ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ 1. Τίτλος Γράψτε ένα τίτλο για το σενάριο << Το δεύτερο σπίτι µας η τάξη µου>> 2. Εµπλεκόµενες γνωστικές περιοχές Σε περίπτ

Transcript

1 ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µικρές τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Η τάξη µου» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης.

2 ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ 1. Τίτλος Γράψτε ένα τίτλο για το σενάριο << Το δεύτερο σπίτι µας η τάξη µου>> 2. Εµπλεκόµενες γνωστικές περιοχές Σε περίπτωση που προτείνετε διαθεµατικό σενάριο, αναφέρετε ποια γνωστικά αντικείµενα ή γνωστικές περιοχές εµπλέκονται στο σενάριο. Το σενάριο εντάσσεται στη γνωστική περιοχή της Μελέτης Περιβάλλοντος. 3. Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή αντιλήψεις των µαθητών Αναφέρετε προηγούµενες γνώσεις που πρέπει να διαθέτουν οι µαθητές καθώς και πιθανές ιδέες ή αντιλήψεις για τις υπό µελέτη έννοιες, διαδικασίες και φαινόµενα. Οι µαθητές έχουν εξοικειωθεί µε το χώρο της τάξης, γνωρίζουν το χώρο και τα αντικείµενα. Επίσης απαιτείται οι µαθητές να είναι εξοικειωµένοι στη χρήση προγραµµάτων και λογισµικών που πρόκειται να χρησιµοποιήσουν. Να µην είναι δηλαδή η πρώτη τους επαφή µε τον υπολογιστή. 4. Σκοπός και στόχοι ιατυπώστε τον σκοπό και τους στόχους του σεναρίου. Οι στόχοι µπορεί να είναι γνωστικοί, όπως η κατανόηση εννοιών ή η οικοδόµηση γνώσεων, µπορεί να αναφέρονται σε δεξιότητες ή να αφορούν σε στάσεις και αξίες. Το σενάριο είναι συµβατό µε το Α.Π.Σ και το.ε.π.π.σ. Ο γενικός σκοπός της Μελέτης του Περιβάλλοντος είναι η απόκτηση γνώσεων και η ανάπτυξη δεξιοτήτων, αξιών και στάσεων. Μέσα σ αυτό το πλαίσιο, το σενάριο αποσκοπεί

3 στο να αναγνωρίσουν οι µαθητές την αναγκαιότητα τήρησης κανόνων για την καλή συµβίωση στην τάξη. Ως προς το γνωστικό αντικείµενο Να περιγράψουν την αίθουσα τους και να τη συγκρίνουν µε τις άλλες αίθουσες του σχολείου. Να αποκτήσουν σχέσεις µε τους συµµαθητές τους. Να βιώσουν ότι η τάξη τους είναι µια οµάδα, τα µέλη της οποίας αλληλεπιδρούν. Να επισηµαίνουν τις κοινές ανάγκες που ικανοποιεί η τάξη. Να περιγράφουν την οργάνωση και τη λειτουργία της τάξης ως οµάδας. Να γνωρίζουν και να αποδέχονται τους κανόνες που πρέπει να τηρούνται για την καλύτερη λειτουργία της τάξης τους ως οµάδας. Να τηρούν κανόνες υγιεινής και ασφάλειας στην τάξη. Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών Να αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στον Η/Υ ως µέσο άντλησης πληροφοριών. Να εξοικειωθούν µε την εύρεση, αξιολόγηση και αξιοποίηση πληροφοριών και εικόνων µέσω του διαδικτύου. Να αναπτύξουν δεξιότητες χρήσης και αξιοποίησης των λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και εννοιολογικής χαρτογράφησης. Γενικότερα οι µαθητές πρέπει να καταλάβουν τη χρηστικότητα του υπολογιστή και του σχετικού λογισµικού ως µέσο διδασκαλίας µέσα από απλές δραστηριότητες. Έτσι µπορεί να επιτευχθεί η σύνδεση της παιδαγωγικής διάστασης της διδασκαλίας µε την τεχνολογική. Ως προς τη µαθησιακή διαδικασία Να περάσουν από την παθητική συµµετοχή της δασκαλοκεντρικής διδασκαλίας στην ενεργητική συµµετοχή της µαθητοκεντρικής διδασκαλίας επικοινωνώντας µεταξύ τους. Να οικοδοµήσουν τη γνώση µε τρόπο διερευνητικό. Να ασκηθούν στην οµαδοσυνεργατική µάθηση, στην ανάληψη πρωτοβουλιών και στην ανάπτυξη δηµιουργικής σκέψης.

