Μάθημα: Λογιστική ΙΙ

Μάθημα: Λογιστική ΙΙ Ν. Ηρειώτης Δ. Μπάλιος Β. Ναούμ Πάγια περιουσιακά στοιχεία 1

Μη κυκλοφορούντα ή πάγια περιουσιακά στοιχεία είναι εκείνα τα στοιχεία τα οποία: προορίζονται να χρησιμοποιηθούν κατά τρόπο διαρκή για τους σκοπούς της λογιστικής οντότητας και αναμένεται να αποφέρουν οικονομικά οφέλη πέραν της μιας ετήσιας περιόδου. 2

Τα πάγια περιουσιακά στοιχεία διακρίνονται σε: Ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία είναι τα υλικά αγαθά που έχουν σώμα (έχουν δηλαδή υλική υπόσταση) και τα οποία αποκτά η οικονομική μονάδα με σκοπό να τα χρησιμοποιεί ως μέσα δράσεώς της κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής τους, η οποία είναι οπωσδήποτε μεγαλύτερη από ένα έτος. Άυλα πάγια περιουσιακά στοιχεία είναι τα ασώματα οικονομικά αγαθά (περιουσιακά στοιχεία τα οποία δεν έχουν υλική υπόσταση), τα οποία αποκτούνται από την οικονομική μονάδα με σκοπό να χρησιμοποιούνται παραγωγικά για χρονικό διάστημα οπωσδήποτε μεγαλύτερο από ένα έτος. 3

Λογαριασμοί παγίων στοιχείων Οικόπεδα - Γη Κτήρια - τεχνικά έργα Μηχανολογικός εξοπλισμός Μεταφορικά μέσα Λοιπός εξοπλισμός Επενδύσεις σε ακίνητα Πάγια βιολογικά περιουσιακά στοιχεία Άυλα 4

Διάκριση παγίων στοιχείων βάσει χρήσης Ιδιοχρησιμοποιούμενα πάγια είναι τα διάφορα πάγια (κινητά ή ακίνητα) που χρησιμοποιούνται στις λειτουργίες (μηχανήματα, κτήρια) ή τα πάγια (πλην ακινήτων) που είναι μισθωμένα σε τρίτους Επενδυτικά πάγια είναι τα ακίνητα κατεχόμενα (μόνο) για ενοικίαση ή για επίτευξη κέρδους από την μακροπρόθεσμη κατοχή τους 5

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Αρχική αναγνώριση Η πρώτη καταχώρηση στο λογιστικό σύστημα της οντότητας ενός στοιχείου των χρηματοοικονομικών καταστάσεων Επιμετρούνται στο κόστος κτήσης. Το κόστος κτήσης περιλαμβάνει κάθε δαπάνη που απαιτείται για να περιέλθει ένα περιουσιακό στοιχείο στην παρούσα κατάσταση ή θέση ή επιδιωκόμενη χρήση. Δηλαδή, το σύνολο των ταμειακών διαθεσίμων ή ταμειακών ισοδύναμων ή την εύλογη αξία άλλου ανταλλάγματος που δίνεται κατά το χρόνο απόκτησης ή κατασκευής του. 6

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Αρχική αναγνώριση Το σύνολο των δαπανών που απαιτούνται ώστε να είναι το πάγιο έτοιμο για την προοριζόμενη χρήση: Τιμή αγοράς μείον εκπτώσεις, πλέον ειδικά έξοδα αγοράς: Μεταφορικά, ασφάλιστρα, δασμοί και φόροι, κόστος αδειών, αμοιβές ειδικών (π.χ. δικηγόροι, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι, σύμβουλοι) Δαπάνες μέχρι να τεθεί σε παραγωγική λειτουργία: προετοιμασία χώρου, άδειες, συναρμολόγηση και εγκατάσταση, δοκιμαστική λειτουργία & έλεγχος, σχετικές αμοιβές προσωπικού, κλπ. 7

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Παράδειγμα προσδιορισμού κόστους κτήσης Επιχείρηση αγοράζει τοις μετρητοίς μηχάνημα αξίας 20.000. Επίσης καταβάλλονται 2.000 για μεταφορικά έξοδα, 500 για ασφάλιστρα μεταφοράς και 1.500 ως έξοδα συναρμολόγησης και τοποθέτησης του μηχανήματος. Να προσδιοριστεί το κόστος κτήσης του μηχανήματος. Κόστος κτήσης μηχανήματος = 24.000 (20.000+2.000+500+1.500) 8

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Παράδειγμα αρχικής αναγνώρισης παγίου Η εταιρία "Α" απέκτησε την 20/2/20Χ4, από το εξωτερικό, μηχάνημα τιμολογιακής αξίας 180.000. Οι δασμοί εισαγωγής του μηχανήματος ανέρχονται στις 4.000, τα μεταφορικά έξοδα και τα ασφάλιστρα στις 6.000 και τα έξοδα συναρμολόγησης στις 2.000. Για να καταστεί λειτουργικό το μηχάνημα απαιτούνται κάποιες δοκιμές από εξειδικευμένο προσωπικό, η αμοιβή του οποίου ανέρχεται στις 3.000.Ο διευθυντής παραγωγής ο οποίος αποφάσισε την αγορά του συγκεκριμένου μηχανήματος αμείβεται με 1.200 το μήνα. Η επιχείρηση προϋπολογίζει εξαμηνιαία συντήρηση του μηχανήματος κόστους 500. Ζητείται να προσδιοριστεί το κόστος κτήσης του μηχανήματος. 9

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Παράδειγμα αρχικής αναγνώρισης παγίου Λύση Κόστος κτήσης μηχανήματος Τιμολογιακή αξία 180.000 Δασμοί εισαγωγής 4.000 Μεταφορικά έξοδα & ασφάλιστρα 6.000 Έξοδα συναρμολόγησης 2.000 Έξοδα δοκιμαστικής λειτουργίας 3.000 Σύνολο 195.000 10

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Μεταγενέστερη αποτίμηση Η μεταγενέστερη καταχώρηση στο λογιστικό σύστημα της οντότητας ενός στοιχείου των χρηματοοικονομικών καταστάσεων Επιμετρούνται στο αποσβέσιμο κόστος. Αποσβέσιμο κόστος είναι το ποσό στο οποίο ένα πάγιο στοιχείο επιμετράται στην αρχική αναγνώριση, μειωμένο με τις σωρευμένες αποσβέσεις και απομειώσεις. 11

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Μεταγενέστερη αποτίμηση Απόσβεση είναι η μείωση της αξίας από τη φθορά που έπαθε λόγω της παρόδου του χρόνου (χρονική φθορά) της χρήσεως (λειτουργική φθορά) επιστημονικών και τεχνικών ανακαλύψεων και εφευρέσεων (οικονομική απαξίωση). Απομείωση είναι το ποσό κατά το οποίο η λογιστική αξία ενός περιουσιακού στοιχείου υπερβαίνει την ανακτήσιμη αξία του. Ανακτήσιμη αξία είναι το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ της εύλογης αξίας, μειωμένης με το άμεσο κόστος πώλησης και της αξίας χρήσης αυτού. Εύλογη αξία είναι η τιμή ανταλλαγής ενός περιουσιακού στοιχείου ή διακανονισμού μιας υποχρέωσης, μεταξύ πρόθυμων και ενήμερων μερών που ενεργούν υπό κανονικές στην αγορά συνθήκες, κατά την ημερομηνία μέτρησης. 12

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απομείωση Ενδείξεις απομείωσης, μεταξύ άλλων, αποτελούν: η μείωση της αξίας ενός στοιχείου πέραν του ποσού που θα αναμενόταν ως αποτέλεσμα του χρόνου ή της κανονικής χρήσης του, δυσμενείς μεταβολές στο τεχνολογικό, οικονομικό και νομικό περιβάλλον της οντότητας, η αύξηση των επιτοκίων της αγοράς ή άλλων ποσοστών αποδόσεων μιας επένδυσης που είναι πιθανόν να οδηγήσει σε σημαντική μείωση της ανακτήσιμης αξίας του στοιχείου και απαξίωση ή φυσική βλάβη ενός στοιχείου. 13

