ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΕΔΙΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΑΣΤΙΚΗ ΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΑΣ Σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασ 2016 Σ 1 σηςv.2 1 Το παρόν κείμενο αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή του σχεδίου ΚΥΑ που διαβιβάστηκε από τον ΑΣΔΑ στο ΥΠΑΠΕΝ (ΑΠ 10396/110/06.03.15) ) και περιλαμβάνει διορθώσεις τεχνικού και θεσμικού χαρακτήρα.
ΑΔΑ: ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ & ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΧΩΡΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Διεύθυνση Σχεδιασμού Μητροπολιτικών, Αστικών και Περιαστικών Περιοχών Αθήνα,...2016 Αρ. πρωτ.: ΠΡΟΣ: Ταχ. Δ/νση : Πανόρμου 2 115 23 Αθήνα Πληροφορίες Τηλ. Fax E mail ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Υπουργείο Υγείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Έχοντας υπόψη: Σελίδα 2
1. Τις διατάξεις του ν. 2742/1999 «Χωροταξικός σχεδιασμός και αειφόρος ανάπτυξη και άλλες διατάξεις» (Α 207) και ιδίως τις διατάξεις του άρθρου 12 αυτού. 2. Τις διατάξεις του ν. 4277/2014 «Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας Αττικής και άλλες διατάξεις» (Α 156). 3. Τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (Α 153/2002) 4. Το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (Α 128/2008). 5. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ/τος 63/2005 (Α 98). 6. Την υπ αριθμ. 18150/9 4 2012 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Προδιαγραφές σύνταξης σχεδίων ολοκληρωμένης αστικής παρέμβασης» (Β 1341). 7. Το Π.Δ. 24/2015 «Σύσταση και μετονομασία Υπουργείων, μεταφορά της Γενικής Γραμματει ας Κοινωνικω ν Ασφαλι σεων» (ΦΕΚ Α 20), 8. Το Π.Δ. 25/2015 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτω ν Υπουργω ν και Υφυπουργω ν» (ΦΕΚ Α 21, διο ρθωση σφα λματος ΦΕΚ Α 22), 9. Την Υ5/27.01.2015 απόφασης του Πρωθυπουργού «Σύσταση Θέσεων Αναπληρωτω ν Υπουργω ν και Υφυπουργω ν» (ΦΕΚ Β 204), 10. Το Π.Δ. 100/2014 «Οργανισμο ς Υπουργει ου Περιβα λλοντος, Ενε ργειας και Κλιματικη ς Αλλαγη ς.» (ΦΕΚ Α 167) ο πως τροποποιη θηκε και ισχυ ει. 11. Την αρ. Υ112/04.03.15 Απόφαση Πρωθυπουργού με θέμα «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ιωάννη Τσιρώνη.» (ΦΕΚ 311/Β). 12. Την από 08/09/2014 ανάρτηση στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://home.asda.gr/soap/intro.html, δια της οποίας γνωστοποιήθηκε στο κοινό Σελίδα 3
η έναρξη της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης επί του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης για τη Δυτική Αθήνα. 13. Τις απόψεις που διατυπώθηκαν στο πλαίσιο της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης επί του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης για τη Δυτική Αθήνα. 14. Την από 11/12/2014 επιστολή του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με την οποία διαβιβάστηκε αντίγραφο του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης για το κέντρο της Αθήνας και το Πρόγραμμα Δράσης προς τα συναρμόδια Υπουργεία. 15. Την από 15.11.13 Προγραμματική Σύμβαση του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Δυτικής Αθήνας και του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας. 16. Την υπ αριθμ. 146/2015 γνωμοδότηση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής. 17. Την υπ αριθμ. 471/2014 γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αγ. Αναργύρων Καματερού 18. Την υπ αριθμ. 13/2015 γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αγίας Βαρβάρας 19. Την υπ αριθμ. 287/2014 γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αιγάλεω 20. Την υπ αριθμ. 5/2015 γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ιλίου 21. Την υπ αριθμ. 3/2015 γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Περιστερίου 22. Την υπ αριθμ. 1/2015 γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πετρούπολης 23. Την υπ αριθμ. 400/2014 γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Φυλής 24. Την υπ αριθμ. 7/2015 γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Χαϊδαρίου 25. Την από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Μητροπολιτικού Σχεδιασμού. Σελίδα 4
26. Το γεγονός ότι με τις διατάξεις της παρούσας απόφασης προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, η οποία δεν δύναται να προσδιορισθεί, Αποφασίζουμε Άρθρο 1 Έγκριση του ΣΟΑΠ Δυτικής Αθήνας Εγκρίνεται το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης (ΣΟΑΠ) Δυτικής Αθήνας, όπως περιγράφεται στα επόμενα άρθρα. Άρθρο 2 Περιοχή παρέμβασης και χρονική διάρκεια του ΣΟΑΠ 1. Ως περιοχή παρέμβασης του ΣΟΑΠ Δυτικής Αθήνας ορίζεται η περιοχή που εμφανίζεται στον Χάρτη που παρατίθεται στο Παράρτημα Ι της παρούσας. Το σύνολο της εδαφικής περιοχής των Δήμων του ΑΣΔΑ (Αγία Βαρβάρα, Άγιοι Ανάργυροι Καματερό, Αιγάλεω, Ίλιον, Περιστέρι, Πετρούπολη, Φυλή και Χαϊδάρι) που καταλαμβάνεται από οικιστικό ιστό προσδιορίζεται ως «ευρύτερη περιοχή παρέμβασης» του ΣΟΑΠ, στο οποίο θα υλοποιηθούν οι οριζόντιες ενέργειες του ΣΟΑΠ. Στο εσωτερικό της προηγούμενης «ευρύτερης περιοχής παρέμβασης» προσδιορίζονται θύλακες, στου οποίους θα υλοποιηθούν, επιπλέον, οι γεωγραφικά εστιασμένες ενέργειες. 2. Η χρονική διάρκεια του ΣΟΑΠ εκτείνεται στην χρονική περίοδο 2016 έως 2020. Άρθρο 3 Στόχος και Κατευθύνσεις Στρατηγικής Παρέμβασης 1.α. Κεντρικός Στόχος του ΣΟΑΠ Δυτικής Αθήνας είναι ο επαναπροσδιορισμός της Δυτικής Αθήνας ως ενός ισότιμου τμήματος της ευρύτερης Αθήνας, με υπέρβαση του διαχρονικού κοινωνικού διαχωρισμού και της δομικά δυσμενέστερης θέσης που είχε η Σελίδα 5
περιοχή. Συνεπώς, δεν επιδιώκεται απλώς η επαναφορά στην προ κρίσης κατάσταση, αλλά η ανάταξη και διαχρονικών δομικών προβλημάτων της περιοχής του ΣΟΑΠ που προϋπήρχαν της κρίσης. β. Η στρατηγική παρέμβασης επιδιώκει να καλύψει το σύνολο των διαστάσεων της κρίσης και των προγενέστερων προβλημάτων, και να συντονίσει και επιτύχει την υλοποίηση μιας σειράς δράσεων με κεντρικό παρονομαστή τη χωρική και κοινωνική συνοχή. 2. Για την προώθηση του στόχου ορίζονται οι κατευθύνσεις της στρατηγικής παρέμβασης ως εξής: Βελτίωση της θέσης της Δυτικής Αθήνας στο πολεοδομικό συγκρότημα και τη μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας, αντιμετώπιση των χρονίων προβλημάτων άνισης ανάπτυξης Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Χωρική και κοινωνική συνοχή. Αποτελεσματική διαχείριση του δημόσιου χώρου, Υιοθέτηση καινοτόμων και σύγχρονων μορφών διαχείρισης της πληροφορίας έξυπνη πόλη, Αναβάθμιση της εικόνας και ταυτότητας του χώρου, 3. Ως αρχές υλοποίησης της στρατηγικής παρέμβασης προσδιορίζονται οι παρακάτω: υιοθέτηση προγράμματος δράσης που εστιάζει στη Δυτική Αθήνα έχοντας ως γνώμονα την αλληλεπίδραση με τη μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας (περιοχή ευθύνης του ΡΣΑ), μακροπρόθεσμος ορίζοντας εφαρμογής της παρέμβασης, διαχρονική προσπάθεια, συστηματικότητα, χρονική ιεράρχηση δράσεων και διαμόρφωση προτεραιοτήτων, συνέργεια με ευρύτερες πολιτικές και παρεμβάσεις, ολοκληρωμένος χαρακτήρας του προγράμματος με αναγκαία την εμπλοκή πολλών φορέων (δημόσιου και ιδιωτικού τομέα) και κρίσιμο το ρόλο του συντονισμού τους σε κεντρικό επίπεδο. Σελίδα 6
