ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Το παρόν αποτελεί τμήμα του ερευνητικού έργου Στρατηγικό Σχέδιο Μάρκετινγκ Κοζάνης που πραγματοποιήθηκε από το Εργαστήριο Τουριστικού Σχεδιασμού, Έρευνας & Πολιτικής τουτμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας & Περιφερειακής Ανάπτυξης στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Επιστημονικός Υπεύθυνος: Αλέξιος Δέφνερ Ομάδα Εργασίας: Νικόλαος Καραχάλης Θεόδωρος Μεταξάς Κλεάνθης Συρακούλης Ευαγγελία Ψαθά Νικολός Βογιαζίδης Σωτηρία Κατσαφάδου Γεωργία Λάλου Νεοκλής Μαντάς Σχεδιασμός τεύχους: Γεωργία Λάλου 1 Σχέδιο Μάρκετινγκ Κοζάνης: Τι είναι και τι προβλέπει; 2 Βασικό Σκεπτικό 3 Σύνδεση με Άλλα Πακέτα 4 4 Προτεινόμενο Μίγμα Προώθησης και Υποστήριξης 5 5 Δυνητικές Ομάδες Στόχοι και Βασικές Στρατηγικές 6 Προτεινόμενες Δράσεις Ανάπτυξης 7 Κοινές Δράσεις και των 5 Πακέτων 8 Στρατηγική Διαχείριση Πακέτου 9 Χρονοδιαγράμματα και Προϋπολογισμοί 1 3 7 13 21 25 26
ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ 1. Προσωπικό αρχείο Γ. Λάλου 2. www.taxydromos.gr 3. mignatiou.com 4. Προσωπικό αρχείο Γ. Λάλου 5. Προσωπικό αρχείο Σ. Κατσαφάδου 6. Προσωπικό αρχείο Γ. Λάλου 7. Προσωπικό αρχείο Γ. Λάλου 8. Προσωπικό αρχείο Γ. Λάλου 9. http://tvxs.gr/news/moysiki/15o-athens-technopolis-jazz-festival 10. http://kprotopappas.wix.com/photos#!photo-stories/citr 11. http://kprotopappas.wix.com/photos#!photo-stories/citr 12. www.olivemagazine.gr 13. Προσωπικό αρχείο Γ. Λάλου 1. Σχέδιο Μάρκετινγκ Κοζάνης: Τι Μέλλον; είναι και τι Προβλέπει για το Τι είναι το σχέδιο Μάρκετινγκ για την Κοζάνη; Είναι μία μακροπρόθεσμη διαδικασία αλληλένδετων ενεργειών και μέτρων με σκοπό τη διατήρηση και αύξηση της ελκυστικότητας της Κοζάνης. Σκοπός είναι μέσα από μία εκτεταμένη έρευνα με ερωτηματολόγια, έρευνα, διαδικασίες διαβούλευσης και εξειδίκευση ενεργειών να σχεδιαστεί μία στρατηγική η οποία θα αναγνωρίζεται από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και κατοίκους και θα εξυπηρετεί ένα κοινό όραμα. Δεν αφορά μόνο τον τουρισμό, ούτε αποτελεί σχέδιο τουριστικής προβολής αλλά σχετίζεται συνολικά με την εικόνα και τη φήμη της Κοζάνης. Στόχος είναι η προσέλκυση νέων κατοίκων, τουριστών, επενδυτών, αλλά και η τόνωση της υπερηφάνειας και ταύτισης των κατοίκων με την πόλη τους. Αφετηρία είναι οι υπάρχοντες κάτοικοι, η ιστορία και η δυναμική της πόλης. Η Κοζάνη θα αποτελέσει ουσιαστικά μία από τις πρώτες ελληνικές πόλεις όπου θα γίνει προσπάθεια για να χρησιμοποιηθούν ανοιχτές διαδικασίες για τον προσδιορισμό της ταυτότητας και τη βελτίωση της φήμης και της εικόνας της πόλης. Τι είναι τα «πακέτα»; Το Σχέδιο εξειδικεύεται σε 5 θεματικά «πακέτα» με τις εξής θεματικές: α) Κληρονομιά & Σύγχρονος Πολιτισμός, β) ΑποκριάΕιδικά Γεγονότα, γ) Επιχειρηματικότητα, δ) Ενέργεια-Εκπαίδευση, ε) Τουρισμός-Γαστρονομία. Κάθε πακέτο αποτελεί έναν αυτόνομο σύντομο «οδικό χάρτη» με ενέργειες, προτεραιότητες και στρατηγικές. Τι έχει γίνει μέχρι τώρα; Έχει πραγματοποιηθεί έρευνα με ερωτηματολόγια στους κατοίκους, τους επισκέπτες και τους επιχειρηματίες της Κοζάνης και δομημένες συνεντεύξεις με φορείς. Έχει γίνει ανάλυση της κατάστασης μέσω μελετών για την Κοζάνη καθώς και ανάλυση της εφαρμογής στρατηγικών πόλεων του εξωτερικού με στόχο την καταγραφή καλών πρακτικών στο τομέα του μάρκετινγκ και branding πόλεων. Τέλος έχουν ολοκληρωθεί οι ανοικτές διαδικασίες διαβούλευσης 1
2 στο διαδίκτυο και μέσω της μεθόδου GOPP. Η επιθυμητή ταυτότητα που προκύπτει βασίζεται στις έννοιες της «δημιουργικότητας» και της «ενέργειας», καταλήγοντας στο γενικό σλόγκαν «Κοζάνη-Δημιουργική πόλη γεμάτη ενέργεια». Ποια θα είναι τα αναμενόμενα αποτελέσματα; Η εφαρμογή των προτάσεων του σχεδίου θα τονώσει το αίσθημα ταύτισης των κατοίκων με την πόλη αλλά και θα προσελκύσει τουρίστες, νέους κατοίκους, επενδύσεις και επιχειρήσεις, εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό κ.ά. Παράλληλα όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς θα προβάλουν μία ενιαία εικόνα, ενώ η πόλη δεν θα βασίζεται πλέον σε άλλους φορείς [Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (ΕΟΤ), Περιφέρεια, κ.λπ.] για την αποτελεσματική προβολή της. Ποιος θα είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή του; Όπως δείχνει η εμπειρία άλλων πόλεων, είναι αποτελεσματικότερο να έχει το κύριο συντονισμό του Σχεδίου Μάρκετινγκ ο Δήμος υποστηριζόμενος από την Ειδική Ομάδα Διαχείρισης και το Γραφείο Μάρκετινγκ. Ωστόσο, σε κάθε πακέτο ένας ή περισσότεροι φορείς έχουν μεγαλύτερη ευθύνη στην εφαρμογή των ενεργειών προβολής. Το σημαντικότερο σημείο ωστόσο είναι ότι την τελική ευθύνη για την εφαρμογή αναλαμβάνει κάθε φορέας, επιχείρηση και συλλογικότητα της Κοζάνης η οποία εκπροσωπεί ή προβάλλει την πόλη μέσα από τη δραστηριότητά της. Κάθε πακέτο ουσιαστικά αποτελεί έναν αυτόνομο βασικό οδηγό πάνω στον οποίο καλούνται να σχεδιαστούν όλες οι δράσεις που έχουν σχέση με την προβολή του συγκεκριμένου τομέα. Το κρίσιμο σημείο είναι να υπάρχει συνεχής ενημέρωση σχετικά με τις δράσεις, τις ευκαιρίες προβολής και το χρονοδιάγραμμα ώστε να αυξηθούν οι συνέργειες-αυτό θα γίνεται μέσω του κεντρικού ιστότοπου (portal): www.kozanimarketing.gr. Παράλληλα θα δημιουργηθεί προωθητικό υλικό το οποίο θα είναι διαθέσιμο, κατόπιν αιτήματος, σε οποιονδήποτε φορέα το χρειαστεί. Θα πρέπει να τονιστεί ότι το Σχέδιο Μάρκετινγκ θα υλοποιηθεί μέσω δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης που ήδη είναι διαθέσιμη (π.χ. για τουριστική προβολή, συμμετοχή σε εκθέσεις), κυρίως όμως θα στηριχθεί σε εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης. Πολλές δράσεις θα υλοποιούνται μέσω του διαδικτύου χωρίς κόστος. 2. Βασικό Σκεπτικό Το συγκεκριμένο πακέτο περιλαμβάνει τις βασικές ενέργειες για την προσέλκυση τουρισμού στην Κοζάνη, ο οποίος θα προέρχεται από διαφορετικούς τομείς. Η Κοζάνη έχει εμπειρία στον τομέα του τουρισμού, καθώς διοργανώνει κάθε χρόνο ένα από τα μεγαλύτερα ειδικά γεγονότα στην Ελλάδα την περίοδο της Αποκριάς, συγκεντρώνοντας μεγάλο πλήθος επισκεπτών. Ο γαστρονομικός τουρισμός συμπεριλαμβάνεται στο πακέτο, ωστόσο λόγω της ιδιαίτερης δυναμικής που φαίνεται να έχει στην πόλη με το προϊόν του κρόκου να είναι μοναδικό και διεθνώς γνωστό, διακρίνεται από τις υπόλοιπες τουριστικές αναφορές. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στους παρακάτω στόχους: Καθιέρωση της Κοζάνης ως τουριστικής πόλης με ποικίλες δραστηριότητες όλο το χρόνο. Διαμόρφωση μιας περιοχής φιλικής και φιλόξενης προς τον επισκέπτη που παρέχει αρκετές διευκολύνσεις (με ενημέρωση, κ.λπ.). Οργάνωση και συνεργασία των τουριστικών υποδοχέων της περιοχής. Καθιέρωση της πόλης ως αξιόλογου ελληνικού γαστρονομικού προορισμού και στήριξη των τοπικών προϊόντων και εστιατορίων. 3
3. Σύνδεση με Αλλα Πακέτα Το πακέτο ΤουρισμόςΓαστρονομία επηρεάζει και επηρεάζεται από όλα τα υπόλοιπα πακέτα. Με το πακέτο Κληρονομιά & Σύγχρονος Πολιτισμός: Εκδηλώσεις που συγκεντρώνουν τουριστικό κοινό, όπως η Αποκριά ή μουσικά φεστιβάλ, έχουν άμεση σχέση με την κληρονομιά και το σύγχρονο πολιτισμό της πόλης. Με το πακέτο Αποκριά-Ειδικά Γεγονότα: τα δύο αυτά πακέτα επικαλύπτονται καθώς όλα τα ειδικά γεγονότα συμβάλλουν στην ενίσχυση του τουρισμού στην πόλη. Με το πακέτο Επιχειρηματικότητα: υπάρχει σύνδεση λόγω των επιχειρήσεων και των φορέων που καλούνται να συμμετέχουν στη δημιουργία της πόλης ως αξιόλογου τουριστικού προορισμού, ικανού να φιλοξενήσει διαφορετικά κοινά. 4 Με το πακέτο ΕνέργειαΕκπαίδευση: Υπάρχουν προτεινόμενες εκδηλώσεις που προσελκύουν εξειδικευμένο τουριστικό κοινό, όπως το τριήμερο φεστιβάλ προβολής εξειδικευμένων ταινιών που αφορούν στην ενέργεια και τη γεωλογία. 4. Προτεινόμενο Μίγμα Προώθησης και Υποστήριξης Για να προσελκυθεί το απαραίτητο κοινό και να ενημερωθούν οι ενδιαφερόμενοι είναι απαραίτητο να διαμορφωθεί ένα ποικιλόμορφο μείγμα προώθησης. Τα προωθητικά μέσα που θα χρησιμοποιηθούν για το συγκεκριμένο πακέτο είναι τα εξής: Στον κεντρικό ιστότοπο της Κοζάνης θα υπάρχει συνεχής ενημέρωση για τις εκδηλώσεις τουρισμού και γαστρονομίας και τις διοργανώσεις των ειδικών γεγονότων. Ο ιστότοπος θα υποστηρίζει ελληνική και αγγλική γλώσσα. Δημιουργία app από τον κεντρικό ιστότοπο της Κοζάνης, διαθέσιμο δωρεάν για εγκατάσταση σε όποιον ενδιαφερόμενο. Δημιουργία media kit, το οποίο θα διανέμεται σε επισκέψεις δημοσιογράφων, επισκεπτών, κ.λπ. Έντονη παρουσία και ενημέρωση της Κοζάνης ως τουριστικού και γαστρονομικού προορισμού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Συνεχής ενημέρωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για τα γεγονότα και τακτικές αύξησης ακολούθων σε συνδυασμό με διαγωνισμούς που θα προσελκύουν κοινό στην Κοζάνη (π.χ. δωρεάν διαμονή για 1 βράδυ). Προτείνεται να δημιουργηθεί τουριστικός χάρτης της πόλης της Κοζάνης με τα σημαντικά σημεία ενδιαφέροντος. Παράλληλα με τα σημεία μέσα στην πόλη θα αναφέρεται το σύνολο των ειδικών γεγονότων και κοντινές περιοχές ενδιαφέροντος στην ΠΕ. Ο χάρτης θα είναι διαθέσιμος στο διαδίκτυο αλλά και σε έντυπη μορφή στο Δήμο, τα ξενοδοχεία και επιλεγμένες επιχειρήσεις. Για την προώθηση της γαστρονομίας της Κοζάνης, προτείνεται να δημιουργηθεί ένα γαστρονομικό φυλλάδιο που θα αναφέρει τα τοπικά προϊόντα σε σχέση με την παράδοση και τον τόπο. Παράλληλα θα αναγράφονται και οι συνεργαζόμενες επιχειρήσεις της πόλης καθώς και συνταγές. Το booklet θα είναι διαθέσιμο ηλεκτρονικά μέσα από τον κεντρικό ιστότοπο της Κοζάνης και σε έντυπη μορφή σε επιλεγμένα σημεία. Αφιερώματα της πόλης ως γαστρονομικού προορισμού σε περιοδικά γαστρονομικού ενδιαφέροντος. Ανακοινώσεις της συνολικής τουριστικής εικόνας της πόλης σε σχετικού ενδιαφέροντος περιοδικά έντυπα. 5
Δελτία τύπου για τη διοργάνωση των ειδικών γεγονότων. Τηλεοπτικό σποτ για την Κοζάνη στο συνολική ιδέα του branding ως «Δημιουργικής Πόλης Γεμάτης Ενέργειας» το οποίο θα προβάλεται σε τηλεοπτικούς σταθμούς της Ελλάδας και των Βαλκανίων. Το τηλεοπτικό αυτό σποτ καλό είναι να προβάλεται και σε στρατηγικά σημεία συγκέντρωσης κοινού, από όπου διευκολύνεται η διάχυση της πληροφορίας, όπως αεροδρόμια, σταθμούς των ΚΤΕΛ, εκθέσεις στις οποίες αντιπροσωπεύεται η Κοζάνη, κ.λπ. Ξεχωριστό τηλεοπτικό σποτ προτείνεται να δημιουργηθεί και για την Αποκριά, τη Γιορτή Λαζαρίνων, το Lake Party και το Γαστρονομικό Φεστιβάλ σε κρατικό τηλεοπτικό σταθμό, καθώς αυτά τα δύο ειδικά γεγονότα αναμένεται να συγκεντρώσουν πολυπληθές κοινό και να αποτελέσουν ορόσημο για την πόλη. Για εύκολη προσβασιμότητα, κατεύθυνση και προσανατολισμό, προτείνεται η δημιουργία εμφανούς σήμανσης προς τόπους ενδιαφέροντος εκτός Κοζάνης (π.χ. Αιανή, Κρόκος, Βελβεντός). Προτείνεται η υιοθέτηση τακτικών familirisation trip, κατά τις οποίες ο Δήμος Κοζάνης μπορεί να καλεί επαγγελματίες που έχουν τη δυνατότητα να διαχέουν την πληροφορία στο εξωτερικό κοινό, όπως αρθρογράφοι σε εφημερίδες, τουριστικά έντυπα, blogs και ιστότοπους που ασχολούνται με τον τουρισμό ή έχουν δυναμική σε θέματα αστικής κουλτούρας, food bloggers για ζητήματα γαστρονομίας, κ.λπ., με καλυπτόμενα έξοδα και σκοπό την παρουσίαση της πόλης και της ταυτότητάς της σε συνδυασμό με εκάστοτε ειδικά γεγονότα. Προτείνεται η δημιουργία ειδικής σήμανσης της τοπικής γαστρονομικής ταυτότητας που θα αφορά στο δίκτυο των τοπικών εστιατορίων. 6 5. Δυνητικές Ομάδες Στόχοι και Βασικές Στρατηγικές Παρακάτω αναφέρονται οι ομάδες-στόχοι του συγκεκριμένου πακέτου και οι βασικές στρατηγικές που προτείνεται να ακολουθηθούν ανά ομάδα-στόχο. α) Φίλοι και επαγγελματίες της Τζαζ μουσικής Στην Κοζάνη προτείνεται να αναβιώσει και να ενισχυθεί το Διεθνές Φεστιβάλ Τζαζ Μουσικής. Το στοχευμένο κοινό θα ενημερώνεται μέσα από το διαδικτυακό τόπο του φεστιβάλ και μέσω δικτύωσης και ανακοινώσεων με Μουσικούς Συλλόγους και Πολιτιστικούς Οργανισμούς και Φορείς της περιοχής, της Ελλάδας και διεθνείς. Ενδεικτικά αναφέρονται: Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος, Μουσικός και Εκπαιδευτικός Οργανισμός Ελλάδας, Πανελλήνια Ένωση Αποφοίτων Ωδείων και Μουσικών Δημόσιας Εκπαίδευσης, Σύλλογος Φίλων Τζαζ και Δημιουργικής Μουσικής, Σύλλογος Φίλων Τζαζ Κοζάνης, Δημοτικό Ωδείο Κοζάνης, 1 7
