Τίτλος Έργου: «Ταυτότητα Χρηστών Internet στην Ελλάδα» Μάρτιος 2007
«Ταυτότητα Χρηστών Internet στην Ελλάδα» Μάρτιος 2007
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Ταυτότητα Έρευνας...4 2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΑ ΦΥΛΟ...8 2.1. Χρήση Η/Υ και Διαδικτύου...8 2.2. Συχνότητα χρήσης Διαδικτύου...10 2.3. Τόπος Πρόσβασης στο Διαδίκτυο...10 2.4. Λόγοι Χρήσης του Διαδικτύου...11 2.5. Χρήση Διαδικτύου από τις γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση...13 2.6. Χρήση Κινητού Τηλεφώνου...14 3. ΑΝΑΛΥΣΗ ΒΑΣΕΙ ΗΛΙΚΙΑΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ...16 3.1. Χρήση Η/Υ και Διαδικτύου...16 3.2. Συχνότητα χρήσης Διαδικτύου...17 3.3. Τόπος Πρόσβασης στο Διαδίκτυο...19 3.4. Λόγοι Χρήσης του Διαδικτύου...20 3.5. Χρήση Διαδικτύου στην Ευρωπαϊκή Ένωση...21 3.6. Χρήση Κινητού Τηλεφώνου...22 4. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ...25 4.1. Χρήση Η/Υ και Διαδικτύου...25 4.2. Συχνότητα χρήσης Διαδικτύου...26 4.3. Τόπος Πρόσβασης στο Διαδίκτυο...27 4.4. Λόγοι Χρήσης του Διαδικτύου...28 4.5. Χρήση Διαδικτύου στην Ευρωπαϊκή Ένωση...30 4.6. Χρήση Κινητού Τηλεφώνου...31 5. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ...33 5.1. Χρήση Η/Υ και Διαδικτύου...33 5.2. Συχνότητα χρήσης Διαδικτύου...35 5.3. Τόπος Πρόσβασης στο Διαδίκτυο...36 5.4. Λόγοι Χρήσης του Διαδικτύου...37 5.5. Χρήση Κινητού Τηλεφώνου...40 Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 3 -
1. Ταυτότητα Έρευνας Το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας, στο πλαίσιο της μελέτης για τη μέτρηση των δεικτών των πρωτοβουλιών eeurope 2005 και i2010, πραγματοποίησε και για το έτος 2006 ετήσια έρευνα που αφορούσε τη χρήση των τεχνολογικών πληροφορικής και επικοινωνιών στα νοικοκυριά. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την περίοδο Οκτωβρίου Δεκεμβρίου 2006, με τη μέθοδο της τυχαίας στρωματοποιημένης δειγματοληψίας, προσδιορίζοντας αναλογικά το μέγεθος του δείγματος ανά Περιφέρεια. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 8025 επαφές, που κατέληξαν σε 2769 συνεντεύξεις με άτομα που χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο τους τελευταίους 3 μήνες. Η ανάλυση που ακολουθεί έγινε με βάση τα ακόλουθα κριτήρια: 1. Φύλο 2. Ηλικία 3. Εκπαίδευση 4. Περιφέρεια Βασικά συμπεράσματα Αύξηση στη χρήση του Η/Υ και του Διαδικτύου καθώς και στην καθημερινή χρήση του Διαδικτύου σε σχέση με το 2005 σημειώνεται για το 2006. Σε ό,τι αφορά τον τόπο πρόσβασης, ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, το επίπεδο εκπαίδευσης και τον τόπο διαμονής, το σπίτι και ο χώρος εργασίας αποτελούν τους βασικούς τόπους πρόσβασης στο Διαδίκτυο ενώ χαμηλότερη προτίμηση δείχνουν οι χρήστες στην πρόσβαση από Internet Café, σπίτια φίλων καθώς και από ακαδημαϊκούς χώρους. Όσον αφορά στους λόγους χρήσης του Διαδικτύου, η αναζήτηση πληροφοριών αποτελεί τον πιο ισχυρό λόγο για να χρησιμοποιήσει κάποιος το Διαδίκτυο. Όπως και το 2005, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, η ψυχαγωγία, τα παιχνίδια, η ανάγνωση εφημερίδων/ περιοδικών και η αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με τον καιρό και ταξίδια, φαίνεται ότι είναι οι πιο δημοφιλείς ενασχολήσεις των χρηστών του Διαδικτύου. Η χρήση του κινητού τηλεφώνου είναι πολύ υψηλή για την πλειοψηφία των χρηστών του Διαδικτύου ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, το εκπαιδευτικό επίπεδο και τον τόπο διαμονής. Σχετικά με το κόστος χρήσης του κινητού τηλεφώνου, τα πιο υψηλά ποσοστά σημειώνονται στην κατηγορία των χρηστών που πληρώνουν κατά μέσο όρο μηνιαίως 16-30 για το κινητό τους, ενώ λίγο πιο χαμηλά ποσοστά σημειώνονται για τους χρήστες που πληρώνουν από 31 έως 100 κατά μέσο όρο μηνιαίως. Ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, το εκπαιδευτικό επίπεδο και τον τόπο διαμονής, η πλειοψηφία των χρηστών του κινητού τηλεφώνου πραγματοποιεί εξερχόμενες κλήσεις διάρκειας μεγαλύτερης των 2 ωρών μηνιαίως Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 4 -
Πέρα από τα παραπάνω γενικά χαρακτηριστικά, εντοπίστηκαν κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με τη χρήση Διαδικτύου ανά φύλο, ηλικία, εκπαιδευτικό επίπεδο και περιφέρεια. Στη συνέχεια παρουσιάζονται συνοπτικά τα σχετικά συμπεράσματα. Φύλο Για δεύτερη συνεχή χρονιά οι άνδρες παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά από τα αντίστοιχα των γυναικών ως προς τη χρήση του Η/Υ και την πρόσβαση στο Διαδίκτυο (32% έναντι 21%). Σχετικά με τον τόπο πρόσβασης στο διαδίκτυο, ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι και τα δύο χρόνια που πραγματοποιήθηκε η έρευνα, το Πανεπιστήμιο φαίνεται να είναι προνομιακός χώρος πρόσβασης των γυναικών σε σχέση με τους άνδρες. Αιτίες χρήσης του Διαδικτύου που προσελκύουν κυρίως το ενδιαφέρον των ανδρών είναι η παραγγελία και αγορά αγαθών ή υπηρεσιών από το Internet, η υλοποίηση τραπεζικών συναλλαγών, καθώς και το κατέβασμα (download) λογισμικού. Η αναζήτηση εργασίας και η αποστολή βιογραφικού σημειώματος για κάποια δουλειά αποτελεί λόγο χρήσης του Διαδικτύου όπου σημειώνονται σαφώς πιο υψηλά ποσοστά για τις γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες ενώ οι γυναίκες που κατοικούν στην Αθήνα και σε αγροτικές περιοχές φαίνεται να χρησιμοποιούν περισσότερο από τους άνδρες υπηρεσίες σχετικά με ταξίδια και διαμονή. Όσον αφορά στη χρήση του κινητού τηλεφώνου, οι άνδρες χρησιμοποιούν περισσότερο σε σχέση με τις γυναίκες το κινητό για να πραγματοποιήσουν εξερχόμενες κλήσεις διάρκειας μεγαλύτερης των 2 ωρών κατά μέσο όρο μηνιαίως ενώ πιο υψηλά ποσοστά, σε σύγκριση με τους γυναίκες, καταγράφονται για τους άνδρες που δηλώνουν κόστος χρήσης του κινητού άνω των 50. Ηλικία Τα πιο υψηλά ποσοστά χρήσης Η/Υ και πρόσβασης στο Διαδίκτυο σημειώνονται και για το 2006 για τα άτομα ηλικίας 16-24 (80,6% και 58,6% αντίστοιχα). Η χρήση του Η/Υ και του Διαδικτύου φαίνεται να είναι αντιστρόφως ανάλογη ως προς την ηλικία των χρηστών καθώς τα ποσοστά χρήσης μειώνονται όσο αυξάνεται η ηλικία των χρηστών και ειδικά για τα άτομα ηλικίας 65-74 καταγράφονται πολύ χαμηλά ποσοστά (4,7% χρήση Η/Υ και 2,5% πρόσβαση στο Διαδίκτυο). Παρολαυτά, εξετάζοντας τα ποσοστά χρήσης Η/Υ κατά τα έτη 2005 και 2006 παρατηρείται σημαντική αύξηση της χρήσης στα άτομα ηλικίας 35-44, καθώς και στις ηλικιακές κατηγορίες των 55-64 και 65-74. Ειδικά ως προς την πρόσβαση στο Διαδίκτυο, με εξαίρεση τα άτομα ηλικίας 16-34, σημαντική αύξηση σημειώνεται για όλες τις υπόλοιπες ηλικιακές κατηγορίες (35-74), με τη μεγαλύτερη άνοδο να εντοπίζεται στα άτομα ηλικίας 35-44 και 45-54. Σημαντική αύξηση στην καθημερινή χρήση του Διαδικτύου σημειώνεται για τα άτομα ηλικίας 16-24 κατά 10 περίπου ποσοστιαίες μονάδες. Ως προς τον τόπο πρόσβασης στο Διαδίκτυο, τα άτομα ηλικίας 16-24 εμφανίζουν τη μεγαλύτερη διασπορά καθώς η πρόσβαση γίνεται είτε από το σπίτι (71,4%), είτε από Internet Café (28,4%), από ακαδημαϊκούς χώρους (17,4%), από το χώρο εργασίας (10,1%), το σχολείο (15,3%), καθώς και σπίτια φίλων (11,8%). Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 5 -
