ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΜΠΟΥΕΝΟΣ ΑΙΡΕΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΜΠΟΥΕΝΟΣ ΑΙΡΕΣ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2013

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα Επιχειρησιακή Σύνοψη 2 1 ο ΜΕΡΟΣ Η Οικονομία της Αργεντινής κατά το 2013 1. Γενικά στοιχεία 6 2. Τομείς της Οικονομίας Αργεντινής 6 3. Οικονομικό περιβάλλον Αργεντινής 9 A. Γενική εικόνα 9 Β. Άνοδος πληθωρισμού και ανεργίας 9 Γ. Οικονομική Πολιτική Αργεντινής 10 Δ. Μερική άρση περιορισμών και αύξηση δασμών 12 Ε. Προοπτικές οικονομίας Αργεντινής 13 4. Εξωτερικό εμπόριο Αργεντινής 15 5. Εμπορικές σχέσεις Ε.Ε. Αργεντινής 20 2 ο ΜΕΡΟΣ Οικονομικές και Εμπορικές Σχέσεις Ελλάδας - Αργεντινής κατά το 2013 1. Εισαγωγή 27 2. Εξαγωγές Αργεντινής προς την Ελλάδα 30 3. Εξαγωγές Ελλάδας προς την Αργεντινή 31 4. Τουρισμός 33 5. Διμερές Συμβατικό Πλαίσιο 34 6. Διμερείς Επενδύσεις 35

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ Πρεσβεία της Ελλάδος Μπουένος Άιρες Γραφείο Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΣΥΝΟΨΗ ΕΤΗΣΙΑΣ ΕΚΘΕΣΗΣ 2013 I. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΡΓΕΝΤΙΝΗΣ (Στατιστικά στοιχεία 2013) Βασικά Μακροοικονομικά Μεγέθη Πρωτογενές Δημοσιονομικό Έλλειμμα - 3,2 % του Α.Ε.Π. (6,8 % το 2010) Ρυθμός ανάπτυξης (αύξηση ΑΕΠ) 3,5 % (2011: 8,9%). Σύνθεση ΑΕΠ Αργεντινής Πρωτογενής τομέας 9,3%, Δευτερογενής τομέας 29,7%, Τριτογενής τομέας 61% Πληθωριστικός δείκτης 11 % (στην πραγματικότητα, περί του 28%) Δείκτης ανεργίας 7,5 % ΑΕΠ κατά κεφαλή 18.600 $ ΗΠΑ = 14.000 Άμεσες Αλλοδαπές Επενδύσεις 115,9 δις $ ΗΠΑ= 87,3 δις -σωρρευτικά Εξωτερικό Χρέος 111,5 δις $ ΗΠΑ = 84 δις Δημόσιο Χρέος (ως ποσοστό ΑΕΠ) 45,8 % (2012: 44,8%) Αποθεματικά Ξένου Συναλλάγματος 33,65 δις $ ΗΠΑ, 31/12/2013 (31/12/2012:43,25 δις $) Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών - 2,37 δις $ ΗΠΑ (2012: +107 εκ. $ ΗΠΑ) Εμπορικό Ισοζύγιο + 13,75 δις $ ΗΠΑ 2,8 % του ΑΕΠ) Κυριότερα εξαγώγιμα προϊόντα Προϊόντα σόγιας, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, οχήματα, καλαμπόκι, σιτάρι, βοδινό κρέας Κύριοι Πελάτες Βραζιλία (21,6%), Κίνα (7,3%), Χιλή(5,5%), Η.Π.Α. (5,5%), Ισπανία (4,2%), Ουρουγουάη (2,7%), Ολλανδία (2,7%), Γερμανία (2,4%) Κυριότερες εισαγωγές Μηχανήματα, οχήματα, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, οργανικά χημικά, πλαστικά Κύριοι Προμηθευτές Βραζιλία (33,2%), Η.Π.Α. (14,4%), Κίνα (12,4%), Γερμανία (4,7%), Μεξικό (3,1%), Βέλγιο (2,3%), Ολλανδία (2,2%), Ιταλία (1,7%) Κατά το 2013, επισημαίνονται σημαντική επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης, ελαφρά ανάκαμψη της βιομηχανικής δραστηριότητας και σημαντικός περιορισμός των αποθεματικών ξένου συναλλάγματος και των αλλοδαπών επενδύσεων (παρά την απαγόρευση εξαγωγής κερδών, η οποία ουσιαστικά επιβάλλει στις θυγατρικές αλλοδαπών επιχειρήσεων να επανεπενδύουν τα όποια κέρδη τους στην Αργεντινή). Ο πληθωρισμός εξακολουθεί να παρουσιάζει ανοδικές τάσεις. Φυσικοί Πόροι: Η Αργεντινή είναι (θεωρητικά) ενεργειακά αυτάρκης. Είναι καθαρός εξαγωγέας πετρελαίου και φυσικού αερίου (αποθέματα 13,4 τρις κυβικά πόδια). Παράγει 850.000 βαρέλια αργό πετρέλαιο την ημέρα και εξάγει τα 300.000. Έχει εξακριβωμένα αποθέματα 2 δις βαρελιών αργού και πολλά δυνητικά ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα, κυρίως υπεράκτια. Είναι πρώτη στην Λατινική Αμερική και τρίτη παγκοσμίως σε αποθέματα πετρελαιοφόρου σχιστόλιθου (oil shell 2 Σ ε λ ί δ α

κατ εκτίμηση 774 τρις κυβικά πόδια εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων). Η χώρα διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα χρυσού, ασημιού, ψευδάργυρου, ουρανίου, χαλκού, φωσφάτων και σιδήρου. Πρωτογενής Τομέας: Δυναμική γεωργία & κτηνοτροφία με μεγάλες εκμεταλλεύσεις (δεκάδων χιλιάδων στρεμμάτων), μηχανοποιημένη παραγωγή και ισχυρό κλάδο μεταποίησης. Παράγει 100 εκατομμύρια τόνους τροφίμων ετησίως και εξάγει τους 50, παρά τους εξαγωγικούς δασμούς που επιβάλλει το κράτος. Παράγει και εξάγει σημαντικότατες ποσότητες βοδινού κρέατος, σόγιας, σογιελαίου, ηλιανθελαίου, σίτου, αραβοσίτου, κρασιού και βιοκαυσίμων. Διαθέτει 340 εκατομμύρια στρέμματα καλλιεργήσιμης γης, με σημαντικότερη την εύφορη περιοχή της Πάμπα. Βιομηχανία: Αρκετά αναπτυγμένη και διαφοροποιημένη βιομηχανική δραστηριότητα. Κύριοι κλάδοι: Μεταποίηση τροφίμων, αυτοκινητοβιομηχανία, ανταλλακτικά αυτοκινήτων, καταναλωτικά είδη, φαρμακευτικά προϊόντα, χαρτί, μεταλλουργία. Η μειωμένη παραγωγικότητα και η έλλειψη επενδύσεων αποτελούν σοβαρά και χρόνια προβλήματα. Υπηρεσίες: Διαφοροποιημένος τομέας, με έμφαση στις χρηματοοικονομικές και κτηματομεσιτικές υπηρεσίες, τις τηλεπικοινωνίες και τις μεταφορές. Η επιχειρηματική δραστηριότητα που σχετίζεται με τις τηλεπικοινωνίες και την πληροφορική τεχνολογία αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς. Τουρισμός: Η Αργεντινή υποδέχεται περί τους 5 εκατομμύρια αλλοδαπούς επισκέπτες ετησίως, μέσω των οποίων εισρέουν στη χώρα γύρω στα 4,5 δις $ Η.Π.Α. Οικονομική Πολιτική: Η Αργεντινή συνεχίζει να εμφανίζει δημοσιονομικά και εμπορικά πλεονασματικά ισοζύγια, πλην όμως εμφανίζει πλέον πρωτογενές δημοσιονομικό έλλειμμα. Εφαρμόζει αντιφατικό μίγμα οικονομικής πολιτικής, επεκτατικό ως προς το δημοσιονομικό σκέλος και έντονα παρεμβατικό ως προς την οικονομική δραστηριότητα, το οποίο δημιουργεί έντονες στρεβλώσεις. Συνδυάζει υψηλό πληθωρισμό, υψηλούς εισαγωγικούς δασμούς, μη δασμολογικά εμπόδια στις εισαγωγές, εξαγωγικούς δασμούς, αυστηρούς ελέγχους και περιορισμούς στην αγορά συναλλάγματος και εστιασμένες κρατικές επιδοτήσεις. Παρατηρείται υποτίμηση του πέσο στην παράλληλη αγορά συναλλάγματος. Ο ΦΠΑ είναι 21%, ο συντελεστής φορολόγησης επιχειρήσεων 35%, ενώ ο συντελεστής φορολόγησης εισοδήματος κυμαίνεται, ανάλογα με την κλίμακα, από 9 έως 35%. MERCOSUR: Η Κοινή Αγορά Χωρών Νοτίου Αμερικής (El Mercado Común del Sur MERCOSUR), ιδρύθηκε το 1991 και πέρασε στο στάδιο τελωνειακής ένωσης το 1995. Περιλαμβάνει, ως πλήρη μέλη, την Αργεντινή, την Βραζιλία, την Ουρουγουάη και την Παραγουάη. Πρόκειται για αγορά 240 εκατομμυρίων κατοίκων με συνολικό ΑΕΠ 2,5 τρις δολαρίων ΗΠΑ. Είναι εμφανές ότι μονομερή μέτρα, όπως τα μη δασμολογικά εμπόδια της Αργεντινής στις εισαγωγές, προκαλούν διενέξεις και τριγμούς στο χώρο της Mercosur, οι οποίοι έχουν έλθει με εμφατικό τρόπο στην επιφάνεια στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε., με απώτερο στόχο την σύναψη Συμφωνίας Ελευθέρου Εμπορίου. 3 Σ ε λ ί δ α

II. ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ & ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ (Στατιστικά στοιχεία 2013) Παρά την γενικότερη μείωση των εισαγωγών της Αργεντινής, στο πλαίσιο της περιοριστικής πολιτικής ως προς τις εισαγωγές που εφαρμόζει η κυβέρνησή της, και την συνακόλουθη εκτροπή εμπορίου προς όφελος των μεγάλων αλλοδαπών εταιρειών, το 2013 υπήρξε μια ιδιαίτερα θετική περίοδος σε ότι αφορά στο διμερές μας εμπόριο με την Αργεντινή, καθώς η αξία των εξαγωγών μας (πλην καυσίμων), αυξήθηκε κατά 30,8% σε σχέση με το 2012. Η εξέλιξη αυτή πιστοποιεί ότι τόσο οι αργεντινοί εισαγωγείς όσο και οι έλληνες εξαγωγείς έχουν πλέον προσαρμόσει την στρατηγική τους και επιτυγχάνουν να υπερκεράσουν το εν λόγω πλέγμα περιοριστικών μέτρων, ιδίως σε ότι αφορά σε προϊόντα του δευτερογενούς τομέα που δεν παράγονται στην Αργεντινή. Οι εισαγωγές μας από την Αργεντινής συνίστανται βασικά σε προϊόντα του πρωτογενούς τομέα ή βασικής μεταποίησής τους, ενώ οι εξαγωγές μας σε δευτερογενή προϊόντα. Πάντως, οι απότομες μεταβολές στην αξία πολλών δασμολογικών κλάσεων από έτος σε έτος καταδεικνύουν ότι οι εξαγωγές μας προς την Αργεντινή δεν έχουν αποκτήσει ακόμη σταθερό σημείο αναφοράς. Τόσο η αγορά της Αργεντινής όσο και οι προϋποθέσεις και διαδικασίες εισαγωγής είναι ιδιόμορφες και ευμετάβλητες παράμετροι. Ανάλογα με το προϊόν, και πόσο ανταγωνιστικό είναι αυτό προς την εγχώρια παραγωγή της χώρας, η εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων μπορεί να είναι από τυπική έως απαγορευτική για την εισαγωγή. Προς αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων συνιστάται στους έλληνες εξαγωγείς η επικοινωνία με το Γραφείο ΟΕΥ της Πρεσβείας Μπουένος Άιρες, πριν την ανάληψη οποιασδήποτε επιχειρηματικής πρωτοβουλίας σχετικής με την Αργεντινή. Γενική Εικόνα για τη χώρα μας Αξία σε εκ. ευρώ % μεταβολή 2011 2012 2013 13/12 Εξαγωγές 27,1 5,2 8,4 + 61,5 % Εξαγωγές (πλην καυσίμων) 6,2 5,2 6,8 + 30,8 % Εισαγωγές 104,5 105,6 118,4 + 12,1 % Εμπορικό Ισοζύγιο - 77,4-100,4-110 + 9,6 % Σχέση Εισαγωγές/ Εξαγωγές 3,9 20,3 14,1 Ροή Εμπορίου 131,6 110,8 126,8 + 14,4 % 4 Σ ε λ ί δ α

Εισαγωγές από Αργεντινή: 118,4 εκ. Ευρώ (2013) Εξαγωγές προς Αργεντινή: 8,4 εκ. Ευρώ (2013) Κυριότερες εισαγωγές: Ζωοτροφές από σόγια, λεμόνια, αράπικα φυστίκια, μήλα & αχλάδια, παρασκευασμένα αχλάδια, γαρίδες, καλαμπόκι, Κυριότερες εξαγωγές: Φυσικό αέριο, ελάσματα & ταινίες αλουμινίου, τσιμέντο, θειάφι, έντυπα, εμπιστευτικά προϊόντα, ψεκαστικά χειρός, μη ξυλοκάρβουνα, γουνοδέρματα βιζόν και αυτοκινούμενα οχήματα (τρέηλερ), κατεψυγμένα ψάρια. εργαλειομηχανές, κουτιά σιδήρου & χάλυβα. Οι οικονομικές σχέσεις των δυο χωρών διέπονται από Συμφωνίες περί αμοιβαίας απαλλαγής εκ της φορολογίας των ναυτιλιακών κερδών, συνεργασίας στον τομέα του τουρισμού, οικονομικής συνεργασίας και επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας. Η Αργεντινή έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον Ελλήνων επενδυτών, στους τομείς της Ναυτιλίας (NAVIOS SOUTH AMERICAN LOGISTICS INC), των Κατασκευών (Όμιλος LIBRA), των Τηλεπικοινωνιών (INTRALOT), της Οινοποιίας (ΚΡΟΝΤΗΡΑΣ) και της Βιομηχανίας Τροφίμων (PAVLIDIS S.A.). Επιπλέον, στην Αργεντινή είναι εγκατεστημένες πολλές άλλες εταιρείες ομογενών και Αργεντίνων ελληνικής καταγωγής, οι οποίες έχουν συστήσει το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Ελλάδος-Αργεντινής, με έδρα το Μπουένος Άιρες. Το εισερχόμενο τουριστικό ρεύμα από την Αργεντινή στην χώρα μας παρουσιάζει αξιόλογη δυναμική: οι αφίξεις στην Ελλάδα αργεντινών τουριστών αυξήθηκαν από 5.462 το 2005 σε 17.772 το 2010 και 20.202 κατά το 2012. Κατά το 2013, επισκέφθηκαν την Ελλάδα 25.488 Αργεντινοί τουρίστες, 26,1% περισσότεροι από το 2012. Ως εκ τούτου, η Αργεντινή τείνει πλέον να ξεπεράσει την Βραζιλία ως η σημαντικότερη τουριστική αγορά για την χώρα μας στο χώρο της Κεντρικής και Νοτίου Αμερικής. Οι Αργεντινοί που επισκέπτονται την χώρα μας ανήκουν, προφανώς, σε μεσαία ή ανώτερα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα της χώρας αυτής. Τα νησιά της Ελλάδας είναι ένας εξωτικός προορισμός για τους Αργεντινούς, ενώ δεν έχει περάσει απαρατήρητη η τάση συγκράτησης ή και μείωσης των τιμών στα ελληνικά τουριστικά θέρετρα, η οποία ερμηνεύεται ως μια μοναδική ευκαιρία για τους Αργεντινούς να επισκεφθούν την χώρα μας. 5 Σ ε λ ί δ α

1 ο ΜΕΡΟΣ: Η Οικονομία της Αργεντινής κατά το Ημερολογιακό Έτος 2013 1. Γενικά Στοιχεία. Βασικά Μακροοικονομικά Μεγέθη Πρωτογενές Δημοσιονομικό Έλλειμμα - 3,2 % του Α.Ε.Π. (6,8 % το 2010) Ρυθμός ανάπτυξης (αύξηση ΑΕΠ) 3,5 % (2011: 8,9%). Σύνθεση ΑΕΠ Αργεντινής Πρωτογενής τομέας 9,3%, Δευτερογενής τομέας 29,7%, Τριτογενής τομέας 61% Πληθωριστικός δείκτης 11 % (στην πραγματικότητα, περί του 28%) Δείκτης ανεργίας 7,5 % ΑΕΠ κατά κεφαλή 18.600 $ ΗΠΑ = 14.000 Άμεσες Αλλοδαπές Επενδύσεις 115,9 δις $ ΗΠΑ= 87,3 δις -σωρρευτικά Εξωτερικό Χρέος 111,5 δις $ ΗΠΑ = 84 δις Δημόσιο Χρέος (ως ποσοστό ΑΕΠ) 45,8 % (2012: 44,8%) Αποθεματικά Ξένου Συναλλάγματος 33,65 δις $ ΗΠΑ, 31/12/2013 (31/12/2012:43,25 δις $) Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών - 2,37 δις $ ΗΠΑ (2012: +107 εκ. $ ΗΠΑ) Εμπορικό Ισοζύγιο + 13,75 δις $ ΗΠΑ 2,8 % του ΑΕΠ) Κυριότερα εξαγώγιμα προϊόντα Προϊόντα σόγιας, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, οχήματα, καλαμπόκι, σιτάρι, βοδινό κρέας Κύριοι Πελάτες Βραζιλία (21,6%), Κίνα (7,3%), Χιλή(5,5%), Η.Π.Α. (5,5%), Ισπανία (4,2%), Ουρουγουάη (2,7%), Ολλανδία (2,7%), Γερμανία (2,4%) Κυριότερες εισαγωγές Μηχανήματα, οχήματα, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, οργανικά χημικά, πλαστικά Κύριοι Προμηθευτές Βραζιλία (33,2%), Η.Π.Α. (14,4%), Κίνα (12,4%), Γερμανία (4,7%), Μεξικό (3,1%), Βέλγιο (2,3%), Ολλανδία (2,2%), Ιταλία (1,7%) 2. Τομείς της Οικονομίας Αργεντινής. Φυσικοί Πόροι: Η Αργεντινή είναι (θεωρητικά) ενεργειακά αυτάρκης. Είναι καθαρός εξαγωγέας πετρελαίου και φυσικού αερίου (αποθέματα 13,4 τρις κυβικά πόδια). Παράγει 850.000 βαρέλια αργό πετρέλαιο την ημέρα και εξάγει τα 300.000. Έχει εξακριβωμένα αποθέματα 2 δις βαρελιών αργού και πολλά δυνητικά ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα, κυρίως υπεράκτια. Είναι πρώτη στην Λατινική Αμερική και τρίτη παγκοσμίως σε αποθέματα πετρελαιοφόρου σχιστόλιθου (oil shell κατ εκτίμηση 774 τρις κυβικά πόδια εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων). Η χώρα διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα χρυσού, ασημιού, ψευδάργυρου, ουρανίου, χαλκού, φωσφάτων και σιδήρου. Το ενεργειακό ζήτημα της Αργεντινής: Παρά τα ανωτέρω, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η Αργεντινή έχει πλέον μετατραπεί σε καθαρό εισαγωγέα ενέργειας (οι εισαγωγές ενέργειας ανέρχονται σε 11 δις δολ. ΗΠΑ ετησίως). Κατά την τελευταία δεκαετία, η κυβέρνηση της Αργεντινής κράτησε τεχνητά τις τιμές του φυσικού αερίου σε πολύ χαμηλά επίπεδα και, ταυτόχρονα, επιβάρυνε τις εξαγωγές πετρελαίου με υψηλότατους εξαγωγικούς δασμούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι με διεθνείς τιμές αργού πετρελαίου στα επίπεδα των 80 90 δολ. ΗΠΑ ανά 6 Σ ε λ ί δ α

