ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2015- ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Όνομα/Επίθετο: ΟΜΑΔΑ Α Για τις προτάσεις από Α1 μέχρι και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της καθεμίας και δίπλα σε κάθε αριθμό τη λέξη "Σωστό", αν η πρόταση είναι σωστή, ή "Λάθος", αν η πρόταση είναι λανθασμένη. Α1 Όταν η Ε D είναι -2,5 μια αύξηση της τιμής σημαίνει μείωση της συνολικής δαπάνης. Α2 Αν η εισοδηματική ελαστικότητα είναι μικρότερη από τη μονάδα, το αγαθό είναι κατώτερο. Α3 Η ζήτηση ενός αγαθού μεταβάλλεται προς την ίδια κατεύθυνση με τη μεταβολή της τιμής ενός υποκατάστατου του. Α4 Όταν Ε D =0 τότε η ζήτηση είναι τελείως ανελαστική και η καμπύλη ζήτησης είναι παράλληλη προς τον άξονα των τιμών. Α5. Η στενότητα των παραγωγικών συντελεστών σε μια οικονομία απεικονίζεται γεωμετρικά με το εμβαδόν έξω και δεξιά της ΚΠΔ. Για τις προτάσεις Α6 και Α7 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα τον αριθμό που αντιστοιχεί στην σωστή απάντηση. Α6. Μια αύξηση στη τιμή του καφέ, θα επιφέρει: 1. Αύξηση στη ζητούμενη ποσότητα του καφέ. 2. Μείωση στη ζήτηση της ζάχαρης. 3. Μείωση στη ζήτηση του καφέ. 4. Αύξηση στη ζητούμενη ποσότητα της ζάχαρης. Μονάδες 5 1
A Α7. Η γραφική παράσταση της συνάρτησης ζήτησης που έχει τον τύπο: QD P 1. Είναι ισοσκελής υπερβολή με Ε D ΤΟΞΟΥ =1. 2. Είναι ισοσκελής υπερβολή με Ε D =0, σε όλο το μήκος της καμπύλης. 3. Είναι ισοσκελής υπερβολή με Ε Υ =-1, σε όλο το μήκος της καμπύλης. 4. Τίποτα από τα παραπάνω. Μονάδες 5 ΟΜΑΔΑ Β 1. Τι είναι ο καταμερισμός έργων και ποια τα πλεονεκτήματα του; Ποιο σοβαρό μειονέκτημα έχει; Μονάδες 10 2. Να εξηγήσετε αναλυτικά το πώς μεταβάλλεται η ζήτηση και πως η ζητούμενη ποσότητα ενός αγαθού και να δείξετε τις μεταβολές αυτές και διαγραμματικά. Μονάδες 15 ΟΜΑΔΑ Γ Γ1. Έστω ότι οι παραγωγικές δυνατότητες μιας υποθετικής οικονομίας, μας δίνονται από τον παρακάτω πίνακα: Συνδυασμοί Αγαθό Χ Α 300 Β 270 Γ 200 Δ 150 Ε 0 Σε αυτόν παρατίθενται μόνο οι ποσότητες παραγωγής ενός αγαθού Χ και όχι η μέγιστη δυνατή παραγόμενη ποσότητα του άλλου αγαθού (έστω Υ). 1. Αν γνωρίζουμε ότι το 3 και 0,5, να βρεθεί η θυσία του ( ) ( ) αγαθού Υ, αν αυξηθεί η παραγωγή του Χ από 180 μονάδες σε 260 μονάδες. Μονάδες 5 2
Γ2. Η ΚΠΔ μιας Εθνικής Οικονομίας περιγράφεται από τον τύπο Υ=-5Χ+125. Έστω ότι το εργατικό δυναμικό της είναι 5 άτομα, που όταν απασχολούνται στην παραγωγή του Χ, ο κάθε ένας παράγει 5 τεμάχια. Με βάση τα παραπάνω, ζητείται : 1. Να κατασκευαστεί ο πίνακας παραγωγικών δυνατοτήτων. Μονάδες 4 2. Να βρείτε πόσες μονάδες του αγαθού X πρέπει να θυσιαστούν για να παραχθούν οι τελευταίες 40 μονάδες του αγαθού. 3. Αν η τεχνολογία παραγωγής του αγαθού Υ βελτιωθεί, ώστε οι παραγόμενες ποσότητες του Υ να αυξηθούν κατά 20%, να βρεθεί η μορφή (εξίσωση) της νέας καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων. 4. Έστω ότι η οικονομία (μετά την τελευταία μεταβολή) παράγει τον συνδυασμό: (Χ,Ψ): (5,90). Να χαρακτηρίσετε τον συνδυασμό (εφικτός ή ανέφικτος ή μέγιστος εφικτός). Πόσες μονάδες του αγαθού Χ και πόσες μονάδες του αγαθού Ψ στον προηγούμενο συνδυασμό δεν παράγονται εξαιτίας των υποαπασχολούμενων παραγωγικών συντελεστών; Μονάδες 5 Γ3 Δίνεται ο παρακάτω πίνακας μιας γραμμικής συνάρτησης ζήτησης: Συνδυασμοί P Q Α 100 1000 Β 90 2000 Γ 80 3000 Δ 70 4000 1. Να βρεθεί η μορφή (εξίσωση/ τύπος) της καμπύλης ζητήσεως. 2. Να βρεθεί η ελαστικότητα ζητήσεως ως προς την τιμή και η ελαστικότητα τόξου, όταν η τιμή αυξάνεται από 70 σε 80 ευρώ. 3
ΟΜΑΔΑ Δ Δ1. α) Όταν το εισόδημα των καταναλωτών είναι 500 ευρώ, η ζητούμενη ποσότητα είναι 100 κιλά και η εισοδηματική ελαστικότητα είναι ίση με 2. Αν το εισόδημα των καταναλωτών αυξηθεί στα 1000 ευρώ, να βρεθεί η ποσότητα που θα ζητείται τελικά από τους καταναλωτές. β) Όταν η τιμή ενός αγαθού είναι 10 χρηματικές μονάδες, η ζητούμενη ποσότητα είναι ίση με 40 κιλά και η ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή είναι ίση με -0,5. Αν η τιμή αυξηθεί κατά 20%, να υπολογίσετε τη ποσοστιαία μεταβολή στην συνολική δαπάνη των καταναλωτών και να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. Μονάδες 4 *Δεν σχετίζεται το ερώτημα α με το β!!! Δ2. Δίνεται ο παρακάτω πίνακας που αφορά την ατομική καμπύλη ζήτησης ενός αγαθού Χ. Συνδυασμοί P (τιμή) Q D (ζητούμενη Υ (εισόδημα) ποσότητα) Α 100 50 200 Β 200 40 200 Γ 100 70 250 Δ 300 60 250 Ε 400 80 300 1. Να υπολογίσετε όλες τις την ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή καθώς η τιμή αυξάνεται. 2. Πόσες καμπύλες ζήτησης μπορούν να σχηματιστούν και γιατί; Δ3. Έστω ότι η συμπεριφορά ενός καταναλωτή περιγράφεται από την γραμμική καμπύλη ζήτησης Q D1 = 300-5P. 1. Σε ποιο σημείο (P, Q D ) η Ε D είναι -0,5. 4
2. Να βρεθεί το σημείο όπου συνολική δαπάνη του καταναλωτή γίνεται μέγιστη. 3. Έστω ότι αυξάνεται το εισόδημα αυξάνεται η ζήτηση και η νέα μορφή (τύπος) της εξίσωσης της ζήτησης είναι Q D2 = 600-10P. Αν για P=10 η Ε Υ =2, τότε ποια είναι η ποσοστιαία μεταβολή του εισοδήματος που προκάλεσε την παραπάνω μετατόπιση. Δ4. Ένας καταναλωτής στην τιμή των 100 ευρώ ζητάει 600 μονάδες από το αγαθό. Αν το εισόδημα των καταναλωτών μειωθεί κατά 40% με Ε Υ =0,5. 2 1. Να βρεθεί ποια πρέπει να είναι η ποσοστιαία μεταβολή της τιμής, ( D 3 ) ώστε οι καταναλωτές να ζητάνε την αρχική ποσότητα του αγαθού. Να γίνει το σχετικό διάγραμμα. Μονάδες 5 2. Ποια είναι η γραμμική συνάρτηση (εξίσωση) ζήτησης μετά την μεταβολή του εισοδήματος. *το %ΔP, και η κλίση της ευθείας (β) στο δεύτερο ερώτημα είναι δεκαδικοί. 5
ΛΥΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΑΟΘ ΟΜΑΔΑ Α Α1: Σ Α2: Λ Α3: Σ Α4: Σ Α5: Σ Α6: 2 Α7: 4 ΟΜΑΔΑ β Β1. Σελ. 22, Σε πολύ παλαιότερες του καταμερισμού των έργων. Β2. Σελ. 37-38, Οι παράγραφοι με τους τίτλους α) Μεταβολή μόνο στη ζητούμενη ποσότητα και β) Μεταβολή μόνο στη ζήτηση. Να χρησιμοποιηθούν διαγράμματα ΟΜΑΔΑ Γ Γ1. 1. Επειδή δεν έχουμε την παραγωγή του Υ αγαθού (δηλαδή έναν πλήρη πίνακα παραγωγικών δυνατοτήτων), δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ενδιάμεσους πίνακες και να βρούμε τις μέγιστες ποσότητες του Υ αγαθού για παραγωγή 180 και 260 μονάδων του Χ αντίστοιχα. Αναγκαστικά, θα δουλέψουμε με τον ορισμό του Κόστους Ευκαιρίας. Η παραγωγή 180 μονάδων Χ βρίσκεται στο συνδυασμό (ΓΔ), όπου το 0,5. / Η παραγωγή του Χ αυξάνεται από 180 μέχρι 200 μονάδες, δηλαδή 20 μονάδες. Το 0,5 σημαίνει ότι για να παραχθεί μια μονάδα του Χ θυσιάζονται / 0,5 μονάδες του Υ. Κατά προέκταση χρησιμοποιώντας τον ορισμό του Κόστους Ευκαιρίας, για παραγωγή 20 μονάδων Χ αγαθού, θυσιάζω 200,5 10 μονάδες του αγαθού Υ. Η παραγωγή 260 μονάδων Χ βρίσκεται στο συνδυασμό (ΒΓ), όπου το 3. / Η παραγωγή του Χ αυξάνεται από 200 μέχρι 260 μονάδες, δηλαδή 60 μονάδες. 6
Γ2. 1. Το 3 σημαίνει ότι για να παραχθεί μια μονάδα του Χ θυσιάζονται 3 / μονάδες του Υ. Κατά προέκταση, χρησιμοποιώντας τον ορισμό του Κόστους Ευκαιρίας, για παραγωγή 60 μονάδες Χ αγαθού, θυσιάζω 603 180 μονάδες του αγαθού Υ. Η Συνολική θυσία από την αύξηση της παραγωγής από 350 σε 550 μονάδες είναι το άθροισμα 10 180 190. Συνδυασμοί L X L Χ = L X 5 Υ= -5Χ+125 Α 5 0 25 0 Β 4 1 20 25 Γ 3 2 15 50 Δ 2 3 10 75 Ε 1 4 5 100 Ζ 0 5 0 125 2. 3. 4. 5. 16, y 516 125 45 45 125 80 125 40 85 y 85, 85 5 x 125 x 8 x 8 0 8 ά ά 20 20 y y y 5x 125 ( 5x 125) 6x 150 100 100 5, y 65 150 120 ό (, y) : (5,90) ί ό. y 120 90 30 ά ί ύ ώ ώ y 90, 90 6x 150 x 10 x 10 5 5 ά ί ύ ώ ώ 7
