Πληροφορίες και Διευκρίνησεις για Δανειολήπτες

Πληροφορίες και Διευκρίνησεις για Δανειολήπτες

Πρόλογος Το πρόβλημα των εκποιήσεων δεν είναι ξεκομμένο από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η κοινωνία μας. Η οικονομική κρίση, η χρεοκοπία του τραπεζικού μας συστήματος και η επιβολή πολιτικών σκληρής λιτότητας πάνω στους εργαζόμενους με μείωση μισθών, κοινωνικών παροχών και κατακόρυφης αύξησης του αριθμού των ανέργων, αναπόφευκτα έφερε σε πολύ δύσκολη θέση πολλά νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν τώρα τον κίνδυνο να χάσουν το σπιτικό τους. Δεν είναι καθόλου υπερβολή να τονίσουμε και τις διάφορες κοινωνικές και ψυχολογικές παρενέργειες που συνδέονται με το κίνδυνο απώλειας της οικογενειακής στέγης. Πάγιος στόχος του Κινήματος εναντίον των Εκποιήσεων είναι να παλέψει για την ανατροπή των εκποιήσεων της πρώτης ή κύριας κατοικίας και της μικρής επαγγελματικής στέγης. Αγωνίζεται δηλαδή για να κατοχυρώσει το δικαίωμα στη στέγη σαν ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα που δε θα μπορεί κανένας νόμος ή θεσμός να ακυρώσει. Οι δράσεις του Κινήματος μέχρι τώρα διαχωρίζονται σε τρεις γενικές κατηγορίες που δρουν όμως αλληλένδετα μεταξύ τους: Α. Οργάνωση - Κινηματική Δράση. Το Κίνημα για να μπορέσει να φέρει σε πέρας την αποστολή του χρειάζεται να μαζικοποιηθεί και να συντονιστεί με θεσμούς που είναι κοντά στο λαό και τα προβλήματα του π.χ. Δήμοι και κοινοτικές αρχές. Επιδιώκουμε ως Κίνημα, να δημιουργήσουμε ένα δίχτυο υπεράσπισης και αλληλεγγύης για τη πρώτη κατοικία αρχίζοντας από τις γειτονιές. Στον αγώνα μας δεν είμαστε μόνοι. Στεκόμαστε αλληλέγγυοι και προσπαθούμε να συνδέσουμε τον αγώνα μας με τον αγώνα άλλων κοινωνικών κινημάτων που διεκδικούν άλλα κοινωνικά δικαιώματα όπως το δικαίωμα στην αναβαθμισμένη υγεία, το δικαίωμα στη παιδεία σε όλες τις βαθμίδες, το δικαίωμα της αξιοπρεπούς εργασίας, το δικαίωμα στην ανάπαυση κτλ. Είναι για αυτό που ενώνουμε τη φωνή μας και συνεργαζόμαστε στενά και με ένα ευρύ φάσμα συνδικαλιστικών και επαγγελματικών οργανώσεων όπως ΠΕΟ, ΔΕΟΚ, ΠΟΒΕΚ κ.α. Το Κίνημα μας αποτελεί 3

