ΚΟΡΥΦΑΙΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ korifeo.gr Γ ΛΥΚΕΙΟΥ-ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Έπειτα πέρασε με ελέφαντες πάνω από τις Άλπεις, που χωρίζουν την Ιταλία από τη Γαλατία. Μόλις βρέθηκε στην Ιταλία, κατατρόπωσε κι εξολόθρευσε τις ρωμαϊκές στρατιές στον ποταμό Τίκινο, στον ποταμό Τρεβία, στη λίμνη Τρασιμένη και στις Κάννες. Οι Ρωμαίοι πληροφορήθηκαν έντρομοι την καταστροφή στις Κάννες. Ο Αννίβας ξέφυγε από την ενέδρα του Φαβίου Μάξιμου στην περιοχή του Φαλέρνου. Αν και ζουν σε περιοχές φοβερά παγωμένες, φορούν μόνο δέρματα και πλένονται στα ποτάμια. Όταν η χώρα τους κάνει πόλεμο, εκλέγουν άρχοντες με εξουσία ζωής και θανάτου. Στις ιππομαχίες συχνά πηδάνε από τα άλογά τους και πολεμάνε πεζοί: η χρήση της σέλας θεωρείται ντροπή και μαλθακότητα. (Μονάδες 40) Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1. α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τα παρακάτω ουσιαστικά : Elephantis : elephanti, elephanto Copias : copiae Agro : ager Insidiis : insidias Civitas : civitatum, civitatium Equis : equem Necis : nex Fluminibus : flumen Pelles : pellium Usus : usui (0,8x10=8 Μονάδες)
β. Αφού επιλέξετε το σωστό γένος του επιθέτου, να γράψετε τις πτώσεις που ζητούνται στις παρακάτω συνεκφορές : (Falernus-a-um) agro : Falernorum agrorum (Equester-stris-stre) proelii-i : Equestria proelia (Frigidissimus-a-um) locus : Frigidissima loca (Cannensis-is-e) cladibus : Cannensi clade (0,5x8= 4 Μονάδες) γ. Να τοποθετηθεί η αντωνυμία qui, quae, quod στο γένος, στην πτώση και στον αριθμό των υπογραμμισμένων ουσιαστικών : cum elephantis = quibus civitas bellum = quod gerit magistratus = qui creantur pelles = quas solum habent cum vitae = cuius necisque potestate (0.4x5= 2 Μονάδες) δ. se : να γραφεί η δοτική ενικού στα υπόλοιπα πρόσωπα της προσωπικής αντωνυμίας mihi, tibi (0,5x2= 1 Μονάδα) 2. α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους (για τους περιφραστικούς τύπους να λάβετε υπόψη το υποκείμενο) : habent : habitus erit desiliunt : desiliris (-re) seiungunt : seiunxistis fuit : fuerint profligavit : profligaveratis lavantur : lauti (lavati) eramus audivit : audiebatur expedivit : expediunt proeliantur : proeliari delevit : delebis (1x10= 10 Μονάδες) β. gerit : ΕΝΣ. gerere gerens ΜΕΛ. gesturum esse gesturus-a-um ΠΡΚ. gessisse
creantur : ΕΝΣ. creari ΜΕΛ. creatum iri ΠΡΚ. creatos esse creatus-a-um ΣΥΝΤ. ΜΕΛ.creatos fore (0,5x10= 5 Μονάδες) 3. α. Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τους παρακάτω όρους : cum elephantis: επιρρηματικός προσδιορισμός, εμπρόθετος της συνοδείας στο ρήμα transit apud Ticinum: επιρρηματικός προσδιορισμός, εμπρόθετος του πλησίον στο ρήμα profligavit Romanorum: ετερόπτωτος προσδιορισμός, γενική κτητική στο copias Pavidus: επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου στο ρήμα audivit, που αναφέρεται στο υποκείμενο populus Vitae: ετερόπτωτος προσδιορισμός, γενική αντικειμενική στο potestate Se: αντικείμενο στο ρήμα expedivit (ευθεία αυτοπάθεια) Equestribus: ομοιόπτωτος ονοματικός επιθετικός προσδιορισμός στο proeliis Saepe : επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο ρήμα desiliunt Usus: υποκείμενο στο ρήμα habetur Res: κατηγορούμενο στο υποκείμενο usus μέσω του συνδετικού ρήματος habetur (1x10= 10 Μονάδες) β. ubi in Italia fuit Δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση. Εισάγεται με το χρονικό σύνδεσμο ubi. Εκφέρεται με οριστική που, εκφράζει το πραγματικό. Δηλώνει το προτερόχρονο σε σχέση με την κύρια πρόταση. (Μονάδες 4) γ. «apud Cannas copias Rōmanōrum profligāvit et delēvit» i. Hannibal debet (=οφείλει) apud Cannas copias Rōmanōrum profligāre et delēre.
ii. To υποκείμενο τόσο στο ρήμα όσο και στα τελικά απαρέμφατα είναι το ίδιο Hannibal (ταυτοπροσωπία). Hannibal dicit apud Cannas copias Rōmanōrum se profligāre et (se) delēre. To υποκείμενο των απαρεμφάτων είναι το se. Είναι νοηματικά το ίδιο με το υποκείμενο του ρήματος, ωστόσο πρέπει υποχρεωτικά να δηλωθεί σε αιτιατική πτώση. (Λατινισμός στο ειδικό απαρέμφατο) (Μονάδες 7) δ. Στις παρακάτω προτάσεις να μετατραπεί η παθητική σύνταξη σε ενεργητική (πρώτη πρόταση) και η ενεργητική στην αντίθετή της (δεύτερη πρόταση) Germani ephippiorum usum rem turpem et inertem habent. (0.5x6= 3 Μονάδες) A populo Rōmāno clades Cannensis pavido audīta est. (1x6= 6 Μονάδες)