ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑΤΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΕΚΟ του Ανέστη Ταρπάγκου Από την «κοινωνική ευαισθησία» στην πλήρη ιδιωτικοποίηση Αφετηριακά η κυβερνητική εξουσία της ΝΔ διακήρυσσε ότι «το κράτος οφείλει να εγγυάται την παροχή των δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών υψηλής ποιότητας σε εύλογες τιμές» σε μια κατεύθυνση «καθιέρωσης και επέκτασης του κοινωνικού κράτους». Βέβαια το ΠΑΣΟΚ στη διάρκεια της νεοφιλελεύθερης πρόσφατης 8ετίας του είχε ήδη προχωρήσει σε ευρεία μετοχοποίηση σημαντικών ΔΕΚΟ με αποτέλεσμα η κρατική συμμετοχή να έχει φτάσει στον ΟΤΕ στο 35%, στη ΔΕΗ στο 51%, στην ΕΥΔΑΠ στο 61% κ.λπ. Ωστόσο ένα μεγάλο φάσμα από τις 46 δημόσιες επιχειρήσεις παρέμειναν μέχρι σήμερα στον δημόσιο έλεγχο: ΟΑΣΑ, Ολυμπιακή Αεροπορία, Αττικό Μετρό, ΕΑΒ, ΕΛΤΑ κ.λπ. στο 100%. Από μια γενική σκοπιά, ο κρατικός κοινωφελής τομέας, και παρά την περί του αντιθέτου νεοφιλελεύθερη φιλολογία, ο οποίος αντιπροσωπεύει με τα έσοδά του το 10,2% του ΑΕΠ (16,8 δισεκ. ευρώ), εμφανίζει μια συνολικά ικανοποιητική εικόνα από την άποψη του οικονομικού του αποτελέσματος (560 εκατ. ευρώ για το 2005). Μάλιστα η επαρκής οικονομική αποδοτική αποτελεσματικότητα πολλών ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΠΑΠ, Ελληνικά Πετρέλαια κ.λπ.) υπερκαλύπτει την «ελλειμματική» λειτουργία άλλων (ΟΣΕ, ΕΘΕΛ, ΗΛΠΑΠ-ΗΣΑΠ κ.ά.). Μ αυτά τα δεδομένα, οι δανειακές ανάγκες των δημόσιων επιχειρήσεων που αφορούν επενδύσεις σε αναγκαία κοινωφελή συγκοινωνιακά έργα και ενεργειακά δίκτυα (ΔΕΗ 850 εκατ. ευρώ, ΟΣΕ 900 εκατ. ευρώ) ανέρχονται μόλις στα 2,5 δισεκ. ευρώ, πράγμα που αντιπροσωπεύει μια εντελώς φυσιολογική ορθολογική διαδικασία δημόσιας χρηματοδότησης των μεταφορικών, επικοινωνιακών και ενεργειακών υποδομών. Παρ όλα αυτά, η σημερινή κυβερνητική διαχείριση της ΝΔ οδηγείται στο ξεδίπλωμα της στρατηγικής του κεφαλαίου για την ολοκλήρωση των νεοφιλελεύθερων αναδιαρθρώσεων, με βάση άλλωστε και τις πρόσφατες υποδείξεις του ΔΝΤ. Έτσι ωθεί αυτή τη διαδικασία στα έσχατα όριά της: «Η πολιτική των αποκρατικοποιήσεων στοχεύει πρωτίστως στην απελευθέρωση των αγορών στην προσέλκυση επενδύσεων από τον ιδιωτικό τομέα». Στο στόχαστρο τίθεται ολόκληρη η παραγωγή των ΔΕΚΟ, με πρώτα βήματα στην τρέχουσα συγκυρία την Ολυμπιακή Αεροπορία, την εισαγωγή του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου στο ΧΑΑ, τη δραστηριοποίηση της Κτηματικής Εταιρίας Δημοσίου για τη μετοχοποίηση της ακίνητης δημόσιας περιουσίας, την παραχώρηση του υπολοίπου (27%) της κρατικής συμμετοχής στα Ελληνικά Πετρέλαια στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Ο Νόμος-πλαίσιο που επεξεργάστηκε η κυβέρνηση της ΝΔ και έρχεται να κατατεθεί στην ελληνική βουλή αποσκοπεί να