ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 3 ο : ArcCatalog Πηγές δεδομένων Γεωβάση Τι είναι ο ArcCatalog? Ο ArcCatalog χρησιμοποιείται για την πλοήγηση / διαχείριση χωρικών δεδοµένων. Η εφαρμογή του ArcCatalog παρέχει τη δυνατότητα να οργανωθούν και να διαχειριστούν διάφοροι τύποι γεωγραφικών δεδομένων για το ArcGIS Desktop. Το είδος της πληροφορίας που μπορεί να οργανωθεί μέσα από τον ArcCatalog περιλαμβάνει: Γεωβάσεις Geodatabases Ψηφιδωτά αρχεία Raster files Έγγραφα χάρτη Map documents, ομοιογενή επίπεδα πληροφορίας layer files Εργαλειοθήκες γεωεπεξεργασίας Geoprocessing toolboxes, μοντέλα models, και Python scripts Υπηρεσίες GIS που έχουν δημοσιευτεί με το ArcGIS Server GIS services Πρότυπα με βάση τα μεταδεδομένα για αυτά τα στοιχεία γεωγραφικών πληροφοριών GIS Standards based metadata Και πολλά άλλα. Ο ArcCatalog οργανώνει αυτά τα περιεχόμενα σε προβολή δέντρου, όπου μπορείτε να οργανώσετε σύνολα δεδομένων στο GIS σας καθώς και έγγραφα ArcGIS (map documents), να αναζητήσετε και να βρείτε τα στοιχεία πληροφοριών να τα διαχειριστείτε. Ο ArcCatalog παρουσιάζει αυτές τις πληροφορίες σε μια προβολή δέντρου και σας επιτρέπει να επιλέξετε ένα στοιχείο GIS, να προβάλετε τις ιδιότητές του, και να αποκτήσετε πρόσβαση στα εργαλεία για να λειτουργήσει το επιλεγμένο στοιχείο(α). Ο ArcCatalog είναι παρόµοιος µε τον Windows explorer, ή το εικονίδιο My Computer στο desktop των Windows, αλλά έχει σχεδιαστεί ειδικά για χωρικά δεδοµένα.
Ο ArcCatalog χρησιμοποιείται για: 1. Οργάνωση του περιεχόμενο του GIS σας 2. Διαχείριση σχημάτων γεωβάσης 3. Αναζήτηση και πρόσθεση περιεχομένου σε εφαρμογές ArcGIS 4. Τεκμηρίωση του περιεχόμενου των αρχείων 5. Διαχείριση των GIS servers 6. Διαχείριση πρότυπων μεταδεδομένων Σημείωση: Ως εναλλακτική λύση στη χρήση του ArcCatalog, μπορείτε να ανοίξετε και να εργαστείτε με Παράθυρο Catalog μέσα από τον ArcMap, ArcGlobe και ArcScene, στο οποίο μπορούν να πραγματοποιηθούν όλες οι ίδιες εντολές και λειτουργίες. ArcCatalog: Προεπισκόπηση ArcCatalog: Διαχείριση δεδομένων ArcCatalog: ArcCatalog: Χωρική αναζήτηση
3.1. Ανοίξτε τον ArcCatalog μέσα από το κεντρικό μενού (Έναρξη Προγράμματα ArcGIS ArcCatalog) και συνδέστε την εφαρμογή με τον φάκελο των δεδομένων σας (C: /Data/Greece). Εναλλακτικά από File Connect Folder Τι παρατηρείται; Μπορείτε να διακρίνεται τα διαφορετικά γεωγραφικά αρχεία και τον τύπο των δεδομένων τους; 3.2. Κάνουμε κλικ το αρχείο nomoi.shp και επιλέγουμε Preview (Προεπισκόπηση). Παρατηρείστε ότι είναι επιλεγμένη η καρτέλα Geography. Αλλάξτε το σε Table και δείτε το αποτέλεσμα.. 3.3.Με τον ArcCatalog µπορούµε να έχουµε προεπισκόπηση (previews) για χωρικά και περιγραφικά δεδοµένα που είναι συνδεδεμένα µε αυτά. Δοκιμάστε με τα άλλα αρχεία.
ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ Τα μεταδεδομένα (μετάφραση του όρου metadata, ο οποίος σχηματίζεται από την ελληνική λέξη μετά και τη λατινική λέξη data "δεδομένα") είναι δεδομένα τα οποία περιγράφουν άλλα δεδομένα. Κατά κανόνα, ένα σύνολο μεταδεδομένων περιγράφει ένα άλλο σύνολο δεδομένων, το οποίο αποτελεί μια πηγή. Γιατί δημιουργούνται Διευκόλυνση στην αναζήτηση πληροφοριών Οργάνωση ηλεκτρονικών πηγών Διαλειτουργικότητα Αρχειοθέτηση και συντήρηση ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Αξιοποίηση των χωρικών δεδομένων : Εύκολη και άμεση πρόσβαση ένταξη τους σε μηχανές αναζήτησης Γεωγραφικής Πληροφορίας Γνώση χρήσιμων πληροφοριών αξιολόγηση τους και χρήση τους σε ένα σύνολο εφαρμογών Κοινοτική οδηγία INSPIRE Οδηγία για δημιουργία μιας πανευρωπαïκής δομής χωρικών δεδομένων Ανάγκη για χρήση προτύπων μεταδεδομένων Αναλυτικά για μεταδεδομένα και υποχρεώσεις σχετικά με την οδηγία INSPIRE στο https://drive.google.com/file/d/0b68yy_yn9kzom1jwvvlhynkzyza/edit?usp=sharing Με τον ArcCatalog μπορούμε να συμπληρώνουμε μεταδεδομένα σύμφωνα με επιλεγμένο πρότυπο
3.4. Ανοίχτε τον πίνακα των μεταδομένων του αρχείου nomoi.dbf. Επιλέγουμε την καρτέλα Description και μας ανοίγουν τα μεταδεδομένα του αρχείου. Για να τα επεξεργαστούμε εισάγουμε συμπληρώσουμε πατούμε Edit στις επιλογές και μας ανοίγει η καρτέλα εισαγωγής πληροφοριών. Αρχικά εμφανίζεται η καρτέλα της περιγραφής του στοιχείου (Item Description) αλλά υπάρχει μια μεγάλη ομάδα ενοτήτων για δυνητική ArcCatalog: Χωρική αναζήτηση Ο ArcCatalog µπορεί να πραγµατοποιήσει αναζητήσεις δεδοµένων µε χωρικά κριτήρια καθώς και σε ιδιότητες που αποθηκεύονται στα µεταδεδοµένα (metadata) Κάντε μια αναζήτηση στο ArcGIS Online με λέξη κλειδί το «Greece
ArcCatalog: Διαχείριση δεδομένων Ο ArcCatalog παρέχει ένα περιβάλλον όπου είναι «ασφαλές» να μεταφέρουμε (με cut και paste) χωρικά δεδομένα σε νέους φακέλους ή σε γεωβάσεις, καθώς και μετατροπής μορφότυπου. 3.5. Επιλέξτε το αρχείο nomoi.dbf και κάντε copy paste στον φάκελο σας και μετονομάστε το σε nomoi_2.dbf. Ανοίχτε το αρχείο με τον ArcMap.
ΓΕΩΒΑΣΕΙΣ Η γεωβάση είναι μια συλλογή από γεωγραφικά σύνολα διαφόρων τύπων. Μια γεωβάση περιέχει οµάδες δεδομένων (datasets) Ένα dataset αντιπροσωπεύει µια ενιαία συλλογή πληροφορίας η οποία αντιστοιχεί σε ένα σύνολο οντοτήτων του πραγµατικού χώρου. Τα datasets έχουν κοινές πληροφορίες οι οποίες χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο ακεραιότητας των δεδομένων Πεδία ορισµού (domains) Σχέσεις (relationships) Κοινή Τοπολογία (Common Topology) Μεταδεδοµένα (Metadata) της Υπάρχει η δυνατότητα να δημιουργήσουμε (για απλές εργασίες) είτε Personal είτε File Geodatabase. Ενημερωτικά για σύνθετες εργασίες, δημιουργούμε διαδικτυακές εφαρμογές ArcSDE. Η File Geodatabase είναι νεότερης γενιάς με πολλές δυνατότητες, όποτε είναι και η ζητούμενη επιλογή. (Για περισσότερα σχετικά με τους λόγους επιλογής της File geodatabase διαβάστε στο https://drive.google.com/file/d/0b68yy_yn9kzocgprtgw5djfxdle/edit?usp=sharing Και δείτε το video: http://video.esri.com/watch/1688/geodatabase _dash_ an introduction για αναλυτικές οδηγίες
Στο πλαίσιο αυτού του εργαστηρίου θα δημιουργήσουμε δύο απλές γεωβάσεις, εισάγοντας έτοιμα γεωγραφικά δεδομένα. Η όλη διαδικασία θα γίνει μέσα από τονarccatalog. 3.6. Μέσα από το δενδρόγραμμα του ArcCatalog επιλέξτε τον φάκελο που θα δημιουργηθεί η γεωβάση. Επιλέξτε τον φάκελο σας και από το μενού File New θα εμφανιστεί ένα μεγάλο μενού με τις επιλογές που έχουμε να δημιουργήσουμε νέα γεωγραφική οντότητα στο πρόγραμμα. Παρατηρήστε ότι με τον ίδιο τρόπο, μπορούμε να δημιουργήσουμε και ένα shape file, Layer, Toolbox, dbase Table κλπ. Αλλά με αυτά θα ασχοληθούμε σε άλλο εργαστήριο. Αρχικά θα δημιουργήσουμε μια File Geodatabase και ονομάστε τη «My first Geo.gdb) Μετά θα εισάγουμε έτοιμα δεδομένα σε αυτή τη γεωβάση (αφού προς το παρόν είναι μια άδεια γεωβάση). Με δεξί κλικ πάνω στο αρχείο, εμφανίζεται οι επιλογές μας (feature, table, raster). Αρχικά διαλέγουμε να εισάγουμε τους νομούς της Ελλάδας (όπως στα προηγούμενα παραδείγματα). Μπορούμε είτε με εισαγωγή από τα μενού είτε με drag & drop (αν βλέπουμε στο δενδρόγραμμα το αρχείο που μας ενδιαφέρει). Ονομάζουμε το αρχείο στη γεωβάση (output feature class) έστω ως nomoi_geo (μπορούμε αν θέλουμε να διαγράψουμε μερικά πεδία του περιγραφικού πίνακα πριν τη δημιουργία του νέου αρχείου) και πατάμε ΟΚ. Βλέπουμε ότι το νέο αρχείο έχει εισαχθεί στη γεωβάση. Μπορούμε να εισάγουμε πολλαπλά (με το feature class multiple) αλλά δεν θα έχουμε επιλογές διόρθωσης. Προσπαθήστε να εισάγετε και άλλα δεδομένα, σώστε τη γεωβάση και ανοίξτε τη από ένα καινούργιο ArcMap. Σε άλλο εργαστήριο, θα μάθουμε να στήνουμε από την αρχή μια νέα γεωβάση.