Σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις στην παραγωγή και εκμετάλλευση βιοαερίου

Σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις στην παραγωγή και εκμετάλλευση βιοαερίου Χρήστος Ζαφείρης, M.Sc. Υπεύθυνος Δέσμης Έργων Βιοαερίου Τμ. Βιομάζας, ΚΑΠΕ Ιωάννης Αγαπητίδης, M.Sc., ΜΒΑ Προϊστάμενος Τομέα ΜΟΔ AE Εισαγωγή- Ιστορική Αναδρομή Η Αναερόβια Χώνευση (ΑΧ), βασική διαδικασία παραγωγής βιοαερίου καταγράφεται ιστορικά από τον 10 αιώνα π.χ όταν οι Ασσύριοι τη χρησιμοποιούσαν για θέρμανση νερού όπως επίσης και στην Περσία κατά τη διάρκεια του 16ου μ.χ. αιώνα. Ο πρώτος χωνευτής χτίστηκε τη δεκαετία του 1840 στην Πόλη του Otago, Νέα Ζηλανδία. Η πρώτη μονάδα ΑΧ χτίστηκε σε μια αποικία λεπρών στη Βομβάη της Ινδίας το 1859. Η πρώτη μονάδα με πρώτη ύλη λύματα έγινε στην Αγγλία το 1895, όπου το παραγόμενο βιοαέριο χρησίμευε για να τροφοδοτήσει το δημόσιο φωτισμό στους δρόμους του Έξετερ. Η πρώτη μονάδα βιοαερίου μεγάλης κλίμακας κατασκευάστηκε το 1911 στο Birmingham της Αγγλίας χρησιμοποιώντας σαν πρώτη ύλη τα λύματα της πόλης, ενώ η πρώτη μονάδα με πρώτη ύλη στερεά απόβλητα κατασκευάστηκε στην Αλγερία το 1938. Μεγάλη ώθηση δόθηκε με την ανάπτυξη της επιστήμης της μικροβιολογίας που οδήγησε σε έρευνα τον Buswell τη δεκαετία του 1930 για τον προσδιορισμό αναερόβιων βακτηρίων και τις συνθήκες που προάγουν την παραγωγή μεθανίου. Η τεχνολογία έκτοτε συνεχώς εξελίσσεται. 1. Παραγωγή βιοαερίου -βιομεθανίου Το βιοαέριο παράγεται σε κατάλληλους χωνευτές (digesters) με την τεχνολογία της αναερόβιας χώνευσης (ΑΧ) (Εικόνα 1), (κατηγορία ιδ και ιε του Νόμου 3851/2010) χρησιμοποιώντας σαν πρώτη ύλη κυρίως: Ζωικά υποπροϊόντα της κατηγορίας 2 και 3 σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 22 και το άρθρο 32 παράγραφος 1 του κανονισμού 1096/2009/ΕΚ Υποπροϊόντα από γεωργία, κηπευτική, υδατοκαλλιέργεια, δασοκομία, θήρα και αλιεία προετοιμασία και επεξεργασία τροφίμων (Κωδικός 02 του Ευρωπαϊκού Καταλόγου αποβλήτων) Ενσιρώματα και υπολείμματα ενεργειακών φυτών, τα οποία αναφέρονται - σύμφωνα με την Δ1/Α/οικ.10839/12 (ΦΕΚ 1667 Β/16-5-2012), άρθρο 2 εξειδίκευση πρώτων υλών- ως απόβλητα και υπολείμματα για την παραγωγή βιοαερίου. Το βιοαέριο αποτελείται κυρίως από μεθάνιο (CH 4 ) 55-70% και διοξείδιο του άνθρακα (CO 2 ) 30-45%.. Η θερμογόνος δύναμη του βιοαερίου είναι συνήθως 22 MJ/Nm 3 =6,1 kwh/ Nm 3 = 19,3 MJ/kg ή 23 MJ/Nm 3 = 6,5 kwh/ Nm 3 = 20,2 MJ/kg, µε πυκνότητα μεθανίου, υδρογόνου και διοξειδίου του άνθρακα 0,72kg/m 3 @20 0 C, 0,09kg/m 3 @20 0 C, 1,97kg/m 3 @20 0 C, αντιστοίχως. Έχει αναφερθεί ότι ένας τόνος οργανικών αποβλήτων ανάλογα με την βιοτεχνολογική διαδικασία διαχείρισης, δηλαδή της BTA, Valorga, WAASA, DRANCO, Linde και