ολοκληρώσει την ιδιωτικοποίηση από την άποψη της αποδόμησης του «προνοιακού» εργασιακού καθεστώτος που είχε κατοχυρωθεί για τον εργαζόμενο κόσμο στις ΔΕΚΟ, και τη μετάπτωσή του στο εργοδοτικό δεσποτικό καθεστώς της ιδιωτικής καπιταλιστικής παραγωγής. Τα κοινωνικά χαρακτηριστικά των ΔΕΚΟστο στόχαστρο του ολομέτωπου συντηρητισμού Ήδη από τα μέσα της 10ετίας του 1990 η νεοφιλελεύθερη κυβερνητική διαχείριση του ΠΑΣΟΚ ξεκίνησε τη σταδιακή αποκρατικοποίηση των ΔΕΚΟ μέσα από τη διαδικασία των μετοχοποιήσεων (ΔΕΗ, του ΟΤΕ κ.λπ.) σε μια στρατηγική «λειτουργικής» τους ιδιωτικοποίησης. Είχε προηγηθεί το νεοσυντηρητικό εγχείρημα της ΝΔ του 1990-93 με την απόπειρα εφαρμογής της «θεραπείας σοκ» με αποτέλεσμα την πολιτική και κοινωνική της αποσταθεροποίηση. Αυτή η στρατηγική είχε προφανή στόχο την απελευθέρωση των αντίστοιχων αγορών που έλεγχε μονοπωλιακά το δημόσιο, με τελική κατάληξη την ολοσχερή τους μετατροπή σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Έτσι η σταδιακή μεταβίβαση της ιδιοκτησίας των ΔΕΚΟ δεν μπορούσε να έχει άλλη κατάληξη από τη σημερινή διαδικασία της τελικής απεμπλοκής του αστικού κράτους από την κοινωφελή παραγωγική δραστηριότητα. Σ ολόκληρη αυτή τη διαδικασία οι πλειοψηφίες του κυβερνητικού συνδικαλισμού στις εργατικές Ομοσπονδίες των ΔΕΚΟ εξέφρασαν έμπρακτα και ενεργητικά την ανοιχτή τους συναίνεση χωρίς ποτέ να προχωρήσουν στην οποιαδήποτε κινητοποίηση εναντίωσής τους στην προωθούμενη ιδιωτικοποίηση, με μοναδική εξαίρεση την περίπτωση της Ιονικής Τράπεζας, που παρά τη μαζική απεργιακή δράση των εργαζομένων της αντιμετώπισε την εχθρότητα τόσο της ΟΤΟΕ όσο και της ΓΣΕΕ. Στη σημερινή συγκυρία οι δευτεροβάθμιες αυτές οργανώσεις τείνουν να εκφράσουν την αντίθεσή τους στη σχεδιαζόμενη κατάργηση της μονιμότητας και ευρύτερα του Σελίδα 1 / 5
«προνομιακού» καθεστώτος εργασίας, επικαλούμενες την αναγκαιότητα διατήρησης του «δημόσιου» χαρακτήρα αυτών των επιχειρήσεων. Εφ όσον έτσι συμβαίνει, είναι διατεθειμένες να ακυρώσουν την μέχρι σήμερα συναινετική τους στάση και να υιοθετήσουν κινητοποιήσεις από κοινού με το ταξικό εργατικό κίνημα της καπιταλιστικής παραγωγής (και προφανώς τις αριστερές συνδικαλιστικές κινήσεις στις ΔΕΚΟ), που να επιζητούν την αναίρεση κάθε μορφής μετοχοποίησης αυτών των δημόσιων επιχειρήσεων; Γιατί βέβαια αυτή η μάχιμη δυνητική διεκδίκηση είναι η απαρέγκλιτη προϋπόθεση για την οποιαδήποτε παραπέρα προάσπιση των κοινωνικών «κεκτημένων» σ αυτές τις επιχειρήσεις: Διαφορετικά, πώς μπορεί να λειτουργήσει οποιοδήποτε «προνοιακό» εργασιακό καθεστώς όταν ο ιδιοκτησιακός έλεγχος των ΔΕΚΟ έχει παραχωρηθεί ή ετοιμάζεται να δοθεί στο ιδιωτικό κεφάλαιο; Η μονιμότητα της εργασίας στην κοινωφελή παραγωγή δεν αποτέλεσε προϊόν κατάκτησης του εργατικού κινήματος, αλλά αφετηριακή θεσμοθέτηση του αστικού κράτους, που αποτυπώθηκε στους Γενικούς Κανονισμούς Προσωπικού, στο μέτρο που το καθεστώς τους ως δημόσιων Οργανισμών προσομοίαζε μ εκείνο του καθαυτό δημόσιου τομέα. Αποτέλεσμα αυτής της μονιμότητας απασχόλησης στάθηκε η ανεμπόδιστη ανάπτυξη συνδικάτων καθολικής εργατικής συμμετοχής (ΠΕΤ/ΟΤΕ, ΕΤΕ/ΔΕΗ κ.