ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ Η.Θ. Καθαρή, Έξυπνη, Ανταγωνιστική!

ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ Η.Θ. Καθαρή, Έξυπνη, Ανταγωνιστική! ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ & ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ : ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΠΡΟΣΥΝΕ ΡΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΕΕ ΛΑΡΙΣΑ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2009 ΚΩΝ. ΓΡ. ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΣ Μέλος Σ ΕΣΣΗΘ Μέλος Exec. Com. COGEN EUROPE

ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΑΛΛΑΖΕΙ... οι ζηµιές από τα ακραία καιρικά φαινόµενα κοστίζουν δις Ευρώ. 3 December 1999: 2.2 billion 26 December 1999: 6 billion Άνοδος των εκποµπών αερίων ρύπων, CO 2 27 December 1999: 2.5 billion 10.8 billion Source: Münchener Rückversicherungsgesellschaft

Storms (1999) 10.8 billion London (28 August 2003) ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΙΚΤΥΩΝ... Denmark, South Sweden (23 September 2003) Floods (2002) 30 billion Heatwave (2003) 20,000 deaths? Croatia (23 Septemb 2003) Spain (Winter 2002) Italy (28 September 2003) Greece (12 July 2004)

Other: 145.4 Commerce, Public Services: 613.6 ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Παραγωγή ΗΕ στις Ευρωπαϊκές χώρες του ΟΟΣΑ Electricity Generation in European OECD countries (in TWh) Conversion losses thermal production: 4712.1 from Coal: 2597.3 Own use Power plant: 156.7 Transport losses and energy sector consumption: 368.5 Oil: 523.5 Gas: 1104.0 Industry : 1086.5 Total primary energy input for electricity production: 7831.8 Renewable fuels & waste: 199.5 Residential : 756.1 Gross Electricity Production: 3119.7 Nuclear: 2833.4 Net Electricity Production: 2963 Electricity delivered to customers: 2601.1 Not acceptable! Hydro: 513.8 Net imports: 23.6 33% total efficiency of the electricity supply system Source: OECD 1999

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ Οι συµβατικές µέθοδοι παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας παράγουν τεράστια ποσά Θερµότητας Στη Βρετανία, η Θερµότητα που χάνεται κατά την παραγωγή Η.Ε. είναι µεγαλύτερη από την ολική Θερµότητα που απαιτείται για όλη τη χώρα. ηµιουργία σοβαρών περιβαλλοντικών προβληµάτων

ΙΕΘΝΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Σταθερά ανοδική τιµή του αργού πετρελαίου έως το 2008 - Μείωση του σε πολύ χαµηλά επίπεδα µε την έναρξη της παγκόσµιας ενεργειακής κρίσης Σήµερα άνοδος ξανά στο $70 - Συσχέτιση και µε τιµή Φ.Α. - Αδύναµη η Αµερικάνικη οικονοµία και µε σοβαρά προβλήµατα η Ευρωπαϊκή, ιάσταση απόψεων για τα αποθέµατα Φ.Α. καθώς και αργού πετρελαίου Πολιτικά «παιχνίδια» µε την Ενέργεια, µετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεµβρίου 2001, Παγκόσµια, σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήµατα όπως το φαινόµενο του θερµοκηπίου, οι εκποµπές CO 2, κλπ

06/11/2005 06/12/2005 80,00 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 ΤΙΜΕΣ ΑΝΘΡΑΚΑ, ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ & ΦΑ 6.4.2004 6.10.2005 06/06/2004 06/07/2004 06/08/2004 06/09/2004 06/10/2004 06/11/2004 06/12/2004 06/01/2005 06/02/2005 06/03/2005 06/04/2005 06/05/2005 06/06/2005 06/07/2005 06/08/2005 06/09/2005 06/10/2005 06/04/2004 06/05/2004 Carbon Price Conti PI UKPX

Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Απαιτεί κολοσσιαίες επενδύσεις σε νέους ενεργειακούς σταθµούς, Αλλά οι νέες επενδύσεις εµπεριέχουν το ρίσκο των µεγάλων σταθµών παραγωγής ενέργειας, Αστάθεια Τιµών στο χώρο της Ενέργειας, Η Ασφάλεια Εφοδιασµού αποτελεί ένα σηµαντικό θέµα για την ΕΕ, Σήµερα, υπάρχει η δυνατότητα για προνοµιακή προώθηση της ΣΗΘ, της ΕξΕ και των ΑΠΕ.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ Φ.Α. ΕΠΑ 2003 1766 εκ. Nm 3 RU 526 εκ. Nm 3 ALG 2004 2058 εκ. Nm 3 RU 428 εκ. Nm 3 ALG Αύξηση +7,8% Απο το 2006 +750 εκ. Nm 3 TUR Πηγή: ΕΠΑ

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΝΕΑ ΠΡΟΤΑΣΗ; Ενώ η πολιτική συζήτηση, σχετικά µε τη σηµερινή ενεργειακή πολιτική, εστιάζεται στο ότι η ανάµειξη, στερεών ή υγρών, καυσίµων παράγει Ηλεκτρισµό, η ΚΥΡΙΑ ΑΠΑΙΤΗΣΗ είναι για Θερµότητα και Ψύξη, τόσο από τη βιοµηχανία όσο και από τον τριτογενή και οικιακό τοµέα. Απαιτείται ένα νέο, καινοτόµο, πιο αποτελεσµατικό µοντέλο αντιµετώπισης των ενεργειακών θεµάτων «Βασικό Κλειδί» είναι η ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ! Ο 20 ος αιώνας ήταν η Εποχή του Ηλεκτρισµού! Ο 21 ος θα είναι η Εποχή της Θερµότητας Ψύξης!

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ Η.Θ. Συµπαραγωγή Ηλεκτρισµού και Θερµότητας (ΣΗΘ) είναι η ταυτόχρονη παραγωγή, σε µια διεργασία, Ηλεκτρικής ή/και Μηχανικής Ενέργειας και οικονοµικά αξιοποιήσιµης Θερµικής / Ψυκτικής Ενέργειας. (Ορισµός σύµφωνα µε το Άρθρο 2 της Κοινοτικής Οδηγίας 2004/8/ΕΚ)

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΗΘ Αύξηση του βαθµού απόδοσης των συστηµάτων παραγωγής ενέργειας Αποκέντρωση της ηλεκτροπαραγωγής µε αποτέλεσµα τηνοικονοµική και κοινωνική ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο Αύξηση της αξιοπιστίας της ηλεκτροδότησης Μείωση του κόστους κάλυψης των ενεργειακών αναγκών Περιβαλλοντικά πλεονεκτήµατα

Biofuel CHP 1000 800 600 400 200 0 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΡΥΠΩΝ CO 2 Εκποµπή CO 2 :kg CO 2 /MWth New clean coal-fired station Coal gasification/steam turbine Coal CHP New gas combined cycle (CCGT) Gas CHP Coal-fired steam turbine

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΗΘ Steam Turbines Gas Turbines Engines (Diesel, Otto) Combined Cycles Micro turbines Fuel Cells Stirling Engines

ΚΥΡΙΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΗΘ

ΣΗΘ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΙΠΑΡΑΓΩΓΗ Το µεγαλύτερο µέρος εφαρµογών ΣΗΘ σε όλες τις χώρες αφορά το βιοµηχανικό τοµέα, Σηµαντικός ο ρόλος του Φ.Α. ως καυσίµου, Παρατηρήθηκε µείωση της βιοµηχανικής ΣΗΘ µετά την εφαρµογή της απελευθέρωσης αγοράς Ενέργειας, στην Ευρώπη, Σήµερα η κατάσταση οµαλοποιήθηκε, ιδιαίτερα στη Ολλανδία και στη Γερµανία.

ΣΗΘ ΚΑΙ ΤΡΙΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΕ ΚΤΙΡΙΑ Στα κτίρια, εφαρµογή έχουν κύρια η πολύ µικρή (έως 50 kwe και η µικρή ΣΗΘ (έως 1 MWe), µε βασικό καύσιµο το Φ.Α. Στην Ν. Ευρώπη, που οι απαιτήσεις για Ψύξη είναι περισσότερες από τις απαιτήσεις για Θέρµανση, σηµαντικός είναι ο ρόλος της τρι-παραγωγής παραγωγής. Απαιτούνταινέοιτρόποι διασύνδεσης µε τουπάρχον ηλεκτρικό δίκτυο.

