Ερώτηση Α1 Υποερώτημα Α Εξηγήστε πώς συνδέεται ο σχεδιασμός και η λειτουργία των συστημάτων εκπαίδευσης, κατάρτισης, επανακατάρτισης και δια βίου μάθησης με το επίπεδο της διαρθρωτικής ανεργίας σε μία χώρα. (Η απάντησή σας να μην υπερβαίνει τις 250 λέξεις.) (μονάδες 2,5) Διαρθρωτική ανεργία είναι η μορφή ανεργίας εκείνη που οφείλεται σε δυσαναλογίες και δυσκαμψίες της αγοράς εργασίας και του οικονομικού συστήματος, οι οποίες δυσχεραίνουν την κάλυψη των κενών θέσεων εργασίας από ανέργους. 1 Η μορφή αυτή ανεργίας οφείλεται στην αναντιστοιχία ανάμεσα στις γνώσεις και δεξιότητες που κατέχουν οι εργαζόμενοι και στις απαιτήσεις που έχουν οι επιχειρήσεις για κενές θέσεις εργασίας. Χαρακτηρίζεται συχνά και ως τεχνολογική ανεργία καθώς η πρόοδος της τεχνολογίας δημιουργεί θέσεις εργασίας σε νέους τομείς ενώ απαξιώνει θέσεις εργασίας που υπήρχαν παλαιότερα. Παράδειγμα στη σύγχρονη εποχή αναβαθμίζονται όλα τα επαγγέλματα που σχετίζονται με την πληροφορική και το διαδίκτυο εις βάρος άλλων που είναι παρωχημένα τεχνολογικά. Η μορφή αυτή ανεργίας για να μειωθεί απαιτεί το σχεδιασμό και την εφαρμογή αποτελεσματικών προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης ώστε να μπορέσουν οι άνεργοι να αποκτήσουν τις δεξιότητες εκείνες που θα τους επανατοποθετήσουν στην αγορά εργασίας. Κατάλληλες μεταρρυθμίσεις στα συστήματα εκπαίδευσης που θα βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση είναι 2 : 1 Μακροοικονομική Ανάλυση και Δημοσιονομική Πολιτική, Τόμος Β ΕΑΠ σελ. 345. 2 Σύγχρονες πολιτικές καταπολέμησης της ανεργίας, Θ. Κατσανέβας.

1. Ένα μέρος της εκπαίδευσης, ενδείκνυται να παρέχει γνώσεις γενικής παιδείας και το υπόλοιπο να αποτελεί ευέλικτη μορφή εκπαίδευσης ή κατάρτισης σε κατευθύνσεις που προσαρμόζονται στις ραγδαίες εξελίξεις της τεχνολογίας. 2. Να συνδεθεί η εκπαίδευση με την παραγωγή. Το σύστημα της πρακτικής άσκησης, της μαθητείας, αναγκαίο είναι να διερευνηθεί και να επεκταθεί σε όλα τα επίπεδα των σπουδών. 3. Επιβάλλεται η επέκταση και εντατικοποίηση της συνεχιζόμενης κατάρτισης ή επανεκπαίδευσης, μεγάλου μέρους του εργατικού δυναμικού με τη χορήγηση αυξημένων κοινοτικών κονδυλίων στα πλαίσια πολιτικών προώθησης της απασχόλησης στην Ε.Ε. για το σκοπό αυτό. 4. Θέσπιση ειδικών κινήτρων για τη δημιουργία προγραμμάτων εκπαίδευσης μέσα στις ίδιες τις επιχειρήσεις. Τέτοια κίνητρα θα μπορούσαν να είναι: χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους μέσω ΛΑΕΚ ή και κοινοτικούς πόρους, φορολογικές ελαφρύνσεις, επιδότηση επιτοκίου για δανεισμό κτλ. 5. Δημιουργία "κυψελών επανένταξης", εργαζομένων σε ώριμη ηλικία που χάνουν τη δουλεία τους σε περιπτώσεις επιχειρήσεις που κλείνουν. Για τα άτομα αυτά, απαιτείται ειδική μέριμνα με ολοκληρωμένο σχέδιο που θα περιλαμβάνει επιδοτούμενη, επανακατάρτιση σε σύγχρονες ειδικότητες, υψηλά κίνητρα επαναπροσλήψεων και δημιουργίας μικρών ατομικών επιχειρήσεων, συνδυασμό προγραμμάτων ευέλικτης, μερικής απασχόλησης και ελαστικής συνταξιοδότησης. 6. Μεγαλύτερη ευελιξία από τα ΑΕΙ και ΤΕΙ ώστε να μπορέσουν να αντλήσουν πρόσθετες ή εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, μέσα από τη διασύνδεση τους με επιχειρήσεις και την προώθηση ειδικοτήτων που έχουν μεγαλύτερη ζήτηση στην αγορά εργασίας. Τα επιστημονικά πάρκα και η δημιουργία μεταπτυχιακών ειδικοτήτων και κύκλων επιμορφωτικών σεμιναρίων για ενήλικες, κατά το πρότυπο σύγχρονων ευρωπαϊκών χωρών, αποτελούν ένα χρήσιμο οδηγό για το μέλλον.