λπ.) που με τις κινητοποιήσεις τους κυρίως στη 10ετία του 1980 επέτυχαν σοβαρές κοινωνικές κατακτήσεις σ όλα τα επίπεδα, εφόσον άλλωστε έλεγχαν νευραλγικούς παραγωγικούς τομείς, που η ακινητοποίησή τους είχε παραλυτικά αποτελέσματα για τη συνολική οικονομική δραστηριότητα. Ωστόσο αυτό το καθεστώς εργασιακής διασφάλισης αναπαράχθηκε μέχρι σήμερα παράλληλα και μέσα στον γενικευμένο «κοινωνικό όλεθρο» που βίωσε η εργατική τάξη του ιδιωτικού τομέα, ιδιαίτερα στην τελευταία νεοφιλελεύθερη 15ετία: Η ελευθερία των «αναιτιολόγητων» απολύσεων σ ολόκληρο τον ιδιωτικό τομέα αποτέλεσε τον σιδηρού κανόνα επιβολής του διευθυντικού δικαιώματος στο σύνολο των καπιταλιστικών επιχειρήσεων, με συνέπεια την παράλυση των εργατικών συλλογικών συνδικαλιστικών ελευθεριών, σε συνέργεια με την καταλυτική επίδραση της σταθεροποιημένης μαζικής ανεργίας. Οι εργατικές Ομοσπονδίες στην κοινωφελή παραγωγή προβάλλουν σήμερα (μετά τη συναινετική τους στάση στην περίπτωση της συμφωνίας κρατικής εργοδοσίας και ΟΜΕ/ΟΤΕ) την αναγκαιότητα ματαίωσης των σχεδίων άρσης της μονιμότητας που απεργάζεται η κυβερνητική εξουσία της ΝΔ, ιδιαίτερα για το νεοπροσλαμβανόμενο εργατικό προσωπικό. Έχουν έτσι την πρόθεση, σε αντίθεση με την μέχρι σήμερα στάση απάθειάς τους προς την κοινωνική εργοδοτική καταστολή των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, να αναδείξουν το μείζον γενικευμένο ζήτημα της καθολικής προστασίας της εργασίας σ ολόκληρη την κοινωνική παραγωγή, διεκδικώντας από κοινού με το υπόλοιπο εργατικό ταξικό κίνημα τον έλεγχο, την «αιτιολόγηση» (μόνον για σπουδαίο αποδεδειγμένο λόγο ανεπάρκειας, απάτης κ.λπ.), και την δυνητική απαγόρευση των απολύσεων; Σ ολόκληρη τη μέχρι σήμερα περίοδο, κι ακόμη περισσότερο με τη νεοσυντηρητική διακυβέρνηση της ΝΔ, η επάνδρωση των κοινωφελών Οργανισμών πραγματοποιήθηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος της δια μέσου των ρουσφετολογικών προσλήψεων των κομματικών πελατειακών κατεστημένων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, πέρα από περιορισμένες περιπτώσεις τεχνικών, εργατοτεχνιτών και χειριστών. Αυτό το αδιαμφισβήτητο γεγονός είχε σαν αποτέλεσμα, μεταξύ των άλλων, τη διαμόρφωση ευρύτατων, σχεδόν συντριπτικών, συνδικαλιστικών πλειοψηφιών υποστήριξης του αστικού νεοφιλελεύθερου δικομματισμού. Χρησίμευσε για την «τακτοποίηση» και την πολιτική «εξάρτηση-ενσωμάτωση» πλατειών εργατικών στρωμάτων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, εν αντιθέσει με την καπιταλιστική παραγωγή αλλά και τομείς της Δημόσιας Διοίκησης όπου δεν μπορούσαν εξ αντικειμένου να λειτουργήσουν οι ρουσφετολογικοί κομματικοί μηχανισμοί (λ.