Καλλιεργώντας τη γη. νιν ή ινίν σκάλα του αμπελιου

Transcript

1

2 Καλλιεργώντας τη γη άλετρο βουκάνη ή δουκάνη νιν ή ινίν σκάλα του αμπελιου πενταδόντιν δρεπάνι Οι άνθρωποι όργωναν τη γη με το ξύλινο άλετρο που το έσερναν τα βόδια και έβαζαν τους σπόρους του σιταριού. Το νιν είναι το μυτερό, μεταλλικό άκρο του άλετρου που άνοιγε αυλάκια. Η βροχή μεγάλωνε τους σπόρους ώστε τον Ιούνιο οι θεριστές με το δρεπάνι τους να θερίσουν τα στάχυα και να φτιάξουν τα δεμάτια. Η βουκάνη αποτελείται από δύο χοντρά στενόμακρα σανίδια ενωμένα μεταξύ τους. Στη μια πλευρά υπάρχουν μικρά κοφτερά κομμάτια από πυρόλιθο. Την σέρνουν βόδια και έτσι κομματιάζει τον κορμό του σιταριού. Η σκάλα του αμπελιού είναι ένα μεταλλικό αντικείμενο σε σχήμα κώνου. Είναι πάνω σε ένα χοντρό κλαδί. Την χρησιμοποιούσαν για να βγάζουν τρύπες μέσα στις οποίες φύτευαν αμπέλι. Μαρία Κ., Ράνια, Μάριος, Αχιλλέας, Έλενα

3 Φτιάχνοντας ψωμί χωνί τατσιά χερόμυλος μυλόπετρες σκάφη Οι άνθρωποι για να αλέσουν το σιτάρι χρειάζονταν τον χερόμυλο, ο οποίος είχε δύο στρογγυλές μυλόπετρες, η κάτω ήταν σταθερή και η πάνω περιστρεφόταν. Καθώς περιστρεφόταν η πάνω πέτρα, το σιτάρι που ήταν στη μέση των δύο πετρών έλιωνε και γινόταν αλεύρι. Έτσι λειτουργεί και ο παραδοσιακός αλευρόμυλος της Γιόλου απλά χρησιμοποιεί ηλεκτρικό ρεύμα για να περιστρέφεται η μυλόπετρα. Αφού έπαιρναν το αλεύρι οι νοικοκυρές το έβαζαν στην ξύλινη σκάφη και ζύμωναν ψωμιά.

4 πέτρινος φούρνος σύρτης μονοούπες φουρνόφκιον Μετά τα έβαζαν στις μονοούπες για να τα μεταφέρουν στο φούρνο. Τα έψηναν στον πέτρινο φούρνο, τον οποίο ζέσταιναν με κάτσαρα. Πριν βάλουν μέσα τα ψωμιά καθάριζαν το φούρνο από τις στάχτες με το σύρτη. Τοποθετούσαν τα ψωμιά μέσα στο φούρνο με το φουρνόφκιον. Άννα Μαρία, Αντρέας, Μαρία Η., Ραφαέλλα

5 Μαγειρεύοντας στην κουζίνα σάτζιν μαείρισα χαρτζίιν στάμνα με θρουμπί λάμπα πετρελαίου αρμαρόλα Οι άνθρωποι στα παλιά χρόνια μαγείρευαν πάνω σε ξύλα. Πάνω στο σάτζιν έφτιαχναν πίττες. Στη μαείρισα έφτιαχναν τα φαγητά τους. Για να βράσουν νερό να κάνουν μπάνιο χρησιμοποιούσαν το χαρτζίιν, το οποίο χρησιμοποιούσαν και για να βράσουν το γάλα να κάνουν τραχανά. Έφερναν νερό από τη βρύση του χωριού με τη στάμνα. Την έκλειναν από πάνω με θρουμπί για να μένει το νερό δροσερό και για να μην μπαίνουν μέσα έντομα. Επειδή δεν είχαν ηλεκτρικό ρεύμα χρησιμοποιούσαν τη λάμπα πετρελαίου για να έχουν λίγο φως. Μέσα στην αρμαρόλα έβαζαν τα φαγητά τους όπως τα τυριά. Ειρήνη, Τάσος, Χρυστάλλα, Βασίλης

6 Υφαίνοντας στον αργαλειό εκτροφή μεταξοσκώληκα δουλάπιν ανέμη αργαλειός πεύτζιν Οι άνθρωποι στα παλιά χρόνια μεγάλωναν μεταξοσκώληκες για να πάρουν την κλωστή τους. Ακόμη έπαιρναν μαλλί από τα πρόβατα. Στριφογύριζαν το αδράχτι με το χέρι και το μαλλί μετατρεπόταν σε κλωστή. Τύλιγαν την κλωστή στην ανέμη. Μετά χρησιμοποιούσαν ένα ξύλινο εργαλείο, το δουλάπιν, που περιστρέφεται και μεταφέρει την κλωστή από την ανέμη στα μικρά και μεγάλα μασούρκα. Σε κάθε σπίτι, κοντά σε παράθυρο που είχε φως είχε και έναν αργαλειό όπου ύφαιναν τα ρούχα τους και διάφορα άλλα πράγματα όπως σκεπάσματα, κουβέρτες, κτλ. Κάποιες γυναίκες έκαναν το επάγγελμα της υφάντρας. Άντρια, Μιχάλης, Αρετή, Λουκία, Ηλίας

7 Μαθαίνοντας για τις παραδοσιακές ενδυμασίες μαντήλα πουκάμισο γιλέκο ζώστρα βράκα σαγιά ποδίνες Η γυναικεία ενδυμασία ήταν σεμνή. Οι γυναίκες φορούσαν μαντήλα στο κεφάλι αν δεν ήταν παντρεμένες. Από κάτω έβαζαν το πουκάμισο που είχε φαρδιά μανίκια και έφτανε λίγο πιο κάτω από τα γόνατα. Η σαγιά ήταν ένα μακρύ φόρεμα. Όσο πιο πολλά σχέδια είχε κεντημένα πάνω της τόσο πιο πλούσια σήμαινε ότι είναι η κοπέλα που την φορούσε. Οι άντρες φορούσαν γιλέκο που ήταν μάλλινο και από μέσα πουκάμισο. Στη μέση έδεναν την ζώστρα, η οποία ήταν φαρδιά. Φορούσαν μαύρη ή μπλε βράκα και ποδίνες. Όσο πιο πολύ ύφασμα χρησιμοποιούσαν για να ράψουν την βράκα τόσες περισσότερες πιέτες είχε. Μόνο οι βράκες των πλουσίων είχαν πολλές πιέτες που μπορούσαν να αγοράσουν πολύ ύφασμα. Ευάγγελος, Στελιάν, Ιωάννα, Λάμπρος