ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΥ

Α ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΓΚΩΜΗΣ (Κ. Α ) ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΥ Ένα παραμύθι με πολλή αλήθεια Από τα παιδιά της Β 1 και τη δασκάλα τους Ελένη Μιχαήλ Χαραλάμπους ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-2015

2

«Κόκκινη κλωστή δεμένη στην ειρήνη μπερδεμένη δώσε κλώτσο να γυρίσει παραμύθι ν αρχινήσει» Τα παιδιά της Β 1 φόρεσαν πρώτα τα φτερά της φαντασίας κι έπειτα τα μαγικά τους γυαλιά που με αυτά έβλεπαν γύρω τους πιο... φανταστικά! Ύστερα φόρεσαν τα μαγικά τους καπέλα για να θυμούνται πιο καλά αυτά που τους έλεγε η δασκάλα τους και στο τέλος πήραν το μαγικό κλειδί που τους χάρισε η νεράιδα των παραμυθιών και μ αυτό ξεκλείδωναν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Στη συνέχεια φώναξαν και τη δασκάλα τους και της είπαν πως ήθελαν να τα βοηθήσει να γράψουν την ιστουριούλα τους. Συμφώνησαν η ιστοριούλα τους να ξετυλίγεται πρότασηπρόταση στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Έτσι όλοι μαζί άρχισαν την ιστορία τους: Κόκκινη κλωστή δεμένη στο πληκτρολόγιο του ηλεκτρονικού υπολογιστή τυλιγμένη... Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια όμορφη βασιλοπούλα, τόσο όμορφη που όλοι όσοι την έβλεπαν τη ζήλευαν. Η βασιλοπούλα αυτή ζούσε σ ένα κάστρο το οποίο βρισκόταν σ ένα πανέμορφο τόπο που είχε και βουνό και θάλασσα. 3

4

Τα δάση του πολλά, τ αγριολούλουδα και τα περβόλια του μοσκοβολούσαν από μακριά. Η γαλάζια θάλασσα αγκάλιαζε γύρω-γύρω τον μικρό αλλά πανέμορφο τόπο. Ο ήλιος κάθε πρωί ξεπρόβαλλε από τη ρίζα του βουνού και το βράδυ χανόταν στη γαλάζια θάλασσα. Οι άνθρωποι έβλεπαν την πανέμορφη βασιλοπούλα να τριγυρνά στο κάστρο της και καταλάβαιναν πως ο τόπος τους ήταν ευλογημένος. Είχαν ξεχάσει ακόμα και τον τεράστιο δράκο που κατοικούσε σ ένα πύργο πέρα απ τη θάλασσα και ζούσαν όλοι ευτυχισμένοι. Η όμορφη βασιλοπούλα κοίταγε τη δουλειά της, οι απλοί άνθρωποι, τα ζώα και τα πουλιά τη δικιά τους, ο κακός δράκος δεν ενοχλούσε κανένα, ζούσαν όλοι αγαπημένοι και έτσι περνούσε ο καιρός Ένα πρωί όμως, πριν καλά καλά να ξεπροβάλει ο ήλιος, ο δράκος φόρεσε μια σιδερένια, πράσινη στολή ακόμα πιο πράσινη απ αυτή που φορούσε συνήθως. Φόρεσε και τις μαύρες του μπότες, μπήκε σ ένα παράξενο, σιδερένιο πουλί και πετώντας πάνω απ τη θάλασσα έφτασε μπροστά στην πόρτα του κάστρου. Ακολούθως φώναξε στη βασιλοπούλα με μια περίεργη, τσιριχτή φωνή. Φλόγες έβγαιναν απ το στόμα του καθώς της φώναξε: - Ήρθα να σου πάρω το πανέμορφο κάστρο σου! Η βασιλοπούλα μας στην αρχή δεν τον πίστεψε, νόμιζε πως ο δράκος θα έμενε για λίγο καιρό στο κάστρο της και μετά θα έφευγε και πάλι για τον πύργο του. Έτσι του απάντησε: - Δε φεύγω από το κάστρο μου! Μπορώ όμως να σε φιλοξενήσω για λίγο αν θέλεις. 5

6

Ο δράκος όμως θύμωσε πολύ με τα λόγια της βασιλοπούλας, τόσο που αυτή τη φορά έβγαζε τεράστιες, κατακόκκινες φλόγες και απ το στόμα και απ τη μύτη του όταν της ξαναφώναξε: -Φύγε από το κάστρο σου! Η βασιλοπούλα τότε κατάλαβε τι είχε βάλει στο μυαλό του ο κακός δράκος. Τον κοίταξε λοιπόν με τα λυπημένα, χρυσοπράσινα μάτια της και χωρίς κανέναν φόβο του είπε: -Όχι, δε φεύγω! Αμέσως μετά, έτρεξε στο κάστρο της και μάζεψε κοντά της τους λιγοστούς της πολεμιστές. Αυτοί κατάλαβαν πως έπρεπε να αγωνιστούν γενναία για να μπορέσουν να διώξουν τον τεράστιο δράκο από το κάστρο τους. Έτσι στάθηκαν στις πολεμίστρες του κάστρου και το υπερασπίστηκαν με μεγάλη γενναιότητα. Ο μεγάλος δράκος τα έχασε για λίγο, μα ύστερα χύμηξε πάνω στο κάστρο θέλοντας να το κατακτήσει. Οι λίγοι πολεμιστές αγωνίστηκαν όσο πιο θαρραλέα μπορούσαν... 7

