Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Σχολή Θετικών Επιστημών Π.M.Σ. Ωκεανογραφίας Χημική συμπεριφορά και διακίνηση οργανικών ρύπων στο θαλάσσιο χώρο της βιομηχανικής ζώνης του ΒΔ Σαρωνικού Κόλπου. Εφαρμογή ήπιων καταλυτικών τεχνικών για την καταστροφή τους. Διδακτορική διατριβή Στυλιανή Τριανταφυλλάκη Χημικός Ωκεανογράφος MSc Αθήνα 2012
H παρούσα διδακτορική διατριβή εκπονήθηκε στο πλαίσιο προγράμματος ΠΕΝΕΔ υπ αριθμ.03εδ186. «Το έργο συγχρηματοδοτείται 75% της Δημόσιας Δαπάνης από την Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο 25% της Δημόσιας Δαπάνης από το Ελληνικό Δημόσιο-Υπουργείο Ανάπτυξης Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας και από τον Ιδιωτικό Τομέα στο πλαίσιο του μέτρου 8.3 του Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα-Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.»
Εισαγωγή Περίληψη Η παρούσα διδακτορική διατριβή εκπονήθηκε στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «Δημόκριτος». Σκοπός της εργασίας ήταν ο προσδιορισμός των 16 πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (PAHs) της EPA και των κ-αλκανίων C13-C35 σε περιβαλλοντικά δείγματα. Συλλέχθηκαν θαλάσσια δείγματα νερού, αιωρουμένων σωματιδίων και ιζημάτων από τον παράκτια χώρο και την ανοικτή θάλασσα του Βορειοδυτικού Σαρωνικού Κόλπου, κοντά στις βιομηχανίες Μοτορόϊλ Ελλάς, Fulgor, Μύλοι Σόγια, στην παραλία των Αγίων Θεοδώρων, σε λιμανάκια της περιοχής, στον Ισθμό της Κορίνθου και στον αρχαιολογικό χώρο των Κεγχρεών σε εποχιακή βάση για τα έτη 2006 και 2007. Επίσης, συλλέχθηκαν δείγματα από τη μονάδα βιολογικού καθαρισμού της Μοτορόϊλ Ελλάς. Οι μέθοδοι που αναπτύχθηκαν είχαν σαν σκοπό τον ποσοτικό προσδιορισμό των υπό ανάλυση ενώσεων. Οι 16 πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες προσδιορίστηκαν σε όλα τα είδη δειγμάτων με τη χρήση της υγρής χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης αντιστρόφου φάσης (RP-HPLC) με ανιχνευτή φωτοδιόδων (PDA) και φθορισμομετρικό ανιχνευτή (FLD) και τα κ-αλκάνια C13- C35 προσδιορίστηκαν στο κλάσμα 1 των ιζημάτων της περιοχής με αέρια χρωματογραφία-φασματογραφία μάζας (GC-MS). Οι παραπάνω προσδιορισμοί πραγματοποιήθηκαν στο Εργαστήριο Χημείας Περιβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στο Εργαστήριο Καταλυτικών-Φωτοκαταλυτικών Διεργασιών του Ινστιτούτου Φυσικοχημείας του Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «Δημόκριτος», πραγματοποιήθηκε μελέτη της εφαρμογής ήπιων προηγμένων φωτοκαταλυτικών τεχνολογιών καταστροφής επιλεγμένων οργανικών ρύπων που είχαν ανιχνευθεί στην περιοχή μελέτης. Για το σκοπό αυτό, διερευνήθηκε η φωτοκαταλυτική αποικοδόμηση παρουσία οξειδίων ημιαγωγών (διοξειδίου του τιτανίου) και η φωτοκαταλυτική αποικοδόμηση παρουσία Πολυοξομεταλλικών Ενώσεων, ΠΟΜ (POM). Η παρακολούθηση της αποικοδόμησης των προς μελέτη ενώσεων έγινε με υγρή χρωματογραφία υψηλής απόδοσης αντιστρόφου φάσης (RP-HPLC) με ανιχνευτή υπεριώδους-ορατού (UV-Vis) και η ταυτοποίηση των ενδιαμέσων προϊόντων της
φωτοκαταλυτικής διαδικασίας με αέρια χρωματογραφία-φασματογραφία μάζας (GC-MS).
Introduction - Summary This thesis was carried out at the National and Kapodistrian University of Athens and at NCSR "Demokritos". One of the aims of this thesis was the determination of the 16 EPA polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) and n-alkanes C13-C35 in environmental samples. Samples of seawater, suspended particles and sediments were collected from the coastal area and the open sea of Northwest Saronikos Gulf, near the industries of Motoroil Hellas, Fulgor, and Soya Mills, and from the beach of Agious Theodorous, small docks in the region, the Isthmus of Corinth and the archaeological site of Kehrees on a seasonal basis during the years 2006 and 2007. Samples were also collected from the sewage treatment plant of Motoroil Hellas. The analytical methods that were applied focused on the quantification of the analyzed compounds. The 16 PAHs were determined in various samples using reverse phase HPLC (RP-HPLC) with a photodiode array detector (PDA) and a fluorescence detector (FLD), whilst the n-alkanes C13-C35 were identified in the sediments by the use of gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS). The above determinations were conducted at the Laboratory of Environmental Chemistry at the National and Kapodistrian University of Athens. The application of Advanced Oxidation Processes for the photocatalytic degradation of selected organic pollutants that were detected in the study area, was carried out at the Institute of Physical Chemistry of NCSR Demokritos For this purpose, the photocatalytic degradation in the presence of semiconductors (titanium dioxide) and the photocatalytic degradation in the presence of Polyoxymetallates (POM), were examined. The analysis of the degradation rate was carried out using reverse phase HPLC (RP-HPLC) with a UVVis detector and the intermediates of the photocatalytic process were determined using gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS).