1. Κέντρα Ασκούμενων Εκπαιδευτικών για την Α /βάθμια και Β /βάθμια εκπαίδευση2

Περιεχόμενα 1. Κέντρα Ασκούμενων Εκπαιδευτικών για την Α /βάθμια και Β /βάθμια εκπαίδευση2 1.1. Γενική προβληματική 2 1.2. Ο δόκιμος εκπαιδευτικός στην Α /βάθμια και Β /βάθμια εκπαίδευση 4 1.2.1. Η επιμόρφωση του δόκιμου εκπαιδευτικού (Π.Ε.Κ.) 4 1.3. Ο ασκούμενος εκπαιδευτικός στην Α /βάθμια και Β /βάθμια εκπαίδευση: Αναγκαίο ζητούμενο 4 1.4. Κέντρα ασκούμενων εκπαιδευτικών Α /βάθμιας και Β /βάθμιας εκπαίδευσης 5 1.4.1. Στόχοι των Κέντρων Ασκούμενων Εκπαιδευτικών 6 1.4.2. Διαδικασία ίδρυσης και στελέχωσης των Κέντρων Ασκούμενων Εκπαιδευτικών 6 1.4.2.1. Διαδικασία ίδρυσης 6 1.4.2.2. Ο ρόλος του Πανεπιστημιακού τμήματος στην ίδρυση του Κ.Α.Ε. 6 1.4.2.3. Διοικητικό προσωπικό 7 1.4.2.4. Χώρος λειτουργίας των Κ.Α.Ε., ο ρόλος της περιφέρειας και άλλες συνεργασίες 8 1.4.2.5. Ασκούμενοι εκπαιδευτικοί και αποτελεσματική λειτουργία των Κ.Α.Ε. 8 1.5. Διαδικασία απόκτησης ετοιμότητας των ασκούμενων εκπαιδευτικών 8 1.5.1. Στο μάθημα της γλώσσας 9 1.5.2. Στο μάθημα των Μαθηματικών 10 1.6. Πόροι χρηματοδότησης του θεσμού των Κ.Α.Ε 10 1.7. Υποχρεώσεις και δικαιώματα των ασκούμενων εκπαιδευτικών 11 1.7.1. Δικαιώματα 11 1.7.2. Υποχρεώσεις 11 Βιβλιογραφία 11 1

1. Κέντρα Ασκούμενων Εκπαιδευτικών για την Α /βάθμια και Β /βάθμια εκπαίδευση 1.1. Γενική προβληματική Οι ραγδαίες εξελίξεις στην επιστήμη και την τεχνολογία επηρεάζουν τις οικονομικές και κοινωνικές δομές της χώρας μας και επιβάλλουν τη δημιουργία νέων θεσμών και δομών για τη λειτουργική ένταξή της στη νέα παγκόσμια οικονομία των ανοικτών κοινωνιών. Στις συνθήκες αυτές γίνεται αισθητή η ανάγκη να αντιμετωπιστούν τα μείζονος σημασίας προβλήματα, μεταξύ των οποίων είναι και η εκπαίδευση. Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα (οι δομές και οι λειτουργίες του) καθώς και οι λειτουργοί του καλούνται να προετοιμασθούν και να λάβουν υπόψη τους τις ανάγκες και τις προτεραιότητες που διαμορφώνονται κάτω από αυτές τις συνθήκες και να προετοιμάσουν παράλληλα και τους μελλοντικούς πολίτες κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούν να αντιμετωπίζουν κριτικά και δημιουργικά τις εξελίξεις τόσο για το συμφέρον των τοπικών κοινωνιών της χώρας όσο και για τον ίδιο τον πολίτη. Ο κοινωνικός και παραγωγικός χαρακτήρας του σχολείου απειλείται με ακύρωση στις διαμορφούμενες συνθήκες. Οι κατηγορίες δράσης εκ μέρους της πολιτείας, κατά την άποψή μας είναι τέσσερις: 1. Οι υποδομές της εκπαίδευσης γενικότερα και των σχολικών μονάδων ειδικότερα. 2. Το έμψυχο δυναμικό σε διοικητικό επίπεδο (διευθυντές σχολικών μονάδων, στελέχη εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες της). 3. Το έμψυχο δυναμικό πλαισίωσης των σχολικών μονάδων (βοηθητικό προσωπικό σχολικών μονάδων π.χ. φύλακες, τεχνικοί κ.λπ.). 4. Το έμψυχο δυναμικό σε εκπαιδευτικό επίπεδο (εκπαιδευτικοί). Στην προκειμένη περίπτωση δε θα ασχοληθούμε με τις τρεις πρώτες κατηγορίες, αλλά θα επικεντρώσουμε το ενδιαφέρον μας στους εκπαιδευτικούς. Γιατί, αν δεν υπάρχουν ικανοί και καλά προετοιμασμένοι εκπαιδευτικοί, που θα ενσωματώνουν και θα αξιοποιούν λειτουργικά και παραγωγικά τις προσφερόμενες δυνατότητες, το κλίμα αυτό δε θα ανατραπεί. Όμως η κατάρτιση και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, όπως γινόταν κατά το παρελθόν ή όπως αυτή γίνεται σήμερα, δε συμβάλλει στην αλλαγή του υπάρχοντος κλίματος. Η χώρα μας σύμφωνα με τις διεθνείς αξιολογήσεις βρίσκεται στο κατώτατο επίπεδο από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι μόνο. Συνεπώς δεν μπορεί να αντεπεξέλθει ανταγωνιστικά στα σημερινά ευρωπαϊκά αλλά και παγκόσμια οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα. Η εκπαίδευση μας σε τομείς όπως: 1. ο προγραμματισμός, 2. η εκπαιδευτική επάρκεια και ετοιμότητα των εκπαιδευτικών, 3. η ομοιογένεια του εκπαιδευτικού συστήματος και αυτονομία της εκπαιδευτικής μονάδας και του εκπαιδευτικού έργου, 4. η διοικητική επάρκεια και ετοιμότητα των στελεχών εκπαίδευσης, 5. το διδακτικό υλικό και η πολιτική παραγωγής διδακτικού υλικού, 6. η επιλογή των στελεχών εκπαίδευσης, 7. η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών για τη λειτουργία της εκπαίδευσης κ.λπ. βρίσκονται στο κατώτατο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είδαμε σε προηγούμενα κεφάλαια αυτού του βιβλίου. Και τούτο γιατί: Δεν καταφέραμε μέχρι τώρα να διαμορφώσουμε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα είναι λειτουργικό, αποτελεσματικό και επαρκές για τους μαθητές, έτσι ώστε να μην καταφεύγουν συμπληρωματικά στη φροντιστηριακή εκπαίδευση. Δεν καταφέραμε καν να δημιουργήσουμε ένα πνεύμα εμπιστοσύνης των μαθητών και των γονέων προς το σχολείο, του εκπαιδευτικού προς το κράτος, του κράτους προς τα στελέχη του και τους εκπαιδευτικούς του, των εκπαιδευτικών προς την κοινωνία και δε φαίνεται να διαμορφώνεται ένα κλίμα ανάλογο για τη διεξαγωγή ενός εποικοδομητικού και αποτελεσματικού διαλόγου. 2

