ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΣΕ ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Σχετικά έγγραφα
ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΧΑΜΗΛΗΣ ΤΑΣΗΣ

ΗΜΕΡΙΔΑ: Οδηγίες προστασίας, ασφάλειας και πρόληψης κινδύνων στην εργασία. Ασφάλεια Ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο

Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384. Μέτρα προστασίας και ασφάλειας στα δίκτυα ΤΝ (ουδετέρωση) και ΤΤ (άµεση γείωση)

Μέσα Προστασίας II. Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σ.Τ.ΕΦ./ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Εργαστήριο Υψηλών Τάσεων. Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι

την επιτρεπτή πτώση τάσης στις γραμμές διακλάδωσης (κριτήριο καλής

Αγωγοί και συνδεσμολογία των αγωγών γείωσης σε μία εγκατάσταση. Γείωση σημαίνει σύνδεση στη γη ή σ έναν αγωγό που συνδέεται στη γή.

ΜΕΡΟΣ 6 ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Πως εξασφαλίζεται η προστασία ατόµων µε τοελοτhd 384

Μάθημα 3 Δίκτυα και γειώσεις. Μάθημα 3 Δίκτυα και γειώσεις

Προστασία από ηλεκτροπληξία

Κάθε αγώγιμη σύνδεση με τη γη ονομάζεται γείωση. Κάθε γείωση διακρίνεται από τα παρακάτω χαρακτηριστικά στοιχεία:

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο

Κάθε ενδιαφερόµενος µπορεί να κάνει παρατηρήσεις, προτάσεις τροποποιήσεων κτλ σχετικά µε το σχέδιο αυτό.

ΜΕΣΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΧΑΜΗΛΗΣ ΤΑΣΗΣ

ΕΡΓΟ: Αξιοποίηση Υδρευτικής Γεώτρησης Τ.Κ. Νιάτων

Αντίσταση μόνωσης Μόνωση στις Ε.Η.Ε (γενικά)

ΑΠΟΦΑΣΗ. Εχοντας υπόψη:

Εργαστήριο Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων Ι

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο

Αντικείμενο. Ερμηνεία της έννοιας της ηλεκτροπληξίας. Περιγραφή των παραμέτρων που επηρεάζουν ένα επεισόδιο ηλεκτροπληξίας.

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Οι περί Ηλεκτρισμού Κανονισμοί 1941 μέχρι 2004

Οι αντλίες θα έχουν φτερωτή που θα επιτρέπουν την διέλευση στερεών με διάμετρο τουλάχιστον 10 mm.

Κριτήρια για την επιλογή μιας διάταξης προστασίας από ρεύματα διαφυγής

Μετρήσεις έλεγχος συνέχειας

Θ Ε Μ Ε Λ Ι Α Κ Η Γ Ε Ι Ω Σ Η

Προστασία έναντι υπερτάσεων (αντικεραυνικά)

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι

Χρήσιμες Πληροφορίες για την Προστασία Φωτοβολταϊκών Εγκαταστάσεων Επί Κτιρίων που Εξυπηρετούν Οικιακούς Καταναλωτές Ηλεκτρικής Ενέργειας

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι

Κριτήρια για την επιλογή ενός RCD

ΘΕΜΕΛΙΑΚΗ ΓΕΙΩΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ - ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ. η παρούσα τεχνική περιγραφή εκπονήθηκε από τον: Παναγιώτη Πιττά

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι

Η/Μ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

Ηµερίδα του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας Κανονισµός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων - Πρότυπο ΕΛΟΤ HD384 Αθήνα,

ΠΑΡΑΛΛΗΛΙΣΜΟΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΗΡΩΝ. Συγρονισμός δύο (ή περισσοτέρων) γεννητριών

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Α.Ε

Α.Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΓΕΙΩΣΕΩΝ ΔΗΜΑΡΗΣ Β. ΜΙΧΑΗΛ ΜΑΡΤΙΟΣ 2012 ΕΠΟΠΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΛΙΒΕΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΦΩΤΙΣΜΟ ΔΙΑΔΡΟΜΟΥ ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑ ΜΕ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Ανάλυση

MACROTEST G3 ΠΟΛΥΟΡΓΑΝΟ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ MACROTEST G3 ΚΩΔ. ΕΛΕΜΚΟ

Έλεγχος ηλεκτρικών εγκαταστάσεων Μετρήσεις και δοκιμές

Θεμελιακή γείωση και πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384

Προστασία από ηλεκτροπληξία

Μ ά θ η µ α «Ηλεκτροτεχνία - Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις»

ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Τεχνική προδιαγραφή Μικροαυτομάτων ABB MCB s

ΕΙΣΤΕ ΣΙΓΟΥΡΟΙ ΟΤΙ Η ΓΕΙΩΣΗ ΠΟΥ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΑΤΕ ΧΘΕΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ;

Καλώς ήλθατε. Ο Σύνδεσμος Εργοληπτών Εγκαταστατών Ηλεκτρολόγων Νομού Ξάνθης ενημερώνει: Εμείς και το ηλεκτρικό ρεύμα. Κίνδυνοι και μέτρα προστασίας

ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών (ΣΤΕΦ) Τμήμα Ηλεκτρολογίας

ΣΥΜΠΙΕΣΤΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ. Μ ά θ η μ α

Ενότητα 5: Εισαγωγή στο ηλεκτρολογικό Σχέδιο. Διάλεξη 5η Εμμανουήλ Τατάκης Πολυτεχνική σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ Σ.Τ.Εφ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡOΛΟΓΙΑΣ

EUROPEAN TRADESMAN PROJECT NOTES ON ELECTRICAL TESTS OF ELECTRICAL INSTALLATIONS

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

ΑΣΚΗΣΗ 1 ΜΟΝΟΦΑΣΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗΣ

Έλεγχοι και επανέλεγχοι ηλεκτρικών εγκαταστάσεων με την νέα ΥΔΕ, μετρήσεις ΕΗΕ σύμφωνα με ΕΛΟΤ HD 384 & KEHE

Μάθημα 11 Αναλυτικότερα, η Σχεδίαση των Εγκαταστάσεων

Τεχνική Προδιαγραφή Απαγωγών Υπερτάσεων (SPD s)

Τεχνική Προδιαγραφή για θερμομαγνητικούς διακόπτες ABB MS

ΠΛΗΡΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΜΙΑΣ ΠΟΤΟΠΟΙΪΑΣ

ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΤΙΚΕΡΑΥΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ. Η μελέτη αφορά την προστασία του πάρκου όσον αφορά το Σύστημα Αντικεραυνικής Προστασίας

Τεχνική Προδιαγραφή για Μετασχηματιστές Απομόνωσης & Διατάξεις Επιτήρησης Μόνωσης

ICS:

Μάθημα 1 Πρώτα Βήματα στη Σχεδίαση μίας Εγκατάστασης: Απαιτούμενες Ηλεκτρικές Γραμμές και Υπολογισμοί

Τεχνική Προδιαγραφή Διακοπτών Διαρροής (RCCBs & RCBOs)

SUNNY CENTRAL. 1 Εισαγωγή. Υποδείξεις για τη γειωμένη λειτουργία της φωτοβολταϊκής γεννήτριας

Μετασχηματιστής μέσης τάσης

ΤΕΧΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ. Ενότητα 7: Πλήρης Ηλεκτρολογική Εγκατάσταση

Κίνδυνοι από το ηλεκτρικό ρεύμα

Διάταξη ΥΣ. Σχηματική διάκριση τμημάτων ΥΣ.

TIMOΚ ΑΤΑΛΟΓΟΣ. Διακόπτες διαρροής Τύπου F και B Προστασία διαρροής προς γη Κατάλληλοι για ρυθμιστές στροφών (drives)

εγκαταστάσεων Παραδοχές εκτιμήσεις Ο σχεδιασμός μιας εγκατάστασης πραγματοποιείται Κανονισμούς και πρότυπα

O ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

1 ΜΕΛΕΤΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ

ENCO Μ.Ε.Π.Ε. - Νίκαιας 9, Καλαμαριά - Θεσσαλονίκη. 3. Τοπική Αντιστάθμιση Αέργου Ισχύος. EnCo ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Όργανα ελέγχου εγκαταστάσεων

1260. EΓΚΑΤΑΣΤΑΣH ΑΝΤΙΚΕΡΑΥΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΕ ΚΤΙΡΙΑ

INNTENSOL ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ,ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ

Μάθημα 10 Η Σχεδίαση Εγκαταστάσεων Κίνησης

Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι - Εργαστήριο

Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd stvrentzou@gmail.com

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015

Αποφυγή διανομής μονοφασικών παροχών με 3φασικό (πενταπολικό) καλώδιο.

Αγωγοί και καλώδια. Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σ.Τ.ΕΦ./ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Εργαστήριο Υψηλών Τάσεων. Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Ι

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

Εργαστήριο Ανάλυσης Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας

ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ ΠΡΟΣ ΚΟΙΝ ΘΕΜΑ: ΣΧΕΤ:

Γουργούλης ηµ., ρ. Ηλ. Μηχ. & Μηχ. Η/Υ, ΤΕΙ-Θ, ΤµήµαΑυτοµατισµού, Κλασσικές εγκαταστάσεις 1

ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΑΝΟΔΙΩΝ ACES Η & ACES G2 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΤΙΔΙΑΒΡΩΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΟΚΙΜΙΟ ΕΞΕΤΑΣΗ ΓΙΑ ΕΡΓΟΛΗΠΤΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Υγιεινή και Ασφάλεια στις Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις

Βασικά τυποποιημένα σύμβολα κατά IEC 60617

Διακόπτες και μέσα ζεύξης και προστασίας ΧΤ

Transcript:

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΣΕ ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Η εγκατάσταση ενός επαρκούς, αξιόπιστου και χωρίς κακοτεχνίες συστήματος γείωσης είναι το βασικότερο εργαλείο για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων που εγκυμονεί η χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας σε κτιριακές εγκαταστάσεις. Σ αυτό το άρθρο γίνεται ανάλυση των συστημάτων γείωσης για εγκαταστάσεις χαμηλής τάσης σε σχέση με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας και των διεθνών προτύπων, όπως υπαγορεύει η ασφαλής χρήση των ηλεκτρικών δικτύων. Γίνεται αναφορά στα κύρια συστήματα γείωσης, στις μεθόδους μέτρησής τους, καθώς επίσης και στην υποχρεωτική εγκατάσταση διακοπτών διαρροής ηλεκτρικού ρεύματος που προστατεύουν από την ηλεκτροπληξία. Παρουσίαση: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΚΟΥΡΑΜΑΝΗΣ, δρ. ηλεκτρολόγος μηχ. & μηχανικός υπολογιστών www.ktirio.gr 7

Φωτογραφία εργοταξίου μετά τη σκυροδέτηση της πλάκας. Έχουν αφεθεί αναμονές για τις ισοδυναμικές συνδέσεις και τις συνδέσεις με το σύστημα αντικεραυνικής προστασίας. Σύνδεση ταινίας θεμελιακής γείωσης επί του οπλισμού με τη χρήση ειδικού τεμαχίου. Ορθή εγκατάσταση ταινίας 0 mm x,5 mm St-tZn για τη δημιουργία θεμελιακής γείωσης επί του οπλισμού σε θεμέλια κτιρίου. Σχηματικά διαγράμματα των συστημάτων γείωσης TN-C ( αγωγών) και TN-S (5 αγωγών). ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ένα σύστημα γείωσης οφείλει να επιτυγχάνει μικρή αντίσταση γείωσης και μεγάλη διάρκεια ζωής, διασφαλίζοντας κατά το δυνατόν την ασφάλεια των χρηστών μιας ηλεκτρικής εγκατάστασης. Γι αυτό το λόγο από το 006 έχει καταστεί υποχρεωτική η εγκατάσταση θεμελιακής γείωσης σε όλα τα νέα κτίρια. Η κατασκευή ενός συστήματος γείωσης προσδιορίζεται από ένα σύνολο κανόνων και πρακτικών για τη διασφάλιση της αξιόπιστης και ασφαλούς λειτουργίας του. Αυτοί οι κανόνες προστατεύουν το σύστημα από πρόωρη γήρανση και μεγιστοποιούν την απόδοσή του. Για την επαλήθευση της ορθής κατασκευής προβλέπεται η πραγματοποίηση μετρήσεων από το σχετικό πρότυπο των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και από τη Δ.Ε.Η. Για τη μεγιστοποίηση της προστασίας των χρηστών από πιθανή ηλεκτροπληξία, η ελληνική νομοθεσία απαιτεί την εγκατάσταση διακοπτών διαφορικού ρεύματος σε όλες τις ηλεκτρικές παροχές. Η επιλογή του κατάλληλου διακόπτη καθορίζεται από πλήθος παραμέτρων (τύπο, ρεύμα ενεργοποίησης, ικανότητα διακοπής) και θα πρέπει να γίνεται με προσοχή. Παγκοσμίως εφαρμόζονται τρία βασικά συστήματα τροφοδότησης των ηλεκτρικών δικτύων, σε σχέση με τη συνδεσμολογία της γείωσης: ουδετερογείωση (ΤΝ), άμεση γείωση (ΤΤ), και σύστημα μονωμένου ουδετέρου (ΙΤ). Το σύστημα τροφοδότησης της ουδετερογείωσης που εφαρμόζεται στην Ελλάδα γειώνει άμεσα τα μεταλλικά περιβλήματα των ηλεκτρικών συσκευών μέσω του αγωγού γείωσης, που διανέμεται μέσω της τροφοδότησης. Ιδιαίτερα κρίσιμη παράμετρος για την επιτυχία του συστήματος τροφοδότησης είναι η επίτευξη μικρής αντίστασης γείωσης. Όταν η αντίσταση γείωσης είναι μικρή, η προστασία των χρηστών από ηλεκτροπληξία είναι επαρκής. Αντίθετα, όταν διαπιστώνεται μεγάλη αντίσταση γείωσης, ασυνέχεια των αγωγών γείωσης ή έλλειψη συστημάτων προστασίας από ηλεκτροπληξία (όπως οι διακόπτες διαφορικού ρεύματος - Δ.Δ.Ρ.), τότε οι κίνδυνοι για τους χρήστες είναι σημαντικοί. Η προστασία των χρηστών των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων είναι ένα ιδιαίτερα κρίσιμο θέμα, καθώς βάσει στατιστικών στοιχείων της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας περίπου 5 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους ετησίως στην Ελλάδα λόγω ηλεκτροπληξίας. Βασικές έννοιες συστημάτων γείωσης Τα μέσα για την αποφυγή της άμεσης ή έμμεσης ηλεκτροπληξίας των χρηστών ενός ηλεκτρικού δικτύου προδιαγράφονται στο σχετικό πρότυπο HD8 και εξαρτώνται από τη μορφή του συστήματος τροφοδότησης. Στην Ελλάδα (με εξαίρεση κάποιες περιοχές της Αθήνας) εφαρμόζεται το σύστημα γείωσης του ουδετέρου (ουδετερογείωση ή ουδετέρωση). Ο χαρακτηρισμός αυτού του συστήματος είναι TN- C ή TN-S, ανάλογα με το αν ο ουδέτερος αγωγός είναι κοινός με τον αγωγό γείωσης (σύστημα τεσσάρων αγωγών TN-common) ή ανεξάρτητος (σύστημα πέντε αγωγών TN-separate). Το σύστημα της ουδετερογείωσης είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό για την προστασία των χρηστών των ηλεκτρικών συσκευών, όμως απαιτεί μικρές αντιστάσεις γείωσης. Σε περιπτώσεις εμφάνισης μεγάλων τιμών αντιστάσεων γείωσης αναπτύσσονται μεγάλες τάσεις επαφής και οι χρήστες των συσκευών δεν προστατεύονται επαρκώς. 7 ΤΕΥΧΟΣ 5/05