βαρέλι, οι εξαγωγικές πετρελαϊκές εταιρείες της χώρας εισέπρατταν μία δεδομένη τιμή αναφοράς 42 δολαρίων το βαρέλι. Ως εκ τούτου, εταιρείες όπως η REPSOL, προκειμένου να διατηρήσουν την κερδοφορία τους, παραμέλησαν πλήρως την έρευνα προς ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων και αμέλησαν την συντήρηση και αναβάθμιση της υποδομής εκμετάλλευσης των υπαρχόντων. Ως αποτέλεσμα, τα βεβαιωμένα αξιοποιήσιμα πετρελαϊκά κοιτάσματα της χώρας σημείωσαν σοβαρή κάμψη κατά την τελευταία δεκαετία. Η κυβέρνηση της χώρας αντέδρασε με την κρατικοποίηση της YPF, πλην όμως η κρατική λαϊκιστική αντίληψη διοίκησης, σε συνδυασμό με την παροιμιώδη διαφθορά και γραφειοκρατία, δεν έχουν επιτρέψει κάποια ουσιαστική βελτίωση της κατάστασης, ενώ ταυτόχρονα καθιστούν πολύ δύσκολη την εμπλοκή νέων επενδυτών στον ενεργειακό τομέα της χώρας. Ταυτόχρονα, οι ενεργειακές ανάγκες της Αργεντινής είναι σημαντικές και αυξάνουν άνω του 6% ετησίως. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην χώρα τροφοδοτείται κατά 54% από θερμική (φυσικό αέριο) και κατά 41% από υδροηλεκτρική ενέργεια. Ως αποτέλεσμα της προαναφερθείσας κυβερνητικής πολιτικής κατά την τελευταία δεκαετία, τα αποθέματα φυσικού αερίου της χώρας έχουν μειωθεί σε βαθμό που η Αργεντινή υποχρεούται πλέον να πραγματοποιεί σοβαρές εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (Liquidified Natural Gas LNG), σε μια συγκυρία υψηλών διεθνών τιμών του. Η Αργεντινή διαθέτει φυσικά τεράστιες αναξιοποίητες ποσότητες υδροηλεκτρικής ενέργειας και η κυβέρνηση καταβάλλει κάποια προσπάθεια προς την κατεύθυνση κατασκευής μεγάλων έργων για την εκμετάλλευσή της, πλην όμως η πρόοδος, λόγω απουσίας διεθνών επενδυτικών κεφαλαίων, είναι αργή. Προσπαθώντας να βελτιώσει την διεθνή της εικόνα σε έναν τομέα όπου απαιτούνται πλέον υψηλές και άμεσες επενδύσεις, η κυβέρνηση της Αργεντινής μείωσε στις αρχές του τρέχοντος έτους τους εξαγωγικούς της δασμούς για το πετρέλαιο, αυξάνοντας την τιμή αναφοράς για τον παραγωγό σε 70 δολάρια το βαρέλι και δημιουργώντας έτσι μια αχτίδα αισιοδοξίας για το μέλλον, η οποία ενισχύεται από την πρόσφατη ανακάλυψη του εκτενέστατου κοιτάσματος πετρελαιοφόρου σχιστόλιθου στην Vaca Muerta (περιοχή Neuquen, Patagonia). Πρωτογενής Τομέας: Δυναμική γεωργία & κτηνοτροφία με μεγάλες εκμεταλλεύσεις (δεκάδων χιλιάδων στρεμμάτων), μηχανοποιημένη παραγωγή και ισχυρό κλάδο μεταποίησης. Παράγει 100 εκατομμύρια τόνους τροφίμων ετησίως και εξάγει τους 50, παρά τους εξαγωγικούς δασμούς που επιβάλλει το κράτος. Παράγει και εξάγει σημαντικότατες ποσότητες βοδινού κρέατος, σόγιας, σογιελαίου, ηλιανθελαίου, σίτου, αραβοσίτου, κρασιού και βιοκαυσίμων. Διαθέτει 340 εκατομμύρια στρέμματα καλλιεργήσιμης γης, με σημαντικότερη την εύφορη περιοχή της Πάμπα. Βιομηχανία: Αρκετά αναπτυγμένη και διαφοροποιημένη βιομηχανική δραστηριότητα. Κύριοι κλάδοι: Μεταποίηση τροφίμων, αυτοκινητοβιομηχανία, ανταλλακτικά αυτοκινήτων, καταναλωτικά είδη, φαρμακευτικά προϊόντα, χαρτί, μεταλλουργία. 7 Σ ε λ ί δ α

Υπηρεσίες: Διαφοροποιημένος τομέας, με έμφαση στις χρηματοοικονομικές και κτηματομεσιτικές υπηρεσίες, τις τηλεπικοινωνίες και τις μεταφορές. Η επιχειρηματική δραστηριότητα που σχετίζεται με τις τηλεπικοινωνίες και την πληροφορική τεχνολογία αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς. Τουρισμός: Η Αργεντινή υποδέχεται περί τους 5 εκατομμύρια αλλοδαπούς επισκέπτες ετησίως, μέσω των οποίων εισρέουν στη χώρα γύρω στα 4,5 δις $ Η.Π.Α. Οικονομική Πολιτική: Η Αργεντινή συνεχίζει να εμφανίζει δημοσιονομικά και εμπορικά πλεονασματικά ισοζύγια, πλην όμως παρουσιάζει πλέον πρωτογενές δημοσιονομικό έλλειμμα. Εφαρμόζει αντιφατικό μίγμα οικονομικής πολιτικής, επεκτατικό ως προς το δημοσιονομικό σκέλος και έντονα παρεμβατικό ως προς την οικονομική δραστηριότητα, το οποίο δημιουργεί έντονες στρεβλώσεις. Συνδυάζει υψηλό πληθωρισμό, υψηλούς εισαγωγικούς δασμούς, μη δασμολογικά εμπόδια στις εισαγωγές, εξαγωγικούς δασμούς, αυστηρούς ελέγχους και περιορισμούς στην αγορά συναλλάγματος και εστιασμένες κρατικές επιδοτήσεις. Παρατηρείται ισχυρή υποτίμηση του πέσο στην παράλληλη αγορά συναλλάγματος. Ο ΦΠΑ είναι 21%, ο συντελεστής φορολόγησης επιχειρήσεων 35%, ενώ ο συντελεστής φορολόγησης εισοδήματος κυμαίνεται, ανάλογα με την κλίμακα, από 9 έως 35%. MERCOSUR: Η Κοινή Αγορά Χωρών Νοτίου Αμερικής (El Mercado Común del Sur MERCOSUR), ιδρύθηκε το 1991 και πέρασε στο στάδιο τελωνειακής ένωσης το 1995. Περιλαμβάνει, ως πλήρη μέλη, την Αργεντινή, την Βραζιλία, την Ουρουγουάη και την Παραγουάη. Πρόκειται για αγορά 240 εκατομμυρίων κατοίκων με συνολικό ΑΕΠ 2,5 τρις δολαρίων ΗΠΑ. Στις 22-26 Οκτωβρίου 2012, έλαβε χώρα (με περιορισμένη επιτυχία) στην Μπραζίλια ο τελευταίος Γύρος Διαπραγματεύσεων μεταξύ Ε.Ε. και MERCOSUR, με απώτερο στόχο την σύναψη Συμφωνίας Ελευθέρου Εμπορίου. Τον Ιανουάριο του 2013 πραγματοποιήθηκε αντίστοιχη συνάντηση σε υπουργικό επίπεδο στο Σαντιάγκο της Χιλής. Είναι εμφανές ότι μονομερή μέτρα, όπως τα μη δασμολογικά εμπόδια της Αργεντινής στις εισαγωγές, προκαλούν διενέξεις και τριγμούς στο χώρο της Mercosur, οι οποίοι έχουν έλθει με εμφατικό τρόπο στην επιφάνεια στο πλαίσιο των εν λόγω διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε.. 8 Σ ε λ ί δ α

3. Οικονομικό Περιβάλλον Αργεντινής. Α. Γενική εικόνα. Το ΑΕΠ της Αργεντινής αυξήθηκε (σε πραγματικές τιμές) κατά μέσο όρο 7,1% κατά την περίοδο 2006 2011. Η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 ανέκοψε προσωρινά τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, αλλά η οικονομία της χώρας ανέκαμψε γοργά, σημειώνοντας ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 9% (από τους υψηλότερους παγκοσμίως) τόσο το 2010 όσο και το 2011. Η εντυπωσιακή αυτή επίδοση αντανακλά τόσο την ισχυρή ζήτηση στο εσωτερικό της χώρας όσο και τις θετικές επιδόσεις των εξαγώγιμων προϊόντων της. Η παρατεταμένη οικονομική ανάπτυξη είχε ως αποτέλεσμα τον διπλασιασμό του ετήσιου κατά κεφαλή ΑΕΠ από 5.424 δολ. ΗΠΑ (2006) σε 18.200 δολ. ΗΠΑ (2011), καθώς και την μείωση της ανεργίας και του ποσοστού του πληθυσμού που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Ο ρυθμός ανάπτυξης ανακόπηκε ωστόσο απότομα κατά το 2012-2013, καθώς η χώρα βρέθηκε πλέον αντιμέτωπη με τις συνέπειες θεμελιωδών αντιφάσεων της οικονομικής της πολιτικής και του υψηλού πληθωρισμού που την μαστίζει (28% κατ εκτίμηση για το 2013). Η συνολική αξία εξαγωγών της Αργεντινής κατά το 2013 σε δολάρια ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 3%, καθώς όμως η αξία των εισαγωγών αυξήθηκε κατά 8%, το εμπορικό της πλεόνασμα μειώθηκε κατά 27% σε σχέση με το 2012, διαμορφούμενο σε 9 δις δολ. ΗΠΑ. Κατά την περίοδο 2006 2011, η Αργεντινή εμφάνισε σταθερά πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα εύρους 2,5-4% ως αποτέλεσμα της αύξησης των εσόδων, κυρίως από το Φ.Π.Α., την φορολόγηση των εταιρικών κερδών και των δασμών επί των εισαγωγών-εξαγωγών. Κατά το 2012-2013 ωστόσο, η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική της αργεντινής κυβέρνησης (υπό την πίεση και των συνδικάτων) οδήγησε σε άνοδο των κρατικών δαπανών, με αποτέλεσμα η χώρα να εμφανίσει, για πρώτη φορά μετά από αρκετά χρόνια, πρωτογενές δημοσιονομικό έλλειμμα της τάξης του -0,21% του ΑΕΠ κατά το 2012 και +3,2% κατά το 2013. Β. Άνοδος πληθωρισμού και ανεργίας. Σύμφωνα με τα απολογιστικά στατιστικά στοιχεία των χωρών της Νοτίου Αμερικής για το 2012-3, η Αργεντινή είναι η μόνη χώρα της περιοχής που παρουσίασε άνοδο του πληθωρισμού, παρά την παρατηρηθείσα επιβράδυνση της οικονομικής της δραστηριότητας και την ανάλογη άνοδο της ανεργίας. Όλες οι άλλες χώρες της Νοτίου Αμερικής παρουσίασαν κάμψη του πληθωρισμού και μείωση της ανεργίας, ακόμη και η Βενεζουέλα, η οποία είναι πλέον η μόνη άλλη χώρα της περιοχής με διψήφιο πληθωρισμό. 9 Σ ε λ ί δ α