Kompogas,, παράγει 80 έως 130 m 3 βιοαερίου. Με 40% ηλεκτρική απόδοση και θερμογόνο δύναμη 6,1 kwh/ Nm 3 η 6,5 kwh/ Nm 3, το 1m 3 βιοαερίου παράγει 2,44kWh ή 2,60kWh αντιστοίχως. Εικόνα 1. Μονάδα παραγωγής βιοαερίου (Πηγή: SvenskBiogas) Το βιοαέριο χρησιμοποιείται και για θέρμανση θερμοκηπίων, αποθηκών, ανοικτών χώρων (πισίνες, βεράντες αίθρια κα), όπως επίσης σε τεχνολογίες και εφαρμογές (ανόπτηση, συγκόλληση, σύνδεση, θέρμανση, ξήρανση) στις βιομηχανίες χάρτου, μεταλλουργικών προϊόντων κα, με κατάλληλα υπέρυθρα θερμαντικά στρώματα (infrared heating systems). Μετά την AX, το βιοαέριο υφίσταται καθαρισμό (που συνίσταται σε απομάκρυνση των σωματιδίων H 2 S, NH 3, H 2 O), αναβάθμιση (δηλ. απομάκρυνση CO 2 και προσθήκη προπανίου) και τέλος απόσμηση. Το παραγόμενο αέριο ονομάζεται βιομεθάνιο και διακρίνεται σε βιομεθάνιο ποιότητας L (89% CH 4 ), το οποίο χρησιμοποιείται μόνο στην Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία και Βέλγιο ή ποιότητας H (96% CH 4 ), βάση της οδηγίας 2003/55/ΕC. Το βιομεθάνιο που προέρχεται από την τεχνολογία της ΑΧ ανήκει στα βιοκαύσιμα πρώτης γενιάς, ενώ αυτό που προέρχεται από την αεριοποίηση θεωρείται βιοκαύσιμο δεύτερης γενεάς. To βιομεθάνιο μπορεί να χρησιµοποιηθεί ως καύσιµο μεταφορών, ή εναλλακτικά να διοχετευτεί στο δίκτυο του φυσικού αερίου (injection). Το χωνεµένο υπόλειµµα που βρίσκεται στον χωνευτή µετά την διαδικασία της ΑΧ είναι δυνατό να χρησιµοποιηθεί σαν αυτούσιο οργανικό λίπασµα ή, µε κατάλληλες τεχνικές όπως διαχωρισμό, ιζηματογένεση, υπερ-διήθηση, αντίστροφη όσμωση, stripper, για την παραγωγή: α) 6% στερεού λιπάσματος, με αναλογία θρεπτικών συστατικών 17%Ν- 40%P- 20%K, β) 20% υγρού λιπάσματος, με αναλογία θρεπτικών συστατικών 83%Ν-

60%P- 80%K, και 74% νερού άρδευσης (Εικόνα 2). Τα ποσοστά των θρεπτικών συστατικών είναι ενδεικτικά και εξαρτώνται από την πρώτη ύλη ανά περίπτωση. 2. Νέες τεχνολογίες και βιοαέριο Εικόνα 2: Επεξεργασία χωνεμένου υπολείμματος, Πηγή: BIOSCAN A/S Εκτός από την παραγωγή του βιοαερίου με τη διαδικασία της αναερόβιας χώνευσης και την ενεργειακή του αξιοποίηση για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, καυσίμου μεταφορών, και τη διοχέτευσή του στο δίκτυο του φυσικού αερίου, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έντονη κινητικότητα σε θέματα όπως: Στην διαχείριση της διαδικασίας της ΑΧ με στόχο την βελτιστοποίηση της παραγωγής βιοαερίου. Αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί εκτός των συμβατικών διαδικασιών και με ένα σύστημα συνεχούς παρακολούθησης για όλα τα στάδια της ΑΧ, χρησιμοποιώντας Τεχνολογίες Αναλυτικών Διεργασιών και Xημειομετρίας (Process Analytical Technologies and Chemometrics-PAT & PAC), με παραλαβή δειγμάτων σύμφωνα με την Theory of Sampling-TOS και την συνεισφορά Φασματοσκοπίας Πυρηνικού Μαγνητικού Συντονισμού (Nuclear Magnetic Resonance- ΝΜR) (Εικόνα 3).

Εικόνα 3: (Nuclear Magnetic Resonance- ΝΜR). Πηγή: Jens Bo Holm-Nielsen Στην παραγωγή βιοαερίου Bio-SNG (Bio-synthetic Natural gas) (2 ης γενιάς), από λιγνο-κυτταρινούχες πρώτες ύλες, που προέρχονται κυρίως από δασικά υπολείμματα, ενεργειακά φυτά, απόβλητα χαρτοβιομηχανίας κ.α. Το βιοαέριο παράγεται επίσης με την τεχνολογία της αεριοποίησης, της θερμικής αποδόμησης οργανικού καυσίμου που αποτελείται από λιγνο-κυτταρινούχες πρώτες ύλες σε κατάλληλο διαμορφωμένο αεριοποιητή και της μετατροπής/αναμόρφωσης του σε αέριο σύνθεσης (Syngas), που αποτελείται κυρίως από 22% H 2, 44,4% CO, και 12,2% CO 2. Στην συνέχεια το παραγόμενο αέριο σύνθεσης ψύχεται, καθαρίζεται και με προσθήκη Η 2 και H 2 0 το αέριο σύνθεσης μετατρέπεται σε CH 4 και CO 2 (Εικόνα 4). Εικόνα 4. Παραγωγής Bio-SNG (Βιο-Synthetic Natural Gas) με αεριοποίηση (Πηγή ECN) Παραγωγή βιο-υδρογόνου (3 ης γενιάς), με αναμόρφωση αναβαθμισμένου βιοαέριου για παραγωγή βιο-υδρογόνου σύμφωνα με τις αντιδράσεις (1)CH 4 + H 2 O CO + 3H 2, H 298Κ = 206 kj/mol (reforming reaction) (2)CO + H 2 O CO 2 + H 2, H 298Κ = 41 kj/mol (Water Gas Shift reaction) ή εναλλακτικά για χρήση του βιο-υδρογόνου σε κυψέλη καυσίμου (fuel cell) για παραγωγή ενέργειας (Εικόνα 5).

Εικόνα 5: Παραγωγή βιο-υδρογόνου από βιοαέριο, χρήση του σε κυψέλη καυσίμου Πηγή: FAL Παραγωγή υγροποιημένου βιοαερίου (LBG) από ΧΥΤΑ, χρησιμοποιώντας συνδυασμό κρυογονικής και συμβατικής τεχνολογίας αναβάθμισης (Εικόνα 6). Ο στόχος ήταν η ανάπτυξη τεχνολογίας για την παραγωγή εμπορεύσιμου υγροποιημένου βιοαερίου- Liquid biogas (LBG), καθώς και υγρού CO 2, από βιοαέριο χωματερής, καθώς και η μεταφορά του σε απομακρυσμένες περιοχές που δεν συνδέονται με το δίκτυο του ΦΑ. Αποτέλεσμα ήταν η ανάπτυξη του CO 2 Wash (DOE, 2001). Η τεχνολογία αυτή είναι συνδυασμός της κρυογονικής και μιας παραδοσιακής τεχνολογίας αναβάθμισης (διαχωρισμός με μεμβράνες). Χρησιμοποιούν στήλη απόσταξης (CO 2 Wash ) για τον καθαρισμό του βιοαερίου, η οποία ακολουθείται από δύο μεμβράνες και στάδιο υγροποίησης για να παραχθεί το υγροποιημένο βιοαέριο. Προτού εισέλθει στο CO 2 Wash το αέριο συμπιέζεται, υπόκειται σε αποθείωση και ξηραίνεται. (Εικόνα 6). Εικόνα 6: Παραγωγή υγροποιημένου βιοαερίου (LBG) από ΧΥΤΑ, Πηγή: Acrion 2008b)

Μείωση του Methane slip κατά την διάρκεια της αναβάθμισης Κατά τη διαδικασία της αναβάθμισης του βιοαερίου διαφεύγει ορισμένη ποσότητα απαερίου (οff gas) η οποία περιέχει ενδεικτικά 0,3% κ.ο μεθάνιο το οποίο ονομάζεται methane slip. Σύμφωνα με τη Γερμανική οδηγία TA LUFT η μέγιστη περιεκτικότητα του απαερίου σε μεθάνιο που εκλύεται στην ατμόσφαιρα πρέπει είναι 0,01% κατά όγκο. Επιπλέον, η ποσότητα του μεθανίου που διαφεύγει από τις εγκαταστάσεις αναβαθμίσεως του βιοαερίου δεν πρέπει να ξεπερνά το 1% της συνολικής ποσότητας του βιοαερίου που υπόκειται σε αναβάθμιση (Εικόνα 7). Εικόνα 7: Παραγωγή και μείωση του methane-slip. Πηγή: TU-WIEN- DMT Environmental Technology Υπάρχουν διάφορες τεχνικές μείωσης του methane-slip, με: α) Σύστημα Αναγεννητικής Θερμικής Οξείδωσης (Regenerative Thermal Oxidation-RTO) με διπλή κεραμική κλίνη, β) Σύστημα Αναγεννητικής Καταλυτικής Οξείδωσης (Regenerative Catalytic Oxidation- RCO) με διπλή κεραμική κλίνη, γ) ειδικούς καυστήρες -porous burners δ) χρήση methanotrophic βακτηρίων που είναι σε θέση να οξειδώσουν το μεθάνιο. Ηλεκτροχημική οξειδοαναγωγή του διοξειδίου του άνθρακα για παραγωγή μεθανίου. Η ηλεκτροχημική οξειδοαναγωγή του CO 2 είναι μια τεχνολογία που θα μπορεί να βρίσκει εφαρμογή σε απομονωμένες μονάδες παραγωγής βιοαέριου. Το CO 2 που θα παράγεται από την τεχνολογία της ΑΧ μαζί με το CH 4 θα διοχετεύεται σε διάταξη ηλεκτροδίων χαλκού και σε κατάλληλες συνθήκες πίεσης, θα μετατρέπεται σε μίγμα μεθανίου, αιθυλενίου, υδρογόνου, μονοξειδίου του άνθρακα και HCOO - (Σχήμα 2). Η σπουδαιότητα της εφαρμογής αυτής έγκειται στο σχηματισμό αναβαθμισμένου CH 4 από CO 2 το οποίο αφενός δεν θα ρυπαίνει περαιτέρω κατά την καύση του, αφετέρου θα μπορεί να αποθηκεύεται, να μεταφέρεται, καθώς