Γ3 1. Θα βρούμε τον τύπο της με ένα σύστημα δυο εξισώσεων με δυο αγνώστους: (Α) 1000 100 ( ) 2000 90 ώ ά έ 1000 10 100, και με αντικατάσταση σε μια απο τις δυο εξισώσεις βρίσκω 1000=α -10100 11.000 Αρα Q 11.000 100P D 2. E D Q P 4000 3000 80 7 P Q 70 80 3000 4 E D Q P P 4000 3000 70 80 15 P Q Q 70 80 4000 3000 7 Δ1 Α) E ΟΜΑΔΑ Δ Q QB 100 500 2 2 2 QB 300 Q 1000 500 100 Β) ΣΔ 1 =P 1 Q 1 =10 40=400 ευρώ 10 20 P2 P1 P1 10 10 12 100 100 Με την βοήθεια της ελαστικότητας ζήτησης ως προς την τιμή, βρίσκουμε το πόσο αντιδρά ο καταναλωτής Α (%ΔQ), όταν αυξηθεί η τιμή κατά 20%. % Q % Q ED A B 0,5 % Q 10 % P 20 Άρα όταν η τιμή αυξάνεται κατά 20%, ο καταναλωτής Α μειώνει την ζητούμενη ποσότητα του κατά 10%. 10 10 Q D2 QD1 QD1 40 40 36 100 100 ΣΔ 2 =P 2 Q 2 =12 36=432 ευρώ 2 1 432 400 % 100 100 8% 400 1 8
% Q Όταν έχουμε ανελαστική ζήτηση ισχύει: ED 1 1 % Q % P τότε % P η ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας είναι μικρότερη από την ποσοστιαία μεταβολή της τιμής (σε απόλυτες τιμές). Η Συνολική Δαπάνη ακολουθεί την μεταβολή της τιμής, δηλαδή στην συγκεκριμένη άσκηση, επειδή η τιμή αυξάνεται θα αυξάνεται και η Συνολική Δαπάνη. Δ2 1. Για εισόδημα 200: Q PA 40 50 100 ED 0, 2 AB P QA 200 100 50 Για εισόδημα 250: Q P 60 70 100 1 ED P Q 300 100 70 14 2. Μπορούν να κατασκευαστούν δυο καμπύλες ζήτησης, διότι υπάρχουν δυο ζευγάρια σημείων (Α,Β και Γ,Δ) όπου οι παράγοντες που προσδιορίζουν την ζήτηση παραμένουν σταθεροί. Δ3. 1. Βήμα 1 Q P P P D 0,5 0,5 5 0,5 P Q Q 300 5P 0,5(300 5P) 5P P 20 Βήμα 2 Q D =300-5P Q D =200 Άρα, (P, Q D ) : (20,200) 2. Βρίσκω τα άκρα της γραμμικής καμπύλης ζήτησης Q D1 = 300-5P Για P=0, Q D =300-2 0=300. Άρα Α:(P, Q D ) : (0,300) Για Q D =0, 0=300-5PP=60. Άρα Β:(P, Q D ) : (60,0) Βήμα 2 Παίρνω το ημιάθροισμα: PA PB 60 0 PM 30 και 2 2 Q M QA QB 0 300 150 2 2 9
Άρα, το σημείο όπου η Συνολική Δαπάνη του Καταναλωτή ή αλλιώς τα Συνολικά Έσοδα του Παραγωγού γίνονται ΜΕΓΙΣΤΑ είναι το M: (P M, Q M ): (30,150) 3. D1 P 10, Q 300 510 250 P 10, Q 600 1010 500 E D2 500 250 100 % Q % Q 2 2 % 250 50% % 2 2 Δ4 1. % Q % Q E 0,5 0,5 0,5 % Q 20 % 40 20 20 Q DB QDA QDA 600 600 480 100 100 600 480 100 2 % Q 2 2 480 2 25 ED % P 37,5 3 % P 3 3 % P 3 % P 10 37,5 P 100 100 62,5 100 100 Έχουμε δυο σημεία : (P, Q D ) : (100,480) και (P, Q D ) : (62,5, 600), κάνουμε ένα σύστημα δυο εξισώσεων με δυο αγνώστους και βγάζουμε την παρακάτω εξίσωση: 2. P2 1 P1 Q 800 3, 2P D 2 10