8

- Δε θέλουμε να τελειώσει έτσι το παραμύθι μας, δε θέλουμε να του δώσουμε ένα λυπητερό τέλος, φώναξαν όλα μαζί τα παιδιά, τα οποία ξαφνικά έχασαν το κέφι τους. -Οι αγώνες των Κυπρίων για την ελευθερία του τόπου μας, μοιάζουν με παραμύθι χωρίς τέλος. Οι Ελληνοκύπριοι το 1974 υπερασπίστηκαν με θάρρος τα εδάφη μας, όταν η Τουρκία έκανε εισβολή στην Κύπρο μας, όπως έκαναν και οι λιγοστοί πολεμιστές του παραμυθιού που υπερασπίστηκαν με γενναιότητα το κάστρο τους, είπε με λυπημένη φωνή η δασκάλα. -Εμείς τα Κυπριόπουλα πονάμε σήμερα που δεν μπορούμε να πάμε να θαυμάσουμε τα κάστρα της Κερύνειας, της Αμμοχώστου και του Πενταδάχτυλου και να παίξουμε εκεί, ανάμεσα στα αγριολούλουδα και στα μυρωδάτα δέντρα. Θα θέλαμε πολύ να φωνάξουμε στα κάστρα μας, τους «ακοίμητους φρουρούς», των σκλαβωμένων εδαφών μας, πως η βασιλοπούλα τους και οι απλοί άνθρωποι που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν εκεί, ακόμα κι αυτοί που δεν τα γνώρισαν αλλά μεγάλωσαν ακούγοντας μύθους και θρύλους γι αυτά, θέλουν να επιστρέψουν ξανά εκεί κοντά τους. - Ναι, θέλουμε να μπορούμε να διακινούμαστε ελεύθερα σ όλη την Κύπρο, χωρίς να πρέπει να δείχνουμε κανένα «χαρτί», πρόσθεσε η δασκάλα. -Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε εμείς τα παιδιά τον τόπο μας κυρία; ρώτησαν τα παιδιά. -Όταν γνωρίζουμε την ιστορία του τόπου μας παιδιά μου και δεν ξεχνούμε τα σκλαβωμένα μας μέρη, τότε μόνο θα μπορέσουμε να διεκδικήσουμε ξανά αυτά που μας ανήκουν, απάντησε η δασκάλα. - Ευχόμαστε να καταφέρουμε εμείς, η νέα γενιά, να φέρουμε στην Κύπρο μας τη λευτεριά! Ευχήθηκαν τα παιδιά. 9

10

11

12

ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΜΑΣ ΚΥΠΡΟ Όμορφη Κύπρος της Μεσογείου κόρη ζηλευτή σ έχουμε πάντα στο μυαλό και στη ψυχή. Πατρίδα ολόκληρη δε γνωρίσαμε και πονάμε τη λευτεριά κοντά σου να έρθει πάλι ζητάμε. Το κάστρο του Βουφαβέντο στα βιβλία γνωρίσαμε, στης Κερύνειας το κάστρο με τη σκέψη σεργιανήσαμε. Για τα κάστρα του Πενταδαχτύλου μιλήσαμε Σαν «ακοίμητοι φρουροί» μένουν εκεί, τα υμνήσαμε! Πολύπαθο νησί, κάνουμε για σένα προσευχή όλοι μαζί με μια φωνή στο Θεό για ν ακουστεί: «Θεέ μου, στην Κύπρο ξανά να φέρεις την ειρήνη, στα σκλαβωμένα μέρη μας να ρθει κα πάλι η γαλήνη». Τα παιδιά της Β 1 Α Δημοτικό Σχολείο Έγκωμης (Κ.Α ) 13

Ο νησιώτικος χαρακτήρας της Κύπρου και η στρατηγική της θέση στην Ανατολική Μεσόγειο ανάγκασαν τους πρώτους κατοίκους της Κύπρου να οχυρωθούν κτίζοντας κάστρα στα βουνά, ανάμεσα στους βράχους, και στις παραλίες μας. Τα κάστρα κτίστηκαν για να προστατεύσουν την Κύπρο μας από τις επιδρομές αυτών που ήθελαν να την κατακτήσουν. Σήμερα τα κατεχόμενα Κάστρα μας στέκουν βουβά και περήφανα προσμένοντας για να τα ελευθερώσουν. Ερευνήσαμε, γνωρίσαμε και μάθαμε πολλά για τα κατεχόμενα Κάστρα της Κύπρου μας και δώσαμε την υπόσχεση να μην τα ξεχάσουμε αλλά να τα διεκδικήσουμε με όλη τη δύναμη του μυαλού και της καρδιά μας. «Ανασήκωσε την πλάτη και απόσεισέ τους Πενταδάκτυλέ μου...» Οι μαθητές της Β 1 14

ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ Κάστρα μας αγαπημένα, που είστε χρόνια σκλαβωμένα, Τούρκοι μπήκαν και σας πήραν και μας κλέψαν την ελπίδα. Χάρης Πάλμας 15

ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ ΤΗΣ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΗΣ ΚΥΠΡΟY Σε διάφορα μέρη της Κύπρου διατηρούνται κάστρα, τόσο στο κατεχόμενο όσο και στο ελεύθερο τμήμα της Κύπρου. Στην κατεχόμενη Κύπρο τα πιο γνωστά είναι τα τείχη της Αμμοχώστου με τους πύργους τους, το κάστρο της Κερύνειας και τα κάστρα του Αγίου Ιλαρίωνα, του Βουφαβέντο και της Καντάρας σε βουνοκορφές του Πενταδάκτυλου. Για όλα η λαϊκή φαντασία δημιούργησε πολλούς θρύλους: Για τη ρήγαινα, τα εκατό σπίτια της με τα εκατόν ένα δωμάτια, για κρυμμένους αμύθητους θησαυρούς κ.ά. Το Κάστρο της Αμμοχώστου Το Κάστρο της Αμμόχωστου ή Πύργος του Οθέλο όπως είναι γνωστό στην Κύπρο βρίσκεται στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Το κάστρο προστάτευε το εσωτερικό λιμάνι της πόλης η είσοδος του οποίου κλεινόταν με αλυσίδα Σοφία Στυλιανού 16

Το Κάστρο της Αμμοχώστου ή Πύργος του Οθέλο Μαθαίνω για το κατεχόμενο κάστρο της Αμμοχώστου: 1. Πού βρίσκεται το κάστρο της Αμμοχώστου; Το Κάστρο της Αμμόχωστου ή Πύργος του Οθέλο όπως είναι γνωστό στην Κύπρο βρίσκεται στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. 2. Πότε χτίστηκε για πρώτη φορά; Είναι άγνωστο πότε χτίστηκε για πρώτη φορά. Υπήρχε ένας πύργος τη Βυζαντινή Περίοδο και επεκτάθηκε για να φτάσει στη σημερινή μορφή του από τους Ενετούς. Το κάστρο προστάτευε το εσωτερικό λιμάνι της πόλης η είσοδος του οποίου κλεινόταν με αλυσίδα, όταν η πόλη πέρασε στα χέρια των Ενετών αυτοί έχτισαν νέους προμαχώνες και ενίσχυσαν τα τείχη. Το 1570 οι Τούρκοι πολιόρκησαν το κάστρο για έναν ολόκληρο χρόνο, μέχρι το 1571. 17

3. Πόσους προμαχώνες έχει το κάστρο; Το κάστρο έχει τρεις προμαχώνες, τον προμαχώνα του Τοξότη, τον προμαχώνα Μαρτινέγκο ο οποίος στην Τούρκικη πολιορκία δέχτηκε όλο το βάρος της επίθεσης και ο προμαχώνας του ναυστάθμου. Έχει δύο πύλες, την πύλη της ξηράς και τη θαλάσσια πύλη. Στη σημερινή τους μορφή τα τείχη έχουν μήκος 3,5 χιλιόμετρα, πάχος 4 μέτρα και ύψος 10 μέτρα. Η είσοδος του πύργου του Οθέλου (αριστερά) και ο φτερωτός λέοντας του Αγίου Μάρκου. Αλέξανδρος Αργυρού 18

Γράμμα στο Κάστρο της Αμμοχώστου. Κάστρο μου, Άκουσα ότι σε λένε και πύργο του Οθέλο και απ ότι έχω δει στις φωτογραφίες έχεις και θάλασσα μπροστά σου. Θέλω να σε δω και από κοντά. Ελεύθερο. Όπως σε είδε και ο παππούς μου, που είναι από την Αμμόχωστο. Λυπάμαι πολύ που σκλαβώθηκες. Εύχομαι να ελευθερωθείς σύντομα. Με αγάπη, Μελίνα Νικολαΐδου ΚΑΣΤΡΟΣΤΙΧΙΔΑ Συμπλήρωσε και σχημάτισε την ακροστιχίδα του κάστρου! 1. Κ _ 2. Α _ 3. Σ _ 4. Τ 5. Ρ 6. Ο 1. Δεν μπορούμε να πάμε στο Κάστρο της Καντάρας γιατί είναι 2. Εκεί βρίσκεται ο Πύργος του Οθέλο. 3. Τα κάστρα μας τα πήραν οι Τούρκοι, είναι δηλαδή 4. Όλα τα κάστρα έχουν απ αυτά. 5. Γυναίκα της Κύπρου για την οποία γράφτηκαν πολλοί θρύλοι. 6. Το κάστρο της Αμμοχώστου ονομάζεται και πύργος του Μελίνα Νικολαΐδου 19

Το Κάστρο της Κερύνειας Το Κάστρο της Κερύνειας είναι κάστρο που βρίσκεται στο λιμάνι της Κερύνειας. Το 1955 από το κάστρο δραπέτευσαν 16 μέλη της ΕΟΚΑ χρησιμοποιώντας σεντόνια για να κατέβουν από τις επάλξεις. Μετά το 1960 το κάστρο χρησιμοποιήθηκε για πολιτιστικές εκδηλώσεις. Το 1974 κατά την Τουρκική εισβολή στο κάστρο έγινε μάχη μεταξύ μικρής ναυτικής μονάδας Κυπρίων και των Τούρκων. Αρχαίο καράβι Κερύνειας: Το αρχαίο αυτό ναυάγιο εντόπισε το 1965 έξω από το λιμάνι της ο δύτης Ανδρέας Καριόλου. Το σκάφος συναρμολογήθηκε στο κάστρο της Κερύνειας όπου και βρίσκεται μέχρι σήμερα. Άλεξ Αγγέλοβ 20

Το κάστρο της Κερύνειας Είμαι το κάστρο της Κερύνειας και είμαι πολύ στεναχωρημένο που τώρα είμαι σκλαβωμένο Πιο παλιά πολλοί τουρίστες έρχονταν για να με επισκεφτούν και να μάθουν την ιστορία μου. Πολλά παιδιά έρχονταν με τους δασκάλους τους για να ακούσουν για τους γενναίους στρατιώτες που πολέμησαν τους εχθρούς. Επίσης, με επισκέπτονταν για να δουν το αρχαίο καράβι της Κερύνειας που ναυάγησε χιλιάδες χρόνια πριν, και ο δύτης Αντρέας Καριόλου το ανακάλυψε. Εύχομαι πολύ γρήγορα να ελευθερωθώ και όλοι μαζί να γιορτάσουμε στο γραφικό λιμανάκι της Κερύνειας. Γιώργος Φεραίος 21