4. Η επίτευξη του στόχου στο πλαίσιο των αρχών της στρατηγικής προϋποθέτει την ύπαρξη και λειτουργία μόνιμου μηχανισμού παρακολούθησης, διαχείρισης, συντονισμού, αξιολόγησης και ανάδρασης. Άρθρο 4 Ειδικοί στόχοι ΣΟΑΠ Ως ειδικοί στόχοι του ΣΟΑΠ ορίζονται οι εξής: 1. Ανάκτηση και ενίσχυση της Κοινωνικής Συνοχής 2. Στήριξη της Οικονομικής Βάσης 3. Αναβάθμιση φυσικού Περιβάλλοντος 4. Αναβάθμιση του Πολιτιστικού Περιβάλλοντος 5. Ανάκτηση και αναβάθμιση Πολεοδομικού Χώρου 6. Αναβάθμιση αγοράς Ακινήτων 7. Αποκατάσταση αισθήματος Ασφάλειας Άρθρο 5 Άξονες του ΣΟΑΠ 1. Η στρατηγική και οι ειδικοί στόχοι του ΣΟΑΠ υλοποιούνται μέσω ενεργειών, οι οποίες ομαδοποιούνται σε δεκαεπτά (17) άξονες και αποτελούν τα επιχειρησιακά στοιχεία του. Κάθε άξονας ενσωματώνει μια ομάδα ενεργειών. Οι ειδικοί στόχοι επιτυγχάνονται μέσω περισσότερων ενεργειών και αξόνων και, ως εκ τούτου ειδικοί στόχοι, άξονες και ενέργειες τελούν σε οργανική και λειτουργική αλληλεξάρτηση και αλληλεπίδραση. 2. Οι άξονες του ΣΟΑΠ ανά ειδικό στόχο είναι οι εξής: 1 Κοινωνική συνοχή προώθηση της κοινωνικής συνοχής μέσω βελτίωσης των υποδομών και των προσφερόμενων υπηρεσιών του κοινωνικού κράτους έμφαση στον ρόλο της πολιτιστικής δημιουργίας και σε πολιτικές ενίσχυσής της Σελίδα 7
2 Οικονομική βάση ενίσχυση των παραγωγικών και επαγγελματικών δραστηριοτήτων της περιοχής με παράλληλη αξιοποίηση των αναπτυξιακών, συγκριτικών και ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της μέτρα και δράσεις για το μετασχηματισμό προς πιο δυναμική κατεύθυνση των δραστηριοτήτων της οικονομικής βάσης της περιοχή 3 Περιβάλλον δημιουργία χώρων πρασίνου και βελτίωση και αναβάθμιση του υπάρχοντος πρασίνου της πόλης και του εξωαστικού χώρου ενίσχυση των περιβαλλοντικών υποδομών 4. Πολιτιστικό Περιβάλλον Πολιτιστική Κληρονομιά προστασία και ανάδειξη αρχαιολογικών χώρων και μνημείων ανάπτυξη πολιτιστικών διαδρομών διασύνδεσης αρχαιολογικών χώρων και μνημείων 5 Πολεοδομικό χώρος απόκτηση ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων, καθώς και συντήρηση, αναβάθμιση και επέκταση των υπαρχόντων αισθητική αναβάθμιση και ανάδειξη σημαντικών τοποσήμων ανάδειξη συγκεκριμένης χωρικής ταυτότητας σε επιμέρους περιοχές ομαλή και ποιοτική διαχείριση της καθημερινότητας έμφαση στην βιώσιμη κινητικότητα αναθεώρηση του πολεοδομικού σχεδιασμού ανάπτυξης της ψηφιακής παρουσίας των δήμων 6 Ακίνητα αναθέρμανση της αγοράς των ακινήτων Σελίδα 8
υποδειγματικές και πιλοτικές δράσεις για τα ακίνητα 7 Ασφάλεια αντιμετώπιση των φαινομένων παραβατικότητας ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας στο δημόσιο χώρο 8 Τεχνική υποστήριξη της εφαρμογής του ΣΟΑΠ Άρθρο 6 Παρακολούθηση και εφαρμογή του ΣΟΑΠ 1. Το ΣΟΑΠ Δυτικής Αθήνας υλοποιείται με τη σύμπραξη και συμμετοχή των αρμόδιων για κάθε ενέργεια φορέων, που μπορεί ενδεικτικά να συνίσταται στη χρηματοδότηση, την εισφορά εκτάσεων ή/και κτισμάτων, την κατασκευή αναγκαίων έργων και υποδομών, την παροχή υπηρεσιών, την διάθεση υπαρχουσών δομών και υποδομών, καθώς και ανθρώπινου δυναμικού, τον σχεδιασμό και υλοποίηση θεσμικών παρεμβάσεων. 2. Το ΣΟΑΠ αποτελεί βάση διαμόρφωσης μιας στρατηγικής ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης κατά την προγραμματική περίοδο 2014 2020, στην κατεύθυνση ενεργειών βιώσιμης αστικής ανάπτυξης και ολοκληρωμένων χωρικών επενδύσεων. 3. Φορέας Διαχείρισης του ΣΟΑΠ είναι ο Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Δυτικής Αθήνας (ΑΣΔΑ). Σχετική εποπτεία γίνεται από Επιτροπή Διαχείρισης που θα αποτελείται από έναν εκπρόσωπο κάθε Δήμου της περιοχής παρέμβασης του ΣΟΑΠ, όπως αυτή προσδιορίζεται στο άρθρο 2 του παρόντος, και έναν εκπρόσωπο του ΑΣΔΑ. Η Επιτροπή Διαχείρισης θα εκπονήσει Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας, και θα στηρίζεται τεχνικά από τον ΑΣΔΑ. 4. Η παρακολούθηση και η αξιολόγηση της εφαρμογής του ΣΟΑΠ γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 9, του άρθρου 12 του ν.2742/99 όπως ισχύει. 5. Ο συντονισμός της εφαρμογής του ΣΟΑΠ γίνεται από την Επιτροπή Συντονισμού, που συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και λειτουργεί κατά τα προβλεπόμενα στην 17903/01.04.2016 (ΑΔΑ: 6ΜΔΤ4653Π8 ΒΡΦ) Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα Σελίδα 9
με τις διατάξεις του άρθρου 14, περίπτωση 3α του ν.4277/14. Στις συνεδριάσεις της Επιτροπής δύναται να συμμετέχουν εκπρόσωποι Δήμων, της Περιφέρειας, της κοινωνίας των πολιτών ή άλλων θεσμικών ή μη φορέων. 6. Ο Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Δυτικής Αθήνας (ΑΣΔΑ) δύναται να παρέχει την απαραίτητη τεχνική υποστήριξη των ενεργειών της παραγράφου 5 του παρόντος άρθρου. Αρθρο 7 Ενέργειες και Πρόγραμμα Δράσης του ΣΟΑΠ 1. Το Πρόγραμμα Δράσης, που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΙ της παρούσας, διαρθρώνεται σε επιμέρους ενέργειες, στις οποίες εξειδικεύονται οι απαιτούμενες κανονιστικές, διαχειριστικές και χρηματοδοτικές ρυθμίσεις, τα απαραίτητα μέτρα και προγράμματα, οι φορείς εκτέλεσης και χρηματοδότησης, καθώς και τυχόν συμπληρωματικές ενέργειες. 2. Οι Ενέργειες του ΣΟΑΠ Δυτικής Αθήνας είναι οι εξής: Ενέργεια 1 Ενέργεια 2 Ενέργεια 3 Ενέργεια 4 Ενέργεια 5 Ενέργεια 6 Ενέργεια 7 Ενέργεια 8 Ενέργεια 9 Ενέργειες προώθησης της κοινωνικής ένταξης ευάλωτων και ειδικών ομάδων του πληθυσμού Ειδικές δράσεις διευκόλυνσης της καθημερινότητας σε ευάλωτες ομάδες κατοίκων ή/και προβληματικές ζώνες Βελτίωση των υποδομών περίθαλψης και πρόνοιας και της ίσης πρόσβασης σε αυτές Ειδικές δράσεις για εντοπισμένα ακραία προβλήματα φτώχειας Ενέργειες δια βίου μάθησης Βελτίωση των υποδομών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Επιμόρφωση μεταναστών και Ρομά για διευκόλυνση κοινωνικής ένταξης (γλώσσα κλπ.) και για μείωση του ψηφιακού χάσματος Εφαρμογή εθνικής στρατηγικής για τους Ρομά (σκέλος στέγασης) Μέτρα στεγαστικής πολιτικής Σελίδα 10
