199.785 206.378 213.394 220.650 Κρήτη 397.888 384.700 368.543 370.754 381.506 395.621 409.468 422.981 437.362 452.232 Σύνολο χώρας 5.574.757 5.375.700 5.149.921 5.180.820 5.331.064 5.528.313 5.721.804 5.910.624 6.111.585 6.319.379 Πηγή:2 ο παραδοτέο, ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία 1 Οι ποσότητες των ετών 2011 και 2012 δεν αποτελούν υπολογισμό προβολής. Οι τιμές 2011 λαμβάνονται από το 2 ο Παραδοτέο ενώ οι τιμές 2012 από την έκθεση του ΥΠΕΚΑ προς ΕΛΣΤΑΤ για τα έτη 2010 2011 2012 Π.11
Πίνακας Π.II 7: Εκτίμηση Παραγωγής ΑΣΑ (τρία σενάρια) έως το 2020 για το σύνολο της χώρας. σενάριο α σενάριο β σενάριο γ Έτος Προβολής 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Ισοδ. Πληθυσμός χώρας 10.962.751 10.985.000 11.007.000 11.029.000 11.051.000 11.063.000 11.074.000 11.085.000 11.097.000 11.108.000 Συνολική Παραγωγή ΑΣΑ 5.574.757 5.375.700 5.597.600 5.607.700 5.620.100 5.625.600 5.630.600 5.636.900 5.643.400 5.649.500 kg ΑΣΑ ανά ισοδ. Κάτοικο το έτος 508,5 488,4 508,5 508,5 508,5 508,5 508,5 508,5 508,5 508,5 ΜΠΑ 1,39 1,34 1,39 1,39 1,39 1,39 1,39 1,39 1,39 1,39 Ισοδ. Πληθυσμός χώρας 10.962.751 10.985.000 11.007.000 11.029.000 11.051.000 11.063.000 11.074.000 11.085.000 11.097.000 11.108.000 Συνολική Παραγωγή ΑΣΑ 5.574.757 5.375.700 5.375.700 5.375.700 5.375.700 5.454.185 5.533.816 5.614.610 5.696.583 5.780.000 kg ΑΣΑ ανά ισοδ. Κάτοικο το έτος 508,5 489,4 488,4 487,4 486,4 493,0 499,7 506,5 513,3 0,520 ΜΠΑ 1,39 1,34 1,34 1,34 1,33 1,35 1,37 1,39 1,41 1,43 Ισοδ. Πληθυσμός χώρας 10.962.751 10.985.000 11.007.000 11.029.000 11.051.000 11.063.000 11.074.000 11.085.000 11.097.000 11.108.000 Συνολική Παραγωγή ΑΣΑ 5.574.757 5.375.700 5.149.921 5.180.820 5.331.064 5.528.313 5.721.804 5.910.624 6.111.585 6.319.379 kg ΑΣΑ ανά ισοδ. Κάτοικο το έτος 508,5 489,4 467,9 469,7 482,4 499,7 516,7 533,2 550,7 568,9 ΜΠΑ 1,39 1,34 1,28 1,29 1,32 1,37 1,42 1,46 1,51 1,56 Πηγή: Ιδία Επεξεργασία Π.12
Πίνακας Π.II 8: Χωρική ανάλυση των ποσοτήτων ΑΣΑ ανά κατηγορία υλικών (2020 σε t). Οργανικό Κλάσμα ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ (Ζυμώσιμα) Χαρτί Χαρτόνι Πλαστικά Μέταλλα Γυαλί Ξύλο 1 Λοιπά 2 44,3% 22,2% 13,9% 3,9% 4,3% 4,6% 6,8% Αν Μακεδονία & Θράκη 279.000 123.600 62.000 38.800 10.900 12.000 12.800 18.900 Κεντρική Μακεδονία 923.700 409.200 205.100 128.400 36.000 39.700 42.500 62.800 Δυτική Μακεδονία 143.900 63.800 32.000 20.000 5.600 6.200 6.600 9.700 Ήπειρος 162.400 71.900 36.100 22.500 6.300 7.000 7.500 11.100 Θεσσαλία 387.600 171.700 86.000 53.900 15.100 16.700 17.800 26.400 Ιόνιοι Νήσοι 138.400 61.300 30.700 19.200 5.400 5.900 6.400 9.500 Δυτική Ελλάδα 240.000 106.300 53.300 33.400 9.400 10.300 11.000 16.300 Στερεά Ελλάδα 324.900 143.900 72.100 45.200 12.700 14.000 14.900 22.100 Αττική 2.219.400 983.200 492.700 308.500 86.600 95.400 102.100 150.900 Πελοπόννησος 233.900 103.600 51.900 32.500 9.100 10.000 10.800 16.000 Βόρειο Αιγαίο 111.400 49.400 24.700 15.500 4.300 4.800 5.100 7.600 Νότιο Αιγαίο 201.800 89.400 44.800 28.000 7.900 8.700 9.300 13.700 Κρήτη 413.600 183.200 91.800 57.500 16.100 17.800 19.000 28.200 Σύνολο χώρας 5.780.000 2.560.500 1.283.200 803.400 225.400 248.500 265.800 393.200 Πηγή: Ιδία Επεξεργασία 1 Ποσόστωση Ξύλου στα ΑΣΑ από Γ. Τσομπάνογλου, F. Kreith «Εγχειρίδιο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, 2010» 2 Στα «Λοιπά» συμπεριλαμβάνονται τα ΜΠΕΑ, ΑΗΗΕ, ΦΗΣ&Σ, υφάσματα, λάστιχα, δέρματα και άλλα μη ανακτήσιμα υλικά Π.13
II.2. Δίκτυα Διαχείρισης Ανακυκλώσιμων Υλικών II.2.1. Ανακυκλώσιμα Υλικά Πίνακας Π.II 9: Υπολογισμός ποσοτήτων ΑΥ εντός των ΑΣΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ ΧΩΡΙΣΤΑ ΣΥΛΛΕΓΕΝΤΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΠΟ ΜΕΑ 92% 32% 50% 60% 53% 70% 6,0% 15% 45,5% 10% 40% 50% ΧΑΡΤΙ ΧΑΡΤΟΝΙ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΑ ΓΥΑΛΙ ΞΥΛΟ ΕΝΤΥΠΟ ΧΑΡΤΙ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΑ ΓΥΑΛΙ ΧΑΡΤΙ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΜΕΤΑΛΛΟ ΧΑΡΤΙ ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΑΛΛΑ ΓΥΑΛΙ Αν Μακεδονία & Θράκη 16.100 3.100 2.800 3.100 1.100 15.200 1.700 1.100 3.800 1.200 5.400 1.400 32.500 10.200 5.300 6.900 Κεντρική Μακεδονία 53.300 10.200 9.300 10.300 3.700 50.300 5.600 3.700 12.500 4.100 18.000 4.600 107.700 33.800 17.600 22.800 Δυτική Μακεδονία 8.300 1.600 1.500 1.600 600 7.800 900 