Άλλα βιβλία της σειράς Συμβουλές και μυστικά των Εκδόσεων Κλειδάριθμος: Αρωματοθεραπεία Γιόγκα Όνειρα Ρέικι Σιάτσου Τσι Γκονγκ Το βιβλίο Αγιουρβέδα Συμβουλές και μυστικά: I I I Εξετάζει το ολοκληρωμένο σύστημα της αγιουρβεδικής θεραπείας Σας βοηθά να βρείτε τη δική σας ιδιοσυγκρασία (ντόσα) και να προσαρμόσετε ανάλογα τη διατροφή και τον τρόπο ζωής σας Προσεγγίζει την Αγιουρβέδα χωρίς ειδικούς όρους, ώστε να είναι εύκολα κατανοητό από κάθε αναγνώστη G. Warrier Dr. H. Verma K. Sullivan Η Karen Sullivan είναι επαγγελματίας συγγραφέας με ειδίκευση σε θέματα υγείας. Είναι τακτική συνεργάτιδα σε πολλά περιοδικά και έχει γράψει πολλά βιβλία. Τα βιβλία της σειράς Συμβουλές και μυστικά συνδυάζουν με εξαιρετικό τρόπο τη θεωρία και την πράξη, δίνοντας ξεκάθαρες και ολοκληρωμένες εξηγήσεις, με στόχο να απομυθοποιήσουν το θέμα που περιγράφουν και να σας δείξουν πώς να το αξιοποιήσετε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αγιουρβέδα Ο Dr. Harish Verma είναι ένας από τους διασημότερους θεραπευτές και συμβούλους της Αγιουρβέδα στην Ινδία, συγγραφέας του βιβλίου A Comprehensive Book of Ayurvedic Medicine. Συμβουλές και μυστικά Ο Gopi Warrier είναι ιδρυτής και πρόεδρος του Ayurvedic Charitable Hospital και της Ayurvedic Company of Great Britain. Χρησιμοποιήστε τις αρχές της αγιουρβεδικής θεραπείας για να φέρετε αρμονία στο πνεύμα, το σώμα, και την ψυχή Αγιουρβέδα Συμβουλές και μυστικά Gopi Warrier, Dr. Harish Verma & Karen Sullivan Συνδυασμός επιστήμης και φιλοσοφίας, η Αγιουρβέδα είναι το παραδοσιακό σύστημα θεραπείας που εφαρμόζεται στην Ινδία και τη Σρι Λάνκα εδώ και περισσότερα από 3000 χρόνια. Το βιβλίο εξηγεί τις αρχές της Αγιουρβέδα και τη σημασία της φυσικής, αρμονικής ισορροπίας ανάμεσα στις τρεις ντόσα. Εξετάζει όλους τους κλάδους της αγιουρβεδικής ιατρικής το διαλογισμό, το μασάζ, τα θεραπευτικά βότανα, τη θεραπεία με έλαια, τις ασκήσεις αναπνοών, και πολλά άλλα. Επειδή η διατροφή και ο τρόπος ζωής βρίσκονται στον πυρήνα της αγιουρβεδικής φιλοσοφίας, το βιβλίο επικεντρώνεται στις τροφές που ταιριάζουν σε κάθε ιδιοσυγκρασία, δείχνοντάς μας πώς να διατηρούμε την ισορροπία και την ευεξία μας σε περιόδους στρες ακολουθώντας έναν απλό, αγιουρβεδικό τρόπο ζωής.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πώς να χρησιμοποιήσετε το βιβλίο 6 Εισαγωγή 8 Αγιουρβέδα: Η επιστήμη της ζωής 10 Η προσέγγιση της Αγιουρβέδα 66 Διατροφή και τρόπος ζωής 150 Με τη βοήθεια ειδικού ή χωρίς; 190 Γλωσσάρι 216 Σχετική βιβλιογραφία 217 Χρήσιμες διευθύνσεις 218 Ευρετήριο 220 Ευχαριστίες 224
