To Ευρωπαϊκό έργο MEnS (Managing ) Γρηγόρης Παπαγιάννης Καθηγητής Εργαστήριο Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ 1
Περίγραμμα Ενότητας Εισαγωγή στις Ευρωπαϊκές ενεργειακές πολιτικές Το πρόγραμμα Horizon 2020 Το έργο MEnS (Managing ) Το πρόγραμμα κατάρτισης 2
Οι ενεργειακοί στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης Tα προβλήματα. Διασφάλιση της ενέργειας Η ενέργεια κοστίζει και δεν είναι εξασφαλισμένη 3
Οι ενεργειακοί στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης Tα προβλήματα. Το κλίμα αλλάζει. και το μέλλον μας πρέπει να έχει λιγότερες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου 4
Οι ενεργειακοί στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης Tα προβλήματα. Η παγκόσμια και η εγχώρια οικονομική κρίση. Απαιτούν δράσεις για την οικονομική αναζωπύρωση. Άρα η όποια ενεργειακή πολιτική πρέπει να είναι ταυτόχρονα και πλαίσιο οικονομικής ανάπτυξης. 5
Οι ενεργειακοί στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η απάντηση 6
Η Ευρωπαϊκή πολιτική για την ενέργεια 7
Κινητήρια δύναμη είναι οι Ευρωπαϊκοί στόχοι ΕU 2020, 2030, 2050 8
Και πού βρισκόμαστε σήμερα??? Η ενέργεια στην ΕΕ Αποτελέσματα Εκπομπές αερίων θερμοκηπίου μείωση περίπου 19% (1990-2013) Εξοικονόμηση ενέργειας : 15.5 % (2013) Ποσοστό ΑΠΕ 15.0% (2013) Ο τομέας των ΑΠΕ στην ΕΕ: συνολικός τζίρος 129 δις, απασχόληση πάνω από 1 εκατομμύριο άτομα 9
Και πού βρισκόμαστε σήμερα??? Με προοπτικές βελτίωσης ΕΕ ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ενέργειας στον κόσμο!! Ανταγωνιστικότητα, οι τιμές της ενέργειας στην ΕΕ είναι μεγαλύτερες από εκείνες στις ΗΠΑ Ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας 12 Κράτη μέλη με ανεπαρκή διασύνδεση Διαφάνεια στις αγορές αερίου Υπερεξάρτηση από έναν προμηθευτή 10
11
12
Ασφάλεια εφοδιασμού Πλήρης ενοποίηση των εσωτερικών αγορών ενέργειας Ενεργειακή αποδοτικότητα Μείωση εκπομπών Έρευνα και ανάπτυξη 13
Και τα εργαλεία της πολιτικής της ΕΕ Οδηγίες (directives) Ρυθμίσεις (regulations) Προγράμματα δράσεων (action plans) Στρατηγικές (strategies) Εθνικές προσαρμογές (national reforms) 14
15
Τι είναι το Horizon 2020 Είναι το νέο πρόγραμμα για έρευνα και ανάπτυξη στην ΕΕ για το 2014-2020 Με προϋπολογισμό πάνω από 79 δις; 30 % ψηλότερο σε πραγματική αξία από τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 Ένα βασικό εργαλείο για την καινοτομία και τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού χώρου έρευνας Που στοχεύει στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης με ανάπτυξη και με τη δημιουργία θέσεων εργασίας Που απαντά στις ανησυχίες των πολιτών για την ποιότητα ζωής, την ασφάλεια και το περιβάλλον Που ισχυροποιεί τη θέση της ΕΕ στην έρευνα, την ανάπτυξη ναι την τεχνολογία 16
17
18
MEnS professional 19
Ποιοι συμμετέχουν στο MEnS 9 Πανεπιστήμια με διαφορετικά Τμήματα Μηχανικών, ώστε να καλύπτουν με επάρκεια κάθε πιθανό θέμα που αφορά τα ΚΣΜΚΕ από την τεχνολογία έως τη διαχείριση και διοίκηση 3 ενεργειακά και επιχειρηματικά κέντρα, 1 ΜΜΕ 1 συμβουλευτικό σώμα 20
MEnS professional NZEB δεξιότη τες Ειδικούς για κτιρια Πιστοποιημένης εκπαίδευσης Με σκοπό στοχεύοντας Με δράσεις Ευρωπαϊκά επαγγελματικά Δίκτυα για NZEB New working opportunities saving and renewables Και με δικτύωση επικεντρώνοντας Με αποτέλεσμα 21