Τα άτομα ηλικίας 16-24 εμφανίζονται να χρησιμοποιούν περισσότερο, σε σύγκριση με τα άτομα των υπολοίπων κατηγοριών, το Διαδίκτυο για λόγους ψυχαγωγίας (61,2%), για να κατεβάσουν ή να παίξουν παιχνίδια (67,8%), για να κατεβάσουν κάποιο λογισμικό (33,3%), για να επικοινωνούν μέσω chat rooms και στιγμιαίων μηνυμάτων (instant messaging) με άλλους χρήστες του Internet (52,5%), καθώς και για να μεταφέρουν παιχνίδια και μουσική (37,3%). Η παραγγελία και η πώληση αγαθών και υπηρεσιών καθώς και η διεξαγωγή τραπεζικών συναλλαγών φαίνεται να αξιοποιείται κυρίως από τα άτομα ηλικίας 25-44, ενώ η χρήση τηλεφώνου μέσω διαδικτύου προσελκύει σε ίδιο περίπου βαθμό το ενδιαφέρον των ατόμων όλων των ηλικιών με το υψηλότερο ποσοστό καταγράφεται για την ηλικιακή κατηγορία 55-64 (16,3%). Μορφωτικό Επίπεδο Πολύ υψηλά ποσοστά χρήσης Η/Υ σημειώνονται σε άτομα ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης, χαμηλά ποσοστά σε απόφοιτους δημοτικού και γυμνασίου ενώ περίπου 1 στους 2 αποφοίτους λυκείου χρησιμοποιεί τον Η/Υ. Σημαντική αύξηση στη χρήση Η/Υ παρατηρείται για τους αποφοίτους λυκείου (κατά περίπου 4,5%), ενώ σημαντική πτώση σημειώνεται για τους αποφοίτους Γυμνασίου (4% περίπου). Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ως προς τη χρήση τη Διαδικτύου σημαντική αύξηση σημειώνεται για τους αποφοίτους Λυκείου, Ανωτέρων και Ανωτάτων σχολών της τάξεως των 7 με 8 περίπου ποσοστιαίων μονάδων. Σχετικά με τη συχνότητα χρήσης του Διαδικτύου, αυξητική τάση στην καθημερινή χρήση του Διαδικτύου σημειώνεται για όλους τους χρήστες ανεξάρτητα από το μορφωτικό επίπεδο, ενώ σημαντική άνοδος καταγράφεται και πάλι για τους αποφοίτους λυκείου, ανωτέρων και ανωτάτων σχολών. Τα Internet Cafe εκτός από το σπίτι και τον χώρο εργασίας αποτελούν και για το 2006 ελκυστικούς τόπους πρόσβασης για τους αποφοίτους Λυκείου και Γυμνασίου (16,2% και 24,3% αντίστοιχα). Όσον αφορά στους λόγους χρήσης του Διαδικτύου, οι απόφοιτοι ανωτάτων σχολών, καθώς και οι κάτοχοι μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών φαίνεται να είναι περισσότερο εξοικειωμένοι με τη χρήση του Διαδικτύου σε σύγκριση με τις υπόλοιπες κατηγορίες καθώς για τις δύο αυτές ομάδες χρηστών σημειώνονται τα πιο υψηλά ποσοστά στους περισσότερους λόγους χρήσης που εξετάζονται στην παρούσα έρευνα. Οι απόφοιτοι γυμνασίου και λυκείου εμφανίζονται να χρησιμοποιούν εξίσου με τους υπόλοιπους χρήστες το Διαδίκτυο για ψυχαγωγία και περισσότερο από τους υπόλοιπους για να κατεβάζουν ή να παίξουν ηλεκτρονικά παιχνίδια. Περιφέρειες Σημαντική αύξηση στη χρήση Η/Υ καταγράφεται, μεταξύ των περιφερειών της χώρας, για τις Περιφέρειες Αττικής (46,7%), Βορείου Αιγαίου (36,2%), Πελοποννήσου (34,4%) και Δυτικής Ελλάδας (32,5%). Ως προς την πρόσβαση των ατόμων στο Διαδίκτυο, σημαντική άνοδος, μεταξύ των περιφερειών της χώρας, σημειώνεται και πάλι στην περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (23,4%), Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 6 -
Πελοποννήσου (22,5%), Δυτικής Ελλάδας (24,5%), Κρήτης (25,1%) καθώς στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (20,4%). Όσον αφορά στους λόγους χρήσης του Διαδικτύου, στις Περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου, Θεσσαλίας, Αττικής, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Ιονίων Νήσων και Κρήτης σημειώνονται τα πιο υψηλά ποσοστά, μεταξύ των περιφερειών, σχετικά με την υλοποίηση ηλεκτρονικών συναλλαγών, καθώς και την παραγγελία και αγορά αγαθών ή υπηρεσιών. Οι χρήστες από τις Περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης φαίνονται να χρησιμοποιούν περισσότερο το διαδίκτυο με στόχο την επικοινωνία με άλλους χρήστες Internet (43,6%, 40,6% και 39,5% αντίστοιχα). Τέλος, ως προς τη χρήση του κινητού τηλεφώνου, πολύ υψηλά ποσοστά σημειώνονται για το σύνολο των Περιφερειών με τις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Πελοποννήσου να εμφανίζουν καθολική χρήση, ενώ τα πιο χαμηλά ποσοστά χρήσης του κινητού εντοπίζονται στις Περιφέρειες Ιονίων Νήσων και Δυτικής Μακεδονίας. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 7 -
2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΑ ΦΥΛΟ 2.1. Χρήση Η/Υ και Διαδικτύου Αύξηση στη χρήση του Η/Υ και του Διαδικτύου σημειώνεται τόσο για τους άνδρες, όσο και τις γυναίκες. Για δεύτερη συνεχή χρονιά οι άνδρες χρήστες Η/Υ βρίσκονται σε ποσοστά υψηλότερα από τα αντίστοιχα των γυναικών. Η ίδια εικόνα παρατηρείται και για τους χρήστες του Internet. Το ποσοστό των γυναικών που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο εκτιμάται περίπου στο 21% σε αντίθεση με τους άνδρες όπου καταγράφεται ποσοστό 32%. Πίνακας 1: Χρήση Η/Υ και Διαδικτύου ανά φύλο Χρήση Η/Υ(*) Χρήση Ιnternet(*) 2006 2005 2006 2005 Άνδρες 43,6% 42,1% 32,0% 28,4% Γυναίκες 30,5% 28,7% 21,0% 18,0% (*)Βάση: Σύνολο δείγματος: 8026 Η χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή ανά φύλο και περιφέρεια παρουσιάζεται χαρακτηριστικά στο διάγραμμα που ακολουθεί (Σχήμα 1). Επ ικράτεια Στερεά Ελλάδα Πελοπόννησος Νότιο Αιγαίο Κρήτη Κεντρική Μακεδονία Ιόνια Νησιά Θεσσαλία Ήπ ειρος Δυτική Μακεδονία Δυτική Ελλάδα Βόρειο Αιγαίο Αττική Αν. Μακεδ. & Θράκη 30,5% 43,6% 24,6% 35,9% 26,0% 44,3% 28,8% 30,9% 26,6% 44,4% 27,8% 38,1% 31,4% 32,6% 22,9% 31,4% 31,4% 39,4% 24,4% 38,1% 24,1% 40,2% 26,0% 47,5% 38,6% 30,4% 41,4% 55,3% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Άνδρες Γυναίκες Βάση: Σύνολο δείγματος: 8026 Σχήμα 1: Η χρήση του Η/Υ ανά φύλο και περιφέρεια Από το παραπάνω σχήμα προκύπτει: Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 8 -
1. Οι περιφέρειες αποτελούν αντιπροσωπευτικά παραδείγματα της χρήσης που καταγράφεται στην επικράτεια. 2. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι αυτές της Κρήτης και της Πελοποννήσου όπου η διαφορά χρήσης ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες προσεγγίζει το 16%. Αντιθέτως στην περιφέρεια Ηπείρου σημειώνεται η μικρότερη διαφορά, ίση με 8 ποσοστιαίες μονάδες. 3. Η περιφέρεια των Ιονίων Νησιών παρουσιάζει ισοκατανομή για τα δύο φύλα. Η χρήση του Διαδικτύου ανά φύλο και περιφέρεια παρουσιάζεται στο παρακάτω διάγραμμα: (Σχήμα 2) Επικράτεια 21,0% 32,0% Στερεά Ελλάδα 13,9% 26,5% Πελοπόννησος 15,3% 30,9% Νότιο Αιγαίο 18,4% 23,5% Κρήτη 15,6% 28,9% Κεντρική Μακεδονία 19,9% 29,9% Ιόνια Νησιά Θεσσαλία 14,4% 20,8% 23,7% 24,2% Ήπειρος 22,2% 26,9% Δυτική Μακεδονία 16,6% 21,3% Δυτική Ελλάδα Βόρειο Αιγαίο 18,2% 17,4% 30,3% 30,2% Αττική 28,1% 43,0% Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 19,0% 25,2% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% Άνδρες Γυναίκες Βάση: Σύνολο δείγματος: 8026 Σχήμα 2: Η χρήση του Διαδικτύου ανά φύλο και περιφέρεια Όσον αφορά στο διαδίκτυο: 1. Η διάσταση που υπάρχει σε επίπεδο επικράτειας ως προς τη χρήση του Διαδικτύου, καταγράφεται και σε επίπεδο περιφερειών. 2. Οι μεγαλύτερες αποκλείσεις παρατηρούνται στις περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου και Αττικής. 3. Και πάλι η περιφέρεια Ιονίων Νησιών, παρουσιάζει τη μεγαλύτερη ομοιομορφία. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 9 -