χ. εκπαιδευτικοί δημόσιας εκπαίδευσης). Μ αυτή την έννοια, το ζήτημα που τίθεται για τους νεοπροσλαμβανόμενους δεν είναι μόνον η αναγκαιότητα προστασίας της απασχόλησής τους από την επιβολή του καθεστώτος του ιδιωτικού εργοδοτικού απολυταρχισμού, αλλά και οι ίδιες οι διαδικασίες ένταξής τους σ αυτές τις επιχειρήσεις. Η ίδια η εργοδοτική συνδικαλιστική γραφειοκρατία των ΔΕΚΟ διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία των ρουσφετολογικών «τακτοποιήσεων» των αντιδημοκρατικών κομματικών κατεστημένων: Έχουν στη σημερινή συγκυρία της νεοφιλελεύθερης σάρωσης των εργατικών δικαιωμάτων οι δευτεροβάθμιες οργανώσεις αυτών των επιχειρήσεων την πρόθεση να αγωνιστούν για την άτεγκτη επιβολή δημοκρατικών και διάφανων διαδικασιών προσλήψεων του εργατικού δυναμικού στη βάση των αντικειμενικών κριτηρίων της γνωστικής επάρκειας και της επαγγελματικής εμπειρίας; Σελίδα 2 / 5
Είναι γεγονός ότι εδώ και πάνω από μια 20ετία οι συνδικαλιστικές οργανώσεις της Κοινής Ωφέλειας (από κοινού με τα εργοστασιακά σωματεία), αποτελώντας τότε την ατμομηχανή του εργατικού συνδικαλισμού, είχαν καταστεί υποκείμενα προβολής των στρατηγικών της «κοινωνικοποίησης» και «αυτοδιαχείρισης», ιδιαίτερα μάλιστα η ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ και η ΟΒΕΣ. Ωστόσο η μετέπειτα παραφθορά και τα φαινόμενα ενσωμάτωσης της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας που σε πολλές περιπτώσεις κατέληξε να «αυτονομηθεί» σε μια ιδιότυπη «επαγγελματική εργατική αριστοκρατία», σε συνδυασμό με την προώθηση της ευρύτερης κεφαλαιοκρατικής ανασυγκρότησης (1986-96) και των νεοφιλελεύθερων αναδιαρθρώσεων (1996-2004), οδήγησαν όχι μόνον στην απεμπόληση αυτών των στρατηγικών στόχων, αλλά ακόμη περισσότερο στην επιβολή μηχανισμών πλήρους συνδιαχείρισης του κυβερνητικού συνδικαλισμού με την κρατική εργοδοσία των δημόσιων επιχειρήσεων. Ωστόσο το ζήτημα του εργατικού ελέγχου (στα επίπεδα της δημόσιας ιδιοκτησίας, της επιχειρηματικής διαχείρισης και οργάνωσης, της άσκησης της διευθυντικής εξουσίας, του επενδυτικού προγραμματισμού, της τιμολογιακής πολιτικής κ.λπ.) τίθεται εκ νέου στη σύγχρονη συγκυρία ολοσχερούς ιδιωτικοποίησης των ΔΕΚΟ. Το ερώτημα τίθεται αμείλικτο για τις εργατικές συνδικαλιστικές οργανώσεις των δημόσιων επιχειρήσεων, όσο και για το συνολικό φάσμα των ταξικών εργατικών συνδικάτων: Προτίθενται, σε αντίθεση με τις μέχρι σήμερα συνδιαχειριστικές πρακτικές του εργοδοτικού συνδικαλισμού, να αναδείξουν αγωνιστικά την προοπτική θεσμοθέτησης ενεργών και δραστικών μορφών λαϊκού και εργατικού ελέγχου των ΔΕΚΟ, ως μια προωθημένη μορφή γενικότερου κοινωνικού ελέγχου στους νευραλγικούς τομείς της ενέργειας, των επικοινωνιών, των συγκοινωνιών κ.