ΑΓΙΟΥΡΒΕΔΑ: Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Αγιουρβέδα σημαίνει «επιστήμη της ζωής». Είναι σανσκριτική λέξη και προέρχεται από τις λέξεις άγιους και βέδα, οι οποίες σημαίνουν «ζωή» και «γνώση» αντίστοιχα. Άγιους ονομάζονται οι καθημερινοί κύκλοι της ζωής, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν το σώμα, τις αισθήσεις, το μυαλό, και την ψυχή. Βέδα είναι η γνώση του κόσμου μας και του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν όλα όσα περιλαμβάνονται σε αυτόν. Οι μεγάλοι ρίσι (προφήτες ή σοφοί) της αρχαίας Ινδίας ανακάλυψαν τις βέδες και διαπίστωσαν ότι περιέχουν τα μυστικά της ασθένειας και της υγείας. Βασιζόμενοι στις βέδες, οργάνωσαν την εξελιγμένη επιστήμη της ζωής που είναι γνωστή ως Αγιουρβέδα, η οποία λαμβάνει υπόψη τα πολυάριθμα σωματικά, διανοητικά, συναισθηματικά, και πνευματικά στοιχεία της ζωής, τα οποία είναι απαραίτητα για καλή υγεία και ευεξία. Γι' αυτό το λόγο η Αγιουρβέδα είναι ολιστική επιστήμη, αφού ασχολείται με την υγεία συνολικά ή σε κάθε επίπεδο. 10
ΑΓΙΟΥΡΒΕΔΑ: ΣΥΜΒΟΥΛeΣ ΚΑΙ ΜΥΣΤΙΚa
Κατανοήστε την Αγιουρβέδα Η δυτική άποψη Στη Δύση, πιστεύουμε ότι όλοι οι άνθρωποι είναι κατά κύριο λόγο ίδιοι και θεραπεύουμε τις "παθήσεις" και όχι τον πάσχοντα. Η Αγιουρβέδα θεωρεί κάθε ασθενή μοναδικό και εκτός από τη σωματική υγεία, συνυπολογίζει τη νοητική και την πνευματική του κατάσταση. Η διάγνωση βασίζεται στη μοναδική ιδιοσυγκρασία του ασθενούς. 1 Φυσική ισορροπία Στόχος της Αγιουρβέδα είναι η αποκατάσταση της ισορροπίας του μυαλού, του σώματος, και της ψυχής. Το αρχαίο σύστημα της Αγιουρβέδα διδάσκει ότι όλες οι ασθένειες επηρεάζουν το σώμα και το νου και ποτέ δε θεραπεύει το ένα ξεχωριστά από το άλλο. Η αγιουρβεδική ιατρική μπορεί να είναι απλή και κατανοητή, όταν για παράδειγμα χρησιμοποιούμε ένα φυτικό φάρμακο για τον πονόλαιμο ή τον πονοκέφαλο, ή πιο σύνθετη, όπως όταν εξετάζουμε την κατάσταση της υγείας μας σε προηγούμενες ζωές για να αποκτήσουμε ή να διατηρήσουμε την καλή μας υγεία σε αυτή τη ζωή. Μια σύγχρονη προσέγγιση Αν και η Αγιουρβέδα έχει ιστορία τουλάχιστον 3000 ετών, έχει αλλάξει πολύ με το πέρασμα του χρόνου, αφού έχουν αλλάξει ο τρόπος ζωής, η διατροφή, και οι απαιτήσεις του οργανισμού μας. Η Αγιουρβέδα, μάλιστα, θεραπεύει πολλές σύγχρονες παθήσεις, όπως το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου και η μυαλγική εγκεφαλοπάθεια (σύνδρομο χρόνιας κόπωσης), τις οποίες έχει αποτύχει να αντιμετωπίσει η δυτική ιατρική. Σε καμία περίπτωση δεν είναι ένα σύνολο κανόνων ζωής το οποίο βασίζεται σε απαρχαιωμένους μύθους. Είναι ένα διαχρονικό, δυναμικό, εξελιγμένο σύστημα υγείας, το οποίο έχει αποδειχθεί επιστημονικά ορθό.