επίσης μέρος μιας ευρύτερης πανευρωπαϊκής προσπάθειας, της Συμμαχίας Δράσης για το δικαίωμα στην ανθρώπινη Στέγη και Πόλη (EUROPEAN ACTION COALITION FOR THE RIGHT TO HOUSING AND TO THE CITY). Η Συμμαχία αποτελείται από διάφορα κινήματα από όλες σχεδόν τις χώρες της Ε.Ε. Όλα αυτά τα κινήματα συντονίζονται και αγωνίζονται ενάντια στις νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις που μετατρέπουν τη στέγαση από βασική, ανθρώπινη ανάγκη σε εξάρτημα κερδοσκοπίας από τις τράπεζες και τον χρηματοοικονομικό τομέα γενικότερα. Στόχος μας είναι να κτίσουμε μέσα από ειρηνικές διαδικασίες, ένα τείχος προστασίας όπου δεν θα μπορούν να διεξάγονται πλειστηριασμοί ή εξώσεις που αφορούν ευάλωτα στρώματα του πληθυσμού. Επιδίωξη μας είναι να δημιουργήσουμε τέτοιο πολιτικό κόστος που θα αναγκάσει τους πολιτικούς θεσμούς να ακυρώσουν ή να βάλουν στο ράφι τους νόμους που αντιστρατεύονται το αναφαίρετο κοινωνικό δικαίωμα στην αξιοπρεπή διαβίωση και στέγη. Β. Η νομική πτυχή του θέματος. Το Κίνημα πρωτοστάτησε στον αγώνα ενάντια στους νόμους για τις εκποιήσεις και των νόμων για την αφερεγγυότητα, υποστηρίζοντας ότι αυτοί οι νόμοι δεν προστατεύουν τη κύρια κατοικία αλλά αντίθετα, διευκολύνουν τις τράπεζες στο να προχωρήσουν σε εκποιήσεις με διαδικασίες express. Το Κίνημα ενημερώνει συνεχώς τους πολίτες για τις πρόνοιες των σχετικών νόμων και διαθέτει αρκετά αξιόλογα στελέχη δικηγόρους που προσφέρουν δωρεάν προκαταρκτικές συμβουλές στους δανειολήπτες. Γ. Δημιουργία Φορέα Ανάκτησης μη Εξυπηρετούμενων Δανείων. Το Κίνημα έχει υποβάλει προς όλα τα κόμματα συγκεκριμένη πρόταση για την δημιουργία Κρατικού Φορέα Ανάκτησης μη Εξυπηρετούμενων Δανείων. Σκοπός του Φορέα είναι να βοηθήσει αυτά τα νοικοκυριά που λόγω της οικονομικής κρίσης αδυνατούν να πληρώσουν τις δόσεις τους και κινδυνεύουν να χάσουν το σπιτικό τους. Ο Φορέας θα μπορεί να αγοράζει από τις εμπορικές τράπεζες δάνεια αυτών των ευάλωτων ομάδων, με σημαντική έκπτωση και στη συνέχεια να παραχωρεί δάνεια στους δανειολήπτες με τους καλύτερους δυνατούς όρους. 4

Η πρόταση αυτή υιοθετήθηκε είτε αυτούσια είτε με παραλλαγές από τα περισσότερα κοινοβουλευτικά κόμματα και παραμένει μια ζωντανή υπαλλακτική πρόταση σε αντιδιαστολή με την «πακετοποίηση» των δανείων και το ξεπούλημα τους σε ιδιωτικά επενδυτικά ταμεία. Στόχος αυτής της μπροσούρας είναι να ενημερώσει τους δανειολήπτες για τις βασικές πτυχές των σχετικών νόμων που αφορούν τις εκποιήσεις και τα κυριότερα σημεία που σύμφωνα με τις εμπειρίες μας, θα πρέπει να προσέξουν για να αντιμετωπίσουν όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται τις επιθέσεις των τραπεζών. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι αυτή η μπροσούρα είναι ένα απλό βοήθημα και δε μπορεί να εκληφθεί ότι αποτελεί νομική ή άλλη εξειδικευμένη συμβουλή. Τονίζεται ότι η κάθε περίπτωση έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πιθανόν να διαφέρει από άλλες περιπτώσεις. Γι αυτό και η κάθε περίπτωση θα πρέπει να αντιμετωπίζεται και να τυγχάνει ειδικού και εξειδικευμένου χειρισμού από ειδικό νομικό σύμβουλο ή οποιοδήποτε εξειδικευμένο πρόσωπο σε σχέση με χρηματοοικονομικές συμβάσεις, όπως τα δάνεια ή τις συμβάσεις αναδιάρθρωσης. 1. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΜΕ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΑΝΑΔΙΑΘΡΩΣΕΙΣ Η συμφωνία αναδιάρθρωσης αποτελεί νέα συμφωνία δανείου με νέους ή/και υφιστάμενους όρους οι οποίοι θα πρέπει να συνάδουν με τις πρόνοιες της νέας νομοθεσίας και των σχετικών κανονισμών. Οι αναδιαρθρώσεις θα πρέπει να είναι βιώσιμες και οι διάφοροι υπολογισμοί να βασίζονται πάνω σε ρεαλιστικά και εξατομικευμένα σενάρια στην βάση των πραγματικών δεδομένων και προσωπικών περιστάσεων του κάθε ενός 5