600 2.000 600 2.800 700 16.700 5.300 2.800 3.600 Ήπειρος 9.400 1.800 1.600 1.800 700 8.800 1.000 700 2.200 700 3.200 800 18.900 6.000 3.100 4.000 Θεσσαλία 22.400 4.300 3.900 4.300 1.600 21.100 2.300 1.600 5.500 1.700 7.600 1.900 45.200 14.200 7.400 9.800 Ιόνιοι Νήσοι 8.000 1.500 1.400 1.500 600 7.500 800 600 1.900 600 2.700 700 16.100 5.000 2.700 3.400 Δυτική Ελλάδα 13.900 2.600 2.400 2.700 1.000 13.100 1.400 1.000 3.200 1.100 4.700 1.200 28.100 8.700 4.600 5.900 Στερεά Ελλάδα 18.800 3.600 3.300 3.600 1.300 17.700 2.000 1.300 4.400 1.400 6.300 1.600 37.900 11.900 6.200 8.000 Αττική 128.100 24.400 22.400 24.700 9.000 120.700 13.300 9.600 30.100 9.800 43.300 10.900 258.600 81.000 42.900 54.800 Πελοπόννησος 13.500 2.600 2.400 2.600 900 12.700 1.400 1.000 3.200 1.000 4.600 1.200 27.200 8.600 4.600 5.800 Βόρειο Αιγαίο 12.500 1.900 12.500 1.900 6.400 1.200 1.100 1.200 400 6.100 700 400 1.500 ΧΩΡΙΣ ΜΕΑ Νότιο Αιγαίο 22.600 3.400 22.600 3.400 11.600 2.200 2.000 2.200 800 11.000 1.200 800 2.700 Κρήτη 23.900 4.600 4.200 4.600 1.700 22.500 2.500 1.700 5.600 1.800 8.100 2.100 48.200 15.200 8.000 10.200 Σύνολο χώρας 333.600 63.600 58.200 64.200 23.300 314.400 34.700 24.000 78.500 24.000 106.700 27.100 672.000 205.100 109.300 142.700 Πηγή: Ιδία Επεξεργασία Σημ: Αποκλίσεις στα νούμερα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις Π.14
II.3. Ανάπτυξη δικτύου βιοαποβλήτων Το δίκτυο βιοαποβλήτων περιλαμβάνει τέσσερα επιμέρους δίκτυα: επιτόπια/ οικιακή κομποστοποίηση εκτροπή οργανικών αποβλήτων από τα νοικοκυριά των αγροτικών περιοχών χωριστή διαχείριση των αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών χωριστή συλλογή βιοαποβλήτων και ανάκτηση σε μονάδες προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων (α) Επιτόπια/ Οικιακή κομποστοποίηση Αν και πιστεύεται ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια εφαρμογής και ευρύτερης συμμετοχής των πολιτών και των μεγάλων σχετικά παραγωγών βιοαποβλήτων σε προγράμματα επιτόπιας/ οικιακής κομποστοποίησης, θεωρήθηκε σκόπιμο να τεθούν μετριοπαθείς στόχοι, με κατ ελάχιστο στόχο εκτροπής 3% έως το 2020, και η στόχευση της ανάπτυξης ανάλογων προγραμμάτων να τεθεί σε πλήρη κλίμακα μετά το 2020. Τα υφιστάμενα πιλοτικά προγράμματα οικιακής κομποστοποίησης θα πρέπει καταρχήν να παρακολουθούνται και λάβουν μόνιμο χαρακτήρα και να συνεχίσουν να εξελίσσονται σε συνεχή βάση. Καθώς πρόκειται για μια εύκολη και οικονομική λύση που μάλιστα δρα θετικά στην ευαισθητοποίηση των κατοίκων για την ανακύκλωση και γενικά την ορθολογική διαχείριση των αστικών αποβλήτων, η οικιακή κομποστοποίηση θα πρέπει να αναπτυχθεί πανελλαδικά στους δήμους, με έμφαση στις περιοχές με αγροτικό και ημιαστικό χαρακτήρα. Η επιτόπια κομποστοποίηση θα πρέπει πρωτίστως να στοχεύει στους χώρους πρασίνου και τα σχολεία των δήμων και να επεκταθεί και σε επαγγελματικούς χώρους που έχουν μεγάλες εκτάσεις πρασίνου, όπως τα ξενοδοχεία και τα στρατόπεδα. Επιπλέον είναι θεμιτή σε αστικές περιοχές που δεν είναι δυνατή η κομποστοποίηση στο σπίτι, με την εφαρμογή μηχανικής κομποστοποίησης σε οικιστικά συγκροτήματα ή συγκεκριμένους χώρους της γειτονιάς. Το παραγόμενο κόμποστ θα αξιοποιείται κυρίως για ιδία χρήση (κήπους κατοικιών, πάρκα, χώρους πρασίνου) και εναλλακτικά θα διανέμεται μέσω των δήμων στους κατοίκους και την κάλυψη των ευρύτερων αναγκών εκτάσεων πρασίνου της τοπικής κοινωνίας. Η συμμετοχή των Περιφερειών στην επιτόπια/ οικιακή κομποστοποίηση δεν είναι αναλογική και βασίζεται στα στοιχεία της υφιστάμενης κατάστασης, τα έργα που είναι ενταγμένα στο πρόγραμμα «Αστική Αναζωογόνηση 2012 2015» του Πράσινου Ταμείου, και τα έργα που είναι ενταγμένα ή προβλέπονται να ενταχθούν και χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο του άξονα προτεραιότητας 4 «Προστασία εδαφικών συστημάτων και διαχείριση στερεών αποβλήτων» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» ΕΠΠΕΡΑΑ (κυρίως μέσω του κωδικού πρόσκλησης 4.10) με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης το 2015. Για την εκτίμηση του 2020 σε περιφερειακό επίπεδο λήφθηκαν υπόψη επιπλέον οι κατευθύνσεις του Οδηγού του ΥΠΕΚΑ για τα Βιοαπόβλητα 1. 1 ΥΠΕΚΑ, Οδηγός εφαρμογής προγραμμάτων διαλογής στην πηγή & συστημάτων διαχείρισης των βιοαποβλήτων (Ιούλιος 2012). Π.15
Περιφέρεια Πίνακας Π.II 10: Δυναμικότητα επιτόπιας / οικιακής κομποστοποίησης. Εκτροπή 2015 [t] % συμμετοχή περιφέρειας στο συνολικό στόχο Εκτροπή 2020 [t] % συμμετοχή περιφέρειας στο συνολικό στόχο Αν Μακεδονία & Θράκη 4.000 11,4% 7.000 9,3% Κεντρική Μακεδονία 6.500 18,6% 11.000 14,7% Δυτική Μακεδονία 3.500 10,0% 4.500 6,0% Ήπειρος 1.000 2,9% 2.000 2,7% Θεσσαλία 2.200 6,3% 5.500 7,3% Ιόνιοι Νήσοι 300 0,9% 1.000 1,3% Δυτική Ελλάδα 3.200 9,1% 5.500 7,3% Στερεά Ελλάδα 2.000 5,7% 4.000 5,3% Αττική 8.400 24,0% 22.000 29,3% Πελοπόννησος 2.000 5,7% 4.000 5,3% Βόρειο Αιγαίο 100 0,3% 1.500 2,0% Νότιο Αιγαίο 800 2,3% 2.000 2,7% Κρήτη 1.000 2,9% 5.000 6,7% Σύνολο χώρας 35.000 75.000 Εκτροπή βιοαποβλήτων 1,5% 3,0% Απαιτούμενη δυναμικότητα σε σχέση με τα επίπεδα του 2011 +25.000 +65.000 Πηγή: ΥΠΕΚΑ ΕΠΕΡΡΑΑ & Πράσινο Ταμείο, Οδηγός ΥΠΕΚΑ για Βιοαπόβλητα, εκτιμήσεις (β) Εκτροπή από νοικοκυριά αγροτικών περιοχών Η εκτροπή των οργανικών αποβλήτων των νοικοκυριών στις αγροτικές περιοχές αντιπροσωπεύει μια εναλλακτική μέθοδο αποκεντρωμένης κομποστοποίησης με παραπλήσια οφέλη με την επιτόπια/ οικιακή κομποστοποίηση. Στις αγροτικές περιοχές, λόγω διαφορετικών συνθηκών διαβίωσης και διαφορετικών καταναλωτικών προτύπων, είναι διαδεδομένη η πρακτική της απευθείας χρήσης ως ζωοτροφή σημαντικού μέρους των οργανικών αποβλήτων που παράγονται στα νοικοκυριά (φλούδες, κοτσάνια, χαλασμένοι καρποί, υπολείμματα φαγητού, κλπ). Βασική επιδίωξη είναι η διατήρηση των υφιστάμενων επιπέδων εκτροπής βιαποβλήτων από τα νοικοκυριά των αγροτικών περιοχών, παραπλήσιων με αυτών του 2011. Ο στόχος αυτός κατανέμεται στις Περιφέρειες αναλογικά με τη ποσόστωση του απασχολούμενου αγροτικού πληθυσμού της κάθε Περιφέρειας. Πίνακας Π.II 11: Δυναμικότητα εκτροπής βιοαποβλήτων από τα νοικοκυριά αγροτικών περιοχών. Περιφέρεια Εκτροπή 2015 [t] Εκτροπή 2020 [t] % συμμετοχή περιφέρειας στο συνολικό στόχο Αν. Μακεδονία & Θράκη 6.500 6.500 8,0% Κεντρική Μακεδονία 11.500 11.500 14,0% Δυτική Μακεδονία 2.800 2.800 3,4% Ήπειρος 3.600 3.600 4,4% Θεσσαλία 7.200 7.200 8,8% Ιόνιοι Νήσοι 3.100 3.100 3,9% Δυτική Ελλάδα 9.700 9.700 11,8% Στερεά Ελλάδα 8.000 8.000 9,7% Π.16
Περιφέρεια Εκτροπή 2015 [t] Εκτροπή 2020 [t] % συμμετοχή περιφέρειας στο συνολικό στόχο Αττική 2.700 2.700 3,3% Πελοπόννησος 10.800 10.800 13,2% Βόρειο Αιγαίο 3.300 3.300 4,0% Νότιο Αιγαίο 2.500 2.500 3,0% Κρήτη 10.300 10.300 12,5% Σύνολο χώρας 82.000 82.000 Εκτροπή βιοαποβλήτων 3,4% 3,2% Απαιτούμενη δυναμικότητα σε σχέση με τα επίπεδα του 2011 +856 +856 Πηγή: εκτιμήσεις βάσει της διατήρησης των επιπέδων εκτροπής 2011 (γ) Χωριστή διαχείριση αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών Επιδίωξη είναι η μεγιστοποίηση της χωριστής διαχείρισης των διαθέσιμων προς συλλογή βρώσιμων λιπών και ελαίων 1, στοχεύοντας στο 75% έως το 2020. Το δίκτυο θα πρέπει να επικεντρωθεί στους μεγάλους παραγωγούς τέτοιων αποβλήτων, όπως οι χώροι μαζικής εστίασης, οι επιχειρήσεις catering, τα ξενοδοχεία, τα νοσοκομεία και τα στρατόπεδα. Η δυναμικότητα του δικτύου σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο για τα έτη στόχους 2015 και 2020 διαμορφώνεται ως εξής: Περιφέρεια Πίνακας Π.II 12: Δυναμικότητα εκτροπής αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών. Παραγωγή αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών [t] 2015 2020 % Παραγωγή αποβλήτων Εκτροπή Εκτροπή βρώσιμων [t] [t] ελαίων και λιπών [t] συμμετοχή περιφέρειας στο συνολικό στόχο Αν. Μακεδονία & Θράκη 2.670 1.500 2.680 1.900 4,8% Κεντρική Μακεδονία 8.840 4.800 8.870 6.200 16,0% Δυτική Μακεδονία 1.380 800 1.380 1.000 2,5% Ήπειρος 1.550 800 1.560 1.100 2,8% Θεσσαλία 3.710 2.000 3.720 2.600 6,7% Ιόνιοι Νήσοι 1.320 700 1.330 900 2,4% Δυτική Ελλάδα 2.300 1.200 2.300 1.600 4,2% Στερεά Ελλάδα 3.110 1.700 3.120 2.200 5,6% Αττική 21.230 11.500 21.310 15.000 38,4% Πελοπόννησος 2.240 1.200 2.250 1.600 4,0% Βόρειο Αιγαίο 1.070 600 1.065 800 1,9% Νότιο Αιγαίο 1.930 1.000 1.940 1.300 3,5% Κρήτη 3.960 2.200 3.965 2.800 7,2% Σύνολο χώρας 55.300 30.000 55.500 39.000 Εκτροπή βιοαποβλήτων 1,3% 1,5% Απαιτούμενη δυναμικότητα σε σχέση με τα επίπεδα του 2011 +14.136 +23.136 Πηγή: Εκτιμήσεις 1 Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία η ποσότητα των αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών που μπορεί να συλλεχθεί χωριστά εκτιμάται κατ ελάχιστον στα 5 kg/κάτοικο ετησίως. Π.17