Δεν καταφέραμε να μιλάμε και να γράφουμε με ξεκάθαρες έννοιες. Για παράδειγμα, στις έννοιες αξιοκρατία, ολοήμερα σχολεία κ.λπ. γίνεται πραγματικός «βιασμός», γιατί ποτέ δεν είχαμε ολοήμερα σχολεία, ενώ μιλάμε σα να έχουμε, γιατί ποτέ δεν είχαμε αξιοκρατικές επιλογές στελεχών εκπαίδευσης ενώ μιλάμε σα να έχουμε κ.λπ., ενώ είναι γνωστό πως ποτέ δε θελήσαμε να αντιληφθούμε πως η αξιοκρατική επιλογή έχει σχέση με τα προσόντα που απαιτούνται για μια συγκεκριμένη θέση, ενώ η αντικειμενική επιλογή έχει σχέση με τα προσόντα που έχει ο αξιολογούμενος. Δεν καταφέραμε ή δε θελήσαμε να διακρίνουμε τη διαφορά μεταξύ εκπαίδευσης και παιδείας. Γι αυτό έχουμε εκπαίδευση, σε πολύ χαμηλό επίπεδο, και δεν έχουμε παιδεία, ενώ μιλάμε μόνο γι αυτή. Δεν καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα σύστημα αποδεκτό από όλους και να συνεχίσουμε με διορθωτικές παρεμβάσεις ολοκλήρωσης και τελειοποίησής του με πιο μακροπρόθεσμη στοχοθεσία. Αντί αυτού προτιμούμε τη μέθοδο των απανωτών μεταρρυθμίσεων «οροφής». Δεν σκεφτήκαμε ακόμα να ξεχωρίσουμε τις επιστήμες, εκτός από θετικές και θεωρητικές, σε επιστήμες αναφορικά με την προσφορά τους στον άνθρωπο. Για παράδειγμα οι μηχανικοί, οι γεωλόγοι, οι φαρμακοποιοί κ.λπ. παράγουν έργο για την εξυπηρέτηση του ανθρώπου, χτίζουν σπίτια, κάνουν γεωτρήσεις, παράγουν φάρμακα. Αντίθετα οι εκπαιδευτικοί ασχολούνται με τον ίδιο τον άνθρωπο, δηλαδή με τη νοητική, γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη και ουσιαστικά με τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του ανθρώπου τού σήμερα και τού αύριο κ.λπ. Γίνεται φανερό ότι για τη συντεταγμένη πολιτεία, η εκπαίδευση θα έπρεπε να είναι πρώτιστο μέλημα. Αν είχε γίνει αυτό κατανοητό, η εκπαίδευση θα είχε πολύ διαφορετική αντιμετώπιση από όλους, αφού η νεολαία και μόνο αυτή είναι το μέλλον του τόπου μας, του πολιτισμού μας και των επιστημών. Εθελοτυφλούμε όταν στρεφόμαστε ενάντια σε κάτι που δεν μπορούμε να αλλάξουμε την πορεία του, όπως είναι το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης. Μπορούμε όμως να το αντιμετωπίσουμε και να βγούμε κερδισμένοι, αν θέλετε, μόνο μέσα από την εκπαίδευσή μας και μέσω της παιδείας μας αργότερα. Η εκπαίδευσή μας κατά συνέπεια χρειάζεται αλλαγή πλεύσης, χρειάζεται αλλαγή ουσίας και όχι περιτυλίγματος. Και την αλλαγή αυτή, τη μεταρρύθμιση αυτή, αμυδρά ελπίζω πως θα τη φέρει κάποια κεντρική εξουσία. Εξάλλου, οι αλλαγές δεν έρχονται από κάποιες κεντρικές εξουσίες, όπως έχει δείξει η ιστορία του νέου ελληνισμού. Τις έφερε η μαχόμενη εκπαίδευση όταν κατόρθωσε να πιάσει τα μηνύματα των καιρών, τις ανάγκες του ελληνικού λαού, τις προκλήσεις του ελληνικού πολιτισμού, όταν κατάφερε να απαλλαγεί από μίζερους και κοντόφθαλμους τρόπους σκέψης, όταν κατάφερε να δει καθαρά, όταν κατάφερε να συλλογιστεί, όταν κατάφερε να οραματιστεί. Και πρέπει να σημειωθεί ότι η διατύπωση αυτών των απόψεων δεν είναι αποτέλεσμα μηδενιστικού τρόπου σκέψης. Είναι σίγουρο πως σε σχέση με την δεκαετία του 1950 ή του 1970 είμαστε σε καλύτερη θέση, αλλά σήμερα είμαστε πολύ πίσω σε σχέση με τις απαιτήσεις των καιρών, της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, της ιστορίας μας και των δυνατοτήτων μας. Σε προηγούμενο κεφάλαιο διαπιστώσαμε ότι ο βαθμός εκπαιδευτικής επάρκειας των εκπαιδευτικών βρίσκεται σχετικά σε χαμηλά επίπεδα, σε σχέση με τις προσδοκίες και τις ανάγκες του σήμερα. Στην εκπαιδευτική ετοιμότητα, δηλαδή στην μετουσίωση της ερευνητικής, της θεωρητικής αλλά και της επιστημονικής κατάρτισης σε εκπαιδευτική πράξη οι εκπαιδευτικοί διατυπώνουν την πλήρη ανετοιμότητά τους. Είναι λοιπόν σαφές πως πρέπει η εκπαίδευσή μας να κινηθεί σε νέες κατευθύνσεις και στη δημιουργία υποδομών που θα δίνουν νέες δυνατότητες στον εκπαιδευτικό κόσμο και νέες προοπτικές στην Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδευση. Μια από αυτές τις υποδομές είναι και τα Κέντρα Ασκούμενων Εκπαιδευτικών, όπως θα δούμε παρακάτω. 3