Ωδείο Δημήτρη Δημόπουλου-Κοζάνη, Ωδείο Σύγχρονο Κέντρο Μουσικών Σπουδών -Κοζάνη, Δημοτικό Ωδείο Σερβίων, Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, Κρατικό Ωδείο Αθηνών, Παγκόσμιος Σύλλογος Σχολών Τζαζ (IASJ), Ευρωπαϊκό Δίκτυο Τζαζ (EJN), Διεθνής Οργανισμός Φεστιβάλ Τζαζ (IJFO). β) Φυσιολάτρες, οικολόγοι, περιπατητές-ορειβάτες, μικροί χειροτέχνες επαγγελματίες Πρόκειται για κοινό που στοχεύεται μέσω της οικογιορτής Γιορτές της γης που διοργανώνεται με επιτυχία πολλά χρόνια και του προτεινόμενου Φεστιβάλ Περιπατητών, αξιοποιώντας το ενδιαφέρον φυσικό τοπίο στην περιοχή. Οι δραστηριότητες προβολής θα πραγματοποιηθούν μέσα από τον κεντρικό ιστότοπο της Κοζάνης και δικτύωσης και ενημερώσεων σε σχετικούς συλλόγους, όπως: Ένωση Ελλήνων Οικολόγων, Ελληνική Οικολογική Εταιρεία, Οικολογική Κίνηση Κοζάνης, Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας-Αναρρίχησης, Πεζοπορικός Όμιλος Αθηνών, Ελληνικός Ορειβατικός Σύνδεσμος Αθηνών, Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, Σύλλογος Ελλήνων Ορειβατών Κοζάνης, Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Κοζάνης, Ορειβατικός Σύλλογος Βελβεντού, Ένωση Ελλήνων Δημιουργών Χειροτεχνικών Αντικειμένων και Πλαστικών Τεχνών. γ) Παραγωγοί και έμποροι τοπικών και ελληνικών προϊόντων Αυτή η ομάδα-στόχος προκύπτει λόγω του προτεινόμενου γαστρονομικού φεστιβάλ. Η προώθηση θα γίνει μέσω του κεντρικού ιστότοπου της Κοζάνης, ανακοινώσεων σε πανελλήνιους και τοπικούς συλλόγους, σε σχετικά περιοδικά γαστρονομικού ενδιαφέροντος (π.χ. Γαστρονόμος, CookBook, Olive, Γλυκές Αλχημείες, Οινολογία, κ.ά.) και σε δημοφιλή food blogs (www.pandespani.com, www.madameginger. com, caruso.gr, κ.ά.) Για την επιτυχία του φιλόδοξου γαστρονομικού φεστιβάλ, προτείνεται και η δημιουργία τηλεοπτικού σποτ. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω συλλογικές ενώσεις: Ένωση Ελλήνων Παραγωγών και Εμπόρων Σπόρων, Πανελλήνια Συνομοσπονδία Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών, Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Κοζάνης-Σερβίων, Γυναικείοι Αγροτουριστικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικός Συνεταιρισμός Βελβεντού, Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών, Γεωπονικός Σύλλογος ΠΕ Κοζάνης, 3 2 8 Προηγούμενη Σελίδα: 1. Δημοτικό Ωδείο Κοζάνης. Τρέχουσα Σελίδα: 2. Περιπατητικός τουρισμός. Απέναντι Σελίδα: 3. Παραγωγή και συγκομιδή Κρόκου Κοζάνης. 9
Ένωση Αγροτών Βιοκαλλιεργητών Βόρειας Ελλάδας, Σύνδεσμος Βιοκαλλιεργητών Θεσσαλίας, Αναγκαστικός Συνεταιρισμός Κροκοπαραγωγών Κοζάνης, Σύνδεσμος Εστιατόρων, Ελληνική Ομάδα Γαστρονομίας, Ένωση Ελλήνων Οινολόγων. δ) Νεανικό μουσικό κοινό Ένα μουσικό φεστιβάλ για τους νέους δημιουργούς διοργανώνεται ήδη και προτείνεται να ενισχυθεί. Η προβολή του θα γίνει μέσω ανάλογου έντυπου τύπου (που να απευθύνεται σε μουσικό και νεανικό κοινό), δελτίων τύπου προς τα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μέσων κοινωνικής δικτύωσης και του κεντρικού ιστότοπου της Κοζάνης. ε) Επιχειρήσεις εστίασης ΠΕ Κοζάνης 5 Μακεδονίας. 4 Προτείνεται η δημιουργία ενός δικτύου των επιχειρήσεων εστίασης που δραστηριοποιούνται στην πόλη της Κοζάνης αλλά και στην ευρύτερη περιοχή. Το δίκτυο αυτό χαρακτηρίζεται από ειδική σήμανση τοπικής ταυτότητας. Η ενημέρωση θα πραγματοποιηθεί μέσω των υπευθύνων των διοργανώσεων στον τοπικό τύπο και προσωπικών καλεσμάτων. 6 10 στ) Ένωση Ξενοδόχων Κοζάνης-Πτολεμαΐδας Κρίνεται απαραίτητη η συνεργασία τους με τους υπεύθυνους της κάθε διοργάνωσης, προκειμένου να υπάρξει υψηλό επίπεδο παροχής υπηρεσιών και συνδυασμένα πακέτα προσφορών για τη φιλοξενία των επισκεπτών. ζ) Τοπικός τύπος, τοπικοί διαδικτυακοί σύνδεσμοι, τοπικά ενημερωτικά έντυπα Σκοπός είναι η διάχυση της πληροφορίας μέσω αυτών των συνδέσμων στο τοπικό κοινό της Κοζάνης και της ευρύτερης Περιφέρειας Δυτικής 11
