ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, βασικός παράγοντας για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του Αιγαιοπελαγίτικου χώρου «Στήριξη και Ανάδειξη Πολυνησιωτικών ΑΕΙ» Ε.Π. «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» Ενταγμένη πράξη στο ΕΠΕΔΒΜ 2 ο Υποέργο (01/7/2012-30/9/2015) ΔΡΑΣΗ 1 : Ανάπτυξη Δομών και Υποδομών για την Υποστήριξη της εξ αποστάσεως Εκπαίδευσης και Διοίκησης Π.Ε. 1.1 : Υποδομές Τηλεκπαίδευσης ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ: Ομάδα Έργου 1
ΠΛΗΡΕΣ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΤΗΛΕΔΙΑΣΚΕΨΕΩΝ BIGBLUEBUTTON 1. Προδιαγραφές Υλικού και Λογισμικού Συμβατά Λειτουργικά Συστήματα Το λογισμικό BigBlueButton υποστηρίζει χρήστες σε περιβάλλοντα Windows, MacOS και Linux. Σύνδεση Δικτύου Συνίσταται η σύνδεση από το Πανεπιστημιακό Δίκτυο. Εναλλακτικά, σύνδεση ADSL τουλάχιστον στα 2 Mbps. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο χρήστης μπορεί να μετρήσει την ταχύτητα σύνδεσής του στο Internet από το σύνδεσμο http://speedtest.aegean.gr/. Απαιτούμενος Εξοπλισμός Χρήση webcam (βιντεοκάμερα υπολογιστή) για τη μετάδοση βίντεο και τη συμμετοχή σε βιντεοδιάσκεψη (λειτουργία Διαμοιρασμού Κάμερας) και χρήση headset (ακουστικά με ενσωματωμένο μικρόφωνο) για τη μετάδοση του ήχου (λειτουργία Διαμοιρασμού Μικροφώνου). Ενδείκνυται η χρήση headset με USB καλώδιο. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Δεν συστήνεται η χρήση ηχείων και ξεχωριστού μικροφώνου, διότι αναμεταδίδεται ο ήχος που αναπαράγεται από τα ηχεία και προκαλούνται σοβαρά προβλήματα αντίχησης (echo) και μικροφωνισμού. Συμβατοί Φυλλομετρητές (Browsers) 2
Το BigBlueButton υποστηρίζεται από τους παρακάτω φυλλομετρητές (browsers): Mozilla Firefox, Internet Explorer, Opera, Apple Safari, Google Chrome. Εγκατάσταση της τελευταίας έκδοσης του Adobe Flash Player Για τη συμμετοχή σε on-line συνεδρίες και σύνδεση στο περιβάλλον του BigBlueButton, απαιτείται η εγκατάσταση της τελευταίας έκδοσης του Adobe Flash Player. Συνίσταται η εγκατάσταση της νεότερης έκδοσης. Για να εγκαταστήστε το Flash Player μπορείτε να επισκεφτείτε το σύνδεσμο http://get.adobe.com/flashplayer/, ενώ για να ελέγξτε την έκδοση του Flash Player μπορείτε να επισκεφτείτε το σύνδεσμο http://helpx.adobe.com/flashplayer/kb/find-version-flash-player.html. Εγκατάσταση της τελευταίας έκδοσης του Java Runtime Environment Για τη λειτουργία του Διαμοιρασμού Επιφάνειας Εργασίας (Desktop Sharing), απαιτείται η εγκατάσταση του Java Runtime Environment. Συνίσταται η εγκατάσταση της νεότερης έκδοσης. Για να εγκαταστήστε το Java Runtime Environment μπορείτε να επισκεφτείτε το σύνδεσμο http://www.java.com/en/download/index.jsp, ενώ για να ελέγξετε αν είναι ήδη εγκατεστημένο στον υπολογιστή σας, μπορεί να χρησιμοποιήσει το σύνδεσμο http://java.com/en/download/testjava.jsp. Άρση αποκλεισμού αναδυόμενων παραθύρων (pop-up windows) Είναι απαραίτητη η ρύθμιση του χρησιμοποιούμενου browsers, ώστε να μη γίνεται αποκλεισμός των αναδυόμενων παραθύρων (pop-up windows) και να μπορεί ο χρήστης να συνδεθεί στο περιβάλλον του BigBlueButton. 3
2. Πολιτική Ορθής Χρήσης Τα υπολογιστικά συστήματα, προσωπικοί υπολογιστές και servers, έχουν πεπερασμένο όριο στη χρήση των υπολογιστικό πόρων, με κρισιμότερους περιορισμούς σχετικά με τη χρήση του BigBlueButton, αυτούς της υπολογιστικής ισχύος (CPU) και της ταχύτητας σύνδεσης (bandwidth). Είναι λοιπόν απαραίτητο κατά τη διάρκεια των τηλεδιασκέψεων να τηρούνται ορισμένοι κανόνες ορθής χρήσης του web-conferencing λογισμικού, ώστε οι πόροι του συστήματος να διαμοιράζονται σωστά και ανάλογα με τις ανάγκες συμμετοχής των χρηστών κάθε στιγμή. Η εφαρμογή πολιτικής ορθής χρήσης του λογισμικού BigBlueButton μπορεί ακόμα και να υπερκαλύψει ενδεχόμενες αδυναμίες σε υπολογιστικούς πόρους (αργή σύνδεση στο δίκτυο, χαμηλή CPU, μικρόφωνο και κάμερα κακής ποιότητας κλπ). Απενεργοποίηση των υπόλοιπων εφαρμογών κατά τη διάρκεια συνεδρίας Στην εξοικονόμηση μνήμης και υπολογιστικής ισχύος συμβάλει η απενεργοποίηση άλλων εφαρμογών στον προσωπικό υπολογιστή του χρήστη, κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας. Σημαντικότερο είναι να μη εκτελούνται παράλληλα με το BigBlueButton προγράμματα που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο (και κυρίως προγράμματα μεταφοράς αρχείων), την κάρτα ήχου (δηλαδή μικρόφωνο και ηχεία/ακουστικά) και την κάμερα (π.χ. Skype). Σωστή Προετοιμασία και Έλεγχος 4
Η σωστή προετοιμασία περιλαμβάνει είσοδο σε δοκιμαστική Συνεδρία ώστε να γίνουν τα παρακάτω: έλεγχος μικροφώνου και κάμερας έλεγχος ταχύτητας σύνδεσης στο διαδίκτυο (http://speedtest.aegean.gr/) έλεγχος εγκατάστασης Flash Player και Java Runtime Environment απενεργοποίηση αποκλεισμού αναδυόμενων παραθύρων (pop-up windows) Ρυθμίσεις στους υπολογιστές των χρηστών Είναι απαραίτητο να γίνουν/ολοκληρωθούν οι ρυθμίσεις στους υπολογιστές όλων των συμμετεχόντων πριν τη συμμετοχή τους στις εξ αποστάσεως συνεδρίες, τόσο των συντονιστών όσο και των λοιπών συμμετεχόντων, σύμφωνα με τα βήματα που έχουν σταλεί μέσω email από το Helpdesk. Ο Ρόλος του Συντονιστή Σε μια on-line συνεδρία, που στερείται φυσικής παρουσίας των συμμετεχόντων, είναι από διαχειριστικής άποψης απαραίτητο να αναγνωρίζεται και να διακρίνεται ο ρόλος του Συντονιστή (moderator). Οι αρμοδιότητές του συνοψίζονται στις παρακάτω: διενεργεί τους απαιτούμενους ελέγχους με κάθε χρήστη ξεχωριστά πριν την έναρξη της συνεδρίας παρακολουθεί την εξέλιξη της συνεδρίας, φροντίζοντας για την ομαλή ροή και διεξαγωγή της κάνει σωστό καταμερισμό του χρόνου συμμετοχής των χρηστών, ανάλογα με το ρόλο τους στη συνεδρία και την εξέλιξή της 5
επιμελείται τη σωστή χρήση των πόρων του συστήματος, καθορίζοντας πότε οι χρήστες χρειάζεται να χρησιμοποιήσουν κάμερα, μικρόφωνο κλπ εναλλάσσει τον εισηγητή της συνεδρίας, όταν και εφόσον χρειάζεται Προσεκτική χρήση των εργαλείων του BigBlueButton ανάλογα με την ταχύτητα του δικτύου Η ελάχιστη απαιτούμενη ταχύτητα σύνδεσης στο διαδίκτυο, για την ομαλή συμμετοχή σε εξ αποστάσεως συνεδρίες μέσω του λογισμικού BigBlueButton και τη χωρίς προβλήματα χρήση των παρεχόμενων εργαλείων (συμμετοχή με ήχο, συμμετοχή με εικόνα, παρουσιάσεις, διαμοιρασμός επιφάνειας εργασίες, δωμάτια συζητήσεων) είναι: download: upload: 1 Mbps 0.5 Mbps Σημείωση: Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η εξασφάλιση συμμετοχής με τις ελάχιστες δυνατές ταχύτητες (και ειδικά με upload ίσο τουλάχιστον με 0.5 Mbps), κρίνεται απαραίτητη η χρήση μόνο των εξής τριών εργαλείων: συμμετοχή με ήχο, παρουσιάσεις, δωμάτια συζητήσεων. Προσεκτική χρήση του διαμοιρασμού κάμερας Ειδικά σε τάξεις με πολλούς συμμετέχοντες, ενδείκνυται να γίνεται χρήση της κάμερας μόνο από τον κύριο εισηγητή και αυτό μόνο εφόσον κρίνεται απαραίτητο σύμφωνα με τις ανάγκες της εκάστοτε συνεδρίας. Καλή γνώση και κατανόηση των οδηγών του BigBlueButton 6
Οι συμμετέχοντες συνίσταται να έχουν καλή γνώση και κατανόηση του εγχειριδίου χρήσης και των λοιπών οδηγών του λογισμικού BigBlueButton, που είναι αναρτημένοι στο σύνδεσμο: http://help.aegean.gr/index.php?/knowledgebase/list/index/22/big-blue-buttonbbb Για τυχόν απορίες και διευκρινίσεις μπορούν να απευθύνονται εγκαίρως στο Helpdesk: help@aegean.gr. Σύνδεση του Εκπαιδευτή μέσω του Πανεπιστημιακού Δικτύου Οι εκπαιδευτές πρέπει να συνδέονται μέσα από το Πανεπιστημιακό Δίκτυο για να εξασφαλίζουν μεγαλύτερες ταχύτητες και σταθερότητα σύνδεσης στο διαδίκτυο, γιατί η ποιότητα συμμετοχής τους είναι απαραίτητη για την ομαλή διεξαγωγή και ολοκλήρωση των συνεδριών. Ο Ρόλος του Συμμετέχοντα Κάθε συμμετέχων στη συνεδρία χρειάζεται: να αναγνωρίζει το ρόλο και τη σημασία του συντονιστή για την ομαλή διεξαγωγή της συνεδρίας να κατανοεί ότι η ενεργή συμμετοχή του στη συνεδρία (διαμοιρασμός μικροφώνου ή και κάμερας, παρουσίαση, διαμοιρασμός επιφάνειας εργασίας) ενδέχεται να είναι περιορισμένη (ειδικά στην περίπτωση που ο συμμετέχων είναι εκπαιδευόμενος στο πλαίσιο τηλεκπαίδευσης) και ενδείκνυται να γίνεται υπό την καθοδήγηση και με την έγκριση του συντονιστή 7
να διατηρεί το μικρόφωνό του σε κατάσταση σίγασης και το διαμοιρασμό της κάμεράς του ανενεργό, όταν δε χρειάζεται να απευθυνθεί στους συνομιλητές του Βοηθητική Χρήση των Δωματίων Συζητήσεων (Chat Rooms) Τα Δωμάτια Συζητήσεων (Chat Rooms) του BigBlueButton μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επικοινωνία είτε μεταξύ του συμμετέχοντα και του συντονιστή, είτε μεταξύ δύο συμμετεχόντων, παράλληλα με την υπό διεξαγωγή συνεδρία, για επίλυση αποριών, διευκρινίσεις κλπ. Η χρήση τους ενδείκνυται για την ομαλή ροή διεξαγωγής της συνεδρίας. Ορθή Χρήση του Διαμοιρασμού Επιφάνειας Εργασίας Η απόδοση της λειτουργίας του Διαμοιρασμού Επιφάνειας Εργασίας καθορίζεται από την ταχύτητα με την οποία ο εισηγητής μπορεί να μεταφορτώσει (upload) αρχεία από τον προσωπικό του υπολογιστή. Για να βελτιστοποιήσει την απόδοση του διαμοιρασμού επιφάνειας εργασίας, ο εισηγητής μπορεί: να μειώσει, όσο διαρκεί η συνεδρία, το χρωματικό βάθος της οθόνης του (screen depth) από 32-bit σε 16-bit να μειώσει την ανάλυση της οθόνης του σε 1024x768 ή 800x600 να αποφεύγει το διαμοιρασμό πλήρους οθόνης και να επιλέγει την ελάχιστη κατάλληλη περιοχή της οθόνης του για διαμοιρασμό να μην εκτελεί ταυτόχρονα κατά τη διεξαγωγή της συνεδρίας εφαρμογές που χρησιμοποιούν το δίκτυο και κυρίως που μεταφορτώνουν αρχεία να έχει οργανώσει την εισήγησή του με όσο περισσότερες παρουσιάσεις γίνεται, ώστε να αποφεύγεται η χρήση διαμοιρασμού επιφάνειας εργασίας 8
Μετατροπή των παρουσιάσεων σε pdf Όταν ο εισηγητής της συνεδρίας κοινοποιεί ένα αρχείο προς παρουσίαση, αυτό μετατρέπεται στο server του BigBlueButton σε μορφή pdf. Κατά τη μετατροπή του αρχείου υπάρχει η περίπτωση αδυναμίας απόδοσης ειδικών χαρακτήρων ή του σωστού μεγέθους κάποιων χαρακτήρων (scaling issues). Είναι προτιμότερο τα προς παρουσίαση αρχεία να μετατρέπονται εκ των προτέρων σε pdf μορφή, ώστε να γίνεται ο έλεγχος από τον εισηγητή και να αποτρέπονται λάθη κατά τη μετατροπή. Παρουσιάσεις σε οριζόντιο προσανατολισμό (landscape) Είναι προτιμότερο οι παρουσιάσεις να έχουν οριζόντιο προσανατολισμό (landscape) και όχι κατακόρυφο (portrait), ώστε κατά τη μεγιστοποίηση του παράθυρου της παρουσίασης στο περιβάλλον του BigBlueButton, να αξιοποιείται το μέγιστο δυνατό μέρος της οθόνης (εφόσον οι οθόνες έχουν οριζόντιο προσανατολισμό). Ρύθμιση έντασης μικροφώνου Είναι σημαντικό να έχει ρυθμιστεί σε μία μέση στάθμη η ένταση μικροφώνου του χρήστη πριν την κανονική έναρξη της συνεδρίας. Όταν η ένταση είναι πολύ χαμηλή, ενεργοποιείται η λειτουργία audio clipping, με αποτέλεσμα να μεσολαβεί μικρό χρονικό διάστημα προκειμένου να αναγνωριστεί αν υπάρχει ή όχι ηχητικό σήμα, προτού ξεκινήσει η μετάδοση του ήχου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια των πρώτων δευτερολέπτων, κάθε φορά που παίρνει το λόγο ένας συμμετέχων στη συνεδρία. Στην αντίθετη περίπτωση, όταν δηλαδή η ένταση είναι πολύ υψηλή, μεταδίδονται ήχοι του περιβάλλοντος, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται φαινόμενα μικροφωνισμού και αντήχησης. 9
Ονόματα αρχείων παρουσιάσεων με λατινικούς χαρακτήρες Τα ονόματα των αρχείων παρουσίασης πρέπει να είναι αυστηρά με λατινικούς χαρακτήρες. Επανάκτηση του ρόλου του Εισηγητή από τους Εκπαιδευτές Οι εκπαιδευτές πρέπει να διατηρούν το ρόλο του Εισηγητή εφόσον χρειάζεται. Για να επανακτήσουν το ρόλο του Εισηγητή, πρέπει στο παράθυρο Users να επιλέξουν το όνομά τους και να πατήσουν το πλήκτρο Αλλαγή Εισηγητή (Switch Presenter). Αποσύνδεση των χρηστών με την ολοκλήρωση της συνεδρίας Με την ολοκλήρωση μιας συνεδρίας, όλοι οι συμμετέχοντες πρέπει να αποσυνδέονται το συντομότερο, ώστε να κλείνει το δωμάτιο της συνεδρίας. 10
3. Εγχειρίδιο Χρήσης του Λογισμικού BigBlueButton Ρόλοι Χρηστών Σε κάθε συνεδρία, ο συνδεδεμένος χρήστης μπορεί να έχει έναν από τους παρακάτω Ρόλους: Συμμετέχων Συντονιστής (Moderator) Εισηγητής (Presenter) Κάθε Συμμετέχων σε on-line συνεδρία μπορούν να χρησιμοποιεί τις βασικές λειτουργίες web-conferencing του BigBlueButton: Συμμετοχή με Εικόνα (Διαμοιρασμός Κάμερας) Συμμετοχή με Ήχο (Διαμοιρασμός Μικροφώνου) Παρακολούθηση Παρουσίασης Παρακολούθηση Διαμοιρασμένης Επιφάνειας Εργασίας Συμμετοχή σε Δωμάτια Συζητήσεων (Chat Rooms) Ο Συντονιστής (Moderator) έχει το ρόλο διαχείρισης της συνεδρίας και μπορεί να εκτελέσει της εξής διαχειριστικές λειτουργίες: i. Να αλλάξει όταν χρειάζεται τον εισηγητή της συνεδρίας. ii. Να απενεργοποιήσει και να ενεργοποιήσει τα μικρόφωνα των χρηστών, με βάση την προτεραιότητα που προκύπτει από τις ανάγκες της συνεδρίας, καθώς και να «κλειδώσει» την τρέχουσα κατάσταση των μικροφώνων. iii. Να επιλύει τεχνικά προβλήματα σχετικά με τη σύνδεση και τη συμμετοχή των χρηστών στη συνεδρία. 11
Ο Εισηγητής (Presenter) της συνεδρίας έχει τη δυνατότητα παρουσίασης υλικού με τη μορφή διαφανειών ακίνητης εικόνας. Συγκεκριμένα, μπορεί να εκτελέσει τις παρακάτω λειτουργίες: Παρουσίαση (presentation): Παρουσίαση, ενός ή περισσότερων εκ περιτροπής, πολυσέλιδων εγγράφων με τη μορφή διαφανειών στους υπόλοιπους χρήστες, με παράλληλη δυνατότητα χρήσης εργαλείων ασπροπίνακα (whiteboard), π.χ. για επισήμανση, επιλογή, υπογράμμιση κοκ. Διαμοιρασμός Επιφάνειας Εργασίας (Desktop Sharing): Διαμοιρασμός μέρους ή ολόκληρης της Επιφάνειας Εργασίας του προσωπικού υπολογιστή του εισηγητή στους υπόλοιπους χρήστες σε πραγματικό χρόνο. Κάθε στιγμή, μόνο ένας χρήστης μπορεί να είναι εισηγητής. Το ποιος είναι κάθε φορά εισηγητής ορίζεται από το συντονιστή της συνεδρίας. Περιβάλλον Διεπαφής BigBlueButton Παρακάτω γίνεται περιγραφή του περιβάλλοντος διεπαφής του BigBlueButton, με βάση την αρίθμηση στο σχήμα 3.1. Μπορείτε αλλάξτε διαστάσεις και αναλογίες των παραθύρων σύροντάς τα από τις άκρες τους, να τα μεγιστοποιήστε και να τα ελαχιστοποιήστε χρησιμοποιώντας την κάτω παύλα και το τετραγωνάκι, αντίστοιχα, στην πάνω δεξιά γωνία τους. Συγκεκριμένα μπορούν να γίνουν οι παρακάτω μετατροπές στο μέγεθος και το σχήμα των παραθύρων: Αυξομείωση μεγέθους: μετακινώντας τον κέρσορα σε οποιαδήποτε πλευρά ή γωνία στο χείλος του παραθύρου, ο κέρσορας έχει πλέον σχήμα διπλού μαύρου βέλους: 12
και μπορείτε κάνοντας κλικ και σύροντας να αλλάξετε το μέγεθος του παραθύρου: Μεγιστοποίηση: κάνοντας κλικ στο εικονίδιο με σύμβολο το τετραγωνάκι που βρίσκεται επάνω και δεξιά στο παράθυρο: μπορείτε να μεγιστοποιήσετε το παράθυρο: 13
κα στη συνέχεια κάνοντας κλικ στο εικονίδιο με το διπλό τετραγωνάκι που έχει πλέον εμφανιστεί στην επάνω δεξιά γωνία του παραθύρου: να το επαναφέρετε στο αρχικό του μέγεθος: Ελαχιστοποίηση: κάνοντας κλικ στο εικονίδιο με σύμβολο την παύλα που βρίσκεται επάνω και δεξιά στο παράθυρο: μπορείτε να ελαχιστοποιήσουμε το παράθυρο το οποίο θα εμφανίζεται με τη μορφή μιας γκρι μπάρας κάτω και αριστερά στο περιβάλλον του BigBlueButton: 14
κα στη συνέχεια κάνοντας κλικ στη γκρι μπάρα να το επαναφέρετε στο αρχικό του μέγεθος: Παράθυρο Διαχείρισης Χρηστών 1. Πίνακας συνδεδεμένων χρηστών, όπου φαίνεται το όνομα του χρήστη, ο ρόλος του (αν είναι εισηγητής ή/και συντονιστής), αν διαμοιράζει την κάμερά του και αν αιτείται το λόγο για συμμετοχή στη συνομιλία. 2. Εικονίδιο που υποδεικνύει ότι ο χρήστης έχει το ρόλο του συντονιστή. 3. Εικονίδιο που υποδεικνύει ότι ο χρήστης έχει το ρόλο του εισηγητή. 4. Πλήκτρο αλλαγής εισηγητή (μόνο για συντονιστές). 5. Πλήκτρο Αιτήματος Λόγου για συμμετοχή στη συνομιλία. 15
Διαμοιρασμός Μικροφώνου 6. Πλήκτρο αλλαγής κατάστασης μικροφώνου χρήστη. Πατώντας το ο συντονιστής μπορεί να κλείσει ή να ανοίξει (mute/unmute) τα μικρόφωνα των χρηστών. Στο περιβάλλον διεπαφής του συμμετέχοντα εμφανίζεται μόνο ως εικονίδιο, υποδεικνύοντας την κατάσταση μικροφώνων των συμμετεχόντων. 7. Πλήκτρο κλειδώματος της κατάστασης μικροφώνων των χρηστών (μόνο για συντονιστές). Με το πλήκτρο αυτό ο συντονιστής μπορεί να κλειδώσει την κατάσταση μικροφώνου, ώστε ο χρήστης να μη μπορεί να την αλλάξει. 8. Πλήκτρο σίγασης μικροφώνου χρήστη. Με αυτό ο χρήστης μπορεί να κλείσει και να ανοίξει το δικό του μικρόφωνο. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: το πλήκτρο αυτό δεν εμφανίζεται στη διεπαφή του συμμετέχοντα, όταν η κατάσταση μικροφώνου του χρήστη έχει κλειδωθεί από το συντονιστή. 9. Πλήκτρο σίγασης όλων των μικροφώνων (μόνο για συντονιστές). Με το πλήκτρο αυτό ο συντονιστής κλείνει τα μικρόφωνα όλων των χρηστών. 10. Πλήκτρο διαμοιρασμού μικροφώνου. Με το πλήκτρο αυτό ο χρήστης επιτρέπει στο Flash Player να χρησιμοποιήσει το μικρόφωνο του υπολογιστή του. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όταν ο χρήστης δεν έχει διαμοιράσει το μικρόφωνό του, στο παράθυρο των ακροατών δεν εμφανίζεται η λειτουργία της Σίγασης. Διαμοιρασμός Επιφάνειας Εργασίας 11. Πλήκτρο Διαμοιρασμού Επιφάνειας Εργασίας. Με αυτό το πλήκτρο ο χρήστης που έχει το ρόλο του εισηγητή ανοίγει το παράθυρο προεπισκόπησης του διαμοιρασμού επιφάνειας εργασίας. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: το πλήκτρο αυτό εμφανίζεται μόνο στο περιβάλλον διεπαφής του εισηγητή. 12. Περιοχή προεπισκόπησης επιφάνειας εργασίας, όπου ο εισηγητής βλέπει τη διαμοιρασμένη περιοχή της οθόνης του. 13. Πλήκτρο επιλογής προεπισκόπησης πλήρους οθόνης. 14. Πλήκτρο επιλογής προεπισκόπησης συγκεκριμένης περιοχής της οθόνης. 15. Πλήκτρο διακοπής διαμοιρασμού επιφάνειας εργασίας. 16
17
Σχήμα 3.1 Περιβάλλον Διεπαφής BigBlueButton 18
Παράθυρο Παρουσιάσεων ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Πέρα από την περιοχή προβολής παρουσίασης διαφάνειας, τα υπόλοιπα πλήκτρα εμφανίζονται μόνο στο περιβάλλον διεπαφής του χρήστη που έχει το ρόλο του εισηγητή. 16. Περιοχή προβολής παρουσίασης διαφάνειας. 17. Πλήκτρο μεταφόρτωσης (upload) αρχείου προς παρουσίαση. Πατώντας αυτό το πλήκτρο εμφανίζεται παράθυρο διαλόγου για αναζήτηση του αρχείου παρουσίασης στους φακέλους του υπολογιστή του χρήστη, για προβολή στο περιβάλλον του BigBlueButton και για επαναχρησιμοποίηση ή διαγραφή προηγούμενης παρουσίασης (βλ. παράγραφο 3.3.6). 18. Μενού επιλογής διαφανειών, με δυνατότητα παρουσίασης των διαφανειών είτε με τη σειρά, είτε με τυχαία προσπέλαση. 19. Μπάρα αυξομείωσης μεγέθους προβολής παρουσίασης (zoom in/zoom out). 20. Πλήκτρα προσαρμογής μεγέθους παρουσίασης, είτε στο παράθυρο είτε στη διαφάνεια. 21. Πλήκτρο εμφάνισης/απόκρυψης μενού ασπροπίνακα (whiteboard). 22. Μενού λειτουργιών ασπροπίνακα, απ όπου ο χρήστης μπορεί να επισημάνει και να επιλέξει μέρος του περιεχομένου της διαφάνειας. Παράθυρο Δωματίου Συζητήσεων (Chat Room) 23. Καρτέλες δωματίων συζητήσεων, για συνομιλία είτε με όλους τους χρήστες (πατώντας την καρτέλα «All») είτε με συγκεκριμένο συνομιλητή (πατώντας την καρτέλα «+») 24. Περιοχή προβολής συνομιλιών. 25. Πεδίο πληκτρολόγησης κειμένου. 26. Πλήκτρο αποστολής κειμένου στο δωμάτιο συζήτησης. 27. Επιλογή χρώματος γραμματοσειράς. 19
Διαμοιρασμός Κάμερας 28. Περιοχή προβολής διαμοιραζόμενων καμερών των χρηστών. Εμφανίζονται οι διαμοιραζόμενες κάμερες των χρηστών. 29. Πλήκτρο διαμοιρασμού κάμερας. Με αυτό το πλήκτρο ο χρήστης ενεργοποιεί τη συγκεκριμένη λειτουργία. 30. Πλήκτρο προβολής της διαμοιραζόμενης κάμερας. Εμφανίζεται δεξιά των ονομάτων των χρηστών που έχουν διαμοιράσει την κάμερά τους. Αν ο χρήστης έχει κλείσει το παράθυρο κάμερας ενός άλλου συμμετέχοντα, μπορεί να το ξανανοίξει με αυτό το πλήκτρο. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όταν η χρήστης κλείσει το παράθυρο της δικής του κάμερας, άρει το διαμοιρασμό της και χρειάζεται να τη διαμοιράσει εκ νέου πατώντας το πλήκτρο διαμοιρασμού κάμερας. Λοιπές Λειτουργίες 31. Μενού επιλογής γλώσσας του περιβάλλοντος διεπαφής. 32. Πλήκτρο βοήθειας, που ανοίγει σε νέα καρτέλα/παράθυρο τον ιστότοπο του BigBlueButton Inc. με εκπαιδευτικά βίντεο για το λογισμικό. 33. Αποσύνδεση από τη συνεδρία και κλείσιμο του περιβάλλοντος διεπαφής. 34. Πλήκτρο επαναφοράς των παραθύρων στις αρχικές διαστάσεις και μέγεθος. Είσοδος στο BigBlueButton Κατά την είσοδό σας στο περιβάλλον του BigBlueButton εμφανίζεται παράθυρο διαλόγου με λειτουργίες για τον έλεγχο και την ενεργοποίηση των συσκευών ήχου του υπολογιστή σας (ακουστικά και μικρόφωνο), ώστε να συμμετάσχετε ως ακροατής. 20
1. Play Test Sound: Πατήστε το πλήκτρο «Play Test Sound» για την αναπαραγωγή δοκιμαστικού ήχου, ώστε να ελέγξτε τη σωστή λειτουργία των ακουστικών σας. 2. Join Audio: Εφόσον ο δοκιμαστικός ήχος ακούγεται κανονικά από τα ακουστικά σας, πατήστε το πλήκτρο «Join Audio» για να εισέλθετε στη συνεδρία ως ακροατής. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προτού πατήσετε Join Audio, μπορείτε να μιλήσετε για να ελέγξετε αν αυξομειώνεται η μπάρα με το γαλάζιο χρώμα, ως ένδειξη ότι το μικρόφωνό σας λειτουργεί κανονικά. Σε αντίθετη περίπτωση, μπορείτε να πατήσετε το πλήκτρο "Change Microphone" από το παράθυρο των ρυθμίσεων του Flash Player που θα εμφανιστεί και συγκεκριμένα από την καρτέλα με το μικρόφωνο, να επιλέξετε άλλο μικρόφωνο: 21
ΠΡΟΣΟΧΗ: Στην περίπτωση που δεν πατήστε το πλήκτρο «Join Audio» αλλά κλείστε το παράθυρο πατώντας το X, θα συνδεθείτε και πάλι στη συνεδρία, όχι όμως ως ακροατής, δηλαδή με ηχεία και μικρόφωνο αποσυνδεδεμένα, οπότε δε θα μπορείτε να ακούστε άλλο συνομιλητή ή να μιλήστε. Αν στη συνέχεια θελήστε να συμμετάσχετε ως ακροατής, κάντε κλικ στο εικονίδιο με το μικρόφωνο πάνω αριστερά στην οθόνη του BigBlueButton: για να επαναλάβετε τη διαδικασία με το ίδιο παράθυρο διαλόγου. Διαχείριση Συνεδρίας (μόνο για συντονιστές) Ο χρήστης που έχει το ρόλο του συντονιστή υποδεικνύεται από το σχετικό εικονίδιο στο πεδίο Ρόλος στο παράθυρο διαχείρισης χρηστών: Ως συντονιστής μπορείτε να εκτελέσετε 2 βασικές λειτουργίες: Αλλαγή εισηγητή συνεδρίας Διαχείριση διαμοιρασμού μικροφώνων των χρηστών Αλλαγή εισηγητή συνεδρίας Κατά την έναρξη της συνεδρίας, το ρόλο του εισηγητή τον έχει αυτόματα ο πρώτος συντονιστής που θα εισέλθει στο σύστημα. Ο εισηγητής αναγνωρίζεται από το σχετικό εικονίδιο στο πεδίο Κατάσταση στο παράθυρο διαχείρισης χρηστών: 22
Για να αλλάξτε τον εισηγητή της συνεδρίας χρειάζεται να επιλέξτε το όνομα του χρήστη στο παράθυρο χρηστών: και να πιέστε το πλήκτρο «Αλλαγή εισηγητή»: Τότε το εικονίδιο του εισηγητή εμφανίζεται αριστερά του ονόματος του επιλεγμένου χρήστη: ο οποίος μπορεί πλέον να κάνει παρουσίαση εγγράφου και να διαμοιράσει την οθόνη του. Διαχείριση διαμοιρασμού μικροφώνων των χρηστών Για την ορθή χρήση του BigBlueButton συνίσταται κάθε στιγμή να είναι ανοιχτό μόνο το μικρόφωνο του χρήστη που έχει το λόγο. Ως συντονιστής της συνεδρίας 23
μπορείτε να ανοίξτε και να κλείστε τα μικρόφωνα των συμμετεχόντων στη συνομιλία (δηλαδή που έχουν κάνει κατά την είσοδό τους στο BigBlueButton διαμοιρασμό μικροφώνου, βλ. παράγραφο 3.3.3), πατώντας τα πλήκτρα με το μικρόφωνο αριστερά από τα ονόματά τους, στο παράθυρο «Ακροατές»: Κάθε χρήστης που δεν έχει το ρόλο του συντονιστή, μπορεί να ανοίξει και να κλείσει μόνο το δικό του μικρόφωνο, πατώντας το πλήκτρο «Σίγαση/Συνομιλία» στο παράθυρο «Ακροατές»: Για να ανοίξτε ή να κλείστε απ ευθείας τα μικρόφωνα όλων των συμμετεχόντων, μπορείτε να πατήστε το πλήκτρο «Σίγαση όλων/κατάργηση σίγασης όλων»: 24