ξεχωριστά. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να υπολογιστούν κατά το δυνατό οι αναμενόμενες εισοδηματικές ροές καθώς επίσης και όλες οι σημαντικές εκροές (έξοδα) για όλη τη περίοδο που καλύπτει η δανειακή σύμβαση τόσο του δανειολήπτη όσο και των λοιπών μελών της οικογένειας του. Οι δανειολήπτες προτρέπονται να ζητήσουν βοήθεια είτε από το Γραφείο του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου όπως προνοεί η σχετική νομοθεσία, ή από εξειδικευμένους ιδιώτες επαγγελματίες. Σχετικά με τις αρμοδιότητες του Επιτρόπου και τον τρόπο που μπορείτε να βοηθηθείτε, υπάρχει σχετική ιστοσελίδα στο σύνδεσμο: http://www.financialombudsman.gov.cy/ Μην προχωρείτε σε συμφωνία πριν πάρετε νομική συμβουλή. Με την αναδιάρθρωση ΔΕΝ πρέπει να υπάρξει ούτε μία καθυστερημένη δόση γιατί οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές για το δανειολήπτη. Σε προηγούμενες περιπτώσεις δεν υπήρχε πρόνοια για την δυνατότητα της τράπεζας να πωλήσει το δάνειο σας σε τρίτο πρόσωπο ενώ τώρα με τις νέες συμφωνίες δανείου προστίθεται σχετικός όρος. Οι Τράπεζες λόγω του ανεύθυνου τρόπου που δάνειζαν είναι εκτεθειμένες αναφορικά με τις εξασφαλίσεις που έχουν από τους δανειολήπτες και έτσι με δικαιολογία την νέα συμφωνία δανείου ζητούν από τους δανειολήπτες την υποθήκευση και άλλης πρόσθετης περιουσίας με σκοπό να είναι πλήρως εξασφαλισμένες. Υπήρχαν περιπτώσεις που οι τράπεζες δάνειζαν σε άτομα κάποιας ηλικίας και επομένως σύμφωνα με το προσδόκιμο της ζωής τους ήταν αδύνατον να πληρώσουν το δάνειο τους. Επομένως τώρα με τις νέες συμφωνίες δανείου ζητούν και υπογραφές από νεότερα μέλη της οικογένειας του δανειολήπτη για να είναι πλήρως εξασφαλισμένες και να συμμορφωθούν με απαιτήσεις της νομοθεσίας αναφορικά με την δανειοδότηση πελατών τους. 6 Όλες οι προτάσεις εκ μέρους των τραπεζών πρέπει απαραίτητα να δίνονται γραπτώς στον δανειολήπτη.

2. ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΠΟΙΗΣΕΙΣ Επιστολές που στέλλονται από τις Τράπεζες Βασικός κανόνας είναι ότι ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να αγνοούνται οι επιστολές από τις τράπεζες. Όταν ο δανειολήπτης πάρει επιστολή από τράπεζα θα πρέπει να επικοινωνεί αμέσως με την τράπεζα και να συζητά το θέμα μαζί τους και παράλληλα να ζητεί και να λαμβάνει νομική και εξειδικευμένη συμβουλή. Με τον νέο νόμο των εκποιήσεων, αποστέλλονται από τις τράπεζες 3 επιστολές: α) Η πρώτη είναι η επιστολή τύπου «Θ». Με την επιστολή αυτή η τράπεζα καλεί τον δανειολήπτη να επικοινωνήσει για διευθέτηση του υπολοίπου εντός 30 ημερών. Θα πρέπει ο δανειολήπτης να επικοινωνήσει με την τράπεζα για να ακούσει τι θα του προτείνουν. β) Η δεύτερη επιστολή είναι η επιστολή τύπου «Ι». Η τράπεζα καλεί τον δανειολήπτη να εξοφλήσει το χρέος του εντός 30 ημερών. Στο σημείο αυτό ο δανειολήπτης πρέπει άμεσα να αντιδράσει και να λάβει νομική και εξειδικευμένη συμβουλή από ανεξάρτητο επαγγελματία νομικό και ή χρηματοοικονομικό σύμβουλο, διότι αν το υπόλοιπο του ποσού που απαιτείται δεν αμφισβητηθεί εντός 30 ημερών από την ημερομηνία της επιστολής τότε αυτό καθίσταται τελεσίδικο και απαιτητό. γ) Η Τρίτη επιστολή είναι η επιστολή τύπου «ΙΑ» στην οποία καθορίζεται ο τόπος και χρόνος του πλειστηριασμού. Για την επιστολή τύπου «ΙΑ» σάς παροτρύνουμε και πάλι να πάρετε νομική συμβουλή. 3. ΣΧΕΔΙΟ ΠΑΡΟΧΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ. Εάν κρίνετε ότι πρέπει να κινηθείτε νομικά εναντίον των τραπεζών, έχει ψηφιστεί νόμος για δωρεάν νομική αρωγή για δανειολήπτες μέχρι του ποσού των 2000. Για το σκοπό αυτό και για να επωφεληθείτε από το σχέδιο παροχής νομικής αρωγής θα πρέπει το γρηγορότερο δυνατό να αποτείνεστε με επιστολή προς τον οικείο Πρωτοκολλητή του Αρμόδιου Επαρχιακού Δικαστηρίου της πόλης σας με απαίτηση την εξέταση του αιτήματος σας. 7

4. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟΥ Διαδικασία εκτίμησης. Το κάθε μέρος διορίζει από έναν εκτιμητή για σκοπούς υπολογισμού της αγοραίας αξίας του ακινήτου. Η αρχική προσπάθεια πώλησης διενεργείται από τον δανειστή μόνο με πλειστηριασμό και στον πλειστηριασμό ισχύει επιφυλασσόμενη τιμή πώλησης, η οποία αντιστοιχεί στο 80% της αγοραίας αξίας του ακινήτου ( αγοραία αξία = εκτιμημένη αξία). Σε περίπτωση που ο πλειστηριασμός δεν καταλήξει σε πώληση του ακινήτου, ο δανειστής μπορεί να συνεχίσει την προσπάθεια για περίοδο 3 μηνών, από την ημερομηνία λήξης του πρώτου πλειστηριασμού, με επιφυλασσόμενη τιμή πώλησης, στο 80% της αγοραίας αξίας του ακινήτου. Μετά την πάροδο των 3 μηνών δεν καθορίζεται επιφυλασσόμενη τιμή. Εάν ο ενυπόθηκος δανειστής δεν πωλήσει το ενυπόθηκο ακίνητο μέσα σ ένα 1 χρόνο από την ολοκλήρωση της διαδικασίας του πρώτου πλειστηριασμού, τότε έχει την επιλογή είτε να αγοράσει το ενυπόθηκο ακίνητο στην αγοραία αξία του, η οποία εκτιμάται με νέα εκτίμηση, είτε επαναρχίζοντας τη διαδικασία πώλησης. Σε αυτή τη περίπτωση η πώλησης του ενυπόθηκου ακινήτου διενεργείται με επιφυλασσόμενη τιμή όχι μικρότερη του 50% της νέας εκτιμημένης αγοραίας αξίας του. Το ποσό που υπολείπεται ΔΕΝ διαγράφεται. Ο Νόμος δεν περιέχει ρήτρα διαγραφής του υπολοίπου του χρέους αν μετά τον πλειστηριασμό το ποσό δεν καλύπτει το υπόλοιπο του δανείου και απαλλαγής της ευθύνης των εγγυητών. 8