ΤΡΙ-ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΕ ΚΤΙΡΙΟ

Η ΤΡΙΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡ ΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ: BERLAYMONT 2000 Επίσης στο Γερµανικό, Φιλανδικό, ανικό, Ιρλανδικό, Ολλανδικό Κοινοβούλιο και στο Whitehall

ΣΗΘ - ΤΗΛΕΘΕΡΜΑΝΣΗ - ΤΗΛΕΨΥΞΗ ΗΤηλεθέρµανση συνδυάζεται µε µονάδες ΣΗΘ, Σηµαντικός ο ρόλος του λιγνίτη αλλά και του ΦΑ, Απαραίτητες οι υψηλές αρχικές επενδύσεις, Σοβαρά περιβαλλοντικά οφέλη, Τέσσερα δίκτυα στην Ελλάδα, 27 στην Ιταλία, κανένα στην Ισπανία και την Πορτογαλία! Κανένα δίκτυο Τηλεψύξης στην Ν. Ευρώπη!?? Source: Euroheat and Power

ΑΡΧΙΚΟ ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ Το αρχικό επενδυτικό κόστος για µονάδες ΣΗΘ, π.χ. 10 MW e, µειώνεται γρήγορα µε την πάροδο του χρόνου 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1990 1995 2000 2006 USD/kWe

ΣΗΘ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Συνολική παραγωγή Η.Ε (%) από ΣΗΘ EU-15 UK Sweden Finland Portugal Austria Netherlands Luxembourg Italy Ireland France Spain Greece Germany Denmark Belgium 0 10 20 30 40 50 60 ΠΗΓΕΣ: Eurostat, COGEN Europe, Cogena

ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Τρεις περίοδοι στην ανάπτυξη της ΣΗΘ Πρώτη περίοδος εκαετία 1980: Τεχνολογική εύτερη περίοδος εκαετία 1990: Πολιτική Τρίτη περίοδος εκαετία 2000: Απελευθέρωση Σήµερα: Προκλήσεις του Περιβάλλοντος, Απελευθέρωση Εν. Αγοράς και Ασφάλεια Εφοδιασµού Ρόλος των ΑΠΕ κ της Εξοικονόµησης Ενέργειας Φυσικό αέριο το καύσιµο επιλογής Οικονοµική στενότητα των παραδοσιακών επιχειρήσεων

ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ Ο ΗΓΙΑ ΓΙΑ ΣΗΘΥΑ Ορίζει τη ΣΗΘΥΑ (PES>10%) Οριοθετεί τη Μεθοδολογία για τον υπολογισµό της συµπαραγόµενης ΗΕ Τα Κ-Μ πρέπει να υπολογίσουν το εθνικό δυναµικό σε τακτά χρονικά διαστήµατα Ο ΕΣΣΗΘ, και η COGEN EUROPE, θεωρούν ότι η Οδηγία δεν βάζει στόχους για την διείσδυση της ΣΗΘ στο ενεργειακό ισοζύγιο των Κ-Μ, ενώ απαιτεί τη συλλογή τεράστιου υλικού πληροφοριών για την ΣΗΘ από κάθε Κ.Μ. δεν δηλώνει πως θα αξιολογηθούν αυτές, δεν δηλώνει πως θα υπερπηδηθούν τα εµπόδια που τα καταγράφει λεπτοµερώς.

ΣΗΘ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Στην Ελλάδα, σήµερα, µετά από Β & Γ ΚΠΣ, Εγκατεστηµένα 347 ΜW, µε ετήσια παραγωγή Η.Ε. 3122 GWh (ΡΑΕ, 2007) Μελέτες δείχνουν ότι το υπάρχον δυναµικό για τη βιοµηχανία : 400-500 MWe τον τριτογενή τοµέα : 300 MWe Νόµος Ν. 3734/2009 που ενσωµατώνει την ΚΟ 2004/8/ΕΚ Αλλά υπάρχουν σοβαρά εµπόδια, αρκετή γραφειοκρατία, που πρέπει να επιλυθούν άµεσα, ώστε να αυξηθεί το ποσοστό της ΣΗΘ στην Ελλάδα