1.2. Ο δόκιμος εκπαιδευτικός στην Α /βάθμια και Β /βάθμια εκπαίδευση Σύμφωνα με το νόμο, ο κάθε νεοδιοριζόμενος εκπαιδευτικός τα δύο πρώτα χρόνια μετά από το διορισμό του θεωρείται «δόκιμος εκπαιδευτικός». Τι σημαίνει όμως «δόκιμος»; Κατά την κοινή νοημοσύνη αλλά και κατά την επιστημονική γνώση, δόκιμος σε κάθε επάγγελμα, άρα και στο επάγγελμα του εκπαιδευτικού, είναι το άτομο που σε μια συγκεκριμένη θέση βρίσκεται «υπό δοκιμασία», δηλαδή μετά την παρέλευση των δύο ετών θα κριθεί αν θα συνεχίσει να ασκεί το επάγγελμα ή όχι. Στην περίπτωση του δόκιμου εκπαιδευτικού τα δύο πρώτα χρόνια δεν πραγματοποιείται καμία αξιολόγηση και κατά συνέπεια ο εκπαιδευτικός δεν θεωρείται ότι βρίσκεται «υπό δοκιμασία». Με άλλα λόγια ο όρος «δόκιμος εκπαιδευτικός» δεν έχει καμία ουσιαστική, αλλά μόνο τυπική σημασία, αφού και αυτός αναλαμβάνει όλες τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει κάθε εκπαιδευτικός με χρόνια υπηρεσίας, που δεν ανήκει δηλαδή στην κατά τον νόμο κατηγορία των δόκιμων εκπαιδευτικών. 1.2.1. Η επιμόρφωση του δόκιμου εκπαιδευτικού (Π.Ε.Κ.) Πριν την έναρξη της λειτουργίας των Π.Ε.Κ. δεν υπήρχε ένας θεσμοθετημένος φορέας για την επιμόρφωση των πρωτοδιόριστων εκπαιδευτικών. Συνήθως στους πρωτοδιοριζόμενους εκπαιδευτικούς γινόταν κάποια επιμόρφωση ή δε γινόταν καθόλου και αναλάμβαναν αμέσως υπηρεσία, έστω και αν είχαν παρέλθει πολλά χρόνια μετά την αποφοίτησή τους από το πανεπιστήμιο. Την περασμένη δεκαετία, μετά από διαπιστώσεις δεκαετιών, ξεκίνησε η επιμόρφωση των πρωτοδιοριζόμενων εκπαιδευτικών στην Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδευση και ιδρύθηκαν τα Περιφερειακά Εκπαιδευτικά Κέντρα (Π.Ε.Κ.). Με την ίδρυσή τους όλοι οι πρωτοδιοριζόμενοι εκπαιδευτικοί υποχρεούνται να συμμετέχουν σε επιμορφωτικά προγράμματα των Π.Ε.Κ. με συγκεκριμένο αριθμό ωρών επιμόρφωσης σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα. Η συμμετοχή των εκπαιδευτικών είναι υποχρεωτική αλλά η δομή των προγραμμάτων δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους, αφού ανεξάρτητα από το αντικείμενο που πρόκειται να διδάξουν, συμμετέχουν οριζόντια σε όλες τις επιμορφώσεις χωρίς κάποια εξειδίκευση στα ενδιαφέροντά τους. Για παράδειγμα, οι γυμναστές, ενώ θα έπρεπε να παρακολουθήσουν ειδικά σεμινάρια για το μάθημα της γυμναστικής, παρακολουθούν όλα τα γνωστικά αντικείμενα, έστω και αν όλα αυτά είναι άσχετα με την ειδίκευσή τους και το εκπαιδευτικό έργο που πρόκειται να ασκήσουν. Κανείς λόγος βέβαια δε γίνεται για εκείνους τους εκπαιδευτικούς οι οποίοι, ανεξάρτητα από το πότε έχουν τελειώσει το Πανεπιστήμιο, με μια απλή ειδοποίηση, με ένα απλό τηλεφώνημα, ίσως και μια μέρα νωρίτερα, καλούνται να αναλάβουν εκπαιδευτικό έργο ως αναπληρωτές ή ως ωρομίσθιοι από την άλλη κιόλας μέρα. 1.3. Ο ασκούμενος εκπαιδευτικός στην Α /βάθμια και Β /βάθμια εκπαίδευση: Αναγκαίο ζητούμενο Στη χώρα μας υπάρχουν επαγγέλματα όπως για παράδειγμα του μηχανικού, του γιατρού, του δικηγόρου κ.λπ., στα οποία εφαρμόζεται ο θεσμός της άσκησης, πριν από την ανάληψη αυτόνομου έργου (κάτι που στις ανεπτυγμένες χώρες είναι κανόνας απαράβατος για όλα τα επαγγέλματα). Δηλαδή, ο δικηγόρος, που έχει αποφοιτήσει από το Τμήμα Νομικής και έχει αποκτήσει την αντίστοιχη νομική επάρκεια κατά τη διάρκεια των σπουδών του, αναλαμβάνει έργο με την ιδιότητα του ασκούμενου δικηγόρου σε δικηγορικό γραφείο, διάρκειας δύο ετών. Ο σκοπός αυτής της άσκησης είναι να γνωρίσει ο ασκούμενος δικηγόρος τόσο την εφαρμογή στην πράξη των νομοθετικών κειμένων όσο και τα συνακόλουθα της όποιας εφαρμογής τους σε σχέση με τα άτομα και τις υποθέσεις που αναλαμβάνει. Ουσιαστικά πρόκειται για την απόκτηση από 4

τους ασκούμενους της δικηγορικής νομικής ετοιμότητας, της ικανότητας δηλαδή μετουσίωσης των νομικών κειμένων στην πρακτική εφαρμογή, για παράδειγμα στη δικαστική διαδικασία. Το ίδιο συμβαίνει και με άλλα επαγγέλματα, στα οποία εφαρμόζεται επίσημα ο θεσμός της πρακτικής άσκησης μετά τις σπουδές. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις ο θεσμός έχει ουσιαστικό περιεχόμενο και στόχο και κλείνει με την άδεια άσκησης του επαγγέλματός του. Όμως, όπως είδαμε παραπάνω, ο δόκιμος εκπαιδευτικός δεν έχει ουσιαστικό περιεχόμενο και στόχο, αφού η δοκιμαστική περίοδος των δύο ετών δεν του προσφέρει την αντίστοιχη εκπαιδευτική ετοιμότητα που προσφέρει ο θεσμός της άσκησης σε άλλα επαγγέλματα. Αν μάλιστα σκεφτούμε ότι ο εκπαιδευτικός πρόκειται να ασχοληθεί με το πιο σημαντικό στοιχείο της ανθρώπινης ύπαρξης, δηλαδή τη διαμόρφωση της προσωπικότητας, του χαρακτήρα και όλων των γνωστικών λειτουργιών και ικανοτήτων των παιδιών, τότε γίνεται σαφές ότι είναι απόλυτη ανάγκη να διαμορφωθούν νέες συνθήκες κάτω από τις οποίες θα προετοιμάζεται ο εκπαιδευτικός για την άσκηση του εκπαιδευτικού έργου και οι οποίες θα τον οπλίζουν με όλα τα απαραίτητα προσόντα. Με άλλα λόγια, είναι απόλυτη ανάγκη να εφαρμοστεί ο θεσμός του ασκούμενου εκπαιδευτικού, το περιεχόμενο και ο στόχος του οποίου θα είναι ο εκπαιδευτικός που ολοκλήρωσε τις πανεπιστημιακές του σπουδές και απέκτησε την απαιτούμενη εκπαιδευτική επάρκεια σε θεωρητικό, επιστημονικό και ερευνητικό επίπεδο, να αποκτήσει μετά το πέρας των πανεπιστημιακών σπουδών του και την ικανότητα μετουσίωσης των γνώσεών του σε διδακτική πράξη στα πλαίσια της διδακτικής διαδικασίας, να αποκτήσει δηλαδή εκπαιδευτική ετοιμότητα. Όπως μέχρι τώρα αποδείξαμε με τα ερευνητικά μας δεδομένα, ο εκπαιδευτικός που προσλαμβάνεται με τις ισχύουσες διατάξεις ως πρωτοδιόριστος, ωρομίσθιος, αναπληρωτής κ.λπ. σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, δε διαθέτει σε καμία περίπτωση, την απαιτούμενη εκπαιδευτική ετοιμότητα για την άσκηση του εκπαιδευτικού του έργου, αφού τα πτυχία των πανεπιστημιακών τμημάτων Α /βάθμιας και Β /βάθμιας εκπαίδευσης πιστοποιούν μόνο επάρκεια γνώσεων και όχι διδακτικών δεξιοτήτων για την εκπαιδευτική πράξη όπως προαναφέραμε,αλλά ούτε και την αποκτά με τα «πασαλείμματα» των Π.Ε.Κ. Επομένως στο χώρο αυτό της διαδικασίας από την αποφοίτηση μέχρι την ένταξη στο σχολείο πρέπει να γίνουν δραστικές αλλαγές, δηλαδή να καταργηθούν οι ισχύουσες διαδικασίες πρόσληψης εκπαιδευτικών ως διορισμένων δόκιμων, ωρομίσθιων, αναπληρωτών κ.λπ. και να εφαρμοστεί ο θεσμός του ασκούμενου εκπαιδευτικού. Για να λειτουργήσει όμως ο θεσμός του ασκούμενου εκπαιδευτικού προαπαιτείται η ίδρυση των Κέντρων Ασκούμενων Εκπαιδευτικών, τα οποία θα αναλαμβάνουν να προετοιμάσουν για συγκεκριμένο διάστημα τους νεοδιοριζόμενους εκπαιδευτικούς για την άσκηση του εκπαιδευτικού τους έργου. Αυτό σημαίνει ότι ο νεοδιοριζόμενος εκπαιδευτικός, που επιτυγχάνει στις εξετάσεις του Α.Σ.Ε.Π., θα προσλαμβάνεται με πλήρεις αποδοχές πρωτοδιόριστου και θα παρουσιάζεται μετά το διορισμό του στο σχολείο που αναλαμβάνει υπηρεσία και στο Κέντρο Ασκούμενων Εκπαιδευτικών της περιοχής του. Είναι αυτονόητο ότι η εφαρμογή του θεσμού του ασκούμενου εκπαιδευτικού θα σημάνει το πέρας του «αλαλούμ» της ανετοιμότητας των εκπαιδευτικών που επικρατεί μέχρι σήμερα και που δε μας οδηγεί πουθενά. 1.4. Κέντρα ασκούμενων εκπαιδευτικών Α /βάθμιας και Β /βάθμιας εκπαίδευσης Τα Κέντρα Ασκούμενων Εκπαιδευτικών θα μπορούσαν να ιδρυθούν σε όλες τις πρωτεύουσες των νομών της χώρας, εφόσον ο αριθμός των ασκούμενων εκπαιδευτικών θα ήταν αρκετός να αιτιολογήσει τη λειτουργία ενός τέτοιου κέντρου. Σε περίπτωση που ένας νομός δεν μπορεί να αιτιολογήσει τη λειτουργία του, θα μπορούσαν να συμπράξουν δύο ή περισσότεροι νομοί. Σε πόλεις με μεγάλους πληθυσμούς, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, θα μπορούσαν να ιδρυθούν περισσότερα Κ.Α.Ε. Για την εποπτεία των κέντρων αυτών είναι ανάγκη να δημιουργηθεί ειδικό τμήμα στο Υπουργείο Παιδείας. 5

1.4.1. Στόχοι των Κέντρων Ασκούμενων Εκπαιδευτικών Τα Κ.Α.Ε. είναι ένας προτεινόμενος θεσμός με αποκλειστικό περιεχόμενο και στόχο να αποκτήσουν οι εκπαιδευτικοί που πρόκειται να διοριστούν στο δημόσιο σχολείο (Α/βάθμιας ή Β/βάθμιας εκπαίδευσης) την απαιτούμενη ετοιμότητα για να ασκήσουν το εκπαιδευτικό τους έργο. Με άλλα λόγια, ο στόχος των Κέντρων Ασκούμενων Εκπαιδευτικών είναι ένας και μοναδικός: με το πέρας της φοίτησης των ασκούμενων εκπαιδευτικών να έχει αποκτηθεί η ικανότητα μετουσίωσης της θεωρητικής, της ερευνητικής και της επιστημονικής γνώσης σε πρακτική εφαρμογή. Ο ρόλος των Κ.Α.Ε. αποκτάει ιδιαίτερη σπουδαιότητα για απόφοιτους πανεπιστημιακών τμημάτων που εισχωρούν στη δημόσια εκπαίδευση χρόνια μετά την αποφοίτησή τους από τα Πανεπιστήμια. 1.4.2. Διαδικασία ίδρυσης και στελέχωσης των Κέντρων Ασκούμενων Εκπαιδευτικών 1.4.2.1. Διαδικασία ίδρυσης Η ίδρυση των Κέντρων Ασκούμενων Εκπαιδευτικών πρέπει, κατά την άποψή μας, να ακολουθεί την παρακάτω διαδικασία: 1. Το Υπουργείο Παιδείας να απευθύνει πρόσκληση στα πανεπιστημιακά τμήματα που παράγουν εκπαιδευτικούς για την Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδευση και να τα καλεί να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τη συμμετοχή τους στην ίδρυση και λειτουργία των Κ.Α.Ε. 2. Τα Κ.Α.Ε. να ιδρύονται σε νομαρχιακό επίπεδο και ανάλογα με τον αριθμό των πρωτοδιόριστων εκπαιδευτικών στην Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδευση. 3. Σε περίπτωση που ο πληθυσμός των νομών είναι μικρός, άρα ο αριθμός των πρωτοδιόριστων εκπαιδευτικών δεν είναι επαρκής για τη λειτουργία ενός Κ.Α.Ε., τότε να ιδρύεται διανομαρχιακό Κ.Α.Ε. με τη συμμετοχή δύο ή περισσότερων νομών. 4. Σε περίπτωση που ο πληθυσμός του νομού είναι πολύ μεγάλος, τότε δημιουργούνται Κ.Α.Ε σύμφωνα με τις ανάγκες του νομού. 5. Τα Κ.Α.Ε αφορούν την Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδευση και καλύπτουν την δωδεκάχρονη ελληνική εκπαίδευση. 6. Συνολικά στον ελλαδικό χώρο υπάρχουν πενήντα ή και περισσότερα πανεπιστημιακά τμήματα που παράγουν εκπαιδευτικούς για την Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδευση και άρα πρέπει να υπάρχει μία σχετική αντιστοιχία μεταξύ του αριθμού των Κ.Α.Ε. που πρέπει να ιδρυθούν και των Πανεπιστημιακών τμημάτων που θα συμμετάσχουν στην ίδρυσή τους. 7. Σε περίπτωση που τμήμα ή τμήματα δε δεχθούν να συμμετάσχουν στη διαδικασία, θα μπορεί άλλο τμήμα ή άλλα τμήματα να συμμετάσχουν στην ίδρυση ενός ή περισσότερων Κ.Α.Ε. 8. Κανένα πανεπιστημιακό τμήμα όμως δε θα μπορεί να συμμετάσχει στην ίδρυση Κ.Α.Ε. άλλης περιφέρειας εκτός από την περιφέρεια στην οποία ανήκει το ίδιο το τμήμα. 9. Σε κάθε πανεπιστημιακό τμήμα που θα συμμετέχει στην ίδρυση ενός Κ.Α.Ε θα αυξάνεται αναλογικά κατά έτος ο οικονομικός προϋπολογισμός του. 1.4.2.2. Ο ρόλος του Πανεπιστημιακού τμήματος στην ίδρυση του Κ.Α.Ε. Εφόσον το τμήμα αποδεχθεί τη συμμετοχή του στην ίδρυση Κ.Α.Ε. στα πλαίσια της περιφέρειάς του, θα ακολουθείται η παρακάτω διαδικασία: 1. Η Γενική Συνέλευση του τμήματος θα εκλέγει από τα μέλη ΔΕΠ της Γενικής Συνέλευσης που θα δηλώνουν υποψηφιότητα τον Πρόεδρο και δύο αντιπροέδρους των Κ.Α.Ε. 6

2. Συμμετοχή στις εκλογές για την ανάδειξη Προέδρου θα έχουν οι αναπληρωτές καθηγητές και οι καθηγητές της Γενικής Συνέλευσης, ανεξάρτητα από το περιεχόμενο του γνωστικού τους αντικειμένου. 3. Συμμετοχή στις εκλογές για την ανάδειξη των δύο αντιπροέδρων θα έχουν όλα τα μέλη της Γενικής Συνέλευσης από τη βαθμίδα του Λέκτορα μέχρι τη βαθμίδα του Καθηγητή, αρκεί τα γνωστικά τους αντικείμενα να εμπίπτουν: του πρώτου αντιπροέδρου στις διδακτικές των θεωρητικών επιστημών, του δεύτερου αντιπροέδρου στις διδακτικές των θετικών επιστημών 4. Ο Πρόεδρος και οι Αντιπρόεδροι των Κ.Α.Ε θα αποτελούν την τριμελή διοικητική και επιστημονική επιτροπή των Κ.Α.Ε. 5. Οι αντιπρόεδροι θα συνεπικουρούν τον Πρόεδρο στο διοικητικό και επιστημονικό έργο. 6. Η τριμελής επιτροπή, Πρόεδρος και δύο αντιπρόεδροι, θα εισηγούνται στη Γενική Συνέλευση του τμήματος από το οποίο προέρχονται, για όλα τα θέματα που αφορούν τη στελέχωση των Κ.Α.Ε σε επιστημονικό δυναμικό. 7. Η Γενική Συνέλευση του τμήματος θα αποφασίζει επί της πρότασης των υποψηφίων της εισηγητικής επιτροπής των Κ.Α.Ε με την ίδια διαδικασία που εκλέγονται τα μέλη ΔΕΠ. 8. Οι προϋποθέσεις που πρέπει να έχει κάθε υποψήφιος που, σύμφωνα με προηγηθείσα προκήρυξη της θέσης, επιθυμεί να ασκήσει εκπαιδευτικό έργο είναι οι εξής: Διδακτορικό δίπλωμα με ειδίκευση στη διδακτική του γνωστικού αντικειμένου που πρόκειται να διδάξει. Διετή προϋπηρεσία στη διδακτική του γνωστικού αντικειμένου που πρόκειται να διδάξει. Συγγραφικό, επιστημονικό, ερευνητικό έργο στη διδακτική του γνωστικού αντικειμένου που πρόκειται να διδάξει. 9. Η τριμελής επιτροπή και το διδακτικό προσωπικό που ασκεί εκπαιδευτικό έργο στο Κ.Α.Ε αποτελούν τη Γενική Συνέλευση των Κ.Α.