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απομείωση Παράδειγμα απομείωσης και αναστροφής απομείωσης παγίου Η εταιρία "Α" απέκτησε την 2/1/20Χ0 μηχάνημα αξίας 100.000 και ωφέλιμης ζωής 20 έτη. Την 2/1/20Χ2 καταστράφηκε ένα εξάρτημα του μηχανήματος χωρίς η επιχείρηση να έχει την δυνατότητα αντικατάστασης του. Το μηχάνημα συνεχίζει να είναι λειτουργικό με μειωμένη όμως απόδοση. Γι' αυτό το λόγο η επιχείρηση εκτίμησε ότι υπάρχει μόνιμη απομείωση καθόσον η ανακτήσιμη αξία του ήταν 72.000, χωρίς όμως να μεταβληθεί η ωφέλιμη ζωή του. Την 1/1/20Χ4 η επιχείρηση κατάφερε να αντικαταστήσει το κατεστραμμένο εξάρτημα με καινούργιο με αποτέλεσμα η ανακτήσιμη αξία να εκτιμηθεί στις 82.000. Ζητείται να γίνουν οι εγγραφές των ετών 20Χ0 έως 20Χ4. 14

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απομείωση Παράδειγμα απομείωσης και αναστροφής απομείωσης παγίου Λύση Οι αποσβέσεις του μηχανήματος μέχρι την 31/12/20Χ1 θα έχουν ως εξής: (100.000 / 20) = 5.000 /έτος Ημερομηνία: 31/12/20Χ0-31/12/20Χ1 Λογαριασμοί - Αιτιολογία Χρέωση Πίστωση Αποσβέσεις μηχανημάτων 5.000 Αιτ: Λογισμός αποσβέσεων μηχανημάτων Αποσβεσμένα μηχανήματα 5.000 15

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απομείωση Παράδειγμα απομείωσης και αναστροφής απομείωσης παγίου Λύση H λογιστική αξία του μηχανήματος την 31/12/20Χ1 είναι:100.000 - (2*5.000) = 90.000 Λόγω απομείωσης η ανακτήσιμη αξία του είναι 72.000, οπότε η εταιρία "A" πρέπει να κάνει την ακόλουθη εγγραφή: Ημερομηνία: 2/1/20Χ2 Λογαριασμοί - Αιτιολογία Χρέωση Πίστωση Ζημιά απομείωσης μηχανημάτων 18.000 Σωρευμένες απομειώσεις 18.000 μηχανημάτων Αιτ: Λογισμός απομείωσης μηχανημάτων 16

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απομείωση Παράδειγμα απομείωσης και αναστροφής απομείωσης παγίου Λύση Επίσης λόγω της απομείωσης μεταβάλλονται και οι αποσβέσεις του μηχανήματος. Οι νέες αποσβέσεις διαμορφώνονται λόγω της νέας αξίας (72.000 ) και της εναπομένουσας ωφέλιμης ζωής (18 έτη): 72.000 / 18 = 4.000 / έτος Ημερομηνία: 31/12/20Χ2-31/12/20Χ3 Λογαριασμοί - Αιτιολογία Χρέωση Πίστωση Αποσβέσεις μηχανημάτων 4.000 Αιτ: Λογισμός αποσβέσεων μηχανημάτων Αποσβεσμένα μηχανήματα 4.000 17

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απομείωση Παράδειγμα απομείωσης και αναστροφής απομείωσης παγίου Λύση Την 1/1/20Χ4 η λογιστική αξία του μηχανήματος είναι: 72.000 - (2*4.000) = 64.000. Την 1/1/20Χ4 λόγω αντικατάστασης του κατεστραμμένου εξαρτήματος η ανακτήσιμη αξία είναι 82.000. Όμως η αντιστροφή απομείωσης μπορεί να γίνει, σύμφωνα με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, μέχρι την αξία που θα είχε το μηχάνημα αν δεν είχε γίνει η απομείωση. Δηλαδή: 100.000 - (4*5.000) = 80.000 Οπότε η αξία του μηχανήματος θα αυξηθεί κατά: 80.000-64.000 = 16.000 18

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απομείωση Παράδειγμα απομείωσης και αναστροφής απομείωσης παγίου Λύση Ημερομηνία: 1/1/20Χ4 Λογαριασμοί - Αιτιολογία Σωρευμένες απομειώσεις μηχανημάτων Κέρδη από αναστροφή απομείωσης μηχανημάτων Χρέωση Πίστωση 16.000 16.000 Αιτ: Αντιστροφή απομείωσης μηχανήματος 19