2.2. Συχνότητα χρήσης Διαδικτύου Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι παρατηρήσεις που προκύπτουν από τη συχνότητα χρήσης του Διαδικτύου από τους χρήστες. Ο πίνακας που ακολουθεί είναι ενδεικτικός για τα αποτελέσματα αυτά. Πίνακας 2: Συχνότητα χρήσης Internet 2006 2005 Άνδρες Γυναίκες Άνδρες Γυναίκες Καθημερινά ή σχεδόν καθημερινά 67,1% 52,5% 60,0% 46,4% Τουλάχιστον 1 φορά την εβδομάδα (αλλά όχι καθημερινά) 23,1% 29,9% 30,5% 32,3% Τουλάχιστον 1 φορά το μήνα (αλλά όχι κάθε εβδομάδα) 7,6% 13,3% 7,4% 15,7% Λιγότερο από μια φορά το μήνα 1,9% 4,2% 2,1% 5,3% Βάση: Σύνολο δείγματος: 8026 Το 52% των γυναικών χρησιμοποιούν καθημερινά ή σχεδόν καθημερινά το Διαδίκτυο, ενώ μόλις το 4.2% το χρησιμοποιεί λιγότερο από μια φορά το μήνα. Η εικόνα είναι οριακά παρόμοια με την αντίστοιχη των ανδρών που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο δεδομένων πάντα των διαφορετικών ποσοστών που εκτιμήθηκαν από τη μελέτη μας. 2.3. Τόπος Πρόσβασης στο Διαδίκτυο Στο διάγραμμα που ακολουθεί (Σχήμα 3) απεικονίζεται ο τόπος πρόσβασης στο Διαδίκτυο ανά φύλο. Σε εξωτερικό χώρο μέσω κινητού τηλεφώνου 0,5% 1,1% Σε σπ ίτια φίλων/ συγγενών Σε Internet Cafe Στο Πανεπ ιστήμιο - ΤΕΙ 7,4% 6,5% 9,8% 14,7% 7,8% 6,0% Εργασία 40,1% 41,4% Σπίτι 68,3% 73,9% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Ανδρες 2006 Γυναίκες 2006 Βάση: 2769 Χρήστες του Διαδικτύου Σχήμα 3: Τόπος πρόσβασης στο Internet ανά φύλο Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 10 -
1. Το σπίτι και η εργασία συνεχίζουν να είναι οι κλασικοί τόποι πρόσβασης στο Διαδίκτυο με ποσοστά 73,9% και 41,4% για τους άνδρες και 68,3% και 40,4% για τις γυναίκες αντίστοιχα. 2. Μειωμένη καταγράφεται η πρόσβαση στο διαδίκτυο από το Πανεπιστήμιο/ΤΕΙ τόσο για τους άνδρες (6%), όσο και για τις γυναίκες (7.8%), όπως επίσης και η πρόσβαση από σπίτια φίλων και από εξωτερικό χώρο μέσω κινητού τηλεφώνου. 3. Αυτό πάντως που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι και τα δύο χρόνια που πραγματοποιήθηκε η έρευνα, το Πανεπιστήμιο είναι προνομιακός χώρος πρόσβασης των γυναικών σε σχέση με τους άνδρες. 2.4. Λόγοι Χρήσης του Διαδικτύου Στο διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι λόγοι χρήσης του Διαδικτύου ανά φύλο (Σχήμα 4). Παραγγελία/ αγορά αγαθών/ υπ ηρεσιών Ηλεκτρονική μεταφορά παιχνιδιών και μουσικής 14,5% 21,5% 16,9% 24,4% Ψυχαγωγία 39,5% 47,3% Αναζήτηση π ληροφοριών για π ροϊόντα και υπηρεσίες 79,8% 81,1% Chat rooms/ Messaging 27,5% 35,6% Τηλέφωνο μέσω Διαδικτύου Αναζήτηση εργασίας/ απ οστολή βιογραφικού 12,7% 15,4% 20,4% 14,2% Αποστολή/ λήψη ηλεκτρονικού ταχυδρομείου 67,1% 70,7% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Βάση: 2769 Χρήστες του Διαδικτύου Σχήμα 4: Λόγοι χρήσης του Internet ανά φύλο Άνδρες 2006 Γυναίκες 2006 1. Η χρήση του Διαδικτύου για λόγους αναζήτησης εργασίας ή αποστολής βιογραφικού σημειώματος για κάποια δουλειά φαίνεται να προσελκύει κυρίως το ενδιαφέρον των γυναικών, καθώς τα ποσοστά που σημειώνονται για τις γυναίκες είναι σαφώς πιο υψηλά από τα αντίστοιχα των ανδρών. 2. Η αναζήτηση πληροφοριών για υπηρεσίες και προϊόντα όπως και η αποστολή και λήψη ηλεκτρονικού ταχυδρομείου συνεχίζουν να μονοπωλούν τους λόγους χρήσης του διαδικτύου και για τα δύο φύλα (81% και 71% αντίστοιχα για τους άνδρες και 80% και 67% για τις γυναίκες). Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 11 -
Ακολουθούν η ψυχαγωγία (με 47% για άνδρες και 40% για γυναίκες) και η συζήτηση με άλλους χρήστες στο Διαδίκτυο, όπου εδώ παρατηρούνται τα ποσοστά 35% για άνδρες και 27% για γυναίκες. Οι λόγοι χρήσης του Διαδικτύου ανά αστικότητα και φύλο αποτυπώνονται στον Πίνακα 4 που ακολουθεί. Πίνακας 4: Λόγοι χρήσης του Διαδικτύου ανά Αστικότητα και Φύλο Αποστολή/ λήψη ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) 2006 Ποσοστό Αθήνα Θεσσαλονίκη Αστικά Αγροτικά Άνδρες Γυναίκες Άνδρες Γυναίκες Άνδρες Γυναίκες Άνδρες Γυναίκες 77,4 73,3 70,7 68,5 67,3 62,2 63 63,1 Τηλέφωνο μέσω 15,9 13,8 19,4 13,1 14,9 11,6 11,3 13,6 Διαδικτύου/ Internet Chat - messaging 35,5 30,6 45,3 23,3 34,6 24,6 30,5 33,6 Αναζήτηση πληροφοριών για προϊόντα και υπηρεσίες Υπηρεσίες σχετικά με ταξίδια Υπηρεσίες σχετικά με διαμονή Κατέβασμα (download) λογισμικού στον υπολογιστή Αναζήτηση εργασίας ή αποστολή βιογραφικού 82,3 83,4 80 67,8 79,9 79,2 84,6 81,1 42,4 49,7 46,2 38,2 37,8 38,4 26,9 42,2 39,8 43,5 43,3 35,9 33,1 33,6 24,9 33,4 37,3 21,9 43,5 22,6 34,5 17,7 21,9 17,3 15,2 23,2 14,5 22,7 13,5 18,4 14,8 15,8 Ψυχαγωγία 48,5 42,2 54,9 38,6 45,9 37,3 42,1 40,3 Ηλεκτρονική μεταφορά παιχνιδιών και μουσικής Πληροφορίες σχετικά με τον καιρό 25,1 16 26,3 18,1 24,8 17,4 16,6 17,4 32,4 29,5 33,2 23 36 32,1 32,8 24,4 Τραπεζικές συναλλαγές 19,5 9,8 17,7 6,5 12,2 7,8 11,5 7,3 Παραγγελία/ αγορά αγαθών - υπηρεσιών 20,5 15,8 20,9 11,7 22,6 15,1 19,4 9,4 1. Οι γυναίκες που κατοικούν στην Αθήνα και σε αγροτικές περιοχές φαίνεται να χρησιμοποιούν περισσότερο σε σύγκριση με τους άνδρες υπηρεσίες που αφορούν ταξίδια και διαμονή. 2. Αιτίες χρήσης του Διαδικτύου που φαίνεται να προσελκύουν κυρίως το ενδιαφέρον των ανδρών, ανεξάρτητα από την περιοχή που κατοικούν, είναι η παραγγελία και αγορά αγαθών ή υπηρεσιών από το Internet, η υλοποίηση τραπεζικών συναλλαγών, καθώς και το «κατέβασμα» (download) λογισμικού. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 12 -
2.5. Χρήση Διαδικτύου από τις γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση Στο διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζεται η χρήση του Διαδικτύου από το γυναικείο πληθυσμό σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. 90 80 70 60 50 40 30 78 73 58 59 56 53 54 54 49 47 46 43 44 31 84 80 81 76 76 77 74 74 71 65 63 62 57 55 54 49 42 39 39 35 34 31 31 28 28 20 10 0 eu25 eu15 Belgium Denmark Germany Estonia 21 18 Ireland Greece Spain France Italy Luxembourg Hungary Netherlands Austria Portugal Finland Sweden United Kingdom Iceland Norway Σχήμα 5: Χρήση Διαδικτύου από γυναικείο πληθυσμό στην ΕΕ για τα έτη 2005 και 2006 1. Παρατηρώντας κανείς το πιο πάνω σχήμα εύκολα μπορεί να δει τη θέση της Ελλάδας σε σχέση 2005 2006 με την Ευρώπη των 25 και των Ευρώπη των 15. Το ποσοστό των ελληνίδων χρηστών του Διαδικτύου είναι περίπου το μισό σε σχέση με το μέσο όρο της ΕΕ25 και ΕΕ15. 2. Είναι βέβαια σημαντικό να τονιστεί η μεγάλη αύξηση που παρατηρήθηκε από το 2005 στο 2006, ποσοστά 18% και 21% αντίστοιχα. 3. Από την απόσταση που σημειώνεται ως προς τη χρήση του Διαδικτύου στο γυναικείο πληθυσμό της χώρας σε σύγκριση με το μέσο όρο της Ευρώπης των 25 και της Ευρώπης των 15, γίνεται εμφανής η ανάγκη για την προώθηση δράσεων που θα παροτρύνουν τις ελληνίδες γυναίκες στη χρήση του Διαδικτύου. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 13 -
