ΥΠΕΕ Αρ.Πρ. 50/26.07.05 Έναρξη λειτουργίας ΥΠ.Ε.Ε. - Φυσιογνωμία νέας Υπηρεσίας - Προτεραιότητες και κατευθύνσεις δράσης ΥΠ.Ε.Ε Αρ.Πρ. 50/26.07.05 Έναρξη λειτουργίας ΥΠ.Ε.Ε. - Φυσιογνωμία νέας Υπηρεσίας - Προτεραιότητες και κατευθύνσεις δράσης 1. Γενικά Το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών ανταποκρινόμενο στην αναγκαιότητα ποιοτικής αναβάθμισης των Ελεγκτικών Υπηρεσιών με βασικό στόχο την πρόληψη και τον δραστικό περιορισμό της φοροδιαφυγής, του λαθρεμπορίου και των οικονομικών απατών, έθεσε σε λειτουργία από 18 Ιουλίου 2005, την Υπηρεσία Ειδικών Ελέγχων (ΥΠ.Ε.Ε.), η οποία αντικατέστησε το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.). Η δημιουργία της νέας Υπηρεσίας (ΥΠ.Ε.Ε.) εντάσσεται στο πλαίσιο προσαρμογής των δράσεων των Ελεγκτικών Υπηρεσιών στις σημερινές εθνικές και διεθνείς απαιτήσεις λειτουργίας σύγχρονων, ευέλικτων και αποτελεσματικών ελεγκτικών μηχανισμών, με κύριο στόχο την εμπέδωση φορολογικής συνείδησης, με βάση την πρόληψη και την αμεσότητα επέμβασης σε κάθε μορφή οικονομικής απάτης. Το έργο της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων επικεντρώνεται στην στήριξη των δημοσιονομικών στόχων, στη διασφάλιση υγιούς οικονομικού περιβάλλοντος, στη δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας και εμπέδωσης αισθήματος δικαιοσύνης και ισονομίας στους πολίτες. Η ευόδωση των σκοπών της νέας Υπηρεσίας σε πολύ μεγάλο βαθμό συναρτάται με τη συνειδητοποίηση του ρόλου και της αποστολής των εργαζομένων στην ΥΠ.Ε.Ε. Με γνώμονα τα προαναφερόμενα θεωρούμε αναγκαίο να επισημάνουμε τα βασικά χαρακτηριστικά της φυσιογνωμίας και τις κύριες κατευθύνσεις δράσης της ΥΠ.Ε.Ε. Ειδικότερα: 2. Νομικό πλαίσιο Η δημιουργία και λειτουργία της ΥΠ.Ε.Ε. μέχρι σήμερα διέπεται από: Τις διατάξεις του άρθρου 30 του ν. 3296/2004 (ΦΕΚ Α 253). Τις διατάξεις του π.δ. 85/2005 (ΦΕΚ Α 122) «Οργάνωση της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων ΥΠ.Ε.Ε....» (κοινοποιήθηκε με την εγκύκλιο 1057828/815/0006Β/10-6-2005 της Δ/νσης Οργάνωσης). Ακόμη έχουν εκδοθεί οι πιο κάτω Υπουργικές αποφάσεις. - ΑΥΟΟ 1067366/930/006Β/8-7-2005 (ΦΕΚ Β 993/14-7-2005) «Καθορισμός του χρόνου έναρξης λειτουργίας της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων (ΥΠ.Ε.Ε.) και του χρόνου παύσης... του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.)» (κοινοποιήθηκε με την εγκύκλιό μας 107350/15-7-2005). - ΑΥΟΟ 1065455/898/006Β/12-7-2005 (ΦΕΚ Β 967/ 12-7-2005) «Καθορισμός κλάδου προσωπικού για την κάλυψη θέσεων προϊσταμένων... της ΥΠ.Ε.Ε.». 3. Δομή - Διαρθρωτικές αλλαγές Η ΥΠ.Ε.Ε., στην οποία προΐσταται Ειδικός Γραμματέας, διαρθρώνεται σε Κεντρική Υπηρεσία (Κ.Υ.) και Περιφερειακές Διευθύνσεις. Συγκεκριμένα προβλέπονται: Τρεις (3) επιτελικές Διευθύνσεις στην Κεντρική Υπηρεσία. Δέκα πέντε (15) επιχειρησιακές Διευθύνσεις, που καλύπτουν όλη την επικράτεια Η οργανωτική δομή της ΥΠ.Ε.Ε. εμφαίνεται σχηματικά στις επισυναπτόμενες γραφικές απεικονίσεις.
