ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 27 Νοεµβρίου 2008 (04.12) (OR. en) 14146/2/08 REV 2 COHOM 105

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 27 Νοεµβρίου 2008 (04.12) (OR. en) 14146/2/08 REV 2 COHOM 105 ΕΚΘΕΣΗ Θέµα : Ετήσια έκθεση της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα, 2008 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 1

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. Εισαγωγή...7 2. Μέσα και πρωτοβουλίες της ΕΕ σε τρίτες χώρες...9 2.1. Κοινές δράσεις, κοινές θέσεις και επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων...9 2.2. Ρόλος του Προσωπικού Αντιπροσώπου του ΓΓ/ΥΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα.21 2.3. Σχέδια δράσης στο πλαίσιο της ΕΠΓ...23 2.4. Κατευθυντήριες γραµµές της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα...26 2.5. ιαβήµατα και δηλώσεις...27 2.6. ιάλογοι και διαβουλεύσεις στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων...28 2.6.1. ιάλογος µε την Κίνα για τα ανθρώπινα δικαιώµατα...30 2.6.2. ιάλογος µε το Ιράν για τα ανθρώπινα δικαιώµατα...31 2.6.3. ιάλογος µε τα κράτη της Κεντρικής Ασίας για τα ανθρώπινα δικαιώµατα...32 2.6.4. ιάλογος ΕΕ-Αφρικανικής Ένωσης για τα ανθρώπινα δικαιώµατα...33 2.6.5. ιαβουλεύσεις µε τη Ρωσική Οµοσπονδία για τα ανθρώπινα δικαιώµατα...34 2.6.6. ιαβουλεύσεις της τρόικας µε τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Ιαπωνία, τη Νέα Ζηλανδία και υποψήφιες χώρες για τα ανθρώπινα δικαιώµατα...35 2.7. Ρήτρες για τα ανθρώπινα δικαιώµατα στις συµφωνίες συνεργασίας µε τρίτες χώρες37 2.8. ραστηριότητες χρηµατοδοτούµενες στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Μέσου για τη ηµοκρατία και τα Ανθρώπινα ικαιώµατα (EIDHR)...38 3. ράσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώµατα...41 4. Θεµατικά ζητήµατα...51 4.1. Θανατική ποινή...51 4.2. Βασανιστήρια και άλλες µορφές σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής µεταχείρισης ή τιµωρίας...54 4.3. ικαιώµατα του παιδιού...61 4.4. Παιδιά και ένοπλες συγκρούσεις...64 4.5. Υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωµάτων...66 4.6. ικαιώµατα της γυναίκας και ισότητα των φύλων...68 4.7. Εµπορία ανθρώπων...73 4.8. Π και καταπολέµηση της ατιµωρησίας...76 4.9. Ανθρώπινα δικαιώµατα και τροµοκρατία...80 4.10. Ανθρώπινα δικαιώµατα και επιχειρήσεις...82 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 2

4.11. ηµοκρατία και εκλογές...84 4.12. Οικονοµικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώµατα...93 4.13. ικαίωµα στην ανάπτυξη...98 4.14. Ελευθερία θρησκεύµατος και πεποιθήσεων...100 4.15. ιαπολιτισµικός διάλογος...103 4.16. Άσυλο, µετανάστευση, πρόσφυγες και εκτοπισµένοι...107 4.17. Ρατσισµός, ξενοφοβία, απαγόρευση διακρίσεων και σεβασµός της πολυµορφίας..111 4.18. ικαιώµατα των ατόµων που ανήκουν σε µειονότητες...112 4.19. Άτοµα µε αναπηρία...115 4.20. Θέµατα αυτοχθόνων πληθυσµών...116 5. ραστηριότητες της ΕΕ σε διεθνή φόρουµ...119 5.1. 62η σύνοδος της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωµένων Εθνών...119 5.2. Συµβούλιο Ανθρώπινων ικαιωµάτων των Ηνωµένων Εθνών...121 5.3. Συµβούλιο της Ευρώπης...129 5.4. Οργανισµός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη...131 6. Ζητήµατα που αφορούν συγκεκριµένες χώρες...133 6.1. Υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ και δυνάµει υποψήφιες χώρες...133 6.2. Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας (ΕΠΓ)...143 6.3. Ρωσία και Κεντρική Ασία...163 6.4. Αφρική...169 6.5. Μέση Ανατολή και Αραβική Χερσόνησος...177 6.6. Ασία...180 6.7. Λατινική Αµερική και Καραϊβική...196 7. Ανάλυση της αποτελεσµατικότητας των δράσεων και των µέσων της ΕΕ...201 8. Συµπεράσµατα...208 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι...210 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ...214 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ...215 Συντοµογραφίες...216 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 3

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Με την πάροδο των ετών, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναπτύσσει και ενισχύει τις δράσεις της για την προαγωγή και την εξασφάλιση του σεβασµού των ανθρώπινων δικαιωµάτων ανά την υφήλιο. Η παρούσα 10η ετήσια έκθεση της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα µαρτυρεί τη σταθερή αυτή δέσµευση. Η προαγωγή των ανθρώπινων δικαιωµάτων αποτελεί πλέον µια από τις πλέον αναπτυγµένες πτυχές των εξωτερικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κύριος στόχος της παρούσας έκθεσης είναι η ενηµέρωση του ευρύτερου δυνατού κοινού, τόσο στην Ευρώπη όσο και πέραν των συνόρων της Ένωσης, σχετικά µε τις δράσεις της ΕΕ για την προαγωγή των ανθρώπινων δικαιωµάτων ανά την υφήλιο. Η παρούσα έκθεση καλύπτει την περίοδο από τον Ιούλιο του 2007 µέχρι τον Ιούλιο του 2008. Κατά τους δώδεκα αυτούς µήνες, σηµειώθηκε ουσιαστική πρόοδος όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώµατα. Η ολοκλήρωση της µεταρρύθµισης του Συµβουλίου Ανθρώπινων ικαιωµάτων και η θέσπιση των διαδικασιών λειτουργίας του αναµένεται ότι θα παράσχουν στον κεντρικό αυτό φορέα των Ηνωµένων Εθνών τη δυνατότητα να αφοσιωθεί πλέον σε ουσιαστικά ζητήµατα. Το εν λόγω Συµβούλιο είναι ένα µοναδικό φόρουµ που συγκεντρώνει αντιπροσώπους κρατών, εµπειρογνώµονες και µέλη της κοινωνίας των πολιτών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πλήρως αποφασισµένη να ακουσθεί η φωνή της στο πλαίσιο του Συµβουλίου και να εργασθεί για την αποτελεσµατική του λειτουργία. Το Συµβούλιο Ανθρώπινων ικαιωµάτων άρχισε τις εργασίες του υπό καλούς οιωνούς, αλλά όλοι οι παράγοντες, κυρίως δε τα κράτη µέλη του Συµβουλίου, θα πρέπει να συνεργαστούν καλόπιστα ώστε το νέο αυτό όργανο να εκπληρώσει τα καθήκοντά του και να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των λαών. Το πρώτο εξάµηνο του 2008 χαρακτηρίσθηκε από τις πρώτες συνόδους της Καθολικής Περιοδικής Εξέτασης (UPR), ενός καινοτόµου µηχανισµού του Συµβουλίου Ανθρώπινων ικαιωµάτων για την επισκόπηση της κατάστασης των ανθρώπινων δικαιωµάτων σε κάθε χώρα του κόσµου, πράγµα που απαιτεί από τα κράτη να αναλαµβάνουν ουσιαστικές δεσµεύσεις για τη βελτίωση της προστασίας των ανθρώπινων δικαιωµάτων. Η επιβολή της θανατικής ποινής υποχωρεί. Η Ρουάντα και το Ουζµπεκιστάν κατάργησαν τη θανατική ποινή και εποµένως τα κράτη που το έχουν πράξει ανέρχονται πλέον σε 135. Στις ΗΠΑ, η Πολιτεία του Νιου Τζέρσευ ήταν η πρώτη πολιτεία των ΗΠΑ από το 1965 και µετά που κήρυξε τη θανατική ποινή παράνοµη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση διατηρεί τη δέσµευσή της στον τοµέα αυτό. Εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι 104 χώρες ενέκριναν ψήφισµα της 62ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωµένων Εθνών για την επιβολή µορατόριουµ όσον αφορά τη θανατική ποινή ενόψει της κατάργησής της. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 4

