ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Β ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Α ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Β ) ΤΡΙΤΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑ ΙΙ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΥΟ (2) ΘΕΜΑ 1ο α. Να αναφέρετε, ονομαστικά, έξι (6) μέρη ενός ναυτικού εξάντα. Μονάδες 12 β. Να περιγράψετε πώς αναγνωρίζεται ο πολικός αστέρας, βλέποντας στον ουρανό τον αστερισμό της μεγάλης άρκτου. Να γίνει το σχετικό σχήμα στο τετράδιό σας. ΘΕΜΑ 2ο Μονάδες 13 α. Τι παρατηρούμε κατά την πραγματοποίηση της πάνω (άνω) μεσημβρινής διάβασης ουρανίου σώματος, όσον αφορά: την ωρική γωνία, το ύψος Ηλ, την ζενιθιακή απόσταση Ζ και το αζιμούθ Αζλ; Μονάδες 13 β. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των πλανητών; Μονάδες 12 ΘΕΜΑ 3ο α. Να σχεδιάσετε στο τετράδιό σας (χωρίς όργανα σχεδίασης) την ουράνια σφαίρα, την εκλειπτική σε σχέση με τον ουράνιο ισημερινό και να σημειώσετε τις θέσεις των δύο ισημερινών σημείων και των δύο ηλιοστασίων. β. Τι ονομάζεται γεωγραφική θέση (GP) ή γήινη προβολή ενός ουρανίου σώματος; ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 2 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΘΕΜΑ 4ο Να χαραχθεί η ευθεία θέσεως Marcq με σχήμα στο τετράδιό σας, αν το στίγμα αναμέτρησης (DR) είναι φ=27 45 Β λ=118 35 Α, το Αζλ=135 και η Η=+13 και να περιγράψετε το τρόπο χάραξής της. Μονάδες 25 Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνον τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων, αμέσως μόλις σας διανεμηθούν. Καμιά άλλη σημείωση δεν επιτρέπεται να γράψετε. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα. 4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνον με μπλε ή μόνον με μαύρο στυλό διαρκείας ανεξίτηλης μελάνης. 5. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 6. ιάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 7. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 10.00 π.μ. KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 2 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α A ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Β ) ΕΥΤΕΡΑ 7 ΙΟΥΝΙΟΥ 2010 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑ ΙΙ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΡΕΙΣ (3) ΘΕΜΑ Α. Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Η κλίση ή απόκλιση (δ) είναι το τόξο του ωρικού κύκλου του αστέρα από τον ουράνιο ισημερινό μέχρι τον αστέρα. β. Όριο/έναρξη του ναυτικού λυκαυγούς είναι η χρονική στιγμή που το αρνητικό ύψος του κέντρου του αληθούς ηλίου είναι -18 0 κάτω από το μαθηματικό ορίζοντα. γ. Από τον ορατό ορίζοντα μετρούνται τα ύψη των αστέρων με τον εξάντα. δ. Η γωνία που σχηματίζεται στον επάνω πόλο του παρατηρητή με πλευρές του τον μεσημβρινό του τόπου και τον ωρικό κύκλο του αστεριού, ονομάζεται ωρική γωνία. ε. Η διεθνής γραμμή αλλαγής ημερομηνίας (International Date Line) βρίσκεται σε όλο το μήκος της επάνω στο μεσημβρινό των 180 0. ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1,2,3,4,5, από τη στήλη Α και δίπλα το γράμμα α, β, γ, δ, ε, της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β 1. Έτος φωτός α. Ισούται με το πλάτος του παρατηρητή 2. Αληθές ύψος Ηλ β. Αντιπροσωπεύει την απόσταση, την οποία διανύει το φως σε ένα έτος 3. Έξαρμα του πόλου γ. Το συμπλήρωμα της αποκλίσεως υπέρ τον ορίζοντα 4. Πολική απόσταση δ. Απέχουν τη μέγιστη απόσταση από τον ισημερινό 5. Κορυφαία σημεία ε. Τόξο του κάθετου κύκλου από το μαθηματικό ορίζοντα μέχρι τον αστέρα ΘΕΜΑ Β. Β1. Να σχεδιάσετε τις θέσεις γης, ηλίου και σελήνης, ώστε να εμφανίζεται ο σκιερός και o σκοτεινός κώνος κατά την έκλειψη της σελήνης. Β2. Να περιγράψετε τι είναι η συμβατική ώρα. ( εν απαιτούνται παραδείγματα). ΘΕΜΑ Γ. Γ1. Τι είναι ο παράλληλος ασφαλείας φ σ και γιατί χρησιμοποιείται; ( εν απαιτούνται παραδείγματα). Μονάδες 12 Γ2. Να διατυπώσετε τον 1 ο νόμο (ελλειπτικών τροχιών) και το 2 ο νόμο (εμβαδών) του Κέπλερ. ( εν απαιτούνται περιγραφή και σχήματα). ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ Μονάδες 13

ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΘΕΜΑ. 1. Να σχεδιάσετε στη γήινη σφαίρα το σφαιρικό τρίγωνο της ορθοδρομίας και να αναφέρετε τις κορυφές, τις πλευρές και τις γωνίες του. 2. Τι ονομάζεται ηλικία της σελήνης; Μονάδες 20 Μονάδες 5 Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνον τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε καμιά άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα. 4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνον με μπλε ή μόνον με μαύρο στυλό ανεξίτηλης μελάνης. 5. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη επιστημονικά είναι αποδεκτή. 6. Να μη χρησιμοποιήσετε το χαρτί μιλιμετρέ. 7. ιάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 8. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 10.00 π.μ. KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α A ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Β ) ΠΕΜΠΤΗ 26 ΜΑΪΟΥ 2011 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑ ΙΙ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΡΕΙΣ (3) ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Τα στοιχεία των ναυτιλιακών πλανητών παρέχονται από τις αστρονομικές εφημερίδες. β. Για να έχουμε έκλειψη ηλίου πρέπει η σελήνη να παρεμβληθεί μεταξύ γης και ηλίου. γ. Η αληθής ανατολή του ηλίου πραγματοποιείται, όταν το κέντρο του φαινόμενου ηλίου διέρχεται από τον ορίζοντα. δ. Το τελευταίο άστρο της ουράς της μικρής άρκτου είναι ο πολικός αστέρας. ε. Ως αφανείς χαρακτηρίζονται οι αστέρες που παραμένουν όλη τη διάρκεια του 24ώρου πάνω από τον ορίζοντα. ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1,2,3,4,5, από τη στήλη Α και δίπλα το γράμμα α, β, γ, δ, ε, στ της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. ΣΤΗΛΗ Α 1. Μαθηματικός ορίζοντας 2. Κλίση ή απόκλιση αστέρα ΣΤΗΛΗ Β α. Το τόξο του ωρικού κύκλου του αστέρα από τον ουράνιο ισημερινό μέχρι τον αστέρα β. Ο αριθμός των ακέραιων ωρών που προηγείται ή έπεται η ώρα ζώνης από την ώρα Greenwich γ. Ορθοδρομική απόσταση γ 3. Χαρακτηριστικό ζώνης 4. Θερινό ηλιοστάσιο δ. Η μέση απόσταση γης ηλίου 5. Αστρονομική μονάδα ε. Η μέγιστη βόρεια απόκλιση του ηλίου στ. ιέρχεται από το κοινό κέντρο της γήινης ουράνιας σφαίρας ΘΕΜΑ Β Β1. Να αναφέρετε έξι (6) από τις περιπτώσεις που ο Αξιωματικός Φυλακής (Α/Φ) γέφυρας πρέπει να ειδοποιήσει αμέσως τον Πλοίαρχο στη γέφυρα. Μονάδες 12 Β2. Να δοθεί ο ορισμός του παλιρροϊκού φαινομένου ή παλίρροιας και να σχεδιάσετε το παλιρροϊκό κύμα με τα στοιχεία του. ΘΕΜΑ Γ Μονάδες 13 Γ1. Τι είναι έξαρμα του πόλου υπέρ τον ορίζοντα και γιατί ενδιαφέρει το ναυτιλόμενο; ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ2. Τι είναι λυκαυγές και τι λυκόφως; Να αναφέρετε ονομαστικά τις κατηγορίες στις οποίες αυτά διακρίνονται. Γιατί το λυκαυγές και το λυκόφως ενδιαφέρουν το ναυτιλόμενο; ΘΕΜΑ 1. Να περιγράψετε τη διαδικασία της αλλαγής ώρας στη γέφυρα του πλοίου, όταν το πλοίο πλέει ανατολικά και εισέρχεται σε άλλη ζώνη. 2.