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απομείωση Παράδειγμα απομείωσης και αναστροφής απομείωσης παγίου Λύση Επίσης λόγω της αντιστροφής απομείωσης μεταβάλλονται και οι αποσβέσεις του μηχανήματος. Οι νέες αποσβέσεις διαμορφώνονται λόγω της νέας αξίας (80.000 ) και της εναπομένουσας ωφέλιμης ζωής (16 έτη): 80.000 / 16 = 5.000 / έτος Ημερομηνία: 31/12/20Χ4 Λογαριασμοί - Αιτιολογία Χρέωση Πίστωση Αποσβέσεις μηχανημάτων 5.000 Αποσβεσμένα μηχανήματα 5.000 Αιτ: Λογισμός αποσβέσεων μηχανημάτων 20

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απόσβεση Απόσβεση Η αξία των παγίων περιουσιακών στοιχείων που έχουν περιορισμένη ωφέλιμη ζωή υπόκειται σε απόσβεση. Η απόσβεση αρχίζει όταν το περιουσιακό στοιχείο είναι έτοιμο για τη χρήση για την οποία προορίζεται και υπολογίζεται με βάση την εκτιμώμενη ωφέλιμη οικονομική ζωή του. Οι αποσβέσεις κάθε χρήσεως βαρύνουν τα αποτελέσματα χρήσεως 21

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απόσβεση Αποσβέσιμο πάγιο περιουσιακό στοιχείο είναι το ενσώματο ή άυλο πάγιο στοιχείο που αποκτάται από την οικονομική μονάδα για διαρκή παραγωγική χρήση και έχει ωφέλιμη διάρκεια ζωής περιορισμένη, αλλά μεγαλύτερη από ένα έτος. Τα πάγια στοιχεία με τεκμηριωμένα απεριόριστη ωφέλιμη οικονομική ζωή π.χ. οικόπεδα, δεν υπόκεινται σε απόσβεση. Ωφέλιμη διάρκεια ζωής είναι: είτε η χρονική περίοδος κατά την οποία υπολογίζεται ότι το αποσβέσιμο πάγιο στοιχείο θα χρησιμοποιείται παραγωγικά από την οικονομική μονάδα, είτε η ολική ποσότητα παραγωγής ή το ολικό έργο το οποίο αναμένεται να επιτύχει η οικονομική μονάδα από το πάγιο αυτό στοιχείο 22

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απόσβεση Αποσβεστέα αξία ενός πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι το ιστορικό κόστος του ή άλλο ποσό που αντικατάστησε νομότυπα το ιστορικό κόστος μειωμένο κατά την υπολειμματική αξία του, εφόσον αυτή είναι αξιόλογη. Αν η υπολειμματική αξία δεν είναι αξιόλογη, δε λαμβάνεται υπ' όψιν για τον προσδιορισμό της αποσβεστέας αξίας. Υπολειμματική αξία ενός αποσβέσιμου πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία του, που υπολογίζεται να πραγματοποιηθεί κατά το τέλος της ωφέλιμης διάρκειας της ζωής του. 23

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απόσβεση Η διενέργεια αποσβέσεων για κάθε έτος είναι υποχρεωτική, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη κερδών. Η διενέργεια αποσβέσεων παύει από τη στιγμή που το σύνολο των διενεργημένων αποσβέσεων για κάθε αποσβέσιμο στοιχείο γίνει ίσο με την αποσβεστέα αξία αυτού του στοιχείου Ο υπολογισμός των αποσβέσεων γίνεται από τη στιγμή που το πάγιο στοιχείο αρχίζει να χρησιμοποιείται ή να λειτουργεί. Αν ο χρόνος αυτός δε συμπίπτει με την έναρξη της λογιστικής χρήσεως, η απόσβεση υπολογίζεται σε τόσα δωδέκατα της ετήσιας αποσβέσεως, όσοι είναι οι μήνες μέχρι το τέλος της χρήσεως, στους οποίους περιλαμβάνεται και ο μήνας μέσα στον οποίο το πάγιο στοιχείο αρχίζει να χρησιμοποιείται ή να λειτουργεί. 24

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων - Απόσβεση Ο λογισμός απόσβεσης για όλες τις κατηγορίες παγίων αρχίζει από τον χρόνο που είναι έτοιμα για χρήση. Οι αποσβέσεις υπολογίζονται με μαθηματικό τύπο (φόρμουλα) που κατανέμει συστηματικά την αξία του παγίου στην εκτιμώμενη ωφέλιμη οικονομική ζωή του. Σύμφωνα με τα Ε.Λ.Π. δεν ορίζεται ένας και συγκεκριμένος τρόπος υπολογισμού των αποσβέσεων. Η επιλογή γίνεται, κατά την κρίση της διοίκησης της οντότητας, από τρεις γενικά αποδεκτές μεθόδους απόσβεσης που είναι: η μέθοδος της σταθερής απόσβεσης, η μέθοδος της φθίνουσας απόσβεσης και η μέθοδος απόσβεσης βάσει των μονάδων παραγωγής. 25