Προηγούμενη Σελίδα: 4. Ξενοδοχείο Ερμιόνη. 5,6. Χώροι εστίασης στην Κοζάνη. Τρέχουσα Σελίδα: 7,8. Χώροι εστίασης στην Κοζάνη. 6. Προτεινόμενες Δράσεις Ανάπτυξης Παρακάτω παρουσιάζονται οι κύριες προτάσεις για το πακέτο Τουρισμός-Γαστρονομία και οι εξειδικευμένες δράσεις τους. 6.1 Οργάνωση Τουριστικών Υπηρεσιών και Δήμου Κοζάνης 7 Η συνεργασία και η σωστή λειτουργία των τουριστικών υπηρεσιών της πόλης, σε συνδυασμό με θετικά εκτιμούμενες από το κοινό προσφερόμενες υπηρεσίες τους, συμβάλλουν στην τόνωση του τουρισμού στην πόλη. Δράσεις: 8 Συνεργασία των ξενοδοχειακών μονάδων με το γραφείο προβολής και μεταξύ τους, με στόχο την παροχή ειδικών προσφορών καθ όλη την διάρκεια της χρονιάς με βάση τα ειδικά γεγονότα και την επισκεψιμότητα, καλύπτοντας όλες τις ηλικιακές ομάδες επισκεπτών και ανάλογα με την οικονομική δυνατότητά τους (χρονικός ορίζοντας προετοιμασίας και υλοποίησης: 1 μήνας/ μηνιαίες ή τακτικές συναντήσεις). Συνεργασία των εστιατορίων της πόλης με το γραφείο προβολής και τους τοπικούς παραγωγούς, προκειμένου να υπάρξουν συνεργασίες προμήθειας τοπικών προϊόντων και δημιουργίας ειδικών μενού που να αναδεικνύουν την τοπική γαστρονομική ταυτότητα (χρονικός ορίζοντας προετοιμασίας: 2 μήνες/μηνιαίες ή τακτικές συναντήσεις). Προβολή του συνόλου των ξενοδοχείων και των συνεργαζόμενων εστιατορίων στον κεντρικό ιστότοπο της Κοζάνης (χρονικός ορίζοντας υλοποίησης: 1 μήνας). Ειδική προβολή της Λίμνης και των δραστηριοτήτων αναψυχής/ αθλητισμού/πολιτισμού που προσφέρει (προϋποθέτει την ολοκλήρωση των σχετικών έργων από τον Ναυτικό Όμιλο). Ενίσχυση δράσεων που ήδη διοργανώνονται στο λιμναίο μέτωπο (Lake festival, εκδηλώσεις ΔΗΠΕΘΕ). 12 13
9 6.2 Μουσικός Τουρισμός Στόχος είναι η διατήρηση και ενίσχυση υπαρχόντων μουσικών ειδικών γεγονότων που στοχεύουν σε διαφορετικά ηλικιακά κοινά και διαφορετικά είδη μουσικής. Ο χρονικός ορίζοντας προετοιμασίας υπολογίστηκε με βάση το χρόνο υλοποίησης, το μέγεθος του γεγονότος και την καταλληλότητα του χρόνου ανακοίνωσης καλεσμάτων και προετοιμασίας, π.χ. Ιούλιος-Αύγουστος αποτελεί «νεκρή περίοδο». Δράσεις: Διεθνές Φεστιβάλ Τζαζ Μουσικής. Αναβίωση και ενίσχυση του φεστιβάλ μέσω προβολής και δικτύωσης με λοιπά jazz festivals στην Ελλάδα (Καλαμάτα, Λακωνία, Αθήνα). Δημιουργία εργαστηρίων τζαζ μουσικής, κάλεσμα Ελλήνων και ξένων jazz μουσικών, ούτως ώστε να δημιουργηθεί στοχευμένο κοινό. Οι κύριοι διοργανωτές προτείνεται να είναι ο «Σύλλογος Φίλων Τζαζ Μουσικής Κοζάνης», τα Ωδεία της πόλης και η Δημοτική Επιχείρηση Πολιτισμού, Αθλητισμού και Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Κοζάνης σε συνεργασία με την ΠΕ Κοζάνης (χρονικός ορίζοντας προετοιμασίας: 6 μήνες/χρόνος υλοποίησης: Σεπτέμβριος). Μουσικό Φεστιβάλ Νέων Δημιουργών Κοζάνης. Στοχευμένο νεανικό κοινό. Κάλεσμα από όλη την Ελλάδα με δημιουργία ειδικών προσφορών, παράλληλες εκδηλώσεις στην πόλη με στόχο τη μύηση στη μουσική παράδοση της Κοζάνης και της περιοχής. Προτείνεται να οργανωθούν δημιουργικά εργαστήρια για νέους μουσικούς από τα Ωδεία της πόλη. Οι διοργανωτές προτείνεται να είναι τα Ωδεία της πόλης, οι Μουσικοί Σύλλογοι που δραστηριοποιούνται στην πόλη, ο Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών και η Δημοτική Επιχείρηση Πολιτισμού, Αθλητισμού και Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Κοζάνης (χρονικός ορίζοντας προετοιμασίας: 7 μήνες/χρόνος υλοποίησης: Δεκέμβριος). 6.3 Τουρισμός για Φυσιολάτρες Στόχος είναι η προσφορά θερινού ορεινού τουρισμού, καλύπτοντας με δύο ειδικά γεγονότα διαφορετικά κοινά με επακόλουθες συγκεκριμένες και διαφορετικές δραστηριότητες. Το ένα υφίσταται επιτυχημένα αρκετά χρόνια και το άλλο προτείνεται, καλύπτοντας έλλειμμα στο συγκεκριμένο κοινό που απευθύνεται. Δράσεις: Φεστιβάλ «Γιορτές της Γης» Δ. Εορδαίας. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία αν και δεν είναι στα όρια του Δήμου, έχει υπερτοπικό χαρακτήρα και έχει καθιερωθεί σε όλο το Νομό δεν είναι σκόπιμο επομένως να προταθεί ένα ανταγωνιστικό γεγονός. Διατήρηση της επιτυχημένης οικολογικής γιορτής με στοχευμένο κοινό τα τελευταία 14 χρόνια ως έχει, με παράλληλη προβολή στον κεντρικό ιστότοπο της Κοζάνης και διάθεση δωρεάν λεωφορείων από το Δήμο Κοζάνης για μετάβαση στη Βλάστη με σκοπό οι επισκέπτες να κάνουν στάση στην πόλη, επωφελούμενοι μιας αυθημερόν επίσκεψης (χρονικός ορίζοντας προετοιμασίας: 4 μήνες/χρόνος υλοποίησης: Ιούλιος). Περαιτέρω ενίσχυση μικρότερων φεστιβάλ και εορτασμών που ήδη διοργανώνονται κάθε χρόνο με επιτυχία (π.χ. Γιορτή Λαζαρίνων, Γιορτή Ροδάκινου στο Βελβεντό, Lake Party στη 14 15
