Ο Οτζαλάν και ο τουρκο-ισλαµικός µηχανισµός του Ερντογάν

27 Μαρτίου 2013 www.geostrategy.gr Ο Οτζαλάν και ο τουρκο-ισλαµικός µηχανισµός του Ερντογάν Του Χρήστου Μηνάγια Η 21 η Μαρτίου 2013 αποτέλεσε ένα σηµείο σταθµό για την πολιτική ιστορία της Τουρκίας, λόγω του µηνύµατος του Αµπντουλάχ Οτζαλάν που διαβάσθηκε ενώπιον εκατοντάδων χιλιάδων Κούρδων, στην τουρκική και στα κουρδικά, στο Diyarbakir για τη γιορτή του Νεβρόζ (σ.σ. πρόκειται για τη γιορτή της Άνοιξης και της Ελευθερίας. Σήµερα για τους Κούρδους το Νεβρόζ δεν είναι µόνο µια ηµέρα ανάµνησης είναι επίσης ηµέρα διαµαρτυρίας και αντίστασης ενάντια στην κατοχή από την οποία ο κουρδικός λαός συνεχίζει να υποφέρει.) Το µήνυµα του Οτζαλάν είχε εµβέλεια, περιείχε κατευθύνσεις, απεικόνιζε την υπάρχουσα κατάσταση και είχε όραµα. Ωστόσο, δεν παρουσίασε τον απαιτούµενο «οδικό χάρτη», µε αποτέλεσµα να δηµιουργούνται σοβαρά ερωτηµατικά για την υλοποίησή του. Ενδεικτικά παρατίθενται ορισµένα αποσπάσµατα του µηνύµατος του Κούρδου ηγέτη µε αντίστοιχες επισηµάνσεις: Να σωπάσουν τα όπλα πλέον και στη θέση τους να µιλήσουν οι ιδέες και τα φρονήµατα. Ξεπροβάλλει η πολιτική και όχι τα όπλα. Πλέον είναι καιρός τα ένοπλα τµήµατά µας να αποχωρήσουν από την Τουρκία. Αυτό δεν αποτελεί ανακοίνωση κατάπαυσης του πυρός αλλά πρόσκληση για κατάπαυση του πυρός, η οποία θα πρέπει να υλοποιηθεί και από τις δύο αντιµαχόµενες πλευρές. Επίσης, µπορεί ο Οτζαλάν να ζήτησε από τους αντάρτες να εγκαταλείψουν το τουρκικό έδαφος, ωστόσο, πότε και πως θα γίνει αυτό και πόσο θα διαρκέσει θα εξαρτηθεί από τις αµοιβαίες κινήσεις τόσο της τουρκικής κυβέρνησης όσο και του ΡΚΚ. Σηµειωτέον ότι, το ηγετικό στέλεχος του ΡΚΚ Murat Karayilan, παρουσία των υπολοίπων ηγετικών στελεχών του κουρδικού αγώνα Ronahi Serhat, Zeki engali και Ahmet Deniz, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον Τούρκο δηµοσιογράφο Hasan Cemal στις 23-3-2013 στο όρος Kandil δήλωσε τα εξής: «Ο ηγέτης Οτζαλάν, στην έκκλησή του, παρουσίασε µια νέα άποψη για το κίνηµά µας, σε στρατηγικό και όχι σε τακτικό επίπεδο, υπογραµµίζοντας τη σύζευξη τριών παραγόντων: ιστορία, φιλοσοφία και ιδεολογία. Για το λόγο αυτό δεν εισήλθε σε τεχνικά θέµατα, όπως χρονοδιάγραµµα κ.λπ. Από σήµερα το ΡΚΚ δεν θα κάνει χρήση όπλων, ωστόσο σε τυχόν επιθέσεις εξόντωσης του έχει το θεµιτό δικαίωµα άµυνας και αντιποίνων. Εάν η κατάπαυση πυρός δεν είναι αµοιβαία δεν πρόκειται να εφαρµοσθεί.» 1

Αναφορικά δε, µε την αποχώρηση των ανταρτών από το τουρκικό έδαφος, ο Karayilan επισήµανε ότι: «Εξετάζοντας το εν λόγω θέµα είµαστε υποχρεωµένοι να διδαχθούµε από την εµπειρία του παρελθόντος. Οκτώ φορές ανακηρύξαµε κατάπαυση πυρός και το 1999 βιώσαµε µια αποχώρηση. Αυτά αποτέλεσαν µια οδυνηρή εµπειρία. εν είναι εύκολο να αποσύρουµε το προσωπικό µας και τα ένοπλα τµήµατα µας από τη Μαύρη Θάλασσα, από το Erzurum και το Dersim. Για το λόγο αυτό, το θέµα της αποχώρησης θα πρέπει να ωριµάσει και πρωτίστως θα πρέπει να δηµιουργηθεί ένα νοµικό και θεσµικό υπόβαθρο. εν είναι δυνατόν ένα µεγάλο πρόβληµα που απασχολεί την Τουρκία για 100 έτη να επιλύεται µε παράνοµες διαδικασίες, οι οποίες δροµολογούνται µέσω του ηγέτη Οτζαλάν. Με ποιόν έχει επαφές; Με τον αρχηγό της ΜΙΤ. Όµως, λόγω αντιστοίχων επαφών του παρελθόντος, η δικαιοσύνη κινητοποιήθηκε και διεξήχθησαν ανακρίσεις για δύο αρχηγούς της ΜΙΤ, τον Emre Taner και τον Hakan Fidan. Για το λόγο αυτό η νοµική (θεσµική) κατοχύρωση είναι πολύ σηµαντική και οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν από την Εθνοσυνέλευση Για να υλοποιηθούν όλα αυτά, η τουρκική κυβέρνηση και η εθνοσυνέλευση θα πρέπει να πράξουν τα δέοντα. ηλαδή θα πρέπει η κυβέρνηση να προβεί σε ορισµένες κινήσεις συνταγµατικού επιπέδου, όπως η αναγνώριση της κουρδικής (εθνικής) ταυτότητας, το δικαίωµα της µητρικής γλώσσας (κουρδική) κ.λπ. Αποφασίσαµε να µην αποσπαστούµε από την Τουρκία και να βαδίσουµε µαζί µέχρι το τέλος. Η απόφασή µας είναι να επιλυθεί το κουρδικό πρόβληµα και να οικοδοµήσουµε µια κοινή συµβίωση µεταξύ Κούρδων και Τούρκων στα πλαίσια µιας συµµαχίας µε την Τουρκία. Όµως, ο Ερντογάν έχει πράγµατι ένα πρόγραµµα επίλυσης του κουρδικού; Εάν ναι, τι περιέχει αυτό το πρόγραµµα διότι δεν το γνωρίζουµε. Γνωρίζουµε ότι µια κυβερνητική αντιπροσωπεία έχει επαφές µε τον ηγέτη µας στο Ιµραλί, ωστόσο η κυβέρνηση δεν παρουσίασε το πρόγραµµα επίλυσης του προβλήµατος. Στην πραγµατικότητα πρόκειται για µία άκρως αλαζονική συµπεριφορά.» Την εποµένη ηµέρα των δηλώσεων του Karayilan, ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Bülent Arınç, µετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συµβουλίου, δήλωσε ότι η απόσυρση των ανταρτών δεν εντάσσεται στον τοµέα αρµοδιοτήτων της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, αλλά στην στρατηγική που υλοποιεί η κυβέρνηση, µη αποδεχόµενος το αίτηµα της ηγετικής οµάδος του ΡΚΚ για δηµιουργία ενός νοµικού και θεσµικού υπόβαθρου. Ταυτόχρονα δε, τα τουρκικά ΜΜΕ δηµοσίευσαν τον ακόλουθο «οδικό χάρτη» απόσυρσης των 1.500 περίπου Κούρδων ανταρτών που επιχειρούν εντός του τουρκικού εδάφους, χωρίς αυτό να έχει επιβεβαιωθεί από κουρδικής πλευράς: 2

Οι αντάρτες που θα αποσυρθούν από την Τουρκία θα συγκεντρωθούν στα στρατόπεδα Haftanin και Hakurk του βορείου Ιράκ µέσω δύο διαδρόµων ασφαλείας. Κατά την πρώτη φάση, ο πρώτος διάδροµος που καταλήγει στο Hakurk θα χρησιµοποιηθεί από τα ανταρτικά τµήµατα που επιχειρούν στις περιοχές Tunceli, Hakkari, Van, Ağrı και Erzurum, ενώ ο δεύτερος διάδροµος που καταλήγει στο Haftanin θα χρησιµοποιηθεί από τους αντάρτες που επιχειρούν στις περιοχές Diyarbakır, Mardin, Siirt και ırnak. Κατά τη δεύτερη φάση, τα τµήµατα του ΡΚΚ που θα συγκεντρωθούν στο Haftanin µε µικρές οµάδες θα µετακινηθούν στο Ηakurk και από εκεί, στη συνέχεια, θα αφιχθούν στον τελικό τους προορισµό που είναι το όρος Kandil. (βλ. Χάρτη 1) Ο σύνταξη του «οδικού χάρτη» θα ολοκληρωθεί µέχρι τις 18-4-2013 και κατόπιν θα αρχίσει η σταδιακή απόσυρση των ανταρτών. Από τουρκικής πλευράς, η εν λόγω διαδικασία θα συντονίζεται προσωπικά από τον Ερντογάν, ο οποίος θα αποφασίζει για τη στάση και τις ενέργειες των τουρκικών ενόπλων δυνάµεων. Σηµειωτέον ότι, καµία επιχείρηση δεν θα πραγµατοποιηθεί χωρίς την έγκριση του Τούρκου πρωθυπουργού. Ο έλεγχος των διαδρόµων ασφαλείας εντός του τουρκικού εδάφους θα πραγµατοποιείται από µη επανδρωµένα αεροσκάφη και από αεροσκάφη της τουρκικής πολεµικής αεροπορίας. Η τουρκική Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών ΜΙΤ θα δηµιουργήσει 6 σταθµούς στο βόρειο Ιράκ προκειµένου να συνδράµει στην απρόσκοπτη διαδικασία εκκένωσης των ανταρτών. Οι δυνάµεις του Barzani στο Ιρακινό Κουρδιστάν αφενός θα δηµιουργήσουν 12 σταθµούς ελέγχου της όλης διαδικασίας, αφετέρου θα εξασφαλίσουν τον συντονισµό της ΜΙΤ µε την ηγετική οµάδα του ΡΚΚ στο όρος Kandil. Το ΡΚΚ θα συγκροτήσει οµάδες επιτήρησης της απόσυρσης των τµηµάτων του από το Haftanin στο Ηakurk και από εκεί στο όρος Kandil. Υπόψη ότι το ΡΚΚ διαθέτει περίπου 4.000 αντάρτες από τους οποίους, οι 1.500 βρίσκονται στην Τουρκία, οι 500 στο όρος Kandil και οι 2.000 σε διάφορα στρατόπεδα του βορείου Ιράκ. Σύµφωνα δε, µε έκθεση της αρµόδιας υποεπιτροπής της Μεγάλης 3

Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης η ηλικιακή κατανοµή αυτών έχει ως ακολούθως: το 54% είναι ηλικίας 14-25 ετών, το 34% είναι ηλικίας 26-34 ετών και το 12% έχει ηλικία 35-38 έτη. Στο χάρτη 2 φαίνονται τα στρατόπεδα του ΡΚΚ στο βόρειο Ιράκ. Ήδη οι λαοί της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας αφυπνίζονται και επιστρέφουν στον εαυτό τους και στην προέλευσή τους. Σήµερα πλέον ξυπνάµε σε µία Νέα Τουρκία, σε µία νέα Μέση Ανατολή, σε ένα νέο µέλλον.. Οι Τούρκοι και οι Κούρδοι ενωµένοι έπεσαν µαχόµενοι στα αρδανέλια, διεξήγαγαν µαζί τον Απελευθερωτικό Πόλεµο (σ.σ. Μικρασιατική Εκστρατεία) και προέβησαν στη σύσταση της Βουλής το 1920. Ζούµε ένα πανοµοιότυπο και πιο επίκαιρο, πιο περίπλοκο και πιο βαθύ παράγωγο του Εθνικού Απελευθερωτικού Πολέµου που διεξήχθη υπό την ηγεσία των Τούρκων και Κούρδων στα πλαίσια του Misak-ı Milli της πρόσφατης ιστορίας µας.. Καλώ τους Κούρδους τους Τουρκµένους, τους Ασσύριους και τους Άραβες, που κατακερµατίστηκαν ασύµβατα µε τον Misak-ı Milli και καταδικάσθηκαν να ζουν µέσα σε προβλήµατα και συγκρούσεις στη Συρία και στην Αραβική ηµοκρατία του Ιράκ, να συζητήσουν, να αποκτήσουν επίγνωση (της κατάστασης) και να αποφασίσουν οριστικά για τις δικές τους πραγµατικότητες στη βάση µιας Συνδιάσκεψης Εθνικής Αλληλεγγύης και Συµφιλίωσης (Ειρήνης). Ο Οτζαλάν γνωστοποιεί ότι οι Κούρδοι παραιτούνται από ένα εθνικό (κουρδικό) κράτος και προτάσσει τη σηµασία των Τούρκων και των Κούρδων ως δύο στρατηγικές δυνάµεις της Μέσης Ανατολής. Επιπρόσθετα δε, υπεραµύνεται της άποψης για την από κοινού ανασύσταση του Misak-ı Milli και συγκεκριµένα τη δηµιουργία µιας ισότιµης, πλουραλιστικής, φιλελεύθερης και δηµοκρατικής τουρκοκουρδικής συµµαχίας, η οποία εντός των γεωγραφικών συνόρων της θα περιλαµβάνει: πρωτίστως, το ιρακινό Κουρδιστάν και εδάφη της βόρειας Συρίας. Και στη συνέχεια, την Κύπρο, τα νησιά του Αιγαίου και τη Θράκη µέχρι και τη Θεσσαλονίκη. Ειδικά δε για το Misak-ı Milli, ο συντάκτης του παρόντος, σε άρθρο του µε τίτλο: Κεµάλ Ατατούρκ και Ταγίπ Ερντογάν: Misak-ı Milli ο Εθνικός Όρκος των Τούρκων, ανέφερε τα εξής: «Το Κέντρο Χειρισµού Κρίσεων της τουρκικής πρωθυπουργίας φέρει την ονοµασία Misak-ı Milli (Εθνικός Όρκος). Η ονοµασία αυτή 4

είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική ως προς τις επεκτατικές βλέψεις της Άγκυρας έναντι των γειτονικών της χωρών (σ.σ. το Misak-ı Milli αφορά στο έγγραφο πολεµικής προπαρασκευής που εγκρίθηκε στις 28-1-1920), δεδοµένου ότι αφενός χρησιµοποιείται στις εγκαταστάσεις ενός κρίσιµου δηµόσιου φορέα, όπως είναι το Κέντρο ιαχείρισης Κρίσεων της πρωθυπουργίας, αφετέρου έχει προφανή συµβολική σηµασία. Το τι σηµαίνει στην ουσία το Misak-ı Milli, το προσδιορίζει ο Τούρκος καθηγητής της Ιστορίας Νuri Köstüklü (σ.σ. είναι µέλος της Ανώτατης Επιτροπής Πολιτισµού, Γλώσσας και Ιστορίας του Ατατούρκ στην Πρωθυπουργία) σε µια ιδιαίτερα αποκαλυπτική µελέτη του µε τίτλο: Ο Misak-ı Milli και οι Εθνικοί Στόχοι του Ατατούρκ σχετικά µε την Εξωτερική Πολιτική. Σύµφωνα µε τη µελέτη, ο Μουσταφά Κεµάλ δήλωσε ότι: Κάθε έδαφος όπου ζουν Τούρκοι περιλαµβάνεται στο Misak-ı Milli. Με τη βοήθεια του Αλλάχ, θα πάρω πίσω τη Μοσούλη, το Κιρκούκ και τα νησιά (σ.σ. εννοεί τα νησιά του Αιγαίου και την Κύπρο), καθώς επίσης θα ενσωµατώσω εντός των συνόρων της Τουρκίας τη Θεσσαλονίκη και τη Θράκη.» (www.geostrategy.gr/11-02-2011) Ενισχυτικό της άποψης αυτής, αποτελεί ο ακόλουθος χάρτης που κυκλοφορεί ευρέως στην Τουρκία και παρουσιάζει αναλυτικά τις περιοχές που περιλαµβάνονται στο Misak-ı Milli, από την εποχή του Κεµάλ Ατατούρκ µέχρι και την εποχή του Ταγίπ Ερντογάν, καταδεικνύοντας ότι η κεµαλική κληρονοµιά είναι αδιαπραγµάτευτη και διαχρονική. Επισηµαίνεται ιδιαίτερα ότι, στις 23-3-2013, ο παραπάνω χάρτης δηµοσιεύθηκε εκ νέου από την τουρκική εφηµερίδα Milliyet, της οποίας ο ιδιοκτήτης Erdoğan Demirören έχει στενές σχέσεις µε τον Τούρκο πρωθυπουργό και ο όµιλος του διαθέτει µια εταιρεία πετρελαίου, επτά εταιρείες φυσικού αερίου και µια εταιρεία γεωθερµικής ενέργειας. Ένα ακόµη δείγµα της τουρκο-κουρδικής συµµαχίας για την αναβάθµιση του ρόλου της Τουρκίας, τόσο για τον έλεγχο των ενεργειακών αποθεµάτων του βορείου Ιράκ όσο και για την έξοδο αυτών στην Ανατολική Μεσόγειο, αποτελεί η ακόλουθη προσφώνηση που έκανε ο Κούρδος Osman Baydemir, δήµαρχος της πόλεως Diyarbakir, στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Νταβούτογλου, µια εβδοµάδα πριν την εορτή Νεβρόζ: «Η Τουρκία θα πρέπει να στηρίζει και να εγείρει αξιώσεις για τους Κούρδους της Συρίας και τους Κούρδους του βορείου Ιράκ, µε τον ίδιο τρόπο που 5

ενεργεί για τους Τούρκους της βόρειας Κύπρου και του Κιρκούκ.» ( ηµοσιογράφος Can Dündar, τουρκική εφηµερίδα Milliyet/17-3-2013) Σήµερα, ο τουρκικός λαός, που ζει στην αρχαία Ανατολία, την Τουρκία, πρέπει να γνωρίζει ότι η κοινή συµβίωση του µε τους Κούρδους, για χίλια χρόνια περίπου κάτω από τη σηµαία του Ισλάµ, στηρίζεται στην αδελφοσύνη και την αλληλεγγύη. Στην πραγµατικότητα, σ αυτήν την αδελφοσύνη δεν υπάρχει και δεν πρέπει να υπάρχει η έννοια της εκπόρθησης, της απάρνησης, της απόρριψης, της καταναγκαστικής αφοµοίωσης και του ξεκληρίσµατος. Για τον Οτζαλάν η θρησκεία δεν αποτελεί τον βασικό παράγοντα συµφιλίωσης των Τούρκων µε τους Κούρδους. Ωστόσο, µε την επίκληση του Ισλάµ επιδιώκει να δηµιουργήσει για τον εαυτό του ένα ηπιότερο και θρησκευόµενο προφίλ, προκειµένου να έχει ευρεία και µαζική αποδοχή. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και το πρόσφατο µήνυµα που έστειλε ο Κούρδος ηγέτης στον Fethullah Gülen, µέσω του Sırrı Süreyya Önder βουλευτή του κουρδικού κόµµατος BDP, επισηµαίνοντας τα εξής: «Θα εργασθούµε από κοινού για την ειρήνη και µια δηµοκρατική πολιτική στη Μέση Ανατολή. ώστε τους χαιρετισµούς µου στον αξιοσέβαστο Fethullah Gülen. Εγώ είµαι αυτός που τον καταλαβαίνει καλύτερα από όλους τους άλλους.» (τουρκική εφηµερίδα Hürriyet/23-3-2013). Η εν λόγω κίνηση του Οτζαλάν προκαλεί εντύπωση διότι τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση του ΑΚΡ χρησιµοποιεί το κίνηµα του Gülen, που αποτελεί το «βαθύ κράτος» της ισλαµικής διακυβέρνησης της χώρας, ως ένα νέο ψυχολογικό όπλο για την εξάλειψη του ΡΚΚ και την αφοµοίωση του κουρδικού πληθυσµού, µε τη δηµιουργία σχολείων, κατηχητικών και θρησκευτικών οργανώσεων από το δίκτυο του εν λόγω ιµάµη. Άλλωστε αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που το κουρδικό κίνηµα προεκλογικά (το 2011) προέβη στην κίνηση της «θρησκευτικής απειθαρχίας» καλώντας τα µέλη του να µην προσέρχονται για προσευχή στα τζαµιά, αλλά σε άλλους χώρους και µε Κούρδους ιµάµηδες. Η στρατηγική προσέγγισης των τουρκο-ισλαµιστών προς τον Οτζαλάν έχει σαν στόχο την εξασφάλιση της υποστήριξης των Κούρδων, που έγινε ήδη αποδεκτή από το κουρδικό κόµµα BDP, προκειµένου να αλλάξει η µορφή του πολιτεύµατος από προεδρευόµενη σε µια µορφή προεδρικής δηµοκρατίας, µε τον Ερντογάν να γίνεται πρόεδρος της «Νέας Τουρκικής ηµοκρατίας». Ας σηµειωθεί ακόµη ότι τα υπόλοιπα κόµµατα της αντιπολίτευσης δεν προτίθενται να στηρίξουν τα εν λόγω σχέδια του Τούρκου πρωθυπουργού. Περαιτέρω θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι, στις εκλογές της 12-6-2011 η τουρκική κοινωνία αφενός αποδέχθηκε µε πολύ µεγάλη πλειοψηφία τον Ταγίπ Ερντογάν ως τον ηγέτη που θα διοικήσει τη χώρα την επόµενη κοινοβουλευτική περίοδο, αφετέρου του αποστέρησε το δικαίωµα να διαµορφώσει το νέο Σύνταγµα της χώρας χωρίς τη συναίνεση ενός ή περισσοτέρων πολιτικών φορέων, δεδοµένου ότι δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τις 330 έδρες που απαιτούνται. Στο πίνακα που ακολουθεί φαίνεται η κατανοµή των εδρών των κοµµάτων στην Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση. 6

Καθίσταται σαφές ότι το µήνυµα του Οτζαλάν και η ειρηνευτική διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη, πιθανόν να ανεβάσουν το ποσοστά του κόµµατος ΑΚΡ στο 60% και ο Ερντογάν να είναι ο µοναδικός υποψήφιος για την προεδρία της ηµοκρατίας. Ήδη σε δηµοσκόπηση που πραγµατοποιήθηκε το µήνα Φεβρουάριο, περίοδος που είχαν δροµολογηθεί οι συνοµιλίες µε τον Οτζαλάν, το ποσοστό του ΑΚΡ από το 50% ανήλθε στο 52,7%. Εν τω µεταξύ, η τουρκική κυβέρνηση προβληµατίζεται για την εξεύρεση ενός κατάλληλου τρόπου προσέγγισης όλων των πλευρών, αφενός καταδεικνύοντας στους εθνικιστές-συντηρητικούς ψηφοφόρους της ότι δεν θα γίνει καµία υπαναχώρηση στην «τροµοκρατία» (σ.σ. εννοούν το ΡΚΚ), αφετέρου γνωρίζοντας ότι εάν δεν προβεί σε ορισµένα µέτρα οικοδόµησης εµπιστοσύνης δεν θα εξασφαλίσει τον αφοπλισµό του ΡΚΚ και τον τερµατισµό του ένοπλου αγώνα του. Συνακόλουθα δε, µια ενδεχόµενη συµµαχία Τούρκων και Κούρδων θα έχει σηµαντικές επιπτώσεις στην οικονοµία της χώρας, τόσο στους τοµείς της επιχειρηµατικότητας και των επενδύσεων, όσο και στην εξοικονόµηση πόρων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για την περίοδο 1983-2011 διατέθηκαν περίπου ένα τρισεκατοµµύριο δολάρια για τον αγώνα εναντίον του ΡΚΚ. Η διαδικασία αφοπλισµού του ΡΚΚ, εφόσον αυτή συνεχισθεί, πιθανόν να διαρκέσει 3-4 χρόνια. Επίσης, δεν προβλέπεται το κουρδικό κίνηµα να παραδώσει τον οπλισµό του ούτε στην Τουρκία ούτε στις δυνάµεις του Barzani στο Ιρακινό Κουρδιστάν. Ίσως το ΡΚΚ να παραδώσει συµβολικά ένα µέρος του οπλισµού του στους Αµερικανούς, αφενός λόγω αυτοσεβασµού για το µακροχρόνιο αγώνα που έδωσε και θα συνεχίσει να δίδει, αφετέρου λόγω της αµοιβαίας εµπιστοσύνης που υπάρχει µεταξύ ΗΠΑ-ΡΚΚ. Όπως γίνεται κατανοητό, η ιδέα του πλήρους αφοπλισµού του ΡΚΚ αποτελεί ουτοπία, δεδοµένου ότι, µετά την αποχώρηση των αµερικανικών στρατευµάτων από το Ιράκ και τις εξελίξεις στη Συρία, το όρος Kandil, που ελέγχεται από το ΡΚΚ, απέκτησε σηµαντική περιφερειακή αξία και ιδιαίτερο στρατηγικό βάθος επειδή ευρίσκεται στον άξονα αµασκός-βαγδάτη-τεχεράνη-μόσχα. Οι Κούρδοι µε την αντίσταση και τον ανταρτοπόλεµο στο εσωτερικό της Τουρκίας αναβάθµισαν τη θέση τους, ειδικότερα δε, µετά τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Ως γνωστόν, στο παρελθόν τα κράτη της περιοχής, Συρία-Ιράν-Τουρκία- Ιράκ, είχαν συνάψει συµµαχία εναντίον του ΡΚΚ. Όµως τώρα, η κατάσταση έχει 7

µεταβληθεί και ο κουρδικός παράγοντας διεκδικεί ένα περιφερειακό και ρυθµιστικό ρόλο στην περιοχή. Για το λόγο αυτό, οι εθνικιστικοί κύκλοι στην Τουρκία προειδοποιούν την κυβέρνηση ότι οι πραγµατικές προθέσεις των Κούρδων εστιάζονται αποκλειστικά στο κέρδος χρόνου προκειµένου στο µέλλον να διεκδικήσουν την αυτονοµία τους. Προς το παρόν, δεν προβλέπεται οποιαδήποτε αλλαγή στις συνθήκες κράτησης του Οτζαλάν και χορήγηση γενικής αµνηστίας στους αντάρτες του ΡΚΚ και στα φυλακισµένα µέλη του KCK. Τα θέµατα αυτά πιθανόν να τεθούν προς συζήτηση µετά την παρέλευση χρονικού διαστήµατος 6 µηνών, οπότε θα αξιολογηθεί εκ νέου η κατάσταση αναφορικά µε την πρόοδο κατάπαυσης των εχθροπραξιών και αφοπλισµού του ΡΚΚ. Συγχρόνως, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ο Ερντογάν απέκλεισε την περίπτωση χορήγησης γενικής αµνηστίας λέγοντας τα εξής: «Εµείς επανειληµµένα δηλώσαµε ότι γενική αµνηστία δεν θα υπάρξει και δεν θα µπορέσει να υπάρξει». (Τουρκική εφηµερίδα ΖΑΜΑΝ/03-03-2013) Η προσέγγιση Ερντογάν-Οτζαλάν έχει τα χαρακτηριστικά αλλαγής των ισορροπιών σε όλη την περιοχή, δεδοµένου ότι θα αναβαθµισθεί έτι περαιτέρω η θέση της Άγκυρας, ειδικά σε µια περίοδο που οι σχέσεις της µε τη Συρία και την κεντρική διοίκηση του Ιράκ βρίσκονται στο ναδίρ. Για το λόγο αυτό, η Τουρκία έχει προετοιµασθεί, προκειµένου να αντιµετωπίσει οποιοδήποτε τορπιλισµό της τουρκοκουρδικής συνδιαλλαγής τόσο από διάφορους εθνικιστικούς κύκλους στο εσωτερικό της χώρας, όσο και από άλλα κράτη των οποίων τα συµφέροντα επηρεάζονται αρνητικά. Η κρίση στη Συρία αποτελεί έναν «κεκαλυµµένο» πόλεµο εξουσίας και προβολής ισχύος σε µια από τις πιο κρίσιµες και πιο στρατηγικές περιοχές του κόσµου. Οι συριακές εξελίξεις επηρεάζουν άµεσα τη θέση της «Νέας Τουρκίας» τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό για τους εξής λόγους: πρώτον, εάν δεν επιλυθεί το κουρδικό πρόβληµα η Άγκυρα δεν θα µπορέσει να βρει κάποιο διέξοδο στη συριακή κρίση. Και δεύτερον, εάν η Τουρκία δεν βρει κάποιο διέξοδο στη συριακή κρίση δεν θα µπορέσει να αυξήσει την περιφερειακή της ισχύ και να αποκτήσει ρυθµιστικό ρόλο στη διαµόρφωση της νέας Μέσης Ανατολής και κατ επέκταση στο νέο ισλαµικό κόσµο. Εντούτοις, τα µέχρι τώρα γεγονότα τείνουν να βεβαιώσουν ότι ο πρωθυπουργός Ερντογάν δεν επιδιώκει την επίλυση του κουρδικού στα πλαίσια ενός εθνικού προβλήµατος, αλλά στην προσπάθεια ώστε: πρώτον, να πεισθούν οι αντάρτες του ΡΚΚ να εγκαταλείψουν τον ένοπλο αγώνα στα βουνά και να µεταβούν σε άλλα κράτη. Και δεύτερον, να θέσει υπό τον έλεγχό του τον Οτζαλάν στα πλαίσια µίας «ευαίσθητης» στρατηγικής προκειµένου το ΡΚΚ να απεµπλακεί από την επιρροή άλλων κρατών όπως είναι οι ΗΠΑ, η Γερµανία, το Κουρδιστάν του βορείου Ιράκ, η Ρωσία, το Ισραήλ κ.λπ. Τέλος, θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι σε περίπτωση που ευοδωθεί το σχέδιο της τουρκικής κυβέρνησης, η διαφαινόµενη τουρκο-κουρδική συµµαχία θα επηρεάσει άµεσα ή έµµεσα όλη την περιοχή και οι επιπτώσεις της θα εστιασθούν τόσο στον έλεγχο των ενεργειακών αποθεµάτων του βορείου Ιράκ όσο και στην έξοδο τους στην Ανατολική Μεσόγειο. 8