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Σταθερή Απόσβεση Μέθοδος της σταθερής απόσβεσης Ο συντελεστής αποσβέσεως είναι σταθερός κάθε χρόνο Ο υπολογισμός με βάση το συντελεστή γίνεται πάντοτε από την αρχική αξία του περιουσιακού στοιχείου π. χ. εάν η αξία των μηχανημάτων είναι 100.000 και υπολογίζεται απόσβεση με συντελεστή 10% για κάθε χρόνο σύμφωνα με τη μέθοδο της σταθερής απόσβεσης το ποσό της απόσβεσης θα ανέρχεται σε 10.000 ευρώ το χρόνο. Η αποσβεστέα αξία διαιρείται με τον αριθμό των ετών της προβλεπόμενης ζωής τού προς απόσβεση στοιχείου και βρίσκεται το ετήσιο ποσό της απόσβεσης, που παραμένει σταθερό σε όλα τα έτη της ωφέλιμης ζωής. 26

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Σταθερή Απόσβεση Μέθοδος της σταθερής απόσβεσης Εάν το πάγιο περιουσιακό στοιχείο έχει υπολειμματική αξία, αυτή λαμβάνεται υπόψη χρησιμοποιώντας τον τύπο: Ετήσιες αποσβέσεις = Αξία κτήσεως Υπολειμματική αξία Ωφέλιμη διάρκεια ζωής Έστω μηχάνημα αξίας κτήσεως 20.000, ωφέλιμης διάρκειας ζωής 20 ετών και υπολειμματική αξία στο τέλος του 20 ου έτους 1.000. Ετήσιες αποσβέσεις = 20.000 1.000 = 950 20 27

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Φθίνουσα Απόσβεση Μέθοδος της φθίνουσας απόσβεσης είναι η απόσβεση κατά την οποία το ποσό της απόσβεσης του πρώτου χρόνου της ωφέλιμης ζωής του παγίου είναι το μεγαλύτερο της περιόδου, ενώ κατά τα επόμενα χρόνια η απόσβεση βαίνει μειούμενη από χρήση σε χρήση. Οι βασικές μέθοδοι φθίνουσας απόσβεσης είναι οι εξής: του σταθερού ποσοστού (συντελεστή), που υπολογίζεται στην εκάστοτε φθίνουσα αναπόσβεστη αξία, και του φθίνοντος (μειούμενου) ποσοστού επί σταθερής αξίας (αρχική αξία). 28

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Φθίνουσα Απόσβεση Μέθοδος του σταθερού ποσοστού (συντελεστή) Ο συντελεστής παραμένει σταθερός Ο υπολογισμός της απόσβεσης γίνεται όχι από την αρχική αξία του περιουσιακού στοιχείου, αλλά κάθε φορά επί του υπολοίπου που εναπομένει από την αφαίρεση της απόσβεσης π.χ. εάν η αξία των μηχανημάτων είναι 20.000 και υπολογίζεται απόσβεση 10%, το ποσόν αυτής της απόσβεσης συνέχεια θα μειώνεται. Έτσι, η απόσβεση τον 1 ο χρόνο θα είναι 2.000, το 2 χρόνο 1.800, τον 3 ο χρόνο 1.620 κ.ο.κ. 29

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Φθίνουσα Απόσβεση Μέθοδος του σταθερού ποσοστού (συντελεστή) Το σταθερό ποσοστό (συντελεστής) υπολογίζεται βάσει του μαθηματικού τύπου: Σταθερός συντελεστής = 1 ν Υπολειμματική αξία Αξία κτήσεως 30