Ωστόσο στο σημείο αυτό χρήσιμο είναι να γίνει ιδιαίτερη μνεία στις χαρακτηριστικότερες διαρθρωτικές αλλαγές, ήτοι: Συνιστάται, στον Ειδικό Γραμματέα, Γραφείο με βασικό αντικείμενο την επικοινωνία, την πληροφόρηση και την εξυπηρέτηση των πολιτών, ώστε να υπάρχει απευθείας δίαυλος επικοινωνίας με του φορείς και το κοινό. Δημιουργείται Τμήμα Διεθνούς Συνεργασίας, με σκοπό την ανάπτυξη των σχέσεων με Διεθνείς Οργανισμούς και Υπηρεσίες. Για την αντικειμενικότητα και τη διαφάνεια της δράσης του ΥΠ.Ε.Ε. συγκροτείται σε κεντρικό επίπεδο Τμήμα Επανελέγχου και Εσωτερικού Ελέγχου, το οποίο θα διασφαλίζει την ακεραιότητα του συστήματος ελέγχων και τη νομιμότητα των ενεργειών. Για την παρακολούθηση και τον έλεγχο σύγχρονων μορφών απατών, κυρίως μέσω διαδικτύου και τη χρήση νέων τεχνολογιών δημιουργείται σε κεντρικό επίπεδο, εξειδικευμένο Τμήμα Πληροφορικής, Ηλεκτρονικού Εμπορίου και Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Στα πλαίσια των διαρθρωτικών αλλαγών και με σκοπό την ουσιαστική παρουσία σε σύγχρονες μορφές οικονομικού εγκλήματος, δημιουργούνται δύο νέες επιχειρησιακές Διευθύνσεις, μία στην Αθήνα και μία στην Θεσσαλονίκη, που θα αποτελούν την αιχμή του δόρατος για τις περιπτώσεις απατών στις επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις, το ξέπλυμα χρήματος, τις παράνομες χρηματιστηριακές και τραπεζικές συναλλαγές. Αναβαθμίζονται οι Περιφερειακές Διευθύνσεις με τη δημιουργία νέων Υποδιευθύνσεων και νέων Τμημάτων, ιδιαίτερα δε σημειώνονται : Η δημιουργία στην Περιφερειακή Διεύθυνση Αττικής δύο νέων Υποδιευθύνσεων, η μία εκ των οποίων έχει κύρια αρμοδιότητα την επεξεργασία κατασχεμένων βιβλίων, στοιχείων και ηλεκτρονικών μέσων αποθήκευσης και μεταφοράς δεδομένων. Επίσης στην ίδια Περιφερειακή Διεύθυνση δημιουργείται Τμήμα Ελέγχου μεγάλων επιχειρήσεων που τηρούν υποχρεωτικά βιβλία τρίτης (Γ) κατηγορίας. Επίσης Τμήματα Επεξεργασίας Κατασχεμένων βιβλίων, στοιχείων και ελέγχου μεγάλων επιχειρήσεων συνιστώνται και στην Περιφερειακή Διεύθυνση Κεντρικής Μακεδονίας. Καταργούνται τα παραρτήματα και στη θέση τους συνιστούνται Υποδιευθύνσεις με έδρα την Καλαμάτα, την Ηγουμενίτσα, το Βόλο και την Αλεξανδρούπολη. Συνιστώνται Υποδιευθύνσεις και Τμήματα με κύρια αποστολή τον έλεγχο προϊόντων με Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης. Επίσης προβλέπεται η επαναδραστηριοποίηση των Τμημάτων Θαλασσίων Ελέγχων με τη μελλοντική ένταξη σ αυτά αντιλαθρεμπορικών πλοίων. 4. Αρμοδιότητες γενικές και ειδικές Οι αρμοδιότητες της ΥΠ.Ε.Ε. αναλυτικά αναφέρονται στις διατάξεις του άρθρου 30 παρ. 2 του ν. 3296/2004 και του άρθρου 2 του π.δ/τος 85/2005. Συγκεκριμένα οι αρμοδιότητες αυτές συνοψίζονται στα εξής: 4.1 Γενικές Η αποκάλυψη και καταπολέμηση εστιών οικονομικού εγκλήματος, μεγάλης φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου. Ο έλεγχος της κίνησης κεφαλαίων και «το ξέπλυμα» χρήματος. Η διακίνηση αγαθών και υπηρεσιών. Οι εθνικές και κοινοτικές επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις. Τα ναρκωτικά και οι πρόδρομες ουσίες. Η έρευνα, αποκάλυψη και καταπολέμηση παράνομων συναλλαγών, απατών και δραστηριοτήτων με τη χρήση του διαδικτύου και των νέων τεχνολογιών.
4.2. Ειδικές Το προσωπικό της ΥΠ.Ε.Ε. διενεργεί ειδικές ανακριτικές πράξεις και οι υπάλληλοί της έχουν την ιδιότητα του προανακριτικού υπαλλήλου για αδικήματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Υπηρεσίας. Διενεργεί ελέγχους σε μεταφορικά μέσα, σε επαγγελματικές εγκαταστάσεις και σε άλλους χώρους, ακόμη και στην κατοικία με την παρουσία εκπροσώπου αρμόδιας δικαστικής αρχής. Κατάσχει βιβλία, έγγραφα, μεταφορικά μέσα καθώς και ηλεκτρονικά μέσα μεταφοράς και αποθήκευσης δεδομένων. Επί ειδικών περιπτώσεων διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου, μεγάλης φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου δύναται να δεσμεύει τραπεζικούς λογαριασμούς και περιουσιακά στοιχεία, ενημερώνοντας εντός είκοσι τεσσάρων ωρών τον αρμόδιο εισαγγελέα. Ακόμη διενεργεί ελέγχους σε υποθέσεις που σχετίζονται με προμήθειες του Δημοσίου, τα πνευματικά δικαιώματα και την παραχάραξη νομισμάτων. 4.3 Δικαίωμα λήψης πληροφοριών Για την ευελιξία και την αμεσότητα στη δράση της ΥΠ.Ε.Ε., που επιδιώκει τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, προβλέπονται μεταξύ άλλων και : Η πρόσβαση σε οποιαδήποτε πληροφορία ή στοιχεία που σχετίζονται με την άσκηση του έργου και την αποστολή της χωρίς περιορισμούς σε απόρρητα, με την υποχρέωση όμως τήρησης των διατάξεων περί εχεμύθειας (άρθρο 26 ν. 2683/1999). Συνεργάζεται και ανταλλάσσει πληροφορίες με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, την Επιτροπή για το «ξέπλυμα» χρήματος, άλλες αρχές, υπηρεσίες και φορείς του εσωτερικού και του εξωτερικού. 5. Αντικειμενικότητα - Διαφάνεια Ευθέως από το νόμο 3296/2004 (άρθρο 30 παρ.3) λαμβάνεται μέριμνα για την διαφάνεια και την αντικειμενικότητα των ελέγχων, έτσι προβλέπεται για τον προγραμματισμό των ελέγχων η θέσπιση κριτηρίων, η διασταύρωση και η στατιστική ανάλυση στοιχείων από όλες τις πηγές πληροφόρησης (συστήματα TAXIS, ICIS, ΑΡΤΕΜΙΣ, REG - DATA κ.λ.π.). Ειδικότερα, ο προγραμματισμός γίνεται με βάση τους θεσμοθετημένους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ) των οικονομικών μονάδων, τα αγαθά, τα προϊόντα και τελωνειακά καθεστώτα. Ως κριτήρια επιλογής λαμβάνονται υπόψη: Η νομική μορφή των επιχειρήσεων. Η κατηγορία των τηρούμενων βιβλίων. Η επικινδυνότητα και η παραβατικότητα κλάδων. Τα οικονομικά δεδομένα (ακαθάριστα έσοδα, κέρδη, ζημίες, δαπάνες). Η απόδοση Φ.Π.Α. και λοιπών παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων. Ο τόπος και ο τρόπος ανάπτυξης της οικονομικής και συναλλακτικής δραστηριότητας καθώς και οι τοπικές ιδιαιτερότητες. Τα ανωτέρω σε συνδυασμό με τη θέσπιση κριτηρίων και την εξειδίκευση της διαδικασίας επανελέγχου υποθέσεων από το συσταθέν σχετικό τμήμα σε κεντρικό επίπεδο, διασφαλίζουν την αντικειμενικότητα, τη διαφάνεια την ακεραιότητα και την νομιμότητα στη δράση της ΥΠ.Ε.Ε. 6. Κατευθύνσεις - άξονες δράσης Προτεραιότητα και επιλογή για τη δράση της νέας Υπηρεσίας είναι η σταδιακή μετατόπιση του κέντρου βάρους των στοχευμένων ελέγχων σε μεγάλες οικονομικές μονάδες και κυκλώματα φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου. Προς την κατεύθυνση αυτή βαρύτητα θα δοθεί στους δειγματοληπτικούς ελέγχους με προτεραιότητα:
