ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ - ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΤΟΥ ΜΥΡΟΒΛΥΤΟΥ 1)ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (Μέγας Συναξαριστής, Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου και Ορθόδοξος Συναξαριστής) 2)ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΑ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟ ΚΑΙ ΜΥΡΟΒΛΥΤΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟ Αγίου Γρηγορίου Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης του Παλαμά 3)ΤΟ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΜΑΣ, «Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΡΑΥΡΩΝΑΣ» (από την ιστοσελίδα του ναού μας) ΧΑΡ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ & Α. ΚΟΥΜΠΗ, ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ Τ. Κ. 19003 ΤΗΛ. ΚΑΙ FAX: 22990 40040, e-mail: ag.nikolaosmark@yahoo.gr ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΝΑΟΥ: www.agnikmark.gr
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΡΑΥΡΩΝΑΣ Ἀπολυτίκιον Μέγαν εὕρατο ἐν τοῖς κινδύνοις, σὲ ὑπέρμαχον ἡ οἰκουμένη, Ἀθλοφόρε τὰ ἔθνη τροπούμενον. Ὡς οὖν Λυαίου καθεῖλες τὴν ἔπαρσιν, ἐν τῷ σταδίῳ θαρρύνας τὸν Νέστορα, οὕτως Ἅγιε, Μεγαλομάρτυς Δημήτριε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος. Βίος του Μεγαλομάρτυρα Δημητρίου Υψηλόβαθμος αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού, έζησε και μαρτύρησε επί των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού. Ο Δημήτριος, που καταγόταν από ευσεβή οικογένεια της Θεσσαλονίκης, δε φοβήθηκε τις διαταγές των αυτοκρατόρων και συνέχιζε να κηρύττει το Ευαγγέλιο. Αυτή του η δράση είχε σαν αποτέλεσμα να συλληφθεί και να φυλακισθεί. Στη φυλακή τον επισκέφτηκε ένας νεαρός χριστιανός, ο Νέστορας, ο οποίος ήθελε να μονομαχήσει με το φοβερό μονομάχο Λυαίο και ζήτησε τη βοήθειά του. Ο Άγιος τον σφράγισε με το σημείο του σταυρού και του είπε: «Και το Λυαίο θα νικήσεις και για το Χριστό θα μαρτυρήσεις». Έτσι ο Νέστορας έλαβε θάρρος και νίκησε το Λυαίο. Προκάλεσε όμως την οργή του αυτοκράτορα. Κατόπιν διαταγής θανατώθηκαν και οι δύο, Νέστορας και Δημήτριος ο Νέστορας με ξίφος, ο Δημήτριος κατατρυπήθηκε με λόγχες. Το σώμα του Αγίου Δημητρίου θάφτηκε στον τόπο του μαρτυρίου, ο δε τάφος μεταβλήθηκε σε βαθύ φρέαρ που ανέβλυζε μύρο, εξ ου και η προσωνυμία του Μυροβλύτου. (Μέγας Συναξαριστής, Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου και Ορθόδοξος Συναξαριστής)
ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΑ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟ ΚΑΙ ΜΥΡΟΒΛΥΤΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟ Αγίου Γρηγορίου Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης του Παλαμά (13 ος -14 ος αιώνας, 1296 Κωνσταντινούπολη 14 Νοεμβρίου 1359 Θεσσαλονίκη) «Σε μένα είναι πολύτιμοι οι φίλοι σου, Θεέ μου και είναι πολύ κραταιές οι αρχές τους»(ψαλμ. ρλη, 17), λέγει ο Δαβίδ. Αρχές βέβαια του χορού των Αποστόλων είναι οι κορυφαίοι, του καταλόγου των προφητών οι επώνυμοι της θεοπτίας και των ιερών διδασκάλων και όλου του ομίλου των οσίων εκείνοι, που ονομάσθηκαν μεγάλοι σύμφωνα με την επαγγελία του κοινού Σωτήρα(Ματθ. ε, 19), όπως και των μαρτύρων του Χριστού οπωσδήποτε οι μεγαλομάρτυρες, ανάμεσα στους ο- ποίους διαπρέπει ο Άγιος, που υμνείται και τιμάται από εμάς σήμερα, ο εντόπιος και συμπολίτης μας πολιούχος, το μέγα εγκαλλώπισμα της Εκκλησίας, ο μέγας σε όλα και θαυματουργός και μυροβλύτης Δημήτριος. Εμείς, λοιπόν, που δεν επαρκούμε ούτε για ένα, δεν εννοώ χορό ή κατάλογο, αλλ ούτε για ένα πρόσωπο του καταλόγου, τι θα πούμε προς εκείνον, που συνάρμοσε κατά τρόπο θείο τα χαρίσματα όλων σε θειότητα ενός βίου; Και ήταν σχεδόν όλα μαζί από την παιδική ηλικία, άγαλμα ζωντανό και αυτοκινούμενο κάθε αρετής, εστία και συστοιχία θείων και ανθρώπινων χαρίτων, βίβλος ζωντανή και λαλούσα προς δόξα και διδασκαλία του ανωτέρου, «ελιά καρπερή στον οίκο του Θεού» (Ψαλμ. να, 10) σε λίγο χρόνο συμπλήρωσε μακρά έτη(σοφ. Σολ. δ, 13). Ο Θεός τον βρήκε πολύ νέο ακόμα «σκεύος εκλογής, για να βαστάσει το όνομά του ενώπιον εθνών και βασιλέων»(πραξ. θ, 15). Ήταν λοιπόν και διδάσκαλος και απόστολος ο Δημήτριος, ο σοφός και παρθένος και όσιος κι όπως θα μπορούσαμε να πούμε, πάγκαλος και παναμώμητος. Κανένας δεν μπορούσε ν αντισταθεί στου Δημητρίου «τη σοφία και το Πνεύμα, με το οποίο μιλούσε»(πραξ. στ, 10). Εγώ θεωρώ τη στρατιωτική στολή και το δαχτυλίδι στο χέρι και το υπατικό ωμοφόριο, που φορούσε ο Μάρτυρας, σύμβολα του από τον αληθινό Βασιλέα μυστικά δοσμένου στο μάρτυρα διδασκαλικού και καθοδηγητικού αξιώματος. Γι αυτό η θεία χάρη επιτέλεσε μ αυτά θαύματα. Αλλά μόλις είδε το αποτέλεσμα των συμβόλων εκείνων ο ολοφάνερος φθόνος, μη μπορώντας να υποφέρει, ερεθίζει τους υπηρέτες της πλάνης εναντίον του αντιπάλου της πλάνης. Υπάρχει μια στοά υπόγεια στο ναό της Αειπαρθένου και Θεομήτορος, ονομαζόμενη Καταφυγή. Ό-
ταν λοιπόν επικρατούσε η ασέβεια, επειδή η λατρεία της ευσέβειας δεν μπορούσε ν ασκείται ελεύθερα, ο Μάρτυρας κατεβαίνοντας σε εκείνα τα υπόγεια, δίδασκε στους προσερχόμενους την ουράνια διδασκαλία, παρουσίαζε τη θρησκεία των Χριστιανών και τελούσε τα της λατρείας της για εκείνους, που κατέφευγαν σ αυτόν. Έτσι ο Μάρτυρας ήταν καταφυγή όλων εκείνων και από αυτό ο τόπος ονομάστηκε Καταφυγή. Μαθαίνοντας αυτό οι ορισμένοι από τον Μαξιμιανό να αναζητούν τους συνηγόρους της ευσέβειας και γνωρίζοντας, ότι ο μάρτυρας δίδασκε ε- κεί το λαό, κυριεύθηκαν από μανία και ορμούν εναντίον του. Αφού τον συνέλαβαν, τον οδηγούν στο Μαξιμιανό, που παρακολουθούσε τις ανθρωποκτονίες του Λυαίου. Εκείνος προστάζει να κρατηθεί ο Άγιος. Γνωρίζετε όμως και το Νέστορα μαζί μ αυτά και την προς αυτόν προφητεία του Μεγαλομάρτυρα και τη σύμφωνα με αυτήν νίκη εκείνου εναντίον του Λυαίου και το μαρτύριο. Ο αρχέκακος όφις δεν υπέφερε να βλέπει ζωντανό το Δημήτριο. Υποδυόμενος το σκορπιό τον προσβάλει, για να τον θανατώσει. Αλλά προλαβαίνει η χάρη και η δύναμη, που κατοικούσε στο Δημήτριο. Με την επίκληση και τη θεία σφραγίδα ο Μάρτυρας, χρησιμοποιώντας την με το χέρι του, νεκρώνει το όργανο της νέκρωσης και δείχνει με αυτό, ότι, αν δεν υπέμενε αυτός με τη θέλησή του το πάθος, δεν θα πάθαινε καθόλου. Θέλοντας όμως υ- ποφέρει, μιμούμενος Εκείνον που έπαθε για χάρη μας. Γι αυτό και όταν κατέφθασαν οι αιμοχαρείς λογχοφόροι μ εντολή του τυράννου, τους δέχεται με ανοιχτή αγκαλιά, για να δεχθεί σ αυτή τα πλήγματα, που διαπερνούσαν τα πάντα, σπλάγχνα, οστά, σάρκες, ώστε και οι δύο πλευρές, να δεχθούν τα τρυπήματα από τις αιχμές. Και έτσι διπλασιάζει ή καλύτερα πολλαπλασιάζει το πάθος της πλευράς του Σωτήρα και τόσο αγαπά να χύσει το αίμα του για τη δόξα του Χριστού, που αν ήταν δυνατό να το κάνει πολλές φορές και διαρκώς, για να λάβει από Εκείνον, που γνωρίζει την υπερβολή του έρωτά του, στο σώμα του πηγή μύρων το μαρτυρικό σώμα είναι γεμάτο μύρα, θαύματα και ιάματα. Και ο μεγάλος αυτός Μάρτυρας, αφού τελείωσε το δρόμο και τήρησε την πίστη, προσευχήθηκε και για τους πειραστές. Αυτό εφαρμόζοντας και εμείς, του πολλαπλασιάζουμε την πανήγυρη, ζητώντας με την ικεσία του προς το Θεό να καταστούμε άξιοι και της αιώνιας πανηγύρεως εκείνων, που έχουν καταγραφεί πολίτες του ουρανού. Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Ομιλία στον μεταξύ των Αγίων Μεγαλομάρτυρα και Θαυματουργό και Μυροβλύτη Δημήτριο, Ε. Π. Ε. Γρηγορίου Παλαμά Έργα
ΤΟ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΜΑΣ, «Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΒΡΑΥΡΩΝΑΣ» Ο ναός του Αγίου Δημητρίου Βραυρώνας ήταν μετόχι της Μονής Πεντέλης, όπως και όλη η περιοχή εκεί. Γι αυτό η περιοχή αυτή ονομάζεται σήμερα Μετόχι. Ο ναός βρίσκεται νοτιοανατολικά του μεσαιωνικού πύργου της Βραυρώνας μέσα σε πυκνή συστάδα δέντρων. Πρόκειται για μονόκλιτη βασιλική με δίρριχτη κεραμοσκεπή στέγη, διαστάσεων 5,20Χ2,85μ. Είναι κατασκευασμένη από αργούς λίθους και ίσως αρχιτεκτονικά μέλη από αρχαιότερα κτίρια. Επειδή εξωτερικά οι επιφάνειες των τοίχων καλύπτονται από επιχρίσματα και επάλληλα στρώματα ασβέστη, τα μέλη αυτά δεν είναι εμφανή. Η αψίδα του ιερού είναι τρίπλευρη, ημιεξαγωνική και μιμείται βυζαντινά πρότυπα. Στη δυτική πλευρά του ναΐσκου η πρόσοψη του αλλοιώθηκε ύστερα από την προσθήκη νάρθηκα το 1983. Εσωτερικά η οροφή του ναού είναι ημικυκλική, καθώς και η κόγχη του ιερού. Το ιερό, εντός του οποίου είναι εντοιχισμένη η Αγία Τράπεζα με μικρό φωτιστικό άνοιγμα πάνω από αυτήν, χωρίζεται από τον κυρίως ναό με ξύλινο τέμπλο, που στηρίζεται σε βάση από πεντελικό μάρμαρο. Σύμφωνα με επιγραφή που βρίσκεται στο τέμπλο, γύρω στα 1915-16 ο αρχιμανδρίτης της Μονής Πεντέλης Παρθένιος Οικονομόπουλος ανέλαβε την ανακαίνιση του ναού, οπότε αντικαταστάθηκε το κτιστό τέμπλο με το ξύλινο και τοποθετήθηκαν επιχρίσματα στους τοίχους προκειμένου να καλύψουν τις ήδη φθαρμένες τοιχογραφίες, ώ- στε η εσωτερική του όψη να είναι περιποιημένη. Οι μόνες τοιχογραφίες που διασώθηκαν είναι αυτές της κόγχης του ιερού. Στο ανώτερο σημείο της κόγχης βρίσκεται η Πλατυτέρα. Στην κάτω ζώνη απεικονίζονται οι συλλειτουργούντες ιεράρχες και συγκεκριμένα αριστερά του παραθύρου οι Άγιοι Γρηγόριος, Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ένας άγγελος, ενώ δεξιά του παραθύρου έτερος άγγελος και οι Άγιοι Βασίλειος και Αθανάσιος. Πάνω από την Πλατυτέρα υπάρχουν οι μορφές προφητών της Π. Διαθήκης. Στο μέτωπο, που δημιουργείται πάνω από την κόγχη του ιερού, διακρίνεται μορφή αγγέλου, ο οποίος προφανώς αποτελεί τμήμα της παράστασης του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Οι τοιχογραφίες, αλλά και η ίδρυση του ναού τοποθετούνται χρονικά στο πρώτο μισό του 18ου αιώνα. (από την ιστοσελίδα του ναού μας, www.agnikmark.gr)