Ενέργεια 10 Στήριξη νέων μορφών κοινωνικής οικονομίας Ενέργεια 11 Οριζόντια ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στη Δυτική Αθήνα Ενέργεια 12 Κλαδική ανασυγκρότηση οικονομικής βάσης Δυτικής Αθήνας Ενέργεια 13 Καθορισμός ειδικών ενισχύσεων προς τις επιχειρήσεις της Δυτικής Αθήνας, κυρίως μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου Ενέργεια 14 Ειδικά μέτρα στήριξης του εμπορίου Ενέργεια 15 Παρεμβάσεις ενίσχυσης αστικών cluster Ενέργεια 16 Ενίσχυση διατροφικής γεωργίας Ενέργεια 17 Ειδικά μέτρα στήριξης του τουρισμού Ενέργεια 18 City Marketing και Branding Δυτικής Αθήνας Ενέργεια 19 Επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση Ενέργεια 20 Αξιοποίηση ακινήτων του δημόσιου τομέα στη Δυτική Αθήνα Ενέργεια 21 Μετακίνηση σημαντικών φορέων του δημοσίου τομέα στη Δυτική Αθήνα Ενέργεια 22 Βελτίωση αστικής σήμανσης και πληροφόρησης Ενέργεια 23 Ενέργειες υποστήριξης ΑΜΕΑ Ενέργεια 24 Βελτίωση αστικής υποδομής υπέρ ΑΜΕΑ Ενέργεια 25 Παρεμβάσεις ρυμοτομίας Ενέργεια 26 Αναθεώρηση πολεοδομικού σχεδιασμού Ενέργεια 27 Οικονομικά εργαλεία εφαρμογής πολεοδομικού σχεδιασμού Ενέργεια 28 Δημιουργία Προδιαγραφών και Οδηγού για παρεμβάσεις στο δημόσιο χώρο Ενέργεια 29 Αθλητικές υποδομές και δραστηριότητες άσκησης πληθυσμού Ενέργεια 30 Δράσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων που συνδέονται με τα Καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος Ενέργεια 31 Ειδικές Ζώνες Ανάπλασης Σελίδα 11
Ενέργεια 32 Νέες πεζοδρομήσεις Ενέργεια 33 Αναβάθμιση επιλεγμένων εκτατικών κοινόχρηστων χώρων και μεγάλων χώρων πρασίνου Ενέργεια 34 Αντιμετώπιση υψηλών πυκνοτήτων, εξασφάλιση κοινόχρηστων χώρων κλπ. Ενέργεια 35 Αναμόρφωση πεζοδρομίων Ενέργεια 36 Δράσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων του θεσμικού πλαισίου προστασίας και χρήσεις των διατηρητέων κτηρίων Ενέργεια 37 Δράσεις για τα εγκαταλελειμμένα κτήρια Ενέργεια 38 Αποκατάσταση προσβασιμότητας στους κοινόχρηστους χώρους Ενέργεια 39 Αντιπλημμυρική υποδομή Ενέργεια 40 Καλλιτεχνικές παρεμβάσεις στο δημόσιο χώρο Ενέργεια 41 Έξυπνη και Ψηφιακή Δυτική Αθήνα Ενέργεια 42 Παρέμβαση στο κτιριακό όγκο Απόσυρση Ενέργεια 43 Οριζόντια μέτρα στήριξης αγοράς ακινήτων Ενέργεια 44 Εξειδίκευση και εφαρμογή ΣΒΑΚ Δυτικής Αθήνας Ενέργεια 45 Προώθηση νέων χώρων στάθμευσης σε κατάλληλες θέσεις Ενέργεια 46 Δίκτυο ποδηλατοδρόμων Ενέργεια 47 Ενίσχυση Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και οργανική ένταξη μέσων σταθερής τροχιάς στη Δυτική Αθήνα Ενέργεια 48 Αντιμετώπιση ηχορρύπανσης Ενέργεια 49 Αντιμετώπιση οπτικής ρύπανσης Ενέργεια 50 Αστική γεωργία Πράσινες ταράτσες Ενέργεια 51 Εκσυγχρονισμός του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας και βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας Ενέργεια 52 Σύστημα επανάχρησης του νερού Σελίδα 12
Ενέργεια 53 Αναβάθμιση διαχείρισης απορριμμάτων Ενέργεια 54 Αντιμετώπιση της παραβατικότητας Ενέργεια 55 Τεχνική Υποστήριξη Εφαρμογής 3. Οι συνέργειες μεταξύ των Ενεργειών του ΣΟΑΠ παρουσιάζονται στο Παράρτημα ΙΙΙ. 4. Οι δείκτες αποτελεσμάτων που θα χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο των δράσεων του ΣΟΑΠ είναι οι προβλεπόμενοι ανά επενδυτική προτεραιότητα από το ΠΕΠ Αττικής. Συγκεκριμένα, ισχύει ο επόμενος πίνακας. Επενδυτική προτεραιότητα Κωδικός δείκτη Δείκτης Μονάδα μέτρησης 1a, 1b Τ3293 Επιχειρήσεις που ασχολούνται με επιστημονική έρευνα και ανάπτυξη Αριθμός 1a, 1b Τ3211 Δαπάνη Ε&Α των επιχειρήσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ % (ως ποσοστό του ΑΕΠ) 2b, 2c Τ3222 Εξυπηρετούμενος πληθυσμός από ηλεκτρονικές εφαρμογές % στον τομέα των μεταφορών 2b, 2c Τ3221 Ποσοστό ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται μέσω ηλεκτρονικού % εμπορίου 3a, 3c, 3d Τ3231 Αύξηση του αριθμού των συνεργαζόμενων επιχειρήσεων Αριθμός υψηλής προστιθέμενης αξίας σε cluster θερμοκοιτίδες 3a, 3c, 3d Τ3233 Μεταβολή της αξία των εξαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών εκατ., τρέχουσες τιμές 3a, 3c, 3d Τ3232 Απασχόλησης στις ΜΜΕ της Περιφέρειας (Β γενή και Γ γενή Αριθμός τομέα 4b, 4c, 4g Τ3243 Εγκατεστημένη ισχύς ΣΗΘΥΑ MW 4b, 4c, 4g Τ3242 Κατανάλωσης ενέργειας στον οικιστικό και δημόσιο τομέα Σε χιλιάδες KWh 4b, 4c, 4g Τ3244 Αριθμός Δημόσιων Κτιρίων με αναβάθμιση της ενεργειακής Πλήθος κτιρίων κατηγορίας κατά δύο βαθμίδες 4b, 4c, 4g Τ3241 Περιορισμός της αύξησης της τελικής κατανάλωσης Σε χιλιάδες KWh ηλεκτρικής ενέργειας στη βιομηχανία και τον τριτογενή τομέα 5a Τ3251 Ποσοστό πληθυσμού που προστατεύεται από μέτρα % διαχείρισης κινδύνων 6a, 6b, 6c, 6e Τ3261 Ποσοστό ισοδύναμου πληθυσμού που καλύπτεται από δίκτυα % και εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων 6a, 6b, 6c, 6e Τ3262 Ποσοστό ισοδύναμου πληθυσμού που έχει πρόσβαση σε καλής % ποιότητας νερό ύδρευσης 6a, 6b, 6c, 6e Τ3263 Αριθμός εισιτηρίων πολιτιστικών χώρων της Περιφέρειας Αριθμός 6a, 6b, 6c, 6e Τ3265 Μέγιστος αριθμός ημερών με μέση ημερήσια συγκέντρωση Αριθμός ημερών ΑΣ10 μεγαλύτερη από 50 μg/m3 που καταγράφεται σε σταθμό μέτρησης 7a, 7b, 7c Τ3272 Πληθυσμός που εξυπηρετείται από μέσα σταθερής τροχιάς Πληθυσμός 7a, 7b, 7c Τ3277 Αριθμός θανατηφόρων ατυχημάτων (παρασύρσεις πεζών) Αριθμός ατόμων 7a, 7b, 7c Τ3271 Αριθμός επιβατών/ τουριστών στο λιμάνι του Πειραιά (σημ. αφορά μόνον έμμεσα το παρόν ΣΟΑΠ) Διακινηθέντες επιβάτες κρουαζιέρας 8iii, iv Τ3282 Επιχειρήσεις που βελτίωσαν την επιχειρησιακής τους Αριθμός λειτουργία ένα έτος μετά την ενίσχυσή τους 8iii, iv Τ3281 Νέες επιχειρήσεις στους τομείς της ΠΣΕΕ που συνεχίζουν τη Αριθμός λειτουργία τους ένα έτος μετά την ενίσχυσή τους 9i, 9ii, 9iii, 9iv, 9v Τ3291 Αριθμός κοινωνικών επιχειρήσεων που η λειτουργία τους Αριθμός συνεχίζεται ένα έτος μετά την ίδρυσή τους 9i, 9ii, 9iii, 9iv, 9v Τ3296 Άτομα των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού με πρόσβαση σε Αριθμός υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και ένταξης 9i, 9ii, 9iii, 9iv, 9v Τ3297 Ποσοστό κάλυψης των δράσεων του Health Safety Net επί του γενικού συνόλου των πολιτών που διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχειας και δεν διαθέτουν ασφαλιστική κάλυψη Αριθμός Σελίδα 13
Επενδυτική προτεραιότητα Κωδικός δείκτη Δείκτης 9i, 9ii, 9iii, 9iv, 9v Τ3299 Κάλυψη του πληθυσμού των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο που λαμβάνουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας 9i, 9ii, 9iii, 9iv, 9v T3294 Μειονεκτούντα άτομα που συμμετέχουν σε εκπαίδευση /κατάρτιση που αποκτούν εξειδίκευση που κατέχουν θέση απασχόλησης, συμπεριλαμαβανομενης της αυτοαπασχόλησης εντός έξι μηνών από την λήξη της συμμετοχής τους 9i, 9ii, 9iii, 9iv, 9v Τ3295 Μειονεκτούντα άτομα που δραστηριοποιούνται σε αναζήτηση εργασίας, που συμμετέχουν σε εκπαίδευση καταρτιση που αποκτούν εξειδίκευση που κατέχουν θέση απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένης της αυτοαπασχόλησης αμέσως μετά την λήξη της συμμετοχής τους 10a T3311 Ποσοστό πληθυσμού που εξυπηρετείται από εκπαιδευτικές υποδομές Μονάδα μέτρησης Αριθμός Αριθμός Άτομα 5. Οι δείκτες εκροών που θα χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο των δράσεων του ΣΟΑΠ είναι οι προβλεπόμενοι ανά επενδυτική προτεραιότητα από το ΠΕΠ Αττικής (στο τμήμα «Δείκτες εκροών ανά επενδυτική προτεραιότητα και, κατά περίπτωση, ανά κατηγορία περιφέρειας» της ανάλυσης ανά επενδυτική προτεραιότητα). % Άρθρο 8 Παραρτήματα Προσαρτώνται και αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της παρούσας τα Παραρτήματα Ι, ΙΙ και ΙΙΙ που ακολουθούν. Σελίδα 14