Οι στόχοι στις περιφέρειες κατανέμονται σύμφωνα με τη συμμετοχή της κάθε περιφέρειας στην παραγωγή αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών (αναλογική κατανομή). Δεν κρίνεται σκόπιμη οιαδήποτε διαφοροποίηση, καθώς σήμερα δραστηριοποιούνται συνολικά 42 εταιρείες συλλογής και μεταφοράς με πανελλαδική κάλυψη (πλην της Περιφέρειας Ηπείρου) 1. Η συλλογή θα γίνεται σε προκαθορισμένα σημεία όπου θα είναι εγκατεστημένοι ειδικοί κάδοι συλλογής (π.χ. καταστήματα αλυσίδων τροφίμων), ή ατομικά, μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας με την εκάστοτε αδειοδοτημένη εταιρεία. Το δίκτυο ανάκτησης των συλλεγόμενων αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών αφορά κυρίως την παραγωγή βιοκαυσίμων και βιολιπαντικών αλλά και την αξιοποίηση σε άλλες παραγωγικές δραστηριότητες, όπως η σαπωνοποιία, και είναι αναπτυσσόμενο και δυναμικό. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η υφιστάμενη δυναμικότητα παραγωγής βιοκαυσίμων στη χώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας διαθέσιμης εθνικής έκθεσης 2, ανέρχεται στους 702 χιλ τόνους ετησίως και μπορεί να απορροφήσει το σύνολο της εκτροπής αποβλήτων βρώσιμων ελαίων και λιπών σε ποσόστωση 5,6% σε σχέση με τα υπόλοιπα συνδιαχειριζόμενα υλικά. (δ) Χωριστή συλλογή και ανάκτηση σε μονάδες επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων Η χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων και ανάκτηση σε κατάλληλες μονάδες επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων αποτελεί σημαντικό στόχο της στρατηγικής για την εκτροπή των ΒΑΑ από την ταφή. Προς την κατεύθυνση αυτή, βασική επιδίωξη είναι η αξιοποίηση πλήρως του συνόλου των υποδομών για προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα που προβλέπει ο υφιστάμενος περιφερειακός σχεδιασμός και η ένταξη συμπληρωματικά και συνεργιστικά των πρωτοβουλιών της τοπικής αυτοδιοίκησης μέσω έργων δημοτικής κομποστοποίησης. Ειδικότερα στα μικρού μεγέθους νησιά και σε απομακρυσμένες περιοχές με μικρή παραγωγή βιοαποβλήτων, θα πρέπει πρωτίστως να εφαρμόζονται απλά συστήματα ανακύκλωσης προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων. Ορισμένες από τις βασικές προϋποθέσεις για την επιτυχή λειτουργία του δικτύου είναι η ορθή ενημέρωση των πολιτών και η διασφάλιση της αγοράς των παραγόμενων δευτερογενών προϊόντων. Η δυναμικότητα του δικτύου για το 2015 εκτιμάται με βάση τα ενταγμένα έργα και τα έργα με υψηλό βαθμό ωριμότητας που προβλέπονται να χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο του άξονα προτεραιότητας 4 «Προστασία εδαφικών συστημάτων και διαχείριση στερεών αποβλήτων» του ΕΠΠΕΡΑΑ (κυρίως μέσω του κωδικού πρόσκλησης 4.10) με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης το 2015. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία μονάδες επεξεργασίας προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων μικρής κλίμακας σε δήμους πανελλαδικά (δημοτική κομποστοποίηση). Επιπλέον αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία γραμμή της υφιστάμενης μονάδας ΜΕΑ στην Αττική (ΕΜΑΚ Ι) που θα δέχεται προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα από προγράμματα διαλογής στην πηγή που θα εφαρμοστούν σε δήμους της Αττικής. Για το έτος 2020 λαμβάνονται επιπρόσθετα υπόψη οι προβλέψεις υλοποίησης κεντρικών μονάδων προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων του υφιστάμενου περιφερειακού σχεδιασμού, που έχουν υψηλό βαθμό ωριμότητας. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία για τα έργα αυτά (ενταγμένα σε ΣΔΙΤ ή άλλο χρηματοδοτικό μέσο), για το έτος 2020 αναμένεται κατ ελάχιστο η λειτουργία του 55% της 1 ΥΠΕΚΑ: Γενική Γραμματεία Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γενική Διεύθυνση Ενέργειας Διεύθυνση Πετρελαϊκής Πολιτικής 2 6η Εθνική Έκθεση (Έτους 2009) σχετικά με την προώθηση της χρήσης των βιοκαυσίμων ή άλλων ανανεώσιμων καυσίμων για μεταφορές στην Ελλάδα 2005 2010 Π.18