Επιχειρήσεις σημαντικού οικονομικού μεγέθους, για τις οποίες υπάρχουν ενδείξεις μη εκπλήρωσης φορολογικών υποχρεώσεων. Κυκλώματα διακίνησης και χρήσης πλαστών και εικονικών φορολογικών στοιχείων. Κυκλώματα λαθρεμπορίου στους ευαίσθητους τομείς των προϊόντων με Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (πετρελαιοειδή, οινοπνευματώδη, καπνικά). Μεγάλες απάτες στα προγράμματα επιδοτήσεων και επιχορηγήσεων. Στην απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, που δεν δικαιολογούνται από εμφανείς και νόμιμες δραστηριότητες. 7. Ποιοτική αναβάθμιση Η υλοποίηση των στόχων της ΥΠ.Ε.Ε. και η καταξίωσή της στις συνειδήσεις των πολιτών ως Υπηρεσίας που υπηρετεί το γενικότερο οικονομικό και κοινωνικό συμφέρον, θα εξαρτηθεί κυρίως από τον ανθρώπινο παράγοντα ως προς την κατεύθυνση αυτή προβλέπονται: Ποιοτική αναβάθμιση του προσωπικού, ώστε σταδιακά το 70% τουλάχιστον αυτού να είναι πτυχιούχοι ΑΕΙ και ΤΕΙ. Τοποθέτηση στην ΥΠ.Ε.Ε. ποσοστού 20 έως 30% των εκάστοτε νεοδιόριστων υπαλλήλων του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών. Μείωση του μέσου όρου υπηρεσιακής ηλικίας των υπηρετούντων στην ΥΠ.Ε.Ε. Ανώτερο όριο παραμονής τα τέσσερα έτη, με εξαίρεση συγκεκριμένες περιπτώσεις που με σαφήνεια προσδιορίζουν οι σχετικές διατάξεις (άρθρο 27 παρ. 4 π.δ. 85/2005. Πρόληψη είκοσι πέντε (25) ειδικών επιστημόνων που θα συνδράμουν ουσιαστικά με την εξειδικευμένη γνώση τους. Για τη θωράκιση των υπηρετούντων στην ΥΠ.Ε.Ε. από καταχρηστικές διώξεις και προκειμένου με αντικειμενικότητα να επιτελούν το καθήκον τους, προβλέπεται ρητά (άρθρο 30 παρ. 21 ν. 3296/2004), ότι δεν διώκονται και δεν ενάγονται για γνώμη που διατύπωσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, εκτός των περιπτώσεων δόλου, παραβίασης της υποχρέωσης εχεμύθειας και παράβασης καθήκοντος. 8. Δεοντολογία - επαγγελματισμός Για την υλοποίηση της αποστολής της ΥΠ.Ε.Ε δεν αρκούν μόνο τα οργανωτικά σχήματα, διάρθρωση του φορολογικού συστήματος και ο δείκτης φορολογικής δικαιοσύνης, αλλά απαιτείται η βελτίωση των πρακτικών και των λειτουργιών της κάθε Ελεγκτικής Αρχής και του κάθε ελεγκτή ξεχωριστά. Ο ανθρώπινος παράγων είναι ο ακρογωνιαίος λίθος κάθε επιτυχούς προσπάθειας και όλοι πρέπει να κατανοήσουν το ρόλο και τη σημασία της υπηρεσιακής τους λειτουργίας, ώστε κάθε υπηρεσιακή ενέργεια να επιβεβαιώνει την ύπαρξη μιας συντεταγμένης, οργανωμένης και αξιόπιστης Υπηρεσίας. Για τους ανωτέρω λόγους κατά την άσκηση των ελεγκτικών καθηκόντων επιβάλλεται: Το ήθος και η ευγένεια. Ο σεβασμός στα δικαίωμα και την προσωπικότητα των πολιτών. Η διαφάνεια των ενεργειών. Η πίστη στη νομιμότητα και την ισονομία, χωρίς διακρίσεις και προκαταλήψεις. Ο επαγγελματισμός και ο αυτοέλεγχος. Οι ανωτέρω αρχές είναι προαπαιτούμενο για την κοινωνική αποδοχή κάθε ελεγκτικής Αρχής που σε συνδυασμό με τη βελτίωση της ποιότητας των ελέγχων, εδραιώνουν το αίσθημα στους φορολογούμενους ότι οι έλεγχοι, όταν πραγματοποιούνται είναι ουσιαστικοί, γεγονός που επιδρά θετικά στον περιορισμό της δασμοφοροδιαφυγής και οικονομικής απάτης. 9. Τελικά Η επιτυχής πορεία της ΥΠ.Ε.Ε., που άρχισε στις 18 Ιουλίου 2005, πρώτιστα θα στηριχθεί στην προσπάθεια
και το ζήλο των υπαλλήλων και των στελεχών της νέας Υπηρεσίας, στοιχεία που θεωρώ δεδομένα και σας καλώ όλους να δώσετε τον καλύτερο εαυτό σας στη συλλογική προσπάθεια, στην οποία θα είμαι αρωγός και συμπαραστάτης. Ακριβές Αντίγραφο Ο Ειδικός Γραμματέας Ηλίας Αργυρός https://www.taxheaven.gr