Μάθημα: Χρηματοοικονομική Λογιστική Ι

Transcript

1 TEI Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής Μάθημα: Χρηματοοικονομική Λογιστική Ι 2 η Εισήγηση Διδάσκων: Αθανάσιος Μανδήλας smand@teiemt.gr 1

2 Εισαγωγή Κατάταξη στοιχείων στο Ενεργητικό και το Παθητικό. Έμφαση στη λογιστική ισότητα Παραδείγματα, εφαρμογές 2

3 Η οικονομική θέση της επιχείρησης Σύνδεση με την προηγούμενη ενότητα Με ποιον τρόπο η επιχείρηση απεικονίζει την οικονομική της θέση; Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις είναι τα μέσα με τα οποία οι πληροφορίες γνωστοποιούνται στους διάφορους ενδιαφερόμενους. 3

4 Ενεργητικό Το περιουσιακό στοιχείο καταχωρείται στο ενεργητικό του ισολογισμού όταν: Τα μελλοντικά οικονομικά οφέλη από τη χρησιμοποίησή του θα εισρεύσουν στην επιχείρηση. Η επιχείρηση έχει πλήρη κυριότητα σ αυτό το περιουσιακό στοιχείο. Το περιουσιακό στοιχείο μπορεί να αποτιμηθεί αξιόπιστα. Έχει προκύψει από λογιστικά γεγονότα. 4

5 Διακρίσεις Ενεργητικού Πάγιο (μη κυκλοφορούν) Κυκλοφορούν Η διάσταση του χρόνου και η λογική της μακροχρόνιας χρήσης έχει οδηγήσει στην ονομασία των παγίων περιουσιακών στοιχείων και ως «μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία», δηλαδή περιουσιακά στοιχεία που δεν είναι κυκλοφορούντα. 5

6 Πάγιο Ενεργητικό Περιλαμβάνει τα στοιχεία του Ενεργητικού που συμβάλλουν στη λειτουργία της οικονομικής μονάδας για μεγαλύτερο διάστημα από μια λογιστική χρήση (έτος) και χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της. Πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία σημαντικής συνήθως αξίας που έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής. 6

7 Πάγιο Ενεργητικό Πάγια περιουσιακά στοιχεία είναι εκείνα τα στοιχεία (ενσώματα, βιολογικά η άυλα ή μισθωμένα με χρηματοδοτική μίσθωση) τα οποία προορίζονται να χρησιμοποιηθούν κατά τρόπο διαρκή για τους σκοπούς της οντότητας και αναμένεται να αποφέρουν οικονομικά οφέλη πέραν της μιας ετήσιας περιόδου. 7

8 Διακρίσεις Πάγιου Ενεργητικού Ενσώματα (Υλικά) πάγια: είναι τα υλικά αγαθά που έχουν σώμα (έχουν δηλαδή υλική υπόσταση) και τα οποία αποκτά η οικονομική μονάδα με σκοπό να τα χρησιμοποιεί ως μέσα δράσεώς της κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής τους, η οποία είναι οπωσδήποτε μεγαλύτερη από ένα έτος. Οικόπεδα, Κτίρια, Μηχανήματα, Μεταφορικά μέσα. Άυλα πάγια: είναι τα ασώματα οικονομικά αγαθά (περιουσιακά στοιχεία τα οποία δεν έχουν υλική υπόσταση), τα οποία αποκτούνται από την οικονομική μονάδα με σκοπό να χρησιμοποιούνται παραγωγικά για χρονικό διάστημα οπωσδήποτε μεγαλύτερο από ένα έτος. Υπεραξία (Goodwill), Δικαιώματα. Επενδύσεις σε ακίνητα. Αφορά ακίνητα τα οποία κατέχονται για την αποκόμιση μισθωμάτων και όχι για χρήση στην παραγωγή ή για διοικητικούς σκοπούς ή για πώληση κατά την συνήθη πορεία των εργασιών της επιχείρησης. Πάγια βιολογικά στοιχεία: Ζώα, δέντρα, φυτά 8

9 Ενσώματα (Υλικά) πάγια: Ακίνητα Μηχανολογικός εξοπλισμός Λοιπός εξοπλισμός Επενδύσεις σε ακίνητα Βιολογικά περιουσιακά στοιχεία Λοιπά ενσώματα στοιχεία 9

10 Άυλα πάγια: Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας Άδειες Γνώσεις αγοράς Εμπορικά σήματα και επιστημονικές ή τεχνικές γνώσης Παραδείγματα στοιχείων: Λογισμικό, άδειες ευρεσιτεχνίας, συγγραφικά δικαιώματα, κινηματογραφικές ταινίες, πελατολόγια, άδειες αλιείας, παραχωρήσεις εμπορικών δικαιωμάτων, σχέσεις πελατών ή προμηθευτών, εμπιστοσύνη πελατών, μερίδια αγοράς και δικαιώματα έρευνας αγοράς, κόστος απόκτησης αθλητών. Υπεραξία 10

11 Κυκλοφορούν Ενεργητικό Περιλαμβάνει τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία μπορούν να ρευστοποιηθούν εντός της επόμενης χρήσεως: Εμπορεύματα Προϊόντα Βιολογικά περιουσιακά στοιχεία (ζώα-φυτά) Πρώτες Ύλες Απαιτήσεις Βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις από Πελάτες Αξιόγραφα Χορηγηθέντα δάνεια Επενδύσεις Συμμετοχές Προπληρωμένα έξοδα Ταμιακά Διαθέσιμα* Μετρητά, Καταθέσεις σε τράπεζες 11

12 Παθητικό Για την απόκτηση των στοιχείων του Ενεργητικού απαιτούνται χρηματικά κεφάλαια τα οποία η επιχείρηση έχει εξοικονομήσει από διάφορες πηγές. Τα χρηματικά κεφάλαια που προέρχονται από τους φορείς της επιχείρησης ονομάζονται Ίδια Κεφάλαια ή Καθαρή Θέση ή Καθαρή Περιουσία, ενώ αυτά που προέρχονται από τρίτους (πιστωτές, προμηθευτές) ονομάζονται Ξένα Κεφάλαια ή Υποχρεώσεις. Το άθροισμα Ιδίων και Ξένων κεφαλαίων αποτελεί το Παθητικό. 12

13 Ορολογία στο Παθητικό Το Παθητικό αποτελείται από τα Ίδια Κεφάλαια και τις Υποχρεώσεις. Ίδια Κεφάλαια=Καθαρή Περιουσία=Καθαρή Θέση Υποχρεώσεις= Ξένα Κεφάλαια 13

14 Υποχρεώσεις ή Ξένα Κεφάλαια Οι υποχρεώσεις είναι αποτέλεσμα προηγούμενων λογιστικών γεγονότων. Για παράδειγμα, η λήψη τραπεζικού δανείου. Περιλαμβάνουν το σύνολο των υποχρεώσεων της επιχείρησης προς τρίτους και διακρίνονται ανάλογα με τη λήξη: Βραχυπρόθεσμες Μακροπρόθεσμες 14

15 Υποχρεώσεις Δάνεια Προμηθευτές Γρ/τια Πληρωτέα Προκαταβολές Πελατών Αμοιβές προσωπικού πληρωτέες Φόροι πληρωτέοι Προβλέψεις 15

16 Ίδια Κεφάλαια Τα Ίδια Κεφάλαια (καθαρή περιουσία της επιχείρησης) περιλαμβάνουν την αξία σε χρηματικές μονάδες των εισφορών των φορέων της επιχείρησης. Οι εισφορές αυτές δεν είναι απαραίτητο να γίνουν σε χρήμα. Διακρίνονται σε Κεφάλαιο, Αποθεματικά, Αποτελέσματα σε νέο. Τα ίδια κεφάλαια αυξάνονται με το κέρδος χρήσεως και μειώνονται με τις ζημίες χρήσεως. 16

17 Ερωτήσεις «Σωστό ή Λάθος» Όλες οι συναλλαγές των επιχειρήσεων γίνονται τοις μετρητοίς. Το αυτοκίνητο του επιχειρηματία δεν περιλαμβάνεται στο Ενεργητικό της επιχείρησης, γιατί δεν ανήκει σε αυτήν. Η πρόθεση της επιχείρησης να ρευστοποιήσει ή όχι κάποιο στοιχείο του Ενεργητικού στη διάρκεια της επόμενης χρήσης είναι το κριτήριο κατάταξής τους στις διάφορες ομάδες του Ενεργητικού. Το Κυκλοφορούν Ενεργητικό περιλαμβάνει τα στοιχεία του Ενεργητικού που πρόθεση της Διοίκησης είναι να μετατραπούν σε χρήμα στη διάρκεια της επόμενης χρήσης. Τα Γραμμάτια Εισπρακτέα ανήκουν στο Κυκλοφορούν Ενεργητικό. Σ Λ Σε έναν ισολογισμό το Παθητικό εκφράζει τις πηγές χρηματοδότησης των στοιχείων του ενεργητικού. Η λογιστική ισότητα δεν ισχύει πάντοτε. Τα στοιχεία του Ενεργητικού μιας επιχείρησης είναι μελλοντικά οικονομικά οφέλη, που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της επιχείρησης ως αποτέλεσμα λογιστικών γεγονότων. 17

18 Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής 1. Στο Ενεργητικό περιλαμβάνονται τα παρακάτω εκτός από: α) Πελάτες β) Καταθέσεις όψεως γ) Έπιπλα δ) Προμηθευτές 2. Ποια από τις παρακάτω απαντήσεις που αφορούν τη λογιστική ισότητα, είναι λάθος; α) Ενεργητικό= Υποχρεώσεις - Καθαρή Περιουσία β) Ενεργητικό - Καθαρή Θέση= Υποχρεώσεις γ) Καθαρή Θέση = Ενεργητικό-Υποχρεώσεις δ) Υποχρεώσεις = Ενεργητικό- Καθαρή Θέση 3. Αν η Καθαρή Θέση μιας επιχείρησης είναι ευρώ, τότε: α) Το ενεργητικό της επιχείρησης είναι ευρώ β) Το εισφερθέν κεφάλαιο είναι ευρώ γ) Το ενεργητικό μείον τις υποχρεώσεις της εταιρίας είναι ευρώ 18

19 Άσκηση 1-Θ Δίνονται τα παρακάτω στοιχεία από την απογραφή 31/12/2016 και ζητείται να συνταχθεί ο ισολογισμός (οριζόντια παράθεση) της επιχειρήσεως στις 31/12/2016. Κεφάλαιο Δάνεια σε τράπεζες (μακροπρόθεσμα) Μετρητά στο ταμείο Μηχανήματα της επιχείρησης

20 Βήμα 1 ο για τη Λύση της Άσκησης Ενεργητικό Παθητικό Πάγιο Ενεργητικό.. Ίδια Κεφάλαια.. Κυκλοφορούν Ενεργητικό.. Υποχρεώσεις.. Σύνολο Σύνολο 20

21 Βήμα 2 ο για τη Λύση της Άσκησης Ενεργητικό Πάγιο Ενεργητικό Κυκλοφορούν Ενεργητικό Σύνολο Παθητικό Ίδια Κεφάλαια Κεφάλαιο Υποχρεώσεις Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Δάνεια σε τράπεζες Σύνολο

22 Λύση Άσκησης 1-Θ Ενεργητικό Πάγιο Ενεργητικό Ενσώματες Ακινητοποιήσεις Μηχανήματα Κυκλοφορούν Ενεργητικό Διαθέσιμα Ταμείο Σύνολο Ίδια Κεφάλαια Παθητικό Κεφάλαιο Υποχρεώσεις Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Δάνεια σε τράπεζες Σύνολο

23 Άσκηση 2-θ Έστω ότι οι λογαριασμοί της επιχείρησης στις 31/12/2016 παρουσιάζουν τα παρακάτω υπόλοιπα: Oικόπεδα Κτίρια Κεφάλαιο Ταμείο Καταθέσεις Όψεως Πελάτες Εμπορεύματα Κέρδη Χρήσης Προμηθευτές Δάνεια Τραπεζών (μακροπρόθεσμα) Ζητείται: Η απλή παράθεση (οριζόντια) των λογαριασμών στον ισολογισμό στις

24 Βήμα 1 ο για τη Λύση της Άσκησης Ενεργητικό Παθητικό Παγιο Ενεργητικό Ίδια Κεφάλαια Ενσώματες Ακινητοποιήσεις Oικόπεδα Κτίρια Βήματα για τη Λύση της Άσκησης (1/3) Κυκλοφορούν Ενεργητικό Αποθέματα Εμπορεύματα Απαιτήσεις Πελάτες Διαθέσιμα Ταμείο Καταθέσεις Όψεως Υποχρεώσεις Σύνολο Σύνολο 24

25 Λύση άσκησης 2-θ Ενεργητικό Παθητικό Παγιο Ενεργητικό Ίδια Κεφάλαια Ενσώματες Ακινητοποιήσεις Κεφάλαιο Oικόπεδα Κέρδη Χρήσης Κτίρια Κυκλοφορούν Ενεργητικό Υποχρεώσεις Αποθέματα Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Εμπορεύματα Δάνεια Τραπεζών Απαιτήσεις Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Πελάτες Προμηθευτές Διαθέσιμα Ταμείο Καταθέσεις Όψεως Σύνολο Σύνολο

26 Άσκηση 3-Θ Επιχείρηση πραγματοποίησε στις 31/12/2015 απογραφή της επαγγελματικής περιουσίας της και διαπίστωσε ότι αυτή αποτελείται από τα εξής περιουσιακά στοιχεία: Πελάτης Α Δάνειο από Εμπορική Εμπορεύματα Χ 500 Προμηθευτής Α 700 Πελάτης Β 1500 Δάνειο από Εθνική Κεφάλαιο Αποθεματικά 500 Προμηθευτής Β Εμπορεύματα Ψ 800 Καταθέσεις στην Τράπεζα Πειραιώς Ζητείται: Η απλή παράθεση (οριζόντια) των λογαριασμών στον ισολογισμό στις

27 Βήμα 1 ο για τη λύση της άσκησης Eνεργητικό Κυκλοφορούν Ενεργητικό Aποθέματα Εμπορεύματα Ίδια Κεφάλαια Παθητικό Απαιτήσεις Πελάτες Υποχρεώσεις Διαθέσιμα Καταθέσεις Σύνολο Σύνολο 27

28 Λύση Άσκησης 3-Θ Eνεργητικό Παθητικό Κυκλοφορούν Ενεργητικό Ίδια Κεφάλαια Κεφάλαιο Εμπορεύματα Αποθεματικά 500 Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Πελάτες Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Δάνεια σε τράπεζες Διαθέσιμα Bραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Καταθέσεις Προμηθευτές Σύνολο Σύνολο

29 Άσκηση 4-Θ Οι λογαριασμοί της επιχείρησης στις 31/12/2015 παρουσιάζουν τα παρακάτω υπόλοιπα: Εμπορεύματα Δάνειο στην ΕΤΕ (ενυπόθηκο) Προμηθευτές Πελάτες Κτίρια Ταμείο Γραμμάτια Πληρωτέα ΚΠ (;) Ζητείται: Η απλή παράθεση των λογαριασμών (οριζόντια διάταξη) ισολογισμού στις Να υπολογισθεί το ύψος του ΚΠ. Ο ισολογισμός είναι θετικός, αρνητικός ή ουδέτερος; 29

30 Βήμα 1 ο Eνεργητικό Καταχωρούμε όλα τα γνωστά στοιχεία Παθητικό Πάγιο Ενεργητικό Κτίρια Ίδια Κεφάλαια Κυκλοφορούν Ενεργητικό Υποχρεώσεις Aποθέματα Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Εμπορεύματα Δάνεια τραπεζών Απαιτήσεις Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Πελάτες Προμηθευτές Διαθέσιμα Γραμμάτια Πληρωτέα Ταμείο Σύνολο Σύνολο

31 Λύση άσκησης 4-θ Υπολογίζουμε Ενεργητικό Υποχρεώσεις= Κεφάλαιο Eνεργητικό Παθητικό Πάγιο Ενεργητικό Ίδια Κεφάλαια Κτίρια Κεφάλαιο Κυκλοφορούν Ενεργητικό Υποχρεώσεις Aποθέματα Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Εμπορεύματα Δάνεια τραπεζών Απαιτήσεις Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Πελάτες Προμηθευτές Διαθέσιμα Γραμμάτια Πληρωτέα Ταμείο Σύνολο Σύνολο

32 Άσκηση 5-θ Οι λογαριασμοί της επιχείρησης στις 31/12/2015 παρουσιάζουν τα παρακάτω υπόλοιπα: Εμπορεύματα Μηχανήματα Ταμείο Υποχρεώσεις στο ΙΚΑ Γραμμάτια εισπρακτέα Προμηθευτές Υποχρεώσεις στη ΔΟΥ Κεφάλαιο (;) Ζητείται: Η απλή παράθεση των λογαριασμών (οριζόντια διάταξη) ισολογισμού στις Να υπολογισθεί το ύψος του Κεφαλαίου. Ο ισολογισμός είναι θετικός, αρνητικός ή ουδέτερος; 32

33 Βήμα 1 ο Καταχωρούμε όλα τα γνωστά στοιχεία Eνεργητικό Πάγιο Ενεργητικό Ενσώματες ακινητοποιήσεις Ίδια Κεφάλαια Κεφάλαιο Μηχανήματα Κυκλοφορούν Ενεργητικό Υποχρεώσεις Aποθέματα Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Παθητικό Εμπορεύματα Υποχρεώσεις στο ΙΚΑ Απαιτήσεις Προμηθευτές Γραμμάτια Εισπρακτέα Υποχρεώσεις στην εφορία Διαθέσιμα Ταμείο Σύνολο Σύνολο

34 Λύση άσκησης 5-θ Υπολογίζουμε Ενεργητικό Υποχρεώσεις= Κεφάλαιο Eνεργητικό Πάγιο Ενεργητικό Ίδια Κεφάλαια Παθητικό Ενσώματες ακινητοποιήσεις Κεφάλαιο Μηχανήματα Κυκλοφορούν Ενεργητικό Υποχρεώσεις Aποθέματα Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Εμπορεύματα Υποχρεώσεις στο ΙΚΑ Απαιτήσεις Προμηθευτές Γραμμάτια Εισπρακτέα Υποχρεώσεις στην εφορία Διαθέσιμα Ταμείο Σύνολο Σύνολο

35 Άσκηση 6-θ Έστω ότι οι λογαριασμοί της επιχείρησης στις 31/12/2015 παρουσιάζουν τα παρακάτω υπόλοιπα: Οικόπεδα Κτίρια Φορτηγό αυτοκίνητο Συναλλαγματικές πληρωτέες Οφειλόμενο δάνειο στην ΑΤΕ (μακροπρόθεσμο) Εμπορεύματα Προμηθευτές Συναλλαγματικές εισπρακτέες Πελάτες Χρεόγραφα ελληνικού Δημοσίου Οφειλές προς Δημόσιο Οφειλές προς ΙΚΑ Πιστωτές διάφοροι Καταθέσεις στην ΕΤΕ σε λογαριασμό όψεως Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας Έπιπλα και λοιπός εξοπλισμός Ταμείο

36 Άσκηση 6 Ζητείται: Η απλή παράθεση (οριζόντια) των λογαριασμών στον ισολογισμό στις Να υπολογισθεί το Κεφάλαιο Ο ισολογισμός είναι θετικός, αρνητικός ή ουδέτερος; 36

37 Ενεργητικό Παθητικό Παγιο Ενεργητικό Ίδια Κεφάλαια Ενσώματες Ακινητοποιήσεις Κεφάλαιο? Eδαφικές Εκτάσεις-Οικόπεδα Κτίρια Ξένα Κεφάλαια Μεταφορικά Μέσα Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Έπιπλα και Λοιπός Εξοπλισμός Πιστωτές Διάφοροι Ασώματες Ακινητοποιήσεις Γραμμάτια Πληρωτέα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας Προμηθευτές Υποχρεώσεις από φόρους τέλη Κυκλοφορούν Ενεργητικό Ασφαλιστικοί Οργανισμοί Αποθέματα Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Εμπορεύματα Δάνεια Τραπεζών Απαιτήσεις Πελάτες Γραμμάτια Εισπρακτέα Χρεόγραφα Χρεόγραφα Διαθέσιμα Καταθέσεις Όψεως Ταμείο Σύνολο Σύνολο 37

38 Ενεργητικό Λύση άσκησης Ίδια Κεφάλαια 6-θ Παθητικό Παγιο Ενεργητικό Ενσώματες Ακινητοποιήσεις Κεφάλαιο Eδαφικές Εκτάσεις-Οικόπεδα Κτίρια Ξένα Κεφάλαια Μεταφορικά Μέσα Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Έπιπλα και Λοιπός Εξοπλισμός Πιστωτές Διάφοροι Ασώματες Ακινητοποιήσεις Γραμμάτια Πληρωτέα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας Προμηθευτές Υποχρεώσεις από φόρους τέλη Κυκλοφορούν Ενεργητικό Ασφαλιστικοί Οργανισμοί Αποθέματα Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Εμπορεύματα Δάνεια Τραπεζών Απαιτήσεις Πελάτες Γραμμάτια Εισπρακτέα Χρεόγραφα Χρεόγραφα Διαθέσιμα Καταθέσεις Όψεως Ταμείο Σύνολο Σύνολο

39 Ερωτήσεις Τι περιλαμβάνει το Ενεργητικό; Τι περιλαμβάνει το Παθητικό; Ποια είναι η Λογιστική Ισότητα; 39