Για καλύτερη υγεία Σύμφωνα με τη βεδική φιλοσοφία, η ζωή μας αποκτά νόημα όταν προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητές μας, αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει όταν η υγεία μας δεν είναι αρκετά καλή. Η αγιουρβεδική θεωρία βασίζεται στην ιδιοσυγκρασία του ατόμου, η οποία τον κάνει ευάλωτο σε ορισμένες ασθένειες. Η Αγιουρβέδα λαμβάνει υπόψη την επίδραση των ψυχοσωματικών παραγόντων στις περισσότερες ασθένειες, καθώς και οποιαδήποτε ανισορροπία στη βασική ιδιοσυγκρασία του ατόμου. Επικεντρώνεται στη διατήρηση της ευεξίας και στη βελτίωση της πνευματικής, διανοητικής, και σωματικής ικανότητα του ατόμου για αυτοθεραπεία. Η θεραπεία στοχεύει στην αποκατάσταση της ισορροπίας των βασικών ιδιοσυγκρασιών, των ντόσα (δείτε τις σελίδες 30-31). Ιερή ιατρική Στην Ινδία, ένα ρητό λέει ότι ο πλούτος που προέρχεται από την ιατρική είναι μιαρός, γιατί αποκτάται από τον πόνο των άλλων. Η Αγιουρβέδα λέγεται ότι ήταν δώρο των θεών, και επομένως πρέπει να εφαρμόζεται με συμπόνια και ευγένεια, και όχι με απληστία ή εγωισμό. ΑΓΙΟΥΡΒΕΔΑ: secrets of ayurveda ΣΥΜΒΟΥΛeΣ ΚΑΙ ΜΥΣΤΙΚa Αγιουρβέδα: η επιστήμη της ζωής Κατανοήστε την Αγιουρβέδα 1
Θρησκευτικές ρίζες Η Αγιουρβέδα δίνει έμφαση στην πνευματική πλευρά της ζωής και έχεις τις ρίζες της στον Ινδουισμό. 1 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΟΥΡΒΕΔΑ Η Αγιουρβέδα έχει πλούσια και πολύπτυχη ιστορία, η οποία είναι σε μεγάλο βαθμό συνυφασμένη με την ινδική μυθολογία. Αν και η Αγιουρβέδα θεωρείται αιώνια και οικουμενική, καθώς δεν ανήκει σε καμιά συγκεκριμένη χώρα, θρησκεία, ή πολιτισμό, οι ρίζες της βρίσκονται στην Ανατολή και συγκεκριμένα στο Τσαράκα Σαμχίτα. Αυτό το εξαιρετικό κείμενο παθολογίας, το οποίο γράφτηκε 2000 χρόνια πριν την ανακάλυψη του μικροσκοπίου, λέει ότι το σώμα αποτελείται από κύτταρα και παρουσιάζει 20 διαφορετικούς μικροοργανισμούς οι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες. Ρίζες Η αρχαία αγιουρβεδική γνώση μάς λέει ότι πριν από χιλιάδες χρόνια, οι ρίσι (οι σοφοί) είχαν αποκαρδιωθεί από τον ανθρώπινο πόνο. Συνειδητοποίησαν ότι η κακή υγεία και ο μειωμένος χρόνος ζωής, δεν άφηναν αρκετό χρόνο στους ανθρώπους να αναπτύξουν την πνευματικότητά τους. Πενήντα δύο σοφοί ταξίδεψαν ως τους πρόποδες των Ιμαλαΐων για να μάθουν να καθαρίζουν τον κόσμο από την ασθένεια. Ο δρόμος της υγείας Στην Αγιουρβέδα, η πνευματικότητα θεωρείται θεμέλιος λίθος της ευεξίας σε αυτή τη ζωή και στην επόμενη.