Ε. 10. Η τριμελής επιτροπή καταρτίζει πρόγραμμα ανάλογα με τον αριθμό και τις ειδικεύσεις των ασκούμενων εκπαιδευτικών, το οποίο, αφού συζητείται και εγκρίνεται από τη Γενική Συνέλευση του Κ.Α.Ε, κατατίθεται και στο πανεπιστημιακό τμήμα για τελική έγκριση και εφαρμογή. 11. Σε περίπτωση που σε κάποια ή κάποιες ειδικεύσεις δεν συγκροτείται τμήμα, τότε το τμήμα αυτό συγκροτείται σε γειτονικό ή γειτονικά Κ.Α.Ε. 12. Η Γενική συνέλευση του Κ.Α.Ε θα καταρτίζει προϋπολογισμό ανάλογα με τις ανάγκες, τον οποίο θα απευθύνει στο δήμο που ανήκει. 13. Τα οικονομικά που εγκρίνονται από το ΥΠΕΠΘ, και αντιστοιχούν στο Κ.Α.Ε. αλλά κατατίθενται στην Επιτροπή Ερευνών του Πανεπιστημίου όπου υπάγεται το Κ.Α.Ε. θα κοινοποιούνται και στο Κ.Α.Ε. 14. Η Γενική Συνέλευση του Κ.Α.Ε θα διαχειρίζεται τα χρήματα σύμφωνα με τις ανάγκες του και τα τιμολόγια θα κατατίθενται στην οικονομική υπηρεσία της Επιτροπής Ερευνών. 1.4.2.3. Διοικητικό προσωπικό Το διοικητικό προσωπικό των Κ.Α.Ε θα απαρτίζεται από τα παρακάτω πρόσωπα: 1. Το Γραμματέα του Κ.Α.Ε με τις αντίστοιχες διοικητικές αρμοδιότητες (ημερήσιες διατάξεις, γενικές συνελεύσεις, αλληλογραφία, πρακτικά). 2. Τον υπεύθυνο για οικονομικά θέματα. 3. Θα είναι δυνατό να αποσπώνται και εκπαιδευτικοί της Α/βάθμιας και Β/βάθμιας εκπαίδευσης για να ενισχύουν το διοικητικό έργο. 7

1.4.2.4. Χώρος λειτουργίας των Κ.Α.Ε., ο ρόλος της περιφέρειας και άλλες συνεργασίες 1. Σε κάθε Κ.Α.Ε που ιδρύεται, η αντίστοιχη νομαρχία θα υποχρεούται να διαθέτει τον αντίστοιχο χώρο τόσο για τις διοικητικές υπηρεσίες όσο και για τη διεξαγωγή του εκπαιδευτικού του έργου. 2. Η αλληλογραφία που αφορά τη διαδικασία ίδρυσης και εκλογής του διδακτικού προσωπικού των Κ.Α.Ε, θα προωθείται στο ΥΠΕΠΘ από το τμήμα που επιβλέπει το Κ.Α.Ε. 3. Το κάθε Κ.Α.Ε., για τον αποτελεσματικό προγραμματισμό της κατάρτισης των ασκούμενων εκπαιδευτικών της περιφέρειας, θα συνεργάζεται άμεσα με όλες τις εκπαιδευτικές υπηρεσίες της περιοχής αρμοδιότητάς του, δηλαδή με τους: Διευθυντές Σχολικών Μονάδων (Α/βάθμιας και Β/βάθμιας) προϊσταμένους εκπαίδευσης (Α/βάθμιας και Β/βάθμιας) διευθυντές της εκπαίδευσης (Α/βάθμιας και Β/βάθμιας) σχολικούς συμβούλους (Α/βάθμιας και Β/βάθμιας) 1.4.2.5. Ασκούμενοι εκπαιδευτικοί και αποτελεσματική λειτουργία των Κ.Α.Ε. Για την αποτελεσματική λειτουργία των Κ.Α.Ε. θα πρέπει να καλύπτονται οι παρακάτω προϋποθέσεις: 1. Το Κ.Α.Ε. πρέπει να γνωρίζει τον αριθμό των ασκούμενων εκπαιδευτικών ανά ειδίκευση για το επόμενο σχολικό έτος μέχρι τις 30 Μαΐου του προηγούμενου σχολικού έτους. 2. Για να επιτευχθεί αυτό, μέχρι τις 30 Μαρτίου του προηγούμενου σχολικού έτους πρέπει να γνωρίζει το ΥΠΕΠΘ όλες τις μετακινήσεις των εκπαιδευτικών και άρα όλα τα λειτουργικά κενά των σχολείων της χώρας Α/βάθμιας και Β/βάθμιας. 1.5. Διαδικασία απόκτησης ετοιμότητας των ασκούμενων εκπαιδευτικών Σε προηγούμενη ενότητα τονίσαμε τη σημασία της εκπαιδευτικής επάρκειας και της εκπαιδευτικής ετοιμότητας για να μπορεί ο εκπαιδευτικός να ανταποκριθεί στο εκπαιδευτικό του έργο. Είναι λοιπόν δεδομένο πως ένας εκπαιδευτικός, αν δεν διαθέτει τη γνώση από τη μία πλευρά, η οποία πιστοποιείται με το παρεχόμενο πτυχίο και αφορά την επάρκειά του και από την άλλη δεν αποκτά την αναγκαία ετοιμότητα για την άσκηση εκπαιδευτικού έργου, τότε οι πιθανές ενέργειες για την άρση αυτών των ελλειμμάτων είναι δύο: 1. Όσον αφορά τη βελτίωση της επάρκειας των εκπαιδευτικών, η οποία όπως δείξαμε βρίσκεται μεν σε ικανοποιητικό επίπεδο, έχει όμως πολλά περιθώρια βελτίωσης, ειδικότερα επειδή αυτή παρέχεται από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα που παράγουν εκπαιδευτικούς για την Α/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδευση, θα πρέπει να γίνουν συγκεκριμένες παρεμβάσεις στα προγράμματα σπουδών των εν λόγω τμημάτων μέχρι και ριζικές αναμορφώσεις, αν αυτό είναι απαραίτητο. Αφού τα πανεπιστημιακά τμήματα που παράγουν εκπαιδευτικούς είναι τα μόνα αρμόδια να παράσχουν τη θεωρητική, επιστημονική και ερευνητική γνώση, θα μπορούσε κανείς να πει πως με την ταχύτητα που μεταβάλλεται σήμερα η γνώση σε διεθνές επίπεδο, προγράμματα σπουδών μιας ή περισσότερων δεκαετιών δεν μπορούν να παράσχουν την απαιτούμενη για τα σημερινά δεδομένα γνώση και άρα την απαιτούμενη επάρκεια. Αυτό σημαίνει ότι τα πανεπιστημιακά τμήματα θα πρέπει να διαμορφώσουν καταστάσεις που θα προσδίδουν στις λειτουργίες και στις διαδικασίες τους ευκαμψία, έτσι ώστε να μπορούν να παρακολουθούν, να προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα και αν είναι δυνατόν να τα ξεπερνούν στους προγραμματισμούς τους, με αποτέλεσμα οι εκπαιδευτικοί που αποφοιτούν από αυτά να διαθέτουν κατά την αποφοίτησή τους το μέγιστο της απαιτούμενης εκπαιδευτικής επάρκειας. 2. Όσον αφορά την απόκτηση της ετοιμότητας των εκπαιδευτικών, όπως είπαμε παραπάνω, πρέπει να ακολουθηθεί ένας άλλος δρόμος, που δε θα έχει σχέση με την απόκτηση της 8