προβλεπόμενης ετήσιας συνολικής δυναμικότητας 390 χιλ τόνων προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων (βλέπε Πίνακα Π.ΙΙ 17). Επιπρόσθετα στοχεύεται η σταδιακή ανάπτυξη σχετικού δικτύου στις Περιφέρειες που υπολείπονται ανάλογων έργων, είτε μέσω μονάδων δημοτικής κομποστοποίησης είτε κεντρικών μονάδων επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων, όπου αυτό είναι εφικτό. Πίνακας Π.II 13: Δυναμικότητα ανάκτησης σε μονάδες επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων. Περιφέρεια Ανάκτηση [t] 2015 2020 % συμμετοχή % συμμετοχή Ανάκτηση περιφέρειας στο περιφέρειας στο [t] συνολικό στόχο συνολικό στόχο Αν. Μακεδονία & Θράκη 11.000 11,6% 21.000 6,3% Κεντρική Μακεδονία 8.000 8,4% 20.000 6,0% Δυτική Μακεδονία 5.000 5,3% 5.000 1,5% Ήπειρος 0 0,0% 28.000 8,4% Θεσσαλία 0 0,0% 10.000 3,0% Ιόνιοι Νήσοι 0 0,0% 7.000 2,1% Δυτική Ελλάδα 0 0,0% 35.000 10,5% Στερεά Ελλάδα 14.000 14,7% 21.000 6,3% Αττική 28.000 29,5% 125.000 37,4% Πελοπόννησος 0 0,0% 10.000 3,0% Βόρειο Αιγαίο 0 0,0% 4.000 1,2% Νότιο Αιγαίο 21.000 22,1% 22.000 6,6% Κρήτη 8.000 8,4% 26.000 7,8% Σύνολο χώρας 95.000 334.000 100,0% Εκτροπή βιοαποβλήτων 4,0% 13,0% Απαιτούμενη δυναμικότητα σε σχέση με τα επίπεδα του 2011 +95.000 +334.000 Πηγή: ΥΠΕΚΑ ΕΠΕΡΡΑΑ, ΓΓ ΣΔΙΤ, εκτιμήσεις II.4. Συγκεντρωτική ανάλυση εκτροπής ΒΑΑ από την ταφή Η ποσότητα ΒΑΑ που θα εκτραπεί από την ταφή το έτος 2020 θα είναι: Πίνακας Π.II 14: Εκτροπή Βιοαποδομήσιμων Αστικών Αποβλήτων (ΒΑΑ) έτους 2020. ΕΚΤΡΟΠΗ ΒΑΑ (σε τόνους) ΠΟΣΟΤΗΤΑ (Α) ΣΥΝΟΛΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΜΑΚ 1.755.700 (Β) ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΔΙΑΛΕΓΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ 334.000 (Γ) ΟΙΚΙΑΚΗ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ 75.000 (Δ) ΕΚΤΡΟΠΉ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΒΡΩΣΙΜΩΝ ΕΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΛΙΠΩΝ 39.000 (Ε) ΕΚΤΡΟΠΗ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ 82.000 (ΣΤ) ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΕΝΤΥΠΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ 314.400 (Ζ) ΑΝAΚΥΚΛΩΣΗ ΧΑΡΤΙΝΗΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ 333.600 Πηγή: Ιδία Επεξεργασία (Α+Β+Γ+Δ+Ε+ΣΤ+Ζ) ΣΥΝΟΛΟ ΕΚΤΡΟΠΗΣ ΒΑΑ: 2.933.700 Π.19
II.5. Έλεγχος επάρκειας Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Για τον έλεγχο επάρκειας της δυναμικότητας των υφιστάμενων και των υπό υλοποίηση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λαμβάνονται οι εξής παραδοχές: Η απαιτούμενη δυναμικότητα υπολογίζεται με βάση τις εκτιμώμενες παραγόμενες ποσότητες το 2020 αφαιρώντας τις ποσότητες εκείνες που προβλέπεται να συλλέγονται με προγράμματα χωριστής συλλογής. Ως δυναμικότητα των υφιστάμενων αλλά και των μελλοντικών ΜΕΑ ελήφθη η δυναμικότητα σχεδιασμού μόνο για τα σύμμεικτα ΑΣΑ καθώς τα τμήματα των ΜΕΑ για επεξεργασία ιλύων ή / και πράσινων αποβλήτων αφορούν σε ποσότητες που συλλέγονται χωριστά και εξετάζονται στις παραγράφους για τα ειδικά ρεύματα. Θεωρείται ότι οι ΟΕΔΑ με υψηλό βαθμό ωριμότητας (έχουν ενταχθεί σε ΣΔΙΤ ή άλλο χρηματοδοτικό μέσο) θα λειτουργήσουν πριν το τέλος του 2020 ενώ εκείνες για τις οποίες έχει απλώς εκδοθεί ΑΕΠΟ και δεν έχουν ενταχθεί ακόμη σε πρόγραμμα χρηματοδότησης ή ΣΔΙΤ, δε θα λειτουργήσουν πριν το 2020. Στον Πίνακα Π.ΙΙ 15 αποτυπώνονται οι θεωρούμενες ώριμες ΜΕΑ και η δυναμικότητα αυτών ενώ στον Πίνακα Π.ΙΙ 16 παρουσιάζεται ο έλεγχος επάρκειας των ΜΕΑ κατά το έτος 2020. Πίνακας Π.II 15: Δυναμικότητα υφιστάμενων και υπό υλοποίηση ΜΕΑ με υψηλό βαθμό ωριμότητας (λειτουργία έως το 2020) Περιφέρεια Υφιστάμενες ΜΕΑ Δυναμικότητα επεξεργασίας σύμμεικτων ΑΣΑ ανά ΜΕΑ (τόνοι/έτος) Υπό υλοποίηση ΜΕΑ με υψηλό βαθμό ωριμότητας Δυναμικότητα επεξεργασίας σύμμεικτων ΑΣΑ ανά σχεδιαζόμενη ΜΕΑ (τόνοι/έτος) Δυναμικότητα ανά Περιφέρεια το 2020 (τόνοι/έτος) Αν. Μακεδονία & Θράκη Αλεξανδρούπολης 155.000 155.000 Κεντρική Μακεδονία Σερρών 63.000 63.000 Δυτική Μακεδονία ΔΙΑΔΥΜΑ 120.000 120.000 Ήπειρος ΗΠΕΙΡΟΥ 115.000 115.000 Θεσσαλία Κεφαλληνίας/ 25.000 Κέρκυρας 99.500 Ιόνιοι Νήσοι Ιθάκης 158.500 Ζακύνθου 34.000 Αχαΐας 300.000 Δυτική Ελλάδα Ηλείας 80.450 490.450 Αιτωλοακαρνανίας 110.000 Στερεά Ελλάδα Βοιωτίας (Θήβας ) 35.000 35.000 ΕΜΑΚ Ι *300.000 (Λιοσίων) (+85.000) ΒΑ Αττικής 127.500 Αττική ΝΑ Αττικής 127.500 ΕΜΑΚ ΙΙ 400.000 1.790.000 ΜΒΕ (βιολ. Ξήρ.) Δ. Αττικής 750.000 1 ης Δ.Ε. 105.000 Πελοπόννησος 2 ης Δ.Ε. 65.000 200.000 3 ης Δ.Ε. 30.000 Βόρειο Αιγαίο Π.20
Περιφέρεια Υφιστάμενες ΜΕΑ Δυναμικότητα επεξεργασίας σύμμεικτων ΑΣΑ ανά ΜΕΑ (τόνοι/έτος) Υπό υλοποίηση ΜΕΑ με υψηλό βαθμό ωριμότητας Δυναμικότητα επεξεργασίας σύμμεικτων ΑΣΑ ανά σχεδιαζόμενη ΜΕΑ (τόνοι/έτος) Δυναμικότητα ανά Περιφέρεια το 2020 (τόνοι/έτος) Νότιο Αιγαίο Ηρακλείου 75.000 Κρήτη 142.500 ΕΜΑΚ Χανίων 67.500 Σύνολο χώρας 552.500 2.716.950 3.269.450 Πηγή: ΥΠΕΚΑ, ΦοΔΣΑ, Γ.Γ. ΣΔΙΤ, Ιδία Επεξεργασία * H δυναμικότητα του ΕΜΑΚ Ι αναφέρεται μαζί με την σχεδιαζόμενη επέκταση της υφιστάμενης δυναμικότητας από 300.000 τόνους ανά έτος σε 385.000 τόνους ανά έτος. Π.21