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Φθίνουσα Απόσβεση Μέθοδος με μειούμενο συντελεστή το ποσό της απόσβεσης υπολογίζεται πάντοτε από την αρχική αξία αλλά με μειωμένο συντελεστή π.χ. τον 1 ο χρόνο με 12%, το 2 ο χρόνο με 10%, τον 3 ο χρόνο με 8% κ.ο.κ. Η συγκεκριμένη μέθοδος προσεγγίζεται με τη μέθοδο του αθροίσματος των αριθμών των ετών λειτουργίας Συντελεστής ετήσιας απόσβεσης = Υπόλοιπα έτη λειτουργίας από την αρχή του έτους Άθροισμα αριθμών ετών λειτουργίας του παγίου Άθροισμα αριθμών ετών λειτουργίας του παγίου = ν * (ν + 1) : 2 όπου ν τα έτη της ωφέλιμης διάρκειας ζωής του παγίου. 31

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Φθίνουσα Απόσβεση Μέθοδος με μειούμενο συντελεστή Παράδειγμα: Έτη Συντελεστής απόσβεσης Αξία κτήσεως Αποσβέσεις Υπόλοιπα έτη λειτουργίας 2015 5/15 120.000 40.000 5 2016 4/15 120.000 32.000 4 2017 3/15 120.000 24.000 3 2018 2/15 120.000 16.000 2 2019 1/15 120.000 8.000 1 Σύνολο 120.000 15 32

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Απόσβεση βάσει μονάδων παραγωγής Μέθοδος απόσβεσης βάσει των μονάδων παραγωγής η αποσβεστέα αξία διαιρείται με το συνολικό αριθμό των μονάδων που εκτιμάται ότι θα παράγει το πάγιο στοιχείο σε ολόκληρη την ωφέλιμη ζωή του και προσδιορίζεται η απόσβεση ανά μονάδα παραγόμενου προϊόντος. Οι ετήσιες αποσβέσεις βάσει αυτής της μεθόδου υπολογίζονται ως εξής: Ετήσιες αποσβέσεις = Ετήσιες μονάδες παραγωγής * Αποσβέσιμη αξία Ωφέλιμη διάρκεια ζωής 33

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Απόσβεση βάσει μονάδων παραγωγής Μέθοδος απόσβεσης βάσει των μονάδων παραγωγής Παράδειγμα: Η αξία κτήσεως παραγωγικού μηχανήματος είναι 80.000. Έστω ότι η ωφέλιμη διάρκεια ζωής αυτού του παραγωγικού μηχανήματος βάσει των προδιαγραφών του κατασκευαστή είναι 160.000 τεμάχια παραγωγής. Εάν το μηχάνημα κατά τον 1 ο χρόνο λειτουργίας του παρήγαγε 16.000 τεμάχια, δηλαδή το 10% (16.000 / 160.000) της παραγωγικής του δυνατότητας, η απόσβεση για αυτόν τον χρόνο θα είναι 8.000, δηλαδή το 10% της αξίας κτήσης του. Αν τον 2 ο χρόνο παρήγαγε 40.000 τεμάχια, δηλαδή το 25% (40.000 / 160.000) της παραγωγικής του δυνατότητας, η απόσβεση για αυτόν τον χρόνο θα είναι 40.000, δηλαδή το 25% της αξίας κτήσης του. 34

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Παραδείγματα μεθόδων απόσβεσης παγίου Η εταιρία "Α" απέκτησε την 2/1/20Χ0 μηχάνημα αξίας 13.000 και ωφέλιμης ζωής 5 έτη. Η υπολειμματική αξία του μηχανήματος εκτιμήθηκε στα 1.000 και οι μονάδες που θα παράγει κατά την διάρκεια της ωφέλιμης ζωής σε 120.000 μονάδες. Με βάση τις ανάγκες τις εταιρίας προϋπολογίστηκε ότι η παραγωγή ανά έτος θα διαμορφωθεί ως εξής: 30.000 μονάδες για το 20Χ0, 35.000 μονάδες για το 20Χ1, 23.000 μονάδες για το 20Χ2, 17.000 μονάδες για το 20Χ3 και 15.000 μονάδες για το 20Χ4. Ζητείται να βρεθούν οι ετήσιες αποσβέσεις του μηχανήματος με βάση: α) τη μέθοδο σταθερής απόσβεσης β) τη φθίνουσα μέθοδο απόσβεσης (άθροισμα ετών ωφέλιμης ζωής) γ) τη μέθοδο των μονάδων παραγωγής 35