λπ.; Το σαρωτικό κύμα του αγγλοσαξονικού νεοφιλελευθερισμού που τείνει να κυριαρχήσει στην ευρωπαϊκή ήπειρο επιχειρεί, παρ όλη τη λαϊκή πλειοψηφική απόρριψη του Σχεδίου Ευρωσυντάγματος, να ιδιωτικοποιήσει κάθε μορφή κοινωνικής παραγωγικής δραστηριότητας, να υπαγάγει κάθε μορφή δημόσιας κοινωφελούς υπηρεσίας στην έκθεση στον καπιταλιστικό ανταγωνισμό της ελεύθερης αγοράς. Σ αυτή την κατεύθυνση κινήθηκε τόσο ο εκσυγχρονισμός και η αναδιάρθρωση του ΠΑΣΟΚ, όσο και η κυβέρνηση της ΝΔ με το Νόμο-πλαισίο για τις ΔΕΚΟ που ετοιμάζεται να καταθέσει στην εθνική αντιπροσωπεία. Παρ όλα αυτά δεν ήταν παρά οι Ομοσπονδίες των δημόσιων επιχειρήσεων, που κυρίαρχα εκπροσωπούνται και επικαθορίζουν τη στάση της ΓΣΕΕ, που οδήγησαν στην υπογραφή και από την ελληνική εργατική συνομοσπονδία της διακήρυξης της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ΣΕΣ) για την υποστήριξη του «Ναι» στο γαλλικό δημοψήφισμα για το Ευρωσύνταγμα, που κατοχύρωνε πλήρως την αρχή της πλήρους απελευθέρωσης της αγοράς των κοινωφελών υπηρεσιών. Προσανατολίζονται σήμερα τα εργατικά συνδικάτα στη ΔΕΗ, στον ΟΣΕ, στην ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ, ακυρώνοντας τις μέχρι πρόσφατα τοποθετήσεις τους, στην προαγωγή και επιβολή κοινωνικών κριτηρίων λειτουργίας των ΔΕΚΟ, σε αντιπαράθεση με την κυριαρχία του εξοντωτικού ανταγωνισμού της καπιταλιστικής αγοράς; Ελλείμματα και χρηματοδότηση της Κοινής Ωφέλειας Κύρια επιχειρηματολογία της σημερινής εξουσίας της ΝΔ, όσο και της προηγούμενης διαχείρισης του ΠΑΣΟΚ, είναι τα διογκωμένα λειτουργικά ελλείμματα των ΔΕΚΟ, προβάλλοντας ιδιαίτερα εκείνα που αφορούν τον ΟΣΕ, την ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ αλλά και άλλων υπό δημόσιο έλεγχο βιομηχανικών επιχειρήσεων (ΕΑΒ, ΠΥΡΚΑΛ κ.λπ.). Και μια και κυρίαρχη κατεύθυνση του κυβερνητικού νεοφιλελευθερισμού δεν είναι παρά η περιστολή των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, ο μοναδικός δρόμος που προκρίνεται είναι η μεταβίβαση της ιδιοκτησίας των ΔΕΚΟ στο ιδιωτικό κεφάλαιο, προκειμένου το αστικό κράτος να καλύψει τα ελλείμματα της δημοσιονομικής του διαχείρισης. Ωστόσο αυτή η τοποθέτηση είναι ελλειμματική η ίδια από την άποψη της επιχειρηματολογίας της: Οι δημόσιες επιχειρήσεις λειτουργούν ως κρατικά μονοπώλια και μ αυτή την έννοια δεν μπορεί να αποτιμηθεί επιστημονικά η αποδοτικότητά τους με τα ιδιωτικά οικονομικά κριτήρια. Κλασική είναι η περίπτωση του ΟΣΕ όπου το έλλειμμά του δεν αντιπροσωπεύει τίποτα παραπάνω παρά την αναγκαία δημόσια χρηματοδότηση της ανακαίνισης και συντήρησης του δικτύου σιδηροδρομικής υποδομής, επενδύσεις από τις οποίες είναι απαλλαγμένες οι κάθε είδους επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν χωρίς επιπλέον κόστος τα δίκτυα Σελίδα 3 / 5
συγκοινωνιακών μεταφορών. Και σε κάθε περίπτωση αποτελεί κοινωνική αναγκαιότητα η διασφάλιση προσιτών οικονομικά για τον εργαζόμενο κόσμο τιμολογίων των ΔΕΚΟ, ενώ η αποκρατικοποίησή τους το μόνο που θα επέφερε θα ήταν ακριβότερες υποβαθμισμένες υπηρεσίες με αποκόμιση υψηλής ιδιωτικής κερδοφορίας. Έτσι, ακόμη και στην περίπτωση που διαπιστώνονταν ελλειμματική λειτουργία εξ αιτίας της κοινωνικής λαϊκής εξυπηρέτησης (αλλά και της έμμεσης «επιδότησης» του ιδιωτικού κεφαλαίου συμπίεση του κόστους μεταφοράς και διάθεσης των εμπορευμάτων), και εφόσον το σύγχρονο αστικό κράτος υπακούοντας στα δημοσιονομικά κριτήρια του Συμφώνου Σταθερότητας δηλώνει αδυναμία να τα καλύψει, αυτά δεν μπορούν να καλύπτονται κατά τον πλέον επαρκή τρόπο από την υψηλότερη φορολόγηση των υπερδιογκωμένων επιχειρηματικών κερδών, στην κατεύθυνση υπαγωγής τους στην εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών; Προτείνουν οι εργατικές Ομοσπονδίες της κοινωφελούς παραγωγής αυτόν τον τρόπο διεκδίκησης της κοινωνικής χρηματοδότησης των επενδύσεων και των λειτουργικών εξόδων των ΔΕΚΟ, σε αντιπαλότητα με την ιδιωτική επιχειρηματική κερδοφορία, ως ριζοσπαστική επίλυση του τεχνητά αναδεικνυόμενου ζητήματος της ελλειμματικής τους λειτουργίας; Το καθεστώς των δημόσιων επιχειρήσεωνμείζον επίδικο ζήτημα της ταξικής πάλης Είναι γεγονός ότι η μονιμότητα απασχόλησης στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δίνοντας τη δυνατότητα ελεύθερης ανάπτυξης των εργατικών συνδικάτων, οδήγησε στην πραγματοποίηση κοινωνικών κατακτήσεων, σε συνδυασμό πάντοτε με τη δυνατότητα απεργιακής παράλυσης νευραλγικών παραγωγικών τομέων: ομαλή επαγγελματική εξέλιξη στην οργανωτική δομή των Οργανισμών, χορήγηση εφάπαξ με τη συνταξιοδότηση, ειδικών επιδομάτων ανάλογα με τις εργασιακές συνθήκες, συγκριτικά αμβλυμένους παραγωγικούς ρυθμούς κ.λπ. Αντίθετα, η νεοφιλελεύθερη εργοδοτική επέλαση στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας οδήγησε στην ολοσχερή παραφθορά του εργασιακού καθεστώτος έτσι ώστε τα κοινωνικά εργασιακά χαρακτηριστικά των ΔΕΚΟ να φαντάζουν «απόμακρο όνειρο» για την μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων. Το σημερινό κύμα πλήρους αποκρατικοποίησης και απελευθέρωσης των αγορών προγραμματίζει την κατεδάφιση και αυτών των εργατικών πλεονεκτημάτων που επιτεύχθηκαν στην Κοινή Ωφέλεια, πράγμα που εύλογα προκαλεί την εναντίωση των αντίστοιχων εργατικών Ομοσπονδιών. Ωστόσο για να έχει αποτελεσματικότητα και ευρύτερη λαϊκή υποστήριξη αυτή η στάση απαιτεί την προαγωγή της εργατικής ριζοσπαστικής οπτικής της «εξίσωσης των εργαζομένων προς τα πάνω», σε αντιπαλότητα προς την σημερινή κυβερνητική πολιτική της «εξίσωσης προς τα κάτω». Μπορεί ο εργαζόμενος κόσμος στις ΔΕΚΟ να αντιπροσωπεύει μόνον το 5% του συνόλου της μισθωτής εργασίας, τη στιγμή που οι δημόσιοι υπάλληλοι εκπροσωπούν άλλο ένα 15% και ο εργαζόμενος κόσμος στον ιδιωτικό τομέα (ενεργοί εργαζόμενοι στην καπιταλιστική παραγωγή, άνεργοι και μετανάστες) να απαρτίζει το 80% του κόσμου της μισθωτής εργασίας, ωστόσο όμως ιστορικά κατέχει μια νευραλγική παραγωγική θέση στον ταξικό συσχετισμό των δυνάμεων στη συνολική οικονομική δραστηριότητα εξ αιτίας ακριβώς της απασχόλησής του στις δημόσιες επιχειρήσεις. Μπορεί η παραγωγική δραστηριότητα της Κοινής Ωφέλειας (ΔΕΗ, ΟΣΕ, ΟΤΕ, ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ, ΕΛΤΑ κ.λπ.) να μην αποτελεί το κυρίαρχο και προσδιοριστικό χαρακτηριστικό του συνολικού ελληνικού καπιταλισμού, ωστόσο όμως το συσσωρευμένο επενδυμένο κεφάλαιο καθώς και η διασφάλιση αγαθών και υπηρεσιών που προσφέρει, διατρέχουν όλους τους κοινωνικούς παραγωγικούς τομείς, τόσο των επιχειρήσεων όσο και των νοικοκυριών (γενική κατανάλωση ρεύματος, καθολική χρήση των συγκοινωνιακών μέσων κ.ά.). Μπορεί ένα τμήμα των κοινωφελών επιχειρήσεων να εμφανίζεται κατά έναν τεχνητό οικονομικό τρόπο ως «ελλειμματικό» (από την άποψη των αστικών οικονομικών κριτηρίων παραγωγικότητας του κεφαλαίου), ενώ απεναντίας ένα άλλο μέρος να παρουσιάζεται οικονομικά αποδοτικό, όμως η λειτουργία τους στα πλαίσια του συνολικού κοινωνικού σχηματισμού έχει εξ αντικειμένου καίρια κοινωνικά χαρακτηριστικά. Μπορεί οι δευτεροβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις στις ΔΕΚΟ (που αποτελούν την κυρίαρχη κοινωνική Σελίδα 4 / 5
εκπροσώπηση της ΓΣΕΕ της οποίας την πολιτική επικαθορίζουν) να έχουν εκφυλιστεί σ όλη την τελευταία 10ετία από την «ατμομηχανή» του εργατικού κινήματος που θεωρούνταν στις αρχές της 10ετίας του 1980 στους πλέον ακραιφνείς υποστηρικτές του εκσυγχρονισμού και της αναδιάρθρωσης, εξ αιτίας της πλεονεκτικής θέσης που διασφάλιζε το «προνοιακό» εργασιακό τους καθεστώς εν μέσω του γενικευμένου κοινωνικού ολέθρου της εργατικής τάξης του ιδιωτικού τομέα, ωστόσο όμως τα καίρια ζητήματα της κοινωφελούς παραγωγής έχουν πολύ μεγαλύτερη κοινωνική και πολιτική σημασία από τη διασφάλιση ή μη της δυνατότητας κοινωνικής αναπαραγωγής μιας εργοδοτικής συνδικαλιστικής «αριστοκρατικής» γραφειοκρατίας. Μπορεί το σημερινό ζήτημα που θέτει το σχέδιο του Νόμου-πλαίσιο της ΝΔ που ετοιμάζεται να κατατεθεί στη βουλή να θέτει στο επίκεντρό του την άρση της μονιμότητας των νεοπροσλαμβανομένων και την αποδιάρθρωση του ευρύτερου «πλεονεκτικού» καθεστώτος εργασίας, παρ όλα αυτά όμως η υπεράσπιση των κοινωνικών χαρακτηριστικών των δημόσιων επιχειρήσεων απαιτεί πολύ ευρύτερη εργατική ριζοσπαστική αντιμετώπιση για να έχει κοινωνική αποτελεσματικότητα. Σελίδα 5 / 5