P.GIOSEIS_Layout //6 9: AM Page ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΘΕΜΕΛΙΑΚΗΣ ΓΕΙΩΣΗΣ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Είναι ιδιαίτερα εκτεταμένο σύστημα, με αποτέλεσμα η επιφάνεια συναλλαγής με το έδαφος να είναι μεγάλη και να επιτυγχάνονται ιδιαίτερα μικρές τιμές αντίστασης γείωσης. Το σύστημα συνδέεται γαλβανικά με τον οπλισμό των κτιρίων, εξισούμενο στο σύνολό του με το δυναμικό της γης. Εφόσον ο γειωτής τύπου ταινίας εγκαθίσταται εντός του τσιμέντου, διατηρεί υγρασία, μειώνοντας ακόμη περισσότερο της τιμή της αντίστασης γείωσης. Εφόσον πραγματοποιηθεί αναλυτική μελέτη γείωσης εξαρχής, προβλέπονται αναμονές από τη θεμελιακή γείωση προς όλα τα σημεία που απαιτούνται εσωτερικά του κτιρίου (αντικεραυνική προστασία, σύνδεση με μπάρες γείωσης εντός των ηλεκτρικών πινάκων, πλέγμα δάρινγκ σε υποσταθμούς, κτλ). TN-C ( αγωγών) Σφάλμα TN-S (5 αγωγών) Σφάλμα Η τιμή της αντίστασης γείωσης σε εγκαταστάσεις μέσης τάσης οφείλει να είναι μικρότερη από Ω. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να τηρούνται ιδιαίτερα αυστηρές διατάξεις διαχωρισμού των συστημάτων γείωσης μέσης και χαμηλής τάσης. Στις εγκαταστάσεις χαμηλής τάσης δεν υπάρχει προδιαγεγραμμένη τιμή αντίστασης γείωσης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το σύστημα γείωσης της εγκατάστασης συνδέεται εν παραλλήλω με το σύστημα γείωσης του δικτύου διανομής της Δ.Ε.Η. Ως εκ τούτου, επιτυχία αντιστάσεων με τιμές μικρότερες του Ω θεωρούνται εξαιρετικές αλλά όχι υποχρεωτικές. Σε κάθε περίπτωση, σε νέα συστήματα γείωσης με τιμές αντιστάσεων μεγαλύτερες των Ω προτείνεται ενίσχυση. Αν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό (λόγω ιδιομορφίας του εδάφους), θα πρέπει να γίνει επικοινωνία με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Δ.Ε.Η. Περιγραφή κύριων συστημάτων γείωσης - Θεμελιακή γείωση Η επιτυχία ενός συστήματος γείωσης για δεδομένα χαρακτηριστικά εδάφους εξαρτάται κυρίως από την επιφάνεια συναλλαγής του γειωτή με το έδαφος. Υπάρχει πλήθος διαθέσιμων γειωτών (ταινίας, ράβδου, πλάκας, κτλ.), που μπορούν να εφαρμοσθούν κατά περίπτωση, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του υπεδάφους. Σε κτιριακές εγκαταστάσεις είναι υποχρεωτική από το 006 σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία (Φ.Ε.Κ. /5-09006) η εγκατάσταση θεμελιακής γείωσης. Η θεμελιακή γείωση διαμορφώνεται από ταινία, κατά κανόνα εν θερμώ επιψευδαργυρωμένου χάλυβα (St-tZn), που εγκαθίσταται εντός των θεμελίων του κτιρίου. Η ταινία θα πρέπει να είναι συνεχής και να κλείνει τουλάχιστον ένα βρόχο εντός των θεμελίων. Ανάλογα με τις διαστάσεις του κτιρίου, ενδέχεται να απαιτηθεί η δημιουργία και επιπρόσθετων εσωτερικών βρόχων. Οι προδιαγραφές των υλικών που χρησιμοποιούνται στη θεμελιακή γείωση και οι απαιτήσεις σχεδίασης των συστημάτων προδιαγράφονται με ακρίβεια στο διεθνές πρότυπο EN605-. Μέθοδοι μέτρησης - Δοκιμές συστημάτων γείωσης Πριν από την ηλεκτροδότηση μιας ηλεκτρικής εγκατάστασης για την επαλήθευσης της ορθής εγκατάστασης και της ασφαλούς λειτουργίας της απαιτείται η πραγματοποίηση των δοκιμών / μετρήσεων που προδιαγράφονται στο "Μέρος 6: Έλεγχος των εγκαταστάσεων" του προτύπου HD8. Οι αποδεκτές μεθοδολογίες μέτρησης των συστημάτων γείωσης προδιαγράφονται στο διεθνές πρότυπο IEEE Std. 8.. Η πλέον διαδεδομένη μέθοδος μέτρησης είναι η μέτρηση των τριών ηλεκτροδίων, ενώ οι παράμετροι της μέτρησης εξαρτώνται από την έκταση του συστήματος. Για περιπτώσεις συστημάτων που μπορούν να θεωρηθούν σημειακά (π.χ. γειωτές ράβδου, τρίγωνα γείωσης) η μέτρηση πραγματοποιείται σε μικρά μήκη από το σύστημα γείωσης (5-0 m). Σε εκτεταμένα συστήματα γείωσης, για να ληφθούν αξιόπιστες τιμές, θα πρέπει οι μετρήσεις να πραγματοποιηθούν σε αποστάσεις που είναι 5-6 φορές η μέγιστη διαγώνιος του συστήματος. Στις περιπτώσεις που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, προβλέπονται απλοποιημένες προσεγγιστικές μέθοδοι μέτρησης, που προδιαγράφονται στο ίδιο πρότυπο και είναι αποδεκτές ως επαρκώς αξιόπιστες. www.ktirio.gr 7

