ΟΥΚΡΑΝΙΑ, Μάρτιος 2012 - Μονογραφή κειµένου Συµφωνίας Σύνδεσης / DCFTA Στις 30 Μαρτίου µονογράφηκε το κείµενο της Συµφωνίας Σύνδεσης µεταξύ Ε.Ε. και Ουκρανίας, η οποία περιλαµβάνει διατάξεις για τη δηµιουργία της Σφαιρικής και σε Βάθος Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών (DCFTA). Στο πλαίσιο αυτό οι Κύριοι Εµπορικοί ιαπραγµατευτές από τις δύο πλευρές επιβεβαίωσαν τη συµφωνία τους από 22 εκεµβρίου του προηγούµενου έτους επί της ουσίας της DCFTA και ανέλαβαν να ολοκληρώσουν το νοµικό έλεγχο του κειµένου συµπεριλαµβανοµένων των τεχνικών παραρτηµάτων και πρωτοκόλλων. Και οι δύο πλευρές εξέφρασαν την κοινή τους δέσµευση να προβούν στα απαραίτητα τεχνικά βήµατα τα οποία απαιτούνται για την προετοιµασία της σύναψης της Συµφωνίας Σύνδεσης. Ο Υφυπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας και Κύριος ιαπραγµατευτής από ουκρανικής πλευράς, κ. P. Klimkin, δήλωσε ότι η Συµφωνία Σύνδεσης είναι ένα µοναδικό πλαίσιο για περαιτέρω µεταρρυθµίσεις στην Ουκρανία και ότι περιέχει διατάξεις που άπτονται της ευρωπαϊκής επιλογής της Ουκρανίας. Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, κ. K. Hryshchenko δήλωσε ότι η Συµφωνία Σύνδεσης µε την Ε.Ε. θα αποτελέσει οδηγό µεταρρυθµίσεων µε σκοπό την άνοδο του επιπέδου διαβίωσης της χώρας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. - Αύξηση µικτού εξωτερικού χρέος Η Κεντρική Τράπεζα της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι το µικτό εξωτερικό χρέος της χώρας, κατά το προηγούµενο έτος, αυξήθηκε κατά USD 8,9 δισ. και ανήλθε, στο τέλος του έτους, σε USD 126,2 δισ. Νωρίτερα, το Υπουργείο Οικονοµικών της Ουκρανίας είχε ανακοινώσει ότι το δηµόσιο χρέος της χώρας αυξήθηκε τον Ιανουάριο του 2012 κατά USD 163 εκατ. σε USD 44,879 δισ. - Νέος Υπουργός Οικονοµικής Ανάπτυξης και Εµπορίου Ο κ. P. Poroshenko, πρώην υπουργός εξωτερικών, ανέλαβε τη θέση του Υπουργού Οικονοµικής Ανάπτυξης και Εµπορίου στις 23 Μαρτίου. Ο αποχωρήσας Υπουργός Οικονοµικής Ανάπτυξης και Εµπορίου, κ. Α. Kliyuev, ανέλαβε επικεφαλής του Συµβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άµυνας της Ουκρανίας. Ο κ. Poroshenko δήλωσε ότι δέχθηκε την εν λόγω θέση για να προωθήσει την ενσωµάτωση της Ουκρανίας στην Ε.Ε., την απορρύθµιση της οικονοµίας, τη µείωση της διαφθοράς και την διαφάνεια στην οικονοµική πολιτική. Θεωρείται από τους πλουσιότερους Ουκρανούς µε περιουσία περί το USD 1 δισ. και είναι ιδιοκτήτης, µεταξύ άλλων, της µεγαλύτερης σοκολατοποιίας της χώρας "Roshen", του ναυπηγείου Leninska Kuznya, του τηλεοπτικού σταθµού Channel 5 και του εβδοµαδιαίου περιοδικού Korrespondent. 1
- Παρουσίαση µελέτης σκοπιµότητας τερµατικού σταθµού LNG Στις 30 Μαρτίου 2012, ο επικεφαλής της Κρατικής Υπηρεσίας Επενδύσεων και Εθνικών Έργων, κ. V. Kaskiv, παρουσίασε µελέτη σκοπιµότητας, η οποία εκπονήθηκε από την ισπανική εταιρεία Socoin για την κατασκευή τερµατικού σταθµού υγροποιηµένου φυσικού αερίου (LNG) στην περιοχή του Yuzhny στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Ο κ. Kaskiv, ανακοίνωσε ότι το κόστος θα ανέλθει σε 846 εκατ., 25% µικρότερο από την αρχικά υπολογισθείσα τιµή, και η χωρητικότητα του τερµατικού σταθµού θα είναι 10 δισ. κ.µ. ετησίως. Το έργο µπορεί να ολοκληρωθεί σε 49 µήνες. - Αντίστροφη ροή στο σύστηµα διαµετακόµισης φυσικού αερίου Η ουκρανική κυβέρνηση εξετάζει τη χρήση τµηµάτων του εθνικού συστήµατος διαµετακόµισης φυσικού αερίου σε αντίστροφη ροή, ώστε να εισάγει φυσικό αέριο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριµένα, η Naftogaz Ukrayiny σχεδιάζει να υπογράψει σύµβαση µε τη γερµανική ενεργειακή εταιρεία RWE ώστε να λαµβάνει, µέσω σλοβακικών αγωγών, τρία εκατ. κ.µ. την ηµέρα σε τιµές "spot", ήτοι άµεσης αγοράς, οι οποίες είναι σαφώς χαµηλότερες από εκείνες που καταβάλει για το ρωσικό φυσικό αέριο. Ο Πρωθυπουργός της Ουκρανίας, κ. Μ. Azarov, δήλωσε ότι το Κίεβο συνεχίζει να ελπίζει σε µια νέα συµφωνία µε τη Ρωσία, ώστε να µη συµβεί το παράδοξο να αγοράζει η Ουκρανία ρωσικό φυσικό αέριο από γερµανική εταιρεία, το οποίο θα κοστίζει λιγότερο απ' ό,τι θα κόστιζε αν το αγόραζε απευθείας από τη Ρωσία. Υπενθύµισε, δε, ότι η Ουκρανία κατέβαλε περί τα USD 1,3 δισ. για το ρωσικό φυσικό αέριο του Φεβρουαρίου. - Αναδιοργάνωση της Naftogaz Η Ουκρανία ξεκίνησε τη διαδικασία της αναδιοργάνωσης της κρατικής ενεργειακής εταιρείας Naftogaz Ukrayiny. Το σχετικό νοµοσχέδιο, το οποίο έχει περάσει τη διαδικασία της πρώτης ανάγνωσης στο Κοινοβούλιο, προβλέπει τη διαίρεση του κρατικού µονοπωλίου σε τρείς εταιρείες που θα αφορούν, αντίστοιχα, στην εξόρυξη, τη µεταφορά και την πώληση φυσικού αερίου. Το νοµοσχέδιο απαγορεύει την ιδιωτικοποίηση, µεταβίβαση, µίσθωση και παραχώρηση του συστήµατος µεταφοράς φυσικού αερίου και των υπόγειων αποθηκευτικών εγκαταστάσεων. Μόνη εξαίρεση που προβλέπεται είναι η µεταβίβαση της διαχείρισης των αγωγών και των υπόγειων αποθηκευτικών εγκαταστάσεων σε 100% κρατική εταιρεία. Παρά ταύτα, εκτιµάται ότι οι τελευταίοι περιοριστικοί όροι ίσως να εξαλειφθούν εν µέρει κατά τη δεύτερη ανάγνωση του νοµοσχεδίου. - ηλώσεις για την Τελωνειακή Ένωση Ο Πρώτος Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, κ. V. Khoroshkovsky δήλωσε ότι αν η Τελωνειακή Ένωση Ρωσίας, Λευκορωσίας και Καζακστάν δεν είναι ικανοποιηµένη µε την από ουκρανικής πλευράς προτεινόµενη λύση "3+1", τότε η Ουκρανία θα εστιάσει στην ενσωµάτωσή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Νωρίτερα, 2
ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, κ. V. Yanukovych, είχε δηλώσει ότι η ένταξη της Ουκρανίας στην Τελωνειακή Ένωση θα ήταν αδύνατη χωρίς τροποποίηση του Συντάγµατος και δηµοψήφισµα. - Υποβάθµιση από "Standard & Poor's" Ο διεθνής οίκος πιστοληπτικών αξιολογήσεων "Standard & Poor's" αναθεώρησε την προοπτική της Ουκρανίας όσον αφορά στα κρατικά οµόλογα από σταθερή σε αρνητική, η οποία αντικατοπτρίζει την άποψη του "S&P" για τον αυξηµένο κίνδυνο που αντιµετωπίζει η χώρα λόγω των σηµαντικών αναγκών της για δηµοσιονοµική και εξωτερική χρηµατοδότηση. Επίσης, υποβάθµισε τη µακροπρόθεσµη αξιολόγηση της χώρας σε "uaa+" από "uaaa-". Ο Πρωθυπουργός της Ουκρανίας, κ. Μ. Azarov, δήλωσε ότι δεν υπάρχει αντικειµενικός λόγος για µια τέτοια υποβάθµιση. Την ίδια ηµέρα το.ν.τ. επιδείνωσε την πρόβλεψη του για την ισοτιµία της Γκρίβνας για το 2012 σε 8,41 UAH/USD από 8,14 UAH/USD και το 2013 σε 9,18 UAH/USD από 8,44 UAH/USD. - Πορεία ελάχιστου µισθού Ο ελάχιστος µισθός στην Ουκρανία αυξήθηκε κατά UAH 21 σε UAH 1.094 (περίπου 103) από 1ης Απριλίου 2012. Σύµφωνα µε τον Προϋπολογισµό, έως το τέλος του έτους υπολογίζεται να αυξηθεί κατά επιπλέον UAH 40 σε UAH 1.134. Η ελάχιστη σύνταξη ανερχόταν την 1η Απριλίου σε UAH 838 (περίπου 79). - Ανάγκη περισσότερης πυρηνικής ενέργειας στην Ουκρανία Ο επικεφαλής της ιεύθυνσης Πυρηνικής Ενέργειας του Ουκρανικού Υπουργείου Ενέργειας, κ. M. Konstantynov, δήλωσε σε δηµοσιογράφους ότι για την ικανοποίηση των απαιτήσεών της σε ηλεκτρισµό, η Ουκρανία θα χρειαστεί να κατασκευάσει ένα νέο σταθµό πυρηνικής ενέργειας ισχύος 2.000 MW πριν το 2030. Επίσης, προσέθεσε ότι σύµφωνα µε τη νέα ενεργειακή στρατηγική της χώρας θα κατασκευαστούν δύο ακόµα µονάδες στο σταθµό του Khmelnytskyy µε συνολική εγκατεστηµένη ισχύ 2.000 MW. - Αδιέξοδο µε το.ν.τ. Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Κοινωνικής Πολιτικής της Ουκρανίας, κ. Sergiy Tigipko, δήλωσε όσον αφορά στις επαφές µεταξύ της Ουκρανίας και του.ν.τ., ότι οι συνοµιλίες έχουν φτάσει πλέον σε αδιέξοδο και υπογράµµισε ότι το.ν.τ. έχει µόνο µια θέση, την αύξηση των τιµών του φυσικού αερίου, και ότι δεν υπάρχουν άλλα προβλήµατα, αλλά η κυβέρνηση δεν πρόκειται να προβεί σε αυτή την αύξηση. - Κοινωνικό πρόγραµµα - Ανησυχίες Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, κ. V. Yanukovych, ανακοίνωσε κοινωνικό 3
πρόγραµµα το οποίο θα αυξήσει τα κοινωνικά επιδόµατα ιδίως για τα φωτχότερα τµήµατα του πληθυσµού, και θα περιλαµβάνει πρόγραµµα κατασκευής φτηνών κατοικιών. Ο Πρωθυπουργός της Ουκρανίας, κ. Μ. Azarov, δήλωσε ότι το σύνολο του προγράµµατος θα κοστίσει περίπου UAH 25 δισ. (περίπου USD 3,13 δισ.) και ότι δεν πρόκειται να δηµιουργήσει πληθωριστικές τάσεις. Σύµφωνα µε την Πρώτη Αναπληρώτρια Επικεφαλής της Προεδρικής ιοίκησης, κα Ir. Akimova, η κοινωνική πρωτοβουλία του κ. Yanukovych δεν πρόκειται να αποτελέσει εµπόδιο σε περαιτέρω συνεργασία µε το.ν.τ. - Απαγόρευση διαφήµισης προϊόντων καπνού Υπεγράφη νόµος για την απαγόρευση της διαφήµισης προϊόντων καπνού και χορηγίας από εταιρείες τσιγάρων µε την παράθεση εµπορικών σηµάτων τους σε όλα τα ΜΜΕ. Επίσης, έχει περάσει την πρώτη ανάγνωση στο Κοινοβούλιο νοµοσχέδιο το οποίο προτείνει την απαγόρευση του καπνίσµατος σε όλους τους δηµόσιους χώρους εστίασης, εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους αθλητισµού και στους χώρους πολιτιστικών ιδρυµάτων. - Νέος τελωνειακός κώδικας Το Ουκρανικό Κοινοβούλιο υιοθέτησε τις προτάσεις του Προέδρου της Ουκρανίας, κ. V. Yanukovych, για το νέο Τελωνειακό Κώδικα, τον οποίο και ψήφισε. Ο νέος κώδικας ο οποίος προβλέπει τη µεταβίβαση των αρµοδιοτήτων για την έκδοση κανονισµών από την Τελωνειακή Υπηρεσία στο Υπουργείο Οικονοµικών, µεταξύ άλλων, αποποινικοποιεί το λαθρεµπόριο εµπορευµάτων καθιστώντας το διοικητική παράβαση, και µειώνει την αξία των αγαθών την οποία µπορούν να εισάγουν ατοµικά οι Ουκρανοί πολίτες στη χώρα ατελώς από 1.000 σε 500. Η αντιπολίτευση καταγγέλλει διατάξεις για αύξηση της περιόδου παραµονής ακριβών θαλαµηγών στα χωρικά ύδατα της Ουκρανίας από έξι µήνες σε τρία έτη χωρίς καταβολή φόρων ώστε να διευκολυνθούν οι Ουκρανοί ιδιοκτήτες πολυτελών σκαφών εγγεγραµµένων σε νηολόγια του εξωτερικού. - Άρση απαγόρευσης ιδιωτικοποιήσεως θερµοηλεκτρικών µονάδων Το Ουκρανικό Κοινοβούλιο υιοθέτησε, σε πρώτη ανάγνωση, νοµοσχέδιο το οποίο αίρει την απαγόρευση ιδιωτικοποιήσεως θερµοηλεκτρικών µονάδων. Σκοπός του νοµοσχεδίου είναι η προώθηση της υλοποίησης του προγράµµατος τεχνικού εκσυγχρονισµού τους µε προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων µέσω εκµίσθωσης ή παραχώρησης. Σύµφωνα µε το νοµοσχέδιο 13 θερµοηλεκτρικοί σταθµοί προβλέπεται να ιδιωτικοποιηθούν. 4
ΜΟΛ ΑΒΙΑ, Μάρτιος 2012 - Παρουσίαση οικονοµικών αποτελεσµάτων της Κυβέρνησης Σε παρουσίαση των αποτελεσµάτων της Κυβέρνησης για το 2011, ο Πρωθυπουργός της Μολδαβίας κ. V. Filat, αναφέρθηκε στην αύξηση του ΑΕΠ για το εν λόγω έτος κατά 6,4%, των εξαγωγών κατά 44,1% και των εισαγωγών κατά 34,7%. Επίσης, σηµείωσε ότι η βιοµηχανική παραγωγή αυξήθηκε κατά 7,4%, η αγροτική παραγωγή κατά 4,6% και ο µέσος µισθός κατά 8,4% σε MDL 3,707 στο τέλος του 2011. Επίσης, οι απασχολούµενοι αυξήθηκαν από 1,143 εκατ. σε 1,173 εκατ. Ο κ. Filat τόνισε ότι η Κυβέρνηση κατάφερε να διατηρήσει το δηµοσιονοµικό έλλειµµα στο 2,4% του ΑΕΠ µέσω της δηµοσιονοµικής πειθαρχίας και των προσπαθειών για την αύξηση των δηµοσιονοµικών εσόδων και ότι το δηµόσιο χρέος µειώθηκε από 26,3% του ΑΕΠ σε 23,2% του ΑΕΠ. - Ξένες άµεσες επενδύσεις στη Μολδαβία για το 2011 Οι ξένες άµεσες επενδύσεις στη Μολδαβία για το 2011 αυξήθηκαν κατά 19,2% σε USD 431,8 εκατ. το 2011 από το