ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 1999 Έγγραφο συνόδου 2004 20 Απριλίου 2004 B5-0221/2004 ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ εν συνεχεία δήλωσης της Επιτροπής σύµφωνα µε το άρθρο 37, παράγραφος 2, του Κανονισµού των βουλευτών Nelly Maes και Matti Wuori εξ ονόµατος της Οµάδας των Πρασίνων/Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συµµαχίας σχετικά µε την προετοιµασία της πρώτης ιάσκεψης Επισκόπησης στο Ναϊρόµπι για την Αναθεώρηση της Σύµβασης του 1997 για την απαγόρευση της χρήσης, της αποθήκευσης, της παραγωγής και της διακίνησης ναρκών κατά προσωπικού και για την καταστροφή τους ("Σύµβαση της Οτάβα" για την Απαγόρευση των Ναρκών) RE\533149.doc PE 344.768
B5-0221/2004 Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά µε την προετοιµασία της πρώτης ιάσκεψης Επισκόπησης στο Ναϊρόµπι για την Αναθεώρηση της Σύµβασης του 1997 για την απαγόρευση της χρήσης, της αποθήκευσης, της παραγωγής και της διακίνησης ναρκών κατά προσωπικού και για την καταστροφή τους ("Σύµβαση της Οτάβα" για την Απαγόρευση των Ναρκών) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη τα ψηφίσµατά του της 17ης εκεµβρίου 1992 σχετικά µε τους τραυµατισµούς και τις απώλειες ζωών που προκαλούνται από νάρκες, της 29ης Ιουνίου 1995 σχετικά µε τις νάρκες ξηράς, κατά προσωπικού και εκτυφλωτικά όπλα λέιζερ: ένα θανατηφόρο εµπόδιο στην ανάπτυξη, της 18ης εκεµβρίου 1997 για τη Σύµβαση του 1997 σχετικά µε την Απαγόρευση και την Καταστροφή των Ναρκών κατά Προσωπικού, της 25ης Οκτωβρίου 2000 σχετικά µε τις νάρκες κατά προσωπικού, της 6ης Σεπτεµβρίου 2001 σχετικά µε τα µέτρα για την προώθηση δέσµευσης µη κρατικών φορέων για την ολοκληρωτική απαγόρευση των ναρκών κατά προσωπικού και της 13ης Σεπτεµβρίου 2003 σχετικά µε τα επιβλαβή αποτελέσµατα από µη εκραγέντες εκρηκτικούς µηχανισµούς (νάρκες κατά προσωπικού και βόµβες διασποράς) και όπλα που περιέχουν απεµπλουτισµένο ουράνιο, έχοντας υπόψη την παράγραφο 40 του ψηφίσµατός του της 4ης εκεµβρίου 2003 σχετικά µε τις δηλώσεις του Συµβουλίου και της Επιτροπής για την προετοιµασία του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου των Βρυξελλών στις 12 εκεµβρίου 2003, στην οποία ανέφερε τα εξής: "καλεί το Συµβούλιο να καλέσει τα σηµερινά και τα µελλοντικά κράτη µέλη να προσχωρήσουν στη Σύµβαση για την Απαγόρευση της Χρήσης, Αποθήκευσης, Παραγωγής και ιακίνησης Ναρκών κατά Προσωπικού και σχετικά µε την καταστροφή τους το ταχύτερο δυνατόν, έτσι ώστε η Ευρωπαϊκή Ένωση να µπορέσει να διαδραµατίσει πλήρη και ενεργό ρόλο στην Πρώτη ιάσκεψη Επισκόπησης της Σύµβασης το 2004, υποστηρίζοντας την οικουµενική διάδοση, την εδραίωση και την πλήρη εφαρµογή της", έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο σχετικά µε τη δράση εναντίον των ναρκών ξηράς κατά προσωπικού: ενίσχυση της συνεισφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την πρόταση κανονισµού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε τη δράση εναντίον των ναρκών ξηράς κατά προσωπικού (COM (2000) 111), έχοντας υπόψη το άρθρο 37, παράγραφος 2 του Κανονισµού του, A. λαµβάνοντας υπόψη ότι η χρήση ναρκών ξηράς κατά προσωπικού, πέρα από το γεγονός ότι επιφέρει απώλειες ανθρωπίνων ζωών, ιδίως µεταξύ των αµάχων, αποτελεί σοβαρό εµπόδιο για την κοινωνική και οικονοµική ανάκαµψη των πληττοµένων χωρών, Β. λαµβάνοντας υπόψη ότι µέχρι σήµερα, τη Σύµβαση για την Απαγόρευση της Χρήσης, Παραγωγής και ιακίνησης Ναρκών κατά Προσωπικού και την καταστροφή τους (γνωστή επίσης και ως "Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών") την έχουν κυρώσει PE 344.768 2/6 RE\533149.doc
ή έχουν προσχωρήσει σε αυτήν 141 κράτη και έχει υπογραφεί από εννέα επιπλέον κράτη, Γ. θορυβηµένο από το γεγονός ότι 44 χώρες µεταξύ των οποίων η Εσθονία, η Φινλανδία, η Λετονία, η Πολωνία, καθώς και η Κίνα, η Ινδία, το Πακιστάν, η Ρωσία, το Ισραήλ, η Βόρειος και η Νότιος Κορέα, το Ιράκ, το Ιράν και οι ΗΠΑ, εξακολουθούν να παραµένουν εκτός της Συνθήκης για την Απαγόρευση των Ναρκών,. λαµβάνοντας υπόψη ότι η προσήλωση των κρατών που έχουν προσχωρήσει στη συµφωνία για την Απαγόρευση των Ναρκών παραµένει ισχυρή, µε αποτέλεσµα 68 συµµετέχοντα κράτη να έχουν καταστρέψει περισσότερο από 31,5 εκατοµµύρια νάρκες, ενώ άλλα 13 προχωρούν στη φάση αυτή ότι όλα τα συµβαλλόµενα κράτη που έφθασαν τις προθεσµίες καταστροφής των αποθεµάτων τους δήλωσαν επιτυχή ολοκλήρωσή της και ότι το ποσοστό συµµόρφωσης των συµβαλλοµένων µερών στην εκπλήρωση της αρχικής απαίτησης περί διαφάνειας στην υποβολή εκθέσεων υπερβαίνει το 90%, Ε. φρονώντας ότι, παρά την πρόοδο αυτή, εκτιµάται ότι 78 χώρες εξακολουθούν να έχουν περίπου 200 έως 215 εκατοµµύρια αποθηκευµένες νάρκες κατά προσωπικού και ότι κάθε χρόνο εξακολουθούν να υπάρχουν 15 έως 20 χιλιάδες νέα θύµατα, ενώ σε 82 χώρες ανά τον κόσµο εξακολουθούν να είναι διασκορπισµένες νάρκες ξηράς, ΣΤ. αναγνωρίζοντας, συνεπώς, τη σηµασία της πρώτης ιάσκεψης Επισκόπησης των Συµβαλλοµένων στη Σύµβαση Μερών η οποία θα πραγµατοποιηθεί από τις 29 Νοεµβρίου έως τις 3 εκεµβρίου 2004 στο Ναϊρόµπι της Κένυας (η " ιάσκεψη Κορυφής του Ναϊρόµπι για έναν κόσµο απαλλαγµένο από νάρκες"), Ζ. λαµβάνοντας υπόψη ότι σήµερα, η πλειονότητα των ναρκών ξηράς τοποθετείται στο πλαίσιο ένοπλων συγκρούσεων και/ή εµφυλίων πολέµων, όπου στη χρήση των ναρκών αυτών επιδίδονται τόσο κρατικές ένοπλες δυνάµεις όσο και µη κρατικοί ένοπλοι σχηµατισµοί, Η. λαµβάνοντας υπόψη ότι η ιεθνής Κοινότητα έχει ηθική υποχρέωση να επιδιώξει την ανάληψη δεσµεύσεων από όλα τα εµπλεκόµενα σε τέτοιου είδους συγκρούσεις µέρη, κράτη και µη κρατικούς ένοπλους σχηµατισµούς, να σταµατήσουν τη χρήση ναρκών κατά προσωπικού, προκειµένου