ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας

ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας ρ Χρυσαυγή Τριανταφύλλου ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ (Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.)

ιαμόρφωση μαθήματος Τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση (Γενικά). Η ειδικότητα του Μηχανολόγου. Γενικά Θέματα ιδακτικής Μεθοδολογίας Τεχνολογικών μαθημάτων (μαθησιακοί στόχοι, διδακτικά υλικά, μέθοδοι διδασκαλίας) Παραδείγματα προσαρμοσμένα στην ειδικότητα του Μηχανολόγου. Οργάνωση και πραγματοποίηση διδασκαλίας Προετοιμασία για τις ΠΑ

ιδακτικοί στόχοι Να ενημερωθούν οι φοιτητές σε θέματα της Επαγγελματικής εκπαίδευσης (γενικά και της ειδικότητάς τους) Να γνωρίσουν βασικά θέματα διδακτικής μεθοδολογίας Να μπορούν να σχεδιάζουν, οργανώνουν και αξιολογούν μια διδασκαλία

Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα Πηγή: Β. Βρεττάκου & Ρουσέα, Π. (2002). Επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στην Ελλάδα. Συνοπτική περιγραφή. Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Εισαγωγικοί όροι Η Τεχνολογία (Huttner, 2008) Τι περιλαμβάνει; Περιλαμβάνει, εφαρμόζει και χρησιμοποιεί γνώσεις (νόμους, θεωρίες και αξιώματα) των μαθηματικών και φυσικών επιστημών (δώστε ένα παράδειγμα) Πώς εξελίσσεται; Εξελίσσεται μέσω των αποτελεσμάτων έρευνας των επιμέρους επιστημών της (δώστε ένα παράδειγμα) Πού στοχεύει; Στοχεύει στην ανάπτυξη, παρασκευή και εφαρμογή/χρήση τεχνικής φύσης προϊόντων (δώστε ένα παράδειγμα) Ποιο είναι το εκπαιδευτικό της μέσο; Τεχνική ή επαγγελματική και Τεχνολογική εκπαίδευση

Σύντομη ιστορική αναδρομή της τεχνολογικής εκπαίδευσης Πότε δημιουργήθηκε η ανάγκη διδασκαλίας τεχνολογικών θεμάτων (εκπαίδευση στις εφαρμογές της επιστήμης); Ποιές χώρες πρωτοστάτησαν; Πότε μεγάλα διεθνή Τεχνολογικά Πανεπιστήμια (ΜΙΤ - Harvard Stanford) ενσωμάτωσαν μαθήματα εφαρμοσμένων επιστημών) Πότε ξεκίνησε η δευτεροβάθμια Τεχνική Εκπαίδευση στην Ελλάδα; http://www.iceht.forth.gr/vraveio_x_p/pdf/97_omilia.pdf http://www.pi-schools.gr/paideia_dialogos/eisig_tee.pdf

Το κύρος της δευτεροβάθμιας τεχνικής εκπαίδευσης στης Ελλάδα Η ελληνική εκπαίδευση χαρακτηριζόταν ανέκαθεν από εντονότατη ζήτηση για γενική εκπαίδευση και κατ επέκταση για πανεπιστημιακές σπουδές. Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση είχε και έχει μικρή απήχηση στους νέους και θεωρείται διέξοδος ανάγκης. Παρότι ερευνητικά στοιχεία εμφανίζουν τους αποφοίτους της να συναντούν μικρότερες δυσκολίες στην εύρεση απασχόλησης από ό,τι οι απόφοιτοι της γενικής εκπαίδευσης.

Η δευτεροβάθμια Τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση (ΕΠΑΛ & ΕΠΑΣ) Η Τεχνική και επαγγελματική Εκπαίδευση (ΤΕΕ) στην Ελλάδα λειτουργεί στο πλαίσιο της ανώτερης βαθμίδας της ευτεροβάθμιας εκπαίδευσης παρέχοντας πτυχίο για τις βασικές τουλάχιστον ειδικότητες και κατά συνέπεια οι απόφοιτοι της έχουν και αντίστοιχα επαγγελματικά δικαιώματα. Βασικά χαρακτηριστικά της Να παρέχει ουσιαστικές γνώσεις και δεξιότητες. Να περιλαμβάνει ικανοποιητικό χρόνο (65-70 ώρες συνολικά) στη διδακτική των επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων Να είναι ελκυστική για τους απόφοιτους της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Να είναι ανοικτή για την τριτοβάθμια εκπαίδευση

Κίνητρα για την προσέλκυση μαθητών Αξιόπιστα προγράμματα σπουδών που να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας Υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικό υλικό για την Τεχνική και Επαγγελματική εκπαίδευση υνατότητα πρόσβασης στα ΤΕΙ σε σημαντικό ποσοστό με ειδικές εξετάσεις όσων διαθέτουν πτυχίο μετά από τριετείς σπουδές Ειδική μοριοδότηση για όσους λαμβάνουν μέρος στις Γενικές εξετάσεις για τις σχολές των ΑΕΙ που έχουν άμεσα σχέση με το αντικείμενο

Παρουσίαση Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ) Από το 2006 και μετά η δευτεροβάθμια Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση, διέπεται από το Ν. 3475/2006 (146Α). Η δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση αποβλέπει στο συνδυασμό της γενικής παιδείας (Ν.1566/1985) με την τεχνική επαγγελματική γνώση, με ειδικότερους σκοπούς: την ανάπτυξη των ικανοτήτων, της πρωτοβουλίας, της δημιουργικότητας και της κριτικής σκέψης των μαθητών τη μετάδοση των απαιτούμενων τεχνικών και επαγγελματικών γνώσεων και την ανάπτυξη των συναφών δεξιοτήτων τους την παροχή στους μαθητές των απαραίτητων γνώσεων και εφοδίων για τη συνέχιση των σπουδών τους στην επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα.

ομή επαγγελματικών λυκείων Τα Επαγγελματικά Λύκεια διακρίνονται σε Ημερήσια και σε Εσπερινά Η φοίτηση στα Ημερήσια ΕΠΑΛ είναι τριετής και περιλαμβάνει τις τάξεις Α', Β' και Γ' Στα Εσπερινά φοιτούν εργαζόμενοι μαθητές. Η Φοίτηση είναι τετραετής και περιλαμβάνει τις τάξεις Α', Β', Γ' και '

Εγγραφές μαθητών στα ΕΠΑΛ Στην Α' τάξη εγγράφονται χωρίς εξετάσεις οι κάτοχοι απολυτηρίου Γυμνασίου ή άλλου ισότιμου τίτλου της αλλοδαπής. Οι απόφοιτοι της Α' τάξης συνεχίζουν στη Β' τάξη των ΕΠΑΛ ή μπορούν να εγγραφούν στη Β' τάξη των Γενικών Λυκείων Στη Β' τάξη εγγράφονται οι προαγόμενοι στη Β' τάξη του Επαγγελματικού ή Γενικού Λυκείου και οι κάτοχοι πτυχίου Α' κύκλου ΤΕΕ. (Απόφοιτοι Α' τάξης ΕΠΑΛ, Γενικών Λυκείων και Α' κύκλου ΤΕΕ) Στη Γ' τάξη εγγράφονται οι προαγόμενοι στη Γ' τάξη του ΕΠΑΛ (απόφοιτοι της Β' τάξης των ΕΠΑΛ)

Πρόγραμμα διδασκαλίας των ΕΠΑΛ Τα προγράμματα διδασκαλίας περιλαμβάνουν μαθήματα γενικής παιδείας, Τεχνικά/επαγγελματικά εργαστηριακές ασκήσεις. Στην Α' τάξη οι μαθητές επιλέγουν επαγγελματικό κύκλο (Τεχνολογικός, Υπηρεσιών και Ναυτικός-Ναυτιλιακός). Το πρόγραμμα διδασκαλίας περιλαμβάνει μαθήματα γενικής παιδείας και κύκλους μαθημάτων των συναφών επαγγελματικών τομέων. Η Β' τάξη χωρίζεται σε επαγγελματικούς τομείς (Μηχανολογίας, Οχημάτων, Ηλεκτρολογικός, Υγείας, Γεωπονίας, ομικών έργων, Εφαρμοσμένων τεχνών, Πληροφορικής, Ηλεκτρονικής, Οικονομικών, Ναυτικός Πλοιάρχων και Μηχανικών). Το πρόγραμμα διδασκαλίας της Β' τάξης περιλαμβάνει κοινά για όλους του μαθητές μαθήματα γενικής παιδείας και μαθήματα των επαγγελματικών τομέων. Η Γ' τάξη χωρίζεται σε ειδικότητες (π.χ Ειδικότητες του Τομέα Μηχανολογίας: Μηχανολογικών εγκαταστάσεων και κατασκευών & ψυκτικών εγκαταστάσεων και κλιματισμού). Το πρόγραμμα διδασκαλίας της Γ' τάξης περιλαμβάνει μαθήματα γενικής παιδείας και μαθήματα ειδικοτήτων. Οι μαθητές υποχρεούνται να παρακολουθούν τα μαθήματα της ειδικότητας που επιλέγουν καθώς και τα οριζόμενα από το πεδίο μαθήματα γενικής παιδείας (ομάδα Α ή Β)