Η ανωτέρω μακροοικονομική εικόνα της Αργεντινής αντανακλά ένα διακριτό σύστημα κυβερνητικών στόχων, καθώς οι άλλες χώρες της περιοχής θέτουν τον περιορισμό του πληθωρισμού ως σημαντική προτεραιότητα της οικονομικής τους πολιτικής, ενώ στην Αργεντινή αποτελεί (θετική ή αρνητική) παρενέργεια άλλων αποφάσεων. Κατά αυτόν τον τρόπο, οι προαναφερθέντες παράγοντες της επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας και η άνοδος της ανεργίας δεν στάθηκαν ικανοί να προκαλέσουν κάμψη του πληθωρισμού, καθώς επεκράτησαν οι περιορισμοί στο εισαγωγικό εμπόριο και στην κτήση συναλλάγματος, σε συνδυασμό με την επεκτατική δημοσιονομική και νομισματική πολιτική της κυβέρνησης. Δημιουργείται έτσι ένα ιδιαίτερα στρεβλωτικό μίγμα οικονομικής πολιτικής, το οποίο αναμένεται να έχει αρνητική πολλαπλασιαστική επίδραση στο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον της χώρας κατά το προσεχές μέλλον. Γ. Οικονομική πολιτική Αργεντινής σε σχέση με την πραγματική κατάσταση της οικονομίας και την παραγωγική ισχύ της. Για να καταστεί κατανοητή η ανάλυση που ακολουθεί, πρέπει να τονισθεί το ιδιαίτερο αξιακό σύστημα διακυβέρνησης της Αργεντινής, στο πλαίσιο του οποίου η κυβέρνηση δεν θεωρεί την οικονομική πολιτική ως σημαντική προτεραιότητα, με αποτέλεσμα η πραγματική οικονομία να υφίσταται τις θετικές ή αρνητικές- συνέπειες των λοιπών αποφάσεων που υλοποιεί η κυβέρνηση. Στη συνέχεια, μέσω του ολοένα εντεινόμενου κρατικού παρεμβατισμού στην ιδιωτική οικονομική δραστηριότητα, η κυβέρνηση επιχειρεί, με την μέθοδο του μπαλώματος, να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της πολιτικής της, αντί να επέμβει εξαρχής διαρθρωτικά στην ρίζα του προβλήματος. Ως αποτέλεσμα, δια της αρχής των συγκοινωνούντων δοχείων, το πρόβλημα μεταφέρεται από ένα τομέα οικονομικής δραστηριότητας σε άλλο (όπως για παράδειγμα, οι περιορισμοί στην κτήση συναλλάγματος δημιουργούν και ενισχύουν την παράλληλη αγορά του) και διαχέεται πολλαπλασιαστικά σε όλες τις εκφάνσεις της οικονομικής και κοινωνικής συμπεριφοράς των πολιτών. Τα ανωτέρω λαμβάνουν χώρα σε ένα περιβάλλον εντός του οποίου η Αργεντινή βρίσκεται εκτός διεθνών χρηματαγορών και είναι σαφές ότι η βιωσιμότητα της οικονομίας της χώρας συναρτάται πλήρως με την επίτευξη διττού πλεονάσματος, δημοσιονομικού και εμπορικού. Η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης μπορεί να της προσφέρει πόντους πολιτικά, τροφοδοτεί όμως αναπόφευκτα τον πληθωρισμό της χώρας, ο οποίος τείνει να καταστεί ανεξέλεγκτος: Έκλεισε στο 28% για το 2013 και με μετριοπαθείς εκτιμήσεις, αναμένεται να ξεπεράσει το 35% κατά το 2014. Ερχόμενη αντιμέτωπη με το φαινόμενο αυτό και υπό την πίεση 10 Σ ε λ ί δ α

των συνδικάτων, η κυβέρνηση υποχρεώνεται να στηρίξει την δημοσιονομική της πολιτική με αντίστοιχα επεκτατική νομισματική πολιτική (κοινώς, τυπώνει χρήμα), ενέργεια φυσικά που τροφοδοτεί εκ νέου τον πληθωρισμό και ασκεί εξαιρετικά ισχυρή πίεση υποτίμησης στο νόμισμα της χώρας. Με την λογική της δράσης-αντίδρασης, η κυβέρνηση κρατά τεχνητά υπερτιμημένο το πέσο έναντι του δολαρίου ΗΠΑ (αλλά και του ευρώ), προκαλώντας την εμφάνιση της μαύρης αγοράς συναλλάγματος. Επίσης, καθώς το υπερτιμημένο πέσο καθιστά συμφερότερη για τις αργεντινές επιχειρήσεις την εισαγωγή προϊόντων έναντι της παραγωγής τους εγχωρίως, η κυβέρνηση αναγκάζεται να λάβει ολόκληρη σειρά μέτρων για την προστασία της εθνικής, βιομηχανικής κυρίως παραγωγής, η οποία εξάλλου πάσχει από χαμηλή ανταγωνιστικότητα. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν: - Περιορισμoύς στην κτήση συναλλάγματος, - Περιορισμούς στον επαναπατρισμό κερδών αλλοδαπών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται μέσω θυγατρικών εταιρειών ή κοινοπραξιών στην Αργεντινή, και - Ολόκληρο πλέγμα περιοριστικών μέτρων στο εισαγωγικό εμπόριο. Τα ανωτέρω μέτρα είχαν ως συνέπεια την μείωση της αξίας των συνολικών εισαγωγών της Αργεντινής κατά 7% κατά το 2012 σε σχέση με το 2011. Ανέκαμψαν όμως κατά το 2013, καθώς οι περιορισμοί έθιγαν πλέον τον σκληρό παραγωγικό πυρήνα της χώρας. Φυσικά, οι εμπορικοί εταίροι της Αργεντινής αντιδρούν σε αυτή την κατάσταση: Η Ε. Επιτροπή (τον Μάιο), καθώς και οι ΗΠΑ, Ιαπωνία και Μεξικό (τον Αύγουστο) έχουν υποβάλλει προσφυγές ενώπιον του ΠΟΕ (η αρμόδια επιτροπή αποφάνθηκε κατά της Αργεντινής τον Αύγουστο του 2014), ενώ η Βραζιλία εφαρμόζει σιωπηρά -και όχι μόνο- εμπορικά αντίμετρα. Επίσης, Οι εξαγωγές βιοκαυσίμων της Αργεντινής προς την Ε.Ε. έχουν υποστεί διπλό πλήγμα, καθώς αφενός αυξήθηκε ο εξαγωγικός τους δασμός και αφετέρου δέχονται την αρνητική επίδραση των δασμών antidumping (22-26% επί της αξίας, αρχής γενομένης από τέλη Νοεμβρίου 2013). Επιπλέον, οι περιορισμοί και τα εμπόδια στις εισαγωγές, όσο και αν καταβάλλεται προσπάθεια να εφαρμοσθούν επιλεκτικά και εντοπισμένα, επεκτείνονται αναπόφευκτα και σε ενδιάμεσα βιομηχανικά αγαθά, με αποτέλεσμα να πλήττεται η εγχώρια βιομηχανία, την οποία ακριβώς η κυβέρνηση επιχειρεί να προστατεύσει. Φυσικά, υφίστανται επίσης και ολοένα αυξανόμενες ελλείψεις σε εισαγόμενο ιατρικό υλικό και φάρμακα, με τις κοινωνικές συνέπειες που αυτές συνεπάγονται. Η όλη στρεβλωτική διαδικασία ολοκληρώνεται, με τις πληθωριστικές πιέσεις στο κόστος παραγωγής των εγχωρίων επιχειρήσεων να συμπιέζουν όλο και περισσότερο και, τελικά, να εξανεμίζουν τα περιθώρια κέρδους τους, με αποτέλεσμα την ήδη παρατηρηθείσα επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας και την άνοδο της ανεργίας. 11 Σ ε λ ί δ α

Συμπερασματικά, καθίσταται σαφές ότι η κυβέρνηση της Αργεντινής, αποφεύγοντας να αντιμετωπίσει με δομικά και, σίγουρα, επώδυνα- μέτρα τα αίτια του προβλήματος (χαμηλή παραγωγικότητα, σπατάλη, διαφθορά μεταξύ άλλων), δημιουργεί ένα φαύλο οικονομικό κύκλο, δια του οποίου επιτυγχάνει τελικά το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επιδιώκει. Δ. Μερική άρση εισαγωγικών περιορισμών Αργεντινής. Ταυτόχρονη αύξηση εισαγωγικών δασμών για σειρά προϊόντων. Με μια αιφνιδιαστική κίνηση στις αρχές του 2013, η κυβέρνηση της Αργεντινής απέσυρε το διοικητικό μέτρο, δια του οποίου απαιτούνταν η έκδοση άδειας εισαγωγής (Licencia de Importación) στην Αργεντινή από το Υπουργείο Εσωτερικού Εμπορίου, για μια εκτενή λίστα 600 δασμολογικών κωδικών, κυρίως ενδιάμεσων και τελικών βιομηχανικών προϊόντων. Ενδεικτικά, υπάγονταν: παιχνίδια, ποδήλατα, μοτοσικλέτες, ηλεκτρολογικό εξοπλισμό, κλωστοϋφαντουργικά, παπούτσια, ελαστικά, σιδερένιους σωλήνες, μηχανολογικό εξοπλισμό, βασικά μέταλλα και αντικείμενα εξ αυτών, πολυτελή αυτοκίνητα, ανταλλακτικά αυτοκινήτων, έπιπλα, οικιακές συσκευές, θερμαντήρες, αντικείμενα εσωτερικής διακόσμησης, χαρτί, ηλεκτρικές συσκευές, τρόφιμα, φαρμακευτικά, προϊόντα γυαλιού, χημικά προϊόντα, κινητά τηλέφωνα. Η μη αυτόματη έκδοση άδειας εισαγωγής ήταν ένα ιδιαίτερα αδιαφανές μη δασμολογικό εμπόδιο, καθώς το εν λόγω Υπουργείο δεν χρειαζόταν να αιτιολογήσει (και δεν αιτιολογούσε) τις θετικές ή αρνητικές απαντήσεις του, καθώς και χρονοβόρο, καθώς η απάντηση δινόταν σε 2 6 μήνες. Εκτιμάται ότι η Αργεντινή προέβη στην κίνηση αυτή, προκειμένου να κατευνάσει την Ε.Ε., η οποία ομού μετά των Η.Π.Α. και Ιαπωνίας, έχει υποβάλει προσφυγή ενώπιον του ΠΟΕ, αλλά και να αφαιρέσει ένα βαρίδι από τις εις βάρος της κατηγορίες. Ωστόσο, η Αργεντινή είχε προσθέσει στο μεταξύ, με την διοικητική απόφαση υπ. αριθμ. 3252/2012 (http://www.cac.com.ar/documentos/53_3252%2011.pdf), και την ασφαλιστική δικλείδα της προέγκρισης εισαγωγής (Jurada Anticipada de Importación). Στο πλαίσιο αυτό, υποχρεούνται οι αργεντινοί εισαγωγείς να υποβάλλουν στις φορολογικές αρχές της χώρας δήλωση προθέσεως εισαγωγής και να ζητήσουν προέγκρισή της. Η απάντηση δίδεται σε 3-10 ημέρες. Καθώς η εν λόγω προέγκριση απαιτείται για όλα τα προϊόντα και όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένων των χωρών MERCOSUR., η κυβέρνηση της Αργεντινής δύναται να ελέγξει πλήρως, και κατά την διακριτική της ευχέρεια, τις εισαγωγές χωρίς να χρειάζεται το επιπλέον μέτρο της έκδοσης άδειας εισαγωγής. Καθώς οι Ε.Ε., Η.Π.Α. και Ιαπωνία εκτίμησαν την κίνηση της Αργεντινής κυβέρνησης ως ανεπαρκή, προχώρησαν στην διαδικασία προσφυγής, στο πλαίσιο της οποίας έχει ήδη γίνει 12 Σ ε λ ί δ α

αποδεκτή από τον Π.Ο.Ε. η σύσταση σχετικής επιτροπής (πάνελ) εξέτασης του ζητήματος (αποφάνθηκε υπέρ της Ε.Ε. τον Αύγουστο του 2014). Για να επιβεβαιώσει τις εκτιμήσεις σχετικά με τις προθέσεις της, η Αργεντινή προχώρησε, την ίδια ημέρα με την άρση απαίτησης άδειας εισαγωγής, σε θεαματική αύξηση του εισαγωγικού δασμού, για εκατό (100) σημαντικότατες δασμολογικές κλάσεις, στα ανώτατα επίπεδα του 35% (Decreto 25/2013, http://www.infoleg.gov.ar/infoleginternet/anexos/205000-209999/207701/norma.htm. Σε μια προσεκτικότερη εξέταση του συνημμένου καταλόγου, προκαλεί εντύπωση τόσο το εύρος των προϊόντων όσο και η εξαιρετικά σημαντική αύξηση του εισαγωγικού δασμού στα περισσότερα εξ αυτών. Περιλαμβάνονται δε και προϊόντα με ελληνικό εξαγωγικό ενδιαφέρον, όπως ο καπνός (πραγματοποιούνται ήδη αξιόλογες εξαγωγές) και το ακτινίδιο (έχει εκδηλωθεί σοβαρό ενδιαφέρον από ελληνικές εταιρείες). Ε. Προοπτικές οικονομίας Αργεντινής. Η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της οικονομίας της Αργεντινής κρίνεται ως ιδιαίτερα αμφίβολη, καθώς το μίγμα πολιτικής της κυβέρνησης (επεκτατική δημοσιονομική και νομισματική πολιτική σε συνδυασμό με ad-hoc, βραχυπρόθεσμα πυροσβεστικά μέτρα), σε συνδυασμό με τους περιορισμούς στο διεθνές εμπόριο και στην αγορά ξένου συναλλάγματος, έχει δημιουργήσει ένα ευρύ φάσμα στρεβλώσεων: 1. Υψηλός πληθωρισμός. Σύμφωνα με ανεξάρτητους αναλυτές, πιθανόν να πλησιάσει το 40% κατά το 2014. 2. Στρεβλώσεις τιμών και αξιών, ως αποτέλεσμα των κατά περίπτωση κυβερνητικών μέτρων (επιδοτήσεις οικιακών λογαριασμών και καυσίμων, φορολόγηση εξαγωγών, πάγωμα τιμών προϊόντων σουπερμάρκετ κλπ.). 3. Κάμψη των επενδύσεων στην χώρα από την αλλοδαπή, λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης, μακροοικονομικής σταθερότητας και αδιαφανούς θεσμικού πλαισίου. Είναι απορίας άξιο πώς η Αργεντινή προσδοκά να προσελκύσει επενδύσεις, από την στιγμή που ουσιαστικά απαγορεύει τον επαναπατρισμό των κερδών και καθιστά αμφίβολη την δυνατότητα προμήθειας πρώτων υλών, ενδιάμεσων βιομηχανικών αγαθών και κεφαλαιουχικού εξοπλισμού από το εξωτερικό. 4. Πτώση της αποταμίευσης και αύξηση της κατανάλωσης. Καθώς τα πραγματικά τραπεζικά επιτόκια είναι αρνητικά, καθίσταται σαφές ότι κατ ουσία η κυβέρνηση τιμωρεί την αποταμίευση και ευνοεί την κατανάλωση, στην οποία καταφεύγει μεγάλο μέρος των πολιτών προκειμένου να αποφύγουν την απαξίωση των οικονομιών τους. 5. Περιορισμένες επενδύσεις σε έργα υποδομής. 13 Σ ε λ ί δ α

6. Ελλειμματικό ενεργειακό ισοζύγιο σε συνδυασμό με πεπαλαιωμένο εθνικό δίκτυο, το οποίο μετά βίας ανταπεξέρχεται στις ενεργειακές ανάγκες της χώρας σε περιόδους αιχμής, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται συχνές διακοπές και να πλήττεται η βιομηχανική δραστηριότητα. 7. Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω, υφίσταται σοβαρό πλήγμα η διεθνής ανταγωνιστικότητα της χώρας. Καθώς ο πληθωρισμός φτάνει το 30%, οι ετήσιες αυξήσεις των μισθών (υπό την πίεση των συνδικάτων) το 35-40%, ενώ η διολίσθηση του πέσο το 20%, οι τιμές εξαγωγής Ex Works αυξάνονται κατ ανάγκη κατά 10-15%% περίπου. Επιπλέον, η έλλειψη επενδύσεων και υγιούς ανταγωνισμού πλήττει την έρευναανάπτυξη, την καινοτομία αλλά και την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. 8. Επιδείνωση της διεθνούς εικόνας της Αργεντινής, ως αποτέλεσμα των οξυμμένων σχέσεών της με το ΔΝΤ και τους διεθνείς επενδυτές οι οποίοι δεν αποδέχθηκαν την μονομερή αναδιάρθρωση του αργεντινού χρέους τα έτη 2005 και 2010. 9. Επιδείνωση σχέσεων με εμπορικούς εταίρους (προσφυγές στον ΠΟΕ, δασμοί antidumping βιοκαυσίμων της Ε. Ένωσης). Συνολικά, η κυβέρνηση αδυνατεί να διαχειρισθεί ορθολογικά τις μακροοικονομικές ασυνέπειες που δημιουργεί η πολιτική της και καταφεύγει συστηματικά σε πυροσβεστικά, βραχυπρόθεσμα μέτρα. Ωστόσο, η έλλειψη προβλεψιμότητας και οι απότομες αλλαγές πλεύσης σε επίπεδο αγοράς (κρατικοποίηση YPF, σιωπηρή απαγόρευση επαναπατρισμού κεφαλαίων κλπ.) επιβαρύνουν ιδιαίτερα το επενδυτικό κλίμα και αναιρούν την εμπιστοσύνη των υποψήφιων επενδυτών στην χώρα. Επιπλέον, η μειωμένη ανταγωνιστικότητα της χώρας επιβαρύνει τον υπάρχοντα φαύλο κύκλο, καθώς ουσιαστικά επιβάλλει στην Αργεντινή την αυστηροποίηση των περιοριστικών μέτρων, προκειμένου να μην υποστεί η εγχώρια παραγωγή ανεπανόρθωτη ζημιά. Σε αντιστάθμισμα των ανωτέρω, πρέπει να σημειωθεί ότι το οπλοστάσιο της κυβέρνησης στην βραχυπρόθεσμη, τουλάχιστον- αντιμετώπιση των ανωτέρω δεν είναι αμελητέο: περιλαμβάνει ένα τραπεζικό τομέα αρκετά σταθερό με ικανοποιητική ρευστότητα, αξιόλογα ακόμησυναλλαγματικά διαθέσιμα, δυνατότητα χρηματοδότησης μέσω της Κεντρικής Τράπεζας (παρά τις πληθωριστικές πιέσεις που αυτό συνεπάγεται) και υψηλή διεθνή ζήτηση για σημαντικά προϊόντα της Αργεντινής. Τελικά, για την πορεία της οικονομία της Αργεντινής κατά το προσεχές μέλλον, πολλά θα εξαρτηθούν από τις διεθνείς τιμές για προϊόντα-κλειδιά όπως η σόγια, το γενικότερο διεθνές χρηματοοικονομικό πλαίσιο (ανάκαμψη Βραζιλίας, ρυθμός ανάπτυξης Κίνας) και εσωτερικούς παράγοντες (ύψος συγκομιδής, ύψος δημοσιονομικών δαπανών ενόψη προεδρικών εκλογών 2015, ενεργειακοί περιορισμοί, διαμόρφωση επιπέδων πληθωρισμού, περαιτέρω κάμψη ανταγωνιστικότητας κλπ.). 14 Σ ε λ ί δ α

Σε δις $ ΗΠΑ 4. Εξωτερικό Εμπόριο Αργεντινής. Τα περιοριστικά μέτρα της Αργεντινής ως προς το εισαγωγικό εμπόριο δεν είχαν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, στον βαθμό τουλάχιστον που επεδίωκε η κυβέρνηση της χώρας. Οι εισαγωγές (σε δολάρια ΗΠΑ), μετά την πτώση του 2012, ανέκαμψαν κατά 8%, φτάνοντας εκ νέου στα επίπεδα του 2011, καθώς έχει καταστεί σαφές ότι το πλέγμα των περιοριστικών μέτρων έπληττε πλέον τον παραγωγικό ιστό και την παραγωγικότητα της χώρας. Επίσης είναι αξιοσημείωτο ότι, παρά την προβληματική και φθίνουσα παραγωγικότητα της Αργεντινής, οι εξαγωγές της χώρας αυξήθηκαν κατά 3% σε σχέση με το 2012, λόγω της δυναμικής των εξαγωγών προϊόντων σόγιας. Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω, το εμπορικό πλεόνασμα της Αργεντινής συρρικνώθηκε κατά 27% το 2013 (από 12,4 σε 9 δις $ ΗΠΑ), προκαλώντας δικαιολογημένη ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Εξέλιξη Εμπορικού Ισοζυγίου Αργεντινής 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2011 2012 2013 Εξαγωγές 84.27 81.21 81.66 Εισαγωγές 73.92 68.51 73.66 Εμπορικό Ισοζύγιο 10.35 12.7 8 Σε ότι αφορά την κατανομή ανά γεωγραφική περιοχή, οι εξαγωγές της Αργεντινής κατά το 2013 κατευθύνθηκαν κυρίως προς τις χώρες MERCOSUR, τις χώρες ASEAN (Νοτιο-ανατολική Ασία), την Ε.Ε., και την NAFTA. 15 Σ ε λ ί δ α

Γεωγραφική Κατανομή Εξαγωγών Αργεντινής, 2013 Λοιπές Χώρες, 6.93% Μέση Ανατολή, 4.82% MAGREB, 4.84% ΧΙΛΗ, 5.00% 29% MERCOSUR ASEAN E.U. NAFTA ALADI (Λατ. Αμερική), 8.92% ASEAN, 18.99% ALADI (Λατ. Αμερική) ΧΙΛΗ MAGREB NAFTA, 8.87% E.U., 12.93% Μέση Ανατολή Λοιπές Χώρες Σημαντικότεροι πελάτες για τις εξαγωγές της Αργεντινής ήταν η Βραζιλία, η Κίνα, οι Η.Π.Α. η Χιλή, και η Βενεζουέλα. Κυριότεροι πελάτες Αργεντινής, 2013 ΒΡΑΖΙΛΙΑ 21.55% ΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ 46.77% ΚΙΝΑ 7.66% Η.Π.Α. 5.75% ΓΕΡΜΑΝΙΑ 2.14% ΙΣΠΑΝΙΑ 2.51% ΟΛΛΑΝΔΙΑ 2.62% ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ 2.99% ΧΙΛΗ 5.01% ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ 3.00% 16 Σ ε λ ί δ α

Η σύνθεση των εξαγωγών της Αργεντινής έχει ως ακολούθως: Καύσιμα & Ενέργεια, 6.33% Πρώτες Ύλες, 23.25% Γεωργοκτηνοτροφικά Προϊόντα, 36.20% Βιομηχανικά Προϊόντα, 34.22% Κυριότερα εξαγώγιμα προϊόντα, 2013 8704 Οχήματα μεταφοράς εμπορευμάτων, 4.98% 1001 Σιτάρι & Σιμιγδάλι, 0.89% 1201 Φασόλια σόγιας, 5.31% 7108 Χρυσός, 4.53% 2304 Ζωοτροφές σόγιας, 14.27% 8703 Επιβατικά αυτοκίνητα, 4.85% 1507 Σογιέλαιο, 4.90% 1005 Καλαμπόκι, 7.29% 2709 Βαριά ορυκτέλαια, 12.17% 2710 Ελαφρά ορυκτέλαια, 16.25% Παρατηρούμε ότι οι εξαγωγές της Αργεντινής αποτελούνται κατά 24,5% από προϊόντα σόγιας. Οι εισαγωγές της Αργεντινής κατά το 2013 προήλθαν κυρίως από τις χώρες MERCOSUR, ASEAN, την Ε.Ε., και την NAFTA. 17 Σ ε λ ί δ α