και να καίγεται αποδοτικά με τις υπάρχουσες υποδομές. Το τελικό μίγμα καυσίμου περιέχει 73,4% CH 4 και 19,2% H 2, δηλαδή έχει παρόμοια ενεργειακή πυκνότητα με αυτή του καυσίμου Hythane G (85%ΦΑ, 15% H 2 ) και συνεπώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε υπάρχοντες βενζινοκινητήρες με ελάχιστες τροποποιήσεις. Για τροποποίηση του τελικού καυσίμου, ώστε αυτό να μπορεί να εγχυθεί στο δίκτυο

φυσικού αερίου, χρειάζεται βελτίωση της διαδικασίας ή ακόμα και προσθήκη προπανίου. Το στάδιο αφαίρεσης του H 2 S πριν την ηλεκτροχημική διαδικασία είναι απαραίτητο για τη οξειδοαναγωγή του CO 2. Σχήμα 2: Ηλεκτροχημική οξειδοαναγωγή του CO 2. Πηγή: M. Gattrell et al. (2007) Mεθοδολογία ανάλυσης κόστους κύκλου ζωής - LIFE CYCLE COST ANALYSIS (LCCA) για την παραγωγή και χρήση του βιομεθανίου Ο κύκλος ζωής (LCCA) σαν μεθοδολογία καλύπτει στην συγκεκριμένη περίπτωση τα στάδια της παραγωγής βιοαερίου, της αναβάθμισης σε βιομεθάνιο, της διανομής στα πρατήρια καθώς και της χρήσης σε λεωφορεία μέσων μαζικής μεταφοράς.. Το συνολικό αυτό κόστος συγκρίθηκε με το κόστος των συμβατικών λεωφορείων που χρησιμοποιούν ως καύσιμο diesel (Σχήμα 1). Σχήμα 1: Ειδικά κόστη ανά κατηγορία παραγωγής βιομεθανίου. Πηγή: VTT- BalticBiogasBus 2012

Σε μελέτες που έγιναν στην Φιλανδία, και συγκεκριμένα για παραγωγή βιοαερίου 1000 Nm3/hour, χρησιμοποιώντας την χημική απορρόφηση ως τεχνολογία αναβάθμισης, η συνολική παραγωγή βιομεθανίου εκτιμήθηκε σε 5,146 MNm3/ ετησίως. Η διανομή του βιομεθανίου έγινε με φιάλες (συμπιεσμένο 200bar) από τη πηγή στα πρατήρια διανομής, ενώ εξετάστηκε εναλλακτικά και η χρήση αγωγών 20 χιλιομέτρων για την διανομή του βιομεθανίου, η οποία απορρίφθηκε ως ακριβότερη επιλογή. Σύμφωνα με μετρήσεις, οι καταναλώσεις καυσίμου σε λεωφορείο ΦΑ εκτιμώνται σε 42,6kg/100km, σε λεωφορείο πετρελαίου 37,5 kg/100km, σε λεωφορείο βιομεθανίου σε 0,6Nm3/km, με τιμές κόστους 1 /litre για το πετρέλαιο και 0,8 /Νm3 1,1 /kg για το φυσικό αέριο, το κόστος για την παραγωγή πετρελαίου, φυσικού αερίου, και βιομεθανίου εκτιμάται σε 45cents /km, 48cents /km, 49cents /km αντίστοιχα. Τα αποτελέσματα των μελετών συνοψίζονται κατωτέρω: Το κόστος παραγωγής, αναβάθμισης, διανομής και του συστήματος ανεφοδιασμού, που πλαισιώνουν την παραγωγή βιοαερίου 1000Νm 3 /hour, ήταν 49cents /km, δηλαδή 9% μεγαλύτερο από του πετρελαίου Αν εκτιμηθούν οι σημερινές ανατιμήσεις του πετρελαίου στη Φιλανδία ανέρχονται σε 40% το κόστος παραγωγής βιομεθανίου και πετρελαίου διαμορφώνεται σε 126 cents /km και 127 cents /km αντίστοιχα. Η συνεισφορά του κάθε ειδικού κόστους στο συνολικό ήταν 43% για την παραγωγή, 14% για την αναβάθμιση, 6% για την διανομή με τρέιλερ και 37% για το refilling. Το κόστος επένδυσης του λεωφορείου βιομεθανίου ήταν 17% υψηλότερο του συμβατικού λεωφορείου. Τα κόστη συντήρησης και χρήσης των λεωφορείων βιομεθανίου υπολογίσθηκαν στα 24cents /km, 31% ακριβότερα από τα συμβατικά λεωφορεία, τα συνολικά ετήσια κόστη 70 cents /km, 19% περισσότερο Σημειώνεται ότι η οδηγία για τις ΑΠΕ υποδεικνύει τιμές εξοικονόμησης εκπομπών για την υγρή, τη στερεή κόπρο και τα δημοτικά απόβλητα, 81%, 82%, 73% αντίστοιχα, εφόσον χρησιμοποιηθεί βιομεθάνιο έναντι πετρελαίου κίνησης. 3. Το βιοαέριο στην ΕΕ και στην Ελλάδα Με στοιχεία του 2010 λειτουργούν 9.243 μονάδες βιοαερίου στις χώρες τις ΕΕ-27. Οι δύο χώρες που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη παραγωγή βιοαερίου στην Ευρώπη είναι η Γερμανία με παραγωγή ηλεκτρικής ενεργείας 18.400 GWh και η Αγγλία με 6.520 GWh.. Στην Γερμανία σύμφωνα με στοιχεία του 2011, υπάρχουν 7215 μονάδες βιοαερίου και προμηθεύουν με ηλεκτρική ενέργεια περίπου 5.300.000 οικίες (3.488 kwh/οικία), ο κύκλος εργασιών ανέρχεται στα 6,9 δισεκατομμύρια ενώ ο αριθμός των εργαζομένων έφθασε τα 54.000 άτομα. Η συνολική παραγωγή βιοαερίου το 2010 εκτιμήθηκε σε 9 εκ ΤΙΠ.. Τεράστια καταγράφεται η δυναμική της αγοράς βιοαερίου στην Ελλάδα και οι προοπτικές εμφανίζονται ιδιαίτερα θετικές, παρά την επιβράδυνση που έχει επιφέρει στον κλάδο η οικονομική κρίση, με την Ελλάδα μάλιστα να έχει την τρίτη καλύτερη τιμή πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη (22 /kwh), ύστερα από τις Σουηδία (35,5 /kwh και την Ιταλία (31,67 /kwh) που έχει παραχθεί από το βιοαέριο. Έως τις 04 Ιουνίου του 2010, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της κυβέρνησης ο Ν.3851/2010, η

εγκατεστημένη ισχύς μονάδων βιομάζας/βιοαερίου στην Ελλάδα ήταν 40,1 MW με ελάχιστες αιτήσεις για χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας να υπάρχουν στην ΡΑΕ την περίοδο εκείνη για διευθέτηση. Από την ημερομηνία εκείνη μέχρι σήμερα έχουν κατατεθεί στην ΡΑΕ για χορήγηση άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα/βιοαέριο συνολικά 248 αιτήσεις συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 2041,4 MW. Μέχρι σήμερα η ΡΑΕ έχει χορηγήσει 83 άδειες παραγωγής βιομάζας/ βιοαερίου συνολικής ισχύος 441,4 ΜW. Οι άδειες αυτές διακρίνονται ανάλογα με την πρώτη ύλη και την τεχνολογία σε 46 άδειες παραγωγής συνολικής ισχύος 146,5 MW από σταθμούς βιοαερίου που προέρχεται από διάφορες πηγές (7 άδειες παραγωγής ισχύος 17,06 MW από σταθμούς βιολογικού καθαρισμού, 7 άδειες παραγωγής ισχύος 41,33MW από ΧΥΤΑ, 26 άδειες παραγωγής ισχύος 72,0 MW από κτηνοτροφικά και αγροτικά υπολείμματα, 3 άδειες παραγωγής ισχύος 12,0MW από αγροτικά υπολείμματα 3 άδειες παραγωγής ισχύος 4,12 MW από κτηνοτροφικά υπολείμματα). Οι υπόλοιπες 37 άδειες παραγωγής συνολικής ισχύος 294,8 MW προέρχονται από σταθμούς βιομάζας που χρησιμοποιούν την τεχνολογία της καύσης. Ο Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) έχει δώσει προτεραιότητα σε 79 αιτήσεις συνολικής ισχύος 87,8 MW για προσφορά σύνδεσης με το δίκτυο, βάση του Ν. 4001/2011, στις ανωτέρω προστέθηκαν και άλλες 31 αιτήσεις βιομάζας/ βιοαερίου συνολικής ισχύος 29,3 MW βάση του Ν.4062/2012 που δίνει προτεραιότητα στις αιτήσεις που έχουν κατατεθεί έως και την 30/03/2012, φθάνοντας συνολικά σε συνολική ισχύ 117, 1MW. Τα έργα ενεργειακής αξιοποίησης βιοαερίου που βρίσκονται σε λειτουργία στον Ελληνικό χώρο σήμερα έχουν συνολική εγκατεστημένη ισχύ 43,5 MWe. 4. Προβλήματα από την αξιοποίηση του βιοαερίου στην Ελλάδα Τα σημαντικότερα προβλήματα σύμφωνα με τους επενδυτές και κατασκευαστικές εταιρείες στην κατασκευή μιας μονάδας βιοαερίου αναφέρονται: Στην διαχείριση και στην διαθεσιμότητα των πρώτων υλών : σχετικά με την παραγωγή, συλλογή, μεταφορά και διαθεσιμότητα της πρώτης ύλης Στην έγκριση των περιβαλλοντικών όρων: σχετικά με θέματα που σχετίζονται με το χωνεμένο υπόλειμμα και την παστερίωση και ιδιαιτέρα με την άγνοια των εμπλεκόμενων υπηρεσιών Στη ΔΕΗ: σχετικά με τις δυνατότητες σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ, των σταθμών βιομάζας/βιοαερίου ανά περιφέρεια με το δίκτυο. Επιπλέον καθυστέρησης εκ μέρους του Λειτουργού Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΛΑΓΗΕ) να εξοφλήσει την ηλεκτρική ενέργεια, η οποία πωλείται διά της Αγοράς Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας, όπως αυτή διαμορφώθηκε με τις διατάξεις του νόμου 4001/2011 Στην αδυναμία της Ελληνικής νομοθεσίας: να ρυθμίζει ενιαία το κόστος διάθεσης των αποβλήτων, με βάση την αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει. Στην ελλιπή ενημέρωση: σχετικά με την ενεργειακή αξιοποίηση του βιοαερίου και τα αναμενόμενα οφέλη στην χώρα Στην κοινωνική αποδοχή: Η Ελλάδα πάσχει από μία υψηλού βαθμού αντίσταση από τις τοπικές κοινωνίες και από διοικητικούς φραγμούς για τη δημιουργία νέων ενεργειακών υποδομών και ιδιαιτέρα βιομάζας

Στην γραφειοκρατία: Ένα πολυστρωματικό σύστημα εγκρίσεων και σύνθετες γραφειοκρατικές διαδικασίες οδηγούν σε μακροχρόνιες διαδικασίες αδειοδότησης. Στην απουσία χωροταξικού: Τα διοικητικά εμπόδια επαυξάνονται από την απουσία χωροταξικού σχεδιασμού για τις βιομηχανικές μονάδες και τη διάθεση αποβλήτων. Στην χρηματοδότηση: οι τράπεζες δεν δίνουν εύκολα δάνεια εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και επιπλέον το επιτόκιο δανεισμού είναι υψηλό Σε τεχνικές δυσκολίες: Η χρήση της συμπαραγόμενης θερμικής ενέργειας δεν είναι εύκολη δεδομένων των χαμηλότερων αναγκών για θέρμανση στη χώρα. Επίσης, δεν είναι αρκετά διαδεδομένη η χρήση του υγρού χωνεμένου υπολείμματος ως λίπασμα. 