Έρευνα Εργατικού Δυναμικού - Δ Τρίμηνο - Κατά το Δ Τρίμηνο του ο αριθμός των απασχολουμένων ανήλθε σε 3.641.682 άτομα και των ανέργων σε 1.174.658. Το ποσοστό ανεργίας κατά τη διάρκεια του Δ τριμήνου διαμορφώθηκε στο 24,4%, όντας σημαντικά μειωμένο σε σχέση με το με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014 (26,1%), ενώ αυξήθηκε σε σύγκριση με το Γ Τρίμηνο του (24,0%). Ο αριθμός των ανέργων εμφάνισε άνοδο κατά 1,2% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και μείωση κατά 5,7% σε σχέση με το Δ Τρίμηνο του 2014. Το φαινόμενο της παρατεταμένης υψηλής ανεργίας των νέων (ηλικίες 15-24), αν και μικρότερης έκτασης συγκρινόμενο με ένα χρόνο πριν, παραμένει άκρως ανησυχητικό, καθώς το 49,0% αυτών αποτυγχάνει να εισέλθει στην αγορά εργασίας, ενώ οι μακροχρόνια άνεργοι (οι αναζητούντες εργασία για χρονικό διάστημα άνω των 12 μηνών) αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία (74,3%) του συνόλου των ανέργων. Σταθερά ανοδικά επίπεδα καταγράφει η ετήσια συγκριτική πορεία της απασχόλησης στο σύνολο της οικονομίας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την προσφάτως δημοσιευθείσα Τριμηνιαία Έρευνα Εργατικού της ΕΛ.ΣΤΑΤ., για το Δ Τρίμηνο του. Πιο αναλυτικά, σε ετήσια βάση ο συνολικός αριθμός των Απασχολουμένων κατέγραψε αύξηση (3,0%) σε σύγκριση με το Δ Τρίμηνο του 2014, με την καλύτερη επίδοση να σημειώνεται στην κατηγορία των Εργοδοτών, η οποία σημείωσε για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο εντυπωσιακή ετήσια άνοδο της τάξεως του 13,6%. Παράλληλα, συνεχίζεται η τάση αύξησης των Μισθωτών (Δ Τρίμηνο : 6,2%), η οποία υπερβαίνει την προηγούμενη θετική εξέλιξη του διαστήματος Γ Τρίμηνο (4,2%), με τη μοναδική παρέκκλιση στην εν γένει θετική διαμορφούμενη εικόνα της απασχόλησης να αποτυπώνεται στη διογκούμενη ετήσια υποχώρηση του αριθμού των Αυτοαπασχολουμένων (-4,8%). Επιδείνωση της κατάστασης που είχε διαμορφωθεί κατά τη διάρκεια του Γ Τριμήνου του τρέχοντος έτους, προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για το τελευταίο Τρίμηνο του έτους. Η συνολική απασχόληση μειώθηκε κατά 0,8% (Δ Τρίμηνο /Γ Τρίμηνο ), με τους Εργοδότες όμως να εμφανίζουν και πάλι σε τριμηνιαία συγκριτική βάση ανοδική τάση (2,9%), σε αντίθεση τόσο με τη συρρίκνωση κατά 0,7% του αριθμού τόσο των Αυτοαπασχολουμένων όσο και των Μισθωτών. Βεβαίως, πρέπει να τονιστεί πως η συγκεκριμένη εικόνα δικαιολογείται εν πολλοίς από τη μεγάλη εποχικότητα που καταγράφεται μεταξύ των συγκεκριμένων Τριμήνων, με συνέπεια το Γ Τρίμηνο κάθε έτους να θεωρείται το καλύτερο σε όρους απασχόλησης. Ευοίωνα είναι τα μηνύματα που εκπέμπει ο κλάδος του Εμπορίου, καθώς το σύνολο των απασχολουμένων αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 6,5%. Την πλέον αξιοπρόσεκτη επίδοση κατέγραψε η ομάδα των Εργοδοτών (Δ Τρίμηνο : 12,4%), ακολουθούμενη από τους Μισθωτούς (11,1%), ενώ και στο συγκεκριμένο κλάδο όπως και στη συνολική απασχόληση ο αριθμός των Αυτοαπασχολουμένων κινήθηκε πτωτικά (-4,1%), αντίρροπα δηλαδή σε σχέση με τη γενικότερη βελτίωση στο σύνολο του Εμπορίου. 1
Αξίζει να αναφερθεί πως σε όρους ετήσιας μεταβολής, η γενική εικόνα στον κλάδο του Εμπορίου είναι καλύτερη σε σχέση με τη διαμορφούμενη κατάσταση στο σύνολο της οικονομίας (αύξηση 6,5% έναντι 3,0%). Αντιθέτως, συγκρινόμενη με το Γ Τρίμηνο του η υποχώρηση της απασχόλησης στο Εμπόριο (-1,4% έναντι -0,8%) είναι περισσότερο έντονη για τους Αυτοαπασχολούμενους (-1,6%) και τους Μισθωτούς (-1,9%) απ ότι στις αντίστοιχες ομάδες για το σύνολο της οικονομίας, με την παράμετρο όμως της εποχικότητας να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Η συνεχιζόμενη με σταθερή συχνότητα ελάττωση του αριθμού των Αυτοαπασχολουμένων τόσο στο σύνολο της οικονομίας όσο και στο Εμπόριο (ετήσια μεταβολή -4,8% και -4,1% αντίστοιχα), προκαλεί έντονο προβληματισμό, καθώς καταδεικνύει το μέγεθος των πιέσεων που ασκούνται τα τελευταία έτη στην πραγματική οικονομία και δη στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Η καταλυτική συμβολή του Εμπορίου στην τόνωση της απασχόλησης, επιβεβαιώνεται για δεύτερο συνεχόμενο Τρίμηνο, καθώς η αναλογία των εργαζομένων του κλάδου διαμορφώνεται πλέον σταθερά στα επίπεδα άνω του 18,0% (18,3% - 18,4%) επί του συνόλου των απασχολουμένων στην οικονομία. Την ίδια στιγμή, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην ενδυνάμωση της ιδιαίτερα μικρού μεγέθους επιχειρηματικότητας με στόχο την ανάσχεση της υποχώρησης του αριθμού των Αυτοαπασχολουμένων, ο οποίος για πρώτη φορά έπεσε κάτω από το όριο των 160.000 (158.000 Δ Τρίμηνο ). Με αυτόν τον τρόπο θα αποφευχθούν οι τάσεις συγκέντρωσης σε βασικούς κλάδους της οικονομίας, καθιστώντας εφικτή τη διασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού και απρόσκοπτης λειτουργίας της αγοράς. Παράλληλα, ο κλάδος του τουρισμού συμπλέει με την εικόνα βελτίωσης της απασχόλησης στο Δ Τρίμηνο του. Η κατακόρυφη άνοδος του συνόλου των απασχολουμένων σε ετήσια βάση (Δ Τρίμηνο : +26.200 θέσεις εργασίας ή 8,7%) προέρχεται κατά κύριο λόγο από την εκτίναξη του αριθμού των Εργοδοτών (28,7%) και λιγότερο από εκείνον των Αυτοαπασχολουμένων (7,0%) και των Μισθωτών (5,8%). Σε γενικές γραμμές, τα στοιχεία από την Τριμηνιαία Έρευνα Εργατικού Δυναμικού του Δ τριμήνου του χαρακτηρίζονται ως ελπιδοφόρα, καθώς δεν θα πρέπει να λησμονείται το γεγονός πως από το δεύτερο εξάμηνο του προηγούμενου έτους είναι σε ισχύ μέτρα περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls), τα οποία υφίστανται, αν και με κάποια χαλάρωση, έως και σήμερα. Παρά τις αρχικές αναταράξεις, η αγορά εργασίας απορρόφησε ικανοποιητικά το σοκ και παρουσίασε εμφανή βελτίωση. Ιδιαίτερα ο κλάδος του Εμπορίου εκπέμπει σε γενικές γραμμές θετικά μηνύματα, παραμένει ωστόσο να διαπιστωθεί κατά πόσο η βελτίωση αυτή θα έχει διάρκεια και βεβαίως ποιες θα είναι οι εξελίξεις στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, ιδιαίτερα στον ευαίσθητο τομέα των Αυτοαπασχολουμένων. 2