Η γέννηση της Αγιουρβέδα Οι 52 σοφοί διαλογίστηκαν όλοι μαζί και μέσω αυτής της πνευματικής πρακτικής, απέκτησαν γνώσεις τις οποίες κατέγραψαν για να δημιουργήσουν την Αγιουρβέδα. Το βασικό κείμενο, γνωστό ως Τσαράκα Σαμχίτα, θεωρείται ιερό. Οι σοφοί δέχτηκαν τρία είδη γνώσεων: την αιτιολογία (την επιστήμη της αιτίας των ασθενειών), τη συμπτωματολογία (τη μελέτη και την ερμηνεία των συμπτωμάτων), και τη θεραπευτική αγωγή. Ο θεός της ίασης Ο Σίβα είναι ένας από τους θεούς της ίασης στον Ινδουισμό. Λατρεύεται ως θεραπευτής των ασθενειών. Δαιμονικές ασθένειες Πριν την εμφάνιση της Αγιουρβέδα, οι άνθρωποι πίστευαν ότι τις αρρώστιες προκαλούσαν οι διάφοροι δαίμονες των ασθενειών. Όταν το σώμα υποφέρει από μια ασθένεια, το πνεύμα βαραίνει από τις κοσμικές έγνοιες, κάτι που αποτελεί εμπόδιο στο δρόμο για τη φώτιση και τη σωματική και ψυχική υγεία. Το δώρο του Βράχμα Οι Βέδες, η βασική πηγή των αγιουρβεδικών γνώσεων, αποκαλύφθηκαν από τον θεό Βράχμα, το δημιουργό του σύμπαντος σύμφωνα με τον Ινδουισμό. ΑΓΙΟΥΡΒΕΔΑ: secrets of ayurveda ΣΥΜΒΟΥΛeΣ ΚΑΙ ΜΥΣΤΙΚa Αγιουρβέδα: η επιστήμη της ζωής Η ιστορία της Αγιουρβέδα 15
16 Η προέλευση της Αγιουρβέδα Άγιους και βιδ Οι σανσκριτικές λέξεις άγιους (ζωή) και βιδ (επιστήμη) συνθέτουν τη λέξη Αγιουρβέδα, «επιστήμη της ζωής». Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι οι πρώτες διδαχές της Αγιουρβέδα περιλαμβάνονταν στα ιερά κείμενα του Ινδουισμού, τις Βέδες, αν και αυτό δεν μπορεί να αποδειχθεί. Υπάρχουν τέσσερις βέδες, και η Αθάρβα Βέδα, ένα μέρος της τέταρτης, περιέχει μια από τις παλαιότερες λεπτομερείς περιγραφές του συστήματος της Αγιουρβέρδα. Από αυτό και άλλα κείμενα (δείτε τη σελίδα 15), αναπτύχθηκε η αγιουρβεδική ιατρική. Στους αιώνες που ακολούθησαν, το σύστημα αυτό προσαρμοζόταν για να βοηθάει καλύτερα τους ανθρώπους των διαφόρων εποχών. Διάδοση Ο Ασόκα, αυτοκράτορας της Ινδίας από το 272 έως το 231 π.χ. φρόντισε για τη δημιουργία πολλών αγιουρβεδικών νοσοκομείων. Επίσης, έστειλε μαθητές στην Άπω και τη Μέση Ανατολή, και η φιλοσοφία της Αγιουρβέδα διαδόθηκε εκτός της Ινδίας και επηρέασε τις θεραπευτικές πρακτικές της Κίνας, της Αραβικής Χερσονήσου, της Περσίας, και της Ελλάδας. Πλέον γνωρίζουμε ότι οι γνώστες της Αγιουρβέδα έφτασαν στην αρχαία Αθήνα και ότι η αρχαιοελληνική ιατρική βασιζόταν στη θεωρία των διαφόρων ανθρώπινων τύπων, ή ιδιοσυγκρασιών, η οποία μπορεί να συσχετιστεί με τις τρεις ντόσα της Αγιουρβέδα (δείτε τις σελίδες 30-31). Η αρχαιοελληνική ιατρική επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη της παραδοσιακής δυτικής ιατρικής. Οι επιρροές της Αγιουρβέδα στην κινεζική ιατρική είναι προφανείς και οι δύο χρησιμοποιούν τα ενεργειακά σημεία, τη διάγνωση του σφυγμού, και τα φυτικά φάρμακα. Τα πέντε στοιχεία της κινεζικής ιατρικής ίσως έχουν τη ρίζα τους στα αγιουρβεδικά παντσαμαχαμπχούτα (δείτε τις σελίδες 54-55).
