ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ

Transcript

1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ Ενότητα 5η: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας και στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

4 Σκοποί ενότητας Μια πρώτη επαφή με την έννοια και τη σημασία της στρατηγικής στον επιχειρηματικό σχεδιασμό. Η εξοικείωση με τη διαδικασίας στρατηγικού και επιχειρηματικού σχεδιασμού. 4

5 Περιεχόμενα ενότητας ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ. ΚΥΚΛΩΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ. ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΑΝΑΤΖΕΜΝΕΤ. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΥ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ. 5

6 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Για την επίτευξη μακροχρόνιας ευημερίας, η ροή επιχειρηματικών αποφάσεων θα πρέπει να δημιουργεί σχέδια και ενέργειες και να παρέχει τις βασικές εισροές που είναι απαραίτητες για να στηρίζουν τις σχεδιασθείσες εκροές της επιχείρησης, ούτως ώστε να κερδηθούν ρεαλιστικά κέρδη και ποσοστό απόδοσης επί της επένδυσης. 6

7 ΚΥΚΛΩΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ Σχήμα 1: Κύκλωμα επιχειρηματικής δράσης, πηγή: Διδάσκων (2014). 7

8 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ- ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ. Το σύνολο των πολιτικών, διαδικασιών, μεθόδων και αποφάσεων που χρησιμοποιούνται από του managers για να πετύχουν τους (προ) καθορισμένους οργανωσιακούς στόχους και που αποσκοπούν να επηρεάσουν το μέλλον. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ. Ένα περιεκτικό (πλήρες, κατανοητό) και ενιαίο πλαίσιο το οποίο κατευθύνει τις οργανωσιακές επιλογές και αποφάσεις, οι οποίες καθορίζουν τη φύση και κατεύθυνση των οργανωσιακών αρμοδιοτήτων. 8

9 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 1/2 Η τέχνη του πολέμου, ειδικά ο σχεδιασμός των κινήσεων των στρατευμάτων, πλοίων κλπ σε ευνοϊκές θέσεις. Σχέδιο δράσης και πολιτικής στην επιχειρηματικό ή πολιτικό τομέα. Ο καθορισμός των μακροπρόθεσμων σκοπών και στόχων μίας επιχείρησης, η υιοθέτηση σειράς πράξεων και η κατανομή πόρων απαραίτητων για την επίτευξη των καθορισμένων σκοπών. Alfred Chandler,

10 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 2/2 Τι είναι στρατηγική με μία φράση; Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα. Είναι η προσπάθεια της επιχείρησης να αλλάξει η δύναμη μίας επιχείρησης σε σχέση με αυτή των ανταγωνιστών της με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο. Kenichi Ohmae,

11 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 1/2 Είναι η διαδικασία εντοπισμού, επιλογής, υλοποίησης και αξιολόγησης των βασικών κατευθύνσεων (ενεργειών) δράσης ενός οργανισμού. Είναι η διαμόρφωση κι επιλογή των στρατηγικών που ανασκοπεί στην προετοιμασία ενός μακροχρόνιου σχεδίου δράσης για την επίτευξη των αντικειμενικών στόχων. 11

12 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 2/2 Η κατεύθυνση και το εύρος δραστηριότητας μίας επιχείρησης μακροπρόθεσμα η οποία εξασφαλίζει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την επιχείρηση μέσω της διάταξης των πόρων της μέσα από ένα εναλλασσόμενο περιβάλλον, με στόχο να ανταποκριθεί στις ανάγκες των αγορών και να ικανοποιήσει τις προσδοκίες των βασικών ομάδων ενδιαφερομένων. 12

13 ΣΚΟΠΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Ορισμένοι βασικοί στόχοι του στρατηγικού σχεδιασμού είναι οι ακόλουθοι: Η μεταβολή της κατεύθυνσης της επιχείρησης. Επιτάχυνση της ανάπτυξης και βελτίωση της κερδοφορίας. Καλύτερη προσαρμογή σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Επίτευξη καλύτερου εσωτερικού ελέγχου εσωτερικών λειτουργιών. Δημιουργία νέων εναλλακτικών επιλογών επιχειρηματικής δράσης για εξέταση. 13

14 Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 1/3 Σχήμα 2: Διαδικασία στρατηγικού σχεδιασμού, πηγή: Διδάσκων (2014). 14

15 Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 2/3 Μπορεί να διατυπωθεί υπό τη μορφή των ακόλουθων ερωτημάτων: Πού μπορούμε να βρεθούμε; Καθορισμός αποστολής, οραμάτων και αντικειμενικών σκοπών της επιχείρησης. Πού είναι δυνατόν να βρεθούμε; Ανάλυση Εξωτερικού Περιβάλλοντος. Πώς μπορούμε να φθάσουμε στον επιθυμητό στόχο; Εντοπισμός, αξιολόγηση και επιλογή των κατάλληλων στρατηγικών. 15

16 Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 3/3 Υλοποίηση. Καθορισμός της οργανωσιακής δομής, του σχεδιασμού κατανομής των πόρων και της διαχείρισης της στρατηγικής αλλαγής. Πώς τα πάμε;. Έλεγχος και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων σε σύγκριση με τους τεθέντες στόχους. 16

17 ΤΡΟΠΟΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΕΣΩ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Ή ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ. Η επιχείρηση αντικαθιστά προϊόντα ή και αγορές με νέα διεκδικώντας καλύτερες δυνατότητες για μελλοντικά κέρδη. ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ Ή ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ. Η επιχείρηση επιδιώκει μα καταστήσει κερδοφόρα τη σχέση ανταλλαγής με το άμεσο περιβάλλον. 17

18 ΤΑ ΠΩΣ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Να αναπτυχθεί η επιχείρηση. Να ικανοποιήσει τους πελάτες. Να ανταγωνιστεί τις υπόλοιπες επιχειρήσεις του κλάδου. Να αντιδράσει η επιχείρηση στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς. Να επιτυγχάνει η επιχείρηση όλους τους στρατηγικούς κα χρηματοοικονομικούς στόχους της επιχείρησης. 18

19 ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΑΝΑΤΖΕΜΝΕΤ Σχήμα 3: Διάκριση στρατηγικής και μάνατζμεντ, πηγή: Διδάσκων (2014). 19

20 ΚΡΙΤΙΚΗ Πώς συνδυάζουμε τις γνώσεις για τη δημιουργία σεναρίων. Καθοριστικός παράγοντας είναι η αισθητική. Σχήμα 4: Κριτική, πηγή: Διδάσκων (2014). 20

21 ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΙΛΛΗΜΑΤΟΣ 1/2 Ποια τα κριτήρια επιλογής μεταξύ δύο επιχειρηματικών σεναρίων ως του πλέον αποτελεσματικού; 21

22 ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΙΛΛΗΜΑΤΟΣ 2/2 Σχήμα 5: Περίπτωση Διλλήματος, πηγή: Διδάσκων (2014). 22

23 ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Προγραμματισμένη (προσεκτικά μελετημένη). Αναδυόμενη (Τι υλοποιείται πραγματικά). Επιβαλλόμενη. Κοινή Σοφία. 23

24 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Καθορισμός απλών, συνεπών και μακροπρόθεσμων στόχων. Κατανόηση του ανταγωνιστικού περιβάλλοντος. Αντικειμενική αξιολόγηση των πόρων της επιχείρησης. Αποτελεσματική υλοποίηση διαμορφούμενης στρατηγικής. 24

25 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Αναφέρονται στο εσωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης: 1. Συνέπεια με στόχους και πολιτικές της επιχείρησης. 2. Εφικτότητα και ισορροπία ως προς τους διαθέσιμους πόρους. Αναφέρονται στο εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης: 3. Συμφωνία- ταύτιση με το εξωτερικό περιβάλλον και τις αλλαγές. 4. Δημιουργία και διατήρηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Rumelt,

26 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Είναι προσδιορίσιμη. Σωστή αξιολόγηση των ευκαιριών του περιβάλλοντος. Είναι συνεπής με την ανταγωνιστικότητα και τους πόρους. Τα κύρια οφέλη που προσφέρει και οι κύριες πολιτικές που τη χαρακτηρίζουν είναι συνεπή μεταξύ τους. Το επιλεγόμενο επίπεδο ρίσκου είναι εφικτό. Είναι κατάλληλη με τις προσωπικές αξίες. Είναι κατάλληλη ως προς τη συνεισφορά στην κοινωνία. Συνιστά την αφοσίωση των μελών. Υπάρχουν έγκυροι δείκτες ανταπόκρισης της αγοράς. Andrews,

27 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ..το μυστικό της επιτυχίας είναι η αδιάλλακτη επιμονή στον στόχο 27

28 ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΑΜΕΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ Οι πόροι (Resources) που απαιτούνται είναι διαθέσιμοι και επαρκούν, ή θα πρέπει να αποκτηθούν και πότε;. Είναι αποδεκτή (Acceptable) από εσωτερικούς και εξωτερικούς φορείς συμφερόντων;. Είναι συνεπής (Consistent) με τις ήδη υπάρχουσες ή άλλες προταθείσες στρατηγικές;. Είναι αποτελεσματική (Effective) στο να επιλύσει τα ζητήματα για τα οποία προτάθηκε;. Συμβάλει στη διατήρηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος προσθέτοντας κάποια μοναδικότητα στη μέλλουσα στρατηγική (Sustainability);. 28

29 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΥ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Οργάνωση (οντότητα και δομή) του οργανισμού. Διαχείριση/ management. Ηγεσία. Κουλτούρα/ Σύνολο Αξιών. Δεοντολογία. Ηθική. Καλή πίστη. 29

30 ΣΤΑΔΙΑ ΛΗΨΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Σχήμα 6: Στάδια Λήψης αποφάσεων, πηγή: Διδάσκων (2014). 30

31 Να μην ξεχνάτε Το Παρελθόν είναι μία ανάμνηση που συμβάλλει στην αποφυγή λαθών. Το μειονέκτημα του είναι πως δεν θέτει τις κατευθυντήριες γραμμές. Το Μέλλον είναι μυστήριο. Το Παρόν είναι ΔΩΡΟ. Βασιζόμαστε στο παρελθόν και φανταζόμαστε το μέλλον 31

32 Τέλος Ενότητας

33 Σημείωμα Αναφοράς Copyright ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ. «ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ». Έκδοση: 1.0. Κοζάνη

34 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο. που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο. που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο. Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. 34

35 Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς. το Σημείωμα Αδειοδότησης. τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων. το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει). μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. 35