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΗΘ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α NATURAL GAS - May 2005 TYPE OF CAPACITY CURRENT OWNER TECHNOLOGY (ΜWe) STATUS 1 EXALCO SA IEC 2,72 In operation 2 I.M.MAILLIS IEC 2,10 Out of operation 3 NATIONAL TECHNICAL UNIVERSITY OF ATHENS IEC 1,50 Waiting commissioning 4 ETEM IEC 0,23 Out of operation 5 NATIONAL UNIVERSITY IEC 2,72 Waiting commissioning 6 ELFIKO SA IEC 1,10 Under construction 7 GENESIS HOSPITAL IEC 0,73 In operation 8 HELLENIC STEEL COMPANY GAS TURBINE 11,50 In operation 9 KOTHALIS SA GAS TURBINE 1,13 In operation 10 AMYLUM HELLAS SA GAS TURBINE 4,50 In operation 11 ΙΙΒΕΑΑ-MEDICAL RESEARCH CENTER IEC 0,30 Out of operation 12 BRIGHT (LPG fired installation) IEC 0,25 In operation TOTAL 28,78 BIOGAS -May 2005 CAPACITY CURRENT OWNER (ΜWe) STATUS 1 EYDAP 11,40 In operation 2 V.E.A.L. Ltd 13,56 In operation 3 THESSALONIKI association of municipalities 0,24 In operation 4 VOLOS municipal company for water supply and sewerage 0,35 In operation 5 IRAKLION municipal company for water supply and sewerafe 0,17 In operation 6 CHANIA municipal company for water supply and sewerafe 0,19 In operation TOTAL 25,91

ΕΡΓΑ ΣΗΘ ΣΕ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ? Other known projects under implementation CHP CAPACITY YEAR TECHNOLOGY (ΜWe) OF OPERATION 1 DISTRICT HEATING Amyntaio Steam Turbine 40 2005 Megalopolis Steam Turbine 20 2005 Thermi Serres Engine 16,5 2006-7 Thermi Dramas Engine 18 2007-8 2 INDUSTRIES Alluminium of Greece Gas Turbine 250 2007 Steam Turbine 84 2007 3 GREENHOUSES Drama Greenhouses Engine 4,5 2006 ARXITEX Energy Engine 4,5 2006 4 TERTIARY SECTOR PAP Hotel Engine 0,07 2005 5 BIOGAS ALFA WOOD Engine 0,75 2005-6 OLIMPOS PARADOSIAKI Engine 2,04 2005-6 VEAL LTD Engine 9,70 2006 TOTAL 450,06

ΓΑΛΛΙΑ - Refuge St Bernard Micro-turbine (Elliott/Oberdorfer) Θερµική ικανότητα:2 x 45 kwth. Καύσιµο: LNG Αποθήκευση ΗΕ σε µπαταρίες Ολική απόδοση: 75% Χρήση για: ΖΝΧ, Θέρµανση, ΗΕ Χρήση από Απρίλιο - Νοέµβριο Αποπληρωµή: 3.3 χρόνια

ΓΑΛΛΙΑ ΝΗΣΙ REUNION ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Rolland Garros Micro-turbine from Honeywell Θερµική ικανότητα : 114 kw th 2400 µαθητές (450 εσώκλειστοι) Χρήση για: ΖΝΧ, ΗΕ Αποπληρωµή: 2,8 χρ

ΠΟΛΩΝΙΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ Περιοχή: Kosowska, PL Θερµική ικανότητα : 200 kw th Απόδοση: ηλεκτρική: 30% θερµική: 60% Θερµική απαίτηση: Digester Καύσιµο: Biogas Αποπληρωµή: 3.9 χρ

ΑΥΣΤΡΙΑ Hotel Matschner Region of Ramsau Jenbacher Engine 2x120 kw th Καύσιµο: LPG Απαιτήσεις: ΖΝΧ, θέρµανση χώρων, θέρµανση πισίνας, ΗΕ ΧΑΤ Αποπληρωµή: 3 χρόνια

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΗΜΙΟΥΡΓΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΜΕΛΛΟΝ! ΧΘΕΣ Central power station ΑΥΡΙΟ: Αποκεντρωµένη Παραγωγή µε πλήρως αναπτυγµένο δίκτυο ΗΕ Transmission Network Photovoltaics power plant Storage Storage Flow Control House Distribution Network Local CHP plant Storage Power quality device Storage Wind power plant Power quality device House with domestic CHP Factory Commercial building Η ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ & ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ είναι Καθαρή, Φθηνή και Αξιόπιστη Τεχνολογία!

ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Advanced Turbines Reciprocating Engines Fuel Cells Photovoltaic Wind Thermally Activated Technologies Micro turbines

ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΤΥΧΟΥΜΕ; Σταθερό ενεργειακό νοµοθετικό σύστηµα που θα αντανακλά την αποδοτικότητα αλλά και την ασφάλεια των παρεχόµενων προνοµίων της Συµπαραγωγής Βαθιά συζήτηση όσον αφορά τα εξωτερικά κόστη Σωστοί κανόνες που θα διασφαλίζουν τη διαφανή και αµερόληπτη πρόσβαση της ΣΗΘ στο σύστηµα ηλεκτρισµού ιαφανής και αµερόληπτη χρήση καυσίµων Λιγότερη γραφειοκρατία στην προώθηση της µικρής- και της πολύ µικρής- ΣΗΘ Άρθρο 10 Ν. 3734/09 Νέα ενεργειακή στρατηγική της χώρας που θα θέτει σκοπούς και στόχους, τόσο για την ορθολογική χρήση της Ενέργειας, τη ΣΗΘ, τις ΑΠΕ όσο και για τη Αειφορία.

ΑΜΕΣΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΣΗΘ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Βελτίωση των τιµών των καυσίµων για ΣΗΘ Προώθηση της µικρής- & πολύ µικρής - ΣΗΘ Προώθηση της υποχρεωτικής µελέτης για ΣΗΘ σε µεγάλα κτίρια (νοσοκοµεία, ξενοδοχεία, κλπ.) Κατάργηση των ορίων στο δικαίωµα προτεραιότητας, για εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ισχύος. Το πλεόνασµα ισχύος από τη ΣΗΘ πρέπει να έχει προτεραιότητα απορρόφησης, ανεξάρτητα της παραγωγικής ικανότητας της µονάδας χωρίς την ύπαρξη ορίων Άµεση προώθηση του Νόµου για ΧΑΤ και των ESCO ηµιουργία σταθερού περιβάλλοντος για τη δηµιουργία επενδύσεων ΕξΕ στο χώρο της Ενέργειας.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ΣΗΘ είναι το καταλληλότερο εργαλείο για την αποκεντρωµένη παροχή ενεργειακών υπηρεσιών, Μεγάλη η συνεισφορά της ΣΗΘ στη µείωση του CO 2 υνατότητα για διπλασιασµό συµπαραγωγικού ηλεκτρισµού ως το 2015 - υνατότητα για παραγωγή του 22% της συνολικής παραγόµενης ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ υνατότητα µείωσης 127 εκ. τόνους εκποµπών αερίων ρύπων στην ΕΕ ως το 2015 & 258 εκ. τόνους ως το 2020 Οι εφαρµογές µικρής κλίµακας συστηµάτων ΣΗΘ έχουν πολλά πλεονεκτήµατα, ιδιαίτερα στον τριτογενή τοµέα

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΥΝ ΕΣΜΟΣ ΣΗΘ ΕΣΣΗΘ Ιδρύθηκε το 1995, Επιστηµονικό µη κερδοσκοπικό σωµατείο, Σκοπός του: Η προώθηση της ΣΗΘ, Μέλη του: Φυσικά και Νοµικά περίπου 80 σήµερα, Ιδρυτικό µέλος: COGEN EUROPE, Ευρωπαϊκού Συνδέσµου για την προώθηση της ΣΗΘ, Συµµετοχή σε Ευρωπαϊκά Ενεργειακά προγράµµατα IEE/ Πρόγραµµα CODE (2008-11) Οργανωτής του 1ου ιεθνούς Συνεδρίου, στη Θεσ/νικη, για την προώθηση της ΣΗΘ στην ΝΑ Ευρώπη, το 2005. Συµµετοχή εκπροσώπων όλων των χωρών της περιοχής.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας! www.hachp.gr www.cogeneurope.eu