4η Ενότητα: «Βιοκαύσιμα 2ης Γενιάς» Ο ρόλος της βιομάζας για την ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας Αντώνης Γερασίμου Πρόεδρος Δ.Σ. Ελληνικής Εταιρείας Βιοµάζας ΕΛ.Ε.Α.ΒΙΟΜ
ΒΙΟΜΑΖΑ Η αδικημένη μορφή ΑΠΕ ΒΙΟΜΑΖΑ «Το εθνικό μας καύσιμο» Η πλήρης αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει ο κλάδος της βιομάζας για τη χώρα μας, δεν αποτελεί μόνο περιβαλλοντική ευθύνη και υποχρέωση, αλλά και μια εξαιρετική ευκαιρία ανασυγκρότησης του οικονομικού μοντέλου ανάπτυξης της αγροτικής και όχι μόνο, οικονομίας Μεγάλη εμβέλεια εφαρμογών σε πολλούς τομείς παραγωγικής δραστηριότητας της οικονομίας (θέρμανση, ηλεκτροπαραγωγή, μεταφορές κλπ) Τεράστιο δυναμικό, με πολύ χαμηλό βαθμό αξιοποίησης μέχρι σήμερα Πολλαπλά περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη
Εφαρμογές τομείς οικονομικής δραστηριότητας Δασοκομία Γεωργία (φυτικές & ζωικές ουσίες) Φυτικά υπολείμματα (κλαδοδέματα, άχυρα, πριονίδια, ελαιοπυρήνες, κουκούτσια) Ζωικά απόβλητα (κοπριά, άχρηστα αλιεύματα) Ενεργειακά φυτά & συναφείς βιομηχανίες Δασικά υπολείμματα (Καυσόξυλα, κλαδοδέματα κλπ) Βιομάζα (Οδ. 2001/77/ΕΚ) Βιομηχανικά & αστικά απόβλητα Υπολείμματα βιομηχανίας τροφίμων Βιοαποικοδομήσιμο κλάσμα αστικών απορριμμάτων Κάλυψη ενεργειακών αναγκών Παραγωγή Βιοκαυσίμων Αγροτικός τομέας Βιομηχανία Οικιακός τομέας Ηλεκτροπαραγωγή Μεταφορές (βιοαιθανόλη, βιοντήζελ κλπ)
Διαθέσιμο δυναμικό - προοπτικές Σύμφωνα με το ΚΑΠΕ το θεωρητικό δυναμικό της χώρας για ηλεκτροπαραγωγή και παραγωγή θερμικής ενέργειας από αγροτικά υπολείμματα ανέρχεται σε 27,7TWh Κατανομή ετήσιας παραγωγής βιομάζας ανά κατηγορία αγροτικού υπολείμματος στην Ελλάδα (ΚΑΠΕ, 2007)
Διαθέσιμο δυναμικό - προοπτικές Διαθέσιμη βιομάζα στην Ελλάδα : Εξαιρετικά ευοίωνες προοπτικές, καθώς υπάρχει σημαντικό δυναμικό, μεγάλο μέρος του οποίου είναι άμεσα διαθέσιμο. Παράλληλα, η ενέργεια που μπορεί να παραχθεί είναι, σε πολλές περιπτώσεις, οικονομικά ανταγωνιστική αυτής που παράγεται από τις συμβατικές πηγές ενέργειας. Το σύνολο της άμεσα διαθέσιμης βιομάζας στην Ελλάδα συνίσταται από : 7.500.000 περίπου τόνους υπολειμμάτων γεωργικών καλλιεργειών (σιτηρών, αραβόσιτου, βαμβακιού, καπνού, ηλίανθου, κλαδοδεμάτων, κληματίδων, πυρηνόξυλου κ.ά.), 2.700.000 τόνους δασικών υπολειμμάτων υλοτομίας (κλάδοι, φλοιοί κ.ά.). + Ενεργειακές καλλιέργειες Παραγωγή βιοκαυσίμων Βιοαέριο ΧΥΤΑ κλπ Τα κατ έτος διαθέσιμα γεωργικά και δασικά υπολείμματα ισοδυναμούν ενεργειακά με 3-4 εκατ. ΤΙΠ Το δυναμικό των ενεργειακών καλλιεργειών μπορεί να ξεπεράσει άνετα εκείνο των γεωργικών και δασικών υπολειμμάτων. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί ενεργειακά στο 30-40% της ποσότητας του πετρελαίου που καταναλώνεται ετησίως στη χώρα μας.
Οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία Περιβαλλοντικά Κοινωνικά Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου Αποτροπή περιβαλλοντικής επιβάρυνσης μέσω ορθής διαχείρισης υπολειμμάτων φυτικής ή ζωικής παραγωγής (κλαδοδέματα, απόβλητα ελαιοτριβείων, τυροκομείων κλπ). Δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας (η βιομάζα έρχεται πάντα πρώτη από όλες τις ΑΠΕ στον αριθμό νέων άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται) Συγκράτηση αγροτικών πληθυσμών στις παραμεθόριες και τις άλλες γεωργικές περιοχές Αποκεντρωμένη παραγωγή ηλεκτρισμού και μάλιστα ως μονάδες βάσης με τη δημιουργία μικρών διεσπαρμένων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, (αποσυμφόρηση του Εθνικού Δικτύου μεταφοράς Η.Ε, μείωση απωλειών ενέργειας κλπ) Οικονομικά Μέχρι και το 60% των εσόδων επιστρέφει ως εισόδημα στον αγροτικό πληθυσμό Αντικατάσταση εισαγόμενων ορυκτών καυσίμων με μία εγχώρια και ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, με αντίστοιχη εξοικονόμηση συναλλάγματος Σημαντικό περιθώριο περαιτέρω ανάπτυξης εγχώριου εξοπλισμού και τεχνογνωσίας. Μπορεί να προσφέρει μέσω εφαρμογών θερμότητας και στην ανάπτυξη παράπλευρων οικονομικών δραστηριοτήτων (θερμοκήπια, τηλεθέρμανση, ξηραντήρια, ιχθυοκαλλιέργειες κλπ) Ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας μικρομεσαίων επιχειρήσεων (εφοδιαστικής αλυσίδας, εγχώριας βιομηχανίας, αλλά και λαμπρό πεδίο δραστηριοτήτων για τους Γεωργικούς και Δασικούς Συνεταιρισμούς Τόνωση οικονομίας με νέες επενδύσεις (Μόνο για ηλεκτροπαραγωγή απαιτούνται επενδύσεις 1δις έως 2020 για επίτευξη εθνικού στόχου)
Υφιστάμενη κατάσταση - Στόχοι Υφιστάμενη κατάσταση Παραγωγή θερμότητας στον οικιακό τομέα, τη θέρμανση θερμοκηπίων, σε ελαιουργεία Ως αγροτικό υπόλειμμα για την παραγωγή θερμικής ενέργειας σε αγροτικές και βιομηχανικές εφαρμογές Υπό τη μορφή βιοαερίου, κυρίως σε ΧΥΤΑ, για παραγωγή θερμικής ενέργειας ή συμπαραγωγή Παραγωγή βιοντήζελ Τελική κατανάλωση ενέργειας μόλις στην 19 η θέση σε Ε.Ε 27 (~5% συμμετοχή της βιομάζας) Βιοκαύσιμα 17 οι σε Ε.Ε 27 Ηλεκτροπαραγωγή, εγκατεστημένη ισχύς μόλις 45 MW (κυρίως από μονάδες βιοαερίου ΧΥΤΑ) Στόχοι Μερίδιο της βιομάζας στο εθνικό μίγμα ηλεκτροπαραγωγής 350 MW μέχρι το 2020 Τα βιοκαύσιμα να φτάσουν το 10% ως μερίδιο στην κατανάλωση βενζίνης και πετρελαίου ντίζελ στις μεταφορές έως το 2020 Συμμετοχή της βιομάζας στη θέρμανση κατά τουλάχιστον 1.22 Μtoe ως το 2020 για την επίτευξη στόχου συμμετοχής των ΑΠΕ κατά 20% στην παραγωγή θερμότητας
Τα πρώτα ενθαρρυντικά στοιχεία Βελτίωση νομοθεσίας - κινήτρων (με συνεισφορά και ΕΛΕΑΒΙΟΜ) Αύξηση της τιμής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα και ορθολογικοποίηση διαδικασίας αδειοδότησης έργων μέσω Ν.3851/2010 Εξασφάλιση σημαντικού μεριδίου της βιομάζας στο εθνικό μίγμα ηλεκτροπαραγωγής (Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ). Το όριο εγκατεστημένης ισχύος για τη βιομάζα έχει οριστεί στα 200 MW έως το 2014 και 350MW έως το 2020 Απελευθέρωση αγορών Αττικής και Θεσσαλονίκης για χρήση στερεών βιοκαυσίμων για θέρμανση, μία σημαντική προϋπόθεση για να «πιάσουμε» τους εθνικούς μας στόχους σε θέρμανση Ενθαρρυντικές εξελίξεις Αύξηση των αιτήσεων και των αδειών παραγωγής για νέους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από βιομάζα (~450 MW έργων με άδεια παραγωγής) Αύξηση των επενδύσεων και στον πρωτογενή τομέα (ενεργειακές καλλιέργειες, μονάδες παραγωγής στερεών βιοκαυσίμων / pellets). Κατακόρυφη αύξηση ζήτησης εξοπλισμού θέρμανσης από βιομάζα/pellets. Η Ελληνική αγορά στον κλάδο αυτό είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη σε όλη την Ευρώπη Δραστηριοποίηση πολλών εταιρειών στο χώρο της κατασκευής, εμπορίας, εγκατάστασης και υποστήριξης συστημάτων θέρμανσης από βιομάζα
Οι επόμενες δράσεις της ΕΛΕΑΒΙΟΜ Συστηματική και οργανωμένη ανάπτυξη της εφοδιαστικής αλυσίδας βιομάζας με δημιουργία και συνεργατικών σχηματισμών που απαιτούνται για τη συλλογή, τη δεματοποίηση και τη μεταφορά της βιομάζας στις εγκαταστάσεις αξιοποίησης (μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, παραγωγής βιοκαυσίμου, μονάδες πελετοποίησης κλπ). Έμφαση σε τεχνολογικά προηγμένες εφαρμογές ανάπτυξη εγχώριου εξοπλισμού και τεχνογνωσίας Δημιουργία φορέα ελέγχου και πιστοποίησης για στερεά βιοκαύσιμα και εξοπλισμό καύσης (σόμπες, λέβητες, κλπ) Αυστηρή εφαρμογή της υφιστάμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας για την ορθή διαχείριση υπολειμμάτων φυτικής ή ζωικής παραγωγής (κλαδοδέματα, απόβλητα ελαιοτριβείων, τυροκομείων κλπ). Θεσμικές παρεμβάσεις σε συνεργασία και με τους υπόλοιπους φορείς ΑΠΕ για την αντιμετώπιση των ελλειμμάτων του μηχανισμού στήριξης ΑΠΕ και των στρεβλώσεων στην αγορά παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, την κατάργηση της έκτακτης εισφοράς 10% επί των εσόδων πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας κλπ
Βιομάζα μοχλός ανάπτυξης Εν κατακλείδι: Η αξιοποίηση της βιομάζας είναι μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας, καθώς συμβάλλει: Στην προστασία και βελτίωση του περιβάλλοντος Στην ανάπτυξη της οικονομίας μέσω νέων επενδύσεων Στην ανασυγκρότηση του μοντέλου ανάπτυξης του αγροτικού τομέα Στη μείωση του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία βελτίωση ανταγωνιστικότητας Στην ενίσχυση οικονομικής δραστηριότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων Στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη συγκράτηση πληθυσμού στην περιφέρεια. Στην εξοικονόμηση συμβατικών καυσίμων, με αντίστοιχη εξοικονόμηση συναλλάγματος. Στη μείωση της εξάρτησης της χώρας από ξένες ενεργειακές πηγές. Η ανάπτυξη και εξάπλωση της χρήσης της βιομάζας χρειάζεται τη συμβολή όλων. Τα οφέλη που μπορούν να αποκομισθούν είναι σημαντικά, τόσο από ενεργειακήςοικονομικής πλευράς όσο και από την πλευρά της προστασίας του περιβάλλοντος, αρκεί να γίνει συστηματική εκμετάλλευση και στη χώρα μας του πλούσιου δυναμικού που αυτή διαθέτει.
4η Ενότητα: «Βιοκαύσιμα 2ης Γενιάς» Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας