Επιχειρησιακή Στρατηγική και Πολιτική Ενότητα 5: Νάνσυ Μπουραντά Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων (Δ.Ε.Α.Π.Τ.)
Περιεχόμενα (1/2) Εννοιολογική προσέγγιση στρατηγικής Ανάλυση μακρo-εξωτερικού περιβάλλοντος Ανάλυση μικρo-εξωτερικού περιβάλλοντος Ανάλυση εσωτερικού περιβάλλοντος επιχείρησης Στάδια στρατηγικής Εταιρικές στρατηγικές 2
Περιεχόμενα (2/2) Επιχειρηματικές στρατηγικές Στρατηγική Διεθνοποίησης Αξιολόγηση και υλοποίηση στρατηγικής Εξωτερική ανάθεση Συγκριτική Προτυποποίηση Κάρτα Ισόρροπης Στοχοθεσίας 3
Διαμόρφωση Αποστολής Οράματος (1/2) Με την ολοκλήρωση της ενότητας αυτής οι φοιτητές θα είναι σε θέση: Να κατανοήσουν της έννοιες αποστολή, όραμα, πολιτικές και αξίες Να προσδιορίσουν τα οφέλη από τη ρητή διατύπωση τους στα πλαίσια της επιχείρησης 4
Διαμόρφωση Αποστολής Οράματος (2/2) Να εντοπίσουν την διαφορά των εννοιών αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα «Όραμα χωρίς δράση είναι απλά ένα όνειρο. Δράση χωρίς όραμα είναι χάσιμο χρόνου. Όραμα και Δράση μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο.» Nelson Mandela 5
Όραμα (1/2) Όραμα (vision) αποτυπώνει τις φιλοδοξίες και τα όνειρα της επιχείρησης. Απευθύνεται τόσο στη λογική όσο και στο συναίσθημα. Απεικονίζει την αισιόδοξη άποψη του μέλλοντος της οργάνωσης. 6
Όραμα (2/2) Το όραμα θα πρέπει να είναι: Εύκολα μεταδόσιμο και κοινοποιήσιμο Κατανοητό, περιεκτικό και επικεντρωμένο Ικανό να εμπνεύσει και να κινητοποιήσει τους εργαζόμενους Επιθυμητό 7
Αποστολή (mission) (1/4) είναι το απώτερο σημείο των επιδιώξεων της επιχείρησης και σχετίζεται με το λόγο ύπαρξης της (το σκοπό λειτουργίας της). Η αποστολή θα πρέπει να είναι : σαφής και απλή, όχι όμως υπεραπλουστευμένη μακροπρόθεσμη επικοινωνιακή εμπνέει αλλαγές ευέλικτη και ευπροσάρμοστη 8
Αποστολή (mission) (2/4) Η αποστολή θα πρέπει να απαντά: Τι είδους επιχείρηση θα είμαστε στο μέλλον; Ποιοι είναι οι στόχοι μας ; Πως θα μπορέσουμε να κερδίσουμε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά; 9
Αποστολή (mission) (3/4) Η αποστολή διαμορφώνεται βάσει: της ιστορίας της παράδοση της της ιδιοσυγκρασίας των ιδρυτών(ή ηγετικών στελεχών) των δυνατοτήτων της των πόρων της των ευκαιριών του περιβάλλοντος 10
Αποστολή (mission) (4/4) Η αποστολή εστιάζει σε θέματα που σχετίζονται με τις αγορές τις οποίες η επιχείρηση θέλει να εξυπηρετεί το επιθυμητό επίπεδο ποιότητας τη στάση προς τα στελέχη, τους μετόχους, τους πελάτες και το φυσικό περιβάλλον τη στάση απέναντι στον ανταγωνισμό (καθοδηγητής ή ουραγός). 11
Διαδικασία σχεδιασμού εταιρικής αποστολής Καθορισμός εμπλεκομένων Κατανόηση της έννοιας Σχεδιασμός αποστολής από εμπλεκόμενους Προετοιμασία προσχέδιου Συζητήσεις και οριστικοποίηση αποστολής Επικοινωνία αποστολής 12
Παράδειγμα 1 ο Όραμα Να συμβάλουμε στη διάδοση της ιδέας της νεανικής επιχειρηματικότητας αλλά και την καλλιέργεια μιας σύγχρονης επιχειρηματικής κουλτούρας. Αποστολή Να προσφέρουμε στα μέλη μας προσωπική & επαγγελματική ανάπτυξη, δικτύωση και την αίσθηση της δομής πραγματικότητας της αγοράς. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την υλοποίηση αμφίδρομων δράσεων και έργου με το πραγματικό επιχειρηματικό περιβάλλον www.mke.aueb.gr 13
Παράδειγμα 2 ο Όραμα: είναι να καταστήσει την επιστημονική γνώση προσβάσιμη από όλους, ώστε να ενισχυθεί η έρευνα, η καινοτομία και η ανταγωνιστικότητα Αποστολή: είναι η διαμόρφωση πρότυπων υποδομών για την ανάπτυξη, οργάνωση και διάθεση περιεχομένου Επιστήμης & Τεχνολογίας (Ε&Τ) www.ekt.gr/about/mission.htm 14