Το κάστρο της Κερύνειας Το κάστρο βρίσκεται στο λιμάνι της Κερύνειας και είναι σκλαβωμένο από τους Τούρκους. Ο Αντρέας Καριόλου βρήκε το ναυάγιο ενός καραβιού που βυθίστηκε στη θάλασσα της Κερύνειας. Μέσα στους αμφορείς που βρίσκονταν στο καράβι, είχε λάδι και κρασί. Δανάη Ηλιάδη 22

ΚΡΥΠΤΟΛΕΞΟ Βρες τις δέκα λέξεις για το κάστρο της Κερύνειας που κρύβονται στο πιο κάτω κρυπτόλεξο. Λ Α Δ Ι Π Σ Υ Ρ Λ Δ Ω Ε Υ Δ Κ Α Ρ Ι Ο Λ Ο Υ Κ Σ Ι Μ Φ Α Κ Α Σ Τ Ρ Ο Τ Π Ρ Λ Μ Λ Α Φ Ω Τ Κ Ε Μ Κ Α Μ Φ Ο Ρ Ε Ι Σ Η Φ Ο Ε Μ Φ Ρ Ο Α Σ Ω Λ Η Ν Ο Ρ Σ Κ Λ Α Β Ω Μ Ε Ν Ο Δ Υ Π Ρ Ι Σ Ι Ο Ε Γ Ν Δ Ε Ν Σ Α Σ Ρ Ο Ν Ο Υ Δ Γ Ι Ε Ι Σ Ζ Ν Α Υ Α Γ Ι Ο Ξ Ι Λ Ι Μ Α Ν Ι Ζ Δ Θ Ε Ρ Α Π Μ Ζ Μ Ζ Ν Α Μ Χ Ξ Σ Θ Δανάη Ηλιάδη 23

Το Κάστρο της Κερύνειας Το Κάστρο της Κερύνειας είναι στην κατεχόμενη Κερύνεια. Σήμερα είναι σκλαβωμένο από τους Τούρκους. Πριν 500 χρόνια ζούσαν εκεί βασιλιάδες. Ανακαινίστηκε τον 11 ο αιώνα. Χτίστηκε από τους Ρωμαίους και τον 7ο αιώνα ανακατασκευάστηκε από τους Βυζαντινούς στη προσπάθεια τους να προστατεύσουν την πόλη από τις αραβικές επιδρομές. Αντί να είχε φυλακή είχε τρύπα και εκεί σέρνανε τους ανθρώπους. Εγώ πήγα στο κάστρο της Κερύνειας. Στενοχωρήθηκα πολύ που είναι σκλαβωμένο. Εύχομαι σύντομα να ελευθερωθεί! Κωνσταντίν Πένεβ 24

Το κάστρο της Κερύνειας Κάστρο αγαπημένο στην Κερύνεια απομακρυσμένο θα ήθελα να παίξω, μέσα στην αυλή σου. Τη θάλασσα παρέα έχεις, μακριά μας πώς αντέχεις; Στην μισή μας την πατρίδα σκλαβωμένο και απογοητευμένο. «Εύχομαι να σε ξαναδώ αγαπημένο μου κάστρο, αυτή τη φορά ελεύθερο». Νιόβη Πέρδικου 25

Ta κάστρα του Πενταδάκτυλου Πιθανότατα τα πιο εντυπωσιακά κάστρα, λόγω και της τοποθεσίας τους, καθώς μοιάζουν να ξεφυτρώνουν πάνω στις απότομες βουνοκορφές, είναι τα τρία κάστρα στον Πενταδάκτυλο, δηλαδή ο Άγιος Ιλαρίωνας, το Βουφαβέντο και η Καντάρα. Το Κάστρο της Καντάρας Το κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα ή του Άη Λαρκού Το Κάστρο του Βουφαβέντο Νικόλας Τιμόθεος Φιλίππι Τιμοθέου 26

Το κάστρο του Αη-Λαρκού -Γεια σας, είμαι το κάστρο του Άγιου Ιλαρίωνα ή του Αη-Λαρκού. Θα διερωτάστε γιατί με λένε Αη-Λαρκού! Ξέρετε ότι ο Άγιος Ιλαρίωνας λέγεται και διαφορετικά Αης-Λαρκός; Ένας νέος μοναχός που των έλεγαν Ιλαρίωνα ασκήτεψε στο κάστρο μου. Μέσα στο κάστρο υπήρχε ένας ναός. Το κάστρο μου είναι ένα από τα τρία κάστρα του Πενταδαχτύλου, τα άλλα δύο είναι το κάστρο της Καντάρας και του Βουφαβέντο. Βρίσκομαι στην κατεχόμενη Κερύνεια. Με έχτισαν οι Βυζαντινοί τον 11 ο αιώνα μ.χ. στη κορυφή του Πενταδαχτύλου. -Θέλετε να σας πω τώρα δυο λαϊκές παραδόσεις που έχουν τα τρία κάστρα του Πενταδαχτύλου; Στα πολύ παλιά τα χρόνια ζούσε μια κοπέλα που την έλεγαν Ρήγαινα. Αυτή η κοπέλα ήταν πολύ κακιά και βασάνιζε τους εργάτες της. Όταν χτίζανε τα κάστρα διέταξε τους υπηρέτες της να τους ρίξουν στον γκρεμό για να μην πουν τα μυστικά του κάστρου. Ακόμη μια παράδοση λέει ότι ένας κακός στρατός ήθελε να πάρει τα τρία κάστρα με ψεύτικο τρόπο. Έτσι, έντυσαν ένα στρατιώτη γυναίκα που έκανε την έγκυο και φώναζε ότι θα γεννήσει, τότε η Ρήγαινα λυπήθηκε και άνοιξε την πύλη. Όταν άνοιξε η πύλη, όλος ο στρατός μπήκε μέσα και η Ρήγαινα για να γλιτώσει πήδηξε στον γκρεμό. -Εύχομαι να σας άρεσε η ιστορία μου και όλα τα παιδιά να έρθετε να με γνωρίσετε από κοντά. 27