Σηµειώθηκε πρόοδος όσον αφορά τη διεθνή δικαιοσύνη. Οι συλλήψεις των Jean Pierre Bemba και Radovan Karadzic και η παραποµπή ενώπιον του ιεθνούς Ποινικού ικαστηρίου των Thomas Lubanga, Germain Katanga και Mathieu Ngudjolo, πρώην πολέµαρχων στη Λαϊκή ηµοκρατία του Κονγκό που κατηγορούνται για εγκλήµατα πολέµου και εγκλήµατα κατά της ανθρωπότητας, αντιπροσωπεύουν σηµαντική πρόοδο για τον τερµατισµό της ατιµωρησίας για µαζικές παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωµάτων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει τη δράση του ιεθνούς Ποινικού ικαστηρίου. Η δράση της ΕΕ στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων ενισχύεται σταθερά. Με βάση τις ενωσιακές κατευθυντήριες γραµµές, η ΕΕ παρεµβαίνει, όπου είναι δυνατόν, µέσω διπλωµατικών διαβηµάτων ή δηλώσεων, όταν ένα άτοµο καταδικάζεται σε θάνατο, βασανίζεται, φυλακίζεται για τις γνώµες ή τις πεποιθήσεις του, ή απειλείται. Η ΕΕ δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην προαγωγή των δικαιωµάτων του παιδιού και θα επεκτείνει προσεχώς το φάσµα της δράσης της ώστε να περιλάβει την κατάσταση των γυναικών που είναι θύµατα βίας. Η ΕΕ προάγει τα ανθρώπινα δικαιώµατα στα πλαίσια της συµµετοχής της στη διαχείριση κρίσεων. Τα λαµβάνει ενεργά υπόψη κατά το σχεδιασµό, τη διεξαγωγή και την αξιολόγηση επιχειρήσεων ΕΠΑΑ. Ορισµένες από τις αποστολές αυτές περιλαµβάνουν εµπειρογνώµονες αρµόδιους για τα δικαιώµατα της γυναίκας ή για την κατάσταση των παιδιών που θίγονται από τις ένοπλες συγκρούσεις. Παράλληλα µε τις παρεµβάσεις, όποτε είναι απαραίτητο, για την επείγουσα πρόληψη παραβιάσεων των ανθρώπινων δικαιωµάτων, η Ευρωπαϊκή Ένωση προτίθεται να δώσει προτεραιότητα στο διάλογο και τη συνεργασία. Επιδιώκει να διατηρήσει στενή συνεργασία µε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Η ΕΕ εµπλέκεται επί του παρόντος σε άνω των τριάντα διαλόγους και διαβουλεύσεις µε τρίτες χώρες σε πέντε ηπείρους όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώµατα, και οι εν λόγω διάλογοι και διαβουλεύσεις πολλαπλασιάζονται ταχέως, πράγµα που αποδεικνύει τη διαρκώς αυξανόµενη σηµασία που αποδίδει στα ανθρώπινα δικαιώµατα στα πλαίσια των διεθνών σχέσεων. Πέραν των προγραµµάτων συνεργασίας των κρατών µελών, η Επιτροπή ενίσχυσε το Ευρωπαϊκό Μέσο για τη ηµοκρατία και τα Ανθρώπινα ικαιώµατα, το οποίο έχει πλέον ετήσιο προϋπολογισµό ύψους περί τα 140 εκατοµµύρια ευρώ. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 5

Ο αγώνας για την προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωµάτων είναι ένας µακροχρόνιος αγώνας. Σε πολλές περιοχές του κόσµου, η κατάσταση εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχίες: στη Λαϊκή ηµοκρατία του Κονγκό, όπου η µαζική σεξουαλική βία αποτελεί πολεµικό όπλο, στο Νταρφούρ όπου η διεθνής κοινότητα συνεχίζει τις προσπάθειές της για τον τερµατισµό των πράξεων βαρβαρότητας έναντι του άµαχου πληθυσµού, στη Μυανµάρ που υπήρξε το θέατρο βίαιης καταστολής το Σεπτέµβριο του 2007 και όπου οι αρχές δεν ανταποκρίθηκαν καταλλήλως στην ανθρωπιστική καταστροφή που προκάλεσε ο κυκλώνας Ναργκίς. Στη Σρι Λάνκα, ο άµαχος πληθυσµός υπήρξε το κύριο θύµα των συγκρούσεων µεταξύ των αρχών και των αυτονοµιστικών κινηµάτων. Στη Βόρεια Κορέα και σε άλλες χώρες, αυταρχικά και τυραννικά καθεστώτα παραµένουν δια της βίας στην εξουσία αγνοώντας τα ανθρώπινα δικαιώµατα. Φέτος, που εορτάζονται η 60η επέτειος της Οικουµενικής ιακήρυξης των Ανθρώπινων ικαιωµάτων, η 15η επέτειος της ιακήρυξης της Βιέννης και η 10η επέτειος της ιακήρυξης των Ηνωµένων Εθνών για τους Υπερασπιστές των Ανθρώπινων ικαιωµάτων, είναι σκόπιµο να θυµηθούµε ότι τα ανθρώπινα δικαιώµατα είναι οικουµενικά και ότι δεν µπορούν να εξαρτώνται από τις εσωτερικές υποθέσεις κανενός κράτους, στην Ευρώπη ή αλλαχού. Όλα τα ατοµικά, πολιτικά, οικονοµικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώµατα είναι άρρηκτα συνδεδεµένα και αλληλοενισχύονται. Για να επιτύχει µεγαλύτερη αποτελεσµατικότητα, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ενισχύσει περαιτέρω την ενότητα δράσης της. Ευελπιστούµε ότι η παρούσα έκθεση, εκτός από το γεγονός ότι αποτελεί πηγή πληροφοριών, θα συµβάλει στον προβληµατισµό για τον τρόπο µε τον οποίο θα µπορέσουµε, από κοινού, να αυξήσουµε περαιτέρω τη συνοχή της δράσης µας και κατ αυτόν τον τρόπο να αυξήσουµε την αποτελεσµατικότητά της. Bernard Kouchner Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Πρόεδρος του Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Javier Solana Ύπατος Εκπρόσωπος της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας Γενικός Γραµµατέας του Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Benita Ferrero Waldner Μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρµόδια για τις Εξωτερικές Σχέσεις και την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 6

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο σεβασµός των ανθρώπινων δικαιωµάτων αποτελεί το θεµέλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από κοινού µε τις θεµελιώδεις ελευθερίες, τη δηµοκρατία και το κράτος δικαίου. Χωρίς ανθρώπινα δικαιώµατα, δεν µπορεί να υπάρξει µακροχρόνια ειρήνη ή ασφάλεια ούτε αειφόρος ανάπτυξη. Η ΕΕ είναι πεπεισµένη ότι αποτελούν θεµιτό µέληµα και µείζονα ευθύνη για τη διεθνή κοινότητα. Ως εκ τούτου αποδίδει ιδιαίτερη σηµασία στο σεβασµό των ανθρώπινων δικαιωµάτων, εντός και εκτός των συνόρων της. Η παρούσα 10η ετήσια έκθεση της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα καλύπτει την περίοδο από 1ης Ιουλίου 2007 µέχρι τις 30 Ιουνίου 2008. Στόχος της είναι να παράσχει µια επισκόπηση των πολιτικών και των δράσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων. Εποµένως, η έκθεση δηµιουργεί τη διαφάνεια και την προβολή που απαιτούνται για την αλληλεπίδραση µεταξύ της ΕΕ και της κοινωνίας των πολιτών. Αναµένεται επίσης ότι θα διευκολύνει την εκτίµηση και την αξιολόγηση της αποτελεσµατικότητας της δράσης της ΕΕ 1. Στόχος της παρούσας έκθεσης είναι η κάλυψη των δράσεων της ΕΕ στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων έναντι των τρίτων χωρών, σε πολυµερείς φορείς και όσον αφορά ορισµένα ειδικά θεµατικά ζητήµατα. εν φιλοδοξεί να είναι εξαντλητική αντιθέτως, εστιάζεται εκουσίως σε ζητήµατα όπου η δράση της ΕΕ υπήρξε ιδιαίτερα ουσιαστική, πράγµα που αναµένεται ότι θα καταστήσει την έκθεση πλέον ευανάγνωστη. Η ΕΕ διαθέτει ορισµένα µέσα για την προαγωγή του σεβασµού των ανθρώπινων δικαιωµάτων σε παγκόσµια κλίµακα. Μέχρι στιγµής, έχει καταρτίσει έξι σειρές κατευθυντηρίων γραµµών: σχετικά µε τη θανατική ποινή, σχετικά µε τα βασανιστήρια, σχετικά µε τους διαλόγους µε τρίτες χώρες για τα ανθρώπινα δικαιώµατα, σχετικά µε τα παιδιά και τις ένοπλες συγκρούσεις, σχετικά µε τους υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωµάτων, και, πέρσι, σχετικά µε τα δικαιώµατα του παιδιού. Το 2005, η ΕΕ ενέκρινε επίσης κατευθυντήριες γραµµές για την προαγωγή του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Η ΕΕ εφαρµόζει τις ποικίλες αυτές κατευθυντήριες γραµµές µέσω ειδικών δράσεων (όπως η παγκόσµια εκστρατεία διαβηµάτων κατά των βασανιστηρίων). Η ΕΕ προβαίνει σε διπλωµατικά διαβήµατα όταν παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώµατα. ροµολογεί πολιτικούς διαλόγους µε τρίτες χώρες ή ειδικότερα διαλόγους για τα ανθρώπινα δικαιώµατα (επί του παρόντος, άνω των τριάντα διαλόγους για τα ανθρώπινα δικαιώµατα). Χρηµατοδοτεί το Ευρωπαϊκό Μέσο για τη ηµοκρατία και τα Ανθρώπινα ικαιώµατα (EIDHR). 1 Βλ. Κεφάλαιο 7, Ανάλυση της αποτελεσµατικότητας των δράσεων και των µέσων της ΕΕ. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 7

Σε πολυµερές επίπεδο, η Ευρωπαϊκή Ένωση δραστηριοποιείται στο Συµβούλιο Ανθρώπινων ικαιωµάτων (ΣΑ ) και στη Γενική Συνέλευση των Ηνωµένων Εθνών (ΓΣΗΕ). Κατά την περίοδο που καλύπτεται από την παρούσα έκθεση, το Συµβούλιο Ανθρώπινων ικαιωµάτων πραγµατοποίησε την 6η, την 7η και την 8η τακτική του σύνοδο καθώς και τρεις ειδικές συνόδους όσον αφορά παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωµάτων στα Κατεχόµενα Παλαιστινιακά Εδάφη, όσον αφορά την κατάσταση των ανθρώπινων δικαιωµάτων στη Μυανµάρ (που πραγµατοποιήθηκε κατόπιν αιτήµατος της ΕΕ), και όσον αφορά το δικαίωµα στη διατροφή. Η ΕΕ υποστήριξε επιτυχώς την παράταση της θητείας των Ειδικών Εισηγητών για την κατάσταση των ανθρώπινων δικαιωµάτων σε ορισµένες χώρες (Αϊτή, Σουδάν, Μπουρούντι, Λιβερία, Βόρεια Κορέα, Μυανµάρ, Σοµαλία) ή για ειδικά θεµατικά ζητήµατα (λόγου χάρη, την προστασία των ανθρώπινων δικαιωµάτων κατά την καταπολέµηση της τροµοκρατίας, τους υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωµάτων, τις µειονότητες). Κατά την 8η σύνοδο του ΣΑ, η ΕΕ έδωσε επίσης το έναυσµα για την έκδοση ψηφίσµατος σχετικά µε την κατάσταση των ανθρώπινων δικαιωµάτων στη Μυανµάρ, ιδίως µετά από το πέρασµα του κυκλώνα Ναργκίς, µε το οποίο καταδίκαζε τις παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωµάτων στη Μυανµάρ και καλούσε την κυβέρνηση της Μυανµάρ να συνεργασθεί πλήρως µε τη διεθνή κοινότητα για τον τερµατισµό τους. Η ΕΕ υποστήριξε επίσης τη δροµολόγηση της Καθολικής Περιοδικής Εξέτασης, ενός καινοτόµου µηχανισµού του Συµβουλίου Ανθρώπινων ικαιωµάτων για τη διεξαγωγή εξέτασης της κατάστασης των ανθρώπινων δικαιωµάτων σε κάθε χώρα ανά τετραετία, την οποία πολλά κράτη µέλη δέχθηκαν να υποστούν. Εν προκειµένω, η ΕΕ θα καταβάλει προσπάθειες προκειµένου να εξασφαλίσει ότι θα ληφθούν δεόντως υπόψη οι συστάσεις στις οποίες προέβησαν οι διάφορες επιτροπές των Ηνωµένων Εθνών κατά τη διάρκεια των συζητήσεων, και ότι οι ΜΚΟ συµµετέχουν πλήρως κατά την έγκριση των εκθέσεων εξέτασης. Κατά την 62η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωµένων Εθνών, η ΕΕ πρωτοστάτησε όσον αφορά την έκδοση δήλωσης µε την οποία 95 χώρες όλων των ηπείρων ζητούσαν µορατόριουµ ενόψει της κατάργησης της θανατικής ποινής. Χάρη στην πρωτοβουλία αυτή, εκδόθηκε από 104 χώρες ψήφισµα για τη θανατική ποινή, κατά µεγάλο βαθµό χάρη στη δραστήρια εκστρατεία στην οποία προέβησαν η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλοι που συνέταξαν από κοινού το ψήφισµα. Το ψήφισµα αυτό αντιπροσωπεύει ιστορική επιτυχία στην πορεία για την οικουµενική κατάργηση της θανατικής ποινής. Η ΕΕ εργάσθηκε επίσης για να εξασφαλίσει την έκδοση ορισµένων ψηφισµάτων σχετικά µε την κατάσταση των ανθρώπινων δικαιωµάτων σε ορισµένες χώρες (Μυανµάρ, Βόρεια Κορέα, Ιράν, Λευκορωσία), καθώς και ψηφίσµατος σχετικά µε τα δικαιώµατα του παιδιού (σε συνεργασία µε τις χώρες της Λατινικής Αµερικής και της Καραϊβικής) ορίζοντας την εντολή του Ειδικού Εντεταλµένου για τη βία έναντι των παιδιών. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 8

Η εξέχουσα θέση την οποία κατέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση παγκοσµίως την οδηγεί να δεσµεύεται µε ιδιαίτερο σθένος για την προστασία και την προαγωγή των ανθρώπινων δικαιωµάτων. Τα θύµατα παραβιάσεων προσβλέπουν στην ΕΕ για βοήθεια για τον τερµατισµό των αδικιών τις οποίες υφίστανται σε καθηµερινή βάση. Οι υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωµάτων προσβλέπουν στην ΕΕ για να τους υπερασπιστεί στις ανένδοτες προσπάθειές τους για την προαγωγή των ανθρώπινων δικαιωµάτων. Η παρούσα έκθεση καταδεικνύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες αυτές µε διαρκώς ανανεωµένες προσπάθειες, αξιοποιώντας το µεγάλο αριθµό µέσων που διαθέτει. 2. ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΗΣ ΕΕ ΣΕ ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ 2.1. Κοινές δράσεις, κοινές θέσεις και επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων Στο παρόν τµήµα, παρατίθεται ανασκόπηση και επικαιροποίηση των κοινών δράσεων και των κοινών θέσεων καθώς και των επιχειρήσεων διαχείρισης κρίσεων που διεξήχθησαν κατά την περίοδο που καλύπτεται από την έκθεση. Οι κοινές δράσεις αφορούν ειδικές καταστάσεις κατά τις οποίες κρίνεται ότι απαιτείται να αναληφθεί δράση από την Ένωση. Κατά την περίοδο που καλύπτεται από την παρούσα έκθεση, η ΕΕ θέσπισε ορισµένες κοινές δράσεις στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων. Οι εν λόγω κοινές δράσεις αφορούν κατά κύριο λόγο το διορισµό Ειδικών Εντεταλµένων της ΕΕ (ΕΕΕΕ) και επιχειρήσεις µη στρατιωτικής και στρατιωτικής διαχείρισης κρίσεων. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 9

Οι ένδεκα Ειδικοί Εντεταλµένοι της ΕΕ που ήταν εν υπηρεσία κατά την υπό εξέταση περίοδο καλύπτουν τις ακόλουθες περιοχές: Το Αφγανιστάν (Francesc Vendrell, που διορίσθηκε στις 25 Ιουνίου 2002) 2, Την Περιοχή των Αφρικανικών Μεγάλων Λιµνών (Roeland van de Geer, που διορίσθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2007) 3, Την Αφρικανική Ένωση (Koen Vervaeke, που διορίσθηκε στις 6 εκεµβρίου 2007) 4, Τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (Miroslav Lajcák, που διορίσθηκε στις 18 Ιουνίου 2007) 5, Την Κεντρική Ασία (Pierre Morel, που διορίσθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2006) 6, Το Κοσσυφοπέδιο (Pieter Feith, που διορίσθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2008) 7, Την πρώην Γιουγκοσλαβική ηµοκρατία της Μακεδονίας (Erwan Fouéré, που διορίσθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2005) 8, Τη Μέση Ανατολή (Marc Otte, που διορίσθηκε στις 14 Ιουλίου 2003) 9, Τη Μολδαβία (Kálmán Mizsei, που διορίσθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2007) 10, Το Νότιο Καύκασο (Peter Semneby, που διορίσθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2006) 11, Το Σουδάν (Torben Brylle, που διορίσθηκε στις 19 Απριλίου 2007) 12. Οι κοινές θέσεις αφορούν κατ ουσία περιοριστικά µέτρα είτε µετά από υποχρέωση που επιβάλλεται µε απόφαση του Συµβουλίου Ασφαλείας των Ηνωµένων Εθνών είτε ως αυτόνοµο µέτρο της ΕΕ. Επιβάλλονται κυρώσεις για την επιδίωξη συγκεκριµένων στόχων ΚΕΠΠΑ όπως ορίζεται στο άρθρο 11 της ΣΕΕ, που περιλαµβάνουν, αλλά όχι µόνον, την προαγωγή του σεβασµού των ανθρώπινων δικαιωµάτων και των θεµελιωδών ελευθεριών, της δηµοκρατίας, του κράτους δικαίου και της χρηστής διακυβέρνησης. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Κοινή δράση 2002/496/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2002, ΕΕ L 167, 26.6.2002, σ. 12. Κοινή δράση 2007/112/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 15ης Φεβρουαρίου 2007, ΕΕ L 46, 16.2.2007, σ. 79-82. Κοινή δράση 2007/805/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 6ης εκεµβρίου 2007, ΕΕ L 323, 8.12.2007, σ. 45-49. Κοινή δράση 2007/427/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2007, ΕΕ L 159, 29.6.2007, σ. 63-64. Κοινή δράση 2006/670/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 5ης Οκτωβρίου 2006, ΕΕ L 275, 6.10.2006, σ. 65-65. Κοινή δράση 2008/123/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 4ης Φεβρουαρίου 2002, ΕΕ L 42, 16.2.2008, σ. 88-91. Κοινή δράση 2005/724/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 17ης Οκτωβρίου 2005, ΕΕ L 272, 18.10.2005, σ. 26-27. Κοινή δράση 2003/537/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 21ης Ιουλίου 2003, ΕΕ L 184, 23.7.2003, σ. 45-45. Κοινή δράση 2007/107/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 15ης Φεβρουαρίου 2007, ΕΕ L 46, 16.2.2007, σ. 59-62. Κοινή δράση 2006/121/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 20ής Φεβρουαρίου 2006, ΕΕ L 49, 21.2.2006, σ. 14-16. Κοινή δράση 2007/238/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 19ης Απριλίου 2007, ΕΕ L 103, 20.4.2007, σ. 52-53. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 10

Στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραµένει η βελτίωση των διαδικασιών της κατά την επιβολή αυτόνοµων κυρώσεων της ΕΕ ή προσθηκών της ΕΕ στους καταλόγους επιβολής κυρώσεων των Ηνωµένων Εθνών, έχοντας ιδίως κατά νου τις υποχρεώσεις όσον αφορά το δικαίωµα δίκαιης δίκης, την υποχρέωση αιτιολόγησης και το δικαίωµα αποτελεσµατικής δικαστικής προστασίας. Επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων: ζητήµατα ανθρώπινων δικαιωµάτων και πρόληψη συγκρούσεων Στον τοµέα της πρόληψης συγκρούσεων, η ΕΕ εξακολούθησε να αναπτύσσει τα µέσα της για µακροπρόθεσµη και βραχυπρόθεσµη πρόληψη. Η «Ετήσια έκθεση σχετικά µε τις δραστηριότητες της ΕΕ στο πλαίσιο της πρόληψης των συγκρούσεων, συµπεριλαµβανοµένης της υλοποίησης του προγράµµατος της ΕΕ για την πρόληψη των βίαιων συγκρούσεων», εκθέτει την πρόοδο που σηµειώθηκε στον τοµέα αυτόν 13. Τα ζητήµατα ανθρώπινων δικαιωµάτων, συµπεριλαµβανοµένων των ζητηµάτων φύλου και των παιδιών που θίγονται από τις ένοπλες συγκρούσεις (CAAC), εξακολούθησαν να αποκτούν όλο και µεγαλύτερη σηµασία στο πλαίσιο των επιχειρήσεων και των αποστολών διαχείρισης κρίσεων, και να περιλαµβάνονται συστηµατικά στο σχεδιασµό και τη διεξαγωγή όλων των επιχειρήσεων/ αποστολών ΕΠΑΑ, καθώς και να αξιολογούνται εν συνεχεία σε διαδικασίες άντλησης διδαγµάτων. Ήταν επίσης στενότερη η συνεργασία για τα ζητήµατα αυτά µε τους ΕΕΕΕ, οι εντολές των οποίων περιλαµβάνουν ειδικές διατάξεις για την αντιµετώπιση των ανθρώπινων δικαιωµάτων, των θεµάτων φύλου και των θεµάτων CAAC. Πολλές επιχειρήσεις/ αποστολές ΕΠΑΑ περιλαµβάνουν πλέον εµπειρογνωµοσύνη όσον αφορά θέµατα φύλου. Στην επιχείρηση EUFOR Tchad/RCA, ο σύµβουλος σε θέµατα φύλου που διορίσθηκε στο Επιχειρησιακό Στρατηγείο διεξάγει, µεταξύ άλλων, εκπαίδευση σε θέµατα φύλου και πρότεινε τη δηµιουργία γενικής δοµής για την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων. Η EULEX Kosovo περιλαµβάνει Μονάδα Ανθρώπινων ικαιωµάτων και Θεµάτων Φύλου που µεριµνά όχι µόνον για τη συµµόρφωση των πολιτικών και των αποφάσεων της EULEX Kosovo µε τα πρότυπα στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων και του φύλου, αλλά και αποτελεί σηµείο υποβολής όλων των καταγγελιών τρίτων µερών σχετικά µε ισχυρισµούς παραβίασης του κώδικα συµπεριφοράς. Η EUSEC RD Congo και η EUPOL RD Congo έχουν κοινό σύµβουλο για θέµατα φύλου, καθώς και εµπειρογνώµονα για θέµατα ανθρώπινων δικαιωµάτων και δικαιωµάτων του παιδιού σε ένοπλες συγκρούσεις, και ο σύµβουλος για θέµατα φύλου της EUPOL Afghanistan παρέχει συµβουλές στις αφγανικές αρχές όσον αφορά την πολιτική της αφγανικής εθνικής αστυνοµίας σε θέµατα φύλου. 13 http://register.consilium.europa.eu/pdf/en/08/st10/st10601.en08.pdf 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 11

Η συγκέντρωση και σύνθεση των σχετικών εγγράφων στον τοµέα της ενσωµάτωσης των ανθρώπινων δικαιωµάτων και των θεµάτων φύλου στην ΕΠΑΑ, την οποία συνέστησε η ΕΠΑ τον Ιούνιο του 2007 ως εργαλείο αναφοράς για τις µελλοντικές εργασίες σχετικά µε το σχεδιασµό και τη διεξαγωγή αποστολών και επιχειρήσεων ΕΠΑΑ, καθώς και για την εκπαίδευση, έχει πλέον (Ιούνιος του 2008) δηµοσιευθεί σε αποχαρακτηρισµένη έκδοση 14 µετά από επίµονες προσπάθειες των τριών Προεδριών (Γερµανία, Πορτογαλία, Σλοβενία). Εξακολούθησε να επισηµαίνεται η σηµασία της ενσωµάτωσης της διάστασης του φύλου καθώς και η ενίσχυση των προσπαθειών για την εφαρµογή της απόφασης 1325 του ΣΑΗΕ και σχετικών εγγράφων της ΕΕ, ιδίως προκειµένου να επιτευχθεί πιο απτή πρόοδος στον τοµέα αυτό επί τόπου. Εν προκειµένω, διεξήχθη µελέτη κατά τη σλοβενική Προεδρία για την «Ενίσχυση της αντίδρασης της ΕΕ όσον αφορά τις γυναίκες και τις ένοπλες συγκρούσεις». Όσον αφορά τα ζητήµατα CAAC και την περαιτέρω εφαρµογή της απόφασης 1612 του ΣΑΗΕ, µια µελέτη την οποία ζήτησε η σλοβενική Προεδρία για την «Ενίσχυση της ανταπόκρισης της ΕΕ στα παιδιά που θίγονται από τις ένοπλες συγκρούσεις», καθώς και εξέταση που βασίζεται σε ερωτηµατολόγιο και συγκεκριµένες τροποποιήσεις του καταλόγου σηµείων προς έλεγχο για την ενσωµάτωση της προστασίας των παιδιών που θίγονται από τις ένοπλες συγκρούσεις στις επιχειρήσεις ΕΠΑΑ, τονίζουν ότι πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω η εφαρµογή της επί τόπου. 15 ιαχείριση κρίσεων: επιχειρησιακές δραστηριότητες Κατά την περίοδο που καλύπτεται από την έκθεση, εξακολούθησαν να επεκτείνονται οι επιχειρησιακές δραστηριότητες στον τοµέα της διαχείρισης κρίσεων, τόσο στο µη στρατιωτικό όσο και στο στρατιωτικό τοµέα. Η ΕΕ αναλαµβάνει ευρύ φάσµα µη στρατιωτικών και στρατιωτικών αποστολών, σε τρεις ηπείρους, µε καθήκοντα που εκτείνονται από τη διατήρηση της ειρήνης και την παρακολούθηση της υλοποίησης της ειρηνευτικής διαδικασίας µέχρι την παροχή συµβουλών και βοήθειας στο στρατιωτικό και τον αστυνοµικό τοµέα και στους τοµείς του ελέγχου των συνόρων και του κράτους δικαίου. Επί του παρόντος προετοιµάζονται δραστήρια περαιτέρω αποστολές. 14 15 http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/hr/news144.pdf. Βλέπε Κεφάλαιο 4.4 Παιδιά και ένοπλες συγκρούσεις. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 12