Παράδειγμα 3ο (1/2) Δήμος Όραμα μας είναι να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον και μια ποιότητα ζωής μέσω της δημιουργίας υπηρεσιών και προγραμμάτων που να καλύπτουν τις ανάγκες των δημοτών, ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή, τις υγιείς δραστηριότητες, τη συμμετοχή σε πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις, την αναβάθμιση των επιλογών αναψυχής, την προστασία του περιβάλλοντος, και την ενθάρρυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας http://www.engomi.org/default.asp?id=1 15
Παράδειγμα 3 ο (2/2) Αποστολή μας είναι η διακυβέρνηση των τοπικών υποθέσεων και η παροχή δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών για την ικανοποίηση αναγκών των κατοίκων και των τοπικών φορέων 16
Όραμα Παράδειγμα 4 ο (1/2) Όραμα του ΟΤΕ είναι η διασφάλιση της ανάπτυξης της εταιρίας και η διατήρηση της ηγετικής της θέσης στην αγορά, προσφέροντας την καλύτερη δυνατή εμπειρία στον πελάτη, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην αγορά της Ν.Α Ευρώπης. https://www.ote.gr 17
Παράδειγμα 4 ο (2/2) Αποστολή Η εξασφάλιση κερδοφόρου και αειφόρου ανάπτυξης, λαμβάνοντας υπόψη την άκρως ανταγωνιστική σημερινή αγορά Η προάσπιση του μεριδίου της αγοράς που κατέχει και η δημιουργία νέων πηγών εσόδων (IP-TV, δορυφορική TV, ICT) H βελτίωση της επαφής με τον πελάτη και η παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας που βασίζονται σε καινοτόμες τεχνολογίες H μείωση του λειτουργικού κόστους και κατ επέκταση η βελτίωση των τιμών των προσφερόμενων υπηρεσιών, υφιστάμενων και νέων.. 18
Παράδειγμα 5 ο Όραμα "Εργαζόμαστε κάθε μέρα για να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον. Βοηθάμε τους ανθρώπους να αισθάνονται καλά, να έχουν καλή εμφάνιση και να απολαμβάνουν όλο και περισσότερο τη ζωή τους με προϊόντα και υπηρεσίες οι οποίες είναι καλές για τους ίδιους και τους αγαπημένους τους. Θα εμπνέουμε τους ανθρώπους να κάνουν κάθε μέρα μικρές πράξεις οι οποίες όλες μαζί μπορούν να κάνουν τον κόσμο μας καλύτερο. Θα αναπτύσσουμε νέους τρόπους προσέγγισης της επιχειρηματικής μας δραστηριότητας, που θα μας επιτρέψουν να διπλασιάσουμε το μέγεθος της εταιρίας και ταυτόχρονα να μειώσουμε τις επιπτώσεις - από τις δραστηριότητές της - στο περιβάλλον". ΕΛΑΪΣ-UNILEVER HELLAS Α.Ε www.unilever.gr 19
Μόδα ή αναγκαιότητα η διατύπωση αποστολής-οράματος; (1/2) Λόγοι υιοθέτησης Βοηθά στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων Εξασφαλίζει ομοφωνία σχετικά με τον επιχειρησιακό σκοπό Λειτουργεί ως το κεντρικό σημείο αναφοράς Διευκολύνει τη μετάφραση των επιχειρησιακών στόχων 20
Μόδα ή αναγκαιότητα η διατύπωση αποστολής-οράματος; (2/2) Λόγοι μη υιοθέτησης Χρονοβόρα, δύσκολη στην εφαρμογή Δύσκολο να συμπεριληφθούν όλες οι εταιρικές λειτουργίες στην αποστολή Ανομοιογένεια οράματος φιλοσοφίας Ξεπερασμένη και προφανής Έλλειψη γνώσης και εξειδίκευσης 21
Αξίες - Πολιτικές Αξίες (values) που είναι οι γενικές αρχές που οδηγούν τη στρατηγική σκέψη και δράση Πολιτικές (policy) που είναι οι κανονισμοί κανόνες που διέπουν τη λειτουργία του οργανισμού οδηγούν σε άμεσες αποφάσεις αποτελούν «δεδικασμένο» διευκολύνουν την ανάθεση αρμοδιοτήτων διασφαλίζουν ότι όλες οι αποφάσεις είναι συμβατές με τους γενικούς στόχους της επιχείρησης 22
Παράδειγμα 1 ο ΑΞΙΕΣ Αναγνώρισης αφοσίωσης και προσπάθειας των εργαζομένων Διαφάνεια Ίση μεταχείριση πολιτών ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ Εσωτερική στρατολόγηση σε ανώτερες ιεραρχικά θέσεις Δημοσιοποίηση στοιχείων και αποφάσεων στο διαδίκτυο Ύπαρξη τριών τουλάχιστον προσφορών για όλες τις αγορές που υπερβαίνουν ένα συγκεκριμένο ύψος αξίας Δράσεις πρόσβασης του συνόλου των πολιτών στις παρεχόμενες υπηρεσίες 23
Παράδειγμα 2ο Wyeth Όραμα η βελτίωση της υγείας σε όλο τον κόσμο Αποστολή να προσφέρει στον κόσμο φαρμακευτικά προϊόντα και προϊόντα φροντίδας της υγείας, τα οποία βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και εξασφαλίζουν την υγεία του σύγχρονου ανθρώπου www.wyeth.co.za 24
Wyeth (1/2) Αξίες Ποιότητα: Δεσμευόμαστε για την ποιοτική υπεροχή στα αποτελέσματα και τον τρόπο που τα επιτυγχάνουμε. Ακεραιότητα: Λειτουργούμε ηθικά προσφέροντας ό,τι καλύτερο στους ασθενείς, στην κοινωνία μας, στους μετόχους μας και το προσωπικό μας. 25
Wyeth (2/2) Σεβασμός στον άνθρωπο: Προωθούμε μία εταιρική κουλτούρα χωρίς αποκλεισμούς: ο αμοιβαίος σεβασμός είναι η δέσμευσή μας απέναντι στους ασθενείς, στο προσωπικό και στην κοινωνία μας. Συμπεριφορά ηγέτη: Αναγνωρίζουμε την προσφορά των ανθρώπων που, σε όλα τα επίπεδα, καθοδηγούν με το παράδειγμα τους, είναι υπερήφανοι γι' αυτό που κάνουν και εμπνέουν τους άλλους. 26
Βασικές έννοιες Αποτελεσματικότητα είναι η επίτευξη συγκεκριμένων και προκαθορισμένων στόχων Αποδοτικότητα είναι η μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων από τις δράσεις της διοίκησης με δεδομένους πόρους δηλαδή αποτελεσματικότητα είναι η ικανότητα της δημόσιας οργάνωσης να εκπληρώνει τους προγραμματισθέντες στόχους και αποδοτικότητα η ικανότητα της οργάνωσης να επιτυγχάνει στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τους στόχους αυτούς με το μικρότερο δυνατό κόστος 27
Αποτελεσματικότητα # Αποδοτικότητα παράδειγμα (1/2) Αποτελεσματικότητα = είναι ο βαθμός στον οποίο ένας οργανισμός επιτυγχάνει τους στόχους του. Η αποτελεσματικότητα μετριέται από το πόσο κοντά φθάνει ο οργανισμός στους στόχους του Εργαζόμενος Α : στόχος η έκδοση 7 συντάξεων/ημέρα, κατάφερε να εκδώσει 6 Εργαζόμενος Β: στόχος η έκδοση 9 συντάξεων/ημέρα, κατάφερε να εκδώσει 7 28
Αποτελεσματικότητα # Αποδοτικότητα παράδειγμα (2/2) Αποδοτικότητα = είναι ο βαθμός στον οποίο οι πόροι ενός οργανισμού συμβάλλον στην επίτευξη των στόχων του. Mετριέται από την αναλογία των πόρων προς το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα Εργαζόμενος Α : εξέδωσε 6 και εργάστηκε 10 ώρες Εργαζόμενος Β: εξέδωσε 5 και εργάστηκε 5 ώρες 29
Σχέση αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας (1/2) οι δύο έννοιες αλληλοσυμπληρώνονται θα πρέπει δηλαδή μια επιχείρηση να είναι τόσο αποτελεσματική όσο και αποδοτική, καθώς δεν αρκεί να είναι αποτελεσματική, κατασπαταλώντας τους διαθέσιμους πόρους ή 30
Σχέση αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας (2/2) αποδοτική επιτυγχάνοντας αποτελέσματα που αποκλίνουν από τους προδιαγεγραμμένους σκοπούς ή στόχους της Τα τελευταία χρόνια τα στελέχη επικεντρώνονται στην μείωση του παρανομαστή γεγονός, που οδηγεί σε συρρίκνωση και όχι ανάπτυξη. 31
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Πατρών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 32
Σημειώματα 33
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.0. Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις: 34
Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Νάνσυ Μπουραντά. «Επιχειρησιακή Στρατηγική και Πολιτική.». Έκδοση: 1.0. Πάτρα 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: https://eclass.upatras.gr/modules/document/document.php?course=deapt1 29. 35
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. 36