Υποερώτημα B «Μία επεκτατική δημοσιονομική ή νομισματική πολιτική μπορεί να είναι μακροχρόνια αναποτελεσματική για τη μείωση της ανεργίας κάτω από το φυσικό ποσοστό της, σε αντίθεση με ένα κατάλληλα σχεδιασμένο πρόγραμμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων». Αναλύστε και σχολιάστε την παραπάνω φράση. (Η απάντησή σας να μην υπερβαίνει τις 200 λέξεις.) (μονάδες 1,5) Η μακροχρόνια καμπύλη Phillips πρεσβεύει ότι η σχέση ανεργίας και πληθωρισμού δεν είναι αρνητική όπως στη βραχυχρόνια καμπύλη Phillips αλλά κάθετη που σημαίνει ότι η οικονομική πολιτική δημοσιονομική και νομισματική δεν μπορεί να μειώσει την ανεργία κάτω από το φυσικό της ποσοστό αλλά μία τέτοια προσπάθεια θα έχει ως αποτέλεσμα μόνο την αύξηση του πληθωρισμού χωρίς μείωση της ανεργίας. P % P 10% Ζ Η 6% Δ Ε 3% B Γ 4% A 6% U% Έτσι στο παραπάνω σχήμα προσπάθεια της κυβέρνησης να μειώσει το ποσοστό ανεργίας κάτω από το φυσικό του όριο 6% έχει ως συνέπεια να δημιουργήσει πληθωρισμό χωρίς να καταφέρει να διατηρήσει το ποσοστό ανεργίας κάτω από το 6%.

Ο λόγος είναι ότι οι εργαζόμενοι αντιλαμβάνονται τη μείωση που έχουν υποστεί τα πραγματικά τους εισοδήματα και ζητούν ανάλογες αυξήσεις ημερομισθίων w ώστε να αντισταθμίσουν τις αυξήσεις των τιμών με αποτέλεσμα ο πραγματικός μισθός επιστρέψει στο αρχικό του ύψος και η ανεργία στο φυσικό της ποσοστό 6%. p w να Το φυσικό ποσοστό ανεργίας είναι το άθροισμα της ανεργίας τριβής και της διαρθρωτικής ανεργίας 3. Ανεργία τριβής: Είναι η ανεργία που οφείλεται στη χρονική καθυστέρηση από τη στιγμή που κάποιος άνεργος χάνει τη δουλειά μέχρι να βρει μία υπάρχουσα κενή θέση εργασίας που ανταποκρίνεται στα προσόντα του. Έχει να κάνει με το κατάλληλο δίκτυο πληροφόρησης που να φέρνει σε επαφή εργοδότες και εργαζόμενους καθώς επίσης με τυχόν γεωγραφική απόσταση ανάμεσα στον άνεργο και στην επιχείρηση. Συνήθως είναι μικρής διάρκειας και δεν δημιουργεί σοβαρά προβλήματα. Διαρθρωτική ανεργία: Είναι η μορφή ανεργίας εκείνη που οφείλεται σε δυσαναλογίες και δυσκαμψίες της αγοράς εργασίας και του οικονομικού συστήματος, οι οποίες δυσχεραίνουν την κάλυψη των κενών θέσεων εργασίας από ανέργους. 4 Η μορφή αυτή ανεργίας οφείλεται στην αναντιστοιχία ανάμεσα στις γνώσεις και δεξιότητες που κατέχουν οι εργαζόμενοι και στις απαιτήσεις που έχουν οι επιχειρήσεις για κενές θέσεις εργασίας. Για να μειωθούν επομένως αυτά τα δύο είδη ανεργίας χρειάζεται να υιοθετηθεί ένα κατάλληλο πρόγραμμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα περιλαμβάνει: 1. Αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα ώστε να εξασφαλίζεται ότι οι απόφοιτοι εισέρχονται στην αγορά εργασίας με όλα τα προσόντα εκείνα που απαιτούνται ώστε να βρουν δουλειά. 2. Παροχή φορολογικών κινήτρων ώστε κάποιος να αναζητήσει δουλειά αντί να καρπώνεται το επίδομα ανεργίας. 3. Εκσυγχρονισμός του δικτύου κοινωνικής προστασίας ώστε να ενθαρρύνει τους ανέργους να βρουν δουλειά. 4. Ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας E-mail: info@onlineclassroom.gr 3 Μακροοικονομική Ανάλυση και Δημοσιονομική Πολιτική, Τόμος Β ΕΑΠ σελ. 353 4 Μακροικονομική Ανάλυση και Δημοσιονομική Πολιτική, Τόμος Β ΕΑΠ σελ. 345.