να επιτύχουν µια πραγµατικά οικουµενική απαγόρευση των απάνθρωπων αυτών όπλων, Θ. αναγνωρίζοντας τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι κυβερνήσεις, διεθνείς οργανισµοί και ΜΚΟ, που παροτρύνουν τους µη κρατικούς ένοπλους σχηµατισµούς να απαγορεύσουν τη χρήση ναρκών ξηράς κατά προσωπικού, Ι. λαµβάνοντας υπόψη ότι αυτό δεν συνεπάγεται στήριξη ή αναγνώριση της νοµιµότητας των ένοπλων µη κρατικών φορέων ή των δραστηριοτήτων τους, ΙΑ. αναγνωρίζοντας ότι οι µη κρατικοί ένοπλοι σχηµατισµοί µπορούν να επιδείξουν σεβασµό στους ανθρωπιστικούς κανόνες που θέσπισε η Σύµβαση της Οτάβα, κατά διάφορους συγκεκριµένους τρόπους, όπως: µε διακοπή της χρήσης, παραγωγής και του εµπορίου ναρκών ξηράς κατά προσωπικού υπογράφοντας την Πράξη Σύµβαση για την Τήρηση της Σύµβαση της Γενεύης µε δηµόσιες διακηρύξεις και µε τη διευκόλυνση της εξουδετέρωσης των ναρκοπεδίων, της διαφώτισης για τους κινδύνους των ναρκών, την RE\533149.doc 3/6 PE 344.768
παροχή βοήθειας στα θύµατα και την ανάληψη ανθρωπιστικής δράσης εναντίον των ναρκών σε τοµείς που βρίσκονται υπό τον έλεγχό τους, ΙΒ. λαµβάνοντας υπόψη ότι οι συνολικές συνεισφορές στη δράση εναντίον των ναρκών που ανέλαβαν τα κράτη µέλη και η Ευρωπαϊκή Κοινότητα έφθασε συνολικά το ποσό των 410 εκατοµµυρίων ευρώ περίπου για την τριετία 2000-2002 (µε τη συνολική χρηµατοδότηση της ΕΕ, που ενεγράφη από τα κράτη µέλη και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, να ανέρχεται το 2002 σε 145 εκατ. ευρώ), 1. καλεί τα τέσσερα υπόλοιπα κράτη µέλη της διευρυµένης Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν έχουν ακόµη κυρώσει ή δεν έχουν προσχωρήσει στη Σύµβαση Απαγόρευσης των Ναρκών του 1997, να το πράξουν χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση και, εν πάση περιπτώσει, πριν από την πρώτη ιάσκεψη Επισκόπησης της Σύµβασης 2. καλεί όλα τα συµβαλλόµενα στη Σύµβαση µέρη να συµµετάσχουν στο "ύψιστο δυνατό επίπεδο" στη ιάσκεψη Κορυφής του Ναϊρόµπι, όπως είχε ζητηθεί στην πέµπτη συνεδρίαση των συµβαλλοµένων κρατών στην Μπαγκόγκ της Ταϊλάνδης, τον Σεπτέµβριο του 2003 3. καλεί όλα τα κράτη και τους άλλους σχετικούς φορείς να ανανεώσουν την προσήλωσή τους στους ανθρωπιστικούς στόχους της Σύµβασης, πριν από τη ιάσκεψη Κορυφής του Ναϊρόµπι, να εξασφαλίσουν ότι η πρώτη ιάσκεψη Επισκόπησης θα αποτελέσει σηµαντικό οριοθέσιο σηµατοδότησης των επιτευγµάτων και αξιολόγησης των προκλήσεων που παραµένουν και να δηλώσουν στη ιάσκεψη Κορυφής την ανεπιφύλακτη αποφασιστικότητά τους να δεσµευθούν για να δώσουν τέρµα στις ταλαιπωρίες που προξενούν οι νάρκες κατά προσωπικού 4. χαιρετίζει τη ήλωση της 13ης Φεβρουαρίου 2004 της Προεδρίας, εξ ονόµατος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενόψει της ιάσκεψης Κορυφής του 2004 στο Ναϊρόµπι για έναν κόσµο απαλλαγµένο από νάρκες, σύµφωνα µε την οποία "η πρώτη ιάσκεψη Επισκόπησης δεν πρέπει απλώς να επισηµαίνει τα µέχρι σήµερα επιτεύγµατα αλλά πρέπει να επικεντρώνεται και στο µέλλον. Η ΕΕ ελπίζει ότι η ιάσκεψη του Ναϊρόµπι του 2004 θα καταλήξει στην επίτευξη συµφωνίας επί ενός σαφούς και πρακτικού σχεδίου δράσης, το οποίο θα περιέχει συγκεκριµένα βήµατα που είναι απαραίτητα για την επίτευξη σηµαντικής προόδου για την περίοδο 2004-2009" 5. επαναλαµβάνει την έκκλησή του για εξάλειψη της χρήσης, παραγωγής, αποθήκευσης και διακίνησης ναρκών ξηράς κατά προσωπικού, τόσο από κρατικές ένοπλες δυνάµεις, όσο και από ένοπλους µη κρατικούς σχηµατισµούς 6. ανησυχεί ιδιαίτερα από το γεγονός ότι οι Ηνωµένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι δεν προτίθενται προσχωρήσουν στο Σύµφωνο και αποφάσισαν να διατηρήσουν τα 8,8 εκατοµµύρια των αποκαλούµενων "έξυπνων" ναρκών κατά προσωπικού (στις οποίες έχουν ενσωµατωθεί µηχανισµοί αυτοκαταστροφής) και µόνο µετά το 2010 να σταµατήσουν τη χρήση "κλασικών" ναρκών κατά προσωπικού και οχηµάτων - δηλαδή τέσσερα χρόνια αργότερα σε σχέση µε την προηγούµενη ηµεροµηνία στόχο 7. καλεί τα συµβαλλόµενα στη Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών µέρη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στο πρόβληµα των ναρκών κατά προσωπικού σε σχέση µε τους PE 344.768 4/6 RE\533149.doc
ένοπλους µη κρατικούς σχηµατισµούς και να υποστηρίξουν διπλωµατικά, πολιτικά και/ή οικονοµικά, τις προσπάθειες για την ανάληψη έγγραφων δεσµεύσεων των σχηµατισµών αυτών 8. χαιρετίζει τη δήλωση της Προεδρίας του Σεπτεµβρίου 2003 στη Μπαγκόγκ, κατά τη διάρκεια της Πέµπτης Συνόδου των Συµβαλλοµένων στη Σύµβαση Μερών ("Η Ευρωπαϊκή Ένωση εκφράζει την ελπίδα ότι όλοι οι µη κρατικοί σχηµατισµοί θα σταµατήσουν τη χρήση ναρκών ξηράς κατά προσωπικού και θα υπογράψουν την πράξη δέσµευσης για προσχώρηση στην καθολική απαγόρευση των ναρκών κατά προσωπικού και τη συνεργασία στον τοµέα της δράσης κατά των ναρκών, που προβλέπει η έκκληση της Γενεύης") καλεί µετ' επιτάσεως το Συµβούλιο και την Επιτροπή να συνεχίσουν τις προσπάθειες για δέσµευση των ένοπλων µη κρατικών σχηµατισµών στην απαγόρευση των ναρκών ξηράς 9. ζητεί τη χορήγηση αυξηµένων πόρων για ανθρωπιστική δράση για την εξουδετέρωση ναρκοπεδίων, για τη διαφώτιση σχετικά µε τους κινδύνους από τις νάρκες και την παροχή περίθαλψης, αποκατάστασης και κοινωνικής και οικονοµικής επανένταξης των θυµάτων ναρκών σε περιοχές που βρίσκονται υπό κρατικό έλεγχο και σε περιοχές που βρίσκονται υπό τον de facto έλεγχο ένοπλων µη κρατικών σχηµατισµών 10. καλεί µετ' επιτάσεως τη ιάσκεψη Επισκόπησης του Ναϊρόµπι να καταδικάσει κάθε πραγµατοποιούµενη χρήση ναρκών κατά προσωπικού, να ζητήσει από όλα τα κράτη και τις ένοπλες και τους ένοπλους µη κρατικούς σχηµατισµούς να παραιτηθούν από τη χρήση ναρκών κατά προσωπικού και να σεβαστούν τους κανόνες που θεσπίζει η Σύµβαση 11. υπενθυµίζει ότι η Ευρωπαϊκή Κοινότητα έχει υποσχεθεί τη χορήγηση 240 εκατοµµυρίων ευρώ για την περίοδο 2002-2009 και ότι η στρατηγική δράσης της ΕΚ κατά των ναρκών επικεντρώνεται σε πέντε αλληλοενισχυόµενες συνιστώσες (υποστήριξη του στιγµατισµού της χρήσης των ναρκών κατά προσωπικού και της πλήρους απαγόρευσής τους, ενηµέρωση για τους κινδύνους από νάρκες, εξουδετέρωση ναρκοπεδίων, παροχή βοήθειας στα θύµατα, καταστροφή αποθεµάτων), και ότι αποδίδει προτεραιότητα στην παροχή οικονοµικής βοήθειας προς τις χώρες που προσχωρούν στις αρχές και τις υποχρεώσεις που ορίζει η Σϋµβαση για την Απαγόρευση των Ναρκών 12. υπενθυµίζει ωστόσο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση µπορεί να εξετάσει την περίπτωση παροχής οικονοµικής βοήθειας και στα κράτη που δεν συµµετέχουν στη Σύµβαση για την απαγόρευση των ναρκών, εφόσον ανακύψουν περιπτώσεις επείγουσας ανθρωπιστικής δράσης όπως και κατά το παρελθόν, η υποστήριξη αυτή πρέπει να συναρτάται µε την αποδεδειγµένη πολιτική βούληση της δικαιούχου χώρας να κινηθεί προς την κατεύθυνση της προσχώρησης στο εν λόγω Σύµφωνο 13. υπενθυµίζει ότι µια φιλόδοξη προοπτική της Συνθήκης για την απαγόρευση των ναρκών ήταν ο καθορισµός στόχος για την εξουδετέρωση των ναρκοπεδίων σε παγκόσµιο επίπεδο και ότι οι πρώτες προθεσµίες για την εξουδετέρωση ναρκοπεδίων προβλέπονται για το 2009 σηµειώνει µε λύπη ότι ο αργός ρυθµός εξουδετέρωσης των ναρκοπεδίων και η εκ νέου χρήση ναρκών ξηράς σε περιοχές συγκρούσεων, σηµαίνει ότι οι στόχοι αυτοί δεν πρόκειται να επιτευχθούν εκτός και αν επιδειχθεί ανανεωµένη πολιτική βούληση και αναληφθούν δεσµεύσεις πόρων RE\533149.doc 5/6 PE 344.768
14. ζητεί, προκειµένου να παρασχεθεί η δυνατότητα συνεχούς παρακολούθησης των δράσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να διασφαλιστεί ο καθοδηγητικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις δράσεις αυτές, στην αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη ιάσκεψη Κορυφής του Ναϊρόµπι για "Ένα Κόσµο Απαλλαγµένο από Νάρκες", να περιληφθεί και αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 15. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισµα στην Επιτροπή, το Συµβούλιο, τις κυβερνήσεις των κρατών µελών, τον Γενικό Γραµµατέα των Ηνωµένων Εθνών, τον Γενικό Γραµµατέα της Οργάνωσης για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, τη ιεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού, την ιεθνή Εκστρατεία για την Απαγόρευση των Ναρκών Ξηράς, την Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ και τις κυβερνήσεις των Ηνωµένων Πολιτειών της Αµερικής, της Ρωσικής Οµοσπονδίας και της Λαϊκής ηµοκρατίας της Κίνας, καθώς και στον Προεδρεύοντα της πρώτης ιάσκεψης Επισκόπησης των Συµβαλλοµένων στη Σύµβαση κρατών. PE 344.768 6/6 RE\533149.doc