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Παραδείγματα μεθόδων απόσβεσης παγίου α) Συντελεστής απόσβεσης = 1 / 5 = 0,2 = 20% Αποσβεστέα αξία = 13.000-1.000 = 12.000 Έτος Αποσβεστέα Αξία Συντελεστής Απόσβεσης Ετήσια Απόσβεση Συσσωρευμένες Αποσβέσεις Αναπόσβεστη Αξία 20Χ0 12.000 20% 2.400 2.400 9.600 20Χ1 12.000 20% 2.400 4.800 7.200 20Χ2 12.000 20% 2.400 7.200 4.800 20Χ3 12.000 20% 2.400 9.600 2.400 20Χ4 12.000 20% 2.400 12.000 0 Σύνολο 100% 12000 36

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Παραδείγματα μεθόδων απόσβεσης παγίου β) Άθροισμα ετών ωφέλιμης ζωής = 1 + 2 + 3 + 4 + 5 = 15 Έτος Αποσβεστέα Αξία Συντελεστής Απόσβεσης Ετήσια Απόσβεση Συσσωρευμένες Αποσβέσεις Αναπόσβεστη Αξία 20Χ0 12.000 5\15 4.000 4.000 8.000 20Χ1 12.000 4\15 3.200 7.200 4.800 20Χ2 12.000 3\15 2.400 9.600 2.400 20Χ3 12.000 2\15 1.600 11.200 800 20Χ4 12.000 1\15 800 12.000 0 Σύνολο 1 12.000 37

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Παραδείγματα μεθόδων απόσβεσης παγίου γ) Συντελεστής απόσβεσης = Παραχθείσες μονάδες περιόδου / Συνολικά εκτιμώμενες μονάδες παραγωγής Έτος Αποσβεστέα Αξία Ετήσια Παραγωγή Συντελεστής Απόσβεσης Ετήσια Απόσβεση Συσσωρευμένες Αποσβέσεις Αναπόσβεστη Αξία 20Χ0 12.000 30.000 25% 3.000 3.000 9.000 20Χ1 12.000 35.000 29% 3.500 6.500 5.500 20Χ2 12.000 23.000 19% 2.300 8.800 3.200 20Χ3 12.000 17.000 14% 1.700 10.500 1.500 20Χ4 12.000 15.000 13% 1.500 12.000 0 Σύνολο 120.000 100% 12.000 38

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Παράδειγμα απόσβεσης παγίου μετά από εργασίες βελτίωσης Η εταιρία "Α" απέκτησε την 2/1/20Χ1 μηχάνημα αξίας 110.000 και ωφέλιμης ζωής 10 έτη. Η υπολειμματική αξία του μηχανήματος εκτιμήθηκε στα 10.000. Την 1/1/20Χ5 η επιχείρηση βελτίωσε την αποδοτικότητα του μηχανήματος, βάζοντας ένα καινούργιο εξάρτημα, σύγχρονης τεχνολογίας, αξίας 5.000. Λόγω της συγκεκριμένης βελτίωσης επανεκτιμήθηκε η υπόλοιπη ωφέλιμη ζωή σε 8 έτη και η υπολειμματική αξία του σε 15.000. Ζητείται να γίνει η εγγραφή αποσβέσεων του έτους 20Χ5. 39

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Παράδειγμα απόσβεσης παγίου μετά από εργασίες βελτίωσης Πριν πραγματοποιηθούν οι ημερολογιακές εγγραφές θα πρέπει να προηγηθεί σειρά χρήσιμων υπολογισμών: Ετήσιες αποσβέσεις ετών 20Χ1-20Χ4: (110.000-10.000) / 10 = 10.000 Συσσωρευμένες αποσβέσεις 31/12/20Χ4: 10.000 * 4 = 40.000 Λογιστική αξία 31/12/20Χ4 (πριν την βελτίωση): 110.000-40.000 = 70.000 Λογιστική αξία 1/1/20Χ5 (μετά την βελτίωση): 70.000 + 5.000 = 75.000 Ετήσια απόσβεση 20Χ5: (75.000-15.000) / 8 = 7.500 40

Επιμέτρηση παγίων περιουσιακών στοιχείων Παράδειγμα απόσβεσης παγίου μετά από εργασίες βελτίωσης Ημερομηνία: 31/12/20Χ5 Λογαριασμοί - Αιτιολογία Χρέωση Πίστωση Αποσβέσεις Μηχανημάτων 7,500 Αποσβεσμένα Μηχανήματα 7,500 Αιτ: Λογισμός αποσβέσεων μηχανημάτων 41