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην περίπτωση που εκτελέστε τη λειτουργία «Σίγαση όλων», θα κλείστε και το δικό σας μικρόφωνο. Για να το ξανανοίξτε, χρειάζεται να πατήστε το πλήκτρο με το μικρόφωνο. Τέλος, μπορείτε να κλειδώστε την κατάσταση μικροφώνων των χρηστών, ώστε να μη μπορούν να την αλλάξουν από το δικό τους περιβάλλον διεπαφής. Συγκεκριμένα, ο χρήστης του οποίου το μικρόφωνο είναι κλειδωμένο από το συντονιστή, δε βλέπει το πλήκτρο «Σίγαση/Συνομιλία» στο παράθυρο «Ακροατές»: Μπορείτε να κλειδώστε τα μικρόφωνα των χρηστών με τα πλήκτρα με σύμβολο την κλειδαριά, που βρίσκονται δεξιά των ονομάτων τους: 25
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το πλήκτρο με το εικονίδιο του μικροφώνου μπορεί να αλλάξει την κατάσταση μικροφώνου του χρήστη (ανοιχτό/κλειστό), ακόμα κι αν αυτό είναι κλειδωμένο. Όμως, το κλείδωμα έχει υψηλότερη προτεραιότητα από το πλήκτρο «Σίγαση όλων/κατάργηση σίγασης όλων», που δεν άρει την κατάσταση του μικροφώνου, όταν αυτό έχει κλειδωθεί. Διαμοιρασμός Κάμερας Για να ξεκινήστε το διαμοιρασμό κάμερας, πιέστε το εικονίδιο με την κάμερα, πάνω αριστερά στο περιβάλλον διεπαφής: Στη συνέχεια εμφανίζεται παράθυρο προεπισκόπησης βίντεο: 26
απ όπου μπορείτε να: 1. Επιλέξτε κάμερα, εφόσον έχετε συνδεδεμένες περισσότερες από μία στον υπολογιστή σας. 2. Επιλέξτε ανάλυση του διαμοιραζόμενου βίντεο (μόνο ως συντονιστής). 3. Πατήστε το play για να ξεκινήσει ο διαμοιρασμός κάμερας και να σας βλέπουν οι υπόλοιποι χρήστες. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Σε περίπτωση που δεν υπάρχει συνδεδεμένη κάμερα στον υπολογιστή σας ή δεν λειτουργεί σωστά, κατά την προεπισκόπηση της κάμερας θα εμφανιστεί ένα κενό παράθυρο με το σχετικό μήνυμα: 27
Όταν ξεκινήσει ο διαμοιρασμός, το παράθυρο προεπισκόπησης κλείνει και το βίντεο κάθε χρήστη προβάλλεται στο παράθυρο «Αγκύρωση κάμερας»: Στο παράθυρο «Αγκύρωση κάμερας», οι διαμοιραζόμενες κάμερες μπορεί να έχουν τις ίδιες διαστάσεις, ή να είναι στο προσκήνιο η κάμερα επιλεγμένου χρήστη (π.χ. του εισηγητή): 28
Αυτό γίνεται κάνοντας κλικ στο παράθυρο μιας από τις κάμερες που είναι στο παρασκήνιο, οπότε έρχεται στο προσκήνιο. Κάνοντας κλικ στην κάμερα που είναι στο προσκήνιο, αποκτούν όλες τις ίδιες διαστάσεις. Μπορείτε να σύρετε το παράθυρο κάθε κάμερας έξω από το παράθυρο «Αγκύρωση κάμερας» ώστε να αποκτήσει την ανάλυση που επιλέξατε κατά την προεπισκόπηση. Το παράθυρο μπορεί να αυξομειωθεί, αλλά και να επανέλθει στις αρχικές διαστάσεις με το πλήκτρο που εμφανίζεται κατά τη μετακίνηση του κέρσορα στο κάτω δεξί μέρος του: 29
Αν κλείστε το παράθυρο κάμερας ενός άλλου συμμετέχοντα, μπορεί να το ξανανοίξτε πατώντας το πλήκτρο με το εικονίδιο της κάμερας από το παράθυρο «Users»: Τα εικονίδια αυτά στο παράθυρο «Users» υποδηλώνουν τους χρήστες που έχουν διαμοιράσει την κάμερά τους. 30
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στην περίπτωση που κλείστε το παράθυρο της δικής σας κάμερας, άρετε το διαμοιρασμό της και χρειάζεται να τη διαμοιράστε εκ νέου. Παρουσιάσεις ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Παρουσίαση μπορεί να κάνει μόνο η χρήστης που έχει το ρόλο του Εισηγητή. Μεταφόρτωση (upload) αρχείου προς παρουσίαση Για να κάνετε μια νέα παρουσίαση πατήστε το πλήκτρο μεταφόρτωσης (upload) αρχείου προς παρουσίαση, κάτω αριστερά στο παράθυρο παρουσιάσεων: Στη συνέχεια εμφανίζεται το παράθυρο «Μεταφόρτωση Παρουσίασης»: 31
απ όπου μπορείτε: 1. Να κάνετε αναζήτηση του προς παρουσίαση αρχείου στους φακέλους του υπολογιστή σας πατώντας το πλήκτρο «+». 2. Αφού επιλέξει το αρχείο, να πατήστε το πλήκτρο «Μεταφόρτωση» για να ξεκινήσει η παρουσίαση. Όταν ξεκινήσει η παρουσίαση, η πρώτη διαφάνεια του αρχείου προβάλλεται στο παράθυρο παρουσιάσεων. Για την πλοήγηση στις διαφάνειες της παρουσίασης (αν είναι περισσότερες από μία), μπορείτε από το μενού επιλογής διαφάνειας, είτε να χρησιμοποιήστε τα πράσινα βέλη: είτε να πατήστε το πλήκτρο επιλογής διαφάνειας και να επιλέξτε απ ευθείας τη διαφάνεια που θέλετε: Εναλλακτικά, μπορείτε κάνοντας δεξί κλικ στο παράθυρο παρουσιάσεων, από το εμφανιζόμενο μενου: 32
1. Να μεταβείτε στην επόμενη ή την προηγούμενη διαφάνεια. 2. Να πληκτρολογήστε απευθείας τον αριθμό της διαφάνειας που επιθυμείτε να παρουσιάσετε: Ως εισηγητής μπορείτε να εστιάσετε σε όποια περιοχή της διαφάνειας επιθυμείτε με έναν από τους παρακάτω τρόπους: 1. Με τη μπάρα αυξομείωσης μεγέθους προβολής παρουσίασης (zoom in/zoom out). 2. Με το πλήκτρο προσαρμογής της διαφάνειας στο πλάτος του παραθύρου. 3. Με το πλήκτρο προβολής ολόκληρης της διαφάνειας προσαρμοσμένης στο μέγεθος του παραθύρου. Παρουσίαση ήδη μεταφορτωμένου εγγράφου 33
Μπορείτε να παρουσιάστε ξανά ένα έγγραφο που είχε προηγουμένως μεταφορτωθεί και παρουσιαστεί, στο πλαίσιο της ίδιας συνεδρίας. Κάθε αρχείο που μεταφορτώνεται, παραμένει διαθέσιμο προς παρουσίαση όση ώρα διαρκεί η συνεδρία. Για να παρουσιάστε έγγραφο που έχει ήδη μεταφορτωθεί, χρειάζεται να πατήστε το πλήκτρο μεταφόρτωσης (upload) αρχείου προς παρουσίαση: και στο παράθυρο «Μεταφόρτωση Παρουσίασης» μπορείτε: 1. Να επιλέξτε από το αναδυόμενο μενού «Μεταφορτωμένες Παρουσιάσεις» ένα από τα έγγραφα που έχουν ήδη μεταφορτωθεί. 2. Είτε να πατήστε το πλήκτρο «Προβολή» για να το παρουσιάστε, είτε το «X» για να το διαγράψτε από τη λίστα των μεταφορτωμένων παρουσιάσεων. Λειτουργίες ασπροπίνακα (whiteboard) 34
Πατώντας το πλήκτρο εμφάνισης/απόκρυψης μενού ασπροπίνακα (whiteboard) στο κάτω αριστερά μέρος του παραθύρου παρουσιάσεων: εμφανίζεται (ή αποκρύπτεται, αν είναι ήδη ανοιχτό) το μενού λειτουργιών ασπροπίνακα. Από εκεί μπορείτε να επισημάνετε περιοχές της διαφάνειας που παρουσιάζετε. Συγκεκριμένα, το μενού παρέχει τις εξής λειτουργίες: 1. Επισήμανση περιοχής του εγγράφου: 2. Επιλογή περιοχής του εγγράφου: 35
3. Διαγραφή επισημάνσεων και επιλογών που έχουν γίνει σε μια διαφάνεια. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: διαγράφεται μόνο ό,τι υπάρχει στην τρέχουσα διαφάνεια. 4. Αναίρεση προηγούμενης επισήμανσης ή επιλογής. 5. Επιλογή χρώματος επισήμανσης ή επιλογής: 6. Αλλαγή πάχους γραμμής επισήμανσης ή επιλογής: Διαμοιρασμός Επιφάνειας Εργασίας ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Παρουσίαση μπορεί να κάνει μόνο η χρήστης που έχει το ρόλο του Εισηγητή. Για την έναρξη του διαμοιρασμού επιφάνειας εργασίας, μπορείτε να πατήστε το πλήκτρο διαμοιρασμού στο πάνω αριστερά μέρος του περιβάλλοντος διεπαφής: 36
για να ανοίξτε το παράθυρο προεπισκόπησης: απ όπου μπορείτε να διαμοιράσετε: 1. Ολόκληρη την οθόνη του υπολογιστή σας 2. Ορισμένη περιοχή της οθόνης του υπολογιστή σας Μετά την επιλογή τύπου διαμοιρασμού, εμφανίζεται παράθυρο επιβεβαίωσης ότι ο χρήστης επιθυμεί να γίνει διαμοιρασμός της επιφάνειας εργασίας. Για να προχωρήσει η διαδικασία διαμοιρασμού χρειάζεται να επιλέξτε αποδοχή (I accept the risk and want to run the application) και να πιέστε το πλήκτρο «Run»: 37
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Σε περίπτωση που δεν είναι ενεργοποιημένη η Java στο browser που χρησιμοποιείται, θα εμφανιστεί σχετικό μήνυμα στο επάνω μέρος του browser. Παραθέτουμε εικόνες από τη διαδικασία που χρειάζεται να ακολουθήσετε στο Mozilla Firefox. Αρχικά εμφανίζεται μήνυμα για το αν επιτρέπετε να εκτελεστεί η Java στο server του BigBlueButton: Επιλέγοντας "Allow" εμφανίζεται φόρμα από την οποία μπορείτε να επιλέξετε την πολιτική εκτέλεσης της Java: και στη φόρμα αυτή χρειάζεται να επιλέξουμε "Να επιτρέπεται πάντα" και να πατήσουμε ΟΚ: 38
Στην περίπτωση που επιλέξτε να διαμοιράστε ορισμένη περιοχή της οθόνης, εμφανίζεται πλαίσιο επιλογής της διαμοιραζόμενης περιοχής, μεταβλητού μεγέθους και θέσης, ώστε να επιλέξτε το μέγεθος που επιθυμείτε και να ξεκινήστε το διαμοιρασμό πατώντας το πλήκτρο «Start Sharing»: Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης μπορείτε να μετακινείστε το πλαίσιο επιλογής της διαμοιραζόμενης περιοχής, όχι όμως να αλλάξτε το μέγεθός του. 39
Όταν ξεκινήσει ο διαμοιρασμός, το παράθυρο προεπισκόπησης στο περιβάλλον διεπαφής σας προβάλει σε προεπισκόπηση το διαμοιραζόμενο περιεχόμενο. Πατώντας το κουμπί «Κλείσιμο» μπορείτε να τερματίστε την παρουσίαση. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το παράθυρο προεπισκόπησης είναι μη μεταβλητού μεγέθους. Στο περιβάλλον διεπαφής των υπόλοιπων χρηστών, εμφανίζεται η διαμοιραζόμενη περιοχή της οθόνης σας σε παράθυρο με το μέγεθος που έχετε προηγουμένως επιλέξει. Το παράθυρο μπορεί να μικρύνει, όχι όμως να μεγαλώσει. Στην περίπτωση που μικρύνει, μπορείτε: 1. είτε να προσαρμόστε το περιεχόμενο στο μέγεθος του παραθύρου 40
2. είτε να προβάλετε το περιεχόμενο στο πραγματικό του μέγεθος Διαμοιρασμός Μικροφώνου 41
Μπορείτε να κάνετε διαμοιρασμό μικροφώνου κατά την είσοδό σας στο σύστημα, πατώντας το πλήκτρο «Join Audio» στο αρχικό παράθυρο διαλόγου (βλ. παράγραφο 3.3.3). Εφόσον έχετε διαμοιράσει το μικρόφωνό σας, μπορείτε να το ανοίξτε ή να το κλείστε πατώντας, στο παράθυρο «Ακροατές», το πλήκτρο με την ένδειξη «Σίγαση» (όταν είναι ανοιχτό) ή «Συνομιλία» (όταν είναι κλειστό): ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όταν ο συντονιστής έχει κλειδώσει την κατάσταση μικροφώνου του χρήστη, το πλήκτρο «Σίγαση/Συνομιλία» δεν εμφανίζεται στο παράθυρο «Ακροατές». Επιπλέον, μπορείτε να άρετε το διαμοιρασμό του μικροφώνου σας, πατώντας το πλήκτρο «Διαμοιρασμός Μικροφώνου», στο πάνω αριστερά μέρος του περιβάλλοντος διεπαφής: και στη συνέχεια να κάνετε εκ νέου διαμοιρασμό με το ίδιο πλήκτρο: Δωμάτια Συζητήσεων (Chat Rooms) 42
Στο παράθυρο Δωματίων Συζητήσεων, μπορείτε να μετάσχετε σε συνομιλία είτε με όλους τους χρήστες είτε με κάποιο χρήστη της επιλογής σας. Για διεξαγωγή συνομιλίας με όλους τους συμμετέχοντες στη συνεδρία, στην καρτέλα «All» μπορείτε να εισάγετε το κείμενό σας στο χώρο πληκτρολόγησης κειμένου, να επιλέξτε το χρώμα της γραμματοσειράς, και πατώντας το πλήκτρο «Αποστολή» να εμφανίστε το κείμενό σας στο δωμάτιο συζήτησης. Για να διεξάγετε συνομιλία χρειάζεται να πατήστε την καρτέλα «+»: για να επιλέξτε με ποιον επιθυμείτε να διεξάγετε ιδιωτική συνομιλία και να δημιουργηθεί ένα νέο δωμάτιο συζήτησης: 43
Επίσης, πατώντας την καρτέλα «+», μπορείτε να αλλάξτε το μέγεθος της γραμματοσειράς: Μπορείτε να αντιγράψτε τις συνομιλίες ενός δωματίου συζητήσεων κάνοντας δεξί κλικ στο πεδίο προβολής συνομιλιών και επιλέγοντας «Copy All Text»: Ρυθμίσεις Flash Player 44
Μπορεί να ρυθμίστε την πρόσβαση του Flash Player στην κάμερα και το μικρόφωνό του. Κάνοντας δεξί κλικ στο περιβάλλον διεπαφής του BigBlueButton και επιλέγοντας «Settings»: μπορείτε, επιλέγοντας τις αντίστοιχες καρτέλες στο παράθυρο διαλόγου που εμφανίζεται, να εκτελέστε τις εξής λειτουργίες: 1. Να επιλέξετε την λειτουργία "Hardware Acceleration": 2. Να αποδεχτείτε ή όχι την πρόσβαση του Flash Player στην κάμερα και το μικρόφωνο του υπολογιστή σας: 3. Να καθορίσετε το μέγιστο μέγεθος δεδομένων που μπορεί να αποθηκεύσει ο Flash Player στον Η/Υ σας: 45
4. Να επιλέξτε ποιο μικρόφωνο θα χρησιμοποιήσει ο Flash Player (στην περίπτωση που έχετε συνδεδεμένα περισσότερα από ένα στον υπολογιστή σας), να ρυθμίστε την έντασή του και να μειώστε την ηχώ: 5. Να επιλέξτε ποια κάμερα θα χρησιμοποιήσει ο Flash Player (στην περίπτωση που έχετε συνδεδεμένες περισσότερες από μία στον υπολογιστή σας): Επιπλέον λειτουργίες στο περιβάλλον του BigBlueButton Επαναφορά Διάταξης των παραθύρων 46
Μπορείτε να πατήσετε το πλήκτρο με τη γαλάζια ένδειξη που βρίσκεται κάτω και δεξιά στο περιβάλλον του BigBlueButton: ώστε σε περίπτωση που έχετε αλλάξει τη διάταξη ή και το μέγεθος των παραθύρων, να τα επαναφέρετε στην αρχική τους διάταξη και στο αρχικό του μέγεθος. Αλλαγή Γλώσσας Από το αναδυόμενο μενού που βρίσκεται επάνω και σχετικά αριστερά στο περιβάλλον του BigBlueButton: μπορείτε να πατήσετε το μαύρο βελάκι και να επιλέξετε τη γλώσσα που επιθυμείτε: ώστε οι τίτλοι στα παράθυρα και γενικότερα στο περιβάλλον του BigBlueButton να εμφανίζονται στη γλώσσα αυτή. 47
Βοήθεια Πατώντας το σύνδεσμο με την ένδειξη "Βοήθεια" που βρίσκεται επάνω και δεξιά στο περιβάλλον του BigBlueButton: ανοίγει σε μια νέα καρτέλα/παράθυρο η σελίδα του bigblubutton.org με video tutorials για την εκμάθηση του BigBlueButton: Αποσύνδεση Πατώντας το πλήκτρο με την ένδειξη "Αποσύνδεση" που βρίσκεται επάνω και δεξιά στο περιβάλλον του BigBlueButton: 48
αποσυνδεόμαστε από το δωμάτιο της συνεδρίας και εμφανίζεται μια κενή σελίδα με ένα πλήκτρο με την ένδειξη ΟΚ για επιβεβαίωση της αποσύνδεσης: 49
4. Συχνές Ερωτήσεις (FAQs) Γιατί δε συγχρονίζονται το βίντεο και ο ήχος; Στο BigBlueButton ο ήχος και το βίντεο μεταδίδονται με διαφορετικά λογισμικά (Asterisk/FreeSWITCH για τον ήχο και red5 για το βίντεο). Για το συγχρονισμό βίντεο και ήχου απαιτείται σύνδεση σε υψηλή ταχύτητα ADSL ή LAN. Για την καταλληλότητα της σύνδεσης στο δίκτυο, συνίσταται η δοκιμαστική σύνδεση στο BigBlueButton πριν την κανονική έναρξη της συνεδρίας. Μπορώ να παρουσιάσω βίντεο μέσω του Διαμοιρασμού Οθόνης ή του παραθύρου των Παρουσιάσεων; Δεν είναι δυνατή η παρουσίαση αρχείων βίντεο από το παράθυρο παρουσιάσεων, παρά μόνο αρχείων κειμένου, λογιστικών φύλλων, παρουσιάσεων και εικόνων. Η προβολή βίντεο μέσω της λειτουργίας Διαμοιρασμού Επιφάνειας Εργασίας είναι μεν εφικτή, αλλά δεν ενδείκνυται, διότι επιβαρύνει το δίκτυο, με αποτέλεσμα να γίνονται διακοπές κατά την παρουσίαση του βίντεο λόγω της απώλειας πολλών ενδιάμεσων καρέ (frames). Δε μπορώ να κάνω Διαμοιρασμό Κάμερας, ενώ προηγουμένως έχω δοκιμάσει την κάμερά σε άλλες εφαρμογές στον υπολογιστή μου. Είναι προτιμότερο η κάμερα να μη χρησιμοποιείται ταυτόχρονα από άλλο λογισμικό. Συχνά ενδέχεται να δεσμεύεται η κάμερα από κάποιο άλλο λογισμικό, χωρίς αυτό να γίνεται άμεσα αντιληπτό. Μπορείτε να κλείσετε τις υπόλοιπες 50
εφαρμογές, ή ακόμα να επανεκινήστε τον υπολογιστή σας και να επανασυνδεθείτε στο BigBlueButton. Μπορώ να διαγράψω απ ευθείας ό,τι έχω σχεδιάσει στις διαφάνειες της παρουσίασής μου με χρήση των εργαλείων του ασπροπίνακα (whiteboard); Μπορείτε να διαγράψετε ό,τι έχετε σχεδιάσει σε κάθε διαφάνεια ξεχωριστά, με χρήση του πλήκτρου «Χ» από το μενού του ασπροπίνακα. Δε μπορώ να διαμοιράσω την επιφάνεια εργασίας μου. Για τη λειτουργία του Διαμοιρασμού Επιφάνειας Εργασίας (Desktop Sharing), απαιτείται η εγκατάσταση του Java Runtime Environment. Συνίσταται η εγκατάσταση της τελευταίας έκδοσης. Για να εγκαταστήστε το Java Runtime Environment μπορείτε να επισκεφτείτε το σύνδεσμο http://www.java.com/en/download/index.jsp, ενώ για να ελέγξετε αν είναι ήδη εγκατεστημένο στον υπολογιστή σας, μπορεί να χρησιμοποιήσει το σύνδεσμο http://java.com/en/download/testjava.jsp. Μπορώ να κάνω κάποια επισήμανση στην παρουσίαση που κάνει ένας εισηγητής χρησιμοποιώντας τα εργαλεία του whiteboard; Πρόσβαση στα εργαλεία του whiteboard έχει κάθε στιγμή μόνο ο χρήστης που έχει το ρόλο του εισηγητή. Μετά το πέρας της παρουσίασης, το αρχείο παραμένει προσβάσιμο από κάθε χρήστη που παίρνει το ρόλο του εισηγητή. Μπορείτε να παρουσιάσετε ένα αρχείο που έχει ήδη μεταφορτωθεί από προηγούμενο εισηγητή και με χρήση των εργαλείων του whiteboard να κάντε τις επισημάνσεις σας. 51
Ποιο είναι το μέγιστο μέγεθος αρχείου που μπορώ να μεταφορτώσω (upload) ; Με τις default ρυθμίσεις είναι 30 Mb. Μπορώ να αλλάξω την ανάλυση της κάμερας; Μπορεί μόνο ο συντονιστής της συνεδρίας από το preview παράθυρο, επιλέγοντας μια από τις παρακάτω 3 διαστάσεις: 320x240, 640x480 και 1280x720 pixels. Οι υπόλοιποι συμμετέχοντες δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα και η ανάλυση της διαμοιραζόμενης κάμεράς τους είναι 320x240 pixels. Μπορώ ως εισηγητής να αλλάξω το μέγεθος του παραθύρου προεπισκόπησης διαμοιρασμού επιφάνειας εργασίας; Δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα στη διεπαφή του εισηγητή, το παράθυρο προεπισκόπησης μπορεί μόνο να ελαχιστοποιηθεί (minimize) αλλά όχι να αλλάξει διαστάσεις, ακριβώς επειδή είναι παράθυρο προεπισκόπησης και όχι κανονικής προβολής. Αντίθετα, οι υπόλοιποι χρήστες έχουν τη δυνατότητα αυξομείωσης του μεγέθους του παραθύρου στο οποίο παρακολουθούν την απομακρυσμένη επιφάνεια εργασίας σας. Υπάρχει η δυνατότητα μορφοποίησης του κειμένου στα δωμάτια συζητήσεων; Είναι δυνατή μόνο η αλλαγή χρώματος της γραμματοσειράς. Υπάρχει η δυνατότητα αποστολής ηλεκτρονικού συνδέσμου (link) στους χρήστες στα δωμάτια συζητήσεων; 52
Ναι, έχει προβλεφθεί αυτή η δυνατότητα. Κάνετε αντιγραφή του URL και μετά δεξί κλικ στο πεδίο πληκτρολόγησης κειμένου και επιλέγετε επικόλληση. Το URL εμφανίζεται ως ενεργός σύνδεσμος στο χώρο συνομιλιών του δωματίου συζητήσεων. Τι είδους αρχεία μπορώ να ανεβάσω/παρουσιάσω στο παράθυρο παρουσιάσεων; Αρχεία κειμένου (doc/docx, odt, rtf, txt), αρχεία λογιστικών φύλλων (xls/xlsx, ods), αρχεία pdf, αρχεία παρουσιάσεων (ppt, odp) και αρχεία εικόνας (jpg, png). Όταν παρουσιάζω αρχείο PowerPoint δεν εμφανίζονται εφέ μετάβασης και animation που περιλαμβάνονται στο αρχείο. Στο server του BigBlueButton το αρχείο PowerPoint μετατρέπεται σε PDF. Επομένως, δεν είναι δυνατή η παρουσίαση κινούμενης εικόνας οποιασδήποτε μορφής. Έκανα upload ένα αρχείο για παρουσίαση, αλλά δε μου εμφανίζει ορισμένες γραμματοσειρές και χαρακτήρες. Κάθε αρχείο προς παρουσίαση μετατρέπεται στο server του BigBlueButton σε αρχείο pdf. Αν το αρχείο περιέχει ειδικούς χαρακτήρες (special fonts), ενδέχεται αυτοί να μη μετατραπούν σωστά και στη θέση τους να εμφανίστούν κενά. Είναι προτιμότερο τα προς παρουσίαση αρχεία να είναι ήδη σε μορφή pdf, ώστε να αποφεύγεται τυχόν λανθασμένη μετατροπή ειδικών χαρακτήρων. Πως αλλάζω τις ρυθμίσεις του Flash Player; 53