2.6. Χρήση Κινητού Τηλεφώνου Σχεδόν καθολική χρήση του κινητού τηλεφώνου σημειώνεται και για τα δύο φύλα με τις γυναίκες να εμφανίζονται να χρησιμοποιούν λίγο περισσότερο από τους άνδρες το κινητό (97,2% ένταντι 96,4%). Πίνακας 5: Χρήση κινητού τηλεφώνου ανά φύλο Βάση: 1994 Χρήστες Διαδικτύου Χρήση Κινητού Τηλεφώνου 2006 Άνδρες 96,4% Γυναίκες 97,2% Πρέπει να σημειωθεί ότι τα ποσοστά που αναφέρονται στη χρήση του κινητού και παρουσιάζονται στην παρούσα ενότητα έχουν καταμετρηθεί ανάμεσα σε χρήστες του Internet. Στο σχήμα που ακολουθεί απεικονίζεται ο χρόνος χρήσης του κινητού τηλεφώνου ανά φύλο. > 2 ώρες 36,2% 42,2% 1-2 ώρες 23,2% 24,7% 30' - 1 ώρα 20,7% 27,1% 10' - 29' 7,2% 6,8% 1' - 9' 2,8% 2,4% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Άνδρες Γυναίκες Βάση: 1994 Χρήστες Διαδικτύου Σχήμα 6: Χρόνος χρήσης κινητού τηλεφώνου ανά φύλο 1. Παρατηρώντας το πιο πάνω σχήμα προκύπτει ότι η πλειοψηφία ανδρών και γυναικών μιλούν στο κινητό τηλέφωνο περισσότερο από 1 ώρα το μήνα με τους άνδρες να χρησιμοποιούν περισσότερο από τις γυναίκες το κινητό για συνομιλία διάρκειας μεγαλύτερης των 2 ωρών μηνιαίως. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 14 -
33 30,9 26,6 23,7 18,6 16 12,1 14,4 3,1 6,2 3,9 4,6 <15 16-30 31-50 51-100 101-150 > 150 Άνδρες Γυναίκες Βάση: 1994 Χρήστες Διαδικτύου Σχήμα 7: Κόστος χρήσης κινητού τηλεφώνου ανά φύλο 1. Όσον αφορά το κόστος που προκύπτει από τη χρήση του κινητού τηλεφώνου, φαίνεται πως η πλειοψηφία ανδρών και γυναικών πληρώνουν για τη χρήση του κινητού τηλεφώνου περίπου 16-30 Ευρώ το μήνα, με αναλογία 1 στους 3 περίπου, ενώ υψηλά είναι και τα ποσοστά των δύο φύλων που πληρώνουν μηνιαίως 31-50 Ευρώ. 2. Από το παραπάνω σχήμα προκύπτει ότι είναι πιο υψηλά τα ποσοστά των ανδρών που δηλώνουν κόστος χρήσης του κινητού άνω των 50 Ευρώ ενώ ειδικά για την κατηγορία κόστους 101-150 Ευρώ για τους άνδρες καταγράφεται ποσοστό διπλάσιο από το αντίστοιχο των γυναικών (6,2% έναντι 3,1%) Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 15 -
3. ΑΝΑΛΥΣΗ ΒΑΣΕΙ ΗΛΙΚΙΑΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ Το μέγεθος των δειγμάτων ανά ηλικιακή κατηγορία που χρησιμοποιήθηκε για τους σκοπούς της παρούσας έρευνας φαίνεται αναλυτικά στον Πίνακα 5. Πίνακας 6: Μέγεθος δειγμάτων ανά ηλικιακή κατηγορία Πληθυσμός Στρώματος Ηλικία 2005 2006 16-24 1276 1064 25-34 1264 1393 35-44 1725 1569 45-54 1431 1349 55-64 1251 1328 65-74 1383 1322 Πληθυσμός Δείγματος 8330 8025 3.1. Χρήση Η/Υ και Διαδικτύου Η χρήση Ηλεκτρονικού Υπολογιστή και η πρόσβαση στο Διαδίκτυο ανά ηλικιακή κατηγορία παρουσιάζεται στο παρακάτω γράφημα. 90% 80% 80,6% 79,3% 70% 60% 58,6% 55,6% 50% 40% 56,6% 53,3% 40,5% 40,4% 45,6% 30% 37,3% 32,4% 26,8% 29,4% 20% 25,6% 19,6% 10% 0% 13,5% 14,6% 8,5% 10,1% 4,7% 2,6% 5,5% 1,3% 2,5% 16-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 Χρήση Η/Υ 2005 Χρήση Η/Υ 2006 Χρήση Διαδικτύου 2005 Χρήση Διαδικτύου 2006 Βάση: Δείγμα 2005: 8330, Δείγμα 2006: 8025 Σχήμα 8: Ποσοστό χρήσης Η/Υ και χρήσης Διαδικτύου ανά ηλικιακή ομάδα Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 16 -
1. Τα υψηλότερα ποσοστά χρήσης Η/Υ και πρόσβαση στο Διαδίκτυο σημειώνονται και για το 2006 για τα άτομα ηλικίας 16-24 (80,6% και 58,6% αντίστοιχα). 2. Η χρήση του Η/Υ και του Διαδικτύου φαίνεται να είναι αντιστρόφως ανάλογη ως προς την ηλικία των χρηστών καθώς τα ποσοστά χρήσης μειώνονται όσο αυξάνεται η ηλικία των χρηστών. Ειδικά για τα άτομα της τρίτης ηλικίας (65-74) τα ποσοστά που καταγράφονται και το 2006 είναι πολύ χαμηλά (4,7% χρήση Η/Υ και 2,5% πρόσβαση στο Διαδίκτυο). 3. Εξετάζοντας τα ποσοστά χρήσης Η/Υ κατά τα έτη 2005 και 2006 παρατηρούνται μικρές διαφορές σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες (16-74). Στα άτομα ηλικίας 35-44 σημειώνεται μία σημαντική αύξηση κατά 5 περίπου ποσοστιαίες μονάδες ενώ επίσης σημαντική αύξηση παρατηρείται και για τις ηλικιακές κατηγορίες των 55-64 και 65-74 κατά 2% και 3% αντίστοιχα. 4. Με εξαίρεση τα άτομα ηλικίας 16-34, σημαντική αύξηση όσον αφορά στην πρόσβαση στο διαδίκτυο σημειώνεται για όλες τις υπόλοιπες ηλικιακές κατηγορίες (35-74), με τη μεγαλύτερη άνοδο να εντοπίζεται στα άτομα ηλικίας 35-44 και 45-54 κατά 7 και 5 περίπου ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα. 3.2. Συχνότητα χρήσης Διαδικτύου Οι πίνακες και τα συμπεράσματα που ακολουθούν αφορούν αποκλειστικά τους χρήστες του Διαδικτύου των ηλικιακών κατηγοριών που εξετάζονται στην παρούσα έρευνα. Ο πληθυσμός των χρηστών του Διαδικτύου για τα έτη 2005 και 2006 ανά ηλικιακή κατηγορία διαμορφώνεται ως εξής: Πίνακας 7: Μέγεθος Δειγμάτων Χρηστών Μέγεθος δείγματος χρηστών Ηλικία 2005 2006 16-24 650 596 25-34 431 536 35-44 392 479 45-54 192 245 55-64 59 107 65-74 10 32 Σύνολο 1734 1994 Το μέγεθος των δειγμάτων ανά ηλικιακή κατηγορία οδηγεί εύκολα στο συμπέρασμα ότι το δείγμα για την τελευταία ηλικιακή κατηγορία δεν είναι αντιπροσωπευτικό και απλώς μπορεί να δώσει κάποιες ενδείξεις για τον πληθυσμό που εξετάζει. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 17 -
Σχετικά με την καθημερινή χρήση του Διαδικτύου τα ποσοστά είναι αντιπροσωπευτικά μόνο για τις τρεις πρώτες κατηγορίες του πληθυσμού. 65-74 61,7% 63,3% 55-64 54,9% 68,8% 45-54 35-44 25-34 16-24 46,0% 64,9% 59,2% 64,7% 60,3% 60,5% 61,3% 56,8% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 2005 2006 Σχήμα 9: Ποσοστό καθημερινής χρήσης Διαδικτύου ανά ηλικιακή κατηγορία 1. Τα άτομα ηλικίας 35-64 εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά καθημερινής χρήσης του Διαδικτύου τόσο για το 2005, όσο και το 2006. 2. Σημαντική αύξηση στην καθημερινή χρήση του Διαδικτύου σημειώνεται για τα άτομα ηλικίας 16-24 κατά 10 περίπου ποσοστιαίες μονάδες. Αύξηση παρατηρείται και για τα άτομα ηλικίας 55-64 η οποία όμως δεν είναι στατιστικά σημαντική. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 18 -