Τρόποι αποφυγής ηλεκτροχημικής διάβρωσης μεταξύ χαλκού και χάλυβα: α. Παρεμβολή ανοξείδωτου μονού σφιγκτήρα. β. Παρεμβολή διμεταλλικών στοιχείων. γ. Παρεμβολή ανοξείδωτου συνδέσμου. Εσφαλμένη εγκατάσταση αγωγού St-tZn κατά την έξοδο από το σκυρόδεμα (απαιτείται προστασία με PVC για την αποφυγή διάβρωσης). Ορθή σύνδεση ταινίας επί οπλισμού σκυροδέτησης και σύνδεση αγωγών για σύνδεση με την αντικεραυνική προστασία του κτιρίου. Αναμονή για τη σύνδεση με αγωγό καθόδου του συστήματος αντικεραυνικής προστασίας από τη θεμελιακή γείωση. Ο αγωγός έχει καλυφθεί με ταινία PCV για την αποφυγή διάβρωσης μετά τη σκυροδέτηση. 5 Εγκατάσταση γειωτή τύπου Ε, για την ενίσχυση του συστήματος γείωσης. α. β. γ. Συνήθη προβλήματα και κακοτεχνίες Η επιλογή των υλικών, η μελέτη - σχεδίαση του συστήματος και η μέθοδος εγκατάστασης θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι ένα σύστημα γείωσης θα είναι αφενός επαρκές ως προς την τιμή της αντίστασης γείωσης που θα επιτύχει και αφετέρου θα έχει ικανή διάρκεια ζωής, απαλλαγμένο από κακοτεχνίες που το οδηγούν σε πρόωρη γήρανση. Για τις περιπτώσεις των συστημάτων θεμελιακής γείωσης κατά κανόνα επιτυγχάνεται επαρκώς μικρή αντίσταση γείωσης λόγω των πλεονεκτημάτων που έχουν αναλυθεί. Συχνά όμως εντοπίζονται κατασκευαστικές κακοτεχνίες που μειώνουν τη διάρκεια ζωής των συστημάτων γείωσης με κύρια αιτία την ανάπτυξη ηλεκτροχημικής διάβρωσης. Το πρώτο σημείο που θα πρέπει να διασφαλίζεται είναι ότι τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι πιστοποιημένα ότι ικανοποιούν τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 506-,. Αυτή η πιστοποίηση διασφαλίζει ότι τα υλικά έχουν περάσει επιτυχώς δοκιμές τεχνητής πρόωρης γήρανσης και έχουν την απαιτούμενη διάρκεια ζωής. Οι ελάχιστες διαστάσεις του εξοπλισμού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάθε εφαρμογή προδιαγράφεται εντός του προτύπου ΕΝ 605-. Δεν επιτρέπεται η χρήση υλικών με διαστάσεις μικρότερες των προδιαγραφόμενων. Υπάρχει μεγάλο εύρος προδιαγεγραμμένων εξαρτημάτων των συστημάτων γείωσης, που καλύπτουν όλες τις πιθανές κατασκευαστικές χρήσεις. Ως εκ τούτου, οι κατασκευαστές οφείλουν να χρησιμοποιούν αυτά τα εξαρτήματα για το σκοπό που έχουν προδιαγραφεί. Η εφαρμογή εμπειρικών, μη προδιαγραφόμενων λύσεων υπό την πίεση στενών χρονοδιαγραμμάτων ή έλλειψης υλικών μπορεί να οδηγήσει σε αστοχία του συστήματος. Όλα τα αγώγιμα υλικά έχουν ένα εγγενές ηλεκτρικό (ηλεκτροχημικό) δυναμικό που τα χαρακτηρίζει. Η γαλβανική σύνδεση δύο υλικών με διαφορετικό δυναμικό οδηγεί σε σύντομο χρονικό διάστημα σε διάβρωση. Στα συστήματα γείωσης τα υλικά που χρησιμοποιούνται στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι ο χαλκός και ο χάλυβας που έχουν αρκετά μεγάλη διαφορά στο ηλεκτροχημικό δυναμικό τους. Η απευθείας γαλβανική σύνδεση χαλκού με χάλυβα είναι αποδεδειγμένο ότι θα προκαλέσει μετά από σύντομο χρονικό διάστημα διάβρωση του χάλυβα και αστοχία του συστήματος γείωσης. Η απευθείας σύνδεσης είναι απαγορευμένη εντός του εδάφους, ενώ επιτρέπεται στον αέρα μέσω διμεταλλικών ή ανοξείδωτων στοιχείων. Εντός του σκυροδέματος, η σύνδεση χάλυβα και χαλκού επιτρέπεται, όπως αναλύεται παρακάτω. Η συμπεριφορά του χάλυβα, όταν εγκαθίσταται μέσα σε σκυρόδεμα, είναι η πλέον συνήθης πηγή κατασκευαστικών σφαλμάτων. Ο χάλυβας εντός του σκυροδέματος αποκτά ηλεκτροχημικό δυναμικό χαλκού. Ως εκ τούτου, όταν συνδέονται εντός του ίδιου συστήματος γείωσης εξαρτήματα χάλυβα που βρίσκονται εντός σκυροδέματος και εντός χώματος, αναμένεται ο χάλυβας που βρίσκεται εντός χώματος να διαβρωθεί. Επίσης ο χάλυβας θα πρέπει να περιβάλλεται κατ ελάχιστον από 5 cm σκυροδέματος όταν εγκαθίσταται συνδεδεμένος στον οπλισμό. Σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να διαβρωθεί. Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες αγωγοί χάλυβα, εξέρχονται του σκυροδέματος 7 ΤΕΥΧΟΣ 5/05