5. Ο ΝΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΑΠΟ ΠΛΗΡΩΜΗΣ Περιληπτικά τα κύρια σημεία του νόμου προνοούν: Για να είναι επιλέξιμος, ο οφειλέτης (ο χρεώστης) θα πρέπει να δηλώσει ότι είναι αφερέγγυος πράγμα που σημαίνει (α) ότι αδυνατεί να αποπληρώσει όλα χρέη του ή (β) αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες και η οικονομική του κατάσταση έχει επιδεινωθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε δεν είναι ή ενδεχομένως να μην είναι σε θέση να εξυπηρετήσει τις πιστωτικές του διευκολύνσεις, σύμφωνα με τις συμβατικές υποχρεώσεις που έχει λάβει και ή να ανταποκριθεί στις συμβατικές του υποχρεώσεις. Ο χρεώστης απευθύνεται σε ένα σύμβουλο αφερεγγυότητας, ο οποίος λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κατάσταση του χρεώστη, ετοιμάζει κατάλληλο σχέδιο αναδιάρθρωσης του χρέους του. Εάν η υπηρεσία αφερεγγυότητας συμφωνήσει, υποβάλλει σχετική αίτηση στο δικαστήριο για την έκδοση διατάγματος προστασίας του δανειολήπτη. Η μέγιστη διάρκεια ενός Σχεδίου θα είναι 60 μήνες (πέντε χρόνια) μπορεί όμως να παραταθεί για άλλους 12 μήνες. Για το διάστημα που το Σχέδιο είναι σε ισχύ η οικονομική κατάσταση του χρεώστη θα παρακολουθείται και αναθεωρείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Το Σχέδιο υποβάλλεται στη συνέλευση πιστωτών για έγκριση. Υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία έγκρισηςμε βαρύνοντα λόγο τόσο των εξασφαλισμένων (δάνειο με υποθήκη) όσο και των ανεξασφάλιστων δανειστών (δάνειο χωρίς υποθήκη). Μη Συναινετικό Σχέδιο. Σεπερίπτωση απόρριψης από τη συνέλευση των δανειστών,ο σύμβουλος προχωρεί στο καταρτισμό μη συναινετικού σχεδίου, 9

με σκοπό την έγκριση του από το αρμόδιο δικαστήριοαν κρίνει ότι ικανοποιούνται κάποια κριτήρια τα κυριότερα των οποίων είναι: α) το συνολικό υπόλοιπο των χρεών (περιλαμβανομένων εξασφαλισμένων και μη εξασφαλισμένων οφειλών) δε ξεπερνά τις 350.000 και β) τουλάχιστον ένας από τους πιστωτές του είναι εξασφαλισμένος πιστωτής και έχει υποθήκη επί της κύριας κατοικίας του χρεώστη, της οποίας η αγοραία αξία (τρέχουσα αξία πώλησης) είναι μέχρι 300.000 γ) η συνολική αξία των υπόλοιπων περιουσιακών στοιχείων του χρεώστη, εξαιρουμένης της κύριας κατοικίας του, δεν υπερβαίνει τις 250,000, δ) Ο χρεώστης αδυνατεί να αποπληρώσει τα χρέη του λόγω χειροτέρευσης της οικονομικής του κατάστασης ως αποτέλεσμα γεγονότων εκτός του ελέγχου του, τα οποία έχουν επισυμβεί από το 2009 και μετά και είχαν ως αποτέλεσμα την ουσιαστική μείωση του εισοδήματος του κατά τουλάχιστον 25%, 6. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Οι όροι του Σχεδίου Αποπληρωμής πρέπει να έχουν ως αποτέλεσμα να διατηρήσουν τους δανειστές στην ίδια ή σε καλύτερη θέση από αυτήν στην οποία θα ήταν, εάν η περιουσία του χρεώστη εκποιείτο (διατίθετο σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Πτώχευσης Νόμου (Κεφ. 5). Αυτό σημαίνει ότι το ποσό το οποίο θα λάβει η τράπεζα πρέπει να είναι τουλάχιστον στο ύψος της αγοραίας αξίας της ενυπόθηκης περιουσίας. Ακόμα και σε σχέδια που έχουν καταρτιστεί για την διαγραφή χρεών, το τελευταίο λόγο έγκρισης τέτοιου διακανονισμού τον έχει η Τράπεζα ή και το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα Μεταξύ άλλων ο Νόμος προνοεί ότι : 10 1. Οποιοδήποτε επιπρόσθετο εισόδημα, πέραν από το απαραίτητο για την κάλυψη των Λογικών Εξόδων Διαβίωσης του χρεώστη και των εξαρτωμένων του, χρησιμοποιείται για