Περιφέρεια Εκτιμώμενη παραγωγή ΑΣΑ 2020 (τόνοι/ έτος) Πίνακας Π.II 16: Εκτιμώμενη απαιτούμενη δυναμικότητα ΜΕΑ ανά Περιφέρεια το 2020. Εκτιμώμενες ποσότητες AY & BA που εκτρέπονται 2020 (τν/ έτος) 1 Απαιτούμενη δυναμικότητα ΜΕΑ 2020 (τν/ έτος) Συνολική δυναμικότητα υποδομών εν λειτουργία το 2013 (τν/ έτος) Δυναμικότητα υπό υλοποίηση υποδομών (τν/ έτος) Συνολική δυναμικότητα υποδομών εν λειτουργία το 2020 (τν/ έτος) Πρόσθετη αναγκαία δυναμικότητα 2020 (τν/ έτος) Αν. Μακεδονία & 279.000 84.374 194.626 Θράκη 155.000 155.000 39.626 Κεντρική Μακεδονία 923.700 207.490 716.210 63.000 63.000 653.210 Δυτική Μακεδονία 143.900 38.057 105.843 120.000 120.000 14.157 Ήπειρος 162.400 62.615 99.785 115.000 115.000 15.215 Θεσσαλία 387.600 92.187 295.413 0 0 295.413 Ιόνιοι Νήσοι 138.400 35.905 102.495 25.000 133.500 158.500 56.005 Δυτική Ελλάδα 240.000 93.065 146.935 490.450 490.450 343.515 Στερεά Ελλάδα 324.900 90.954 233.946 35.000 35.000 198.946 Αττική 2.219.400 546.879 1.672.521 300.000 1.490.000 1.790.000 117.479 Πελοπόννησος 233.900 66.630 167.270 200.000 200.000 32.730 Βόρειο Αιγαίο 111.400 28.763 0 0 Νότιο Αιγαίο 201.800 62.474 0 0 Κρήτη 413.600 115.199 298.401 142.500 142.500 155.901 Σύνολο χώρας 5.780.000 1.524.594 4.033.443 467.500 2.801.950 3.269.450 763.993 Πηγή: Ιδία Επεξεργασία 1 Δεν αφαιρούνται οι ποσότητες ΑΗΗΕ, ΦΗΣ&Σ και ΜΠΕΑ που ανακτώνται μέσω ΔσΠ Π.22
Α/Α ΥΠΕΚΑ / ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α. Μονάδα Επεξεργασίας Αξιοποίησης ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 1 ΟΕΔΑ ΔΥΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ Δυναμικότητα ΑΣΑ (τν/ έτος) Δυναμικότητα Προδιαλεγμένου (τν/ έτος) Πίνακας Π.II 17: Προβλεπόμενες ΜΕΑ. Δυναμικότητα Πρασίνων (τν/ έτος) Δυναμικότητα Ιλύος (τν/ έτος) Σύνολο Δυναμικότητας (τν/ έτος) 218.000 13.000 231.000 ΥΠΟΛΕΙΜΜΑ ΣΕ ΧΥΤΥ Π/Υ Έργου (ΜEuro) Παρατηρήσεις έχει εγκριθεί ΑΕΠΟ/ κατάθεση φάκελος ΣΔΙΤ προβλήματα με τη χωροθέτηση/ κοινωνικές αντιδράσεις 2 ΜΕΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ 155.000 10.000 7.000 155.000 49.500 ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 3 ΒΔ Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 360.000 καμία εξέλιξη 4 ΝΑ Ν. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 240.000 καμία εξέλιξη 5 ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ καμία εξέλιξη 6 Ν. ΠΙΕΡΙΑΣ 35.000 καμία εξέλιξη 7 Ν. ΠΕΛΛΑΣ 35.000 καμία εξέλιξη 8 Ν.ΚΙΛΚΙΣ 35.000 καμία εξέλιξη 9 ΜΕΑ ΗΜΑΘΊΑΣ 55.000 10.000 65.000 10 ΜΕΑ ΣΕΡΡΩΝ 63.000 63.000 36 ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε διαγωνισμό ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΔΙΤ/Ιδιωτικοί Πόροι, 11 Έχουν υποβληθεί ΜΕΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ 120.000 120.000 116 δεσμευτικές ΔΥΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ προσφορές, Ανάδοχος μέσα στο 2013 ΗΠΕΙΡΟΣ Π.23
Α/Α ΥΠΕΚΑ / ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α. Μονάδα Επεξεργασίας Αξιοποίησης Δυναμικότητα ΑΣΑ (τν/ έτος) Δυναμικότητα Προδιαλεγμένου (τν/ έτος) Δυναμικότητα Πρασίνων (τν/ έτος) Δυναμικότητα Ιλύος (τν/ έτος) Σύνολο Δυναμικότητας (τν/ έτος) ΥΠΟΛΕΙΜΜΑ ΣΕ ΧΥΤΥ ΜΕΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ 12 115.000 40.000 115.000 45 ΗΠΕΙΡΟΥ ΘΕΣΑΛΙΑ 13 ΤΡΙΚΑΛΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑ 90.302 16.500 106.802 Π/Υ Έργου (ΜEuro) Παρατηρήσεις ΣΔΙΤ/ΠΔΕ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 14 ΛΑΡΙΣΑ 105.300 105.300 ΣΥΝΤΑΞΗ ΦΑΚΕΛΟΥ ΣΔΙΤ 15 ΒΟΛΟΣ 89.000 89.000 ΣΥΝΤΑΞΗ ΦΑΚΕΛΟΥ ΣΔΙΤ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ 16 ΖΑΚΥΝΘΟΥ 34.000 18.000 52.000 ΠΕΠ, ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΑΕΠΟ 1800 τν ιλυς 17 ΛΕΥΚΑΔΑ 20.000 20.000 ΕΠΠΕΡΑΑ, προς εκδοση ΑΕΠΟ 18 ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ 25.000 25.000 19 ΜΕΑ Κ. ΚΕΡΚΥΡΑΣ 99.500 10.000 12.000 121.500 20 Σύμφωνα με νέο ΠΕΣΔΑ, Εγκεκριμένη ΣΔΙΤ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ 20 ΜΕΑ ΗΛΕΙΑΣ 80.450 19.550 100.000 14 ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 21 ΜΕΑ ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε 110.000 20.000 130.000 72 ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ εξελιξη διαγωνισμός 22 ΜΕΑ ΑΧΑΪΑΣ 300.000 20.000 320.000 113 ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ 23 ΛΑΜΙΑΣ 0 καμία εξελιξη 24 ΧΑΛΚΙΔΑ 0 καμία εξελιξη 25 ΦΩΚΙΔΑΣ 20.000 6.250 26.250 ΕΠΕΡΡΑΑ, υποβληθηκε στο ΠΕΠ 26 ΦΘΙΩΤΙΔΑ 0 καμία εξέλιξη 27 ΜΕΑ ΘΗΒΑΣ 35.000 7.000 42.000 21,75 Ενταγμένη σε ΠΕΠ Π.24
Α/Α ΑΤΤΙΚΗ Μονάδα Επεξεργασίας Αξιοποίησης Δυναμικότητα ΑΣΑ (τν/ έτος) Δυναμικότητα Προδιαλεγμένου (τν/ έτος) Δυναμικότητα Πρασίνων (τν/ έτος) Δυναμικότητα Ιλύος (τν/ έτος) Σύνολο Δυναμικότητας (τν/ έτος) ΥΠΟΛΕΙΜΜΑ ΣΕ ΧΥΤΥ 28 ΜΕΑ ΙΙ Δ. ΑΤΤΙΚΗΣ 400.000 80.000 480.000 450 29 ΜΕΑ Δ ΑΤΤΙΚΗΣ 750.000 750.000 30 ΜΕΑ ΒΑ ΑΤΤΙΚΗΣ 127.500 40.000 167.500 31 ΜΕΑ ΝΑ ΑΤΤΙΚΗΣ 127.500 40.000 167.500 32 ΕΜΑΚ 1 385.000 110.000 495.000 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ 33 ΜΕΑ 1ης ΔΕ 105.000 105.000 137 34 ΜΕΑ 2ης ΔΕ 65.000 65.000 35 ΜΕΑ 3ης ΔΕ 30.000 30.000 Π/Υ Έργου (ΜEuro) Παρατηρήσεις ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 3 Μονάδες προδιαλεγμένων με πιθανή συμμετοχή ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 3 Μονάδες προδιαλεγμένων με πιθανή συμμετοχή ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 3 Μονάδες προδιαλεγμένων με πιθανή συμμετοχή ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξελιξη διαγωνισμός 3 Μονάδες προδιαλεγμένων με πιθανή συμμετοχή ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξέλιξη διαγωνισμός ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξέλιξη διαγωνισμός ΣΔΙΤ/ΕΠΠΕΡΑΑ, Σε εξέλιξη διαγωνισμός ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ Π.25
Α/Α Μονάδα Επεξεργασίας Αξιοποίησης Δυναμικότητα ΑΣΑ (τν/ έτος) Δυναμικότητα Προδιαλεγμένου (τν/ έτος) Δυναμικότητα Πρασίνων (τν/ έτος) Δυναμικότητα Ιλύος (τν/ έτος) Σύνολο Δυναμικότητας (τν/ έτος) ΥΠΟΛΕΙΜΜΑ ΣΕ ΧΥΤΥ Π/Υ Έργου (ΜEuro) 36 ΛΕΣΒΟ ΛΗΜΝΟ ΣΑΜΟ ΧΙΟ ΙΚΑΡΙΑ 66.000 ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 37 ΡΟΔΟΣ 160.000 38 ΛΕΙΨΟΙ 39 ΠΑΤΜΟΣ ΚΡΗΤΗ 40 ΜΕΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 75.000 75.000 41 ΜΕΑ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ 48.600 23.400 72.000 42 ΜΕΑ Π.Ε. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 34.000 34.000 43 ΜΕΑ ΣΗΤΕΙΑΣ 22.900 22.900 44 ΜΕΑ ΡΕΘΥΜΝΗΣ 35.600 7.300 42.900 45 ΜΕΑ ΧΑΝΙΩΝ 64.400 13.300 77.700 ΣΥΝΟΛΟ 4.936.052 376.300 147.000 5.459.352 49.500 1.025 Πηγή: ΥΠΕΚΑ, ΦοΔΣΑ, Γ.Γ. ΣΔΙΤ, Ιδία Επεξεργασία Παρατηρήσεις Πρόβλεψη νέου ΠΕΣΔΑ Κρήτης Με μαύρο σημειώνονται οι ώριμες προωθημένες ΜΕΑ και με κόκκινο αυτές που είτε απλά προβλέπονται από τους ΠΕΣΔΑ είτε έχει ξεκινήσει η ωρίμανσή τους ως έργα. Π.26
III. ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΛΥΩΝ Π.27
III.1. Εξέλιξη Παραγωγής έως το 2020 III.1.1. Ιλύες από ΕΕΛ πόλεων & τουριστικών μονάδων Για την προβολή παραγωγής της ιλύος από αστικές ΕΕΛ χρησιμοποιείται ο ισοδύναμος πληθυσμός όπως υπολογίστηκε και επισυνάπτεται στο Παράρτημα Ι. Στη συνέχεια υπολογίζεται η ποσότητα ιλύος που προβλέπεται να παραχθεί από τον ισοδύναμο πληθυσμό στις αστικές ΕΕΛ και στις ΕΕΛ τουριστικών μονάδων, ως γινόμενο του ισοδύναμου πληθυσμού επί 41,6 kg/έτος κατ άτομο αφυδατωμένης ιλύος και αντίστοιχα 12,6 kgr DS/έτος κατ άτομο ξηράς ιλύος. Παράλληλα γίνεται η παραδοχή ότι το 89% του πληθυσμού θα είναι συνδεδεμένο σε αστικές ΕΕΛ καθώς ενώ το υπόλοιπο 11% είναι πληθυσμός που κατοικεί εκτός ορίων οικισμού και εκτός αποχετευτικού δικτύου και εξυπηρετείται από σύστημα σηπτικής απορροφητικής δεξαμενής ή και μικρές αυτόνομες μονάδες επεξεργασίας λυμάτων. III.1.2. Ιλύες από τουριστικές μονάδες Καθώς ο υπολογισμός της παραγόμενης ιλύος έως το 2020 πραγματοποιείται με βάση τον ισοδύναμο πληθυσμό, θεωρείται ότι έχει συμπεριληφθεί ο πληθυσμός που εξυπηρετείται από τουριστικές μονάδες και camping. Π.28
Πίνακας Π.III 1: Προβολή της παραγόμενης ιλύος αστικού τύπου (επί ξηρού) ανά Περιφέρεια και έως το 2020 βάσει του ισοδύναμου πληθυσμού σε t/ds έτος. Περιφέρεια 2010 1 2011 1 2012 2 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Αν. Μακεδονία & Θράκη 5.082 7.688 7.699 7.724 7.736 7.749 7.762 7.762 7.774 7.787 7.787 Κεντρική Μακεδονία 20.450 23.863 23.915 23.965 24.003 24.053 24.079 24.104 24.129 24.154 24.179 Δυτική Μακεδονία 1.561 3.576 3.578 3.591 3.591 3.604 3.604 3.616 3.616 3.616 3.616 Ήπειρος 6.551 4.252 4.271 4.271 4.284 4.297 4.297 4.297 4.309 4.309 4.309 Θεσσαλία 4.032 9.259 9.274 9.299 9.311 9.337 9.337 9.349 9.362 9.374 9.374 Ιόνιοι Νήσοι 1.355 2.846 2.848 2.860 2.860 2.873 2.873 2.873 2.873 2.873 2.898 Δυτική Ελλάδα 3.649 8.592 8.606 8.631 8.644 8.656 8.669 8.681 8.681 8.694 8.707 Στερεά Ελλάδα 3.834 6.916 6.917 6.943 6.955 6.968 6.968 6.993 6.993 7.006 7.018 Αττική 5.782 48.384 48.472 48.573 48.686 48.775 48.825 48.875 48.926 48.976 49.027 Πελοπόννησος 44.447 7.320 7.333 7.346 7.358 7.384 7.384 7.396 7.396 7.409 7.409 Βόρειο Αιγαίο 2.948 2.548 2.558 2.558 2.558 2.570 2.570 2.570 2.570 2.583 2.583 Νότιο Αιγαίο 4.347 4.442 4.460 4.460 4.473 4.473 4.486 4.486 4.498 4.511 4.511 Κρήτη 7.392 8.443 8.455 8.480 8.492 8.518 8.530 8.530 8.543 8.555 8.555 Σύνολο χώρας 111.430 138.131 138.386 138.701 138.953 139.255 139.381 139.532 139.671 139.847 139.973 3 112.825 122.640 123.163 123.444 123.668 123.937 124.049 124.184 124.307 124.464 124.576 Πηγή: ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία Η παραγόμενη ξηρά ιλύς αστικού τύπου από αστικές ΕΕΛ και ΕΕΛ τουριστικών μονάδων για το 2020 λαμβάνεται για τους περαιτέρω υπολογισμούς στρογγυλοποιημένη ως 124.600 tn DS. 1 Οι τιμές των ετών 2010 & 2011 αποτελούν καταγραφές παραγωγών και αποτυπώνονται στο 2 ο Παραδοτέο 2 Για το 2012 έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή των παραγωγών των αστικών ΕΕΛ από το ΥΠΕΚΑ ωστόσο στην στήλη αυτή γίνεται υπολογισμός των ποσοτήτων βάσει ισοδύναμου πληθυσμού προκειμένου να συμπεριληφθούν και οι παραγωγές ιλυών των ΕΕΛ του τουριστικού τομέα 3 Βάσει των δεδομένων του 2011 και 2010 το 89% του πληθυσμού εξυπηρετείται από ΕΕΛ, ενώ το υπόλοιπο 11% είναι πληθυσμός που κατοικεί εκτός ορίων οικισμού και εκτός αποχετευτικού δικτύου και εξυπηρετείται από σύστημα σηπτικής απορροφητικής δεξαμενής ή και μικρές μονάδες επεξεργασίας λυμάτων. Π.29
III.1.3. Ιλύες από το Βιομηχανικό κλάδο του Παραρτήματος ΙΙΙ της ΚΥΑ 5673/400/1997 Η προβολή παραγωγής βιολογικής ιλύος αστικού τύπου για τις βιομηχανίες του Παραρτήματος ΙΙΙ της ΚΥΑ 5673/400/1997 (τροφίμων και ποτών) λαμβάνεται μέσω της μεθοδολογίας που αναπτύχθηκε στο Διαχειριστικό Σχέδιο των Βιομηχανικών Αποβλήτων και παρουσιάζεται στον Πίνακα Π.ΙΙΙ 2. Πίνακας Π.III 2: Διαχρονική εξέλιξη παραγωγής Βιολογικής Ιλύος στον Βιομηχανικό Κλάδο Τροφίμων & Ποτών έως 2020 σε tds/έτος. ΕΚΑ 2010 1 2011 1 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 020204 2.447 2.447 2.448 2.448 2.448 2.448 2.461 2.473 2.485 2.498 2.510 020305 4.334 4.334 4.335 4.335 4.335 4.336 4.358 4.379 4.401 4.423 4.445 020502 8.001 8.001 8.002 8.002 8.003 8.004 8.044 8.084 8.125 8.165 8.206 020705 24.034 24.034 24.036 24.039 24.041 24.044 24.164 24.285 24.406 24.528 24.651 190805 151 151 151 151 151 151 152 152 153 154 155 190812 6.169 6.169 6.170 6.170 6.171 6.171 6.202 6.233 6.265 6.296 6.327 190814 5.276 5.276 5.276 5.277 5.277 5.278 5.304 5.331 5.357 5.384 5.411 ΣΥΝΟΛΟ 50.413 50.413 50.417 50.422 50.427 50.432 50.684 50.937 51.192 51.448 51.705 Πηγή: ΥΠΕΚΑ, Ιδία Επεξεργασία Η παραγόμενη ξηρά ιλύς αστικού τύπου από τις βιομηχανίες του Παραρτήματος ΙΙΙ της ΚΥΑ 5673/400/1997 για το 2020 λαμβάνεται για τους περαιτέρω υπολογισμούς στρογγυλοποιημένη ως 51.700 t DS. III.1.4. Ιλύες Κοινωφελών Οργανισμών Η προβολή παραγωγής βιολογικής ιλύος αστικού τύπου από εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας, Εξυπηρέτησης Κοινού κλπ λαμβάνεται μέσω της μεθοδολογίας που αναπτύχθηκε στο Διαχειριστικό Σχέδιο των Αποβλήτων ΟΚΩ και παρουσιάζεται στον Πίνακα Π.ΙΙΙ 3. Πίνακας Π.III 3: Διαχρονική εξέλιξη παραγωγής Βιολογικής Ιλύος από ΟΚΩ έως 2020 σε tds/έτος 2010 1 2011 1 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 190805 728 725 727 728 729 731 732 732 733 734 735 Πηγή: Ιδία Επεξεργασία Η υπολογιζόμενη προβολή αφορά μόνο τον κλάδο των αερομεταφορών. III.2. III.2.1. Δίκτυα Ανάκτησης Μονάδες Παραγωγής Βιοαερίου Πιο ειδικά οι κατηγορίες οργανικών υποπροϊόντων και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν πρώτη ύλη για παραγωγή βιοαερίου βάσει του «Anaerobic digestate: Εnd of waste criteria for the production and use of quality outputs from anaerobic digestion of source segregated biodegradable waste» που εκδόθηκε από την DEFRA (Department of Environment Food and Rural Affairs) UK είναι οργανικής προέλευσης και με την προϋπόθεση ότι δεν περιέχουν χημικούς και τοξικούς παράγοντες: 1 Οι τιμές των ετών 2010 & 2011 αποτελούν καταγραφές παραγωγών και αποτυπώνονται στο 2 ο Παραδοτέο Π.30