ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µεγάλες τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Αγωγοί και µονωτές» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ 1. Τίτλος Γράψτε ένα τίτλο για το σενάριο «Αγωγοί και µονωτές 2. Εµπλεκόµενες γνωστικές περιοχές Σε περίπτωση που προτείνετε διαθεµατικό σενάριο, αναφέρετε ποια γνωστικά αντικείµενα ή γνωστικές περιοχές εµπλέκονται στο σενάριο. Εικαστικά, Νεοελληνική Γλώσσα, Μαθηµατικά. 3. Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή αντιλήψεις των µαθητών Αναφέρετε προηγούµενες γνώσεις που πρέπει να διαθέτουν οι µαθητές καθώς και πιθανές ιδέες ή αντιλήψεις για τις υπό µελέτη έννοιες, διαδικασίες και φαινόµενα. Οι µαθητές είναι ικανοί να κάνουν πειράµατα µε απλά µέσα, γνωρίζουν τι είναι το ηλεκτρικό ρεύµα και τι είναι το ηλεκτρικό κύκλωµα, µπορούν να βρίσκουν πληροφορίες από το διαδίκτυο, να αποθηκεύουν και να εκτυπώνουν αυτά που έχουν καταγράψει. Ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στη συνεργασία και στην αλληλοβοήθεια. Μπορούν να επικοινωνούν µε e-mail. 4. Σκοπός και στόχοι ιατυπώστε τον σκοπό και τους στόχους του σεναρίου. Οι στόχοι µπορεί να είναι γνωστικοί, όπως η κατανόηση εννοιών ή η οικοδόµηση γνώσεων, µπορεί να αναφέρονται σε δεξιότητες ή να αφορούν σε στάσεις και αξίες. ιδακτικοί στόχοι: Ως προς το γνωστικό αντικείµενο : Οι µαθητέςνα είναι ικανοί να κατανοούν τα φυσικά φαινόµενα, να περιγράφουν και να εξηγούν τη φύση, να

κατανοούν την αλληλεπίδραση της φύσης µε τον άνθρωπο. Να διαπιστώνουν πειραµατικά την ύπαρξη υλικών που άγουν το ηλεκτρικό ρεύµα και υλικών που δεν το άγουν. Να κατανοήσουν τις έννοιες «αγωγός» και «µονωτής». Ως προς τη µαθησιακή διαδικασία: Οι µαθητές να αναπτύξουν την κριτική σκέψη, τη δηµιουργικότητα, την ικανότητα συνεργασίας και επικοινωνίας καθώς και την ικανότητα διερεύνησης των θεµάτων που αντιµετωπίζουν στην καθηµερινή τους ζωή. Ως προς τη χρήση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας: Οι µαθητές να είναι ικανοί να αναζητούν πληροφορίες από το διαδίκτυο, να τις αποθηκεύουν, να τις εκτυπώνουν, να τις επεξεργάζονται και να τις παρουσιάζουν. 5. Κατηγορία λογισµικού συνδυασµός κατηγοριών λογισµικού Αναφέρετε ποια ή ποιες κατηγορίες λογισµικού θα χρησιµοποιήσετε κατά τη διεξαγωγή του σεναρίου σας. Αιτιολογήστε σύντοµα την επιλογή σας. Μπορείτε επίσης να αναφερθείτε σε συγκεκριµένα λογισµικά αλλά είναι απαραίτητο να προσδιορίσετε την ή τις κατηγορίες στις οποίες ανήκουν (π.χ. λογισµικά γενικής χρήσης όπως επεξεργασία κειµένου ή λογιστικά φύλλα, υπολογιστικά περιβάλλοντα όπως οπτικοποιήσεις, προσοµοιώσεις ή µοντελοποιήσεις, εφαρµογές διαδικτύου, λογισµικά κλειστού τύπου, κλπ.). Τα λογισµικά που χρησιµοποιούναι είναι : Λογισµικό του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για τις Φυσικές Επιστήµες, λογισµικά ανοικτού τύπου όπως ο κειµενογράφος, λογισµικό για τα εικαστικά, λογιστικά φύλλα, εννοιολογικός χάρτης. Υπάρχουν επίσης διευθύνσεις στο διαδίκτυο, φύλλα δραστηριοτήτων και βιντεοπροβολέας 6. ιάρκεια Σηµειώστε πόσες περίπου διδακτικές ώρες απαιτούνται για την υλοποίηση του σεναρίου. Εκτιµώµενη διάρκεια: Έξι διδακτικές ώρες: (Τρία δίωρα).