επάρκειας, όπως θεωρητικά τουλάχιστον είναι τώρα, αλλά θα είναι ανεξάρτητη και θα αποκτάται όχι κατά τη διάρκεια των σπουδών ή αμέσως μετά την αποφοίτηση, αλλά η απόκτηση της ετοιμότητας θα αρχίζει από τη στιγμή της τοποθέτησης του εκπαιδευτικού στην εκπαίδευση, ανεξάρτητα από το χρόνο αποφοίτησής του. Ο δρόμος αυτός είναι η απόκτηση της ετοιμότητας μέσω των Κέντρων Ασκούμενων Εκπαιδευτικών, όπως προαναφέραμε. Μετά από όσα αναφέρθηκαν μέχρι τώρα, δεν απομένει παρά να αναφερθούμε στη συγκεκριμένη διαδικασία που αφορά την απόκτηση της ετοιμότητας από τους εκπαιδευτικούς της Α/βάθμιας και Β/βάθμιας εκπαίδευσης, ενδεικτικά στο μάθημα της Γλώσσας και των Μαθηματικών. 1.5.1. Στο μάθημα της γλώσσας Αφού λοιπόν θεωρητικά ο κάθε εκπαιδευτικός που αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο έχει αποκτήσει την εκπαιδευτική του επάρκεια, για να αποκτήσει, κατά την άποψή μας, την αντίστοιχη ετοιμότητα θα πρέπει να ακολουθηθεί η παρακάτω διαδικασία. Σχήμα 1: Διαδικασία απόκτησης ετοιμότητας των ασκούμενων εκπαιδευτικών στο μάθημα της γλώσσας Διδακτική προετοιμασία της Γλώσσας Κέντρο Ασκούμενων Εκπαιδευτικών Διδασκαλία μαθήματος Γλώσσας Α τάξη Γλώσσα Α τάξη Γλώσσα Α τάξη Γλώσσα Α τάξη Γλώσσα Σεμινάριο επί της διδακτικής εμπειρίας Κέντρο Ασκούμενων Εκπαιδευτικών Ετοιμότητα στη διδασκαλία της γλώσσας Άλλες Α τάξεις Όπως φαίνεται στο Σχήμα 1 αναφορικά με το μάθημα της γλώσσας, οι ασκούμενοι εκπαιδευτικοί θα προετοιμάζουν στο Κ.Α.Ε. μαζί με τον επιστημονικό υπεύθυνο του μαθήματος της Γλώσσας την ενότητα που θα διδάξουν, και θα τη διδάσκουν ταυτόχρονα στην πρώτη τάξη του δημοτικού σε διάφορα σχολεία της αρμοδιότητας του Κ.Α.Ε. Στη συνέχεια θα επανέρχονται στο Κ.Α.Ε. και θα συμμετέχουν σε ειδικό σεμινάριο σχετικό με τη διδακτική τους εμπειρία κατά τη διδασκαλία. Παράλληλα όμως θα φέρουν μαζί τους και ειδικό φυλλάδιο, που θα συμπληρώνεται από τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό της τάξης στην οποία διδάσκει ο ασκούμενος και θα καταγράφονται οι παρατηρήσεις του. Με τον τρόπο αυτό το σεμινάριο θα έχει κάθε φορά δύο σημεία αναφοράς: 1. Τις εμπειρίες που αποκόμισαν οι εκπαιδευτικοί από τη διδασκαλία της διδακτικής ενότητας που είχαν προετοιμάσει στο Κ.Α.Ε. Με τον τρόπο αυτό ο επιστημονικός υπεύθυνος θα μπορεί να διαπιστώνει κατά πόσο οι ασκούμενοι εκπαιδευτικοί εφάρμοσαν κατά τη διδακτική διαδικασία όσα είχαν προετοιμάσει. 2. Το δεύτερο σημείο αναφοράς θα έχει σχέση με τις απόψεις και τις παρατηρήσεις του υπεύθυνου αλλά και έμπειρου εκπαιδευτικού της τάξης. Με τον τρόπο αυτό θα δίνεται η δυνατότητα σε όλους τους συμμετέχοντες στο σεμινάριο να συζητούν για τις απόψεις των ήδη μαχόμενων εκπαιδευτικών και μέσα από συζητήσεις και με τον υπεύθυνο του γνωστικού 9

αντικειμένου να ξεχωρίζουν από το σύνολο των εμπειριών των εν ενεργεία εκπαιδευτικών ό,τι πιο χρήσιμο και σύγχρονο περιέχουν και να τα ενσωματώνουν στη δική τους γνώση και ετοιμότητα. 1.5.2. Στο μάθημα των Μαθηματικών Η πορεία που ακολουθήθηκε για τη διδασκαλία της Γλώσσας θα ακολουθηθεί και στα Μαθηματικά, όπως φαίνεται και από το Σχήμα 2, και θα γίνεται υπό την επίβλεψη του επιστημονικού υπεύθυνου του συγκεκριμένου γνωστικού αντικειμένου. Σχήμα 2: Διαδικασία απόκτησης ετοιμότητας των ασκούμενων εκπαιδευτικών στο μάθημα των μαθηματικών Διδακτική προετοιμασία μαθηματικών Κέντρο Ασκούμενων Εκπαιδευτικών Διδασκαλία μαθήματος μαθηματικών Α τάξη Μαθηματικά Α τάξη Μαθηματικά Α τάξη Μαθηματικά Α τάξη Μαθηματικά Άλλες Α τάξεις Σεμινάριο επί της διδακτικής εμπειρίας Κέντρο Ασκούμενων Εκπαιδευτικών Ετοιμότητα στη διδασκαλία μαθηματικών Όπως στη Γλώσσα και στα Μαθηματικά, θα ακολουθείται η ίδια διαδικασία με αντίστοιχες αναλογίες σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα της Α/βάθμιας και Β/βάθμιας εκπαίδευσης. 1.6. Πόροι χρηματοδότησης του θεσμού των Κ.