ΕΤΟΣ Δ Τρίμηνο Α. Ποσοστό Ανεργίας Γ Τρίμηνο 2014 Δ Τρίμηνο Ανεργία (%) 24,4 % 24,0% 26,1 % Β. Ανεργία (%) κατά περιφέρεια Περιφέρειες Δ Τρίμηνο Δ Τρίμηνο 2014 Ανατολική Μακεδονία και Θράκη 22,7 24,4 Κεντρική Μακεδονία 25,4 27,9 Δυτική Μακεδονία 32,2 27,9 Ήπειρος 24,4 24,5 Θεσσαλία 28,6 25,8 Ιόνια Νησιά 16,4 21,2 Δυτική Ελλάδα 28,9 27,8 Στερεά Ελλάδα 26,2 27,0 Αττική 24,2 26,8 Πελοπόννησος 19,9 23,4 Βόρειο Αιγαίο 16,6 20,5 Νότιο Αιγαίο 11,4 16,9 Κρήτη 26,5 25,3 Σύνολο Χώρας 24,4 26,1 Γ. Ποσοστό Ανεργίας ανά ομάδα ηλικιών Ηλικία Δ Τρίμηνο Δ Τρίμηνο 2014 15-24 49,0% 51,5% 25-29 37,4% 41,1% 30-44 23,2% 24,7% 45-64 19,0% 19,3% 65+ 10,0% 10,9% Σύνολο 24,4% 26,1% 3
ΟΙ ΕΤΗΣΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Ετήσιες μεταβολές Απασχολούμενοι στο σύνολο της οικονομίας 2,4% 2,3% 3,0% 1,6% Απασχολούμενοι στον κλάδο του Εμπορίου 5,3% 7,4% 6,5% 1,6% ΟΙ ΕΤΗΣΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΩΝ Εργοδότες στο σύνολο της οικονομίας 14,6% 14,6% 13,6% 3,1% Εργοδότες στον κλάδο του Εμπορίου 11,0% 17,5% 12,4% -1,2% ΟΙ ΕΤΗΣΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ Αυτοαπασχολούμενοι στο σύνολο της οικονομίας -1,0% -4,2% -4,8% -0,8% Αυτοαπασχολούμενοι στον κλάδο του Εμπορίου -2,0% -4,5% -4,1% 0,3% ΟΙ ΕΤΗΣΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Μισθωτή απασχόληση στο σύνολο της οικονομίας 2,8% 4,2% 6,2% 2,3% Μισθωτή Απασχόληση στον κλάδο του Εμπορίου 7,7% 12,3% 11,1% 3,5% ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΟ / Γ ΤΡΙΜΗΝΟ Τριμηνιαίες μεταβολές Δ ΤΡΙΜΗΝΟ Γ ΤΡΙΜΗΝΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) Συνολική Απασχόληση 3.641.700 3.671.100-0,8% 4
Απασχόληση στο Εμπόριο 667.500 676.800-1,4% ΟΙ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΩΝ ΤΟ / Γ ΤΡΙΜΗΝΟ Δ ΤΡΙΜΗΝΟ Γ ΤΡΙΜΗΝΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) Συνολική Απασχόληση 263.200 255.900 2,9% Απασχόληση στο Εμπόριο 73.500 71.700 2,5% ΟΙ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ ΤΟ / Γ ΤΡΙΜΗΝΟ Δ ΤΡΙΜΗΝΟ Γ ΤΡΙΜΗΝΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) Συνολική Απασχόληση 836.900 843.100-0,7% Απασχόληση στο Εμπόριο 158.000 160.500-1,6 % ΟΙ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΤΟ / Γ ΤΡΙΜΗΝΟ Δ ΤΡΙΜΗΝΟ Γ ΤΡΙΜΗΝΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) Συνολική Απασχόληση 2.393.800 2.409.500-0,7% Απασχόληση στο Εμπόριο 402.300 409.900-1,9% Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Αριθμός απασχολουμένων στο σύνολο της οικονομίας Αριθμός απασχολούμενων στον κλάδο του Εμπορίου Συμμετοχή του Εμπορίου στη συνολική απασχόληση 2014 3.625.500 3.671.100 3.641.700 3.535.300 657.300 676.800 667.500 626.500 18,1% 18,4% 18,3% 17,7% 5