3.3. Τόπος Πρόσβασης στο Διαδίκτυο Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται ο τόπος πρόσβασης στο Διαδίκτυο ανά ηλικιακή κατηγορία για το έτος 2006. 90 80 70 71,4 68,9 72,3 72,7 79 82,5 60 50 50,1 57,4 59,4 52,9 40 30 28,4 30,1 20 10 0 17,4 15,3 12,3 10,1 11,8 0,6 4,3 3,2 3,3 7,6 0,9 0,8 1,2 1,4 3,3 4 1 2 1,3 16-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 Σπίτι Εργασία Σχολείο ΑΕΙ - ΤΕΙ Internet Cafe Σπ ίτια φίλων/ συγγενών Σχήμα 10: Τόπος πρόσβασης στο Διαδίκτυο 1. Το σπίτι και ο χώρος εργασίας αποτελούν τους βασικούς τόπους πρόσβασης στο Διαδίκτυο για τα άτομα ηλικίας 25-64. 2. Τα άτομα ηλικίας 16-24 εμφανίζουν τη μεγαλύτερη διασπορά ως προς τον τόπο πρόσβασης. Εκτός από το σπίτι, όπου σημειώνεται το πιο υψηλό ποσοστό (71,4%), τα άτομα που ανήκουν σε αυτήν την ομάδα συνδέονται στο Διαδίκτυο από Internet Café (28,4%), από τη σχολή που σπουδάζουν (17,4%), από το χώρο εργασίας (10,1%), από το σχολείο (15,3%) καθώς και από σπίτια φίλων (11,8%). Για τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα τα εκτιμώμενα ποσοστά είναι επικαλυπτόμενα και όχι αμοιβαίως αποκλειόμενα. 3. Για τις ηλικίες από 65-74 τα αναγραφόμενα ποσοστά δεν είναι αντιπροσωπευτικά του πληθυσμού. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 19 -
3.4. Λόγοι Χρήσης του Διαδικτύου Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, η ψυχαγωγία, τα παιχνίδια, η ανάγνωση εφημερίδων/ περιοδικών και η αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με τον καιρό και τα ταξίδια, φαίνεται ότι είναι οι πιο δημοφιλείς ενασχολήσεις των χρηστών του Διαδικτύου. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τους λόγους χρήσης του Διαδικτύου ανά ηλικιακή κατηγορία. Άλλες οικονομικές υπηρεσίες Παραγγελία/ αγορά αγαθών &υπηρεσιών Τραπεζικές συναλλαγές Πληροφορίες για τον καιρό Μεταφορά παιχνιδιών και μουσικής Ψυχαγωγία Αναζήτηση εργασίας/ αποστολή βιογραφικού Ανάγνωση εφημερίδων, περιοδικών Μεταφόρτωση λογισμικού Για να παίξετε/ «κατεβάσετε» παιχνίδια Για να ακούσετε ραδιόφωνο/ να δείτε τηλεόραση Υπηρεσίες για διαμονή Υπηρεσίες για ταξίδια Αναζήτηση πληροφοριών για προϊόντα/ υπηρεσίες Επικοινωνία με χρήστες του Internet Τηλέφωνο μέσω Διαδικτύου e-mail 1,9 3,3 4,3 7,5 7,5 3,2 15,1 22,9 21,5 15,6 16,8 7,9 5,1 22,9 12,8 33,9 37,3 61,2 15,3 24,7 30,1 33,3 29,6 67,8 38,5 37,3 27,6 25,1 43,7 39,9 29,2 46,9 45,1 77,4 85,2 84,7 52,5 29,2 13,6 15,1 13,1 70,5 71 66,9 17,1 18,5 16,9 16 38,3 41,4 29,6 38,5 19 13,6 12,5 8 46,1 36,6 28,1 21 14,5 26,1 14,1 11,3 5,2 32 28,4 29,6 24,1 27,4 27,4 20,2 16 23,4 42,3 46,8 76,5 21,2 15,2 66,5 33,4 23,7 21,7 9,7 20,9 12,6 6,4 34,3 30,4 40,3 36,7 71,1 65 20 22,2 10,8 16,3 19,9 65,7 88,9 16-24 25-34 35-44 45-54 55-54 65-74 Σχήμα 11: Λόγοι χρήσης του Διαδικτύου 1. Η αποστολή και λήψη ηλεκτρονικού ταχυδρομείου καθώς η αναζήτηση πληροφοριών για προϊόντα και υπηρεσίες συνιστούν τους κύριους λόγους χρήσης του Διαδικτύου για όλες τις ηλικιακές ομάδες. 2. Η αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με τον καιρό, ταξίδια και τη διαμονή προσελκύουν επίσης το ενδιαφέρον όλων των ηλικιακών κατηγοριών και ιδιαίτερα των ατόμων ηλικίας 25-54. 3. Τα άτομα ηλικίας 16-24 εμφανίζονται να χρησιμοποιούν περισσότερο, σε σύγκριση με τα άτομα των υπολοίπων κατηγοριών, το Διαδίκτυο για λόγους ψυχαγωγίας (61,2%), για να κατεβάσουν ή να παίξουν παιχνίδια (67,8%), για να κατεβάσουν κάποιο λογισμικό (33,3%), για να επικοινωνούν μέσω chat rooms και στιγμιαίων μηνυμάτων (instant messaging) με άλλους χρήστες του Internet (52,5%) καθώς και για να μεταφέρουν παιχνίδια και μουσική (37,3%). Για τις ηλικίες 25-34 τα ποσοστά αυτά παρά το γεγονός ότι δεν είναι χαμηλά είναι σαφώς μικρότερα από τα αντίστοιχα της πρώτης κατηγορίας. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 20 -
4. Η παραγγελία και η πώληση αγαθών και υπηρεσιών καθώς και η διεξαγωγή τραπεζικών συναλλαγών φαίνεται να χρησιμοποιείται κυρίως από τα άτομα ηλικίας 25-44. 5. Μικρά ποσοστά καταγράφονται ως προς τη χρήση του Διαδικτύου για λόγους αναζήτησης εργασίας και αποστολής βιογραφικού σημειώματος με τις πιο υψηλές τιμές να σημειώνονται για τα άτομα ηλικίας 25-34 και 16-24 (26,1% και 15,3% αντίστοιχα) 6. Η χρήση τηλεφώνου μέσω διαδικτύου χρησιμοποιείται περίπου σε ίδιο βαθμό από τα άτομα όλων των ηλικιών. Αξίζει να σημειωθεί ότι το υψηλότερο ποσοστό καταγράφεται για τα άτομα ηλικίας 55-64 (16,3%). Για τα άτομα ηλικίας 65-74 τα αναγραφόμενα ποσοστά δεν είναι αντιπροσωπευτικά του πληθυσμού. 3.5. Χρήση Διαδικτύου στην Ευρωπαϊκή Ένωση Στο διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζεται η χρήση Διαδικτύου ανά ηλικιακή κατηγορία σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Norway Iceland United Kingdom Sweden Spain Slovakia Slovenia Portugal Poland Netherlands Malta Luxembourg Lithuania Latvia Italy Ireland Hungary Greece Germany France Finland Estonia Denmark Czech Republic Cyprus Bulgaria Belgium Austria EU 15 EU 25 99 99 83 98 83 85 86 75 81 99 44 31 95 84 91 65 67 80 59 96 90 83 98 95 89 80 77 68 52 23 97 94 90 67 54 40 18 5 61 54 42 17 2 78 61 39 20 6 54 36 24 123 57 42 28 142 94 91 84 42 39 38 36 81 79 72 52 57 43 31 123 70 57 40 21 4 52 64 60 41 32 43 34 17 4 58 45 26 11 51 38 22 6 20 9 3 94 89 82 70 50 84 68 58 44 29 6 98 98 91 79 94 83 72 56 29 11 97 97 90 86 78 54 54 40 21 5 62 53 34 20 123 52 35 27 19 71 86 79 73 64 40 14 87 79 71 60 36 14 84 73 66 55 37 14 83 70 64 51 34 13 66 60 26 24 59 28 81 76 40 22 69 48 38 51 16-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 Σχήμα 12: Χρήση Διαδικτύου ανά ηλικιακή κατηγορία (Πηγή: Eurostat) 1. Από το παραπάνω σχήμα φαίνεται ότι για τους Έλληνες πολίτες όλων των ηλικιακών κατηγοριών σημειώνονται αρκετά πιο χαμηλά ποσοστά σε σχέση με το μέσο όρο της ΕΕ25 και ΕΕ15. 2. Στα άτομα ηλικίας 16-34 η διαφορά που παρατηρείται στη χρήση Διαδικτύου σε σύγκριση με το μέσο όρο της ΕΕ25 και της ΕΕ15 είναι πιο μικρή σε σχέση με αυτήν που σημειώνεται στις μεγαλύτερες ηλικίες (35-74). Ειδικά όσον αφορά τα άτομα ηλικίας 55-74 το ποσοστά που Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 21 -
καταγράφονται για την Ελλάδα είναι περίπου τέσσερις φορές που χαμηλά από τα αντίστοιχα του μέσου όρου της ΕΕ25. 3.6. Χρήση Κινητού Τηλεφώνου Η χρήση του κινητού τηλεφώνου ανά ηλικιακή κατηγορία παρουσιάζεται στο παρακάτω σχήμα. Σημειώνεται ότι τα ποσοστά που αφορούν στη χρήση του κινητού τηλεφώνου έχουν καταμετρηθεί μόνο σε χρήστες του Internet. Πίνακας 8: Ποσοστό χρήσης κινητού τηλεφώνου ανά ηλικιακή ομάδα Χρήση Κινητού Ηλικία 2006 16-24 97,2% 25-34 97,0% 35-44 97,4% 45-54 95,6% 55-64 92,5% 65-74 92,3% Βάση: 1994 Χρήστες Διαδικτύου 1. Τα ποσοστά χρήσης κινητού τηλεφώνου είναι πολύ υψηλά για όλες τις ηλικιακές κατηγορίες και ειδικά στις νεαρές ηλικίες (16-24 και 25-34), όπου οριακά αγγίζουν το 100%. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 22 -
Στα σχήματα που ακολουθούν απεικονίζονται ο χρόνος και το κόστος χρήσης του κινητού τηλεφώνου ανά ηλικιακή κατηγορία. 47,3 41,7 32,7 28,8 25,2 21,7 18,9 31,1 28,7 27,9 23,6 19,3 35,8 31,3 21 8,2 3,6 1,4 5,4 1'- 9' 10' - 29' 30' - 1 ώρα 1-2 ώρες > 2 ώρες 16-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 Βάση: 1994 Χρήστες Διαδικτύου Σχήμα 13: Χρόνος χρήσης κινητού τηλεφώνου ανά ηλικιακή ομάδα 1. Όπως φαίνεται από το παραπάνω σχήμα για τα άτομα ηλικίας 16-34 σημειώνονται τα πιο υψηλά ποσοστά συνομιλίας μέσω κινητού τηλεφώνου με διάρκεια μεγαλύτερη των 2 ωρών μηνιαίως (47,3% και 41,7% αντίστοιχα). Στα άτομα ηλικίας 35-54 σημειώνονται επίσης υψηλά ποσοστά για διάρκεια ομιλίας μεγαλύτερης των 2 ωρών, με αναλογία 1 περίπου στους 3, ενώ για τα άτομα τρίτης ηλικίας καταγράφεται το πιο χαμηλό ποσοστό (21%). 39,4 36,4 27,5 25,4 26,9 22,6 23,9 22,3 14,7 12,5 10,9 14,9 10,5 18,6 14 14,8 9,3 8,6 4,8 1,7 5,9 2,9 2,6 < 15 16-30 31-50 51-100 101-150 > 150 16-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 Βάση: 1994 Χρήστες Διαδικτύου Σχήμα 14: Κόστος χρήσης κινητού τηλεφώνου ανά ηλικιακή ομάδα Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 23 -
1. Σχετικά με το κόστος χρήσης του κινητού τηλεφώνου, για όλες τις ηλικιακές ομάδες τα πιο υψηλά ποσοστά σημειώνονται στην κατηγορία των 16-30. 2. Υψηλά ποσοστά σημειώνονται επίσης για τα άτομα ηλικίας 25-44 που πληρώνουν για τη χρήση του κινητού τηλεφώνου από 31 έως 100 κατά μέσο όρο μηνιαίως ενώ αντίθετα σχετικά χαμηλά είναι τα ποσοστά για τα άτομα ηλικίας 55-64 που δηλώνουν κόστος χρήσης του κινητού άνω των 30. 3. Για τις ηλικίες από 65-74 τα αναγραφόμενα ποσοστά δεν είναι αντιπροσωπευτικά του πληθυσμού. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 24 -
4. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Σε δείγμα 8025 ατόμων που συλλέχθηκε με στρωματοποιημένη δειγματοληψία το μέγεθος των δειγμάτων ανά μορφωτικό επίπεδο φαίνεται αναλυτικά στον πίνακα που ακολουθεί. Πίνακας 9: Μέγεθος δειγμάτων ανά μορφωτικό επίπεδο Μορφωτικό Πληθυσμός Στρώματος Επίπεδο 2005 2006 Δημοτικό 2388 2182 Γυμνάσιο 1702 1660 Λύκειο 2546 2461 Ανωτέρα 540 565 Ανωτάτη 863 814 Μεταπτυχιακά 136 107 ΔΑ 154 236 Πληθυσμός Δείγματος 8330 8025 4.1. Χρήση Η/Υ και Διαδικτύου Η χρήση Η/Υ και Διαδικτύου ανά κατηγορία μορφωτικού επιπέδου διαμορφώνεται ως εξής: 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 69,6% 51,9% 47,3% 35,5% 29,0% 27,1% 23,2% 13,3% 14,2% 4,1% 4,6% 1,7% 1,6% 87,1% 77,9% 79,6% 74,2% 66,0% 65,5% 58,1% 53,2% 45,0% Δημοτικό Γυμνάσιο Λύκειο Ανωτέρα Ανωτάτη Μεταπτυχιακά Χρήση Η/Υ 2005 Χρήση Η/Υ 2006 Χρήση Διαδικτύου 2005 Χρήση Διαδικτύου 2006 Βάση: Δείγμα 2005: 8330, Δείγμα 2006: 8025 Σχήμα 15: Ποσοστό χρήσης Η/Υ και χρήσης Διαδικτύου ανά εκπαιδευτικό επίπεδο Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 25 -
1. Παρατηρούνται πολύ υψηλά ποσοστά χρήσης Η/Υ σε άτομα ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης, χαμηλά ποσοστά σε απόφοιτους δημοτικού και γυμνασίου και περίπου 1 στους 2 αποφοίτους λυκείου χρησιμοποιεί τον Η/Υ. 2. Όσον αφορά στη χρήση του Διαδικτύου ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό σημειώνεται για τους κατόχους μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών. Το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 65,5% για τους αποφοίτους ανωτάτης εκπαίδευσης, ενώ περίπου 1 στους 2 αποφοίτους ανωτέρας εκπαίδευσης έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Για τους αποφοίτους λυκείου και γυμνασίου η χρήση του Διαδικτύου είναι ακόμη πιο μικρή (35,5% και 13,3% αντίστοιχα). 3. Από το παραπάνω σχήμα ενδιαφέρον παρουσιάζει η σύγκριση των ποσοστών χρήσης του Η/Υ και Διαδικτύου ανά μορφωτικό επίπεδο για τα έτη 2005 και 2006. Συγκεκριμένα καταγράφεται μία σημαντική αύξηση της χρήσης Η/Υ από τους αποφοίτους λυκείου, κατά 4,5 περίπου ποσοστιαίες μονάδες, ενώ άνοδος, αλλά όχι στατιστικά σημαντική, παρατηρείται και για τους αποφοίτους των ανωτέρων και ανωτάτων σχολών (κατά 3,5%-4% περίπου). Αξίζει να σημειωθεί ότι για τους αποφοίτους Γυμνασίου σημειώνεται μια σημαντική πτώση στη χρήση Η/Υ κατά 4% περίπου. 4. Ως προς τη χρήση τη Διαδικτύου σημαντική αύξηση σημειώνεται για τους αποφοίτους Λυκείου, Ανωτέρων και Ανωτάτων σχολών της τάξεως των 7 με 8 περίπου ποσοστιαίων μονάδων. 4.2. Συχνότητα χρήσης Διαδικτύου Οι πίνακες και τα συμπεράσματα που ακολουθούν αφορούν αποκλειστικά τους χρήστες του Διαδικτύου που εξετάζονται στην παρούσα έρευνα. Ο πληθυσμός των χρηστών του Διαδικτύου για τα έτη 2005 και 2006 με βάση το μορφωτικό επίπεδο διαμορφώνεται ως εξής: Πίνακας 10: Μέγεθος δειγμάτων χρηστών Μορφωτικό Μέγεθος δείγματος χρηστών Επίπεδο 2005 2006 Δημοτικό 24 32 Γυμνάσιο 207 194 Λύκειο 645 812 Ανωτέρα 222 288 Ανωτάτη 475 512 Μεταπτυχιακά 110 84 ΔΑ 51 73 Πληθυσμός Δείγματος 1734 1994 Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 26 -
Το μέγεθος των δειγμάτων που διαθέτουμε ανά ηλικιακή κατηγορία μας οδηγεί εύκολα στο συμπέρασμα ότι τα δείγματα εκτός απ αυτό της πρώτης κατηγορίας (απόφοιτοι δημοτικού) είναι αντιπροσωπευτικά. Σχετικά με την καθημερινή χρήση του Διαδικτύου τα ποσοστά είναι τα ακόλουθα: Μεταπτυχιακά 77,4% 84,0% Ανωτάτη Ανωτέρα Λύκειο Γυμνάσιο Δημοτικό 50,5% 56,5% 51,2% 48,0% 42,7% 41,9% 40,8% 70,4% 63,8% 63,6% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Σχήμα 16: Ποσοστό καθημερινής χρήσης Διαδικτύου ανά εκπαιδευτικό επίπεδο 2005 2006 1. Αυξητική τάση στην καθημερινή χρήση του Διαδικτύου σημειώνεται για όλους τους χρήστες ανεξάρτητα από το μορφωτικό επίπεδο. 2. Σημαντική άνοδος καταγράφεται και πάλι για τους αποφοίτους λυκείου, ανωτέρων και ανωτάτων σχολών. Ειδικά για τους αποφοίτους ανωτέρων σχολών σημειώνεται η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση, κατά 13 περίπου μονάδες. 4.3. Τόπος Πρόσβασης στο Διαδίκτυο Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται ο τόπος πρόσβασης στο Διαδίκτυο ανά μορφωτικό επίπεδο για το έτος 2006. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 27 -
100 90 86,9 80 78,4 70 60 50 45,9 61,9 69,1 70,4 50,6 54,6 60,1 40 36,8 30 20 10 0 30,2 29,4 24,3 16,2 12,3 14,6 8,7 10,1 5,1 7,3 7,6 9,1 10,6 6,6 3,8 6,7 6,2 0,9 5,4 5,4 2 0,9 0,7 0,9 0,8 2,4 5,9 Δημοτικό Γυμνάσιο Λύκειο Ανωτέρα Ανωτάτη Μεταπτυχιακά Σπίτι Εργασεία Σχολείο ΑΕΙ - ΤΕΙ Internet Cafe Σπίτια φίλων/ συγγενών Σε εξωτερικό χώρο μέσω κινητού τηλεφώνου Σχήμα 17: Τόπος πρόσβασης στο Διαδίκτυο ανά εκπαιδευτικό επίπεδο 1. Το σπίτι και ο χώρος εργασίας αποτελούν τους βασικούς τόπους πρόσβασης στο Διαδίκτυο για όλα τους χρήστες ανεξάρτητα από το μορφωτικό τους επίπεδο. 2. Σχετικά υψηλά ποσοστά χρήσης του Διαδικτύου από Internet Cafe σημειώνονται για τους αποφοίτους Λυκείου και Γυμνασίου (16,2% και 24,3% αντίστοιχα). Για τις ίδιες κατηγορίες μορφωτικού επιπέδου τα σπίτια φίλων καθώς και το σχολείο συνιστούν επίσης προσφιλές σημείο πρόσβασης. 3. Οι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ανώτατη και ανώτερη εκπαίδευση) εμφανίζονται να συνδέονται στο Διαδίκτυο, εκτός από την εργασία και το σπίτι τους, σε μικρό ποσοστό από ακαδημαϊκούς χώρους. 4. Για τους αποφοίτους δημοτικού τα αναγραφόμενα ποσοστά δεν είναι αντιπροσωπευτικά του πληθυσμού. 4.4. Λόγοι Χρήσης του Διαδικτύου Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τους λόγους χρήσης του Διαδικτύου ανά μορφωτικό επίπεδο. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 28 -
Παραγγελία/ αγορά αγαθών &υπηρεσιών 5,1 18,6 15,6 20,6 21 35,9 Τραπεζικές συναλλαγές 6,1 6,9 9,5 11,2 18,2 23,3 Πληροφορίες για τον καιρό 22,4 24,2 29,1 32,8 40 47,8 Μεταφορά παιχνιδιών και μουσικής 10,1 21,5 24,7 17 19,2 25,1 Ψυχαγωγία 32,5 46,7 45,8 41,5 42,6 49,6 Αναζήτηση εργασίας/ αποστολή βιογραφικού 11,2 6,8 12,7 20 23,2 33,3 Ανάγνωση εφημερίδων/ περιοδικών 6,1 19,3 24,3 26,5 37,4 53,6 Κατέβασμα λογισμικού 26,3 27,4 27,8 34,6 42,4 Για να παίξετε ή να «κατεβάσετε» παιχνίδια 33,6 45,6 49,7 35,3 35,4 40 Για να ακούσετε ραδιόφωνο ή να δείτε τηλεόραση 21,3 25,7 27 24,8 29,2 34,1 Υπηρεσίες για διαμονή 22,4 17,2 31,7 38,3 46,8 56 Υπηρεσίες για ταξίδια 28,5 19,1 34,7 43 52,7 62 Αναζήτηση πληροφοριών για προϊόντα & υπηρεσίες 70,4 75,7 78,1 81,9 85,3 91,1 Επικοινωνία με χρήστες του Internet 23,5 32,7 34 28,6 33,4 37,1 Τηλέφωνο μέσω Διαδικτύου 10,1 9,8 13,7 14,9 15 25,6 e-mail 50,9 52,4 62,3 74,5 80,8 92,3 Δημοτικό Γυμνάσιο Λύκειο Ανωτέρα Ανωτάτη Μεταπτυχιακά Σχήμα 18: Λόγοι χρήσης του Διαδικτύου ανά εκπαιδευτικό επίπεδο 1. Τα ποσοστά χρήσης του διαδικτύου για αναζήτηση πληροφοριών για προϊόντα και υπηρεσίες είναι πολύ υψηλά για τους χρήστες όλων των μορφωτικών επιπέδων. 2. Οι απόφοιτοι ανωτάτων σχολών καθώς και οι κάτοχοι μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών φαίνεται να είναι περισσότερο εξοικειωμένοι με τη χρήση του Διαδικτύου σε σύγκριση με τις υπόλοιπες κατηγορίες, καθώς για τις δύο αυτές ομάδες χρηστών σημειώνονται τα πιο υψηλά ποσοστά στους περισσότερους λόγους χρήσης που εξετάζονται στην παρούσα έρευνα. Χρησιμοποιούν περισσότερο το Internet για να στείλουν email, να διαβάσουν εφημερίδες ή περιοδικά, να αναζητήσουν εργασία ή να αποστείλουν βιογραφικό σημείωμα. Η χρήση τηλεφώνου μέσω διαδικτύου, καθώς και η υλοποίηση τραπεζικών συναλλαγών συνιστούν επίσης αιτίες πρόσβασης στο Διαδίκτυο για τις συγκεκριμένες ομάδες. 3. Οι απόφοιτοι γυμνασίου και λυκείου εμφανίζονται να χρησιμοποιούν περισσότερο από τους υπόλοιπους χρήστες το διαδίκτυο για να κατεβάζουν ή να παίξουν ηλεκτρονικά παιχνίδια. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 29 -
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 4.5. Χρήση Διαδικτύου στην Ευρωπαϊκή Ένωση Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης η χρήση του Διαδικτύου ανά μορφωτικό επίπεδο έχει ως εξής 61 84 84 32 32 68 EU 25 EU 15 38 64 85 40 68 86 11 21 58 12 32 67 40 37 84 83 73 93 50 79 78 57 Austria Belgium Bulgaria Cyprus Czech Republic Denmark Estonia 63 93 31 84 69 69 61 81 81 21 61 24 82 56 56 16 74 35 45 Finland France Germany Hungary Ireland Italy Latvia 83 76 33 32 49 81 94 40 37 30 62 87 96 35 32 80 78 19 87 22 53 90 42 46 84 23 67 82 74 Lithuania Luxembourg Malta Netherlands Poland Portugal Slovenia Slovakia Spain Sweden 86 95 28 91 90 72 United Kingdom Χαμηλό Μέσο Υψηλό Σχήμα 19: Λόγοι χρήσης του Διαδικτύου ανά εκπαιδευτικό επίπεδο 1. Σε όλες τις χώρες της ΕΕ25 τα πιο υψηλά ποσοστά στη χρήση Διαδικτύου καταγράφονται για τα άτομα με υψηλό επίπεδο μόρφωσης, ενώ για άτομα με μέσο και χαμηλό επίπεδο μόρφωσης τα ποσοστά είναι αισθητά πιο χαμηλά. 80 98 52 80 Iceland Norway 96 Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 30 -
4.6. Χρήση Κινητού Τηλεφώνου Η χρήση του κινητού ανά μορφωτικό επίπεδο για το έτος 2006 παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα. Πίνακας 11: Ποσοστό χρήσης κινητού τηλεφώνου ανά εκπαιδευτικό επίπεδο Μορφωτικό Επίπεδο Ποσοστό Χρήσης Κινητού 2006 Δημοτικό 93,9% Γυμνάσιο 93,2% Λύκειο 98,2% Ανωτέρα 98,1% Ανωτάτη 97,5% Μεταπτυχιακά 94,0% Βάση: 1994 Χρήστες Διαδικτύου 1. Τα ποσοστά χρήσης κινητού τηλεφώνου είναι ιδιαίτερα υψηλά για όλες τις υπό εξέταση κατηγορίες, με το υψηλότερο να καταγράφεται για τους αποφοίτους ανωτέρων σχολών και το πιο χαμηλό για τους αποφοίτους γυμνασίου. 2. Για τους αποφοίτους δημοτικού το αναγραφόμενο ποσοστό δεν είναι αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού. Στα σχήματα που ακολουθούν απεικονίζονται ο χρόνος και το κόστος χρήσης του κινητού τηλεφώνου ανά μορφωτικό επίπεδο. 50 45 40 39,7 41,9 44,1 43,7 35 31,5 32,7 30 25 20 23,9 19,6 25,8 20,9 16,7 23,9 24,5 23,6 22,2 22,4 21,8 22,8 20,1 15 11,9 10 5 6,5 5,7 6,7 5,7 3,1 2,6 1,9 2,1 3,8 7 0 Δημοτικό Γυμνάσιο Λύκειο Ανωτέρα Ανωτάτη Μεταπ τυχιακά 1'-9' 10'-29' 30'-1 ώρα 1-2 ώρες >2 ώρες Βάση: 1994 Χρήστες Διαδικτύου Σχήμα 20: Χρόνος χρήσης κινητού τηλεφώνου ανά εκπαιδευτικό επίπεδο (%) 1. Η πλειοψηφία των χρηστών, ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου, μιλούν στο κινητό τηλέφωνο (εξερχόμενες κλήσεις) για περισσότερο από 2 περίπου ώρες μηνιαίως. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 31 -
2. Για τους αποφοίτους δημοτικού το αναγραφόμενο ποσοστό δεν είναι αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού. 40 35 30 25 20 15 10 5 36,9 25 18,5 6,5 35,1 31,7 29 29 26,5 26,5 26 24,3 22 22,7 22,8 17,8 17,8 16,7 16,3 15,4 13,4 14,1 11,4 10,8 8,2 7,4 5,9 7 5,3 4,5 4,8 3,6 3,4 3,9 0 Δημοτικό Γυμνάσιο Λύκειο Ανωτέρα Ανωτάτη Μεταπ τυχιακά <15 16-30 31-50 51-100 101-150 >150 Βάση: 1994 Χρήστες Διαδικτύου Σχήμα 21:Κόστος χρήσης κινητού τηλεφώνου ανά εκπαιδευτικό επίπεδο (%) 1. Από το παραπάνω σχήμα προκύπτει πως η πλειοψηφία των χρηστών, ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου, δηλώνουν ότι κόστος για τη χρήση του κινητού τους τηλεφώνου κυμαίνεται κατά μέσο όρο μηνιαίως από 16 έως 30. 2. Ωστόσο σχετικά υψηλά ποσοστά σημειώνονται για τους κατόχους μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών και τους αποφοίτους λυκείου, ανωτέρων και ανωτάτων σχολών που πληρώνουν για τη χρήση του κινητού τηλεφώνου από 31 έως 100 κατά μέσο όρο μηνιαίως. 3. Για τους αποφοίτους δημοτικού το αναγραφόμενο ποσοστό δεν είναι αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 32 -
5. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Στον Πίνακα 12 παρουσιάζεται το μέγεθος των δειγμάτων ανά Περιφέρεια. Πίνακας 12: Μέγεθος δειγμάτων ανά Περιφέρεια Περιφέρεια 2005 2006 Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 464 487 Αττική 2814 2454 Βόρειο Αιγαίο 160 174 Δυτική Ελλάδα 582 576 Δυτική Μακεδονία 239 256 Ήπειρος 273 288 Θεσσαλία 574 609 Ιόνια Νησιά 162 166 Κεντρική Μακεδονία 1362 1412 Κρήτη 477 471 Νότιο Αιγαίο 237 220 Πελοπόννησος 512 508 Στερεά Ελλάδα 474 404 Πληθυσμός Δείγματος 8330 8025 5.1. Χρήση Η/Υ και Διαδικτύου Το ποσοστό των συνδεδεμένων νοικοκυριών ανά περιφέρεια To ποσοστό των ατόμων που χρησιμοποιούν Η/Υ και Διαδίκτυο (ανεξάρτητα από το αν έχουν δική τους σύνδεση) ανά Περιφέρεια διαμορφώνεται ως εξής: Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 33 -
50,0% 46,7% 45,0% 40,0% 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 35,9% 22,1% 35,4% 36,2% 36,2% 32,5% 31,7% 23,4% 24,5% 25,1% 19,1% 27,2% 17,7% 35,7% 31,9% 32,8% 34,4% 29,9% 23,9% 24,8% 22,4% 22,5% 21,0% 30,5% 20,4% 37,0% 26,5% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% Αν. Μακεδ. & Θράκη Αττική Βόρειο Αιγαίο Δυτική Ελλάδα Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνια Νησιά Κεντρική Μακεδονία Κρήτη Νότιο Αιγαίο Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα Επικράτεια Χρήση Η/Υ 2005 Χρήση Η/Υ 2006 Χρήση Διαδικτύου 2005 Χρήση Διαδικτύου 2006 Βάση: Δείγμα 2006: 8025, Δείγμα 2005: 8330 Σχήμα 22: Ποσοστό χρήσης Η/Υ και χρήσης Διαδικτύου ανά Περιφέρεια 1. Σημαντική αύξηση τόσο όσον αφορά στη χρήση Η/Υ όσο και στην πρόσβαση στο Διαδίκτυο καταγράφεται, μεταξύ των περιφερειών της χώρας, για τις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου (36,2% και 23,4% αντίστοιχα), Πελοποννήσου (34,4% και 22,5 αντίστοιχα) Δυτικής Ελλάδας (32,5% και 24,5%). Επίσης στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας παρατηρείται σημαντική αύξηση ως προς την πρόσβαση στο Διαδίκτυο (20,4%). 2. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου και Πελοποννήσου η αύξηση της χρήσης Η/Υ και Διαδικτύου ξεπερνά τις 10 ποσοστιαίες μονάδες. Ενώ για το 2005 στις δύο συγκεκριμένες περιφέρειες είχαν σημειωθεί από τα πιο χαμηλά ποσοστά, μεταξύ των περιφερειών, η αύξηση που έχει καταγραφεί για το 2006 τις τοποθετεί στις περιφέρειες που παρουσιάζουν από τα πιο υψηλά ποσοστά χρήσης. 3. Μείωση στα ποσοστά χρήσης Η/Υ και Διαδικτύου παρατηρείται στις Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας. Μείωση στο ποσοστό χρήσης του Η/Υ σημειώνεται επίσης για τις Περιφέρειες Ιονίων Νήσων, Νοτίου Αιγαίου Κεντρικής Μακεδονίας. 4. Ειδικά για την Περιφέρεια Θεσσαλίας καταγράφονται τα πιο χαμηλά ποσοστά μεταξύ των περιφερειών χρήσης Η/Υ και πρόσβασης στο Διαδίκτυο. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 34 -
5.2. Συχνότητα χρήσης Διαδικτύου Οι πίνακες και τα συμπεράσματα που ακολουθούν αφορούν αποκλειστικά τους χρήστες του Διαδικτύου. Στο σύνολο των 8025 ερωτηθέντων, χρήστες του Διαδικτύου ήταν οι 1994 (το 24,9%). Ο πληθυσμός των χρηστών ανά Περιφέρεια διαμορφώνεται ως εξής: Πίνακας 13: Μέγεθος δειγμάτων χρηστών ανά Περιφέρεια Σύνολο δείγματος χρηστών Σύνολο δείγματος χρηστών Περιφέρεια 2005 2006 Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 75 99 Αττική 817 824 Βόρειο Αιγαίο 18 40 Δυτική Ελλάδα 76 132 Δυτική Μακεδονία 54 46 Ήπειρος 51 63 Θεσσαλία 94 99 Ιόνια Νησιά 33 40 Κεντρική Μακεδονία 279 329 Κρήτη 83 98 Νότιο Αιγαίο 42 43 Πελοπόννησος 45 102 Στερεά Ελλάδα 66 79 Πληθυσμός Δείγματος 1734 1994 Από το μέγεθος των δειγμάτων που διαθέτουμε ανά Περιφέρεια φαίνεται ότι τα δείγματα της Περιφέρειας Αττικής και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας είναι αντιπροσωπευτικά του πληθυσμού. Τα δείγματα για τις υπόλοιπες Περιφέρειες και ειδικά για τις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων είναι αρκετά μικρά για να εξαχθούν ασφαλείς εκτιμήσεις. Σχετικά με την καθημερινή χρήση του Διαδικτύου σημαντική αύξηση παρατηρείται σε επίπεδο επικράτειας. Τα ποσοστά που σημειώνονται ανά Περιφέρεια για τα έτη 2005 και 2006 είναι τα ακόλουθα: Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 35 -
90% 80% 79,6% 74,5% 70% 60% 50% 40% 57,8% 50,1% 63,6% 54,1% 74,9% 60,5% 58,4% 57,1% 53,8% 52,0% 50,2% 54,0% 54,7% 56,8% 51,9% 49,6% 48,5% 66,2% 67,3% 68,3% 64,1% 62,2% 61,4% 52,2% 49,2% 54,9% 30% 20% 10% 0% Αν. Μακεδ. & Θράκη Αττική Βόρειο Αιγαίο Δυτική Ελλάδα Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνια Νησιά Κεντρική Μακεδονία Κρήτη Νότιο Αιγαίο Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα 2005 2006 Επικράτεια Βάση: Δείγμα 2005: 952, Δείγμα 2006: 1225 Σχήμα 23: Ποσοστό καθημερινής χρήσης Διαδικτύου ανά Περιφέρεια 1. Αυξητική τάση ως προς την καθημερινή χρήση του Διαδικτύου παρατηρείται για το σύνολο σχεδόν των Περιφερειών. 2. Σημαντική αύξηση κατά 9,5 ποσοστιαίες μονάδες καταγράφεται στην Περιφέρεια Αττικής ενώ επίσης μεγάλη αύξηση, αλλά όχι στατιστικά σημαντική παρατηρείται στις Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας και Πελοποννήσου. 3. Μείωση στην καθημερινή χρήση του Διαδικτύου σημειώνεται για το 2006 σε σχέση με το 2005 στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και Κρήτης. 4. Το πιο υψηλά ποσοστά στην καθημερινή χρήση του Διαδικτύου σημειώνονται στις Περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου (79,6% και 74,5% αντίστοιχα). Σημειώνεται ωστόσο ότι τα δείγματα για τις συγκεκριμένες Περιφέρειες είναι πολύ μικρά για να θεωρηθούν αντιπροσωπευτικά του πληθυσμού. 5.3. Τόπος Πρόσβασης στο Διαδίκτυο Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται ο τόπος πρόσβασης στο Διαδίκτυο ανά Περιφέρεια για το έτος 2006. Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 36 -
Επικράτεια 71,7 40,9 5,1 6,7 12,8 Στερεά Ελλάδα 68,8 39,8 5,1 1,2 10,2 Πελοπόννησος 68,7 41,3 9,4 0,9 16,3 7,2 Νότιο Αιγαίο 67,3 48,9 23,2 Κρήτη 71,1 40,8 7,6 4,0 13,2 6,5 Κεντρική Μακεδονία 66,8 35,5 5,8 8,5 20,3 Ιόνια Νησιά 59,3 52,0 2,74,7 7,1 5,7 Θεσσαλία 71,7 40,6 3,0 10,5 11,9 4,9 Ήπειρος 65,8 42,6 6,7 10,1 12,1 Δυτική Μακεδονία 69,2 23,8 9,1 3,2 23,1 4,6 Δυτική Ελλάδα 68,8 39,5 11,0 9,4 9,7 Βόρειο Αιγαίο 77,3 31,8 1,2 19,1 7,3 2,6 Αττική 76,0 44,1 3,8 6,5 10,0 Ανατ. Μακεδ. & Θράκη 71,5 37,1 3,0 6,0 10,0 9,0 Σπίτι Σχολείο Internet Cafe Εξωτερικός χώρος μέσω κινητού τηλεφώνου Εργασία ΑΕΙ- ΤΕΙ Σπίτια φίλων/ συγγενών Σχήμα 24: Τόπος πρόσβασης ανά Περιφέρεια 1. Το σπίτι και ο χώρος εργασίας αποτελούν τις βασικές θέσεις πρόσβασης στο Διαδίκτυο για τους χρήστες του Internet όλων των Περιφερειών για το 2006, όπως και για το 2005. 2. Τα πιο υψηλά ποσοστά πρόσβασης στο Διαδίκτυο από χώρους σπουδών (ΑΕΙ, ΤΕΙ) σημειώνονται στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (19,1%), Ηπείρου (10,1%) και Θεσσαλίας (10,5%). 3. Υψηλά ποσοστά πρόσβασης από το σχολείο καταγράφονται για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (11%) και την Περιφέρεια Κρήτης (7,6%). 4. Τα Internet Café αξιοποιούνται περισσότερο στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (23,2%), Δυτικής Μακεδονίας (23,1%) και Κεντρικής Μακεδονίας (20,3%). 5. Σε όλες τις περιφέρειες η πρόσβαση στο Διαδίκτυο σε εξωτερικό χώρο μέσω κινητού τηλεφώνου αξιοποιείται ελάχιστα έως καθόλου από τους χρήστες του Internet. Τα ποσοστά που έχουν καταγραφεί το 2006 για το σύνολο των περιφερειών είναι πολύ πιο χαμηλά σε σύγκριση με τα αντίστοιχα ποσοστά του 2005. 5.4. Λόγοι Χρήσης του Διαδικτύου Παρατηρητήριο για την ΚτΠ - 37 -