Για να αλλάξτε τις ρυθμίσεις του Flash Player κάντε δεξί κλικ στο περιβάλλον του BigBlueButton. Από το εμφανιζόμενο μενού επιλέξτε "Settings..." Πως αλλάζω το μικρόφωνο ή/και την κάμερα; Στις ρυθμίσεις του Flash Player επιλέξτε την καρτέλα (tab) με το εικονίδιο της κάμερας ή του μικροφώνου, αντίστοιχα. Μπορείτε να αλλάξτε κάμερα ή μικρόφωνο, επιλέγοντας ένα από το σχετικό αναδυόμενου μενού: Πως μπορώ να μειώσω τα φαινόμενα αντίχησης (echo) κατά τη διάρκεια συνομιλιών στο BigBlueButton; - Ρυθμίσεις του Flash Player Στις ρυθμίσεις του Flash Player επιλέξτε την καρτέλα (tab) με το εικονίδιο της κάμερας ή του μικροφώνου, αντίστοιχα. Ενεργοποιείστε την επιλογή «Reduce Echo»: - Χρήση headset (ακουστικά με ενσωματωμένο μικρόφωνο) Κατά τη διάρκεια on-line συνομιλίας είναι δυνατόν ο ήχος από τα ηχεία να καταγράφεται από το μικρόφωνο, προκαλώντας φαινόμενα αντήχησης. Για να αποφευχθεί αυτό, ενδείκνυται η χρήση headset (ακουστικά με ενσωματωμένο μικρόφωνο). - Ενεργοποίηση λειτουργίας Σίγασης 54
Από το παράθυρο «Ακροατές» του BigBlueButton, μπορείτε να απενεργοποιήσει το μικρόφωνό σας, όταν δεν έχετε το λόγο σε συνομιλία, πατώντας το πλήκτρο με την ένδειξη «Σίγαση». Όταν επιθυμείτε να συμμετάσχετε στη συνομιλία, μπορείτε να επανενεργοποιήστε το μικρόφωνό σας πατώντας το ίδιο πλήκτρο, που αυτή τη φορά θα έχει την ένδειξη «Συνομιλία». Στην περίπτωση που έχετε ρόλο συντονιστή στη συνομιλία, μπορείτε στο ίδιο παράθυρο να απενεργοποιήστε τα μικρόφωνα όλων των χρηστών, με το πλήκτρο «Σίγαση όλων» και στη συνέχεια να επανενεργοποιήστε τα μικρόφωνα των χρηστών με το ίδιο πλήκτρο, που αυτή τη φορά θα έχει την ένδειξη «Κατάργηση Σίγασης όλων». Επιπλέον, μπορείτε να κλειδώστε την κατάσταση του μικροφώνου κάθε χρήστη (ενεργό ή απενεργοποιημένο), με το εικονίδιο της κλειδαριάς στο δεξί μέρος των ονομάτων των χρηστών. Όταν προσπαθώ να κάνω διαμοιρασμό κάμερας, εμφανίζεται κενό παράθυρο προεπισκόπησης με την ένδειξη: «Waiting for approval». Χρειάζεται να ενεργοποιήστε τη δυνατότητα πρόσβασης του Flash Player στη κάμερά σας. Στις ρυθμίσεις του Flash Player πατήστε τη 2η καρτέλα (tab) και επιλέξτε το «Allow». Αποδέχομαι τη Συμμετοχή με ήχο στη συνεδρία, όμως το μικρόφωνο ή/και τα ακουστικά παραμένουν απενεργοποιημένα. Βεβαιωθείτε ότι έχετε κάνει ενημέρωση της έκδοσης του Flash Player. Συνίσταται η νεότερη έκδοση. Για να εγκαταστήστε το Flash Player μπορείτε να επισκεφτείτε τον παρακάτω σύνδεσμο: http://get.adobe.com/flashplayer/. Για να ελέγξτε την έκδοση του Flash Player μπορείτε να επισκεφτείτε τον παρακάτω σύνδεσμο: http://helpx.adobe.com/flash-player/kb/find-version-flash-player.html. 55
Εφόσον δεν έχει λυθεί το πρόβλημα, ελέγξτε αν επιτρέπετε στο Flash Player την πρόσβαση στο μικρόφωνο και την κάμερα του υπολογιστή σας. Στις ρυθμίσεις του Flash Player πατήστε τη 2η καρτέλα (tab) και επιλέξτε το «Allow». Επίσης, ελέγξτε τη στάθμη ήχου μικροφώνου και ηχείων του στις ρυθμίσεις του λειτουργικού σας συστήματος. Γιατί οι συνομιλητές μου με ακούν μερικά δευτερόλεπτα αφότου αρχίσω να μιλάω; Χρειάζεται να ρυθμίστε την ένταση του μικροφώνου σε μια μέση στάθμη. Όταν η ένταση του μικροφώνου είναι πολύ χαμηλή, ενεργοποιείται η λειτουργία audio clipping, με αποτέλεσμα να μεσολαβεί μικρό χρονικό διάστημα προκειμένου να αναγνωριστεί αν υπάρχει ή όχι ηχητικό σήμα, προτού ξεκινήσει η μετάδοση του ήχου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια των πρώτων δευτερολέπτων, κάθε φορά που παίρνει το λόγο ένας συμμετέχων στη συνομιλία. Συνίσταται η είσοδος σε δοκιμαστική συνεδρία και η ρύθμιση της έντασης του μικροφώνου με τη βοήθεια του συντονιστή. Πώς μπορώ να καταγράψω τις συνομιλίες στο δωμάτιο συζητήσεων (chat room); Κάνετε δεξί κλικ στο παράθυρο συνομιλιών του δωματίου συζητήσεων και επιλέγετε «Copy All Text» για να αντιγράψτε τις συνομιλίες που έχουν γίνει κατά τη διάρκεια της τρέχουσας συνεδρίας στο συγκεκριμένο δωμάτιο. Γίνονται διακοπές στον ήχο και την εικόνα. 56
Η μία περίπτωση είναι να μην υπάρχει αρκετή διαθέσιμη μνήμη (RAM) του υπολογιστή σας. Δοκιμάστε να τερματίστε όλες τις άλλες εφαρμογές που εκτελούνται κατά τη διάρκεια της συνεδρίας. Η άλλη περίπτωση είναι να έχετε χαμηλή ταχύτητα σύνδεσης στο δίκτυο. Μπορείτε να ελέγξτε τα ταχύτητα σύνδεσής σας κάνοντας κάποιο speed-test, αλλά και να τερματίστε τις εφαρμογές που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Μπορώ να παρουσιάσω αρχεία Flash (.swf) στη συνεδρία; Όχι, δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Είναι δυνατόν να παρουσιαστούν μόνο αρχεία κειμένου (doc/docx, odt, rtf, txt), αρχεία λογιστικών φύλλων (xls/xlsx, ods), αρχεία pdf, αρχεία παρουσιάσεων (ppt, odp) και αρχεία εικόνας (jpg, png). Προσπαθώ να επανενεργοποιήσω (unmute) το μικρόφωνό μου αλλά δε φαίνεται στο παράθυρο «Ακροατές» το κουμπί με τη ένδειξη «Συνομιλία». Αυτό συμβαίνει όταν ο συντονιστής έχει κλειδώσει την κατάσταση μικροφώνου των χρηστών, οπότε μόνο αυτός μπορεί να την αλλάξει. Μπορείτε να χρησιμοποιείστε τη λειτουργία «Σήκωμα Χεριού» για να κάνετε αίτημα για ομιλία ή να δημιουργείστε ένα ιδιωτικό δωμάτιο συζήτησης, ώστε ο συντονιστής να επανενεργοποιήσει το μικρόφωνό σας. Ποια μέρη της συνεδρίας μπορούν να καταγραφούν (record) από το BigBlueButton; Μπορούν να καταγραφούν οι παρουσιάσεις, οι προφορικές συνομιλίες (voice conference) και οι συνομιλίες στα δωμάτια συζητήσεων (chat rooms). 57
Πόση ώρα μπορεί να διαρκέσει μια συνεδρία; Όταν η συνεδρία είναι προγραμματισμένη μέσω Moodle μπορεί να διαρκέσει έως 4 ώρες. Ως συντονιστής, μπορώ να αποπέμψω κάποιο χρήστη από προφορική συνομιλία; Αυτή η λειτουργία είναι απενεργοποιημένη στο BigBlueButton. Ως συντονιστής, μπορείτε να ανοίξτε ή να κλείστε τα μικρόφωνα των συμμετεχόντων, ή ακόμα και να κλειδώστε την κατάσταση των μικροφώνων, από το παράθυρο «Ακροατές». Μπορώ να ξανακάνω μια παρουσίαση, χωρίς να χρειαστεί να μεταφορτώσω (upload) ξανά το ίδιο αρχείο; Πατήστε το πλήκτρο μεταφόρτωσης αρχείων προς παρουσίαση, στο παράθυρο των παρουσιάσεων, και από το παράθυρο διαλόγου επιλέξτε από το μενού «Μεταφορτωμένες Παρουσιάσεις» το αρχείο που επιθυμείτε. 58