5 για λειτουργικούς λόγους (π.χ. σύνδεση με το σύστημα αντικεραυνικής προστασίας) θα πρέπει να προστατεύονται με αντιδιαβρωτική PVC ταινία σε μήκος κατ ελάχιστον 0 cm πριν και μετά το σημείο εξόδου από το σκυρόδεμα. Το σύνολο των κατασκευαστικών απαιτήσεων ενός συστήματος γείωσης περιλαμβάνεται στα αντίστοιχα πρότυπα. Τα σφάλματα που παραπάνω αναφέρθηκαν είναι τα συνήθη που εντοπίζονται σε κατασκευές και δεν εξαντλούν σε καμία περίπτωση το περιεχόμενο των προτύπων. Βασικές έννοιες διατάξεων διαφορικού ρεύματος Στις περιπτώσεις συστημάτων που τροφοδοτούνται μέσω συστήματος TN-S (ουδετερογείωσης με πέντε αγωγούς), ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος προστασίας των χρηστών του ηλεκτρικού δικτύου είναι η εγκατάσταση διατάξεων διαφορικού ρεύματος (Δ.Δ.Ρ.). Ένας μετασχηματιστής που περιβάλλει τους ενεργούς αγωγούς (των φάσεων και του ουδετέρου) παρακολουθεί τη διαρροή πιθανού ρεύματος διαρροής προς τη γη, που αντιστοιχεί και στο ρεύμα ηλεκτροπληξίας. Εφόσον το ρεύμα διαρροής είναι μεγαλύτερο από το ρεύμα ενεργοποίησης, τότε η διάταξη διαφορικού ρεύματος ενεργοποιείται σε προκαθορισμένο χρόνο. Η διαστασιολόγηση των Δ.Δ.Ρ. έχει τυποποιηθεί από το πρότυπο IEC 6079-, Ed., 005. Το πρότυπο έχει καταγράψει τις επιπτώσεις της διαρροής ηλεκτρικού ρεύματος στο ανθρώπινο σώμα ανάλογα με το μέγεθος του ρεύματος βραχυκύκλωσης και της διάρκειας της ροής του. Μία μέση τιμή της αντίστασης του ανθρώπινου σώματος είναι.700 Ω, η οποία βέβαια εξαρτάται σημαντικά από τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου και την υγρασία του δέρματος. Βάσει αυτής της τιμής έχουν καθορισθεί τα όρια των τιμών ασφαλούς τάσης επαφής. Σε περίπτωση άμεσης ηλεκτροπληξίας ή στέρεου βραχυκυκλώματος, οπότε ο χρήστης βρίσκεται υπό τάση 0 V, το ρεύμα που θα αναπτυχθεί είναι ίσο με 50 ma, που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο αν διαρκέσει περισσότερο από 500 ms. Σε περίπτωση ανάπτυξης τάσης στο βραχυκύκλωμα ίσης με 50 V, το ρεύμα ηλεκτροπληξίας υπολογίζεται ίσο με 0 ma. Αυτή η τιμή ρεύματος, αν και προκαλεί δυσφορία ή ακόμη και δυσκολία στην αναπνοή, δεν αποτελεί κίνδυνο κατά της ζωής γι αυτό και έχει ορισθεί ως τιμή ενεργοποίησης των Δ.Δ.Ρ. Αντίστοιχα, η ασφαλής τιμή της τάσης επαφής έχει ορισθεί ίση με 50 V. Απαιτήσεις ελληνικής νομοθεσίας για τους διακόπτες διαφορικού ρεύματος Η ελληνική νομοθεσία είναι απόλυτη ως προς την εφαρμογή διατάξεων διαφορικού ρεύματος (Δ.Δ.Ρ.). Αν και δεν αναφέρεται ποιος είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή της (χρήστης ή εγκαταστάτης) και ποια είναι τα μέτρα που λαμβάνονται σε περίπτωση διαπίστωσης μη εφαρμογής της (εκτός της διακοπής ηλεκτροδότησης), είναι ιδιαίτερα αυστηρή ως προς την εγκατάσταση Δ.Δ.Ρ. στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Συγκεκριμένα, στο Φ.Ε.Κ. /5-09-006 αναφέρεται ότι απαιτείται όλα τα κυκλώματα των εγκαταστάσεων που περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής του HD8 (παράγραφος 0) να προστατεύονται από Δ.Δ.Ρ. με ρεύμα ενεργοποίησης μικρότερο ή ίσο με 0 ma. Ως εκ τούτου, πλέον όλες οι εγκαταστάσεις, όπως αναφέρεται στη νομοθεσία, πρέπει να έχουν www.ktirio.gr 75