Ο 0ος αιώνας Η Αγιουρβέδα ήταν το κύριο σύστημα ιατρικής της Ινδίας μέχρις τις αρχές του 20ού αιώνα, όταν οι αποικιοκράτες άρχισαν να ευνοούν τις δυτικές ιατρικές πρακτικές και θεώρησαν την Αγιουρβέδα παρωχημένη. Πολλές πλούσιες οικογένειες ενθάρρυναν τα παιδιά τους να σπουδάσουν δυτική ιατρική και η Αγιουρβέδα άρχισε να χάνεται. Ωστόσο, το 1980, το Εθνικό Κογκρέσο της Ινδίας με ψήφισμά του αποφάσισε ότι η Αγιουρβέδα πρέπει να έχει ίδιο κύρος με τη δυτική ιατρική. Σήμερα, η επιστήμη της Αγιουρβέδα ακμάζει και περισσότερες από 500 εταιρείες και νοσοκομεία έχουν δημιουργηθεί στην Ινδία τα τελευταία δέκα χρόνια. Πλέον, οι συμβατικοί γιατροί συνεργάζονται με τους γιατρούς της Αγιουρβέδα. Ένας υπερβατικός γιόγκι Η Αγιουρβέδα ήρθε στη Δύση τη δεκαετία του 1960 από τον Μαχαρίσι Μάχες Γιόγκι, τον ινδό γκουρού του υπερβατικού διαλογισμού. Έδωσε διαλέξεις στις ΗΠΑ και στη Γερμανία, ενώ στους οπαδούς του συγκαταλέγονταν και οι Μπιτλς. ΑΓΙΟΥΡΒΕΔΑ: secrets of ayurveda ΣΥΜΒΟΥΛeΣ ΚΑΙ ΜΥΣΤΙΚa Αγιουρβέδα: η επιστήμη της ζωής Η προέλευση της Αγιουρβέδα 1
Παράδοση στα βότανα Τα αγιουρβεδικά φάρμακα βασίζονται σε φυτικά συστατικά και παρασκευάζονται από βότανα. 1 ΟΙ ΟΚΤΩ ΚΛΑΔΟΙ Η αγιουρβεδική ιατρική περιλαμβάνει οκτώ κλάδους. Η εκπαίδευση των θεραπευτών γνωστών και ως βαϊντίγια περιλαμβάνει τις αρχές της διατροφής, της ψυχολογίας, της βοτανοθεραπείας, της κλιματολογίας και, σε πολλές περιπτώσεις, τη θεραπεία με κρυστάλλους και την αστρολογία. Ολιστική προσέγγιση Σκοπός της Αγιουρβέδα δεν είναι μόνο η θεραπεία των ασθενών, αλλά και η πρόληψη των ασθενειών και η διατήρηση της ζωής. Η αγιουρβεδική θεωρία της δημιουργίας ασχολείται με διάφορους παράγοντες που όλοι συνδέονται μεταξύ τους όπως: το σώμα το μυαλό ο νους την ψυχή (συνείδηση) τα παντσαμαχαμπχούτα (πέντε στοιχεία) Αυτοί οι τέσσερις παράγοντες συμπληρώνουν ο ένας τον άλλο και είναι εξίσου σημαντικοί για κάθε άνθρωπο. Το δέντρο της ζωής Η Αγιουρβέδα περιλαμβάνει όλους τους κλάδους της ιατρικής, από την παιδιατρική ως τη γηριατρική, και από τη βοτανοθεραπεία ως τη γενική και την πλαστική χειρουργική. ΓΗΡΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ
ΩΤΟΡΙΝΟΛΑΡΥΓΓΟΛΟΓΙΑ ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΑ Αγιουρβέδα: η επιστήμη της ζωής Οι οκτώ κλάδοι ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗΣ ΑΓΙΟΥΡΒΕΔΑ: ΣΥΜΒΟΥΛeΣ ΚΑΙ ΜΥΣΤΙΚa 19