Τίτλοι σπουδών ΕΠΑΛ Στους αποφοίτους των Επαγγελματικών Λυκείων χορηγούνται με ενδοσχολικές εξετάσεις: Α. ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ. Είναι ισότιμο με το απολυτήριο του Γενικού Λυκείου, τόσο για την πρόσβαση στην Τριτόβαθμια Εκπαίδευση, όσο και για την πρόσληψη στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Β. ΠΤΥΧΙΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ Παρέχει το δικαίωμα της απόκτησης άδειας άσκησης επαγγέλματος και πρόσβαση στην αγορά εργασίας.

Πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση Οι απόφοιτοι των ΕΠΑΛ εισάγονται στις Σχολές της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης μετά από συμμετοχή σε Πανελλαδικές Εξετάσεις. Στην Γ' τάξη έχουν δικαίωμα να ακολουθούν μαθήματα γενικής παιδείας που ανήκουν σε δύο ομάδες (Ομάδες ΑκαιΒ) ΟΜΑ Α Α : Οι μαθητές-απόφοιτοι της ομάδας Α, έχουν τη δυνατότητα με συμμετοχή σε ειδικές πανελλαδικές εξετάσεις (σε μαθήματα της ειδικότητας) να εισαχθούν μόνο σε ΤΕΙ ως ποσοστό. ΟΜΑ Α Β : Οι μαθητές απόφοιτοι της ομάδας Α' έχουν τη δυνατότητα, με συμμετοχή σε πανελλαδικές εξετάσεις κοινές με τους αποφοίτους των γενικών Λυκείων, να εισαχθούν σε Πανεπιστήμια (ΑΕΙ) και σε ΤΕΙ.

Το ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθημάτων του τομέα Μηχανολογίας Β ΤΑΞΗ ΜΑΘΗΜΑ Μηχανική-Αντοχή Υλικών Σχεδιασμός και Περιγραφή Στοιχείων Μηχανών Στοιχεία Τεχνικής Θερμοδυναμικής και Μετάδοσης Θερμότητας Τεχνολογία Κατεργασιών ΩΡΕΣ/ΕΒ. 2Θ 3E 2Θ 2Θ + 4Ε

ραστηριότητα Χωριστείτε σε ομάδες των 5-6 ατόμων και συζητείστε: ιδάσκω στο ΕΠΑΛ ιδάσκω στο Γενικό Λύκειο: Ιδιαιτερότητες και προκλήσεις.

Το επαγγελματικό προφίλ του μηχανολόγου Ο Μηχανολόγος είναι ένα ελκυστικό αλλά και απαιτητικό επάγγελμα καθώς: Μελετά, σχεδιάζει, κατασκευάζει πραγματικά αντικείμενα και μηχανισμούς από το μηδέν, συνδυάζοντας κατάλληλα θεωρητικές γνώσεις με πρακτικές εμπειρίες και δεξιότητες Επιβλέπει, συντηρεί, διορθώνει ή υποστηρίζει τις πωλήσεις μηχανών, εγκαταστάσεων, προϊόντων. Κοστολογεί τις εργασίες και τα υλικά. Ασχολείται με την εγκατάσταση, τον έλεγχο, τη ρύθμιση, τη συντήρηση και -κατά περίπτωση- την επισκευή μηχανών παραγωγής κεφαλαιουχικών ή καταναλωτικών αγαθών. Εξασφαλίζει την τήρηση των προδιαγραφών και οδηγιών λειτουργίας και ασφάλειας των μηχανών Χρησιμοποιεί και εφαρμόζει τα μέσα και τα μέτρα προστασίας υγιεινής.. Πηγές: http://1epal-parou.kyk.sch.gr/mechanical/profil.htm http://users.sch.gr/kontaxis/ergasia/08epaggelmatikadikaiomata.htm