Μέση Ανατολή - Κεντρική Ασία Η προαγωγή της δηµοκρατίας, των ανθρώπινων δικαιωµάτων και του κράτους δικαίου είναι βασικοί τοµείς εστίασης των σχέσεων της ΕΕ µε το Ιράκ. Μέσω της Ενοποιηµένης Αποστολής για την επιβολή του κράτους δικαίου στο Ιράκ (EUJUST LEX), η ΕΕ παρέσχε 72 κύκλους κατάρτισης και 12 αποσπάσεις για την απόκτηση επαγγελµατικής πείρας σε κράτη µέλη της ΕΕ από τον Ιούλιο του 2005 και µετά, εκπαιδεύοντας άνω των 1650 ανωτέρων υπαλλήλων από τις αστυνοµικές δυνάµεις, τις δικαστικές και τις σωφρονιστικές υπηρεσίες του Ιράκ. Μετά από αρχική παράταση το 2006, κατά τα τέλη του 2007 η ΕΕ αποφάσισε να παρατείνει περαιτέρω την αποστολή µέχρι τις 30 Ιουνίου 2009, οπότε θα έχουν εκπαιδευθεί περίπου 2.000 ιρακινοί. Η ΕΕ πιθανόν να διερευνήσει τις δυνατότητες επέκτασης της αποστολής µε δραστηριότητες εντός της χώρας. Ο ΕΕΕΕ για το Αφγανιστάν, κ. Francesc Vendrell,παραιτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2008. Ο νέος ΕΕΕΕ, κ. Ettore Francesco Sequi, διορίσθηκε την 1 Σεπτεµβρίου 2008. 16 Η εντολή του που διαρκεί µέχρι τις 31 Αυγούστου 2009, είναι να συµβάλει στην εφαρµογή της κοινής δήλωσης ΕΕ- Αφγανιστάν και του Συµφώνου για το Αφγανιστάν, καθώς και των σχετικών αποφάσεων των Ηνωµένων Εθνών. Κύριος στόχος είναι η προώθηση της εγκαθίδρυσης ενός δηµοκρατικού, υπόλογου και βιώσιµου αφγανικού κράτους, µε ιδιαίτερη έµφαση στην ασφάλεια και τη σταθεροποίηση, τη χρηστή διακυβέρνηση, τη µεταρρύθµιση της δικαιοσύνης και του τοµέα της ασφάλειας, τα ανθρώπινα δικαιώµατα, τον εκδηµοκρατισµό και τη µεταβατική δικαιοσύνη. Η σηµερινή και η παρελθούσα ατιµωρησία των παραβιάσεων των ανθρώπινων δικαιωµάτων στο Αφγανιστάν εξακολουθεί επίσης να υπονοµεύει και τις προσπάθειες για τη δηµιουργία µιας «έµπιστης και αποτελεσµατικής» αστυνοµικής υπηρεσίας. Όπως ορίζεται στην EUPOL AFGHA ISTA CONOPS, ένας από τους στόχους της µεταρρύθµισης της Αφγανικής Εθνικής Αστυνοµίας (ANP) είναι ο θεσµικός σεβασµός του δικαίου στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων και η συµµόρφωση προς το δίκαιο αυτό καθώς και η συνεργασία µε την Ανεξάρτητη Επιτροπή Ανθρώπινων ικαιωµάτων του Αφγανιστάν (AIHRC). Ένας από τους στρατηγικούς στόχους της αποστολής, σύµφωνα µε τα διεθνή πρότυπα, είναι η παροχή βοήθειας και στήριξης για την ανάπτυξη µιας αστυνοµικής υπηρεσίας την οποία εµπιστεύονται οι πολίτες, η οποία εργάζεται µε ακεραιότητα στο πλαίσιο του κράτους δικαίου και η οποία σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώµατα. Ενσωµατώθηκαν και σε άλλους στρατηγικούς στόχους της EUPOL πτυχές ανθρώπινων δικαιωµάτων. 16 Κοινή δράση 2009/612/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 25ης Ιουλίου 2008, ΕΕ L 197, 25.7.2009, σ. 60-62. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 13

ιορίσθηκε σύµβουλος για τα ανθρώπινα δικαιώµατα στο αρχηγείο της αποστολής στην Καµπούλ. Καταρτίσθηκε σχέδιο δράσης για την αποστολή όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώµατα. Το Φεβρουάριο διεξήχθη επισκόπηση των αστυνοµικών συµβούλων της EUPOL που έχουν αναπτυχθεί εκτός της Καµπούλ, η οποία αποτέλεσε τη βάση για τον περαιτέρω σχεδιασµό του τρόπου ενσωµάτωσης των ανθρώπινων δικαιωµάτων στις δραστηριότητες της EUPOL στις επαρχίες. Ο Σύµβουλος για τα ανθρώπινα δικαιώµατα της EUPOL συνεργάζεται επίσης στενά µε την οµάδα για το κράτος δικαίου της EUPOL όσον αφορά αφγανικά ζητήµατα ποινικού δικαίου προκειµένου να εξασφαλισθεί η συµµόρφωση µε τα διεθνή πρότυπα όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώµατα στις διαδικασίες επανεξέτασης των τροποποιήσεων του Νόµου περί Αστυνοµίας, του νοµοσχεδίου για την καταπολέµηση των απαγωγών και της εµπορίας ανθρώπων, και του Κώδικα Ποινικής ικονοµίας. Η EUPOL συνεργάζεται µε βασικούς διεθνείς και αφγανούς εταίρους (UNAMA, UNICEF, UNODC, IOM, την Ανεξάρτητη Επιτροπή για τα ανθρώπινα δικαιώµατα του Αφγανιστάν (AIHRC), το Υπουργείο Εσωτερικών και άλλα Υπουργεία) σε στρατηγικό επίπεδο για την ανάπτυξη θεσµικών δοµών και δι-υπηρεσιακής συνεργασίας για τα ανθρώπινα δικαιώµατα. Η Αστυνοµική Αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Παλαιστινιακά Εδάφη (EUPOL COPPS) συνέχισε τη συνεργασία της µε την Παλαιστινιακή Πολιτική Αστυνοµία (PCP), ανανεώνοντας ορισµένα σχέδια παροχής βοήθειας τα οποία είχαν παγώσει κατά τις αρχές του 2006 και αυξάνοντας διαρκώς την προβολή της ως του κυρίου διεθνούς συνοµιλητή και συντονιστή της βοήθειας προς την PCP. Με βάση τη στρατηγική δράσης της ΕΕ που εγκρίθηκε το Νοέµβριο του 2007, η ΕΕ ενέκρινε τον Ιούνιο του 2008 την επέκταση των δραστηριοτήτων της αποστολής στον τοµέα της ποινικής δικαιοσύνης. Η ιάσκεψη του Βερολίνου, στις 24 Ιουνίου 2008, επιβεβαίωσε την υποστήριξη των διεθνών δωρητών προς την PCP και την EUPOL COPPS µε τη χορήγηση σηµαντικών δωρεών που προορίζονται ειδικά για την υλοποίηση σχεδίων που έχουν καταρτισθεί από την PCP σε συνεργασία µε την αποστολή. Από την άνοδο στην εξουσία του Χαµάς στη Λωρίδα της Γάζας τον Ιούνιο του 2007, η EUBAM Rafah 17 δεν επέστρεψε στο σηµείο διέλευσης της Ράφα (RCP), αλλά παρέµεινε σε επιφυλακή όλο αυτό το χρονικό διάστηµα. Το 2008 η Αίγυπτος δροµολόγησε διαπραγµατεύσεις για να ανοίξει και πάλι το RCP, αλλά δεν µπόρεσε να επιτευχθεί συµφωνία µεταξύ της Φατάχ, της Χαµάς και του Ισραήλ. Η αποστολή, προκειµένου να ανταποκριθεί στη µεταβληθείσα επιχειρησιακή κατάσταση, µείωσε τον αριθµό του διεθνούς προσωπικού σε 18 άτοµα, αλλά παρέµεινε έτοιµη να αναπτυχθεί εκ νέου στο RCP σύντοµα εφόσον πληρούνται οι πολιτικές προϋποθέσεις και οι προϋποθέσεις ασφαλείας. 17 http://www.eubam-rafah.eu/portal/. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 14

Αφρική Σύµφωνα µε την απόφαση 1778 (2007) του Συµβουλίου Ασφαλείας των Ηνωµένων Εθνών, που ενέκρινε την ανάπτυξη στο Τσαντ και στην Κεντροαφρικανική ηµοκρατία µιας πολυδιάστατης παρουσίας και εξουσιοδότησε την ΕΕ να παράσχει τη στρατιωτική συνιστώσα, η ΕΕ δροµολόγησε, στις 28 Ιανουαρίου 2008, τη στρατιωτική επιχείρηση γεφύρωσης στο ανατολικό Τσαντ και στη βορειοανατολική Κεντροαφρικανική ηµοκρατία (EUFOR Tchad/RCA). Η επιχείρηση αυτή διεξάγεται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ασφάλειας και Άµυνας, για ένα έτος από την ηµεροµηνία κατά την οποία δηλώθηκε η αρχική επιχειρησιακή δυνατότητα (15 Μαρτίου 2008). Η ανάπτυξη της EUFOR Tchad/RCA αποτελεί την απτή έκφραση της δέσµευσης της ΕΕ να εργασθεί δραστήρια για τη βελτίωση της κατάστασης της ασφάλειας στην περιοχή, ιδίως δε στο ανατολικό Τσαντ και τη βορειοανατολική Κεντροαφρικανική ηµοκρατία, συµβάλλοντας στην προστασία των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισµένων, διευκολύνοντας την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, βοηθώντας στη δηµιουργία των προϋποθέσεων για την οικειοθελή επάνοδο των εκτοπισµένων στους τόπους καταγωγής τους, µε την υποστήριξη του Συνοδευτικού Προγράµµατος της Σταθεροποίησης του ανατολικού Τσαντ, της Επιτροπής, καθώς και συµβάλλοντας στην εξασφάλιση της ασφάλειας και της ελευθερίας λειτουργίας της MINURCAT. Σύµφωνα µε την εντολή της, η EUFOR Tchad/RCA θα εξακολουθήσει να ενεργεί κατά τρόπο αµερόληπτο, ουδέτερο και ανεξάρτητο. Η ανάπτυξη της EUFOR Tchad/RCA επικροτήθηκε από τις κυβερνήσεις του Τσαντ και της Κεντροαφρικανικής ηµοκρατίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέδειξε συστηµατικά την υποστήριξή της προς τη διαδικασία µετάβασης στη Λαϊκή ηµοκρατία του Κονγκό (Λ Κ). Στις 15 Φεβρουαρίου 2007, το Συµβούλιο διόρισε νέο ΕΕΕΕ για την Περιοχή των Μεγάλων Λιµνών της Αφρικής, τον κ. Roeland van de Geer. Στις συχνές αποστολές του στην περιοχή, ο ΕΕΕΕ θίγει τακτικά και επίµονα ζητήµατα ανθρώπινων δικαιωµάτων. Μετά από την προηγούµενη αποστολή EUPOL Kinshasa (που ολοκληρώθηκε στις 30 Ιουνίου 2007), η ΕΕ δροµολόγησε την EUPOL RD Congo (1η Ιουλίου 2007) προκειµένου να υποστηρίξει την αστυνοµική πτυχή της µεταρρύθµισης του τοµέα της ασφάλειας καθώς και τις διασυνδέσεις της µε τον τοµέα της δικαιοσύνης. Η EUPOL RD Congo παρατάθηκε για ένα ακόµη έτος και ετοιµάζεται να αναπτύξει παρουσία στα ανατολικά της χώρας. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 15