5. Συμπεράσματα Υπάρχει έντονη πολιτική βούληση από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ανάπτυξη αερίου από βιομάζα ως σημαντική ενεργειακή πηγή ακολουθώντας τις αρχές τις αειφορίας Το βιοαέριο/βιομεθάνιο έχει τη δυνατότητα να αυξήσει την ασφάλεια της ενεργειακής τροφοδοσίας και, με βάση τις ενεργειακές του απαιτήσεις και εκπομπές αερίων ρύπων, η παραγωγή του δεν επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου Είναι απαραίτητη η βελτίωση του αποτυπώματος(footprint) σε μονάδες βιοαερίου από οικονομικής άποψης με βελτίωση της παραγωγής βιοαερίου, μείωση του methane slip και χρήση της μεθοδολογίας ανάλυσης κόστους κύκλου ζωής Παρά την τροχοπέδη της γραφειοκρατίας και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές και κατασκευαστές μονάδων βιοαερίου στην χώρα μας από την έλλειψη γνώσης και την ημιμάθεια από αρκετούς εμπλεκόμενους φορείς, οι προοπτικές του κλάδου, και η δυνατότητα ανάπτυξης του εντυπωσιάζουν. 6. Βιβλιογραφία 1. Aγαπητίδης, Ι., Ζαφείρης, Χ. Ενεργειακή αξιοποίηση του Βιοαερίου: Ευρωπαϊκές και Εθνικές προοπτικές, 2 ο Συνέδριο ΕΕΔΣΑ, Φεβρουάριος 2006 2. Aγαπητίδης, Ι., Ζαφείρης, Χ. Αναβάθμιση Βιοαερίου σε Βιομεθάνιο, χρήση σαν καύσιμο μεταφορών ή έγχυση του στο δίκτυο του ΦΑ, 3 ο Συνέδριο ΕΕΔΣΑ, 2009 3. Baadstorp, L. Personal communication, Denmark, 2012. 4. Baltic Biogas Bus, Biogas as a vehicle fuel in commuter buses Life cycle cost and green house gas study, September 2012 5. SGC, Basic data on biogas, 2012 6. IPTS-Seville- Spain, Technical report for End-of-waste criteria on Biodegradable waste subject to biological treatment, August 2012 7. Jens Bo Holm-Nielsen, Monitoring of biogas test plants a process analytical technology approach, March 2011 8. Michael Harasek, Biogas : Characteristics, clean-up Technologies and upgrading, May 2011

9. DMT environmental Technology, Reducing methane slip to atmosphere in a biogas upgrading plant designed by DMT, July 2011 10. SGC, Swedish experience of gas upgrading, gas injection and transport fuel, 2011 11. C.M. van der Meijden, et all, LARGE SCALE PRODUCTION OF BIO METHANE FROM WOOD, ECN October 2011 12. Nina Johansson, Production of liquid biogas, LBG, with cryogenic and conventional upgrading technology, 2008 13. Μ. Gattrell, N. Gupta, Electochemical reduction of CO 2 to hydrocarbons to storerenewable electrical energy and upgrading biogas, April 2007 14. Zafiris, Ch. Biogas in Greece, National state of the Art, Redubar EIE/06/221/S12.442663,May 2007. 15. Zafiris, Ch. List of recommendations for installing Biogas feeding-in and feeding-out pool, Redubar EIE/06/221/S12.442663, July 2009 16. Zαφείρης Χ. Aναβάθμιση βιοαερίου σε βιομεθάνιο,για τις μεταφορές και το δίκτυο Φ.Α, greentank, Μάρτιος 2012. 17. Zαφείρης Χ. Ενεργειακή Αξιοποίηση Βιοαερίο, Renewable Energy Magazine, Ιούλιος - Αύγουστος 2012.