Απάντησε τις πιο κάτω ερωτήσεις και συμπληρώσε: 1.Πώς ονομάζεται η όμορφη κυρά που έχτιζε τα κάστρα; 2.Σε ποια επαρχία βρίσκεται το κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα; 3.Ποια είναι τα τρία κάστρα του Πενταδαχτύλου; 4.Ποιο είναι το κάστρο των Λέοντων; 5. Πως λέγεται διαφορετικά ο πύργος του Οθέλου; 6.Ποιος βρήκε το καράβι της Κερύνειας; 1. P 2. K _ 3. B _ K _ A I 4. B _ 5. K _ A 6. A K _ Λουκία Ιώλη Σολωμού 28

Το Κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα Λίγο πιο πάνω από την όμορφη ακρογιαλιά της Κερύνειας, στην κορυφή του Πενταδακτύλου είναι κτισμένο από χρόνια ένα κάστρο, το Κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα, αλλά ας αφήσουμε το ίδιο να μας διηγηθεί την ιστορία του: - Γεια σας παιδιά! Είμαι το Κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα. Ονομάστηκα έτσι γιατί εδώ ασκήτεψε ο Άγιος Ιλαρίωνας. Λέγονται για μένα διάφοροι μύθοι και παραδόσεις. Λέγεται πως κτίστηκα από μία Ρήγαινα που ήταν η πιο όμορφη της Κύπρου, αλλά και η πιο άκαρδη. Όταν με κτίσανε, η Ρήγαινα φοβήθηκε μην αποκαλύψουν οι εργάτες τα μυστικά μου, γι αυτό διέταξε τους στρατιώτες όταν τελειώσουν να τους ρίξουν στον γκρεμό. - Έχω ακόμη μία παράδοση να σας διηγηθώ. Με πολιορκούσαν οι εχθροί για δύο χρόνια αλλά δεν μπορούσαν να με κατακτήσουν. Η Ρήγαινα με υπερασπιζόταν με 101 στρατιώτες. Οι εχθροί κρύφτηκαν τότε από πίσω από ένα μεγάλο βράχο και έντυσαν ένα στρατιώτη με γυναικεία ρούχα. Του είπαν να προσποιηθεί πως ήταν έτοιμος να γεννήσει και να αρχίσει να φωνάζει. Οι στρατιώτες τον λυπήθηκαν κι άνοιξαν την πόρτα. Όμως ολόκληρος ο στρατός των εχθρών μπήκε μέσα στο κάστρο μου. Η Ρήγαινα δεν το άντεξε αυτό και πήδηξε απ τον γκρεμό. - Αυτή είναι η ιστορία μου παιδιά. Ελπίζω να καταφέρετε κάποια στιγμή να με επισκεφθείτε. Εγώ στέκομαι εδώ ψηλά μόνο μου, ενώ θα ήθελα να είμαστε μαζί ενωμένοι. Μην με ξεχνάτε επειδή είμαι στα κατεχόμενα. Εγώ και άλλα πολλά κάστρα, εκκλησίες είμαστε η ιστορία της μικρής μας Κύπρου, που πολλοί θέλησαν να μας καταστρέψουν αλλά παρά τις δυσκολίες συνεχίζουμε να υπάρχουμε. Ελένη Αμαρυλλίς Ζαννέτου 29

Λύσε το πιο κάτω κρυπτόλεξο: Βρίσκω τα 5 κάστρα που βρίσκονται σε διάφορα μέρη της Κατεχόμενης Κύπρου. Χ Β Ο Υ Φ Α Β Ε Ν Τ Ο Α Μ Μ Ο Χ Ω Σ Τ Ο Υ Θ Υ Ι Β Α Ε Τ Ξ Ρ Μ Η Ι Ξ Λ Θ Μ Η Β Κ Α Φ Γ Ο Π Α Ρ Τ Γ Σ Α Ν Ι Α Ο Ε Ρ Κ Ε Ρ Υ Ν Ε Ι Α Σ Ρ Ι Θ Μ Α Η Τ Τ Ξ Σ Γ Τ Ω Δ Ε Μ Δ Α Ξ Β Ρ Δ Ω Ν Ρ Α Η Τ Ρ Ο Μ Ε Η Ν Α Ε Α Β Μ Α Μ Ο Τ Τ Θ Ι Κ Κ Σ Ε Σ Ρ Τ Ψ Α Ελένη Αμαρυλλίς 30