Γεωγραφική Προέλευση Εισαγωγών Αργεντινής, 2013 Μέση Ανατολή 2% ALADI (Λατ. Αμερική) 4% ΧΙΛΗ 1% NAFTA 15% E.U. 18% Λοιπές Χώρες 9% MERCOSUR 28% ASEAN 23% MERCOSUR ASEAN E.U. NAFTA ALADI (Λατ. Αμερική) Μέση Ανατολή ΧΙΛΗ Λοιπές Χώρες Γερμανία. Σημαντικότεροι προμηθευτές της Αργεντινής ήταν η Βραζιλία, οι Η.Π.Α, η Κίνα και η Κυριότεροι προμηθευτές Αργεντινής, 2013 ΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ, 37.79% ΒΡΑΖΙΛΙΑ, 22.87% Η.Π.Α., 11.96% ΚΙΝΑ, 10.95% ΟΛΛΑΝΔΙΑ, 2.22% ΤΡΙΝΙΔΑΔ & ΤΟΜΠΑΓΚΟ, ΜΕΞΙΚΟ, 2.45% 2.31% ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ, 2.55% ΒΕΛΓΙΟ, 3.23% ΓΕΡΜΑΝΙΑ, 3.67% 18 Σ ε λ ί δ α

Η σύνθεση των εισαγωγών της Αργεντινής κατά το 2013 έχει ως ακολούθως: Καταναλωτικά Είδη, 10% Επιβατικά Οχήματα, 10% Κεφαλαιουχικά Αγαθά, 17% Ανταλλακτικά Κεφαλαιουχικών Αγαθών, 21% Καύσιμα & Λιπαντικά, 15% Ενδιάμεσα Βιομηχανικά Αγαθά, 27% Η ανωτέρω κατανομή καταδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο την ανελαστικότητα των εισαγωγών της Αργεντινής, καθώς τα καταναλωτικά είδη αντιπροσωπεύουν το 10% μόνο της συνολικής αξίας. Ως προς τις άλλες κατηγορίες, είναι αδύνατον να περιορισθούν οι εισαγωγές χωρίς να πληγεί η παραγωγική ραχοκοκαλιά της χώρας. 8704 Οχήματα μεταφοράς εμπορευμάτων 2,27% Κυριότερα εισαγώγιμα προϊόντα, 2013 8802 Αεροσκάφη 2% 8415 Κλιματιστικά 1,65% 8528 Τηλεοράσεις 2,52% 3002 & 3004 Εμβόλια & Φάρμακα 2,90% 8708 Ανταλλακτικά & αξεσουάρ αυτοκινήτων 3% 8517 Συσκευές & εξοπλισμός σταθερής τηλεφωνίας 6,77% 2710 Ελαφρά ορυκτέλαια 6,88% 8703 Επιβατικά αυτοκίνητα 10,12% 2711 Φυσικό αέριο 9,13% 19 Σ ε λ ί δ α

Συμπερασματικά, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι εισαγωγές της Αργεντινής, αποτελούμενες στο σύνολό τους από βιομηχανικά προϊόντα και ενέργεια, είναι πολύ πιο ανελαστικές από τις εξαγωγές της, καθώς ο παραγωγικός και εξαγωγικός προσανατολισμός της χώρας παραμένει στη βάση του γεωργοκτηνοτροφικός. Επίσης, η αντίδραση των διεθνών της εταίρων στην εν γένει περιοριστική της πολιτική, σε συνδυασμό με την μειωμένη παραγωγικότητα της χώρας, πλήττει την Αργεντινή, θέτοντας σε κίνδυνο το εμπορικό της πλεόνασμα, το οποίο ολοένα συρρικνώνεται. Σημειώνεται ότι, ήδη κατά το 1 ο τετράμηνονο του 2014, η αξία των εξαγωγών της χώρας μειώθηκε κατά 10% σε σχέση με το 1 ο τετράμηνο του 2013, ενώ αντίθετα η αξία των εισαγωγών της μειώθηκε κατά 5%, περιορίζοντας το εκ νέου εμπορικό της πλεόνασμα κατά 58%. 5. Εμπορικές Σχέσεις Ε.Ε - Αργεντινής. Παρά την όλο και πιο περιοριστική πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση της Αργεντινής,, η Ε.Ε. κατά την περίοδο 2012-2013 βελτίωσε τις επιδόσεις της σε ότι αφορά το εμπόριο με την χώρα της Νοτίου Αμερικής (σε αντίθεση με όλους τους άλλους κύριους εμπορικούς της εταίρους), γεγονός που σε πρώτη προσέγγιση προκαλεί έκπληξη. Πράγματι, η Ε.Ε. παρουσίασε κατά το 2012, έστω και περιορισμένο εμπορικό πλεόνασμα (περί τα 560 εκ. δολάρια ΗΠΑ) μετά από μία δεκαετία πλεονασμάτων της Αργεντινής (2002-2011, πλεόνασμα Αργεντινής 2,7 δις δολάρια ΗΠΑ το 2011). Κατά το 2013, το εν λόγω εμπορικό πλεόνασμα εκτινάχθηκε στα 2,86 δις δολάρια ΗΠΑ, καθώς οι εξαγωγές της Ε.Ε. αυξήθηκαν κατά 11% και οι εισαγωγές της μειώθηκαν κατά 10%. Σημειώνεται ότι η Αργεντινή, συστηματικά και σε όλους τους τόνους προβάλλει τα εν λόγω στοιχεία με το επιχείρημα ότι η πολιτική της δεν είναι κατ ουσία προστατευτική, αλλά συμβαίνει μάλλον το αντίθετο, καθώς οι εξαγωγές της προς την Ε.Ε. έχουν σημειώσει σοβαρή μείωση. Ωστόσο, το φαινόμενο της ενίσχυσης της θέσης της Ε.Ε. σε ότι αφορά τις εμπορικές της σχέσεις με την Αργεντινή το 2012-2013 έχει βαθύτερα αίτια από εκείνα που επικαλείται η αργεντινή κυβέρνηση, τα οποία μπορούν να συνοψισθούν ως κατωτέρω: Α. Συστημικοί παράγοντες. Η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης τροφοδοτεί τον πληθωρισμό της χώρας, ο οποίος έκλεισε γύρω στο 28% για το 2013, ενώ η κυβέρνηση κρατά τεχνητά υπερτιμημένο το πέσο, γεγονός που πλήττει την ανταγωνιστικότητα της χώρας και καθιστά συμφερότερη για τις αργεντινές επιχειρήσεις την εισαγωγή προϊόντων έναντι της παραγωγής τους εγχωρίως. Η προστατευτική πολιτική της κυβέρνησης και, ιδίως, η υποχρέωση κάθε εισαγωγικής εταιρείας να εξάγει προϊόντα τουλάχιστον ίσης αξίας ευνοεί τις μεγάλες (συχνά 20 Σ ε λ ί δ α

πολυεθνικές) εταιρείες, οι οποίες δύνανται να συνάψουν απευθείας συμφωνίες με την κυβέρνηση. Οι εξαγωγές της Ε.Ε. προς την Αργεντινή (πλην ενέργειας) περιλαμβάνουν κυρίως κεφαλαιουχικά και ενδιάμεσα βιομηχανικά αγαθά, των οποίων οι εισαγωγές είναι ιδιαίτερα δύσκολο να περιορισθούν χωρίς υποστεί σοβαρό πλήγμα η εγχώρια βιομηχανία. Η Αργεντινή δεν είναι αυτάρκης ενεργειακά και εισάγει σοβαρές ποσότητες παραγώγων πετρελαίου από την Ε.Ε. Η κρίση χρέους της Ε.Ε. έχει επηρεάσει αρνητικά τις εισαγωγές από την Αργεντινή, για παράδειγμα στον κλάδο της αυτοκίνησης. Β. Κλαδικά εστιασμένα αίτια. Οι εξαγωγές βιοκαυσίμων της Αργεντινής έχουν υποστεί διπλό πλήγμα, καθώς αφενός αυξήθηκε ο εξαγωγικός τους δασμός και αφετέρου δέχονται την αρνητική επίδραση των δασμών antidumping (22-26% επί της αξίας, αρχής γενομένης από τέλη Νοεμβρίου 2013) Οι εξαγωγές ιχθυηρών (γαρίδες, κατεψυγμένα φιλέτα ψαριού) υφίστανται τις αρνητικές συνέπειες του υψηλού πληθωρισμού της Αργεντινής (συνεχής αύξηση κόστους παραγωγής) και της κρίσης χρέους της Ε.Ε., η οποία έχει επίσης πλήξει ιδιαίτερα τις εξαγωγές σογιελαίου. Αντίθετα, οι εξαγωγές ηλιανθελαίου περιορίσθηκαν λόγω κυρίως της μειωμένης παραγωγής της Αργεντινής (ξηρασία) κατά την περίοδο 2011-2013. Συμπερασματικά, η επίτευξη εμπορικού πλεονάσματος της Ε.Ε. έναντι της Αργεντινής το 2012-2013 είναι ένα φαινόμενο, το οποίο συναρτάται πρωτίστως από τις παρενέργειες της αντιφατικής πολιτικής της Αργεντινής και, κατά δεύτερο λόγο, από τις συνέπειες της κρίσης χρέους στην Ε.Ε. Ταυτόχρονα, η διαμορφωθείσα κατάσταση υποκρύπτει μια διχοτομημένη πραγματικότητα, καθώς είναι εμφανής η εκτροπή εμπορίου προς όφελος των μεγάλων αλλοδαπών εταιρειών (ιδίως εκείνων με παρουσία και/ή παραγωγική δραστηριότητα στην Αργεντινή) και εις βάρος των μικρότερων παικτών οι οποίοι προσπαθούν να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά της χώρας ενώ δέχονται όλο το βάρος των γραπτών και άγραφων περιορισμών της ως προς το εισαγωγικό εμπόριο. Ακολουθεί συνοπτική εικόνα των εμπορικών σχέσεων της Αργεντινής με την Ε.Ε. ανά χώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία των εδώ τελωνείων. 21 Σ ε λ ί δ α

ΧΩΡΑ ΕΞΑΓΩΓΕΣ 2012 (CIF) - εκ. $ ΗΠΑ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ 2012 (FOB) - εκ. $ ΗΠΑ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 3264 2700 564 ΓΑΛΛΙΑ 1552 483 1069 ΙΤΑΛΙΑ 1457 1261 196 ΙΣΠΑΝΙΑ 1275 2771-1496 ΟΛΛΑΝΔΙΑ 1152 2178-1026 ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ 623 869-246 ΒΕΛΓΙΟ 424 453-29 ΣΟΥΗΔΙΑ 288 100 188 ΑΥΣΤΡΙΑ 287 14.6 272.4 ΙΡΛΑΝΔΙΑ 226 230-4 ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 216 50 166 ΠΟΛΩΝΙΑ 162 568-406 ΔΑΝΙΑ 152 416-264 ΤΣΕΧΙΑ 121 38 83 ΟΥΓΓΑΡΙΑ 104 9.4 94.6 ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ 79 184-105 ΣΛΟΒΑΚΙΑ 53 1.9 51.1 ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ 51 170-119 ΡΟΥΜΑΝΙΑ 44 63-19 ΛΕΤΟΝΙΑ 30 125-95 ΣΛΟΒΕΝΙΑ 16.7 5.6 11.1 ΕΛΛΑΔΑ 14.4 130-115.6 ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ 12.8 1.7 11.1 ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 9.5 184-174.5 ΜΑΛΤΑ 7.2 2.9 4.3 ΕΣΘΟΝΙΑ 3.3 9.3-6 ΚΡΟΑΤΙΑ 2.2 37-34.8 ΚΥΠΡΟΣ 0.3 69-68.7 Σημαντικότεροι προμηθευτές της Αργεντινής (από την Ε.Ε.) κατά το 2012 ήταν η Γερμανία (3,26 δις δολάρια ΗΠΑ τιμές CIF), η Γαλλία (1,55 δις), η Ιταλία (1,46 δις), η Ισπανία (1,28 δις) και η Ολλανδία (1,15 δις). 22 Σ ε λ ί δ α

28.07% Κύριοι Προμηθευτές Αργεντινής από Ε.Ε. (2012) 13.35% 12.53% 10.97% 9.91% 5.36% 3.65% 2.48% 2.47% 1.94% 1.86% 0.12% Σημαντικότεροι πελάτες αντίθετα ήταν η Ισπανία (2,77 δις δολάρια ΗΠΑ τιμές FOB), η Γερμανία (2,7 δις), η Ολλανδία (2,18 δις), η Ιταλία (1,26 δις) και η Μεγάλη Βρετανία (0,87 δις). Κυριότεροι Πελάτες Αργεντινής από Ε.Ε. (2012) 21.11% 20.57% 16.60% 9.61% 6.62% 4.33% 3.68% 3.45% 3.17% 1.75% 1.40% 1.40% 1.30% 0.99% Υψηλότερο εμπορικό πλεόνασμα έναντι της Αργεντινής έχουν η Γαλλία (+1,1 δις δολάρια ΗΠΑ), η Γερμανία (+560 εκ.) και η Αυστρία (+272 εκ.). Μεγαλύτερο εμπορικό έλλειμμα εμφανίζουν η Ισπανία (-1,5 δις δολάρια ΗΠΑ), η Ολλανδία (-1 δις) και η Πολωνία (-400 εκ.). 23 Σ ε λ ί δ α

Σε εκατομμύρια $ ΗΠΑ Διμερές Εμπορικό Ισοζύγιο (2012) 1500 1000 500 0-500 -1000-1500 Αναλυτικότερα: Η Γερμανία εξάγει αυτοκίνητα, μέρη και μηχανές αυτών, φάρμακα και εμβόλια, διάφορα βιομηχανικά και χημικά προϊόντα. Εισάγει κυρίως μετάλλευμα χαλκού και δευτερευόντως οχήματα (φορτηγάκια Mercedes-Benz), ασήμι, βοδινό κρέας, δέρματα και ορυκτέλαια. Η Γαλλία εξάγει αυτοκίνητα, μέρη και μηχανές αυτών, αρώματα, φάρμακα και καλλυντικά. Εισάγει ζωοτροφές σόγιας, ορυκτέλαια, μύδια, σογιέλαιο, ηλιέλαιο και αντιγόνα για εμβόλια. Η Ιταλία εξάγει μέρη αυτοκινήτων, φάρμακα, εμβόλια, ψυκτικά μηχανήματα, ανυψωτικά μηχανήματα, μηχανές συσκευασίας, σωλήνες αλουμινίου και ηλεκτροκινητήρες (γεννήτριες). Εισάγει κυρίως ζωοτροφές σόγιας, βιοντίζελ, ορυκτέλαια και οστρακοειδή. Η Ισπανία εξάγει μέρη αυτοκινήτων, δοκούς από σίδηρο και χάλυβα, ηλεκτρικοί πίνακες οικιακής χρήσης, αρώματα, βιβλία και έντυπο υλικό, κακάο, συστατικά απορρυπαντικών (sodium sulfate), ηλεκτρόδια χαλκού για καυστήρες. Εισάγει βιοντίζελ, ζωοτροφές σόγιας, ορυκτέλαια, οστρακοειδή και μεταλλεύματα χαλκού. Η Ολλανδία εξάγει σχεδόν αποκλειστικά ορυκτέλαια. Εισάγει κυρίως ζωοτροφές σόγιας και βιοντίζελ. Η Μεγάλη Βρετανία εξάγει πολύτιμα μέταλλα και πλατίνα, αυτοκίνητα (BMW, Mini Cooper, Range Rover), ουίσκι, παρασκευάσματα διαγνωστικών εργαστηρίων και φάρμακα. Εισάγει κυρίως ζωοτροφές σόγιας και δευτερευόντως λοιπές ζωοτροφές, ορυκτέλαια, καλαμπόκι και κρασί. 24 Σ ε λ ί δ α

Το Βέλγιο εξάγει αμινοξέα για συμπληρώματα διατροφής (μεθιονίνη), αυτοκίνητα (Volkswagen, Ford, Volvo), προϊόντα σιδήρου, χάλυβα και αλουμινίου, χαρτί εκτύπωσης και πολυαιθυλένιο. Εισάγει ζωοτροφές σόγιας, βιοντίζελ, κριθάρι, μετάλλευμα μολύβδου και καπνό. Η Σουηδία εξάγει ποικιλία βιομηχανικών προϊόντων όπως τηλεφωνικές συσκευές, μέρη αυτοκινήτων, προϊόντα χάρτου, πολυαιθυλένιο, μέρη σκαφτικών μηχανημάτων, μπουλντόζες. Εισάγει κυρίως κρασί και μήλα. Η Αυστρία εξάγει κυρίως ράγες σιδηροδρόμων και δευτερευόντως γεννήτριες εσωτερικής καύσης, μηχανές εκτύπωσης και ορούς. Εισάγει κυρίως γεννήτριες εσωτερικής καύσης και αυγά. Η Ιρλανδία εξάγει κυρίως ορούς και φάρμακα. Εισάγει πρωτίστως σόγια και δευτερευόντως αιθέρια έλαια λεμονιού. Η Φινλανδία εξάγει χαλκό για χάραξη νομισμάτων, κινητά τηλέφωνα, χαρτί εκτύπωσης εφημερίδων/περιοδικών και μηχανές φορτοεκφόρτωσης. Εισάγει κυρίως χαλκομετάλλευμα και δευτερευόντως κρασί και παρασκευές ενζύμων. Η Πολωνία εξάγει λάμπες αλογόνου, πυρίμαχα τούβλα και πλακάκια, μέρη αυτοκινήτων, δοκούς από σίδηρο και χάλυβα, μέρη κλιματιστικών και καθίσματα αυτοκινήτων μεταξύ άλλων βιομηχανικών προϊόντων. Εισάγει κυρίως σόγια και δευτερευόντως καλαμπόκι, φιστίκια και ορυκτέλαια. Η Δανία εξάγει λακτοβάκιλους για παρασκευή τροφίμων, ένζυμα, διάφορα φάρμακα, πρωτεΐνη γάλακτος, και βοηθήματα ακοής (ακουστικά). Εισάγει κυρίως σόγια και δευτερευόντως λοιπές ζωοτροφές και κρασί. Η Τσεχία εξάγει κυρίως ανταλλακτικά και μέρη αυτοκινήτων, καθώς και ηλεκτρολογικό και μηχανολογικό εξοπλισμό (κυρίως μέρη κλιματιστικών). Εισάγει κυρίως κιβώτια ταχυτήτων (Volkswagen) και δευτερευόντως ζωοτροφές (όχι σόγιας) και καλαμπόκι. Γενικά, στις διμερείς σχέσεις κυριαρχεί ο κλάδος της αυτοκίνησης. Η Ουγγαρία εξάγει ηλεκτροκινητήρες, τηλεφωνικές συσκευές, χειρουργικό εξοπλισμό, ακτινολογικά μηχανήματα και μηχανές αυτοκινήτων. Κυριότερος εισαγωγέας ουγγρικών προϊόντων είναι η Volkswagen Argentina. Εισάγει κυρίως φυστίκια, φάρμακα (παυσίπονα), καλαμπόκι, μέρη τηλεοράσεων και ιχθυηρά (βακαλάος). Η Πορτογαλία εξάγει κυρίως φελλούς (προϊόν για το οποίο είναι γνωστή) για την οινοποιία και δευτερευόντως αυτοκίνητα. Κυριότερος εισαγωγέας των εν λόγω αυτοκινήτων είναι ξανά η Volkswagen Argentina. Εισάγει κυρίως φασόλια και δευτερευόντως βοδινά δέρματα και καπνό. Η Σλοβακία εξάγει κυρίως αυτοκίνητα, μέρη και ανταλλακτικά τους, μπουλόνια και τηλεφωνικές συσκευές. Εισάγει περιορισμένες ποσότητες φυστικιών. 25 Σ ε λ ί δ α

Η Λιθουανία εξάγει σχεδόν κατ αποκλειστικότητα νιτρικά και θειούχα λιπάσματα. Εισάγει σχεδόν αποκλειστικά σόγια. Η Ρουμανία εξάγει κυρίως νιτρικά λιπάσματα και δευτερευόντως μηχανήματα καλουπώματος ελαστικών (Renault Argentina) και οικιακές θερμάστρες. Εισάγει βασικά σόγια και δευτερευόντως αγωγούς (σωλήνες). Η Λετονία εξάγει σχεδόν αποκλειστικά ορυκτέλαια και εισάγει σόγια και κριθάρι. Η Σλοβενία εξάγει ηλεκτρικές ξυριστικές μηχανές (Philips Argentina), μέρη κινητήρων και φώτα αυτοκινήτων (κυρίως για John Deere Argentina, Peugeot/Citroen και Volkswagen Argentina) καθώς και υαλοβάμβακα. Εισάγει σόγια, ορυκτέλαια και φιλέτα ψαριών. Η Ελλάδα εξάγει θειάφι, ελάσματα & ταινίες αλουμινίου, ιμάντες μεταφοράς, ψεκαστικά χειρός, απορρυπαντικά, έντυπα, εμπιστευτικά προϊόντα. Εισάγει ζωοτροφές από σόγια, λεμόνια, αράπικα φυστίκια, ξυλοκάρβουνα, αχλάδια, καλαμπόκι, φασόλια και γουνοδέρματα βιζόν. Το Λουξεμβούργο εξάγει φύλλα σιδήρου και χάλυβα, μέρη εργαλείων, ενδιάμεσα βιομηχανικά προϊόντα σιδήρου και ατσαλένιες δοκούς. Εισάγει μικρές ποσότητες ορυκτελαίων, βοδινού κρέατος και κρασιού. Η Βουλγαρία εξάγει ηλεκτρικές ασφάλειες, ρουλεμάν και τίλιο. Εισάγει σχεδόν αποκλειστικά χαλκό (μετάλλευμα). Η Μάλτα εξάγει υφάσματα, ηλεκτρονικά κυκλώματα και αδιάβροχα υφάσματα. Εισάγει περιορισμένες ποσότητες ορυκτελαίων και άμυλο καλαμποκιού. Η Εσθονία εξάγει τηλεφωνικές συσκευές, λίπασμα από τύρφη και μικροβιολογικά παρασκευάσματα. Εισάγει κριθάρι, κράματα σιδήρου, κρασί και φυστίκια. Η Κροατία εξάγει φύλλα αλουμινίου και καλούπια γυαλιού. Εισάγει δέρματα και σόγια. Τέλος, η Κύπρος εξάγει μικρές ποσότητες αρμών σωλήνων (φλάντζες) και μηχανισμών ανυψωτικών μηχανημάτων. Εισάγει εξοπλισμούς για πλατφόρμες άντλησης πετρελαίου-φυσικού αερίου και σόγια. Παρατηρούμε ότι, όπως και για την χώρα μας, οι εξαγωγές προς την Αργεντινή συνίστανται βασικά σε βιομηχανικά προϊόντα, ενώ οι εισαγωγές σε πρωτογενή. Πολύ μεγάλο ειδικό βάρος στο διμερές εμπόριο κατέχουν επίσης η αυτοκινητοβιομηχανία, η ενέργεια και τα προϊόντα σόγιας. 26 Σ ε λ ί δ α

2 ο ΜΕΡΟΣ: Διμερείς Οικονομικές & Εμπορικές Σχέσεις 1. Εισαγωγή. Το 2013 υπήρξε μια ιδιαίτερα θετική περίοδος σε ότι αφορά τις διμερείς οικονομικές και εμπορικές μας σχέσεις με την Αργεντινή. Σε ότι αφορά το διμερές εμπόριο, τα απολογιστικά στοιχεία της ΕΣΥΕ για το 2013 πιστοποιούν αύξηση των εξαγωγών μας προς την Αργεντινή κατά 61,5% σε σχέση με το 2012 (8,42 έναντι 5,25 εκατομμυρίων ευρώ). Στο πλαίσιο αυτό, οι εξαγωγές μας πλην καυσίμων σημείωσαν επίσης αξιόλογη αύξηση της τάξης του 30,3%. Παρά την γενικότερη μείωση των εισαγωγών της Αργεντινής, στο πλαίσιο της περιοριστικής πολιτικής ως προς τις εισαγωγές που εφαρμόζει η κυβέρνησή της, και την συνακόλουθη εκτροπή εμπορίου προς όφελος των μεγάλων αλλοδαπών εταιρειών, η εν λόγω εξέλιξη πιστοποιεί ότι τόσο οι αργεντινοί εισαγωγείς όσο και οι έλληνες εξαγωγείς έχουν πλέον προσαρμόσει την στρατηγική τους και επιτυγχάνουν να υπερκεράσουν το εν λόγω πλέγμα περιοριστικών μέτρων, ιδίως σε ότι αφορά σε προϊόντα του τριτογενούς τομέα που δεν παράγονται στην Αργεντινή. Εξάλλου, το 85% των εισαγωγών της Αργεντινής κατά το 2013 αποτελείτο από εισροές παραγωγικών τομέων της χώρας. Κατά την άποψή μας, η σημερινή οικονομική κατάσταση της Αργεντινής, εκτός από τις δυσκολίες που παρουσιάζει σε πρώτη προσέγγιση για τον αλλοδαπό εξαγωγέα, δημιουργεί συνθήκες επιχειρηματικών ευκαιριών, καθώς οι εταιρείες που θα επιτύχουν να αποκτήσουν πρόσβαση κατά την τρέχουσα συγκυρία στην αγορά αναμένεται να βρεθούν σε ιδιαίτερα ευνοϊκή θέση κατά το επόμενο, αναπόφευκτο κύμα ανάπτυξης μιας χώρας τόσο πλούσιας σε κάθε είδος πλουτοπαραγωγικούς πόρους. Οι εισαγωγές της Αργεντινής % Μεταβολή 2011 2012 2013 13/12 Σύνολο εισαγωγών Αργεντινής 70,26 64,90 55,72-14,14 % σε δις. ευρώ Έτος Βάσης 2011 = 100 100 92,4 62,9 Εισαγωγές Αργεντινής από Ελλάδα 6,2 5,2 6,8 + 30,8 % σε εκ. ευρώ (πλην καυσίμων) Έτος Βάσης 2011 = 100 100 83,9 109,7 27 Σ ε λ ί δ α

Έτος Βάσης 2011 = 100 Έτος Βάσης 2011 = 100 120 Εισαγωγές Αργεντινής 2011-2013 100 80 60 40 Σύνολο Εισαγωγών Αργεντινής Εισαγωγές Αργεντινής από Ελλάδα (πλην καυσίμων) 20 0 2011 2012 2013 Από την άλλη πλευρά, η αξία των εξαγωγών της Αργεντινής προς την Ελλάδα, μετά την διολίσθηση των τελευταίων ετών, σταθεροποιείται πλέον σε επίπεδα άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ, κυρίως λόγω των αργεντινών εξαγωγών ζωοτροφών σόγιας, οι οποίες καταλαμβάνουν το 71% της συνολικής αξίας των εισαγωγών μας από την χώρα της Λατινικής Αμερικής κατά το παρελθόν ημερολογιακό έτος. Οι εξαγωγές της Αργεντινής % Μεταβολή 2011 2012 2013 13/12 Σύνολο εξαγωγών Αργεντινής 73,95 72,98 62,52-16,7 % σε δις. ευρώ Έτος Βάσης 2011 = 100 100 98,7 84,5 Εξαγωγές Αργεντινής προς Ελλάδα 104,5 105,6 118,4 + 12,1 % σε εκ. ευρώ Έτος Βάσης 2011 = 100 100 101,1 113,3 120 Εξαγωγές Αργεντινής 2011-2013 100 80 60 40 Σύνολο Εξαγωγών Αργεντινής Εξαγωγές Αργεντινής προς Ελλάδα 20 0 2011 2012 2013 28 Σ ε λ ί δ α

Αξίες σε εκ. ευρώ Γενική Εικόνα για τη χώρα μας Αξία σε εκ. ευρώ % μεταβολή 2011 2012 2013 13/12 Εξαγωγές 27,1 5,2 8,4 + 61,5 % Εξαγωγές (πλην πετρελαιοειδών)6,2 5,2 6,8 + 30,8 % Εισαγωγές 104,5 105,6 118,4 + 12,1 % Εμπορικό Ισοζύγιο - 77,4-100,4-110 + 9,6 % Σχέση Εισαγωγές/ Εξαγωγές 3,9 20,3 14,1 Ροή Εμπορίου 131,6 110,8 126,8 + 14,4 % Διμερές Εμπόριο 2011-2013 150 100 50 0-50 -100 Εξαγωγές Αργεντινής προς την Ελλάδα Ελληνικές Εξαγωγές στην Αργεντινή (πλην καυσίμων) Εμπορικό Ισοζύγιο (πλην καυσίμων) -150 2011 2012 2013 104.5 105.6 118.4 6.2 5.2 6.8-98.3-100.4-111.6 Όπως προκύπτει από την ανωτέρω ανάλυση, παρά την αύξηση των ελληνικών εξαγωγών, το έλλειμμα του διμερούς εμπορικού ισοζυγίου της χώρας μας με την Αργεντινή διευρύνθηκε κατά το 2013, λόγω κυρίως των αυξημένων εισαγωγών μας σε ζωοτροφές σόγιας. Η σχέση αξίας εξαγωγών προς εισαγωγές, αντίθετα, διαμορφώνεται στο 1:14, έναντι 1:20 κατά το 2012. 29 Σ ε λ ί δ α

Αξία σε εκ. Ευρώ 2. Εξαγωγές Αργεντινής προς την Ελλάδα. Όπως προαναφέραμε, η αξία των εξαγωγών της Αργεντινής προς την Ελλάδα εντός του 2013 αυξητικά λόγω της ανόδου των εξαγωγών σόγιας σε 84 εκατομμύρια ευρώ έναντι 71,5 εκ. Ευρώ το 2012. Τα σημαντικότερα, κατά σειρά αξίας, προϊόντα που η χώρα μας εισήγαγε από τον Αργεντινή κατά το 2013 παρουσιάζονται στον παρακάτω Πίνακα & Διάγραμμα. ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΑΣΗ Περιγραφή Αξία (εκ. Ευρώ) ΠΟΣΟΣΤΟ 230400 Ζωοτροφές με βάση τη σόγια 84 71 % 080550 Λεμόνια 14,5 12,2 % 120220 Αράπικα φυστίκια (ωμά) 5,6 4,7 % 080830 Μήλα & Αχλάδια 2,5 2,1 % 200840 Αχλάδια παρασκευασμένα 1,8 1,52 % 030617 Γαρίδες 1,7 1,47 % 100590 Καλαμπόκι 1,5 1,3 % 440290 Ξυλοκάρβουνα 1,3 1,1 % 430219 Κατεργασμένα γουνοδέρματα βιζόν 1,2 1 % 030389 Κατεψυγμένα ψάρια 0,87 0,7 % ΣΥΝΟΛΟ 115 97,1% ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ 118,4 Καθίσταται προφανές ότι οι εξαγωγές της Αργεντινής προς την χώρα μας συνίστανται βασικά σε προϊόντα του πρωτογενούς τομέα ή βασικής μεταποίησής τους. Εισαγωγές Ελλάδας από Αργεντινή 2013 Ζωοτροφές με βάση τη σόγια 90.00 Λεμόνια 80.00 Αράπικα φυστίκια (ωμά) 70.00 60.00 Μήλα & Αχλάδια 50.00 40.00 30.00 20.00 10.00 0.00 Αχλάδια παρασκευασμένα Καλαμπόκι Ξυλοκάρβουνα Κατεργασμένα γουνοδέρματα βιζόν Κατεψυγμένα ψάρια 30 Σ ε λ ί δ α

3. Εξαγωγές Ελλάδας προς την Αργεντινή. Τα σημαντικότερα κατά σειρά αξίας προϊόντα/κατηγορίες προϊόντων που η Ελλάδα εξήγαγε προς την Αργεντινή κατά το 2013 παρουσιάζονται στον παρακάτω Πίνακα & Διάγραμμα: ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΑΣΗ Περιγραφή Αξία (χιλ. Ευρώ) ΠΟΣΟΣΤΟ 271111 Μη υγροποιημένο φυσικό αέριο 1560 18,5% 760612 Ελάσματα & Ταινίες Αλουμινίου 1262 15% 252321 Τσιμέντο 1119 13,3% 250300 Θειάφι 904 10,7% 490199 Βιβλία, φυλλάδια, έντυπα 491 5,83% 999000 Εμπιστευτικά προϊόντα 490 5,82% 842481 Ψεκαστικά χειρός 461 5,5% 871680 846330 Μη αυτοκινούμενα οχήματα (τρέηλερ) 312 3,7% Εργαλειομηχανές επεξεργασίας μεταλλικών συρμάτων 246 2,9% 731021 Κουτιά σιδήρου ή χάλυβα 203 2,4% ΣΥΝΟΛΟ 7.045 83,7 % ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ 8.415 Εξαγωγές Ελλάδας προς Αργεντινή 2013 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Μη υγροποιημ ένο φυσικό αέριο Ελάσματα & Ταινίες Αλουμινίου Τσιμέντο Θειάφι Βιβλία, φυλλάδια, έντυπα Εμπιστευτι κά προϊόντα Ψεκαστικά χειρός Αξία (σε χιλ. ευρώ) 1560 1262 1119 904 491 490 461 31 Σ ε λ ί δ α