10 11 Προηγούμενη Σελίδα: 9. Στιγμιότυπο από Τζαζ Φέστιβαλ. Τρέχουσα Σελίδα: 10. Στιγμιότυπο από τις Γιορτές της Γης στη Βλάστη Κοζάνης. 11. Βουνά περιοχής της Κοζάνης. Νεράιδα) Φεστιβάλ Περιπατητών. Προτείνεται η δημιουργία ενός νέου φεστιβάλ από το Δήμο Κοζάνης στους γειτονικούς ορεινούς όγκους μέσω διαδρομών σε μονοπάτια, με στόχο το περιπατητικό κοινό. Το φεστιβάλ θα περιλαμβάνει αρχικές δραστηριότητες στην πόλη και στη συνέχεια σε συγκεκριμένο χώρο camping, πιθανές μουσικές εκδηλώσεις, κ.λπ. Διοργανωτές του ειδικού γεγονότος προτείνεται να είναι ο «Σύλλογος Ελλήνων Ορειβατών Κοζάνης», ο «Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Κοζάνης», ο «Ορειβατικός Σύλλογος Βελβεντού», η «Οικολογική Κίνηση Κοζάνης», το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας που εκπονεί το πρόγραμμα «Δίκτυο Περιπατητικών Μονοπατιών στον Νομό Κοζάνης-Ανάπτυξη Εναλλακτικών Μορφών Τουρισμού» και η Δημοτική Επιχείρηση Πολιτισμού, Αθλητισμού και Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Κοζάνης σε συνεργασία με την ΠΕ Κοζάνης (χρονικός ορίζοντας προετοιμασίας: 5 μήνες/χρόνος υλοποίησης: Αύγουστος). 6.4 Γαστρονομικός Τουρισμός Με αφετηρία το διεθνώς γνωστό «κρόκο Κοζάνης», πανελληνίως γνωστά τοπικά προϊόντα και την ύπαρξη εστιατορίων με γαστρονομικό ενδιαφέρον στην περιοχή, προτείνεται η ανάδειξη της πόλης ως γαστρονομικού προορισμού ιδιαίτερου ενδιαφέροντος με παράλληλες δράσεις. Δράσεις: Γιορτή του Κρόκου. Το 2013 είχε διοργανωθεί η «γιορτή του κρόκου» ή αλλιώς «κριτσμάς» στην Κοζάνη. Προτείνεται η αναβίωση και αναβάθμιση σε γαστρονομικό φεστιβάλ μεγάλης διάρκειας (5-7 ημέρες) με σήμα κατατεθέν τον κρόκο Κοζάνης. Ως υπεύθυνοι διοργάνωσης προτείνονται: ο «Αναγκαστικός Συνεταιρισμός Κροκοπαραγωγών Κοζάνης», οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί Κοζάνης, ο Σύνδεσμος Εστιατόρων Κοζάνης σε συνεργασία με το Δήμο Κοζάνης και την ΠΕ Ενότητα Κοζάνης. Η περίοδος που προτείνεται να επιλεγεί είναι ο Οκτώβριος, όταν 16 17
20 το λουλούδι του κρόκου ανθίζει. Ως δραστηριότητες προτείνονται οι επισκέψεις στα ανθισμένα χωράφια, η επίδειξη συλλογής και επεξεργασίας του φυτού, η έκθεση των προϊόντων του κρόκου, η παράλληλη έκθεση όλων των παραδοσιακών, τοπικών προϊόντων της Κοζάνης, της ευρύτερης περιοχής και τοπικών προϊόντων από όλη την Ελλάδα καθώς και η δημιουργία επιστημονικής ημερίδας. Στόχος είναι η συνάντηση, η μεταφορά γνώσεων και οι μελλοντικές συνεργασίες ανάμεσα σε εμπόρους, παραγωγούς, επαγγελματίες και καταναλωτές. Παράλληλα προτείνεται και η δημιουργία επιστημονικής ημερίδας και να καθιερωθεί ως αγροτικό και γαστρονομικό γεγονός στον ελληνικό χώρο (χρονικός προσδιορισμός προετοιμασίας γεγονότος: 6 μήνες/ χρόνος υλοποίησης: Οκτώβριος). Χρήση των τοπικών προϊόντων από τα τοπικά εστιατόρια και δημιουργία μενού τοπικών προϊόντων. Δημιουργία ενός δικτύου εστιατορίων στο οποίο οι συμμετέχοντες θα δημιουργούν ένα πρωτότυπο μενού του μήνα με τοπικά προϊόντα και ανά ημέρες θα παρέχεται από τα συνεργαζόμενα εστιατόρια. Επίσης, προτείνεται η διαμόρφωση ειδικής σήμανσης τοπικής γαστρονομικής ταυτότητας για το δίκτυο των εστιατορίων (χρόνος υλοποίησης: όλη τη διάρκεια του χρόνου, μηνιαίες συναντήσεις). Δημιουργία φυλλαδίου που να ειδικεύεται στα τοπικά προϊόντα, πού ακριβώς παράγονται και πού μπορεί να τα βρει ο επισκέπτης. Πρόταση ενσωματωμένου χάρτη «διαδρομές γαστρονομίας στην Κοζάνη» που να αφορά όχι μόνο στην πόλη αλλά και τα γύρω χωριά. Αναφορά και παρουσίαση των συνεργαζόμενων εστιατορίων της πόλης. Η διάθεση μπορεί να γίνεται ηλεκτρονικά μέσω του κεντρικού ιστότοπου είτε σε έντυπη μορφή σε επιλεγμένα σημεία διανομής (χρονικός ορίζοντας υλοποίησης: 2-3 μήνες). Δημιουργία τηλεοπτικού σποτ με θέμα τη «Γιορτή του Κρόκου». Το σποτ προτείνεται να διανεμηθεί σε κρατικό τηλεοπτικό σταθμό, σε ιστότοπους σχετικού ενδιαφέροντος, στον κεντρικό ιστότοπο της Κοζάνης και σε συγκοινωνιακούς σταθμούς της Ελλάδας και των Βαλκανίων. Θα προβάλεται το ειδικό γεγονός και οι παράλληλες προτεινόμενες εκδηλώσεις. 7. Κοινές Δράσεις και των 5 Πακέτων Στην ενότητα αυτή περιγράφονται οι κοινές δράσεις όλων των πακέτων που αφορούν τόσο στη συνολική προβολή της πόλης στο πλαίσιο της κεντρικής ιδέας του παρόντος Σχεδίου Μάρκετινγκ και σύμφωνα με το γενικό σλόγκαν όσο και στην επιμέρους προβολή όλων των πακέτων και καθενός από αυτά. Συγκεκριμένα, οι δράσεις αυτές περιλαμβάνουν: 1. Διαγωνισμό για το λογότυπο της Κοζάνης με βάση το σλόγκαν της πόλης. Το νέο λογότυπο της πόλης της Κοζάνης καλείται να συμπυκνώσει την επιθυμητή νέα εικόνα της πόλης, όπως προσδιορίστηκε από τους επιλεγμένους άξονες του Στρατηγικού Σχεδίου Μάρκετινγκ και αποτυπώνεται στα πακέτα. Το λογότυπο συνοδεύει όλες τις επιμέρους δράσεις προβολής της πόλης σε όποιο πακέτο και αν εντάσσονται αυτές ενώ επιπλέον χαρακτηρίζει την παρουσία του δήμου στο διαδίκτυο, τα λοιπά μέσα επικοινωνίας αλλά και το φυσικό δημόσιο χώρο της πόλης. Λόγω της δύναμης που εμπεριέχεται δυνητικά στο λογότυπο, αλλά και για την καλύτερη διάχυση των στόχων του σχεδίου μάρκετινγκ προτείνεται η ανάδειξή του μέσω πανελλήνιου διαγωνισμού. 2. Πανελλήνιο διαγωνισμό για τη δημιουργία τηλεοπτικού σποτ για την Κοζάνη, βασισμένο στην κεντρική ιδέα της «Δημιουργικής Πόλη Γεμάτης Ενέργεια» το οποίο θα προβάλλεται σε τηλεοπτικούς σταθμούς της Ελλάδας και των Βαλκανίων. Το τηλεοπτικό αυτό σποτ θα προβάλλεται επίσης σε οθόνες τοποθετημένες σε στρατηγικά σημεία συγκέντρωσης κοινού εντός και εκτός πόλης, με στόχο τη μεγαλύτερη διάχυση της πληροφορίας. Τέτοια σημεία μπορεί να είναι αεροδρόμια, σταθμοί των ΚΤΕΛ, εκθέσεις στις οποίες αντιπροσωπεύεται η Κοζάνη κ.λπ. Για την επίτευξη καλύτερου αποτελέσματος αλλά και για την ευρύτερη διάχυση των στόχων του Σχεδίου Μάρκετινγκ, προτείνεται η δημιουργία του σποτ μέσω πανελλήνιου διαγωνισμού. Εκτός από το κεντρικό σποτ, που θα είναι ενιαίο για όλα τα πακέτα, προβλέπεται και η δημιουργία 21
22 ξεχωριστού τηλεοπτικού σποτ για την Αποκριά ή και το Γαστρονομικό Φεστιβάλ, όπως περιγράφονται στα αντίστοιχα πακέτα, καθώς αυτά τα δύο ειδικά γεγονότα αναμένεται να συγκεντρώσουν πολυπληθές κοινό και να αποτελέσουν ορόσημο για την πόλη. 3. Λειτουργία info point σε κατάλληλα επιλεγμένο δημοτικό ή άλλο δημόσιο χώρο, με στόχο την εξυπηρέτηση και ενημέρωση των επισκεπτών. Εκτός από τους δημοτικούς υπαλλήλους που θα εκπαιδευτούν και θα αναλάβουν το ρόλο της ενημέρωσης του κοινού, το info point θα στελεχωθεί και με εθελοντές φοιτητές ώστε να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες και το παρατεταμένο ωράριο λειτουργίας κατά τις ημέρες διοργάνωσης της Αποκριάς και των ειδικών γεγονότων. 4. Διοργάνωση familirisation trips για επαγγελματίες από το χώρο που καλύπτει το κάθε πακέτο και γενικότερα για εκπροσώπους των αντίστοιχων πολλαπλασιαστών κάθε πακέτου, με στόχο την απόκτηση βιωματικής εμπειρίας και τη διάχυση της πληροφορίας. Επί παραδείγματι, για τα πακέτα τουρισμού-γαστρονομίας και αποκριάς-ειδικών γεγονότων, ο Δήμος Κοζάνης μπορεί να καλεί επαγγελματίες που έχουν τη δυνατότητα να διαχέουν την πληροφορία στο εξωτερικό κοινό, όπως αρθρογράφους σε εφημερίδες, τουριστικά έντυπα, blogs και ιστοσελίδες με κεντρικό θέμα τον τουρισμό ή θέματα αστικής κουλτούρας, foodbloggers κ.ά, με καλυπτόμενα έξοδα και σκοπό την παρουσίαση της πόλης και της ταυτότητάς της σε συνδυασμό με την προβολή των εκάστοτε ειδικών γεγονότων. Αντιστοίχως, μπορούν να προσκαλεστούν ερευνητές και καθηγητές με στόχο την προβολή των δυνατοτήτων που προσφέρει η πόλη για διοργάνωση συνεδρίων, αρθρογράφοι και bloggers με σκοπό την προβολή των δυνατοτήτων που προσφέρει η πόλη στους φοιτητές και τους νέους επιχειρηματίες, κ.λπ. 5. Δημιουργία media kit σε ηλεκτρονική μορφή το οποίο θα περιλαμβάνει φωτογραφίες, κείμενα, ηλεκτρονικές διευθύνσεις, video, χάρτες, κ.λπ. 6. Δημιουργία (τρίπτυχων) πληροφοριακών φυλλαδίων και ειδικά σχεδιασμένων χαρτών της πόλης για τις ανάγκες των δράσεων. Παρά την διαρκώς ενισχυόμενη κυριαρχία των ηλεκτρονικών μέσων στην προβολή και επικοινωνία, το έντυπο πληροφοριακό υλικό παραμένει σημαντικό μέσο πληροφόρησης του κοινού λόγω των αξεπέραστων πλεονεκτημάτων του. Τα πλεονεκτήματα αυτά περιλαμβάνουν την καλύτερη εποπτεία της πληροφορίας, την ποιότητα της παραγωγής αλλά και τη λειτουργία του ως ενθυμίου από τον τόπο της επίσκεψης. Για τους λόγους αυτούς συνιστάται η καλλιτεχνική παραγωγή έντυπου υλικού (φυλλάδια και χάρτες) για όλες τις επιμέρους δράσεις (βλ. και κεφάλαιο 9). 7. Δημιουργία ημερολογίου για το σύνολο των δράσεων. Σκοπός είναι να υπάρχει ένα λεπτομερές ημερολόγιο δράσεων για τα πέντε πακέτα και το σύμβολο των δράσεων στο οποίο θα έχουν πρόσβαση όλοι οι εκπρόσωποι των εταίρων και θα μπορούν να ενημερώνονται για τον προγραμματισμό και τυχόν αλλαγές. Ένας από τους σκοπούς του ημερολογίου είναι να μην υπάρξουν και επικαλύψεις δράσεων με παρόμοιο σκοπό ή κοινό. 8. Δημιουργία κεντρικού ιστότοπου με ειδικές σελίδες για κάθε πακέτο. Για την αποφυγή υπερ-πληροφόρησης του κοινού και συνύπαρξης πολλών διαφορετικών διευθύνσεων με διαφορετικά χαρακτηριστικά που ενδέχεται να προκαλέσουν σύγχυση και να αποδυναμώσουν το κεντρικό μήνυμα, προτείνεται η ενσωμάτωση των πληροφοριών για όλα τα πακέτα σε ένα νέο κεντρικό ιστότοπο της πόλης, στον οποίο θα δημιουργηθούν διακριτές σελίδες με τους τίτλους των πακέτων. Οι προδιαγραφές για τη δημιουργία και τη λειτουργία του ιστότοπου περιγράφονται στο κεφάλαιο 9. 9. Παραγωγή ειδικού οπτικού υλικού σε μορφή video για το διαδίκτυο (ιστότοπος, youtube). Συμπληρωματικά με το διαφημιστικό τηλεοπτικό σποτ, το οποίο λόγω του κόστους προβολής του υπόκειται σε περισσότερους περιορισμούς, θα αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που προσφέρουν το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με δημιουργία και ανάρτηση video για τα επιμέρους πακέτα και τις δράσεις τους, ανάλογα με το συνολικό προγραμματισμό. Επόμενη Σελίδα: 13. Η Λίμνη Πολυφύτου και άποψη της Κοζάνης 23
8. Στρατηγική Διαχείριση Πακέτου Σε αυτό το τμήμα γίνεται αναφορά στους φορείς που θα συμμετάσχουν στη διαμόρφωση και υλοποίηση των δράσεων του πακέτου Τουρισμού-Γαστρονομίας. Ο Δήμος Κοζάνης σε συνεργασία με τη Δημοτική Επιχείρηση Πολιτισμού, Αθλητισμού και Κοινωνικής Πολιτικής και η ΠΕ Κοζάνης αποτελούν τους κύριους αποδέκτες των δράσεων του πακέτου όσον αφορά στη διοργάνωση και την εκτέλεση. Για παράδειγμα, τα φεστιβάλ που αναφέρονται, προτείνονται να διοργανώνονται υπό την αιγίδα τους. Η Ένωση Ξενοδόχων καθώς και τα καταστήματα εστίασης έχουν καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση καλού κλίματος φιλοξενίας στην πόλη. Παράλληλα συμμετέχουν στη διοργάνωση πολλών εκδηλώσεων, όπως του γαστρονομικού φεστιβάλ αλλά και στην παροχή εξειδικευμένων προσφορών για συγκεκριμένες περιόδους. Οι Ορειβατικοί Σύλλογοι της περιοχής και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας θα ηγηθούν των εκδηλώσεων που προτείνονται σχετικά με τον περιπατητικό τουρισμό. Συγκεκριμένα θα προτείνουν τις περιπατητικές διαδρομές και άλλες μορφές εναλλακτικού τουρισμού που μπορούν να εντοπιστούν στην περιοχή. Τέλος, οι Μουσικοί Σύλλογοι της Κοζάνης και τα Ωδεία της Πόλης θα είναι υπεύθυνοι για την διεκπεραίωση των προτεινόμενων μουσικών εκδηλώσεων. Κύρια αρμοδιότητά τους είναι η διαμόρφωση του προγράμματος, η επιλογή των καλεσμένων, η δικτύωση με ανάλογους μουσικούς συλλόγους και εκδηλώσεις, κ.ά. 25
9. Χρονοδιαγραμματα και Προϋπολογισμοι Στο τμήμα αυτό παρουσιάζονται τα χρονοδιαγράμματα εφαρμογής και οι προϋπολογισμοί των προτεινόμενων δράσεων αναλυτικά για το πιλοτικό έτος 2016 και ανά τρίμηνο για τα επόμενα έτη έως το 2020. Οι δράσεις αφορούν τις συγκεκριμένες του πακέτου καθώς και τις κοινές δράσεις που εφαρμόζονται για όλα τα πακέτα. 26