Ένα πλοίο ταξιδεύει σε περιοχή, στην οποία το βυθόμετρο δείχνει ένδειξη 12 m. Το βάθος που αναγράφεται στο ναυτικό χάρτη, σ εκείνο το σημείο, είναι 10 m. Να αιτιολογήσετε γιατί υπάρχει αυτή η διαφορά μεταξύ των ενδείξεων του βυθομέτρου και του ναυτικού χάρτη. Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνον τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε καμιά άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα. 4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνον με μπλε ή μόνον με μαύρο στυλό ανεξίτηλης μελάνης. 5. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη επιστημονικά είναι αποδεκτή. 6. Να μη χρησιμοποιήσετε το χαρτί μιλιμετρέ. 7. ιάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 8. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 10.00 π.μ. KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α A ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Β ) ΣΑΒΒΑΤΟ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑ ΙΙ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΡΕΙΣ (3) ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Οι μοναδικές συντεταγμένες των ουρανίων σωμάτων, οι οποίες μπορεί να παρατηρηθούν και να προσδιορισθούν από το ναυτιλλόμενο, είναι το ύψος με τον εξάντα και το αζιμούθ με τη διόπτρα. β. Εξωτερικοί ή ανώτεροι πλανήτες χαρακτηρίζονται αυτοί που έχουν μέγιστη αποχή μικρότερη από 90 ο. γ. Όταν πλέουμε προς ανατολάς και περνάμε τα όρια της ζώνης προσθέτουμε μία ακέραιη ώρα στα ρολόγια του πλοίου. δ. Ο αξιωματικός φυλακής (Α/Φ) συνεχίζει να είναι ο μοναδικός υπεύθυνος για την ασφαλή ναυσιπλοΐα του πλοίου, ανεξάρτητα από την παρουσία του πλοιάρχου στη γέφυρα. ε. Τα αναστροφικά παλιρροϊκά ρεύματα παρατηρούνται στην ανοικτή θάλασσα, δηλαδή σε απόσταση από τις ακτές. ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1,2,3,4,5, από τη στήλη Α και δίπλα το γράμμα α, β, γ, δ, ε, στ της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β 1. Πολοζενιθιακή απόσταση α. Παρουσιάζουν ημερινό και νυκτερινό τόξο. 2. Αμφιφανείς αστέρες β. Η συνεχής ταπείνωση του νερού από το ύψος της πλήμης μέχρι τη ρηχία. 3. Γραμμή των αψίδων γ. Ο ωρικός κύκλος που περνά από το ζενίθ. 4. Αμπώτιδα δ. Μαθηματικός ορίζοντας. 5. Ουράνιος ή αστρονομικός ε. Σύμπλατος μεσημβρινός του τόπου στ.ενώνει το περιήλιο, τη γη και το αφήλιο. ΘΕΜΑ Β Β1. Τι είναι πλανήτες, τι απλανείς και ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους; Β2. Να δώσετε τους ορισμούς της κλίσης ή απόκλισης (δ) και της αστρικής ωρικής γωνίας (SHA * ). Απαιτείται σχήμα στο τετράδιό σας. ΘΕΜΑ Γ Γ1. Αν ένας τόπος έχει μήκος λ=041 ο 10 Α, να υπολογίσετε το χαρακτηριστικό ζώνης ZD (Zone Description) του τόπου. Μονάδες 13 Γ2. Να αναφέρετε τέσσερα (4) πλεονεκτήματα και δύο (2) μειονεκτήματα των μεσημβρινών παρατηρήσεων. Μονάδες 12 ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΘΕΜΑ 1. Να σχεδιάσετε στο τετράδιό σας τον αστερισμό της μεγάλης άρκτου. Πώς θα εντοπίσουμε τον πολικό αστέρα σε σχέση με τη μεγάλη άρκτο; 2. Αν το στίγμα αναμέτρησης (DR) στις 11:30 είναι φ=32 ο 15 Β, λ=045 ο 30 Α, Αζλ=120 ο, Η=+10, να χαράξετε την ευθεία θέσεως του ηλίου και να περιγράψετε τον τρόπο χάραξής της. Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνον τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε καμιά άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα. 4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνον με μπλε ή μόνον με μαύρο στυλό ανεξίτηλης μελάνης. 5. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη επιστημονικά είναι αποδεκτή. 6. Να μη χρησιμοποιήσετε το χαρτί μιλιμετρέ. 7. ιάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 8. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 10.00 π.μ. KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α A ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Β ) ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑ ΙΙ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Από κάθε ουράνιο σώμα διέρχεται ένας ωρικός κύκλος. β. Η φαινόμενη ανατολή των αστέρων έπεται από την αληθή. γ. Το χρονικό διάστημα μεταξύ δύο διαδοχικών μεσημβρινών διαβάσεων (πάνω ή κάτω) του κέντρου του αληθούς ήλιου από τον ίδιο γήινο μεσημβρινό, ονομάζεται αληθής ηλιακή ημέρα. δ. Η διεθνής γραμμή αλλαγής ημερομηνίας (International Date Line) βρίσκεται σε όλο το μήκος της επάνω στο μεσημβρινό των 180 ο. ε. Βασικοί ορθοδρομικοί ή λοξοδρομικοί πλόες είναι χαραγμένοι στους γενικούς ναυτικούς χάρτες. ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1,2,3,4,5, από τη στήλη Α και δίπλα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε, στ της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β 1. Αειφανείς αστέρες α. Ετερόφωτα ουράνια σώματα. 2. Επιβατική ακτίνα β. Η στιγμή της μέγιστης τιμής του ύψους του ουράνιου σώματος για το κινούμενο πλοίο. 3. Πλανήτες γ. Παραμένουν καθ όλη τη διάρκεια του 24ώρου επάνω από τον ορίζοντα. 4. Έξαρμα του πόλου δ. Κάθε επίπεδο κάθετο στη γραμμή της κατακορύφου. 5. Μεσουράνηση ε. Ισούται με το πλάτος του παρατηρητή. στ. Γραμμή που ενώνει τον ήλιο με τον πλανήτη. ΘΕΜΑ Β Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Β1 έως Β5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση, η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση. Β1. Οι ισημερινές συντεταγμένες είναι: α) Το αληθές ύψος και το αληθές αζιμούθ β) Η κλίση ή απόκλιση και η αστρική ωρική γωνία γ) Το ζενίθ και το ναδίρ δ) Η πολοζενιθιακή και η ζενιθιακή απόσταση Μονάδες 5 Β2. Ο μαθηματικός ή ουράνιος ή αληθής ορίζοντας διέρχεται από: α) Το κοινό κέντρο της γήινης ουράνιας σφαίρας β) Τα μάτια του παρατηρητή ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ γ) Την επιφάνεια της θάλασσας δ) Τον κύκλο ύψους του αστέρα Μονάδες 5 Β3. Η διάμετρος που προκύπτει από την τομή του επιπέδου του ουράνιου ισημερινού και της εκλειπτικής ονομάζεται γραμμή: α) Των αψίδων β) Των ηλιοστασίων γ) Των ισημεριών δ) Της κατακορύφου Μονάδες 5 Β4. Ποιος από τους παρακάτω πλανήτες χρησιμοποιείται στην αστρονομική ναυτιλία; α) Αφροδίτη β) Ερμής γ) Ουρανός δ) Ποσειδώνας Μονάδες 5 Β5. Όριο/έναρξη του ναυτικού λυκαυγούς και του λυκόφωτος είναι η χρονική στιγμή, που το αρνητικό ύψος του κέντρου του αληθούς ηλίου κάτω από το μαθηματικό ορίζοντα είναι: α) -6 ο β) -9 ο γ) -12 ο δ) -18 ο Μονάδες 5 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Να αναφέρετε έξι (6) κριτήρια για τον καθορισμό παραλλήλου ασφαλείας του ορθοδρομικού πλού. Μονάδες 12 Γ2. Να δείξετε με αντίστοιχα σχήματα τη θέση γης - ηλίου - σελήνης, κατά τη διάρκεια α) της παλίρροιας συζυγιών και β) της παλίρροιας τετραγωνισμών. Σε ποια από τις ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ δύο (2) περιπτώσεις α) και β) παρατηρούνται παλίρροιες μεγαλύτερου ύψους; Μονάδες 13 ΘΕΜΑ 1. Να σχεδιάσετε το σφαιρικό τρίγωνο ορθοδρομίας και να εξηγήσετε τι παριστάνουν οι πλευρές και οι γωνίες του τριγώνου αυτού. Μονάδες 17 2. Να αναφέρετε τα δύο (2) κύρια προβλήματα που έχουν σχέση με τις παλίρροιες, τα οποία αφορούν το ναυτιλλόμενο. Μονάδες 8 Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνον τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε καμιά άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα. 4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνον με μπλε ή μόνον με μαύρο στυλό ανεξίτηλης μελάνης. 5. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη επιστημονικά είναι αποδεκτή. 6. ιάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 7. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 10.00 π.μ. ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α A ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Β ) ΤΡΙΤΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑ ΙΙ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΡΕΙΣ (3) ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Ο Άρης (Mars) είναι εσωτερικός πλανήτης. β. Ως μέγεθος (magnitude) των αστέρων χαρακτηρίζεται ο βαθμός λαμπρότητας των ουράνιων σωμάτων, όταν παρατηρούνται από τη Γη. γ. Κατά τη στιγμή της άνω μεσημβρινής διάβασης ενός ουρανίου σώματος, το αστέρι έχει το μέγιστο ύψος Ηλ και συνεπώς την ελάχιστη ζενιθιακή απόσταση (Ζ). δ. Όλοι οι τόποι που βρίσκονται μέσα στην ίδια ζώνη, έχουν την ίδια ώρα ζώνης (ΖΤ). ε. Τα περιστροφικά ρεύματα (Rotary Current) παρατηρούνται βασικά στα ποτάμια. ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5 από τη στήλη Α και δίπλα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε, στ της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη στήλη Β θα περισσέψει. ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β 1. Ορθή φορά α. Απέχουν τη μέγιστη απόσταση από τον Ισημερινό. 2. Γραμμή των ισημεριών β. Απόσταση την οποία διανύει το φως σε ένα έτος. 3. Κορυφαία σημεία Κ γ. Πολικός αστέρας. 4. Έτος φωτός δ. Η διάμετρος που προκύπτει από την τομή του επιπέδου του ουράνιου Ισημερινού και της εκλειπτικής. 5. Επίπεδο ή στάθμη χάρτη CD (Chart Datum) ε. Η περιστροφή της Γης από δυσμάς προς ανατολάς δια του ζενίθ. στ. Βρίσκεται λίγο πιο κάτω από την κατώτατη ρηχία που παρατηρήθηκε ποτέ. ΘΕΜΑ Β Β1. Να εξηγήσετε την έννοια της συμβατικής ώρας. ( εν απαιτούνται παραδείγματα). Β2. Να αναφέρετε πέντε (5) βασικές ενέργειες κατά την προετοιμασία πριν από τον απόπλου του πλοίου. ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΘΕΜΑ Γ Γ1. Να αναφέρετε πέντε (5) περιπτώσεις κατά τις οποίες ένας αξιωματικός φυλακής (Α/Φ) θα καλούσε τον πλοίαρχο στη γέφυρα. Γ2. Να περιγράψετε τη διαδικασία της αλλαγής ώρας στη γέφυρα του πλοίου, όταν το πλοίο πλέει δυτικά και εισέρχεται σε άλλη ζώνη. ΘΕΜΑ 1. Να σχεδιάσετε το παλιρροϊκό κύμα και να τοποθετήσετε τα κύρια στοιχεία του. Μονάδες 17 2. Σε μία περιοχή, το ύψος της παλίρροιας είναι 2,00 μέτρα και το βάθος του ναυτικού χάρτη είναι 12,00 μέτρα. Να υπολογίσετε το βάθος της θάλασσας στη συγκεκριμένη περιοχή. Μονάδες 8 Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνον τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε καμιά άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα. 4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνον με μπλε ή μόνον με μαύρο στυλό ανεξίτηλης μελάνης. 5. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη επιστημονικά είναι αποδεκτή. 6. ιάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 7. Ώρα δυνατής αποχώρησης: 10.00 π.μ. ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑΔΑ A ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΣΑΒΒΑΤΟ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑ ΙΙ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Η αληθής ανατολή του ηλίου πραγματοποιείται, όταν το κέντρο του φαινόμενου ηλίου βρίσκεται πάνω στον ορίζοντα. β. Ως αφανείς χαρακτηρίζονται οι αστέρες που παραμένουν καθ όλη τη διάρκεια του 24ωρου κάτω από τον ορίζοντα. γ. Η γραμμή των ισημεριών είναι η γραμμή της εκλειπτικής που ενώνει τα δύο (2) ηλιοστάσια. δ. Η συνεχής ταπείνωση του νερού από το ύψος της πλήμης μέχρι τη ρηχία ονομάζεται αμπώτιδα. ε. Αναστροφικά ρεύματα χαρακτηρίζονται εκείνα που η κατεύθυνση της ροής περιορίζεται από την τοπογραφία της περιοχής. ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5 από τη στήλη Α και δίπλα ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε, στ της στήλης Β που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη στήλη Β θα περισσέψει. ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β 1. Ωρικοί κύκλοι α. Το χρονικό διάστημα μεταξύ δύο διαδοχικών μεσημβρινών διαβάσεων του κέντρου του μέσου ηλίου. 2. Εύρος (amplitude) β. Η χρονική περίοδος από τη διάλυση του σκότους ως την ανατολή του ηλίου. 3. Μέση ημέρα γ. Το επίπεδο το κάθετο προς την κατακόρυφο που διέρχεται από τα μάτια του παρατηρητή. 4. Λυκαυγές δ. Το ύψος της παλίρροιας σε μια ορισμένη χρονική στιγμή κατά τον κατάπλου σε ένα λιμάνι. 5. Φαινόμενος ορίζοντας ε. Το συμπλήρωμα της τεταρτοκυκλικής τιμής του αζιμούθ. στ. Οι μέγιστοι κύκλοι της ουράνιας σφαίρας, οι οποίοι διέρχονται διά των ουρανίων πόλων. ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΘΕΜΑ Β ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Β1. Ποιες είναι οι ισημερινές συντεταγμένες; (μον. 3) Να αναφέρετε πάνω σε ποιους κύκλους μετριούνται (μον. 3), από πού μέχρι πού (μον. 3) και τις τιμές που λαμβάνουν. (μον. 3) Απαιτείται σχήμα χωρίς όργανα σχεδίασης. (μον. 4) Μονάδες 16 Β2. Να γράψετε τι παρατηρούμε κατά τη στιγμή της πάνω (άνω) μεσημβρινής διάβασης ενός ουρανίου σώματος. Μονάδες 9 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Να σχεδιάσετε τον αστερισμό της μεγάλης άρκτου. (μον. 5) Πώς θα εντοπίσουμε τον πολικό αστέρα σε σχέση με τη μεγάλη άρκτο; (μον. 4) Μονάδες 9 Γ2. Να περιγράψετε τέσσερα (4) από τα πέντε (5) ναυτιλιακά καθήκοντα για τα οποία πρέπει να ενημερωθεί ο ΑΦ κατά την παραλαβή φυλακής. Μονάδες 16 ΘΕΜΑ Δ Δ1. Από τις αστρονομικές εφημερίδες βρήκαμε για μία συγκεκριμένη ημερομηνία και ώρα, GHA ηλίου=55 ο 25, για τόπο με λ=35 ο 15 Α. Να βρεθεί η LHA ηλίου. Δ2. Να χαράξετε την ευθεία θέσεως με σχήμα στο τετράδιό σας, αν το στίγμα αναμέτρησης (DR) είναι φ=40 ο 25 Β, λ=150 ο 20 Α, Αζ λ =100 ο και ΔΗ=+10. Να περιγράψετε τον τρόπο χάραξής της. (Δεν απαιτούνται όργανα σχεδίασης). ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνο τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Δεν επιτρέπεται να γράψετε καμιά άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα, μόνο με μπλε ή μαύρο στυλό ανεξίτηλης μελάνης. 4. Κάθε απάντηση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 6. Ώρα δυνατής αποχώρησης: 10.00 π.μ. ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙΔΕΣ