Αργαλειός Tα παλιά χρόνια στο χωριό µας οι γυναίκες εκτός των άλλων εργασιών τους ασχολούνταν µε την ύφανση. Το πιο απαραίτητο και το πιο πολύτιµο εργαλείο για την κάθε οικογένεια εκείνα τα χρόνια ήτανε ο αργαλειός. Έχοντας αργαλειό στο σπίτι η κάθε νοικοκυρά, ήταν σαν να είχε στη δούλεψή της ένα ατοµικό υφαντουργικό εργαστήρι, που κάλυπτε όλες σχεδόν τις ανάγκες σε είδη ρουχισµού. Ολόκληρη επιστήµη ο αργαλειός, µαθηµένη απ τις µανάδες και τις γιαγιάδες, γενιές και γενιές, και πέρναγε από την γιαγιά στη µάνα κι απ τη µάνα στην κόρη, κι ανάλογα µε το µεράκι της κάθε νοικοκυράς, έβγαιναν σωστά κοµψοτεχνήµατα, µε όµορφα χρώµατα και απίθανα σχέδια, σωστοί ζωγραφικοί πίνακες.
Θυµάµαι, τα παλιότερα χρόνια, σαν έµπαινε η άνοιξη και καλοκαίριαζε, εκεί κατά το σουρούπωµα, µες στην γαλήνη και την ησυχία, που οι χωριανοί ξαπόσταιναν απ τον ολοήµερο παιδεµό τους στα χωράφια, και σε όλες τις καθηµερινές τους δουλειές, πέρα απ τις µοσχοβολιές των γιασεµιών που ερχόντουσαν από τις αυλές ολόγυρα, τα τραγούδια των κοριτσιών που µαζεµένα συντροφιές συντροφιές, κένταγαν τα προικιά τους, και το γλυκοκελάηδηµα των πουλιών, εκτός λοιπόν απ όλα αυτά, ακουγόταν ρυθµικά, µελωδικά µε µια περίεργη αρµονία, το τακ τακ, από κάποιο γειτονικό αργαλειό, και υπήρχαν πολλοί τότε σε ολόκληρο το χωριό. Πρέπει να παραδεχτούµε ότι οι παππούδες µας και οι γονείς µας, σε αυτό το µικρό ξύλινο εργαλείο στήριξαν την υπόστασή τους, και βοηθήθηκαν στον δύσκολο αγώνα της τότε ζωής. Και είναι σίγουρα γνωστό ότι η τεραστίας σηµασίας εργασία αυτή ήταν προσφορά των γυναικών. Χωρίς τους αργαλειούς, πως θα ντύνονταν µισή ντουζίνα παιδιά που είχε η κάθε οικογένεια, και πως θα αγοράζονταν ο ρουχισµός του σπιτιού. Οι γυναίκες έφτιαχναν µ' αυτόν φουστάνια, µεσοφόρια, ποδιές, φανέλες, για τον εαυτό τους, παντελόνια, πουκάµισα, και κάπες για τους άνδρες τους. Ο άλλος, εξίσου σηµαντικός, τοµέας προσφοράς του αργαλειού ήταν τα κλινοσκεπάσµατα της οικογένειας. Πολύχρωµα χράµια, κιλίµια, κουβέρτες, διάδροµοι τορβάδες, και κουρελούδες. Κάθε σπίτι είχε τον µικρό ή µεγάλο αργαλειό του, στο κατώι, στο κιόσκι, ή και κάπου αλλού, δίπλα σε ένα παράθυρο για να έχει φώς. Πλάι σ' αυτόν έστεκε η ανέµη, που η µάνα ή η κόρη ετοίµαζε τα νήµατα ή τα καρούλια για να µπουν στις σαΐτες για την ύφανση. Η δουλειά του αργαλειού απαιτούσε µία ολόκληρη διαδικασία. Πριν φτάσουν στο στάδιο της ύφανσης έκαναν πολλές άλλες εργασίες. Πρώτα έπλεναν πολύ καλά το µαλλί και το στέγνωναν, έκαναν το ξάσιµο (µε τα χέρια), λανάρισµα (µε τα λανάρια) για να ξεµπλέξει και να γίνει αφράτο. Μετά ακολουθούσε το γνέσιµο µε την ρόκα και το αδράχτι, έγνεθαν δύο είδη νήµατος το στηµόνι και το υφάδι. Μετά το γνέσιµο έκαναν το νήµα θηλειές, το έβαφαν και αφού στέγνωνε, κατόπιν µε την βοήθεια της ανέµης, µετέφεραν το νήµα στα µασούρια. Πολλές µικροδουλειές ανάλογα µε το ρούχο που έπρεπε να υφανθεί. Μεταξωτά, µάλλινα, πάνινα, κουβέρτες, κουρελούδες κλπ. Και είναι γνωστό ότι δεν είχαν τελειωµό όλες αυτές οι δουλειές,
µαζί µε τα σχέδια που έπρεπε να κάνει η υφάντρα για τα ρούχα που θα έφτιαχνε. Τα σχέδια αυτά τις πιο πολλές φορές ήταν µυστικά, γιατί η κάθε υφάντρα ήθελε να βγάλει ένα καινούριο ρούχο, καλύτερο από τα ρούχα των άλλων. Η ύφανση στο αργαλειό γινόταν ακανόνιστα, όποτε άδειαζε η νοικοκυρά. Συστηµατικά όµως το βράδυ και το πρωί, πριν ξηµερώσει η µέρα και πριν ξεκινήσει για τις άλλες δουλειές του σπιτιού. Πολλές φορές γίνονταν νυχτέρια µε το φως του λυχναριού µε την κόρη στον αργαλειό την µάνα και την γιαγιά πλάι (η µια στην ανέµη και η άλλη στη ρόκα), και τα παιδιά κατάχαµα σε ένα χράµι να ακούνε παραµύθια ή να κουτουλάνε από την νύστα. Από την εποχή λοιπόν εκείνη, των αργαλειών όλοι µας έχουµε να θυµόµαστε νοσταλγικά πολλά και διάφορα, άσχετα αν είχαµε ή δεν είχαµε στο σπίτι µας αργαλειό, είχαν οι γείτονές µας, οι συγγενείς µας, εξ άλλου, ο γλυκός ήχος του αργαλειού, αντηχούσε από το µακρύ σοκάκι, µέχρι του πιν ταλώνι, τον πήγαδο, την κουκτσί, και το γιοφύρι. υστυχώς, αυτός ο λίγο µονότονος, αλλά σηµαδιακά όµορφος ήχος του αργαλειού, που ακουγόταν απ όλες τις γειτονιές του χωριού µας, θυµίζοντας την οµορφιά της δηµιουργίας στην καθηµερινότητάς, τις εποχές εκείνες τις ονειρεµένες, αυτός λοιπόν ο ήχος έσβησε οριστικά. εν νοµίζω πως υπάρχουν αργαλειοί εν ενεργεία σήµερα στο χωριό µας, και όσοι περισώθηκαν από τους επιτήδειους παλιατζήδες, που όργωναν τα χωριά µας παίρνοντας όσο-όσο το νοσταλγικό παρελθόν µας, είναι θαµµένοι σε κάποια γωνιά του στάβλου ή του αχυρώνα. Θεόφιλος Πατσάς
Όνομα αρχείου: ΑΡΓΑΛΕΙΟΣ Κατάλογος: C:\1 DATA\AA-SYLLOGOS\Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α\ΚΕΙΜΕΝΑ WORD\ΠΑΤΣΑΣ Πρότυπο: C:\Users\Θεοφιλος Πατσας\AppData\Roaming\Microsoft\Templates\Normal.dotm Τίτλος: Θέμα: Συντάκτης: Θεοφιλος Πατσας Λέξεις - κλειδιά: Σχόλια: Ημερομηνία δημιουργίας: 31/1/2013 7:50:00 μμ Αριθμός αλλαγής: 30 Τελευταία αποθήκευση: 5/2/20142:39:00 μμ Τελευταία αποθήκευση από: Θεοφιλος Πατσας Συνολικός χρόνος επεξεργασίας: 237 Λεπτά Τελευταία εκτύπωση: 5/2/20142:39:00 μμ Στοιχεία εγγράφου όπως καταγράφηκαν την τελευταία φορά που εκτυπώθηκε πλήρως Αριθμός σελίδων: 4 Αριθμός λέξεων: 753 (περίπου) Αριθμός χαρακτήρων: 4.071 (περίπου)