Το γράμμα μου στο Κάστρο της Καντάρας Αγαπητό μου Κάστρο, Είμαι η Σοφία, μαθήτρια της Β'1 και πηγαίνω στο Δημοτικό Σχολείο Έγκωμης (Κ.Α ). Σου γράφω για να σου εκφράσω τη βαθιά μου θλίψη και συγκίνηση μου για τη σκλαβιά σου. Ερεύνησα για σένα στο διαδίκτυο και είδα πόσο όμορφο είσαι και πόσο περήφανα στέκεσαι εκεί ψηλά στο βουνό του Πενταδάκτυλου. Χτίστηκες τον 11 ο αιώνα από τους βυζαντινούς και καταστράφηκες το 16 ο αιώνα. Παρατήρησα ότι το όνομα σου προέρχεται από την αραβική λέξη "Kandar" που σημαίνει απόκρημνος βράχος, λόγο της τοποθεσίας σου. Θα ήθελα να μου πεις ποια είναι τα μυστικά σου και γιατί η Ρήγαινα δεν ήθελε να μαθευτούν. Νιώθω λύπη που δεν σε γνώρισα από κοντά και στεναχωριέμαι που δεν μπορώ να έρθω να σε δω. Εύχομαι να ελευθερωθείς όσο πιο σύντομα γίνεται για να μπορέσω να σε επισκεφτώ. Με αγάπη, Σοφία Τσαγγαρίδου 31

Βρες τις πιο κάτω λέξεις οριζόντια και κάθετα: 1. ΚΑΝΤΑΡΑ 6. ΑΠΟΚΡΗΜΝΟΣ 2. ΡΗΓΑΙΝΑ 7. ΚΕΡΥΝΕΙΑ 3. ΜΥΣΤΙΚΑ 8. ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ 4. ΠΕΝΤΑΔΑΚΤΥΛΟΣ 9. ΣΚΛΑΒΩΜΕΝΟ 5. ΒΡΑΧΟΣ 10. ΚΑΣΤΡΟ Α Δ Κ Α Ν Τ Α Ρ Α Σ Σ Α Δ Ε Σ Σ Δ Φ Ν Η Κ Η Θ Ο Χ Ζ Β Κ Ε Τ Υ Η Γ Γ Α Γ Ξ Ο Ε Μ Ν Κ Σ Μ Υ Σ Τ Ι Κ Α Τ Υ Κ Ρ Χ Τ Ε Γ Α Β Ρ Ι Ε Ξ Ε Β Η Ο Γ Δ Τ Α Ρ Σ Ι Ρ Η Ν Ο Γ Ρ Δ Κ Ε Ι Π Ε Ν Τ Α Δ Α Κ Τ Υ Λ Ο Σ Σ Ο Η Ξ Ο Χ Π Η Κ Λ Ν Ψ Ν Κ Δ Κ Θ Ρ Γ Ρ Ε Ο Δ Η Θ Ε Ε Υ Μ Α Φ Φ Κ Σ Λ Χ Ω Ε Ι Γ Ν Β Ι Η Φ Η Ξ Κ Λ Ψ Ν Μ Α Ξ Ο Ω Δ Μ Π Φ Ε Υ Θ Π Λ Τ Ο Ρ Ξ Μ Ο Ν Β Υ Ζ Α Ν Τ Ι Ν Ο Ι Υ Ε Τ Ο Ε Ρ Τ Η Τ Θ Φ Υ Π Υ Φ Ν Τ Σ Ρ Ε Δ Α Τ Κ Α Σ Τ Ρ Ο Ο Σοφία Τσαγγαρίδου 32

Το κάστρο του Βουφαβέντο Το Βουφαβέντο βρίσκεται στον κατεχόμενο Πενταδάκτυλο σε ύψος 954 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Κτίστηκε στα τέλη του 11 ου αρχές 12 ου αιώνα όταν στην Κύπρο ήταν οι Βυζαντινή αυτοκρατορία. Καταστράφηκε από τους Βενετούς στις αρχές του 16 ου αιώνα. Το κάστρο επίσης ονομαζόταν και Κάστρο των λεόντων. Γεωργίνα Αναστασιάδου 33

To Κάστρο του ΒΟΥΦΑΒΕΝΤΟ διηγείται την ιστορία του Γεια σας είμαι το Κάστρο του Βουφαβέντο και βρίσκομαι στην βόρεια οροσειρά του κατεχόμενου Πενταδάχτυλου σε ύψος 954 μετρών πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας στην επαρχία της Κερύνειας. Είμαι ένα από τα αποτελεσματικότερα και πιο απόρθητα παρατηρητήρια του νησιού λόγω της τοποθεσίας μου και της βραχώδες έδαφος περιοχής. Το όνομα μου η ιταλική λέξη Bufavento σημαίνει αυτό που αψηφά τους ανέμους. Η στρατηγική μου θέση μεταξύ των δύο άλλων κάστρων του Πενταδάχτυλου μου επέτρεπε να παρακολουθώ τις κινήσεις των καραβιών στην περιοχή μεταδίδοντας ειδήσεις στην Λευκωσία μέσω σημάτων πυρός. Κτίστηκα από τους Βυζαντινούς τον 11 ον αιώνα, και αναφέρθηκα για πρώτη φορά γραπτώς το 1191. Την περίοδο της Φραγκοκρατίας στα αρχικά βυζαντινά κτίσματα προστέθηκαν νέοι χώροι και δημιουργήθηκε η σημερινή μου είσοδος όπως και τα δύο δωμάτια της κάτω ζώνης του χώρου. Χρησιμοποιήθηκα ως οχυρό, σταθμός σήμανσης και κυρίως σαν φυλακή. Επίσης φημολογείται ότι δόθηκε το όνομα μου από τους Φράγκους προς ανάμνηση του κάστρου Βουφάντ στα όρη της Σαβοΐας στην Γαλλία. Επίσης με ονόμαζαν και το Κάστρο των Λεόντων. Η λαϊκή παράδοση με είχε συνδέσει και με την παράδοση της Ρήγαινας, που ήταν μια όμορφη κυρά που έχτιζε κάστρα και είχε κακή καρδιά και βασάνιζε τους εργάτες της. Όταν τελείωσε η κατασκευή μου διέταξε τους στρατιώτες να πετάξουν στον γκρεμό τους εργάτες για να μην αποκαλύψουν τα μυστικά μου περάσματα και την κατασκευή μου. 34

Την περίοδο των Βενετών στις αρχές του 16 ου αιώνα καταστράφηκα μαζί με τα άλλα κάστρα της οροσειράς μου. Μετέπειτα η διαμόρφωση μου έγινε βάση της φυσικής διάπλασης του εδάφους και αποτελείτο από τρεις ζώνες. Η χαμηλότερη ζώνη περιλάμβανε μια μεγάλη δεξαμενή και τα κατάλοιπα μεγάλης αίθουσας που ήταν παλιά ο στάβλος έξω. Η επόμενη ζώνη περιλάμβανε την είσοδο που βρίσκεται στον ανατολικό τοίχο στο ισόγειο που έχει απομείνει από ένα διώροφο πύργο. Στα δυτικά της εισόδου υπάρχουν ένα καμαροσκέπαστο δωμάτιο και δύο άλλα δωμάτια. Υπάρχει μια άλλη μεγάλη αίθουσα με δύο δεξαμενές στο δάπεδο της. Επίσης στην ίδια περιοχή υπάρχουν μικρά καμαροσκέπαστα δωμάτια που λειτουργούσαν σαν οπλοστάσια. Στη νοτιοδυτική μου πλευρά βρίσκεται ένα διώροφο κτίριο της βυζαντινής περιόδου που αποτελείται από τρείς ορθογώνιες αίθουσες. Η ψηλότερη μου ζώνη περιλαμβάνει τρία κτιριακά συγκροτήματα. Στο κέντρο βρίσκεται ένα ορθογώνιο κτίριο που ήταν το παρεκκλήσι. Στα δυτικά απλώνεται σειρά από τέσσερα δωμάτια. Στο δάπεδο του μεγαλύτερου δωματίου υπάρχουν δυο δεξαμενές που συγκέντρωναν το νερό της βροχής. Ο βόρειος τοίχος των δωματίων αυτών προεκτείνεται προς τα δυτικά και περιλαμβάνει στενή εξέδρα από την οποία μεταδίδονταν τα σήματα πυρός προς την Λευκωσία και την Κερύνεια. Είμαι πολύ περήφανο κάστρο και έχω περάσει πάρα πολλά και πολλά έχουν δει τα μάτια μου άλλα έχει 40 χρόνια που είμαι πολύ λυπημένο και είμαι κάτω από την τούρκικη σκλαβιά. Δεν είναι καθόλου ωραία να είσαι κατεχόμενο και ερειπωμένο. Ελπίζω μια μέρα να έρθει και σε μένανε η λευτεριά... και στην υπόλοιπη Κύπρο μας. Σταύρος Ρώσσος 35

Λύσε το κρυπτόλεξο του Βουφαβέντο: Ο Ν Α Ο Ρ Π Κ Ο Π Ε Α Λ Ε Ι Η Λ Α Ε Ε Δ Ε Ε Η Σ Γ Μ Τ Μ Ν Ν Β Ο Υ Φ Α Β Ε Ν Τ Ο Ε Ν Σ Υ Ι Δ Χ Ο Α Κ Ν Τ Π Λ Ν Γ Ο Τ Δ Ρ Ε Ω Π Α Α Ω Μ Υ Α Ε Τ Ν Τ Κ Ε Χ Ε Ψ Χ Ο Ο Μ Κ Η Α Θ Ν Ξ Τ Π Ι Λ Λ Μ Ι Ε Ο Π Υ Λ Λ Τ Ο Ν Η Ο Τ Σ Λ Ρ Κ Ο Μ Κ Π Χ Υ Τ Ο Σ Α Ε Ξ Λ Ρ Ζ Ψ Ζ Σ Χ Βρες τις απαντήσεις! 1 Εκείνοι που με κατάστρεψαν. 2 Ήμουν γνωστό και ως το κάστρο των... 3 Η οροσειρά που είμαι χτισμένο. 4 Η κυρά που έφτιαχνε τα κάστρα. 5 Ποια ήταν η χρήση μου τον καιρό της Φραγκοκρατίας; 6 Το όνομα κάστρου που σημαίνει αυτό που αψηφά τους ανέμους 7 Είμαι λυπημένο επειδή είμαι... Σταύρος Ρώσσος 36

ΚΑΣΤΡΟ ΒΟΥΦΑΒΕΝΤΟ Το κάστρο του Βουφαβέντο κτίστηκε από τους Βυζαντινούς τον 11 ον αιώνα περίπου το 1191. Βρίσκετε στη οροσειρά του Πενταδακτύλου σε υψόμετρο 954 μέτρα και το όνομα του το πήρε Φράγκους. Καταστράφηκε από τους Βενετούς τον 16 ο αιώνα. Βασίλης Αργυρίδης 37

38

Λύσε το σταυρόλεξο και θα μάθεις για τα σκλαβωμένα Κάστρα της Κύπρου μας: 7 To κάστρο της Κερύνειας 5 4 8 3 6 9 2 1 Βουφαβέντο Το κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα ΛΥΝΩ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ: ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1 Πού βρίσκεται το κάστρο της Καντάρας; 2 Ποιος είχε ασκητέψει στο κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα; 3 Ποιοι έκτισαν το κάστρο της Καντάρας; 4 Από ποιόν κτίστηκε το Βουφαβέντο κατά την παράδοση; 5 Τι έχει μέσα στο κάστρο της Κερύνειας; ΚΑΘΕΤΑ 6 Πού βρίσκεται ο Πύργος του Οθέλλου; 7 Πού βρίσκεται το κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα; 8 Πώς είναι γνωστό το κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα; 9 Το όνομα του Κάστρου της Καντάρας προέρχεται από την Αραβική λέξη kantar. Τί σημαίνει; Σεμέλη Ζωή Τσέντα 39

Λύσε το σταυρόλεξο και θα μάθεις για τα σκλαβωμένα μέρη μας: Π(1) Α(2) Κ(3) Β(4) Α(5) Κ(6) 1 Είναι η οροσειρά του 2 Έχει τις πιο όμορφες "ξανθές" παραλίες στην Κύπρο. 3 Έχει ένα από τα πιο γραφικά λιμανάκια στη Μεσόγειο. 4 Είναι ένα από τα κάστρα στον Πενταδάκτυλο. 5 Το κάστρο αυτό βρίσκεται στην κατεχόμενη επαρχία της Κερύνειας. 6 Έχει πολλά στην οροσειρά του Πενταδάκτυλου. Σεμέλη Κολοκασίδου 40

«Αγαπημένο μου κάστρο της Κερύνειας, σήμερα οι μαθητές μου έφεραν στην τάξη φωτογραφίες σου. Καθώς σε κοιτούσα μου ήρθαν στο μυαλό οι στίχοι του ποιητή μας Κώστα Μόντη» Είναι δύσκολο να πιστέψω πως μας τους έφερε η θάλασσα της Κερύνειας, είναι δύσκολο να πιστέψω πως μας τους έφερε η αγαπημένη θάλασσα της Κερύνειας. Ανασήκωσε την πλάτη κι απόσεισέ τους Πενταδάκτυλέ μου, ανασήκωσε την πλάτη κι απόσεισέ τους Κώστας Μόντης 41

Οι μικροί συγγραφείς ποιητές τα δυνατά μολύβια της Β 1: 1. Αγγέλοβ Άλεξ 2. Αναστασιάδου Γεωργίνα 3. Αργυρίδης Βασίλης 4. Αργυρού Αλέξανδρος 5. Γαβριηλίδη Δανάη 6. Ζαννέτου Ελένη Αμαρυλίς 7. Ηλιάδη Δανάη 8. Κολοκασίδου Σεμέλη 9. Νικολαΐδου Μελίνα 10. Πάλμας Χαρίλαος 11. Πένεβ Κωνσταντίν 12. Πέρδικου Νιόβη 13. Ρώσσος Σταύρος 14. Σολωμού Λουκία Ιώλη 15. Στυλιανού Σοφία 16. Τσαγγαρίδου Σοφία 17. Τσέντα Σεμέλη Ζωή 18. Φεραίος Γεώργιος 19. Φιλίππι Τιμοθέου Νικόλας Τιμόθεος 42

Μέσα στα πλαίσια του πανελλήνιου διαγωνισμού: «Κύπρος - 40 χρόνια - Δεν ξεχνώ, διεκδικώ, δημιουργώ», οι μαθητές του Β 1 ασχολήθηκαν με κείμενα σχετικά τόσο με τα γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής το 1974 στην Κύπρο, όσο και με τις συνέπειες που ακολουθούν τους ελληνοκύπριους μέχρι σήμερα. Η ενασχόληση των μαθητών με το διαγωνισμό τους έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουν τα σκλαβωμένα μέρη της Κύπρου μας, να μάθουν το τι ακριβώς έγινε τότε, να μην ξεχνούν τον λόγο για τον οποίο πρέπει να μαθαίνουν την ιστορία της Κύπρου μας και να διεκδικούν με τρόπο ειρηνικό και δημιουργικό την κατεχόμενη γη μας. Τα παιδιά εμπνεύστηκαν από τις ιστορίες που άκουσαν και διάβασαν. Το προϊόν της έμπνευσής τους είναι αυτό το παραμυθάκι. Όταν το τελειώσαμε και το ξαναδιαβάσαμε, συναποφασίσαμε πως είχε εκτός από μπόλικη φαντασία και μια μεγάλη δόση αλήθειας. Ευχαριστώ τους μαθητές μου γιατί μέσα από αυτή την εργασία, μου έδωσαν την ευκαιρία να ξανανιώσω συναισθήματα τα οποία είχα «φυλάξει» στο βάθος της καρδιάς και του μυαλού μου. Οι μαθητές μου με το μαγικό τους κλειδί κατάφεραν να τα ξεκλειδώσουν, δίνοντάς μου την ευκαιρία να ταξιδέψω με τη φαντασία μου, στον τόπο που γεννήθηκα, στην αγαπημένη μου Κερύνεια και να σεργιανήσω μέσα από τα μάτια της αθώας τους ψυχής στο κάστρο της. Υπεύθυνη δασκάλα της Β 1 Βοηθός Διευθύντρια - Ελένη Μιχαήλ Χαραλάμπους 43