Άλλα βιβλία της σειράς Συμβουλές και μυστικά των Εκδόσεων Κλειδάριθμος: Αρωματοθεραπεία Γιόγκα Όνειρα Ρέικι Σιάτσου Τσι Γκονγκ Το βιβλίο Αγιουρβέδα Συμβουλές και μυστικά: I I I Εξετάζει το ολοκληρωμένο σύστημα της αγιουρβεδικής θεραπείας Σας βοηθά να βρείτε τη δική σας ιδιοσυγκρασία (ντόσα) και να προσαρμόσετε ανάλογα τη διατροφή και τον τρόπο ζωής σας Προσεγγίζει την Αγιουρβέδα χωρίς ειδικούς όρους, ώστε να είναι εύκολα κατανοητό από κάθε αναγνώστη G. Warrier Dr. H. Verma K. Sullivan Η Karen Sullivan είναι επαγγελματίας συγγραφέας με ειδίκευση σε θέματα υγείας. Είναι τακτική συνεργάτιδα σε πολλά περιοδικά και έχει γράψει πολλά βιβλία. Τα βιβλία της σειράς Συμβουλές και μυστικά συνδυάζουν με εξαιρετικό τρόπο τη θεωρία και την πράξη, δίνοντας ξεκάθαρες και ολοκληρωμένες εξηγήσεις, με στόχο να απομυθοποιήσουν το θέμα που περιγράφουν και να σας δείξουν πώς να το αξιοποιήσετε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αγιουρβέδα Ο Dr. Harish Verma είναι ένας από τους διασημότερους θεραπευτές και συμβούλους της Αγιουρβέδα στην Ινδία, συγγραφέας του βιβλίου A Comprehensive Book of Ayurvedic Medicine. Συμβουλές και μυστικά Ο Gopi Warrier είναι ιδρυτής και πρόεδρος του Ayurvedic Charitable Hospital και της Ayurvedic Company of Great Britain. Χρησιμοποιήστε τις αρχές της αγιουρβεδικής θεραπείας για να φέρετε αρμονία στο πνεύμα, το σώμα, και την ψυχή Αγιουρβέδα Συμβουλές και μυστικά Gopi Warrier, Dr. Harish Verma & Karen Sullivan Συνδυασμός επιστήμης και φιλοσοφίας, η Αγιουρβέδα είναι το παραδοσιακό σύστημα θεραπείας που εφαρμόζεται στην Ινδία και τη Σρι Λάνκα εδώ και περισσότερα από 3000 χρόνια. Το βιβλίο εξηγεί τις αρχές της Αγιουρβέδα και τη σημασία της φυσικής, αρμονικής ισορροπίας ανάμεσα στις τρεις ντόσα. Εξετάζει όλους τους κλάδους της αγιουρβεδικής ιατρικής το διαλογισμό, το μασάζ, τα θεραπευτικά βότανα, τη θεραπεία με έλαια, τις ασκήσεις αναπνοών, και πολλά άλλα. Επειδή η διατροφή και ο τρόπος ζωής βρίσκονται στον πυρήνα της αγιουρβεδικής φιλοσοφίας, το βιβλίο επικεντρώνεται στις τροφές που ταιριάζουν σε κάθε ιδιοσυγκρασία, δείχνοντάς μας πώς να διατηρούμε την ισορροπία και την ευεξία μας σε περιόδους στρες ακολουθώντας έναν απλό, αγιουρβεδικό τρόπο ζωής.