προηγούµενο έτος σύµφωνα µε την Κεντρική Τράπεζα της Μολδαβίας. Μετά την κρίση του 2009, οι ξένες άµεσες επενδύσεις έχουν αυξηθεί κατά 1,9 φορές αλλά δεν έχουν φτάσει ακόµα το ιστορικό υψηλό των USD 711 εκατ. προ της κρίσεως. Στο τέλος του 2011, το σύνολο των ξένων άµεσων επενδύσεων στην Μολδαβία ανήλθε σε USD 3,16 δισ. και οι κατά κεφαλήν ξένες επενδύσεις σε περίπου USD 900. - Μεταβολή προβλέψεων για την οικονοµία της Μολδαβίας Το Υπουργείο Οικονοµίας της Μολδαβίας µείωσε ελαφρώς την πρόβλεψη του για την οικονοµική ανάπτυξη της χώρας από 4% σε 3,5%, χωρίς όµως να αποκλείει την πιθανότητα για αύξηση του ΑΕΠ πέραν του 4% αν υπάρξει καλύτερη οικονοµική ανάπτυξη στην Ε.Ε. και τη Ρωσία. Οι εκτιµήσεις για το 2013 είναι της τάξης του 4,5% και για το 2014-15, 5% και 5,5% αντίστοιχα. Η συµβουλευτική επιτροπή του Υπουργείου Οικονοµίας σηµείωσε, επίσης, ότι, παρά το γεγονός ότι το µολδαβικό ΑΕΠ ξεπέρασε το επίπεδο του ΑΕΠ προ της κρίσης, ορισµένοι τοµείς όπως οι κατασκευές, οι επενδύσεις σε πάγιο ενεργητικό και η βιοµηχανική ανάπτυξη έχουν υστερήσει. Οι εκτιµήσεις για τον πληθωρισµό του 2012 µειώθηκαν από 6,5% σε 5,5% και οι προσδοκίες για το εξωτερικό εµπόριο αυξήθηκαν. Οι εξαγωγές αναµένεται να έχουν µια αύξηση της τάξης του 11% (έναντι της προηγούµενης πρόβλεψης για 10%) και οι εισαγωγές να αυξηθούν κατά 8%. Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2012-2015, οι εξαγωγές αναµένεται να αρχίσουν να αυξάνονται ταχύτερα από τις εισαγωγές. Τέλος, ο µέσος µισθός αναµένεται να αυξηθεί κατά 5%. 5
- Αύξηση στη βιοµηχανική παραγωγή Σύµφωνα µε στοιχεία του Εθνικού Γραφείου Στατιστικών της Μολδαβίας, η βιοµηχανική παραγωγή της χώρας για τον Ιανουάριο του 2012 µειώθηκε κατά 4,2% σε σχέση µε τον Ιανουάριο του 2011. Η µεταβολή οφείλεται στη µειωµένη παραγωγή της µεταποίησης κατά 2,5% και του ενεργειακού τοµέα κατά 8,9% παρά την αυξηµένη παραγωγή της εξορυκτικής βιοµηχανίας κατά 41,7%. - Περιορισµένος πληθωρισµός Σύµφωνα µε στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Μολδαβίας, ο δείκτης τιµών καταναλωτή στη χώρα αυξήθηκε το Φεβρουάριο κατά 0,6% σε σχέση µε τον Ιανουάριο και κατά 6,2% σε σχέση µε τον Φεβρουάριο του 2011. Ο πληθωρισµός από την αρχή του έτους ανήλθε σε 0,9%. (Για λόγους σύγκρισης, το Φεβρουάριο του 2011, ο δείκτης τιµών καταναλωτή είχε αυξηθεί κατά 1,3% σε σχέση µε τον Ιανουάριο του 2011 και κατά 5,7% σε σχέση µε τον Φεβρουάριο του 2010). - Τιµή του φυσικού αερίου Η τιµή του φυσικού αερίου που θα εισάγει η Μολδαβία κατά το δεύτερο τρίµηνο του 2012 από την Gazprom θα είναι κατά USD 3-4 χαµηλότερη από εκείνη του πρώτου τριµήνου και θα ανέρχεται περίπου σε USD 385 ανά 1,000 κ.µ. σύµφωνα µε τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης και Υπουργό Οικονοµίας κ. V. Lazar. 6