Ενδεικτική εικόνα τριφασικής (τετραπολικής) και μονοφασικής (διπολικής) διάταξης διαφορικού ρεύματος. Σχηματικό διάγραμμα διάταξης διαφορικού ρεύματος. Δίκτυο Διακόπτης διαφυγής έντασης I F =ρεύμα διαρροής ή σφάλματος Κατανάλωση Δ.Δ.Ρ. Οι περιπτώσεις κυκλωμάτων που εξαιρούνται είναι αυτές που προστατεύονται μέσω ηλεκτρικού διαχωρισμού (μετασχηματιστή απομόνωσης) και τάσεις προστασίας SELV ή PELV (Vac < 50 V ή Vdc < 0 V). Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει ο μελετητής μιας ηλεκτρικής εγκατάστασης να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός ως προς την εγκατάσταση των Δ.Δ.Ρ. Μία εκτεταμένη ηλεκτρική εγκατάσταση θα πρέπει να διαμερισματοποιείται με την εγκατάσταση υποζυγών εντός του ηλεκτρικού πίνακα. Δεν θα πρέπει κυκλώματα, τα οποία είτε είναι υψηλού κινδύνου (φορητές συσκευές) είτε είναι πιθανά για εσφαλμένα ρεύματα ενεργοποίησης (κινητήρες, ηλεκτρονικά ισχύος), να συνδέονται υπό την ίδια Δ.Δ.Ρ. με φωτισμό ή παραγωγικές συσκευές (Η/Υ, μονάδες παραγωγής βιομηχανιών, κτλ). Είναι εμφανές ότι απαιτείται προβληματισμός από το μελετητή ως προς τη σχεδίαση της προστασίας μιας εγκατάστασης μέσω Δ.Δ.Ρ., ώστε αφενός να επιτυγχάνεται πλήρης προστασία και αφετέρου αυτή η προστασία να μην οδηγεί σε εσφαλμένες διακοπές ηλεκτροδότησης. Επίσης σημαντική είναι η σωστή επιλογή της κατηγορίας των Δ.Δ.Ρ., ανάλογα με τη χρήση των υπό προστασία κυκλωμάτων. Οι Δ.Δ.Ρ. χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες ανάλογα με τα χαρακτηριστικά των φορτίων που προστατεύουν και κατ επέκταση το ρεύμα διαρροής που παρακολουθούν. Η συνήθης κατηγορία για κτιριακές εγκαταστάσεις είναι η AC, ενώ οι κατηγορίες Α και Β αφορούν σε φορτία με διατάξεις ηλεκτρονικών ισχύος που προκαλούν κυμάτωση με συνεχείς συνιστώσες. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΛΟΤ HD 8:00, Απαιτήσεις για ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία, www.elstat.gr. EC 6079-, Ed., 005, "Effects of current on human beings and livestock - Part. General aspects". ΕΛΟΤ ΕΝ 506-,, Lightning protection components (LPC). ΕΝ 605: Protection against lightning. Schneider Electric, Cahier Technique no., Residual current devices in LV, J. Schonek. Schneider Electric, Cahier Technique no. 7, Earthing systems worldwide and evolutions, Bernard Lacroix, Roland Calvas. Π. Ντοκόπουλος, Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις καταναλωτών μέσης και χαμηλής τάσης, Β έκδοση, Εκδόσεις Ζήτη, σελ. 0. ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΙ ΣΤΑ ΤΕΥΧΗ ''ΚΤΙΡΙΟ'' Θεμελιακές γειώσεις κτιρίων. Τεύχος 8/008, σελ. 79. Αντικεραυνική προστασία κτιρίων. Τεύχος 0/999, σελ. 5. ΣΧΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΡΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Υ - ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ 05 Χρήσιμα υλικά δόμησης ή επισκεφθείτε το www.ktirio.gr 76 ΤΕΥΧΟΣ 5/05