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΟΑΠ Σελίδα 15
Σελίδα 16
Η ένταξη των θυλάκων σε Δήμους έχει ως εξής: Θύλακες Δ. Αιγάλεω Δ. Περιστερίου Δ. Πετρούπολης Δ. Χαϊδαρίου Δ. Αγίας Βαρβάρας Δήμος Ιλίου Δήμος Αγ. Αναργύρων Καματερού Δήμος Φυλής Α 1 Β 1 1 1 Γ 1 1 Δ 1 1 1 1 Ε 1 ΣΤ 1 Ζ 1 Η 1 Θ 1 Ι 1 ΙΑ 1 Σελίδα 17
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ Πρόγραμμα Δράσης του ΣΟΑΠ Σελίδα 18
Ενέργεια 1 Δράσεις προώθησης της κοινωνικής ένταξης ευάλωτων και ειδικών ομάδων του πληθυσμού Τίτλος Ενέργειες προώθησης της κοινωνικής ένταξης ευπαθών ομάδων του πληθυσμού Άξονας Στόχος Κοινωνική συνοχή Οικονομική βάση Περιβάλλον Πολεοδομικός χώρος Ακίνητα Ασφάλεια Άμεσος Προτεραιότητα Πολύ υψηλή Χ Υψηλή μέση Μέση Χαρακτήρας Νομοθετικός Διοικητικός Έργο Επιδότηση Άυλη ενέργεια Άλλο α, β, γ β γ Χωρική διάσταση Οριζόντια Χ Εστίαση σε θύλακες Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ Περιγραφή Η ανθρωπιστική κρίση που έχει πλήξει τη χώρα κατά την τελευταία 5ετία συνδυάζεται στη Δυτική Αθήνα με μακροχρόνια διαρθρωτική καθυστέρηση και ο συνδυασμός των δύο παραγόντων έχει ως συνέπεια την ύπαρξη αυξημένων ποσοστών ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Η παρούσα ενέργεια συνίσταται στην εξειδίκευση του Περιφερειακού Στρατηγικού Σχεδίου Κοινωνικής Ένταξης (ΠεΣΣΚΕ) της Αττικής, που θα εξειδικεύει την Εθνική Στρατηγική Κοινωνικής Ένταξης και θα εξειδικεύεται σε Τοπικά Σχέδια Κοινωνικής Ένταξης. Ουσιαστικά συνίσταται στο Τοπικό Σχέδιο Κοινωνικής Ένταξης Δυτικής Αθήνας. Σημειώνεται ότι το ΠεΣΣΚΕ θα περιλάβει δράσεις στοχευμένες στις ανάγκες των «Ομάδων Στόχου» που κατηγοριοποιούνται σε τρεις βασικές υπο ομάδες (συνολικά: «ευπαθείς ομάδες»): Τις Ευάλωτες Ομάδες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται κυρίως άτομα με αναπηρίες, εξαρτημένα ή απεξαρτημένα από ουσίες άτομα, αποφυλακισμένοι, οροθετικοί κ.λπ. Τις Ειδικές Ομάδες, όπως, μακροχρόνια άνεργοι, οικονομικά μη ενεργά άτομα, μέλη πολύτεκνων οικογενειών με χαμηλό οικογενειακό εισόδημα, γυναίκες/μητέρες θύματα κακοποίησης, μονογονεϊκές οικογένειες κ.λπ. Τις Λοιπές Ομάδες, όπως Νοικοκυριά χωρίς κανέναν εργαζόμενο, άτομα προερχόμενα από περιθωριοποιημένες κοινότητες, φτωχοί εργαζόμενοι ή/και συνταξιούχοι με χαμηλό οικογενειακό εισόδημα, ανασφάλιστοι κ.λπ. Η ολοκλήρωση του ΠεΣΣΚΕ και του Τοπικού Σχεδίου θα διασφαλίσει την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου πλέγματος παρεμβάσεων, μέσω των οποίων θα προωθείται η κοινωνική ένταξη και η καταπολέμηση της φτώχειας των ευάλωτων και των ειδικών ομάδων πληθυσμού. Ως συνεκτικές πολιτικές ενεργού ένταξης, οι παρεμβάσεις αυτές θα ανταποκρίνονται σε μία πολυτομεακή προσέγγιση και θα στοχεύουν στην ενίσχυση των δυνατοτήτων πρόσβασης σε κοινωνικού χαρακτήρα υπηρεσίες, σε υπηρεσίες εκπαίδευσης και υγείας και προώθησης στην απασχόληση και ιδιαίτερα στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας / επιχειρηματικότητας/ καινοτομίας. Θα αξιοποιηθεί επίσης το εργαλείο της Σελίδα 19
«Ο.Χ.Ε.», ενώ θα επιδιωχθεί συμπληρωματικότητα και με λοιπές παρεμβάσεις, όπως ενδεικτικά του FEAD και του AMF. Είναι προφανές από την απαρίθμηση αυτή ότι η παρούσα δράση θα έχει ισχυρή συνέργεια με ορισμένες άλλες δράσεις του ΣΟΑΠ που εστιάζονται σε ορισμένα από τα αντικείμενα αυτά. Συνέργειες άλλες δράσεις Βήματα υλοποίησης με 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 19, 23, 24, 40 Υποενέργεια α Συντονισμός με την Περιφέρεια Αττικής για το σχεδιασμό του Τοπικού Σχεδίου Κοινωνικής Ένταξης Δυτικής Αθήνας ως συνιστώσας του ΠεΣΣΚΕ Αττικής Υποενέργεια β Ενέργειες πληροφόρησης δυνητικών δικαιούχων Υποενέργεια γ Ενέργειες τεχνικής στήριξης δυνητικών δικαιούχων Εμπλεκόμενοι φορείς Φορέας / φορείς σχεδιασμού Φορέας / φορείς εφαρμογής Υποενέργεια α Φορέας ΣΟΑΠ, Περιφέρεια Αττικής Υποενέργεια β ΑΣΔΑ Υποενέργεια γ Φορέας ΣΟΑΠ Πηγές χρηματοδότησης ΠΕΠ Αττικής 2014 2020, ΑΠ9: Προώθηση της Κοινωνικής Ένταξης και Καταπολέμηση της Φτώχειας και Διακρίσεων Διασφάλιση της Κοινωνικής Συνοχής (ΕΚΤ) ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ 2014 2020 Χρονοδιάγραμμα 2 Έναρξη Λήξη Υποενέργεια α 1Τ18 1Τ18 Υποενέργεια β 2Τ18 4Τ20 Υποενέργεια γ 3Τ18 4Τ20 2 Στους συμβολισμούς τύπου χτψψ στο παρόν τμήμα των δελτίων δράσης, το «Τ» σημαίνει «τρίμηνο». Σελίδα 20
Ενέργεια 2 Ειδικές δράσεις διευκόλυνσης της καθημερινότητας σε ευάλωτες ομάδες κατοίκων ή/και προβληματικές ζώνες Τίτλος Ειδικές δράσεις διευκόλυνσης της καθημερινότητας σε ευάλωτες ομάδες κατοίκων ή/και προβληματικές ζώνες Άξονας Στόχος Κοινωνική συνοχή Οικονομική βάση Περιβάλλον Πολεοδομικός χώρος Ακίνητα Ασφάλεια Άμεσος Προτεραιότητα Πολύ υψηλή Χ Υψηλή μέση Μέση Χαρακτήρας Νομοθετικός Διοικητικός Έργο Επιδότηση Άυλη ενέργεια Άλλο α, β β γ Χωρική διάσταση Οριζόντια Χ Εστίαση σε θύλακες* Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ Χ Χ Χ Χ Χ Χ Χ Χ Περιγραφή Με δεδομένο ότι η Δυτική Αθήνα συνολικά βρίσκεται υπό συνθήκες άνισης χωρικής ανάπτυξης στο εσωτερικό της μητροπολιτικής Αθήνας, υπάρχουν επιμέρους μικρο περιοχές και θύλακες με πιο έντονα προβλήματα, είτε λόγω της συγκέντρωσης υψηλών ποσοστών ευπαθών ομάδων (των κατηγοριών της δράσης 1 ή και άλλων, όπως οι ηλικιωμένοι, είτε λόγω προβλημάτων (πολεοδομικών και περιβαλλοντικών) των ίδιων των περιοχών. Όταν οι δύο αυτές πτυχές συνυπάρχουν τα προβλήματα γίνονται εκρηκτικά και προκαλούν και δευτερογενή προβλήματα όπως πχ. η αύξηση της παραβατικότητας και εγκληματικότητας, η αυξανόμενη αίσθηση ανασφάλειας των κατοίκων, η υποβάθμιση των κοινωνικών υπηρεσιών. Η αντιμετώπιση του προβλήματος δεν αρκεί να γίνει οριζόντια, αλλά απαιτούνται εξαιρετικά ισχυρές στοχευμένες γεωγραφικά δράσεις (που θα συνδυάσουν και ενέργειες από άλλες δράσεις του ΣΟΑΠ, ανάλογα με το «μείγμα» προβλημάτων κάθε θύλακα. Αναλύεται στις ακόλουθες υποενέργειες, που συνδέονται άμεσα με το ΠΕΠ Αττικής καθώς και σε ορισμένες περιπτώσεις με υπηρεσίες που ήδη παρέχονται από την τοπική αυτοδιοίκηση: α. Εντοπισμός συγκεκριμένων μικρο περιοχών/θυλάκων παρέμβασης. β. Εφαρμογή στοχευμένων προγραμμάτων. Αυτά, ενδεικτικά, μπορούν να περιλαμβάνουν: κοινωνική αρωγή σε άτομα ευπαθών ομάδων τόνωση λειτουργίας Κέντρων Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ), στελέχωση με εξειδικευμένο κοινωνικό, ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό (κοινωνικούς λειτουργούς, φυσικοθεραπευτές, Έργοθεραπευτές κ.λπ.) μείωση/επιδότηση διδάκτρων και τροφείων σε δημοτικούς παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς για μακροχρόνια ανέργους, μονογονεϊκές οικογένειες κ.λπ., προσλήψεις αναγκαίου προσωπικού για προσαρμογή της λειτουργίας των στις πραγματικές ανάγκες των δικαιούχων [σημ. θα προηγηθεί διερεύνηση για την Σελίδα 21
αναγκαιότητα τροποποίσης του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου] οργάνωση δράσεων κοινωνικής συμμετοχής: θεατρικά εργαστήρια, ομάδες ανάγνωσης και εικαστικών, εθελοντικών παρεμβάσεων σε επίπεδο γειτονιάς. Βήματα υλοποίησης Εμπλεκόμενοι φορείς Υποενέργεια α Εντοπισμός συγκεκριμένων μικρο περιοχών/θυλάκων παρέμβασης Υποενέργεια β Εφαρμογή στοχευμένων προγραμμάτων Φορέας / φορείς σχεδιασμού Φορέας / φορείς εφαρμογής Υποενέργεια α Φορέας ΣΟΑΠ, Δήμοι Υποενέργεια β Περιφέρεια Αττικής, Δήμοι Πηγές χρηματοδότησης ΠΕΠ Αττικής 2014 2020, ΑΠ9: Προώθηση της Κοινωνικής Ένταξης και Καταπολέμηση της Φτώχειας και Διακρίσεων Διασφάλιση της Κοινωνικής Συνοχής (ΕΚΤ), και ΑΠ10: Ανάπτυξη Αναβάθμιση Στοχευμένων Κοινωνικών Υποδομών και Υποδομών Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΕΤΠΑ).ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ 2014 2020 Χρονοδιάγραμμα Έναρξη Λήξη Υποενέργεια α 1Τ18 1Τ18 Υποενέργεια β 3Τ18 4Τ20 * πρώτος εντοπισμός. Επιδέχεται προσθηκών κατά την πορεία εφαρμογής του ΣΟΑΠ Σελίδα 22
Ενέργεια 3 Βελτίωση των υποδομών περίθαλψης και πρόνοιας και της ίσης πρόσβασης σε αυτές Τίτλος Βελτίωση των υποδομών περίθαλψης και πρόνοιας και της ίσης πρόσβασης σε αυτές Άξονας Στόχος Κοινωνική συνοχή Οικονομική βάση Περιβάλλον Πολεοδομικός χώρος Ακίνητα Ασφάλεια Άμεσος Έμμεσος Προτεραιότητα Πολύ υψηλή Χ Υψηλή μέση Μέση Χαρακτήρας Νομοθετικός Διοικητικός Έργο Επιδότηση Άυλη ενέργεια Άλλο α β. γ Χωρική διάσταση Οριζόντια Χ Εστίαση σε θύλακες Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ Περιγραφή Η παρούσα δράση εστιάζει στη βελτίωση των υποδομών περίθαλψης και πρόνοιας καθαυτή, και στην ίση πρόσβαση ειδικά σε αυτές από το σύνολο του πληθυσμού ως γενικό πρόταγμα (σε αντιδιαστολή προς δράσεις όπως η 1 και μερικώς η 2, που εστιάζουν σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού). Έχει συνέργεια με αυτές, και κατά βάση εξειδικεύει αντίστοιχες δράσεις του ΠΕΠ Αττικής. Περιλαμβάνει ενέργειες όπως η συμπλήρωση και βελτίωση των κοινωνικών υποδομών της Δυτικής Αθήνας στους τομείς της υγείας, της πρόνοιας (υποδομές α βαθμιας και β βαθμιας υγείας, της ψυχικής υγείας και της πρόνοιας) και της κοινωνικής φροντίδας (παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί, ειδικές υποδομές εξυπηρέτησης ευάλωτων ομάδων κ.λπ.). Περιλαμβάνονται κτιριακές και υλικοτεχνικές υποδομές στις παραπάνω κατηγορίες κοινωνικών και λοιπών υποδομών. Οι παρεμβάσεις θα χωροθετούνται με τη λογική διαμόρφωσης ενός συνεκτικού περιφερειακού δικτύου κοινωνικών υποδομών της Δυτικής Αθήνας στους τομείς της υγείας, της πρόνοιας και της κοινωνικής φροντίδας. Μέσω της αναβάθμισης των κοινωνικών υποδομών στους τομείς της υγείας, της πρόνοιας και της κοινωνικής φροντίδας, επιδιώκεται η ευρύτερη αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και η αστική αναζωογόνηση υποβαθμισμένων περιοχών της Αττικής. Βήματα υλοποίησης Υποενέργεια α Συντονισμός με την Περιφέρεια Αττικής για την εξειδίκευση των αντίστοιχων δράσεων του ΠΕΠ Υποενέργεια β Ενέργειες στον τομέα της υγείας Υποενέργεια γ Ενέργειες στον τομέα της πρόνοιας Εμπλεκόμενοι Φορέας / φορείς σχεδιασμού Φορέας / φορείς εφαρμογής φορείς Υποενέργεια α Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Φορέας ΣΟΑΠ, Περιφέρεια Ασφάλισης και Κοινωνικής Αττικής, Αλληλεγγύης, Σελίδα 23
Προστασίας του Πολίτη, Υγείας Υποενέργεια β Φορέας ΣΟΑΠ, Περιφέρεια ΑΣΔΑ, Περιφέρεια Αττικής, Δήμοι Αττικής Υποενέργεια γ Φορέας ΣΟΑΠ, Περιφέρεια ΑΣΔΑ, Περιφέρεια Αττικής, Δήμοι Αττικής Πηγές χρηματοδότησης ΠΕΠ Αττικής 2014 2020, ΑΠ9: Προώθηση της Κοινωνικής Ένταξης και Καταπολέμηση της Φτώχειας και Διακρίσεων Διασφάλιση της Κοινωνικής Συνοχής (ΕΚΤ) ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ 2014 2020 Χρονοδιάγραμμα Έναρξη Λήξη Υποενέργεια α 1Τ18 1Τ18 Υποενέργεια β 2Τ18 4Τ20 Υποενέργεια γ 3Τ18 4Τ20 Σελίδα 24
Ενέργεια 4 Ειδικές δράσεις για εντοπισμένα ακραία προβλήματα φτώχειας Τίτλος Ειδικές δράσεις για εντοπισμένα ακραία προβλήματα φτώχειας Άξονας Στόχος Κοινωνική συνοχή Οικονομική βάση Περιβάλλον Πολεοδομικός χώρος Ακίνητα Ασφάλεια Άμεσος Έμμεσος Προτεραιότητα Πολύ υψηλή Χ Υψηλή μέση Μέση Χαρακτήρας Νομοθετικός Διοικητικός Έργο Επιδότηση Άυλη ενέργεια Άλλο α β β β β Χωρική διάσταση Οριζόντια Εστίαση σε θύλακες Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ Χ Χ Χ Χ Χ Χ Χ Περιγραφή Το φαινόμενο της φτώχειας έχει πάρει εξαιρετικά μεγάλες διαστάσεις στη Δυτική Αθήνα λόγω του συνδυασμού μιας διαχρονικά άνισης θέσης στη μητροπολιτική Αθήνα με την τρέχουσα κρίση. Το νέο ΠΕΠ περιλαμβάνει το «Περιφερειακό Στρατηγικό Σχέδιο Κοινωνικής Ένταξης» της Αττικής (ΠΕΣΣΚΕ) (βλ. δράση 1), αντικείμενο του οποίου είναι και η καταπολέμηση της φτώχειας τουλάχιστον όσον αφορά τις συνέπειες που έχει ως κατάσταση (σημ. η αντιμετώπιση της φτώχειας ως δομικού κοινωνικού φαινομένου είναι ευρύτερο ζήτημα, και δεν μπορεί να γίνει μέσω μεμονωμένων δράσεων, όσο και αν αυτές είναι επιχειρησιακά ορθές. Το ΣΟΑΠ συνολικά κινείται και προς την κατεύθυνση της δομικής αντιμετώπισης.) Σελίδα 25
Η παρούσα δράση συνίσταται στη χωρική, κυρίως, εξειδίκευση του ΠΕΣΣΚΕ και κ του υπό κατάρτιση Περιφερειακού Χάρτη Φτώχειας (βλ. εντοπισμό συγκεκριμένων θυλάκων στο πεδίο «Χωρική Διάσταση» πιο πάνω) ). Ενδεικτικές ενέργειες γιαα την αντιμετώπιση της φτώχειας είναι οι εξής: Ειδικές ενέργειες γιαα την αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας ατόμων που βιώνουν ή κινδυνεύουν από φτώχεια και Ενίσχυση της συμφιλίωσης οικογενειακής και επαγγελματικήε ής ζωής των ατόμων που έχουν την τ ευθύνη τηςς φροντίδας παιδιών σε νοικοκυριά που απειλούνται απόό φτώχεια Παροχή υπηρεσιών φροντίδας και φιλοξενίας παιδιών (παιδικοί / βρεφικοί / βρεφονηπιακοί σταθμοί, κλπ.) για άτομα που έχουν την ευθύνη φροντίδας παιδιών σε νοικοκυριά που απειλούνται από φτώχεια Βελτίωση των ειδικών Δομών και συμβουλευτικών ή άλλων κέντρων με άμεσο στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιώνν και έμμεσο αποτέλεσμα την αναβάθμιση τωνν περιοχών στις οποίες διαβιούν ή υποστηρίζονται οι ο ευάλωτες ομάδες (με βάση «χάρτες φτώχειας Βελτίωση των Δομώνν Υποστηριζόμενης Διαβίωσης με βάση «χάρτες φτώχειας» Ανάπτυξη Περιφερειακού Δικτύου Κοινωνικώνν Δομών Άμεσης Αντιμετώπισης της Φτώχειας (κέντρα διαμεσολάβησης, κοινωνικάά παντοπωλεία, κοιτώνες φιλοξενίας, κοινωνικά φαρμακεία και ιατρεία,, τράπεζες χρόνου, κλπ.) και παροχής συνοδευτικών υπηρεσιών ενδυνάμωσης (για το σύνολο των ευπαθών, ε ομάδων του Πληθυσμού της Σελίδα 26
Περιφέρειας). Υπογραμμίζεται η συνέργεια της παρούσας δράσης με άλλες δράσεις κοινωνικού χαρακτήρα του ΣΟΑΠ. Βήματα υλοποίησης Υποενέργεια α Συντονισμός με την Περιφέρεια Αττικής για τη χωρική εξειδίκευση των αντίστοιχων δράσεων του ΠΕΠ Υποενέργεια β Ενέργειες για την καταπολέμηση της φτώχειας και των συνεπειών της Εμπλεκόμενοι φορείς Φορέας / φορείς σχεδιασμού Φορέας / φορείς εφαρμογής Υποενέργεια α Φορέας ΣΟΑΠ, Περιφέρεια Υπουργεία Εργασίας, Κοινωνικής Αττικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Προστασίας του Πολίτη, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Υποενέργεια β Φορέας ΣΟΑΠ, Περιφέρεια ΑΣΔΑ, Περιφέρεια Αττικής, Δήμοι Αττικής Πηγές χρηματοδότησης ΠΕΠ Αττικής 2014 2020, ΑΠ9: Προώθηση της Κοινωνικής Ένταξης και Καταπολέμηση της Φτώχειας και Διακρίσεων Διασφάλιση της Κοινωνικής Συνοχής (ΕΚΤ) ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ 2014 2020 Χρονοδιάγραμμα Έναρξη Λήξη Υποενέργεια α 1Τ18 1Τ18 Υποενέργεια β 3Τ18 4Τ20 Σελίδα 27
Ενέργεια 5 Ενέργειες δια βίου μάθησης Τίτλος Ενέργειες δια βίου μάθησης Άξονας Στόχος Κοινωνική συνοχή Οικονομική βάση Περιβάλλον Πολεοδομικός χώρος Ακίνητα Ασφάλεια Έμμεσος Άμεσος Προτεραιότητα Πολύ υψηλή Υψηλή μέση Χ Μέση Χαρακτήρας Νομοθετικός Διοικητικός Έργο Επιδότηση Άυλη ενέργεια Άλλο α β, γ Χωρική διάσταση Οριζόντια Χ Εστίαση σε θύλακες Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ Περιγραφή Στόχος της διά βίου μάθησης είναι η προσαρμογή του εργασιακού δυναμικού, ιδίως των σχετικών μεγαλύτερων ηλικιών, στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της οικονομίας, αλλά και ειδικότερα στις νέες ανάγκες που προκύπτουν από την κρίση. Μπορεί να αφορά είτε συμπληρωματική εκπαίδευση (ως προς την υπάρχουσα ειδίκευση) είτε εκπαίδευση σε νέο αντικείμενο. Κεντρικό στοιχείο της δράσης είναι, εξάλλου, οι ενέργειες δια βίου μάθησης να γίνουν από φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι ενέργειες δια βίου μάθησης θα παρέχουν βασικές γνώσεις στους δημότες, ώστε να βελτιωθεί το εκπαιδευτικό τους επίπεδο, να στηριχθεί η θέση τους στην αγορά εργασίας αλλά και να ενισχυθεί η συμμετοχή τους στα κοινωνικά δρώμενα. Το περιεχόμενο εκτός από το αποκλειστικά εκπαιδευτικό/ενημερωτικό υλικό ανά θεματική ενότητα θα περιλαμβάνει και πληροφοριακό υλικό πολιτιστικού και κοινωνικού χαρακτήρα, ώστε να διευκολυνθεί ακόμα περισσότερο η κοινωνική δραστηριοποίηση των συμμετεχόντων. Στο πλαίσιο της ενέργειας θα σχεδιαστούν εκπαιδευτικά προγράμματα με ιστορικόαρχαιολογικό αντικείμενο, τα οποία θα πραγματοποιούνται σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία Η στρατηγική για την υλοποίηση της δράσης θα στηριχθεί σε τέσσερις πυλώνες: Δικτύωση με άλλες πρωτοβουλίες δια βίου μάθησης σε τοπικό, περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο Προγραμματισμός στη βάση συγκεκριμένων και μετρήσιμων στόχων και χρονοδιαγραμμάτων Διασφάλιση της ποιότητας Αναγνώριση και πιστοποίηση προσόντων. Οι εκπαιδευτικές διαδικασίες βιντεοσκοπούνται και αναρτώνται στο διαδίκτυο Βήματα υλοποίησης Οι πιο κάτω υποενέργειες επαναλαμβάνονται, για κάθε πρόγραμμα κατάρτισης ή ομάδα συνδυασμένων προγραμμάτων Σελίδα 28
Υποενέργεια α Προετοιμασία Οργάνωση (συμπεριλαμβάνει και την επιλογή θεματικών αντικειμένων) Υποενέργεια β Υλοποίηση Υποενέργεια γ Αξιολόγηση Εμπλεκόμενοι φορείς Φορέας / φορείς σχεδιασμού Φορέας / φορείς εφαρμογής Υποενέργεια α Φορέας ΣΟΑΠ, Δήμοι Δυτικής Αθήνας, Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Περιφέρεια Αττικής Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (Αρχαιολογικές Υπηρεσίες) Υποενέργεια β Δήμοι Πιστοποιημένα ΚΕΚ Υποενέργεια γ Φορέας ΣΟΑΠ, Δήμοι Δυτικής ΑΣΔΑ, Δήμοι Δυτικής Αθήνας Αθήνας Πηγές χρηματοδότησης ΠΕΠ Αττικής 2014 2020 ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ2014 2020 Χρονοδιάγραμμα Έναρξη Λήξη Υποενέργεια α 2Τ18 3Τ19 Υποενέργεια β 3Τ18 4Τ20 Υποενέργεια γ 4Τ18 4Τ20 Σελίδα 29
Ενέργεια 6 Βελτίωση των υποδομών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Τίτλος Βελτίωση των υποδομών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Άξονας Στόχος Κοινωνική συνοχή Οικονομική βάση Περιβάλλον Πολεοδομικός χώρος Ακίνητα Ασφάλεια Άμεσος Έμμεσος Προτεραιότητα Πολύ υψηλή Χ Υψηλή μέση Μέση Χαρακτήρας Νομοθετικός Διοικητικός Έργο Επιδότηση Άυλη ενέργεια Άλλο α β, γ β, γ Χωρική διάσταση Οριζόντια Χ Εστίαση σε θύλακες Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ Περιγραφή Η παρούσα δράση εστιάζει στη βελτίωση των υποδομών και του εξοπλισμού της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη Δυτική Αθήνα. Κατά βάση εξειδικεύει αντίστοιχες δράσεις του ΠΕΠ Αττικής. Περιλαμβάνει ενέργειες όπως οι εξής: Συμπλήρωση του δικτύου εκπαιδευτικών υποδομών στην Αττική, βελτίωση της προσβασιμότητας στην εκπαίδευση και συμβολή στη μείωση της σχολικής διαρροής Συμβολή στη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών εκπαίδευσης, Οι παρεμβάσεις θα στοχοθετούνται με τη λογική διαμόρφωσης ενός συνεκτικού περιφερειακού δικτύου εκπαίδευσης, το οποίο θα αντιμετωπίζει ιεραρχημένα ελλείψεις στο σύστημα εκπαίδευσης, προβλήματα σχολικής διαρροής κ.λπ., με βάση τα αποτελέσματα αφενός των σχεδίων δράσης αντιμετώπισης του φαινομένου «Πρόωρης Εγκατάλειψης του Σχολείου» και, αφετέρου, των «χαρτών φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού», ώστε να αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά και στοχευμένα η αυξημένη ζήτηση παροχής αντίστοιχων υπηρεσιών και αναγκών σε περιοχές με οξυμένα προβλήματα. Βήματα υλοποίησης Υποενέργεια α Συντονισμός με την Περιφέρεια Αττικής για την εξειδίκευση των αντίστοιχων δράσεων του ΠΕΠ Υποενέργεια β Ενέργειες στον τομέα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Υποενέργεια γ Ενέργειες στον τομέα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Εμπλεκόμενοι φορείς Φορέας / φορείς σχεδιασμού Φορέας / φορείς εφαρμογής Υποενέργεια α Φορέας ΣΟΑΠ, Περιφέρεια Υπουργεί Παιδείας, Έρευνας και Αττικής, Θρησκευμάτων Υποενέργεια β Φορέας ΣΟΑΠ, Περιφέρεια Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Αττικής, Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων, Δήμοι Έρευνας και Θρησκευμάτων Υποενέργεια γ Φορέας ΣΟΑΠ, Περιφέρεια Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Σελίδα 30
Αττικής, Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων, Δήμοι Έρευνας και Θρησκευμάτων Πηγές χρηματοδότησης ΠΕΠ Αττικής 2014 2020, ΑΠ9: Προώθηση της Κοινωνικής Ένταξης και Καταπολέμηση της Φτώχειας και Διακρίσεων Διασφάλιση της Κοινωνικής Συνοχής (ΕΚΤ) ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ 2014 2020 Χρονοδιάγραμμα Έναρξη Λήξη Υποενέργεια α 1Τ18 1Τ18 Υποενέργεια β 2Τ18 4Τ20 Υποενέργεια γ 3Τ18 4Τ20 Σελίδα 31
Ενέργεια 7 Επιμόρφωση μεταναστών και Ρομά για διευκόλυνση κοινωνικής ένταξης (γλώσσα κλπ.) και για μείωση του ψηφιακού χάσματος Τίτλος Επιμόρφωση μεταναστών και Ρομά για διευκόλυνση κοινωνικής ένταξης (γλώσσα κλπ.) και για μείωση του ψηφιακού χάσματος Άξονας Στόχος Κοινωνική συνοχή Οικονομική βάση Περιβάλλον Πολεοδομικός χώρος Ακίνητα Ασφάλεια Άμεσος Έμμεσος Έμμεσος Προτεραιότητα Πολύ υψηλή Υψηλή μέση χ Μέση Χαρακτήρας Νομοθετικός Διοικητικός Έργο Επιδότηση Άυλη ενέργεια Άλλο α β, γ, δ Χωρική διάσταση Οριζόντια Χ Εστίαση σε θύλακες* Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ Χ Χ Περιγραφή Σε μια πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία, όπως η σημερινή, με την ανεργία σε πρωτόγνωρα για την ελληνική οικονομία επίπεδα, η κοινωνική και εργασιακή ενσωμάτωση ομάδων όπως οι Ρομά και οι μετανάστες (διαφορετικές προφανώς, αλλά με κοινό στοιχείο τα προβλήματα γλώσσας και ψηφιακών δεξιοτήτων), αποτελεί βασική προτεραιότητα. Σημαντικά πεδία μέσω των οποίων διασφαλίζεται η κοινωνική ενσωμάτωση των Ρομά και των μεταναστών είναι η εργασία, η δυνατότητα συναλλαγής με τις δημόσιες υπηρεσίες και τις υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας και το σχολείο. Προαπαιτούμενο και για τα τρία είναι η γνώση της ελληνικής γλώσσας και η κατάρτιση στην πληροφορική. Τα προγράμματα επιμόρφωσης και ψηφιακής κατάρτισης στοχεύουν στην παροχή εξειδικευμένων γνώσεων σε όσο το δυνατό μεγαλύτερο αριθμό Ρομά και μεταναστών, προκειμένου να αναπτύξουν τις απαραίτητες γλωσσικές δεξιότητες για την ενσωμάτωση τους στην αγορά εργασίας και στην κοινωνική ζωή της τοπικής κοινωνίας και να ξεπεράσουν τον ψηφιακό αναλφαβητισμό τους, ώστε να μπορέσουν να έχουν ισότιμη πρόσβαση με τους Έλληνες πολίτες στην πληροφόρηση. Τα προγράμματα κατάρτισης, εκτός από το αποκλειστικά εκπαιδευτικό υλικό θα περιλαμβάνουν και ενημερωτικό υλικό για τις δυνατότητες συμμετοχής των μεταναστών στα κοινά δρώμενα και στα υφιστάμενα πολιτιστικά ή άλλα δίκτυα, ώστε να διευκολυνθεί ακόμα περισσότερο η κοινωνική τους δραστηριοποίηση. Η δράση έχει άμεση σχέση με αντίστοιχες δράσεις του ΠΕΠ Αττικής (ΑΠ 10) καθώς και με το σκέλος «εκπαίδευση» του Πλαισίου Εθνικής Στρατηγικής για τους Ρομά. Βήματα υλοποίησης Υποενέργεια α Συντονισμός με την Περιφέρεια Αττικής για την εξειδίκευση των αντίστοιχων δράσεων του ΠΕΠ και του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, για την Σελίδα 32
εξειδίκευση του Πλαισίου Εθνικής Στρατηγικής για τους Ρομά Υποενέργεια β Προετοιμασία Οργάνωση (συμπεριλαμβάνει και την επιλογή θεματικών αντικειμένων) Υποενέργεια γ Υλοποίηση Υποενέργεια δ Αξιολόγηση Εμπλεκόμενοι φορείς Φορέας / φορείς σχεδιασμού Υποενέργεια α Φορέας ΣΟΑΠ, Δήμοι Δυτικής Αθήνας, Περιφέρεια Αττικής, Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Φορέας / φορείς εφαρμογής Υποενέργεια β, γ Πιστοποιημένα ΚΕΚ Υποενέργεια δ Φορέας ΣΟΑΠ, Δήμοι Δυτικής ΑΣΔΑ, Δήμοι Δυτικής Αθήνας, Αθήνας, Περιφέρεια Αττικής, Περιφέρεια Αττικής, Υπουργείο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης Ασφάλισης και Κοινωνικής και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Αλληλεγγύης Πηγές χρηματοδότησης ΠΕΠ Αττικής 2014 2020, ΑΠ 10 Ανάπτυξη Αναβάθμιση Στοχευμένων Κοινωνικών Υποδομών και Υποδομών Υγείας (ΕΤΠΑ) ΕΠ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ 2014 2020 Χρονοδιάγραμμα Έναρξη Λήξη Υποενέργεια α 1Τ18 1Τ18 Υποενέργεια β, γ 2Τ18 4Τ20 Υποενέργεια δ 3Τ18 4Τ20 * Σταδιακά επέκταση και σε άλλες περιοχές Σελίδα 33
Ενέργεια 8 Εφαρμογή εθνικής στρατηγικής για τους Ρομά (σκέλος στέγασης) Τίτλος Εφαρμογή εθνικής στρατηγικής για τους Ρομά (σκέλος στέγασης) Άξονας Στόχος Κοινωνική συνοχή Οικονομική βάση Περιβάλλον Πολεοδομικός χώρος Ακίνητα Ασφάλεια Άμεσος Έμμεσος Έμμεσος Έμμεσος Έμμεσος Έμμεσος Προτεραιότητα Πολύ υψηλή Υψηλή μέση χ Μέση Χαρακτήρας Νομοθετικός Διοικητικός Έργο Επιδότηση Άυλη ενέργεια Άλλο α γ γ β Χωρική διάσταση Οριζόντια Χ Εστίαση σε θύλακες*, ** Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ Χ Χ Περιγραφή Η δράση συνίσταται στην εξειδίκευση Πλαισίου Εθνικής Στρατηγικής για τους Ρομά όσον αφορά το σκέλος «στέγαση» (άλλα σκέλη καλύπτονται από άλλες δράσεις του ΣΟΑΠ). Περιλαμβάνει Παρεμβάσεις στους αμιγείς καταυλισμούς παραπήγματα, καλύβια, τσαντίρια σε μόνιμη θέση όπου βρίσκονται συχνά σε θέσεις ακατάλληλες ή και επικίνδυνες γι αυτήν τη χρήση, στερούνται οποιασδήποτε υποδομής ύδρευσης, ηλεκτροδότησης ή αποχέτευσης, ενώ τα καταλύματα δεν εξασφαλίζουν ούτε τους στοιχειώδεις όρους υγιεινής διαβίωσης Βελτίωση δικτύων ύδρευσης, ηλεκτροδότησης, κλπ. στους υφιστάμενους οικισμούς Αναπλάσεις υφιστάμενων οικισμών Βελτίωση οικίσκων Αποκαταστάσεις / ανακαινίσεις υφιστάμενων κτιρίων στο υπάρχον στεγαστικό απόθεμα Επιχορήγηση ενοικίου Οργάνωση υποδομών κατασκηνώσεων για διερχόμενους οικισμούς Βήματα υλοποίησης Υποενέργεια α Συντονισμός με το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την εξειδίκευση του Πλαισίου Εθνικής Στρατηγικής για τους Ρομά Εμπλεκόμενοι φορείς Υποενέργεια β Τεχνικές μελέτες Υποενέργεια γ Εφαρμογή Πλαισίου (στέγαση) Φορέας / φορείς σχεδιασμού Υποενέργεια α Φορέας ΣΟΑΠ, Περιφέρεια Αττικής, Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Φορέας / φορείς εφαρμογής Σελίδα 34
Υποενέργεια β, γ Φορέας ΣΟΑΠ, Περιφέρεια Δήμοι, [+ λοιποί υπό Αττικής, Υπουργείο Εργασίας, προσδιορισμό] Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Πηγές χρηματοδότησης ΠΕΠ Αττικής 2014 2020 ΕΣΠΑ 2014 2020 [ειδικότερο πρόγραμμα υπό διερεύνηση] Εθνικοί δημόσιοι πόροι (πχ. Πράσινο Ταμείο) Χρονοδιάγραμμα Έναρξη Λήξη Υποενέργεια α 1Τ18 2Τ18 Υποενέργεια β 3Τ18 1Τ18 Υποενέργεια γ 3Τ18 4Τ20 * Περιλαμβάνεται και ο Δήμος Αγίας Βαρβάρας συνολικά ** Σταδιακά επέκταση και σε άλλες περιοχές Σελίδα 35
Ενέργεια 9 Μέτρα στεγαστικής πολιτικής Τίτλος Μέτρα στεγαστικής πολιτικής Άξονας Στόχος Κοινωνική συνοχή Οικονομική βάση Περιβάλλον Πολεοδομικός χώρος Ακίνητα Ασφάλεια Άμεσος Έμμεσος Έμμεσος Έμμεσος Έμμεσος Προτεραιότητα Πολύ υψηλή δ Υψηλή μέση α, β, γ Μέση Χαρακτήρας Νομοθετικός Διοικητικός Έργο Επιδότηση Άυλη ενέργεια Άλλο α β, γ, δ Χωρική διάσταση Οριζόντια Χ Εστίαση σε θύλακες Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ Περιγραφή Ο στεγαστικός τομέας υφίσταται ή μπορεί να υποστεί πιέσεις από τρεις παράγοντες: Αδυναμία στρωμάτων με πολύ χαμηλό εισόδημα για κάλυψη στεγαστικών αναγκών (δομικός παράγοντας), Όξυνση τέτοιων δυσκολιών και για ευρύτερη στρώματα λόγω της κρίσης, Πιθανά φαινόμενα εξευγενισμού / εξόδου παλαιών κατοίκων (gentrification) ως παρενέργεια παρεμβάσεων ανάπλασης του ΣΟΑΠ (ή και άλλων προγραμμάτων) κατά τα επόμενα χρόνια Για την αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτούνται μέτρα όπως τα πιο κάτω:. Στεγαστικά δάνεια/ενισχύσεις για ενοίκια σε δικαιούχους Θεσμική πρόβλεψη ενός ελάχιστου αναγκαίου ποσοστού κατοικίας προσβάσιμης σε χαμηλά εισοδηματικά στρώματα, σε ενδεχόμενες οργανωμένες αναπλάσεις Πρόβλεψη δημιουργίας και λειτουργίας προσωρινών καταλυμάτων για αστέγους Μέτρα αντίστοιχα αυτών που προβλέπονται στην ενέργεια 27 περίπτ. 2 αλλά εστιασμένα ειδικά στην κάλυψη στεγαστικών αναγκών Βήματα υλοποίησης Υποενέργεια α Μελέτη καταγραφής και μηχανισμού παρακολούθησης αστέγων Υποενέργεια β Στεγαστικά δάνεια και ενισχύσεις Υποενέργεια γ Θεσμική πρόβλεψη για ελάχιστο ποσοστό κατοικίας χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων στις αναπλάσεις Υποενέργεια δ Δημιουργία και λειτουργία προσωρινών καταλυμάτων για αστέγους Εμπλεκόμενοι φορείς Υποενέργεια α Φορέας ΣΟΑΠ Φορέας / φορείς σχεδιασμού Φορέας / φορείς εφαρμογής Υποενέργεια β Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Αλληλεγγύης Σελίδα 36
Υποενέργεια γ Φορέας ΣΟΑΠ, Υπουργείο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Περιβάλλοντος και Ενέργειας Ενέργειας Υποενέργεια δ Φορέας ΣΟΑΠ, Δήμοι Δήμοι Πηγές χρηματοδότησης ΠΕΠ Αττικής 2014 2020 ΕΣΠΑ 2014 2020 [ειδικότερο πρόγραμμα υπό διερεύνηση] Πράσινο Ταμείο Χρονοδιάγραμμα Έναρξη Λήξη Υποενέργεια α, γ 1Τ18 3Τ18 Υποενέργεια β 1Τ18 [πρώτη φάση] 4Τ18 [επανεξέταση] Υποενέργεια δ 1Τ18 [πρώτη φάση] 4Τ18 [επανεξέταση] Σελίδα 37
Ενέργεια 10 Στήριξη νέων μορφών κοινωνικής οικονομίας Τίτλος Στήριξη νέων μορφών κοινωνικής οικονομίας Άξονας Στόχος Κοινωνική συνοχή Οικονομική βάση Περιβάλλον Πολεοδομικός χώρος Ακίνητα Ασφάλεια Άμεσος Έμμεσος Προτεραιότητα Πολύ υψηλή Υψηλή μέση Χ Μέση Χαρακτήρας Νομοθετικός Διοικητικός Έργο Επιδότηση Άυλη ενέργεια Άλλο α, δ β α, β α, γ Χωρική διάσταση Οριζόντια Χ Εστίαση σε θύλακες Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ Περιγραφή Η κρίση έχει αναδείξει νέες μορφές κοινωνικής αλληλεγγύης και οικονομικής δραστηριότητας εκτός συμβατικής αγοράς, που συνοψίζονται στον όρο «κοινωνική οικονομία»: κοινωνικά παντοπωλεία, δωρεάν γιατροί, διάθεση χρόνου για δωρεάν κοινωνική εργασία..., τόσο από την κοινωνία όσο και από την τοπική αυτοδιοίκηση. Οι μορφές αυτές δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως άλλοθι για τη μη παροχή κοινωνικών υπηρεσιών από το Κράτος, αλλά καθαυτές έχουν θετικό χαρακτήρα, αποτελούν ένδειξη της δυνατότητας αυτοοργάνωσης της κοινωνίας και υπέρβασης της αγοραίας λογικής, και είναι σκόπιμο να υποστηριχθούν. Στο πλαίσιο αυτό, μπορούν να γίνουν τα εξής: α. Ενέργειες πλαισίου γενικής υποστήριξης ευαισθητοποίησης (πχ. Μελέτη προώθησης συναφών δράσεων, Δημιουργία info point για την ενημέρωση σχετικά με τα σημεία διανομής φαγητού, ρουχισμού, κ.λπ. σε κεντρικά σημεία και πλατείες, Δημιουργία βάσης δεδομένων των κοινωνικών δομών και των εθελοντών και κεντρική διαχείρισή της με στόχο τη βελτιστοποίηση του αποτελέσματος, Ενημέρωση των πολιτών και πρόσκληση για εθελοντική εργασία, Ενίσχυση του εθελοντισμού και αξιοποίηση των δομών των δήμων για την καλύτερη οργάνωση της προσφοράς των εθελοντών...) β. Ενέργειες άμεσης υποστήριξης πρωτοβουλιών κοινωνικής οικονομίας(πχ. Ενέργειες Startup, συμβουλευτικής και κατάρτισης) γ. Λειτουργία των καταστημάτων κοινωνικής οικονομίας μέσα σε υπάρχοντα μικρά εμπορικά καταστήματα. Οι έμποροι που θα δεχτούν να συμμετέχουν θα φέρουν ειδικό σήμα. Βήματα υλοποίησης Υποενέργεια α Ενέργειες πλαισίωσης Υποενέργεια β Ενέργειες άμεσης υποστήριξης συγκεκριμένων πρωτοβουλιών Υποενέργεια γ Ενέργειες κοινωνικού τομέα Υποενέργεια δ Αξιολόγηση Εμπλεκόμενοι φορείς Φορέας / φορείς σχεδιασμού Φορέας / φορείς εφαρμογής Υποενέργεια α Φορέας ΣΟΑΠ, Δήμοι Δυτικής ΑΣΔΑ, Δήμοι Δυτικής Αθήνας, Σελίδα 38
Αθήνας Υποενέργεια β Φορέας ΣΟΑΠ, Δήμοι Δυτικής ΑΣΔΑ, Δήμοι Δυτικής Αθήνας, Αθήνας Εθελοντές Υποενέργεια γ Φορέας ΣΟΑΠ, Δήμοι Δυτικής Κοινωνικές επιχειρήσεις Αθήνας Υποενέργεια δ Φορέας ΣΟΑΠ, Δήμοι Δυτικής ΑΣΔΑ, Δήμοι Δυτικής Αθήνας Αθήνας Πηγές χρηματοδότησης ΠΕΠ Αττικής 2014 2020 ΕΠ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ 2014 2020 Εθνικοί πόροι δήμων (κρατική επιχορήγηση ή ίδιοι πόροι) Ιδιωτικοί πόροι (εγχρήματοι ή μη. Περιλαμβάνουν χορηγίες, προσφορά εργασίας, προσφορά ειδών προς διανομή κά.). Χρονοδιάγραμμα Έναρξη Λήξη Υποενέργεια Το χρονοδιάγραμμα προσδιορίζει μια πρώτη φάση της δράσης. Μετά την αξιολόγησή της, ενδεχομένως ανανέωση Υποενέργεια α 1Τ18 1Τ19 Υποενέργεια β 2Τ18 1Τ19 Υποενέργεια γ 2Τ18 1Τ19 Υποενέργεια δ 4Τ18 1Τ19 Σελίδα 39
Ενέργεια Δυτική Αθήνα 11 Οριζόντια ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στη Τίτλος Οριζόντια ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στη Δυτική Αθήνα Άξονας Στόχος Κοινωνική Οικονομική Περιβάλλον Πολεοδομικ Ακίνητα Ασφάλεια συνοχή βάση ός χώρος Έμμεσος Άμεσος Προτεραιότητα Πολύ υψηλή Χ Υψηλή μέση Μέση Χαρακτήρας Νομοθετικός Διοικητικός Έργο Επιδότηση Άυλη ενέργεια Άλλο α, β γ, δ Χωρική διάσταση Οριζόντια Χ Εστίαση σε θύλακες Α Β Γ Δ Ε ΣΤ Ζ Η Θ Ι ΙΑ Περιγραφή Η δράση περιλαμβάνει ενέργειες (υποενέργειες) οριζόντιες (που αφορούν δηλ. δυνητικά το σύνολο των επιχειρήσεων) για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας. Επιμέρους δράσεις είναι οι εξής: Άμεση ή και έμμεση ενίσχυση για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης στις επιχειρήσεις Ενίσχυση των επιχειρήσεων για την αγορά συμβουλευτικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών γνώσης / εμπειρογνωμοσύνης από φορείς καινοτομίας καθώς και για την προστασία και εκμετάλλευση της βιομηχανικής ιδιοκτησίας (διπλώματα ευρεσιτεχνίας, βιομηχανικό σχέδιο κτλ.) Ενίσχυση της δημιουργίας συστάδων καινοτομίας, αποτελούμενων κυρίως από επιχειρήσεις και ερευνητικούς φορείς Ενίσχυση της δημιουργίας και της ανάπτυξης τεχνοβλαστών (spin off) Αύξηση της χρήσης ΤΠΕ στις επιχειρήσεις και προώθηση του ηλεκτρονικού εμπορίου Ενθάρρυνση της καινοτόμου νεανικής επιχειρηματικότητας μέσω δημιουργίας θερμοκοιτίδων επιχειρήσεων Ενέργειες τέτοιου τύπου προβλέπονται στο νέο ΠΕΠ Αττικής, και συνεπώς η υλοποίηση της δράσης συνίσταται ουσιαστικά στο συντονισμό με την Περιφέρεια Αττικής για τον προσανατολισμό τέτοιων ενεργειών στη Δυτική Αθήνα (πχ. μέσω της ενσωμάτωσης κατάλληλων κριτηρίων επιλογής), και στην παροχή πληροφόρηση και τεχνικής στήριξης στις επιχειρήσεις της Δυτικής Αθήνας. Βήματα υλοποίησης Υποενέργεια α Συντονισμός με την Περιφέρεια Αττικής στο σχεδιασμό των πιο πάνω ενεργειών που προβλέπονται στο νέο ΠΕΠ Υποενέργεια β Δημιουργία μηχανισμού για την πληροφόρηση και την τεχνική στήριξη των επιχειρήσεων για την αξιοποίηση χρηματοδοτικών δυνατοτήτων του ΠΕΠ: δημιουργία μηχανισμού (μπορεί να είναι Σελίδα 40