την εξυπηρέτηση των χρεών του. 2. Λαμβάνονται υπόψη όλα τα περιουσιακά στοιχεία του χρεώστη, τα οποία (με κάποιες εξαιρέσεις) πωλούνται για να εξυπηρετηθεί το χρέος συμπεριλαμβανομένων όλων των άμεσα ρευστοποιήσιμων (liquid assets) και των πολυτελών κινητών περιουσιακών στοιχείων του. 7. ΕΓΓΥΗΤΕΣ Στον Νόμο περιλαμβάνονται ρητές πρόνοιες όσον αφορά το χειρισμό εγγυητών. Όχι γενικά αλλά μόνο και αποκλειστικά στις περιπτώσεις εφαρμογής προσωπικού σχεδίου αποπληρωμής. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις έχει εφαρμογή η ισχύουσα νομοθεσία κατά την οποία ο εγγυητής εξακολουθεί να είναι υπεύθυνος για το σύνολο του χρέους αλληλέγγυα με τον πρωτοφειλέτη, ή και ξεχωριστά από τον πρωτοφειλέτη. Περιληπτικά προνοείται ότι η υποχρέωση του εγγυητή σε σχέση με το δάνειο του πρωτοφειλέτη θα ισοδυναμεί με το ποσό της διαφοράς μεταξύ της αγοραίας αξίας της ενυπόθηκης εξασφάλισης και του υπόλοιπου του δανείου. Συνεπώς, το δικαίωμα του πιστωτή να εισπράξει από τον εγγυητή περιορίζεται στο ποσό αυτής της διαφοράς. Ο δανειστής έχει υποχρέωση να εκποιήσει την ενυπόθηκη περιουσία πριν κινηθεί δικαστικά σε βάρος του εγγυητή. Η κύρια κατοικία δεν εκποιείται για ικανοποίηση αξίωσης σε βάρος εγγυητή μόνο στις περιπτώσεις χρεών για τα οποία ισχύει προσωπικό σχέδιο αποπληρωμής και μόνο για 3 χρόνια από την έναρξη ισχύος του Νόμου. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις δεν υπάρχει προστασία. Επιπλέον το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν θα μπορεί να λάβει δικαστικά ή άλλα μέτρα εναντίον εγγυητή, σε περίπτωση που η καθαρή περιουσία του, εξαιρούμενης της κύριας κατοικίας του, δεν υπερβαίνει τις 750.000 και κατά το χρόνο σύναψης της σύμβασης εγγύησης ανέλαβε ευθύνη μέχρι 250.000 (δάνεια με υποθηκευμένη την κύρια κατοικία του χρεώστη) ή με την εφαρμογή του νόμου να έχει ευθύνη σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης εγγύησης για υπόλοιπο χρέους έως 250.000. Η ρύθμιση ισχύει για μη 11

εξυπηρετούμενα δάνεια κατά τη μέρα εφαρμογής του νόμου. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα του Νόμου είναι ότι δεν υπάρχει σαφής ρήτρα διαγραφής έστω και μέρους του χρέους, κάτω υπό κάποιες προϋποθέσεις. Για τους μακροχρόνια ανέργους και για όσους δεν έχουν εισοδήματα πέραν από το λογικά έξοδα διαβίωσης,καμιά αναστολή, καμιά σωτηρία, θα χάσουν τα σπίτια τους χωρίς να υπάρχει υποχρέωση από το κράτος εξασφάλισης υπαλλακτικής στέγης. Απλά πιθανό να ενταχτούν στο σύστημα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ). Διαγραφή Οφειλών Το Διάταγμα Απαλλαγής Οφειλών αφορά ποσά μέχρι 25,000 και πρέπει να πληρούνται μεταξύ άλλων τα πιο κάτω κριτήρια: α) Το μηνιαίο καθαρό του εισόδημα, μετά την αφαίρεση των λογικών εξόδων διαβίωσης να μην υπερβαίνει το ποσό των 200. β) Τα περιουσιακά του στοιχεία, συμπεριλαμβανομένης ακίνητης περιουσίας (ανεξάρτητα αν είναι υποθηκευμένη για χρέος μεγαλύτερο από την αξία του ακινήτου), να μην υπερβαίνουν συνολικά το ποσό των 1,000. γ) Μπορεί να κρατήσει όχημα αξίας μέχρι 4,000, καθώς και τα απαραίτητα για την εργασία του εργαλεία ή άλλο εξοπλισμό συνολικής αξίας που να μην υπερβαίνει τις 6,000. δ) Ο χρεώστης να μην έχει κηρυχθεί σε πτώχευση ή να μην βρίσκεται σε εφαρμογή συμβιβασμός ή σχέδιο διευθέτησης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 17 του περί Πτώχευσης Νόμου. ε) Η συνήθης διαμονή του να βρίσκεται στην Κυπριακή Δημοκρατία, για μια ή περισσότερες περιόδους που υπερβαίνουν στο σύνολο τους, τις 183 ημέρες (6 μήνες) στο φορολογικό έτος. 12

8. ΛΕΔ (ΛΟΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ Αυτά έχουν καθοριστεί από την υπηρεσία αφερεγγυότητας και έχουν ως εξής: Για νοικοκυριό με ένα άτομο ηλικίας 15 ετών και άνω, τα ΛΕΔ καθορίζονται σε 733,60. Επιπλέον, προστίθενται 366,80 για κάθε άτομο ηλικίας 15 ετών και άνω και 220,08 για κάθε παιδί κάτω των 15 ετών. Στα υπολογισθέντα ΛΕΔ δεν συμπεριλαμβάνονται οποιαδήποτε έξοδα ενοικίων για σκοπούς ιδιοκατοίκησης. Θα πρέπει να συμπληρωθεί έντυπη αίτηση στην υπηρεσία αφερεγγυότητας. Σχετικό έντυπο υπάρχει στην σελίδα της υπηρεσίας αφερεγγυότητας. 9. ΑΛΛΕΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ. Εγγυητής ο οποίος έχει ΜΕΜΟ στην περιουσία του ΔΕΝ μπορεί να εκποιηθεί με τις διαδικασίες του νέου νόμου. Αν ένα ενυπόθηκο ακίνητο είναι υποθηκευμένο περισσότερο από μία φορά ΔΕΝ μπορεί να εκποιηθεί εάν δεν εξοφληθεί η πρώτη υποθήκη, ανεξαρτήτως ποσού. Αν υποθηκευμένο ακίνητο είναι αδιαίρετο, δηλαδή αν είναι υποθήκη το μισό οικόπεδο, ενώ το άλλο μισό ανήκει σε κάποιον άλλο και ο τίτλος ιδιοκτησίας είναι κοινός, τότε υπάρχει πρόβλημα εκποίησης. Αν δεν υπάρχει τίτλος ιδιοκτησίας κατοικίας αγορασμένη από επιχειρηματία ακινήτων (developer) το ακίνητο ΔΕΝ εκποιείται. Κατοικίες υπό καθεστώς επικαρπίας είναι πολύ δύσκολο να εκποιηθούν. Στη περίπτωση ανικανότητας για εργασία με πιστοποιητικό γιατρού θα πρέπει να ερευνηθεί η πιθανότητα οι δόσεις του δανείου να καλύπτονται από σχετική ρήτρα του ασφαλιστικού συμβολαίου. 13

Για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνηση μπορείτε να επικοινωνείτε με τα στελέχη του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ στα ακόλουθα τηλέφωνα. Λευκωσία Παναγιώτης Ζήνωνος 96 384743 Λάρνακα Ευγενία Μωυσέως 99530664 Λεμεσός Γιώργος Κτίστης 99416536 Πάφος Κώστας Ρώσσος 99616203