7. Οργάνωση τάξης & απαιτούµενη υλικοτεχνική υποδοµή Εξηγήστε πως θα οργανώσετε την τάξη σας (π.χ. οργάνωση σε οµάδες, κάθε παιδί σε ένα υπολογιστή, χρήση ενός µόνου υπολογιστή στην τάξη κλπ.) και αιτιολογείστε. Αναφέρετε την υλικοτεχνική υποδοµή που κρίνετε απαραίτητη για την υλοποίηση του σεναρίου. Οργάνωση διδασκαλίας : Η τάξη είναι χωρισµένη σε οµάδες των τριών µελών που γνωρίζουν να συνεργάζονται από προηγούµενες τάξεις,είναι ανοµοιόµορφες ως προς την πνευµατική ηλικία και µεικτές ως προς το φύλο. Έχουν συντονιστή, γραµµατέα, ανακοινωτή για την καλύτερη λειτουργία της οµάδας. Το σχολείο διαθέτει αίθουσα µε ηλεκτρονικούς υπολογιστές που είναι συνδεδεµένοι µε το διαδίκτυο.ο δάσκαλος έχει ετοιµάσει αρχείο µε ηλεκτρικά κυκλώµατα στην επιφάνεια εργασίας των Η/Υ της αίθουσας. Οι µαθητές κάθονται ανά τρεις σε κάθε Η/Υ. 8. Περιγραφή και αιτιολόγηση του σεναρίου Αναφέρετε την ακολουθούµενη διδακτική µέθοδο και τις προτεινόµενες δραστηριότητες για τους µαθητές στο πλαίσιο του σεναρίου αναδεικνύοντας την προστιθέµενη αξία από την ενσωµάτωση του/των λογισµικών στο σενάριο. Περιγράψτε τις δυνατές ενέργειες του εκπαιδευτικού, τη συναρµογή τους µε τις ενέργειες των µαθητών και τους διδακτικούς στόχους. Σύνδεση µε τις θεωρίες της µάθησης: Η διαδικασία της µάθησης είναι ανακαλυπτική και στηρίζεται σε αρχές και σε δοµές πάνω στις οποίες οι µαθητές µπορούν µόνοι τους να ανακαλύψουν τη νέα γνώση. Είναι επίσης εποικοδοµιστική γιατί οι µαθητές οικοδοµούν τις γνώσεις πάνω σε προηγούµενες, ερευνούν, πειραµατίζονται, διορθώνουν και επαληθεύουν. ραστηριότητες: (Κάθε δίωρο από δύο δραστηριότητες)1 η : Αρχικά ο δάσκαλος θα ρωτήσει τα παιδιά -για να τα προβληµατίσει -γιατί όταν ανάβουµε το φως δεν καίγονται τα καλώδια µέσα από τα οποία διέρχεται το ηλεκτρικό ρεύµα.. Θα επακολουθήσουν κάποιες απαντήσεις από τα παιδιά αλλά δε θα δώσει ο ίδιος απάντηση.

θα ζητηθεί από τους µαθητές να βρουν εικόνες από το διαδίκτυο που να περιέχουν διάφορα αντικείµενα, όπως: Ξύλα, σύρµατα, γυαλί, κουταλάκια, λάστιχα, πλαστικά σίδερα,µέταλλα και να τις αποθηκεύσουν µε όνοµα «αντικείµενα» 2 η : Οι µαθητές στον Η/Υ που έχουν µπροστά τους ανατρέχουν στην επιφάνεια εργασίας για να εκτελέσουν το πείραµα µε το ηλεκτρικό κύκλωµα σε αρχείο που έχει από πριν ετοιµάσει ο δάσκαλος και επιχειρούν να το εφαρµόσουν. Καταγράφουν τις παρατηρήσεις τους στον κειµενογράφο. 3 η : Στο λογισµικό φύλλο δηµιουργούν πίνακα µε τρεις στήλες όπου αναγράφονται διάφορα αντικείµενα στη µία κάθετη στήλη και δίπλα στις άλλες οι φράσεις:το λαµπάκι ανάβει-το λαµπάκι δεν ανάβει. Και οι µαθητές καλούνται να το συµπληρώσουν και να καταγράψουν τις παρατηρήσεις τους στον κειµενογράφο. 4 η : Χρησιµοποιώντας το λογισµικό Revelation Natura Art οι µαθητές να σχεδιάσουν οι ίδιοι ηλεκτρικά κυκλώµατα µε αγωγούς και µονωτές και να τα χρωµατίσουν. 5 η : Η κάθε οµάδα να δηµιουργήσει εννοιολογικό χάρτη µε τις νέες έννοιες :αγωγός µονωτής να τις αποθηκεύσει και µετά να τις παρουσιάσει στην ολοµέλεια της τάξης. 6 η : Στον κειµενογράφο η κάθε οµάδα να καταγράψει τις εντυπώσεις της. Αξιολόγηση : Ο δάσκαλος µοιράζει ένα φύλλο αξιολόγησης σε κάθε µαθητή Όπου αναγράφονται σε οριζόντιες στήλες οι λέξεις : ΚΑΘΟΛΟΥ-ΛΙΓΟ- ΠΟΛΥ και στις κάθετες οι φράσεις :Μου άρεσε Συνεργάστηκα- Έµαθα-Βοήθησα- Εντυπωσιάστηκα- Απόκτησα γνώσεις- ηµιούργησα.οι µαθητές τις συµπληρώνουν. Φύλλα εργασίας Περιγράψτε συνοπτικά τα βασικά σηµεία ενδεικτικού φύλλου εργασίας για τους µαθητές, το οποίο καλύπτει µέρος του σεναρίου και περιέχει δύο ή τρεις το πολύ δραστηριότητες. 1o φύλλο εργασίας: Ερωτήσεις προβληµατισµού : Γιατί όταν ανάβουµε το φως δεν καίγονται τα καλώδια που το µεταφέρουν; Γιατί παθαίνει κάποιος ηλεκτροπληξία; Τι γίνεται τότε; Γιατί δεν πρέπει µε βρεγµένα χέρια να ακουµπάµε στο διακόπτη του ρεύµατος; Γιατί οι κολώνες της ΕΗ είναι από ξύλο; Γιατί τα καλώδια του ηλεκτρικού ρεύµατος είναι από πλαστικό; 2 ο φύλλο εργασίας: Να εκτελέσετε το πείραµα που θα βρείτε στην επιφάνεια εργασίας µε όνοµα «κύκλωµα» και να καταγράψετε τις παρατηρήσεις σας στον κειµενογράφο, να το αποθηκεύσετε σε αρχείο µε το όνοµα της οµάδας σας.

3 ο φύλλο εργασίας: Να δηµιουργήσετε πίνακα στο λογισµικό φύλλο µε τρεις στήλες. Στη µία στήλη να αναφέρονται τα «αντικείµενα» που αποθηκεύτηκαν και δίπλα να συµπληρώσετε αν ανάβει ή όχι το λαµπάκι. Καταγράψτε τις παρατηρήσεις σας και εκτυπώστε τες.. 4 ο : φύλλο εργασίας.: Να σχεδιάσετε ηλεκτρικά κυκλώµατα και να τα χρωµατίσετε χρησιµοποιώντας το λογισµικό δηµιουργικής έκφρασης, να τα αποθηκεύσετε µε όνοµα «σχέδια»και να τα εκτυπώσετε. 5 ο φύλλο εργασίας; Να δηµιουργήσετε εννοιολογικό χάρτη µε τις έννοιες :αγωγός και µονωτής, να τις αποθηκεύσετε µε όνοµα «έννοιες» και να τις εκτυπώσετε 6 ο φύλλο εργασίας: Η κάθε οµάδα να καταγράψει τις εντυπώσεις της στον κειµενογράφο, να µορφοποιήσει το κείµενο µε τις νέες έννοιες σε έντονη γραφή και µε γραµµατοσειρά «16». Να συµπληρώσετε το φύλλο αξιολόγησης σηµειώνοντας ένα σταυρό σε κάθε Τετραγωνάκι και µετά να γράψετε ότι άλλο θέλετε για το σηµερινό µάθηµα. 9. Πρόσθετες πληροφορίες Σηµειώστε πρόσθετες πληροφορίες που θεωρείτε αναγκαίες για την αξιολόγηση του σεναρίου. Για παράδειγµα, προσαρµογές, επεκτάσεις ή άλλες αλλαγές στο περιεχόµενο ή στις διαδικασίες που θεωρήσατε αναγκαίες µε σύντοµη αιτιολόγηση. Επέκταση: ΟΙ πληρπφορίες, οι πίνακες και οι εντυπώσεις της κάθε οµάδας να παρουσιαστούν σε άλλες µικρότερες ή µεγαλύτερες τάξεις του σχολείου ή να σταλούν µε ηλεκτρονική αλληλογραφία σε αντίστοιχη τάξη γειτονικού σχολείου. Παρατήρηση: το σενάριο µπορεί να σχεδιαστεί µε τη χρήση κάποιου ή κάποιων από τα παρακάτω, που εσείς θεωρείτε κατάλληλο/α για την περίσταση: Α) ιαδίκτυο (ανίχνευση πληροφοριών / online δραστηριότητες) Β) λογισµικό ανάπτυξης δηµιουργικότητας και ζωγραφικής (αποτύπωση ιδεών / έκθεση υλικού) Γ) Λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (ανίχνευση ιδεών / ανάπτυξη θέµατοςεξακτίνωση / οµαδοποιήση / ταξινόµηση) ) Ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες (ανίχνευση / παρουσίαση υλικού) και λογισµικά οπτικοποίησης Ε) Λογισµικά γενικής χρήσης, όπως επεξεργασία κειµένου, λογιστικό φύλλο, λογισµικό παρουσίασης, κλπ. (π.χ. παραγωγή γραπτού λόγους, πίνακες διπλής εισόδου, κατασκευή παρουσίασης) ΣΤ) λογισµικά κλειστού τύπου