Βασικές δράσεις MEnS Το έργο MENS περιλαμβάνει τρεις ομάδες βασικών εκπαιδευτικών δράσεων: Προγράμματα εξειδικευμένης εκπαίδευσης Αντάμωμα δεξιοτήτων E-μάθηση και εκπαιδευτική πλατφόρμα MEnS 22
Το MEnS δέχεται δεδομένα Ανάλυση αγοράς, με έρευνες ανά χώρα επικεντρωμένες σε: Υφιστάμενηκατάστασηγια κτίρια ΜΚΕ, ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιριακού αποθέματος (τεχνολογίες, εκπαιδεύσεις τεχνικό δυναμικό, καλές πρακτικές) Κύρια εμπόδια επαγγελματικά και κοινωνικά Συμμετοχή γυναικών μηχανικών Συμβουλευτικές ομάδες Πανεπιστήμια και εμπλεκόμενοι φορείς συνεργάζονται ώστε: Να συμβάλουν στον καθορισμό του περιεχομένου των δράσεων Να διασφαλίσουν την καινοτομία στην πράξη 23
Κύρια αποτελέσματα του Εκπαίδευση 30 εκπαιδευτικά προγράμματα, επιπέδου 7 (μεταπτυχιακού) πιστοποιημένα κατάλληλα με 10 ECTS, τρία σε κάθε πανεπιστημιακό εταίρο Universitat Politècnica De València (Spain) Dublin Institute Of Technology (Ireland) Brunel University London (United Kingdom) Aristotle University of Thessaloniki (Greece) University of Kassel (Germany) University of Cyprus (Cyprus) Université Libre de Bruxelles (Belgium) Technical UniversityOf Cluj-Napoca (Romania) Ss. Cyril andmethodiusuniversityin Skopje (FYRΟΜ) 4 FMS Ανταμώματα δεξιοτήτων. Ανταλλαγή πρακτικών εμπειριών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο Μ. Βρετανία Κύπρος Δανία Βέλγιο 24
Κύρια αποτελέσματα του MEnS : Εικονικό καινοτομικό πάρκο Πλατφόρμα E-εκπαίδευσης, εξ αποστάσεως εκπαίδευση, υποκίνηση για τη διάδοση των ΚΜΕ 5 Webinars. E-εκπαίδευση από την πλατφόρμα του MEnS Προώθηση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης Ενθάρρυνση της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων σε ΚΜΕ Χώρος επικοινωνίας ειδικών, μηχανικών, εμπλεκόμενων φορέων της αγοράς και παρόχων εξοπλισμού και υλικών για θέματα σχετιζόμενα με τα ΚΜΕ 25
Κοινωνικά δίκτυα facebook.com/mensh2020 twitter.com/mens_h2020 Και η κοινωνία Σειρές ντοκυμαντέρ Δελτία τύπου linkedin.com/mens EU Project Πληροφοριακά δελτία Video ημερολόγια mens.eu.projec@gmail.com 26
Με τελικό στόχο Να βελτιωθεί το επίπεδο γνώσεων τουλάχιστον 1800 ειδικών στον κτιριακό τομέα στο σχεδιασμό και την κατασκευή ΚΜΕ από τους οποίους τουλάχιστον 50% θα είναι γυναίκες ή άνεργοι. Να σχεδιάσει και να υλοποιήσει νέα εκπαιδευτικά προγράμματα για αυτούς τους ειδικούς σε 10 Ευρωπαϊκές χώρες, σε μεταπτυχιακό επίπεδο (Επίπεδο 7). Να πιστοποιήσει αυτά τα προγράμματα σε κάθε χώρα υλοποίησης με τις απαραίτητες Ευρωπαϊκές Πιστωτικές μονάδες ECTS. Με προγράμματα που θα προωθούν τη συνεργασία μηχανικών από διάφορες ειδικότητες με ολοκληρωμένη προσέγγιση στοχεύοντας σε πραγματικά παραδείγματα εφαρμογής Να ενισχύσει και να υποστηρίξει τη δημιουργίαα επαγγελματικών δικτύων στην Ευρώπη με αντικείμενο τα ΚΜΕ και στόχο να προσελκύσει πάνω από 250,000 ενδιαφερόμενους και εμπλεκόμενους φορείς. Να προσφέρει προοπτικές απασχόλησης σε ανέργους μηχανικούς φέρνοντάς τους σε επαφή με πιθανούς εργοδότες και ενισχύοντας τις γνώσεις τους. Να συνεχίσει να προσφέρει εκπαιδευτικά προγράμματα για τουλάχιστον 5 χρόνια μετά το τέλος του έργου με βάση κατάλληλο σχεδιασμό από πλευράς των πανεπιστημιακών εταίρων του έργου. Να πετύχει εξοικονόμηση ενέργειας/χρήση ΑΠΕ τουλάχιστον 28,96 GWh/χρόνο. 27