Η EUSEC RD Congo συνέχισε το έργο και τις προσπάθειές της όσον αφορά τη µεταρρύθµιση του τοµέα της ασφάλειας (SSR) και του αφοπλισµού, της αποστράτευσης και της επανένταξης (DDR) σύµφωνα µε την εντολή που λήγει στις 30 Ιουνίου 2008. Όσον αφορά την ανανέωση της στρατιωτικής διοίκησης, η αποστολή συνέχισε την καθολική απογραφή βιοµετρικών στοιχείων του προσωπικού των ενόπλων δυνάµεων. Το σχέδιο διαδικασίας πληρωµών σηµείωσε πραγµατική πρόοδο, ιδίως υπό τη µορφή βελτιωµένης χορήγησης αυξηµένων µισθών στους στρατιωτικούς. Μέχρι τον Ιούνιο του 2009 αναµένεται ευλόγως να επιτευχθεί ο στόχος της βαθµιαίας µεταβίβασης αρµοδιοτήτων στη διοίκηση του Κονγκό. Η κατάσταση της ασφάλειας στα ανατολικά της χώρας σηµείωσε κάποια βελτίωση µετά τις υπογραφές του ανακοινωθέντος του Ναϊρόµπι και των δεσµεύσεων της Γκόµα για τις επαρχίες του Κιβού. Οι πρόσφατες αυτές επιτυχίες είναι ακόµη εύθραυστες όπως κατέδειξε η συνεχιζόµενη παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωµάτων από ένοπλες οµάδες και το κλίµα ατιµωρησίας που επικρατεί. Ωστόσο, αντιπροσωπεύουν την αρχή µιας διαδικασίας που θα µπορούσε να οδηγήσει σε µια διαρκή ειρήνη. Εν προκειµένω, η αποστολή EUSEC RD Congo παρέσχε την υποστήριξή της στον ΕΕΕΕ για την Περιοχή των Μεγάλων Λιµνών της Αφρικής στις προσπάθειές του για να παραµείνουν εν ενεργεία οι διαδικασίες αυτές. Μετά από τη θέσπιση της κοινής δράσης του Συµβουλίου στις 12 Φεβρουαρίου 2008, και τη συνακόλουθη έγκριση των εγγράφων σχεδιασµού (Γενική Ιδέα Επιχειρήσεων στις 12 Φεβρουαρίου και Επιχειρησιακό Σχέδιο στις 5 Ιουνίου), η αποστολή της ΕΕ προς στήριξη της µεταρρύθµισης του τοµέα της ασφάλειας στη Γουινέα Μπισάου δροµολογήθηκε στις 16 Ιουνίου 2008 και θα διαρκέσει µέχρι τα τέλη Μαΐου του 2009. Στρατηγικός στόχος της αποστολής είναι η επίτευξη ενός αυτάρκους τοµέα ασφαλείας ικανού να ανταποκριθεί στις ανάγκες ασφαλείας της κοινωνίας, µεταξύ άλλων όσον αφορά την καταπολέµηση του οργανωµένου εγκλήµατος, που θα είναι συµβατός µε τα δηµοκρατικά πρότυπα και τις αρχές χρηστής διακυβέρνησης, και θα συµβάλει στη σταθερότητα και τη µακροχρόνια ανάπτυξη της Γουινέας Μπισάου. Η αποστολή παρέχει συµβουλές και βοήθεια όσον αφορά τη µεταρρύθµιση του τοµέα της ασφάλειας (SSR) προς τις τοπικές αρχές στη Γουινέα Μπισάου προκειµένου να συµβάλει στη δηµιουργία των προϋποθέσεων για την εφαρµογή της εθνικής στρατηγικής SSR, σε στενή συνεργασία µε άλλους ενωσιακούς, διεθνείς και διµερείς παράγοντες, και ενόψει της διευκόλυνσης της συνακόλουθης δέσµευσης των δωρητών. Η αποστολή ακολουθεί µια συνολική προσέγγιση στην οποία είναι πλήρως ενσωµατωµένες η αστυνοµική, η δικαστική και η στρατιωτική εµπειρογνωµοσύνη. Η επιτυχής εφαρµογή της SSR στη Γουινέα Μπισάου θα εξαρτηθεί από τη δέσµευση κεφαλαίων και πόρων από µέρους της διεθνούς κοινότητας και από τη δέσµευση των τοπικών αρχών να προαγάγουν την εφαρµογή της SSR. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 16

Η ΕΕ συνέχισε την πολιτικο-στρατιωτική υποστηρικτική της δράση προς την αποστολή της Αφρικανικής Ένωσης στην περιοχή Νταρφούρ του Σουδάν (AMIS) µέχρι τα τέλη του 2007. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ παρέσχε στρατιωτική βοήθεια υπό µορφή τεχνικής, προγραµµατικής και διαχειριστικής στήριξης σε όλη τη δοµή διοίκησης της AMIS. Παρασχέθηκε επίσης χρηµατοδοτική - µέσω του Ειρηνευτικού Μέσου για την Αφρική ή σε διµερή βάση - και υλικοτεχνική στήριξη, συµπεριλαµβανοµένης της παροχής στρατηγικών αεροπορικών µεταφορών. Επί πλέον, η ΕΕ κάλυψε τη θέση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής Κατάπαυσης του Πυρός που διαδραµάτισε αποφασιστικό ρόλο στη Συµφωνία Ειρήνευσης του Νταρφούρ, και η ΕΕ απέστειλε ορισµένους στρατιωτικούς παρατηρητές. Οι αστυνοµικοί της ΕΕ εξακολούθησαν να διαδραµατίζουν βασικό ρόλο στη δηµιουργία ικανότητας της AMIS στον τοµέα της πολιτικής αστυνόµευσης µέσω της παροχής στήριξης, συµβουλών και κατάρτισης στην αστυνοµική δοµή διοίκησης της AMIS και τους επί τόπου αστυνοµικούς. Η ΕΕ συνέχισε επίσης την υποστήριξή της για την ανάπτυξη της ικανότητας πολιτικής αστυνόµευσης της Αφρικανικής Ένωσης και τη δηµιουργία αστυνοµικής µονάδας στο πλαίσιο της Γραµµατείας της ΑΕ στην Αντίς Αµπέµπα. Στις 31 Ιουνίου 2007 (απόφαση 1769 του ΣΑΗΕ) το Συµβούλιο Ασφαλείας των Ηνωµένων Εθνών επέτρεψε την ανάπτυξη της κοινής υβριδικής επιχείρησης ΟΗΕ/ΑΕ στο Νταρφούρ (UNAMID), που αποτελεί το τελικό µέρος µιας τριφασικής προσέγγισης για την ενίσχυση της διατήρησης της ειρήνης στο Νταρφούρ. Η UNAMID ανέλαβε την εξουσία από την AMIS (και η AMIS ενσωµατώθηκε στην UNAMID) την 1η Ιανουαρίου 2008. Αφού παρατάθηκε για ένα πέµπτο εξάµηνο από 1ης Ιουλίου 2007, η πολιτικο-στρατιωτική υποστηρικτική δράση της ΕΕ προς την AMIS ολοκληρώθηκε (µέσω της κατάργησης της κοινής δράσης (2007/887/ΚΕΠΠΑ) 18 ) στις 31 εκεµβρίου 2007. 18 ΕΕ L 346, 29.12.2007, σ. 28. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 17

Οι εργασίες του ΕΕΕΕ για το Σουδάν, κ. Torben Brylle (που διορίσθηκε στις 19 Απριλίου 2007, απόφαση 2007/238/ΚΕΠΠΑ 19 του Συµβουλίου και κοινές δράσεις 2007/108/ΚΕΠΠΑ 20, 2007/809/ΚΕΠΠΑ 21 και 2008/110/ΚΕΠΠΑ 22 ), εξακολούθησαν να εστιάζονται σε τρεις βασικούς τοµείς: την επίτευξη πολιτικού διακανονισµού της σύγκρουσης στο Νταρφούρ, παρέχοντας βοήθεια στα σουδανικά µέρη, την ΑΕ και τα ΗΕ την εξασφάλιση της µέγιστης δυνατής αποτελεσµατικότητας και προβολής της στήριξης της ΕΕ προς την AMIS και τη διευκόλυνση της εφαρµογής της Γενικής Συµφωνίας Ειρήνης (CPA) στο Σουδάν. Σηµαντικό µέρος της εντολής του ΕΕΕΕ άπτεται των ανθρώπινων δικαιωµάτων: ο ΕΕΕΕ παρακολουθεί την κατάσταση των ανθρώπινων δικαιωµάτων και διατηρεί επαφές µε τις σουδανικές αρχές, την ΑΕ, τα ΗΕ (ιδίως το Γραφείο του Ύπατου Αρµοστή για τα ανθρώπινα δικαιώµατα), τους παρατηρητές στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων οι οποίοι δραστηριοποιούνται στην περιοχή, και την Εισαγγελία του ιεθνούς Ποινικού ικαστηρίου. Τα δικαιώµατα του παιδιού και της γυναίκας και η καταπολέµηση της ατιµωρησίας αποτελούν τοµείς οι οποίοι αναφέρονται ρητά στην εντολή του ΕΕΕΕ. Ανατολική Ευρώπη Ο σηµερινός ΕΕΕΕ για τη Μολδαβία, κ. Kálmán Mizsei, ανέλαβε τα καθήκοντά του την 1η Μαρτίου 2007 (2007/107/ΚΕΠΠΑ 23 ) και η θητεία του παρατάθηκε για έναν ακόµη χρόνο από 1ης Μαρτίου 2008 (2008/106/ΚΕΠΠΑ 24 ). Η εντολή του εστιάζεται κατά πρώτο λόγο στη συµβολή της ΕΕ για το διακανονισµό της σύγκρουσης στην Υπερδνειστερία. Περιλαµβάνει επίσης την ενίσχυση της δηµοκρατίας και των ανθρώπινων δικαιωµάτων καθώς και την καταπολέµηση της εµπορίας ανθρώπων. Επί πλέον, ο ΕΕΕΕ προβαίνει σε επισκόπηση όλων των δραστηριοτήτων της ΕΕ, ιδίως δε των σχετικών πτυχών του σχεδίου δράσης ΕΠΓ για τη Μολδαβία, που υπεγράφη στις 22 Φεβρουαρίου 2005. Στις 25 Φεβρουαρίου 2008, το Συµβούλιο ανανέωσε τα περιοριστικά µέτρα έναντι της ηγεσίας της περιοχής της Υπερδνειστερίας, της ηµοκρατίας της Μολδαβίας, και έναντι πολλών υψηλών αξιωµατούχων της Υπερδνειστερίας που εµπλέκονταν στο κλείσιµο δια της βίας των σχολείων µολδαβικής γλώσσας µε λατινικούς χαρακτήρες (2008/160/ΚΕΠΠΑ 25 ). Το Συµβούλιο διέγραψε έξι άτοµα από τον κατάλογο των στοχοθετηµένων προσώπων και προσέθεσε έξι άλλα άτοµα. 19 20 21 22 23 24 25 ΕΕ L 103, 20.4.2007, σ. 52-53. ΕΕ L 323, 8.12.2007, σ. 57-58. ΕΕ L 323, 8.12.2007, σ. 57-58. ΕΕ L 38, 13.2.2008, σ. 28-31. ΕΕ L 46, 16.2.2007, σ. 59-62. ΕΕ L 38, 13.2.2008, σ. 15-18. Κοινή θέση 2008/160/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 25ης Φεβρουαρίου 2008, σχετικά µε περιοριστικά µέτρα κατά της ηγεσίας της Υπερδνειστερίας περιοχής της ηµοκρατίας της Μολδαβίας, ΕΕ L 51, 26.2.2008, σ. 23-25. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 18

Η Αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παροχή συνοριακής συνδροµής στη Μολδαβία και την Ουκρανία (EUBAM) συνέχισε το έργο της. Η αποστολή οργανώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και απασχολεί προσωπικό άνω των 200 ατόµων, συµπεριλαµβανοµένων περίπου 120 τελωνειακών και συνοριακών εµπειρογνωµόνων από άνω των 20 κράτη µέλη. Το Μάιο του 2007, η θητεία της αποστολής παρατάθηκε µέχρι τις 30 Νοεµβρίου 2009. Ο επικεφαλής της αποστολής ασκεί επίσης καθήκοντα ανώτερου πολιτικού συµβούλου του ΕΕΕΕ για τη Μολδαβία. Επί πλέον, µια συνοριακή οµάδα ΕΕΕΕ που απαρτίζεται από τρία άτοµα ασκεί χρέη συνδέσµου µε τον ΕΕΕΕ και το Συµβούλιο. υτικά Βαλκάνια Ο ΕΕΕΕ για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, κ. Miroslav Lajcák, διατήρησε την προώθηση µιας συνεκτικής και συνεπούς προσέγγισης για την ενσωµάτωση της πολιτικής της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα ως προτεραιότητα και συντόνισε συγκεκριµένες δράσεις σε διαφόρους τοµείς. Από το 2003 και µετά η Αστυνοµική Αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPM) 26 υποστηρίζει - στα πλαίσια της ευρύτερης προσέγγισης για την επιβολή του κράτους δικαίου στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και στην περιοχή - τη δηµιουργία µιας βιώσιµης, επαγγελµατικής και πολυεθνικής αστυνοµικής υπηρεσίας που θα λειτουργεί σύµφωνα µε τα ευρωπαϊκά και τα διεθνή πρότυπα. Η εν λόγω αστυνοµική υπηρεσία θα πρέπει να λειτουργεί σύµφωνα µε τις δεσµεύσεις που έχουν αναληφθεί στα πλαίσια της ιαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης µε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η EUPM λειτουργεί σύµφωνα µε τους γενικούς στόχους του Παραρτήµατος 11 της Συµφωνίας Ντέιτον/ Παρισιού και τα κοινοτικά µέσα υποστηρίζουν τους στόχους της. Μετά από την αναµόρφωση της Επιχείρησης ALTHEA στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη το 2007, οι υπό την ηγεσία της ΕΕ δυνάµεις (EUFOR) 27 ανέρχονται σε 2.500 άτοµα περίπου επί τόπου, που υποστηρίζονται από εφεδρικές δυνάµεις εκτός του θεάτρου επιχειρήσεων. Η επιχειρησιακή τους εστίαση παραµένει η διατήρηση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος και η µεταβίβαση των καθηκόντων των κοινών στρατιωτικών υποθέσεων (JMA) στις αρµόδιες εθνικές αρχές. Στοιχεία της Ευρωπαϊκής ύναµης Χωροφυλακής έλαβαν µέρος στην ενοποιηµένη αστυνοµική µονάδα της EUFOR από το Νοέµβριο του 2007 και µετά. Η ΕΕ διατηρεί ενεργή δέσµευση έναντι της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης, µεταξύ άλλων µέσω της επιχείρησης ALTHEA, και στα πλαίσια της συνολικής εµπλοκής της ΕΕ στη χώρα, η υπό ενωσιακή ηγεσία στρατιωτική παρουσία θα παραµείνει στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη όσο χρειασθεί. 26 27 http://www.eupm.org/. http://www.euforbih.org/. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 19

Η συνοχή του συνόλου της δράσης της ΕΕ, µεταξύ άλλων προς στήριξη της επίτευξης περαιτέρω προόδου όσον αφορά τις µεταρρυθµίσεις, στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη - όπου συµµετέχουν όλοι οι ενωσιακοί παράγοντες συµπεριλαµβανοµένων της Επιτροπής και των αρχηγών αποστολής της ΕΕ - εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα. Ο ιοικητής των ενωσιακών δυνάµεων, ο ΕΕΕΕ και ο αρχηγός της EUPM εξακολουθούν να διαβουλεύονται τακτικά πριν αναλάβουν δράση. Στις 4 Φεβρουαρίου 2008, ο κ. Pieter Feith διορίσθηκε ως ΕΕΕΕ για το Κοσσυφοπέδιο. 28 Η θητεία του διαρκεί µέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2009 και η εντολή του περιλαµβάνει τη συµβολή στην εδραίωση του σεβασµού των ανθρώπινων δικαιωµάτων και των θεµελιωδών ελευθεριών στο Κοσσυφοπέδιο. Η Οµάδα Προγραµµατισµού της ΕΕ για το Κοσσυφοπέδιο (EUPT Kosovo) συστάθηκε για να δροµολογήσει το σχεδιασµό πιθανής µελλοντικής αποστολής ΕΠΑΑ για την επιβολή του κράτους δικαίου. Το Φεβρουάριο του 2008, συστήθηκε από το Συµβούλιο µια τέτοια αποστολή, η EULEX KOSOVO 29. H EULEX KOSOVO αποτελεί ζωτικό µέρος της εµπλοκής της ΕΕ στο Κοσσυφοπέδιο, µε στόχο να παράσχει βοήθεια στο Κοσσυφοπέδιο για την ενίσχυση του κράτους δικαίου και για την πορεία του προς την περαιτέρω ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Η EULEX KOSOVO θα εκτελέσει την εντολή της µε την παρακολούθηση, την παροχή καθοδήγησης και συµβουλών, ενώ θα διατηρεί ορισµένες εκτελεστικές αρµοδιότητες εφόσον χρειάζεται. Θα παρέχει βοήθεια στις αρχές του Κοσσυφοπεδίου για την ανάπτυξη ανεξάρτητων και πολυεθνικών δικαστικών αρχών, αστυνοµικών και τελωνειακών υπηρεσιών, χωρίς πολιτικές παρεµβάσεις, που θα προάγουν τα ανθρώπινα δικαιώµατα και θα συµµορφώνονται προς τα διεθνή αναγνωρισµένα πρότυπα και τις ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές. Μολονότι η κατάσταση των ανθρώπινων δικαιωµάτων και της ασφάλειας των µειονοτικών κοινοτήτων στο Κοσσυφοπέδιο έχει παρουσιάσει κάποια βελτίωση κατά τα τελευταία χρόνια, εξακολουθεί να χρήζει ιδιαίτερης προσοχής. Τα ανθρώπινα δικαιώµατα θα ενσωµατωθούν οριζόντια καθ όλη τη διάρκεια της EULEX KOSOVO, πράγµα που θα δηµιουργήσει έναν µηχανισµό µέσω της ανάπτυξης εµπειρογνωµόνων στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων και των ζητηµάτων φύλου προκειµένου να εξασφαλισθεί ότι η αποστολή θα τηρεί πλήρως τα διεθνή πρότυπα στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων κατά την υλοποίηση όλων των δραστηριοτήτων της. Το Μάιο του 2008 πραγµατοποιήθηκε σηµαντική διάσκεψη για θέµατα ανθρώπινων δικαιωµάτων και φύλου προκειµένου να δοθούν εξηγήσεις όσον αφορά την εντολή της EULEX KOSOVO και να εκφρασθούν οι απόψεις των ΜΚΟ και της κοινωνίας των πολιτών. Στο σχεδιασµό νέων αποστολών ΕΠΑΑ και στη διεξαγωγή τρεχουσών αποστολών ΕΠΑΑ ελήφθη υπόψη η ανάγκη πλήρους εφαρµογής της απόφασης 1325 του ΣΑΗΕ στο πλαίσιο των αποστολών ΕΠΑΑ, συµπεριλαµβανοµένων µεταξύ άλλων επαφών µε τοπικές οµάδες γυναικών και της συµπερίληψης καθηκόντων συµβούλου επί θεµάτων φύλου. 28 29 υνάµει της απόφασης 1244 του Συµβουλίου Ασφαλείας των Ηνωµένων Εθνών. http://www.eulex-kosovo.eu/. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 20

Ο πρέσβης, κ. Erwan Fouéré, εξακολούθησε να υπηρετεί αφενός ως ΕΕ και αφετέρου ως επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Επιτροπής στην πρώην Γιουγκοσλαβική ηµοκρατία της Μακεδονίας. Η εντολή του ως ΕΕΕΕ εστιάζεται ειδικότερα στην παροχή συµβουλών και στη διευκόλυνση της πολιτικής διαδικασίας, µε το συντονισµό των προσπαθειών της διεθνούς κοινότητας προς στήριξη της Συµφωνίας Πλαισίου της Οχρίδας, καθώς και µε τη στενή παρακολούθηση θεµάτων ασφάλειας και δι-εθνοτικών θεµάτων. Συµβάλλει επίσης στην ανάπτυξη και την εδραίωση του σεβασµού των ανθρώπινων δικαιωµάτων και των θεµελιωδών ελευθεριών στη χώρα. 2.2. Ρόλος της Προσωπικού Εκπροσώπου του ΓΓ/ΥΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα Η κα Riina Kionka υπηρέτησε ως Προσωπική Εκπρόσωπος του κ. Javier Solana, Γενικού Γραµµατέα/ Ύπατου Εκπροσώπου για την ΚΕΠΠΑ, για τα ανθρώπινα δικαιώµατα στον τοµέα της ΚΕΠΠΑ, από τις 29 Ιανουαρίου 2007. Είναι το δεύτερο πρόσωπο στη θέση αυτή από της δηµιουργίας της το εκέµβριο του 2004. Ταυτοχρόνως, η κα Kionka είναι αρµόδια για τα ανθρώπινα δικαιώµατα στη Γραµµατεία του Συµβουλίου, παρέχοντας κατ αυτόν τον τρόπο µεγαλύτερη συνοχή και συνέχεια στην πολιτική της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα (λαµβάνοντας δεόντως υπόψη τις αρµοδιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής). Τα διπλά της καθήκοντα σηµαίνουν ότι η κα Kionka συµµετέχει σε ευρύ φάσµα δραστηριοτήτων όσον αφορά ευρύ φάσµα θεµάτων, από τη δηµόσια διπλωµατία µέχρι τη διαµόρφωση πολιτικής, συµπεριλαµβανοµένης της ενσωµάτωσης των ανθρώπινων δικαιωµάτων στην ΚΕΠΠΑ και την ΕΠΑΑ, της συµµετοχής σε διαλόγους και διαβουλεύσεις µε τρίτες χώρες για τα ανθρώπινα δικαιώµατα και γενικά της συµβολής στην εφαρµογή των κατευθυντηρίων γραµµών της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, καθώς και της ενωσιακής πολιτικής για τα ανθρώπινα δικαιώµατα στα Ηνωµένα Έθνη, το Συµβούλιο της Ευρώπης και τον ΟΑΣΕ. Η πολιτική εξακολουθεί να αποτελεί το σηµαντικότερο πυρήνα των εργασιών της Προσωπικής Εκπροσώπου. Κατά την υπό εξέταση περίοδο, η κα Kionka επεδίωξε να αυξήσει τη συνοχή µε τη Γραµµατεία, ιδίως κατά την εφαρµογή των δεσµεύσεων που έχουν αναλάβει τα κράτη µέλη για την ενσωµάτωση των ανθρώπινων δικαιωµάτων και των θεµάτων φύλου στις επιχειρήσεις ΕΠΑΑ. Η κα Kionka συνέχισε επίσης τις προσπάθειές της για να επισηµάνει περισσότερο τα θέµατα ανθρώπινων δικαιωµάτων στην Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας ώστε τα θέµατα αυτά να θιγούν σε υψηλότερο πολιτικό επίπεδο. Μια άλλη προτεραιότητα ήταν η δηµόσια προβολή της ενωσιακής πολιτικής στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων. Η ανταπόκριση στο ενδιαφέρον του κοινού να πληροφορείται για τις ενέργειες της ΕΕ στον τοµέα των ανθρώπινων δικαιωµάτων είναι ένας ακόµη τρόπος µε τον οποίον διευρύνεται η υποστήριξη όλων των άλλων ενεργειών της ΕΕ ανά τον κόσµο. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 21

Όσον αφορά τα αντιπροσωπευτικά της καθήκοντα, κατά την υπό εξέταση περίοδο, η Προσωπική Εκπρόσωπος παρέστη εξ ονόµατος του κ. Solana και του Συµβουλίου σε πολλές διεθνείς διασκέψεις και σεµινάρια και ανέλαβε άνω των σαράντα δεσµεύσεις για οµιλίες, λόγου χάρη σχετικά µε τους υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωµάτων στη σύνοδο για την υλοποίηση της ανθρώπινης διάστασης στη Βαρσοβία, τον Οκτώβριο του 2007 σχετικά µε την πρόληψη της γενοκτονίας στο σεµινάριο του Ιδρύµατος Madariaga, το Μάρτιο του 2008 και σχετικά µε την ελευθερία των µέσων µαζικής ενηµέρωσης σε σεµινάριο που οργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Chisinau, το Μάιο του 2008. Επιλεγµένες παρατηρήσεις της Προσωπικής Εκπροσώπου στις διάφορες δηµόσιες εµφανίσεις παρατίθενται στην ιστοσελίδα του Συµβουλίου. 30 Η Προσωπική Εκπρόσωπος και οι συνεργάτες της συνάντησαν επίσης πολλούς υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωµάτων από διάφορες περιοχές, εκπροσώπησαν το Συµβούλιο επτά φορές σε ακροάσεις και άτυπες ενηµερώσεις υποεπιτροπών ανθρώπινων δικαιωµάτων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και αντάλλαξαν απόψεις µε αρµόδιους υπαλλήλους του Συµβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ συµπεριλαµβανοµένων του Επιτρόπου του Συµβουλίου της Ευρώπης, κ. Hammarberg και του ιευθυντή του Γραφείου ηµοκρατικών Θεσµών και Ανθρώπινων ικαιωµάτων (ODIHR), κ. Strohal. Κατά την υπό εξέταση περίοδο, έλαβε µέρος σε 15 διαλόγους και διαβουλεύσεις για τα ανθρώπινα δικαιώµατα. Μια σειρά εκπαιδευτικών συνεδριών, που οργανώθηκαν από κοινού από την Προσωπική Εκπρόσωπο και το τµήµα εκπαίδευσης της Γραµµατείας του Συµβουλίου για την ευαισθητοποίηση του προσωπικού της Γραµµατείας όσον αφορά ζητήµατα ανθρώπινων δικαιωµάτων, προσέφερε ένα βήµα για να εκφράσουν τις απόψεις τους εξωτερικοί οµιλητές συµπεριλαµβανοµένων της ιεθνούς Οµοσπονδίας για τα ανθρώπινα δικαιώµατα (FIDH), της ιεθνούς Αµνηστίας και του Παρατηρητηρίου για τα ανθρώπινα δικαιώµατα, της Προέδρου της Υπο-Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώµατα, κας Hélène Flautre, και του Επιτρόπου του Συµβουλίου της Ευρώπης, κ. Thomas Hammarberg. Το φθινόπωρο του 2007, η κα Kionka απευθύνθηκε επίσης στο προσωπικό της Επιτροπής συµπεριλαµβανοµένου του προσωπικού των υπερπόντιων αντιπροσωπειών σε εκπαιδευτική συνεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά µε τις κατευθυντήριες γραµµές της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα. 30 http://www.consilium.europa.eu/cms3_fo/showpage.asp?id=1193&lang=en&mode=g. 14146/2/08 REV 2 ΑΝ/θµ 22