Α.Ε Για τη χρηματοδότηση κάθε δραστηριότητας, όπως και αυτής των Κ.Α.Ε., απαιτούνται συγκεκριμένοι πόροι. Κατά την άποψή μας οι πόροι μπορούν να καλυφθούν ως εξής: 1. Για το λόγο ότι ο θεσμός του ασκούμενου εκπαιδευτικού είναι ο πιο αναγκαίος για τα σύγχρονα δεδομένα ως προς την αναβάθμιση της Α/βάθμιας και Β/βάθμιας εκπαίδευσης και επειδή ο θεσμός των Π.Ε.Κ. είναι αναχρονιστικός για να καλύψει την ανάγκη προετοιμασίας των εκπαιδευτικών και απόκτησης της εκπαιδευτικής τους ετοιμότητας ώστε να αναλάβουν το εκπαιδευτικό έργο, τα Π.Ε.Κ. πρέπει να καταργηθούν και το κονδύλι αυτό να διοχετευτεί στη λειτουργία των Κ.Α.Ε. 2. Ο θεσμός των ωρομισθίων πρέπει σταδιακά να καταργηθεί και το κονδύλι αυτό να διοχετευτεί στη λειτουργία των Κ.Α.Ε. 3. Ο θεσμός των αναπληρωτών πρέπει σταδιακά να καταργηθεί και το κονδύλι αυτό να διοχετευτεί στη λειτουργία των Κ.Α.Ε. 4. Τα ενοίκια για τα κτήρια των Κ.Α.Ε. να μην επιβαρύνουν το Υπουργείο Παιδείας, αλλά οι νομαρχίες να αναλάβουν την ευθύνη της διάθεσης των κτηριακών εγκαταστάσεων και της λειτουργίας τους. 5. Οι νομαρχίες να αναλάβουν το 20% των λειτουργικών εξόδων των Κ.Α.Ε. (ΟΤΕ, ΔΕΗ, κ.λπ.). 10

6. Το Υπουργείο Παιδείας να διασφαλίσει ειδικό κονδύλι για την άψογη λειτουργία τους. 1.7. Υποχρεώσεις και δικαιώματα των ασκούμενων εκπαιδευτικών Κατά την άποψή μας οι ασκούμενοι εκπαιδευτικοί στα Κ.Α.Ε πρέπει να έχουν τα παρακάτω δικαιώματα και υποχρεώσεις. 1.7.1. Δικαιώματα 1. Θα διορίζονται με πλήρεις αποδοχές πρωτοδιόριστου εκπαιδευτικού. 2. Θα έχουν όλα τα συνδικαλιστικά δικαιώματα, που έχουν οι μόνιμοι εκπαιδευτικοί. 3. Θα αμείβονται για όλο το σχολικό έτος συν τις διακοπές, όπως οι μόνιμοι εκπαιδευτικοί. 4. Με το τέλος της άσκησής τους θα χορηγείται από το Κ.Α.Ε. πιστοποιητικό ολοκλήρωσης της διαδικασίας του ασκούμενου εκπαιδευτικού. 1.7.2. Υποχρεώσεις 1. Η εβδομαδιαία απασχόλησή τους και στα Κ.Α.Ε και στο σχολείο θα ανέρχεται σε 28 ώρες και οι οποίες θα κατανέμονται, κατά την άποψή μας, ως εξής: 10 ώρες εβδομαδιαίως πρακτική άσκηση στα σχολεία, σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα του σχολείου, κατανεμημένες αναλογικά στα γνωστικά αντικείμενα και στη διετία σύμφωνα με το πρόγραμμα των Κ.Α.Ε 10 ώρες εβδομαδιαίως σεμιναριακή διαδικασία στα Κ.Α.Ε, σύμφωνα με το πρόγραμμα των Κ.Α.Ε και ανάλογα με τα γνωστικά αντικείμενα που διδάσκουν κάθε φορά στο σχολείο. 8 ώρες εβδομαδιαίως θα αναλαμβάνουν εκπαιδευτικό έργο, το οποίο μέχρι τώρα αναλάμβαναν οι αναπληρωτές και ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί. 2. Κατά τη διάρκεια της άσκησής τους θα εκπονούν ένα project που θα το παρουσιάζουν στην ολομέλεια της ομάδας τους στο τέλος του τέταρτου εξαμήνου της άσκησής τους. Βιβλιογραφία Cohen, L., Manion, L., (1997), Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας, Αθήνα: Εκδόσεις Έκφραση. Γεωργιάδη Β. Α., Ερωτοκρίτου Σταύρου Θ., Συρίμη Σκίτσα Χ., Χάμπα Μιχαηλίδου Κ., (2005), Νέο Ολοκληρωμένο Σχέδιο Αξιολόγησης του Διδακτικού Έργου των εκπαιδευτικών. Στο: Πασιαρδής, Π., Σαββίδης, Ι., Τσιάκκιρος Α. (Επιμ.), Η Αξιολόγηση του Διδακτικού Έργου των Εκπαιδευτικών. Από τη Θεωρία στην Πράξη, Αθήνα: Έλλην. Γεωργογιάννης, Π. (2006), Εκπαιδευτική, Διαπολιτισμική Επάρκεια και Ετοιμότητα των ΕκπαιδευτικώνΑ/βάθμιας και Β/βάθμιας Εκπαίδευσης, Άρτα (υπό έκδοση). Γεωργογιάννης, Π., (2005), Κριτήρια επιλογής και πιστοποίηση διοικητικής επάρκειας και διοικητικής ετοιμότητας για υποψήφιους εκπαιδευτικούς διευθυντών σχολικών μονάδων, στελεχών εκπαίδευσης και Σχολικών Συμβούλων η πρότασή μας, Στο: Διοίκηση Α/βάθμιας και Β/βάθμιας Εκπαίδευσης, Πρακτικά 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου, Τόμος ΙΙ, Πάτρα. Γεωργογιάννης, Π., Σταυροπούλου, Α., Παράμετροι αποτελεσματικότητας των Σχολικών Συμβούλων. Στο: Γεωργογιάννης, Π., (επιμ.) «Διοίκηση Εκπαίδευσης» 1ο Διεθνές Συνέδριο, Άρτα 1-3/12/2006 (υπό δημοσίευση). Καρατζιά Σταυλιώτη Ε., Λαμπρόπουλος Χ. (2006) Αξιολόγηση Αποτελεσματικότητα και Ποιότητα στην Εκπαίδευση. Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός και Οικονομία, Αθήνα: Gutenberg. 11

Μπουζάκης, Σ., Τζήκας, Χ. & Ανθόπουλος, Κ. (2000) Η επιμόρφωση και η Μετεκπαίδευση των Δασκάλων και των Διδασκαλισσών και των Νηπιαγωγών στο Νεοελληνικό Κράτος. Αθήνα: Gutenberg. Προεδρικό διάταγμα 25. Φ.Ε.Κ. 20 Τ. Α./7-2-2002. 12