Εικόνες

Συνθήκες Εργασίας ΓΕΝΙΚΑ Οι συνθήκες εργασίας του ειδικού γενικής μηχανολογίας ποικίλουν και εξαρτώνται από το ακριβές αντικείμενο της εργασίας του και το χώρο που απασχολείται. ΘΕΜΑΤΑ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΠΟΝΗΣΗΣ Εργάζεται πολλές ώρες, όρθιος ή σκυφτός γεγονός που τον καταπονεί σωματικά ενώ η προσοχή και η υπευθυνότητα που απαιτεί η εργασία του τον επιφορτίζει με ένταση και άγχος. ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΟΤΗΤΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Συνήθως, εργάζεται σε κλειστούς χώρους, όπου οι συνθήκες είναι πολλές φορές ανθυγιεινές λόγω του θορύβου και της σκόνης από τη λειτουργία των μηχανών. ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Χρειάζεται να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφάλειας (στολή, κράνος κ.ά.) για την πρόληψη ατυχημάτων, γιατί οι κίνδυνοι είναι αυξημένοι από τη χρήση εργαλείων και μηχανών. Συχνά, επίσης, διατρέχει κίνδυνο όταν χρειάζεται να επισκευάζει και να συντηρεί μηχανές που βρίσκονται σε λειτουργία. Πηγή: http://www.epalkalymnou.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=47&itemid=53

ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Ποιες ικανότητες και προσωπικά χαρακτηριστικά θα πρέπει να κατέχει ένας Μηχανολόγος για να επιτύχει στις καθημερινές του ασχολίες αλλά και στο επάγγελμά του γενικότερα;

Σύγχρονες θεωρίες μάθησης Θεωρητική μετακίνηση (η μάθηση μια καθαρά ατομική διαδικασία η μάθηση εμπεριέχει κοινωνικές και πολιτισμικές διαστάσεις (Cobb & Bowers 1999, Hoyles 2001, Kieran, Forman & Sfard 2003). Η μάθηση θεωρείται τώρα προϊόν συλλογικής δράσης και διαδικασία κοινωνικής και πολιτισμικής αλληλεπίδρασης.

Κοινωνικές-πολιτιστικές θεωρίες μάθησης Η κοινωνικο-πολιτισμική προσέγγιση έχει πολλές από τις ρίζες της σε ιδέες που αναπτύχθηκαν από τον Ρώσο ψυχολόγο και παιδαγωγό Vygotsky καθώς και από τους συναδέλφους και μαθητές του Leont ev και Luria. Βασίζονται στην αντίληψη ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες λαμβάνουν χώρα σε κοινωνικά πλαίσια και διαμεσολαβούνται από ένα σύνολο πολιτισμικών εργαλείων όπως π.χ. η γλώσσα. Η νοητική ανάπτυξη είναι μια διαδικασία αδιάρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορική διάσταση και το πολιτισμικό πλαίσιομέσαστοοποίοαυτήπραγματοποιείται. Το άτομο στη διαδικασία αυτή δεν είναι παθητικός δέκτης αλλά το υποκείμενο το οποίο με τις πράξεις του διαμορφώνει τη γνωστική του πραγματικότητα.

Κοινωνικο-πολιτισμικές θεωρίες μάθησης και εκπαίδευση Αυτές οι θεωρίες επηρέασαν την εκπαίδευση αναγνωρίζει κοινωνικο-πολιτισμικές διαστάσεις στη γνώση μεταφέρει το ενδιαφέρον της από το άτομο στο κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται η μάθηση

Θεωρία ραστηριότητας (Θ ) Το κομβικό σημείο της κοινωνικο-πολιτισμικής προσέγγισης αποτελεί η έννοια της ραστηριότητας (Activity). Ως ραστηριότητα ορίζουμε «οποιαδήποτε ανθρώπινη ενέργεια η οποία υποκινείται από ένα κίνητρο και οδηγείται σε ένα αντικειμενικό σκοπό, έχει τις ρίζες της στην πολιτισμική ιστορία και εξαρτάται η πραγματοποίησή της από ειδικές στοχευόμενες δράσεις» (Van Oers 2001, σελ. 71). Η ραστηριότητα είναι κάθε ανθρώπινη ενέργεια η οποία καθοδηγείται από ένα κίνητρο, διαθέτει μία συλλογική και ταξινομημένη διαμόρφωση, έχει μία περίπλοκη διαμεσολαβητική δομή και συγχρόνως παρουσιάζει μία εξελικτική μορφή, δηλαδή χαρακτηρίζεται από συνεχείς αλλαγές και μεταμορφώσεις. Επηρεάζεται από πολιτισμικούς και κοινωνικούς παράγοντες οι οποίοι παίζουν έναν καθοριστικό ρόλο στην πραγμάτωση και στην εξέλιξή της. Κάθε άνθρωπος είναι ένας ενεργός παράγοντας στη δική του εξέλιξη παρότι δε δρα σε ένα περιβάλλον καθ ολοκληρία της δικής του επιλογής

Το μοντέλο 1 ης γενιάς της Θ Το τριγωνικό μοντέλο αποτελεί το ορατό μέρος της κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας η οποία επιτυγχάνεται με τη διαμεσολάβηση εργαλείων. Τα εργαλεία αυτά είναι στοιχεία της αντιληπτής ή της νοητής πραγματικότητας, υλικής υπόστασης (π.χ. ένα συγκεκριμένο κατασκεύασμα όπως η μηχανή) ή μη υλικής (π.χ. η γλώσσα, ένα μηχανικό σχέδιο, οι στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων). παρατηρούμε ότι στην κατηγορία των εργαλείων συνυπάρχουν υλικά (μηχανές) αλλά και σημειωτικά μέσα διαμεσολάβησης (ομιλία). Σύμφωνα με την Θεωρία ραστηριότητας ο ρόλος τους θεωρείται ενιαίος όσον αφορά την επίδραση που ασκούν στη ανθρώπινη νόηση και συμπεριφορά.

Το μοντέλο 2 ης γενιάς της Θ Στη συνέχεια οι Cole και Engeström (1993) επέκτειναν το τριγωνικό μοντέλο της 1ης γενεάς σε ένα νέο μοντέλο το μοντέλο 2ης γενιάς της θεωρίας δραστηριότητας. Στο νέο αυτό μοντέλο οι ερευνητές αντιλαμβάνονται τη δραστηριότητα ως ένα σύστημα δραστηριότητας (activity system, Engeström και Cole 1997, σελ. 304) το οποίο ενσωματώνει εκτός των διαφόρων εργαλείων διαµεσολάβησης μεταξύ του υποκειµένου και του αντικειµένου την κοινότητα στην οποία το υποκείμενο ανήκει, τους κανόνες που διέπουν αυτήν την κοινότητα και τον καταµερισµό εργασίαςτου υποκειμένου σε σχέση με τα υπόλοιπα μέλη της. Σχήμα 2.2. Τα συστατικά στοιχεία ενός συστήματος δραστηριότητας κατά τον Engestrom (Engeström και Cole 1997, σελ. 304) ή μοντέλο 2ης γενεάς της Θεωρίας της ραστηριότητας Το αντικείμενο εργασίας παριστάνεται με ένα οβάλ σχήμα, για να δείξει ότι οι δράσεις των μελών αυτής της κοινότητας, οδηγούνται σε κάποιο στόχο ο οποίος χαρακτηρίζεται από αμφισβήτηση, αντιφάσεις και τριβές και επιδέχεται ερμηνείας και αλλαγής.

Συνοψίζοντας, κυρίαρχο ρόλο σε ένα σύστημα δραστηριότητας στο οποίο εμπλέκονται οι άνθρωποι διαδραματίζει η φύση των εργαλείων που χρησιμοποιούν, οι κοινωνικές σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσά τους οι σκοποί και οι προθέσεις τους. Αυτό το συλλογικό σύστημα διαμορφώνει το ελάχιστο πλαίσιο μελέτης μέσω του οποίου μπορεί να γίνει κατανοητή η ανθρώπινη πράξη.

ραστηριότητα Υποθετικό σενάριο: Έστω ότι εργάζεστε ως μηχανολόγος σε μια εταιρεία. Επιλέξτε μια δραστηριότητα στην οποία εμπλέκεστε και καταγράψτε τα στοιχεία που την απαρτίζουν σύμφωνα με το μοντέλο 2 ης γενιάς Θ. ΠΕΡΙΓΡΑΨΤΕ ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΤΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΓΡΑΨΤΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ Υποκείμενο Μέσα διαμεσολάβησης Αντικείμενο (κίνητρο) Κοινότητα καταμερισμός εργασίας Κανόνες