4 5. Κατηγορία λογισµικού συνδυασµός κατηγοριών λογισµικού Αναφέρετε ποια ή ποιες κατηγορίες λογισµικού θα χρησιµοποιήσετε κατά τη διεξαγωγή του σεναρίου σας. Αιτιολογήστε σύντοµα την επιλογή σας. Μπορείτε επίσης να αναφερθείτε σε συγκεκριµένα λογισµικά αλλά είναι απαραίτητο να προσδιορίσετε την ή τις κατηγορίες στις οποίες ανήκουν (π.χ. λογισµικά γενικής χρήσης όπως επεξεργασία κειµένου ή λογιστικά φύλλα, υπολογιστικά περιβάλλοντα όπως οπτικοποιήσεις, προσοµοιώσεις ή µοντελοποιήσεις, εφαρµογές διαδικτύου, λογισµικά κλειστού τύπου, κλπ.). Για την υλοποίηση του σεναρίου θα χρησιµοποιηθεί 1) Λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης ( Inspiration ).Προκειµένου να ανιχνευθούν οι προϋπάρχουσες απόψεις των µαθητών για την τάξη, τις ανάγκες και τους κανόνες που πρέπει να τηρούνται. Αυτό γιατί η εννοιολογική χαρτογράφηση είναι µια ειδική τεχνική οπτικοποίησης των σχέσεων ανάµεσα σε διάφορες έννοιες. Ακόµη περισσότερο, η εννοιολογική χαρτογράφηση αποτελεί µια ιδιαίτερη κατηγορία συστηµάτων εκπαιδευτικού λογισµικού µε ανοικτό χαρακτήρα, που επιτρέπει τη διερεύνηση των σχέσεων των εννοιών µεταξύ τους και αυτό βοηθάει στο να µετατραπεί η δηλωτική γνώση σε διαδικαστική και µπορεί πρακτικά να χρησιµοποιηθεί από µικρές ηλικίες, όπως στη συγκεκριµένη περίπτωση. 2) Λογισµικό οπτικοποίησης.( πρόγραµµα παρουσίασης-power point) Πολυµεσικό εργαλείο σύµφωνο µε τις αρχές της εποικοδοµητικής προσέγγισης µε το µαθητή να οργανώνει και να σχεδιάζει, να ερευνά και να παρουσιάζει την εργασία του. εν είναι απλά ένα εποπτικό µέσο, αλλά ένα ανοιχτό περιβάλλον µάθησης στο οποίο συντελούνται δραστηριότητες διερεύνησης και ανακάλυψης. 3) Λογισµικό γενικής χρήσης.(πρόγραµµα ζωγραφικής -Revelation Natural Art). Τα προγράµµατα ζωγραφικής βοηθούν στην ανάπτυξη δηµιουργικότητας και της καλλιτεχνικής έκφρασης των παιδιών, µέσα από τη δηµιουργία εικόνων ή την αλληλουχία οπτικών αναπαραστάσεων. 4 ) ιαδίκτυο. Προτείνεται η αξιοποίηση του µε µη παραδοσιακό τρόπο: όχι αναζήτηση της πληροφορίας, αλλά κριτική επεξεργασία της πληροφορίας (έλεγχος ιστοσελίδων πριν δοθούν στους µαθητές)

5 5)Λογισµικό γενικής χρήσης ( Επεξεργαστής κειµένου Word). O επεξεργαστής κειµένου είναι µια ειδική κατηγορία λογισµικού που χρησιµοποιείται για την παραγωγή, τροποποίηση, σελιδοποίηση και επικοινωνία κειµένων σε ψηφιακή µορφή. Συνιστά µια νέα µέθοδος γραφής η οποία είναι διαφορετική από τη γραφή που λαµβάνει χώρα µε χαρτί και µολύβι. 6. ιάρκεια Σηµειώστε πόσες περίπου διδακτικές ώρες απαιτούνται για την υλοποίηση του σεναρίου. Υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν περίπου 3 διδακτικές ώρες. 7. Οργάνωση τάξης & απαιτούµενη υλικοτεχνική υποδοµή Εξηγήστε πως θα οργανώσετε την τάξη σας (π.χ. οργάνωση σε οµάδες, κάθε παιδί σε ένα υπολογιστή, χρήση ενός µόνου υπολογιστή στην τάξη κλπ.) και αιτιολογείστε σύντοµα την επιλογή σας. Αναφέρετε την υλικοτεχνική υποδοµή που κρίνετε απαραίτητη για την υλοποίηση του σεναρίου. Το παρόν σενάριο πραγµατοποιείται στην αίθουσα υπολογιστών του σχολείου. Τα παιδιά της τάξης είναι χωρισµένα σε οµάδες των 3 παιδιών ανά οµάδα. Ο χωρισµός των οµάδων γίνεται από το δάσκαλο σε συνεργασία µε τους µαθητές. Οι οµάδες είναι ανοµοιογενείς. Βασικό κριτήριο, αν είναι δυνατόν, η ύπαρξη σε κάθε οµάδα ενός τουλάχιστον µαθητή που είναι εξοικειωµένος µε τη χρήση Η/Υ. Οι Η/ Υ θα πρέπει να διαθέτουν : 1) Συστήµατα εννοιολογικής χαρτογράφησης( Inspiration) 2) Περιβάλλοντα παρουσίασης υπερµεσικών εφαρµογών (power point ) 3) Μηχανές αναζήτησης και διαδίκτυο. 4) Πρόγραµµα ζωγραφικής Revelation Natural Art 5) Προβολέα και εκτυπωτή. 6) Πρόγραµµα επεξεργασίας κειµένου (Word)

6 8. Περιγραφή και αιτιολόγηση του σεναρίου Αναφέρετε την ακολουθούµενη διδακτική µέθοδο και τις προτεινόµενες δραστηριότητες για τους µαθητές στο πλαίσιο του σεναρίου αναδεικνύοντας την προστιθέµενη αξία από την ενσωµάτωση του/των λογισµικών στο σενάριο. Περιγράψτε τις δυνατές ενέργειες του εκπαιδευτικού, τη συναρµογή τους µε τις ενέργειες των µαθητών και τους διδακτικούς στόχους. Το µαθητοκεντρικό και ειδικότερα το οµαδοσυνεργατικό µοντέλο της διερευνητικής µάθησης θα αποτελέσει τη µέθοδο µας. Θα στηριχθούµε στις αρχές του εποικοδοµισµού για να φέρουµε στην επιφάνεια πρότερες ιδέες των µαθητών και θα προχωρήσουµε στην αναδόµηση των ιδεών τους, µέσα από τη γνωστική σύγκρουση. Ο ρόλος µας θα είναι συµβουλευτικός και υποστηρικτικός. Ο δάσκαλος περιφέρεται και εµψυχώνει τους µαθητές, ενώ, όπου χρειαστεί παρεµβαίνει διορθωτικά και «ξεµπλοκάρει» τους µαθητές, διευκολύνει. Η προστιθέµενη αξία σε σχέση µε την ενσωµάτωση των ΤΠΕ στη µαθησιακή διαδικασία, έγκειται στο γεγονός ότι οι µαθητές θα καλλιεργήσουν δεξιότητες ανωτέρου επιπέδου, όπως αναζήτησης και διαχείρισης πληροφοριών, ανακάλυψης αιτιωδών σχέσεων, δηµιουργίας εικονικών αναπαραστάσεων, εξαγωγής συµπερασµάτων και συσχετισµού µε την καθηµερινή ζωή. 1 η διδακτική ώρα ίνεται στους µαθητές(στις µισές οµάδες) ηµιδοµηµένος χάρτης (Φύλλο εργασίας 1 ) µε την κεντρική έννοια κοινές ανάγκες που ικανοποιούνται µέσα στην τάξη. Στις υπόλοιπες οµάδες δίνεται ηµιδοµηµένος χάρτης (φύλλο εργασίας 2 ) κανόνες υγιεινής και ασφάλειας στη τάξη.οι µαθητές καλούνται να συµπληρώσουν τους εννοιολογικούς χάρτες. Καταγράφονται οι ιδέες τους και γίνεται συζήτηση στο τέλος. 2 η διδακτική ώρα Στο διαδίκτυο οι µαθητές αναζητούν εικόνες-φωτογραφίες από άλλες χώρες ( Φύλλο εργασίας 3 ).Οι µαθητές νιώθουν τη χαρά και την ικανοποίηση ανακαλύπτοντας τις πληροφορίες. Τις αντιγράφουν και τις επικολλούν σε word. Με τη βοήθεια του δασκάλου δηµιουργούν παρουσιάσεις σε power point από φωτογραφίες σχολείων από άλλους τόπους και γράφουν οµοιότητες και διαφορές. Συνεργάζονται σε οµάδες και δηµιουργούν διαφάνειες. Στη συνέχεια κάθε οµάδα παρουσιάζει τη διαφάνειά της στις άλλες οµάδες µε τη σειρά. 3 η διδακτική ώρα Με το λογισµικό Revelation Natural Art οι µαθητές σχεδιάζουν πώς θα ήθελαν την τάξη τους, πώς φαντάζονται την ιδανική τάξη για αυτούς. Επιστρατεύουν τη

7 φαντασία τους και εκφράζουν τα συναισθήµατα τους µέσα από την πορεία της καλλιτεχνικής τους δηµιουργίας. 9. Φύλλα εργασίας Περιγράψτε συνοπτικά τα βασικά σηµεία ενδεικτικού φύλλου εργασίας για τους µαθητές, το οποίο καλύπτει µέρος του σεναρίου και περιέχει δύο ή τρεις το πολύ δραστηριότητες. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 Συµπληρώστε στο Inspiration στο εννοιολογικό χάρτη µε την κεντρική έννοια «ανάγκες» στην τάξη. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 Συµπληρώστε στο Inspiration στο εννοιολογικό χάρτη µε την κεντρική έννοια «κανόνες υγιεινής και ασφάλειας» στην τάξη. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 1. Eπιλέξτε από τα προγράµµατα το internet explorer. 2.Πηγαίνετε στη µηχανή αναζήτησης Google και επιλέξτε εικόνες. 3. Πληκτρολογήστε εικόνες σχολείων από άλλες χώρες. 10. Πρόσθετες πληροφορίες Σηµειώστε πρόσθετες πληροφορίες που θεωρείτε αναγκαίες για την αξιολόγηση του σεναρίου. Για παράδειγµα, προσαρµογές, επεκτάσεις ή άλλες αλλαγές στο περιεχόµενο ή στις διαδικασίες που θεωρήσατε αναγκαίες µε σύντοµη αιτιολόγηση. Επέκταση σεναρίου. Το σενάριο µπορεί να επεκταθεί και στο µάθηµα τις γλώσσας. Να διαβάσουν σχετικά αποσπάσµατα από βιβλία, να σχολιάσουν εικόνες ή να προβάλουµε κάποιο σχετικό βίντεο µε το θέµα. Ενδεικτικά προτείνονται Αλεξίου Έλλη «Σκληροί αγώνες για µικρή ζωή», Σεµπέ- Γκοσίνυ «Ο µικρός Νικόλας», cd-rom «Η τάξη µου». Να δηµιουργήσουν αφίσα για το πώς θέλουν να είναι και να λειτουργεί η τάξη. Την παρουσιάζουν στα άλλα παιδιά, στο διδακτικό προσωπικό και στο ιευθυντή ή τη ιευθύντρια του σχολείου. Παρατήρηση: το σενάριο µπορεί να σχεδιαστεί µε τη χρήση κάποιου ή κάποιων από τα παρακάτω, που εσείς θεωρείτε κατάλληλο/α για την περίσταση: Α) ιαδίκτυο (ανίχνευση πληροφοριών / online δραστηριότητες)

8 Β) λογισµικό ανάπτυξης δηµιουργικότητας και ζωγραφικής (αποτύπωση ιδεών / έκθεση υλικού) Γ) Λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (ανίχνευση ιδεών / ανάπτυξη θέµατοςεξακτίνωση / οµαδοποιήση / ταξινόµηση) ) Ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες (ανίχνευση / παρουσίαση υλικού) και λογισµικά οπτικοποίησης Ε) Λογισµικά γενικής χρήσης, όπως επεξεργασία κειµένου, λογιστικό φύλλο, λογισµικό παρουσίασης, κλπ. (π.χ. παραγωγή γραπτού λόγους, πίνακες διπλής εισόδου, κατασκευή παρουσίασης) ΣΤ) λογισµικά κλειστού τύπου