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης Ενταγμένο στη δομή της δια βίου μάθησης του ΑΠΘ Πιστοποιημένο με 10 ECTS που αντιστοιχεί σε μαθησιακό φόρτο 250-300 ωρών ή αντίστοιχα σε 1/3 ενός πλήρους ακαδημαϊκού εξαμήνου Με δομή που καθορίστηκε ενιαία για όλους τους εταίρους του έργου 50 ώρες παρουσιάσεων Εκπόνηση εργασίας με ομάδες Παρουσίαση εργασίας και εξέταση 28
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης Οι θεματικές ενότητες 1η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (5) (NZEB) Ορισμός και Πολιτικές 2η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (10) Ενεργειακή συμπεριφορά κτιριακού κελύφους 3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (10) Συστήματα και Εγκαταστάσεις για κτίρια NZEB 4η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (10) Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις - Εγκαταστάσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας 5η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (5) Οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων 6η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (10) Τεχνικές μοντελοποίησης της ενεργειακής συμπεριφοράς κτιρίων 29
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης 1η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Σάββατο 9/4/2016: (NZEB) Ορισμός και Πολιτικές Καλωσόρισμα και γενικές πληροφορίες Εισαγωγή στις Ευρωπαϊκές ενεργειακές πολιτικές Το πρόγραμμα Horizon 2020 και το έργο MEnS (Managing ) Ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές σχετικά με την ενεργειακή αποδοτικότητα κτιρίων και ειδικότερα για τα κτήρια NZEB. Ανάλυση του κτιριακού αποθέματος στην Ελλάδα και κύριες χρήσεις. Κτίρια διαφορετικών χρήσεων και σχετικοί ορισμοί. Καινούρια κτίρια και κτίρια προς ενεργειακή αναβάθμιση. 30
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης 2η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Τετάρτη 13/4/2016 και Σάββατο 16/4/2016: Ενεργειακή συμπεριφορά κτιριακού κελύφους Τετάρτη 13/4/2016: Ροές θερμότητας και κτιριακό κέλυφος Μέθοδοι υπολογισμού ενεργειακών αναγκών για θέρμανση και ψύξη. Ενεργειακό ισοζύγιο Ειδικά θέματα θερμικής συμπεριφοράς κτιριακού κελύφους Σάββατο 16/4/2016: Βιοκλιματικός σχεδιασμός Βασικές αρχές δομικής φυσικής Παθητικά Ηλιακά Συστήματα θέρμανσης κτιρίων Τεχνικές και διατάξεις φυσικού δροσισμού κτιρίων 31
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης 3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Τετάρτη 20/4/2016 και Σάββατο 23/4/2016: Συστήματα και Εγκαταστάσεις για κτίρια NZEB Τετάρτη 20/4/2016 Συστήματα θέρμανσης και ψύξης σε κτίρια Θερμική άνεση και ενεργειακές ροές στους χώρους κτιρίων Συστήματα θέρμανσης και ψύξης : βασική διάταξη και τύποι συστημάτων Παραγωγή θέρμανσης και ψύξης Διανομή θέρμανσης και ψύξης (δίκτυα και τερματικές μονάδες) Παραγωγή και διανομή Ζεστού Νερού Χρήσης Σάββατο 23/4/2016 Συστήματα θέρμανσης και ψύξης χώρων κτιρίων υψηλής απόδοσης Διατάξεις Ανάκτησης Θερμότητας Θερμικά Ηλιακά Συστήματα για θέρμανση χώρων Ηλιακή Ψύξη Συστήματα Αντλιών Θερμότητας Γεωθερμικά συστήματα Αντλιών Θερμότητας Παραδείγματα εγκαταστάσεων 32
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης 4η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Σάββατο 7/5/2016 και Σάββατο 14/5/2016: Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις - Εγκαταστάσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Σάββατο 14/5/2016 Εγκαταστάσεις φωτισμού Παράμετροι υπολογισμού Τεχνολογίες φωτιστικών σωμάτων λαμπτήρων (π.χ. LED) Φυσικός φωτισμός Μέθοδοι ελέγχου φωτισμού Συστήματα ενεργειακής διαχείρισης κτιρίων. Τοπικοί αυτοματισμοί ( αντιστάθμιση, νυχτερινή ψύξη κλπ) Κεντρικά συστήματα (ΒΕΜS) παρακολούθηση καταγραφή Συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας. 33
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης Σάββατο 7/5/2016 Φωτοβολταϊκα. Τύποι ΦΒ πλαισίων, μετατροπέων, βαθμός απόδοσης Υπολογισμός ΦΒ παραγωγής Τιμολόγια ΦΒ, Grid parity Ανεμογεννήτριες Αιολικό δυναμικό, Βαθμοί απόδοσης Πολιτικές συμψηφισμού ενέργειας (net-metering) 34
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης 5η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Τετάρτη 11/5/2016: Οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Η τιμολόγηση της ενέργειας Καθαρή παρούσα αξία (Net Present Value) Απόδοση κεφαλαίου (Internal Rate of Return) Διαγράμματα ανάλυσης χρηματοροών (Cash flow diagrams) Κοστολόγηση κύκλου ζωής επένδυσης (Life cycle costing) Ανάλυση κόστους/οφέλους 35
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης 6η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Τετάρτη 18/5/2016 Σάββατο 21/5/2016: Τεχνικές μοντελοποίησης της ενεργειακής συμπεριφοράς κτιρίων Περιγραφή και ανάλυση εργαλείων και μεθόδων Δυναμικά εργαλεία υπολογισμού ενεργειακής προσομοίωσης κτιρίου ( Plus) Λογισμικά υπολογισμού ενεργειακής απόδοσης κτιρίου με χρήση πυρήνα υπολογισμών Plus Λογισμικά υπολογισμού συστημάτων και εγκαταστάσεων Λογισμικά υπολογισμού ΑΠΕ Λογισμικά τεχνικοοικονομικής ανάλυσης Λογισμικό υπολογισμού ενεργειακής απόδοσης ΤΕΕ-ΚΕΝΑΚ. Ανάλυση πυρήνα υπολογισμών και αποτελεσμάτων. Παραδείγματα υπολογισμών με λογισμικά υπολογισμού ενεργειακής απόδοσης. Εργασία εφαρμογής σχεδιασμού κτιρίου ΝΖΕΒ Παρουσίαση & οδηγίες προς εκπαιδευόμενους. 36
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης Και μερικά πρακτικά ζητήματα Διάρκεια από 9/4/2016 έως 21/5/2016 κάθε Σάββατο και Τετάρτη (πλην Μ. Εβδομάδας και 4/5) Τετάρτη: Σάββατο: 17.00 19.15 (3 ώρες) 09.30 11.00 (2 ώρες) 19.15 19.45 διάλλειμα 11.00 11.30 διάλλειμα 19.45-21.15 (2 ώρες) 11.30 13.45 (3 ώρες) Παρακολούθηση υποχρεωτική, επιτρέπεται 10% απουσίες (δηλαδή 1 ημέρα!!!) Υπάρχει πρόσβαση στο Internet δίκτυο NZEB κωδικός MEnS_project 37
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης Και μερικά πρακτικά ζητήματα Το υλικό του προγράμματος θα διανέμεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά Από το Portal του MEnS (http://www.mens-nzeb.eu) (αλλά σε λίγο.) Μέσα από το dropbox (www.dropbox.com) Θα πάρετε μια πρόσκληση για συμμετοχή σε ένα κοινό dir του dropbox Ή εναλλακτικά μια διεύθυνση για το κατέβασμα των αρχείων σε μορφή zip 38
Το δικό μας πρόγραμμα κατάρτισης Και επειδή οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους Η επιλογή έγινε με βάση την υποχρέωση συμμετοχής γυναικών μηχανικών και ανέργων σε ποσοστό τουλάχιστον 50% Έγινε προσπάθεια κατανομής στις βασικές ειδικότητες Και σε κάθε ειδικότητα έγινε προσπάθεια να επιλεγούν συνάδελφοι με διαφορετικά προφίλ εμπειρίας Και με βάση την προϋπηρεσία, τις επιδόσεις τους, τις ξένες γλώσσες Με τον τρόπο αυτό από πάνω από 200 αιτήσεις επιλεχθήκατε σε αυτό το πρώτο session του προγράμματος κατάρτισης 39
Και τώρα ο λόγος σε εσάς!! 40