Μελοποιημένα Ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου

Μελοποιημένα Ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου A/A Τίτλος τραγουδιού σελ. Στιχουργός Συνθέτης Πρώτη εκτέλεση 1 Αγαπημένη 5 Γιάννης Ρίτσος Γιώργος Ρωμανός Γιώργος Ρωμανός 2 Άιντε και ντε 6 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Γιάννης Πουλόπουλος 3 Ακούστε με 8 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Κώστας Θωμαΐδης 4 Άλλαξαν οι καιροί 9 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Μάρω Λύτρα Α 5 Αν με τη μεσολάβηση 10 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 6 Αν νιώθεις τα κότσια σου 11 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Μάρω Λύτρα Α 7 Αν όλα τα παιδιά της γης 12 Γιάννης Ρίτσος Μίμης Πλέσσας Μαριάννα Ευστρατίου - Παγκάκη 8 Αναβάφτιση 13 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 9 Ανοιξιάτικο βραδάκι 14 Γιάννης Ρίτσος Σπήλιος Μεντής Γιοβάννα 10 Απερίγραπτη λένε 15 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 11 Αυγή 16 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας & Άννα Βίσση 12 Αύριο μπορεί να μας σκοτώσουν 17 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Νίκος Ξυλούρης 13 Αυτά τα δέντρα 18 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 14 Αυτά τα κόκκινα σημάδια 19 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Νίκος Ξυλούρης 15 Αυτοί που περιμένουν 20 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Νίκος Ξυλούρης 16 Αυτός ο άνεμος 21 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Νίκος Περγιάλης 17 Άφησε με να'ρθω μαζί σου 22 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Κώστας Θωμαΐδης 18 Αχ συννεφάκι 23 Γιάννης Ρίτσος Γιώργος Κοτσώνης Ελένη Βιτάλη 19 Βαθύ βαθύ το πέσιμο 24 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Κώστας Θωμαΐδης 20 Βασανισμένες γυναικούλες 25 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Μάρω Λύτρα Α 21 Βασίλεψες αστέρι μου 26 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Νανά Μούσχουρη 22 Γεια και χαρά σου λευτεριά 27 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Μαρία Φαραντούρη & Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου 23 Γεια σου σύντροφε 28 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Νίκος Περγιάλης 24 Για τη ζωή 29 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 25 Γλυκέ μου συ δε χάθηκες 30 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 26 Δε φτάνει 31 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 27 Δεν κλαίω γι αυτά που μου `χεις πάρει 32 Γιάννης Ρίτσος Μάριος Τόκας Λάκης Χαλκιάς 28 Δέντρο το δέντρο 33 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 29 Εαρινή συμφωνία 34 Γιάννης Ρίτσος Γιάννης Μαρκόπουλος Γιάννης Μαρκόπουλος & Χαράλαμπος Γαργανουράκης & Βασιλική Λαβίνα 30 Εδώ είναι ένα φως αδερφικό 35 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Νίκος Ξυλούρης 31 Εδώ το φως 36 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 32 Ειρήνη 37 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης 33 Ένα κρεβάτι εκστρατείας 38 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 34 Επιτύμβιο 39 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 35 Ερχόταν η άνοιξη 40 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Μάρω Λύτρα Α 36 Έτσι μικρό ήταν τ όνειρό μας 41 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Μαρία Φαραντούρη &Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου 37 Έφυγες 42 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Μαρία Δουράκη 38 Έχεις ακόμα να κλάψεις πολύ 43 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Γιάννης Ρίτσος 39 Η αγιότητα πριν απ την αμαρτία 44 Γιάννης Ρίτσος Χαρίλαος Τρουβάς Θοδωρής Τσάγγαρης 40 Η δροσιά τ ουρανού 45 Γιάννης Ρίτσος Σάκης Τσιλίκης Πάνος Κατσιμίχας 41 Η κυρά των αμπελιών 46 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Χορωδία 42 Η πιο όμορφη θάλασσα 48 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 43 Ήσουν καλός κι ήσουν γλυκός 49 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 44 Ήταν όμορφες εκείνες οι μέρες 50 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Μαρία Φαραντούρη &Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου 45 Ήταν πικρές οι μέρες μας 51 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Μαρία Φαραντούρη & Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου 46 Θα σημάνουν οι καμπάνες 52 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης - 1 -

47 Και να αδερφέ μου 53 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Νίκος Ξυλούρης & Γιάννης Ρίτσος 48 Καρτέρεμα 54 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 49 Κατά τις λάμψεις πέρα 55 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 50 Κι έρχομαι μοναχά να σ αγκαλιάσω 56 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Τάνια Τσανακλίδου 51 Κι όχι να πείτε 57 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Νίκος Ξυλούρης 52 Κίτρινο φθινόπωρο 58 Γιάννης Ρίτσος Σπήλιος Μεντής Λουκιανός Κηλαηδόνης 53 Κόκκινη κλωστή 59 Γιάννης Ρίτσος Γιώργος Κοτσώνης Κώστας Καμένος & Σάνια Κρυστάλλη 54 Κοράλλια και μαργαριτάρια 60 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Κώστας Θωμαΐδης 55 Κουβέντα με ένα λουλούδι 61 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 56 Κουδούνια 62 Γιάννης Ρίτσος Λουκιανός Κηλαηδόνης Δήμητρα Γαλάνη 57 Λαός 63 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 58 Λίγα γαρούφαλα 64 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 59 Λιγνά κορίτσια 65 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Άννα Βίσση 60 Λιόγερμα 66 Γιάννης Ρίτσος Σπήλιος Μεντής Γιοβάννα 61 Λοιπόν παιδιά μου 67 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Τάνια Τσανακλίδου &Βασίλης Μπάρνης 62 Μ όλη μου τη φωνή 68 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Μαρία Δημητριάδη 63 Μαγιακόφσκι 70 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Χορωδία 64 Μας σκοτώνουν κάθε μέρα 71 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Νίκος Περγιάλης 65 Μαύρη και γαλάζια νύχτα 72 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Μαρία Δουράκη 66 Μέρα Μαγιού μου μίσεψες 73 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 67 Μετά την ήττα 74 Γιάννης Ρίτσος Δήμος Μούτσης Άλκηστις Πρωτοψάλτη & Χρήστος Λεττονός 68 Μήδ ο στερνός και ο πρώτος 75 Γιάννης Ρίτσος Γιώργος Κοτσώνης Κώστας Καμένος 69 Μηλίτσα 76 Γιάννης Ρίτσος Γιώργος Κοτσώνης Κώστας Καμένος 70 Μιλιά μιλιά 77 Γιάννης Ρίτσος Γιώργος Κοτσώνης Κώστας Καμένος & Σάνια Κρυστάλλη 71 Μνημόσυνο 78 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 72 Μονάκριβή μου 79 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 73 Μπήκαμε στο τραγούδι 80 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Μαρία Δουράκη 74 Μπήκαν στα σίδερα 81 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 75 Να 'χα τ αθάνατο νερό 82 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 76 Νάτη η αυγή 83 Γιάννης Ρίτσος Γιώργος Κοτσώνης Κώστας Καμένος & Σάνια Κρυστάλλη 77 Νάτη η νύχτα που σιμώνει 84 Γιάννης Ρίτσος Σάκης Τσιλίκης Αλέξανδρος Χατζής 78 Νάτη η νύχτα που σιμώνει 85 Γιάννης Ρίτσος Πάνος Κοσμίδης Ανδρέας Καρακότας 79 Νυχτοπεντοζάλης 86 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Γιάννης Πουλόπουλος 80 Ξελασπώστε το μέλλον 87 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Μαρία Δημητριάδη 81 Ξέρουμε 88 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Τάνια Τσανακλίδου 82 Ο αγωγιάτης 89 Γιάννης Ρίτσος Γιώργος Κοτσώνης Ελένη Βιτάλη 83 Ο Αλέξης 90 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Μαρία Δημητριάδη 84 Ο άνεμος κυλάει 91 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 85 Ο Ντικ 92 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Μαρία Δημητριάδη & Σάκης Μπουλάς 86 Ο όρκος 93 Γιάννης Ρίτσος Μιχάλης Τερζής Γιώργος Ζωγράφος 87 Ο παγωτατζής 94 Γιάννης Ρίτσος Σπήλιος Μεντής Αφροδίτη Μάνου 88 Ο στρατώνας 95 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Μαρία Δημητριάδη 89 Ο ταμένος 96 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 90 Ο τρύγος 97 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Γιάννης Πουλόπουλος 91 Ο χαμός του λεβέντη 98 Γιάννης Ρίτσος Νότης Μαυρουδής Πέτρος Πανδής 92 Οι γερανοί 99 Γιάννης Ρίτσος Παραδοσιακό Μαργαρίτα Ζορμπαλά 93 Οι γερόντοι 101 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Μαρία Δημητριάδη 94 Οι γερόντοι 102 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Μαρία Δημητριάδη 95 Οι σιδερόφραχτοι 104 Γιάννης Ρίτσος Γιώργος Κοτσώνης Κώστας Καμένος - 2 -

96 Όλοι διψάνε 105 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 97 Όμορφο που ναι να σε συλλογιέμαι 106 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 98 Όπως ο Κερέμ 107 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 99 Όστριας και Τραμουντάνας 108 Γιάννης Ρίτσος Γιώργος Κοτσώνης Κώστας Καμένος 100 Όταν σφίγγουν το χέρι 109 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 101 Περπάτα 110 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Μάρω Λύτρα Α 102 Πικρὸ πρωινό 111 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Σπύρος Σαμοΐλης 103 Ποιος να το πει 112 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 104 Πού πέταξε τ αγόρι μου 113 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης & Καίτη Θύμη 105 Πουκάμισο 114 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Σοφία Παπάζογλου 106 Πράσινη μέρα 115 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας & Άννα Βίσση 107 Πρέπει να μάθεις 116 Γιάννης Ρίτσος Σάκης Τσιλίκης Πέτρος Πανδής 108 Προανάκρουσμα 117 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Μαρία Δημητριάδη 109 Προσευχή 118 Γιάννης Ρίτσος Παιδική Χορωδία Δημήτρη Τυπάλδου 110 Πρωινό άστρο 119 Γιάννης Ρίτσος Μιχάλης Τρανουδάκης Σοφία Μιχαηλίδου 111 Πρωινό άστρο 119 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Ζουρνής Μανώλης Λιδάκης 112 Σ ένα μαξιλάρι φεγγαράκι 120 Γιάννης Ρίτσος Σάκης Τσιλίκης Βασίλης Παπακωνσταντίνου 113 Σκαλιά από ύπνο κι από αστέρια 121 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Χαρά Κεφαλά &Δημήτρης Πακσόγλου 114 Σκέψου η ζωή 122 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Μαρία Φαραντούρη 115 Στηθάγχη 123 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 116 Στο παραθύρι στέκοσουν 124 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης & Καίτη Θύμη 117 Συλλείτουργο 125 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 118 Τ άσπρο ξωκλήσι 126 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 119 Ταξιδεύοντας 127 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Γιώργος Νταλάρας 120 Τη ρωμιοσύνη μην την κλαις 128 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 121 Το γαϊτανάκι 129 Γιάννης Ρίτσος Λουκιανός Κηλαηδόνης Λουκιανός Κηλαηδόνης 122 Το δίχτυ 130 Γιάννης Ρίτσος Θανάσης Νικόπουλος Κώστας Θωμαΐδης 123 Το δίχτυ 130 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 124 Το εξοχικό κεντράκι 131 Γιάννης Ρίτσος Σπήλιος Μεντής Αφροδίτη Μάνου 125 Το κυκλάμινο 132 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 126 Το νερό 133 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 127 Το ποίημα του Οχτώβρη 134 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Μαρία Δημητριάδη & Γιώργος Κιμούλης 128 Το τραγούδι του πατέρα 135 Γιάννης Ρίτσος Σαράντης Κασσάρας Μπάμπης Τσέρτος ( Το γεράκι της σιωπής ) 129 Το φεγγάρι βάσανο 136 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Γιάννης Πουλόπουλος 130 Το χτίσιμο 137 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γιώργος Νταλάρας 131 Τόσα χρόνια 138 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 132 Τούτες τις μέρες 139 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Νίκος Ξυλούρης 133 Τούτο δεν είναι πόλεμος 140 Γιάννης Ρίτσος Γιώργος Κοτσώνης Κώστας Καμένος & Σάνια Κρυστάλλη 134 Τούτο το καλοκαίρι 141 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Νίκος Περγιάλης 135 Τραβήξανε ψηλά 142 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης 136 Τραγούδι στα νταμάρια 143 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Γιάννης Πουλόπουλος 137 Τώρα είναι δικός σου αυτός ο δρόμος 144 Γιάννης Ρίτσος Χρήστος Λεοντής Τάνια Τσανακλίδου 138 Ύμνος στη ζωή 145 Γιάννης Ρίτσος Θανάσης Στέλιος Καζαντζίδης Πολυκανδριώτης 139 Φεγγάρι 146 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Μαρία Δημητριάδη 140 Φοιτηταριό 147 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Στέλιος Αλεξανδράκης 141 Φτάνει να με λες σύντροφο 148 Γιάννης Ρίτσος Σπύρος Σαμοΐλης Νίκος Περγιάλης - 3 -

142 Φτωχόπαιδο 149 Γιάννης Ρίτσος Σπήλιος Μεντής Μαρινέλλα 143 Χείλι μου μοσκομύριστο 150 Γιάννης Ρίτσος Μίκης Θεοδωράκης Γρηγόρης Μπιθικώτσης & Καίτη Θύμη 144 Χειμωνιάτικη βραδιά 151 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Γιάννης Πουλόπουλος 145 Χλιαροί και παλλόμενοι 152 Γιάννης Ρίτσος Μάνος Λοΐζος Μάνος Λοΐζος 146 Χρέος 153 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Μαρία Δημητριάδη 147 Χρόνια σε περίμενα 154 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Μαρία Δουράκη 148 Χρόνος 155 Γιάννης Ρίτσος Θάνος Μικρούτσικος Μαρία Δημητριάδη & Γιώργος Κιμούλης 149 Χωρισμός 156 Γιάννης Ρίτσος Νίκος Μαμαγκάκης Γιάννης Πουλόπουλος - 4 -

Αγαπημένη - 1965 Μουσική: Γιώργος Ρωμανός Ερμηνεία: Γιώργος Ρωμανός Κοίτα αγαπημένη πώς σε κοιτάζουν τα λυπημένα χέρια μου. Αγαπημένη κοίτα διστάζουν τα νυχτωμένα χέρια μου. Κρατούσαν ένα λουλούδι σιωπηλό και παίζαν τρυφερά κι αδέξια στους ραγισμένους δρόμους. Αγαπημένη κοίτα διστάζουν τα νυχτωμένα χέρια μου. - 5 -

Άιντε και ντε - 1972 Μουσική: Νίκος Μαμαγκάκης Ερμηνεία: Γιάννης Πουλόπουλος Άιντε και ντε άιντε και ντε άιντε και ντε άιντε ντε άιντε και ντε Άιντε το τραίνο πήγαινε όρθιος ο μηχανοδηγός με το κασκέτο του στραβά καλό τιμόνι κουμαντάριζε μες στη καπνιά μες στη βραδιά με μπλούζα σαν λυκοπροβιά ασίκης μηχανοδηγός με το μικρό μουστάκι του καλό τιμόνι οδήγαγε το τραίνο για τον ουρανό άιντε και ντε... Κι όλο στον ουρανό το τραίνο πήγαινε άιντε και νύχτωνε πίσω του δάσος ορφανό άφηνε μιαν ουρά καπνό στο ματωμένο δειληνό άιντε ντε Άιντε και ντε... μες στην πετσέτα το ψωμί και το κρομμύδι ώρα για σχόλασμα παιδιά ένας σπουργίτης μοναχά τα ψίχουλα τσιμπολογά άιντε και ντε... Άιντε και ντε... άιντε τα τραίνα βούλιαξαν ένα μονάχο καταμόναχο έξω απ τις ράγες πήγαινε με τους νεκρούς του θερμαστές και τους νεκρούς εισπράκτορες μια μαλακιάν ουρά καπνό άφηνε μες στον ουρανό μεγάλο δάσος ορφανό μια μαλακιάν ουρά καπνό στο μαραμένο δειληνό - 6 -

άιντε και ντε... Άιντε και ντε... κάψα και σίδερο Να μια, να δυο, να κι άλλη μια λοστοί ξηνάρια και σφυριά κι ο δυναμίτης στη βραχόπετρα στα μάτια σου πέτρα μουγκή στα μάτια σου πέτρα σκληρή σπίτι δεν έχτισες εσύ με τη δουλειά σου τη βαριά χτίσ το λοιπόν με την βαρυά να δυο, να τρεις να κι άλλη μια κι ο κόκορας λαλεί μακρυά άιντε και ντε... - 7 -

Ακούστε με - 2004 Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος Ερμηνεία: Κώστας Θωμαΐδης Ακούστε με που σας μιλάω, ακούστε με. Να μην κοιτάξω μέσα και το φεγγάρι μια τρύπα στο κρανίο του κόσμου Ακούστε με που σας μιλάω, ακούστε με. Ακούστε με που σας μιλάω. Θα πέσετε μέσα στο πηγάδι, ο ίλιγγος θα πέσει ανάλαφρος. Θα πέσετε μέσα, ωραίος, θα πέσετε μέσα. ένα μαρμάρινο πηγάδι, θα πέσετε μέσα, πηγάδι, θα πέσετε μέσα. Βαθύ κρουστό ίσκιοι, ανάσα, ίσκιοι σαλεύουν το πέσιμο, ίσκιοι σαλεύουν το φεγγάρι, τ`ανέβασμα, ίσκιοι σαλεύουν, το φεγγάρι, οι φωνές, δεν τις ακούτε; - 8 -

Άλλαξαν οι καιροί - 1977 Μουσική: Σπύρος Σαμοΐλης Ερμηνεία: Μάρω Λύτρα Α Ἄλλαξαν, μάτια μου, οἱ καιροί δεκάχρονα παιδιά κρατᾶνε τὸ ντουφέκι καὶ πολεμᾶνε γιὰ τὸν κόσμο, πιὸ σωστὰ πράματα κι ἀπ τὸ βαγγέλιο γράφουν οἱ προκήρυξες κι οἱ γριὲς κουβαλᾶνε σφαῖρες καὶ παράνομο τύπο μὲς στὰ ξεθωριασμένα τους φουστάνια, κουβαλᾶνε τὸ μέλλον στ ἀχαμνὰ τους χέρια τόσο ἐλαφρά, τόσο εὔκολα καὶ σίγουρα ὅπως κουβαλᾶνε ἕναν κουβὰ νερὸ τὸ λιόγερμα γιὰ νὰ ποτίσουν τὰ λουλούδια (τους). - 9 -

Αν με τη μεσολάβηση - 1983 & Ναζίμ Χικμέτ Μουσική: Μάνος Λοΐζος Ερμηνεία: Μάνος Λοΐζος Αν με τη μεσολάβηση Του καινούριου του παραγγελιοδόχου Η πολιτεία μου η Ινσταμπούλ Μού στελνε ένα κουτί Από κυπαροσόξυλο Κουτί νυφιάτικο Κι αν τ άνοιγα έτσι Κάνοντας να κουδουνίζει το μικρό καμπανάκι της κλειδαριάς Να δυο τόπια υφάσματα Δυο ζευγάρια πουκάμισα Άσπρα μαντήλια κεντημένα Με κλωστή ασημένια Άνθη λεβάντας Μέσα σε μικρά τούλινα σακουλάκια Κι εσύ Αν έβγαινες κι εσύ μέσα από εκεί Θα σ έβαζα να κάτσεις Άκρη άκρη στο κρεβάτι μου Θα βαζα κάτου απ τα πόδια σου Το λυκίσιο μου το δέρμα Και θα μενα μπροστά σου Με τα χέρια μου δεμένα Και σκυμμένο το κεφάλι Θα σε κοιτούσα τότες τι χαρά Θα σε κοιτούσα μαγεμένος Πόσο όμορφη είσαι Θεέ μου Αχ πόσο όμορφη Ο αγέρας και το νερό της Ινσταμπούλ Μες στο χαμόγελό σου Όλη η ηδονή της πολιτείας μου Μες στο βλέμμα σου Ω Σουλτάνα μου ω αφέντρα μου Κι αν μ άφηνες Κι αν ο Ναζίμ Χικμέτ ο σκλάβος σου τολμούσε Θα ταν σάμπως ν ανάσαινε και να φιλούσε Όλη την Ινσταμπούλ στο μάγουλό σου Όμως φυλάξου φυλάξου Έλα σιμά μου Μου φαίνεται πως αν το χέρι σου Άγγιξε το χέρι μου Θα σωριαζόμουνα νεκρός Στο τσιμεντένιο πάτωμα. - 10 -

Αν νιώθεις τα κότσια σου - 1977 Μουσική: Σπύρος Σαμοΐλης Ερμηνεία: Μάρω Λύτρα Α Ἄν νιώθεις τὰ κότσια σου μεῖνε στὶς γραμμές μας, ἄν νιώθεις τὸ καθῆκον σου πράξε τὸ μαζὶ μᾶς εἶναι χιλιάδες τὰ ἄστρα μέσα μᾶς πρέπει νὰ γίνουν δικά μας Ἐδῶ τὰ μάτια εἶναι αὐστηρά πόλεμο κάνουμε ἐδῶ ἡ ἀγάπη εἶναι ντυμένη τ ἄρματα δὲ λέει τ ὄνομά της. Αὔριο μπορεί μὰ τῶρα ἔχουμε πόλεμο θέ μου, τὶ ἀπέραντος ποὖνε ὁ κόσμος. Αν όλα τα παιδιά της γης - 1997-11 -

Αν όλα τα παιδιά της γης - 1997 Μουσική: Μίμης Πλέσσας Ερμηνεία: Μαριάννα Ευστρατίου-Παγκάκη Αν όλα τα παιδιά της γης πιάναν γερά τα χέρια κορίτσια αγόρια στη σειρά και στήνανε χορό ο κύκλος θα γινότανε πολύ πολύ μεγάλος κι ολόκληρη τη Γη μας θ αγκάλιαζε θαρρώ. Αν όλα τα παιδιά της γης φωνάζαν τους μεγάλους κι αφήναν τα γραφεία τους και μπαίναν στο χορό ο κύκλος θα γινότανε ακόμα πιο μεγάλος και δυο φορές τη Γη μας θ αγκάλιαζε θαρρώ. Θα `ρχόνταν τότε τα πουλιά θα `ρχόνταν τα λουλούδια θα `ρχότανε κι η άνοιξη να μπει μες στο χορό κι ο κύκλος θα γινότανε ακόμα πιο μεγάλος και τρεις φορές τη Γη μας θ αγκάλιαζε θαρρώ! - 12 -

Αναβάφτιση - 1974 Gian Piero Testa Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας Ερμηνεία: Αχιλλέας Κωστούλης Λόγια φτωχά βαφτίζονται στην πίκρα και στο κλάιμα βγάζουν φτερά και πέτονται πουλιά και κελαηδάνε Και κειος ο λόγος ο κρυφός της λευτεριάς ο λόγος αντίς φτερά βγάζει σπαθιά και σκίζει τους αγέρες. - 13 -

Ανοιξιάτικο βραδάκι Μουσική: Σπήλιος Μεντής Ερμηνεία: Γιοβάννα Γράφει το φεγγάρι γράφει μ ασημένια κιμωλία στο σμαράγδινο χωράφι την καινούρια μας φιλία. Γράφει και στις πόρτες πάνω και στις μάντρες και στους δρόμους δίπλα σου να γύρω κάνω και μ ασήμωσε τους ώμους. Τ ανοιξιάτικο φεγγάρι θα με πάρει κράτα με απ το χέρι. Κοίτα τ άλλο το ζευγάρι είναι ένα αστέρι ( αστέρι γιά μαχαίρι; ) κόψαν τ αξεδιάλυτο κουβάρι και φιλί με το φιλί σκαλί σκαλί ανεβαίνουν στο φεγγάρι. Ρίξε τα κλειδιά στον αέρα κλείσε το πικρό βιβλίο το φεγγάρι λάμπει ως πέρα σαν τζαμένιο ανθοπωλείο, Μήτε ξέρω τι `ναι δάκρυ τ άστρα σε ραντίζουν ρύζι τα χρυσά γαλάζια μάκρη ο διπλός μας ίσκιος σκίζει. Τ ανοιξιάτικο φεγγάρι θα με πάρει κράρα με απ το χέρι. Κοίτα τ άλλο το ζευγάρι είναι ένα αστέρι ( αστέρι γιά μαχαίρι; ) κόψαν τ αξεδιάλυτο κουβάρι και φιλί με το φιλί σκαλί σκαλί ανεβαίνουν στο φεγγάρι. - 14 -

Απερίγραπτη λένε - 1983 & Ναζίμ Χικμέτ Μουσική: Μάνος Λοΐζος Ερμηνεία: Μάνος Λοΐζος Απερίγραπτη λένε, η φτώχεια της Ισταμπούλ Η πείνα θερίζει τους ανθρώπους Βουλιάζουν λένε στο χτικιό Κι οι κοπελίτσες, έτσι λένε, Στα θεωρεία του σινεμά και στα χαλάσματα Άσχημα τα νέα για την μακρινή μου πολιτεία Την πολιτεία των τίμιων τω εργατικών Και των πτωχών ανθρώπων Για την αληθινή μου Ισταμπούλ Την πολιτεία που μένεις πολυαγαπημένη μου Την πολιτεία που κουβαλάω Πάνω στους ώμους μου Μες στο σακί μου Από εξορία σε εξορία Από φυλακή σε φυλακή Την πολιτεία που χω στην καρδιά μου Σαν ένα μαχαίρι σαν την εικόνα σου Μέσα στα μάτια μου. - 15 -

Αυγή - 1974 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας & Άννα Βίσση Ερμηνεία: Ελένη Βιτάλη Λιόχαρη μεγαλόχαρη της άνοιξης αυγούλα και που `χει μάτια να σε ιδεί να σε καλωσορίσει Δυο κάρβουνα στο θυμιατό και δυο κουκιά λιβάνι κι ένας σταυρός από καπνιά στ ανώφλι της πατρίδας. - 16 -

Αύριο μπορεί να μας σκοτώσουν - 1975 Μουσική: Χρήστος Λεοντής Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης Χαμογελάμε κατά μέσα. Αυτό το χαμόγελο, το κρύβουμε τώρα. Παράνομο χαμόγελο, όπως παράνομος έγινε κι ο ήλιος, παράνομη και η αλήθεια. Κρύβουμε το χαμόγελο, όπως κρύβουμε στην τσέπη μας, τη φωτογραφία της αγαπημένης μας, όπως κρύβουμε την ιδέα της λευτεριάς, ανάμεσα στα δυο φύλλα της καρδιάς μας. Όλοι εδώ πέρα έχουμε έναν ουρανό και το ίδιο χαμόγελο. Αύριο μπορεί να μας σκοτώσουν. Αυτό το χαμόγελο, κι αυτόν τον ουρανό, δεν μπορούν να μας τα πάρουν. - 17 -

Αυτά τα δέντρα - 1966 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης Ερμηνεία: Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας Aυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό, αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ τα ξένα βήματα, αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο, αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο. Eτούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή, σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια, σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές του και τ αμπέλια του. Δεν υπάρχει νερό. Mονάχα φως. O δρόμος χάνεται στο φως κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο. - 18 -

Αυτά τα κόκκινα σημάδια - 1975 Μουσική: Χρήστος Λεοντής Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης Αυτά τα κόκκινα σημάδια στους τοίχους, μπορεί να `ναι κι από αίμα. Όλο το κόκκινο στις μέρες μας είναι αίμα, μπορεί να `ναι κι απ το λιόγερμα, που χτυπάει στον απέναντι τοίχο. Κάθε δείλι τα πράγματα κοκκινίζουν πριν σβήσουν και ο θάνατος είναι πιο κοντά. Έξω απ τα κάγκελα, είναι οι φωνές των παιδιών, και το σφύριγμα του τρένου. Τότε τα κελιά γίνονται πιο στενά και πρέπει να σκεφτείς το φως σ έναν κάμπο με στάχυα, και το ψωμί στο τραπέζι των φτωχών και τις μητέρες να χαμογελάνε στα παράθυρα, για να βρεις λίγο χώρο να απλώσεις τα πόδια σου. Κείνες τις ώρες, σφίγγεις το χέρι του συντρόφου σου, γίνεται μια σιωπή γεμάτη δέντρα, το τσιγάρο κομμένο στη μέση, γυρίζει από στόμα σε στόμα, όπως ένα φανάρι που ψάχνει το δάσος, βρίσκουμε τη φλέβα που φτάνει στην καρδιά της άνοιξης, χαμογελάμε. - 19 -

Αυτοί που περιμένουν - 1975 Μουσική: Χρήστος Λεοντής Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης Έπεσε ο άνεμος, σιωπή. Στη γωνιά της κάμαρας, ένα αλέτρι συλλογισμένο, περιμένει τ όργωμα. Ακούγεται πιο καθαρά, το νερό που κοχλάζει στο τσουκάλι. Αυτοί που περιμένουν στον ξύλινο πάγκο, είναι οι φτωχοί, οι δικοί μας οι δυνατοί, είναι οι ξωμάχοι κι οι προλετάριοι, κάθε τους λέξη είναι ένα ποτήρι κρασί μια γωνιά μαύρο ψωμί ένα δέντρο πλάι στο βράχο ένα παράθυρο ανοιχτό στη λιακάδα. Είναι οι δικοί μας Χριστοί, οι δικοί μας Άγιοι. ΑΠΑΓΓΕΛΕΙ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ Τα δαχτυλικά τους αποτυπώματα, δεν είναι μονάχα στα μητρώα των φυλακών, φυλάγονται στα αρχεία της ιστορίας, τα δαχτυλικά τους αποτυπώματα, είναι οι πυκνές σιδηροδρομικές γραμμές, που διασχίζουν το μέλλον. Κι η καρδιά μου εμένα, τίποτα πιότερο συντρόφια μου, ένα πήλινο μαυρισμένο τσουκάλι, που κάνει καλά τη δουλειά του. - 20 -

Αυτός ο άνεμος - 1977 Μουσική: Σπύρος Σαμοΐλης Ερμηνεία: Νίκος Περγιάλης Ακούστε τον ακούστε τον ακούστε τον πως τραγουδάει αυτός ο άνεμος, ακούστε τον ακούστε τον ακούστε τον στα στόμια των ανθρακωρυχείων. Στις μπαμπακοφυτείες της Νότι Αμερικής, στις συνοικίες της Βαρσοβίας, της Πράγας και της Αθήνας, στο Πεκίνο, στις φυτείες του ρυζιού. Ακούστε τον ακούστε τον ακούστε τον πως τραγουδάει αυτός ο άνεμος, ακούστε τον ακούστε τον ακούστε τον στα στόμια των ανθρακωρυχείων. Στο μετρό του Παρισιού και στις πλατείες της Ρώμης, στη Βουδαπέστη, στη Σόφια, πάνω στο Βουκουρέστι. Ετούτο το τραγούδι που το παίζει ο Σοστάκοβιτς απάνω στα χαλύβδινα τα πλήκτρα του φράγματος της Κανχόνκα κι ο Ρόμσον το τραγουδάει στις συνοικίες των νέγρων κι ο Νερούντα το φωνάζει πάνω πάνω πάν από τα δάση με τους ξυλοκόπους. Κι ο Ναζίμ το λέει στους απεργούς ναυτεργάτες, κι εγώ το τραγουδάω, συντρόφια μου μέσα μέσα μέσ από τ αντίσκηνο του Άη Στράτη. - 21 -

Άφησε με να'ρθω μαζί σου - 2004 Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος Ερμηνεία: Κώστας Θωμαΐδης Άφησε με να`ρθω μαζί σου άφησε με να`ρθω μαζί σου. Τι φεγγάρι απόψε! Είναι καλό το φεγγάρι. Δε θα φαίνεται που ασπρίσαν τα μαλλιά μου Είναι καλό το φεγγάρι δε θα φαίνεται που ασπρίσαν τα μαλλιά μου. Τι φεγγάρι απόψε! Το φεγγάρι θα κάνει πάλι χρυσά τα μαλλιά μου. Δε θα καταλάβει Άφησε με να`ρθω μαζί σου. Άφησε με να`ρθω μαζί σου! - 22 -

Αχ συννεφάκι - 1975 Μουσική: Γιώργος Κοτσώνης Ερμηνεία: Ελένη Βιτάλη Αχ συγνεφάκι από γυαλί και σήμαντρο από σύγνεφο νταν νταν νταν στα κορφοβούνια οι αλιφασκιές νταν νταν νταν οι αλιφασκιές κι οι πετροκότσυφοι Μπαίνουνε τα καράβια στη στεριά με 60 φλόκους όνειρα μπαίνουν τα πρόβατα και τ άλογα στη θάλασσα κι η θάλασσα ανεβαίνει στ άσπρα λιακωτά να λιάσει τα σεντόνια της Αχ συγνεφάκι από γυαλί και σήμαντρο από σύγνεφο Γεια και χαρά σου μορφονιά που δένεις όλο το ντουνιά μες στις χοντρές πλεξούδες σου Νταν νταν νταν στα κορφοβούνια οι αλιφασκιές νταν νταν νταν οι αλιφασκιές κι οι πετροκότσυφοι Απάνω στην προβιά του χορταριού νταν νταν νταν τα κουδουνάκια μες στο πηχτό γαλάζιο γάλα του γιαλού τα κίτρινα κουμπιά της Πούλιας - 23 -

Βαθύ βαθύ το πέσιμο - 2004 Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος Ερμηνεία: Κώστας Θωμαΐδης Βαθύ βαθύ το πέσιμο βαθύ βαθύ το ανέβασμα το αέρινο άγαλμα κρουστό μες στ`ανοιχτά φτερά του Βαθιά βαθιά η αμείλικτη ευεργεσία της σιωπής τρέμουσες φωταψίες της άλλης όχθης όπως ταλαντεύεσαι μες στο ίδιο σου το κύμα ανάσα ωκεανού, ανάσα ωκεανού, ανάσα ωκεανού. Βαθύ βαθύ το πέσιμο Βαθύ βαθύ το ανέβασμα. - 24 -

Βασανισμένες γυναικούλες - 1977 Μουσική: Σπύρος Σαμοΐλης Ερμηνεία: Μάρω Λύτρα Α Βασανισμένες γυναικούλες μπροστὰ στὸ συρματόπλεγμα γυρνᾶνε τὸ σούρουπο στὴ γειτονιά (του κόσμου). Τὰ μαῦρα τους φουστάνια σέρνουνται στὸ χῶμα ὅπως σέρνεται ἡ σπασμένη φτερούγα τοῦ χελιδονιοῦ, μέσα στὶς τσέπες τῆς ποδιᾶς τους κάθουνται τὰ χέρια τους λιωμένα ἀπ τὶς μπουγάδες κάθουνται σὰ δυὸ μικρὰ παιδιὰ μαλωμένα καὶ μελετᾶνε τὴ ζωή, μελετᾶνε τὸν κόσμο μελετᾶνε μιὰν ἐκδικηση, μιὰν εὐτυχία, λίγη (τὴν) λευτεριά. - 25 -

Βασίλεψες αστέρι μου - 1960 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Νανά Μούσχουρη Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη Ερμηνεία: Μαίρη Λίντα Ερμηνεία: Μαρία Σουλτάτου Ερμηνεία: Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου Ερμηνεία: Νένα Βενετσάνου Βασίλεψες αστέρι μου, βασίλεψε η πλάση. Κι ο ήλιος, κουβάρι ολόμαυρο, το φέγγος του έχει μάσει. Κόσμος περνά και με σκουντά, στρατός και με πατάει κι εμέ το μάτι ουδέ γυρνά ουδέ σε παρατάει. Την άχνα απ την ανάσα σου νιώθω στο μάγουλό μου, αχ, κι ένα φως, μεγάλο φως στο βάθος πλέει του δρόμου. Τα μάτια μου σκουπίζει τα μια φωτεινή παλάμη. Αχ κι η λαλιά σου, γιόκα μου στο σπλάχνο μου έχει δράμει. Και να που ανασηκώθηκα, το πόδι στέκει ακόμα. Φως ιλαρό λεβέντη μου μ ανέβασε απ το χώμα. Σημαίες τώρα σε ντύσανε, παιδί μου εσύ κοιμήσου. Κι εγώ τραβώ στ αδέρφια σου και παίρνω τη φωνή σου. - 26 -

Γεια και χαρά σου λευτεριά - 1979 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη & Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου Γεια και χαρά σου λευτεριά, τρέχαν στους δρόμους, φωνάζαν: "Ζήτω!" Αχ κι οι καρδιές ν ανάβουν κόκκινα βεγγαλικά στου περβολιού το Πάσχα και τα πουλιά από γειτονιά σε γειτονιά αηδονόλαλαν: "Γεια και χαρά σου λευτεριά!". - 27 -

Γεια σου σύντροφε - 1977 Μουσική: Σπύρος Σαμοΐλης Ερμηνεία: Νίκος Περγιάλης Α, εκείνοι οι ατέλειωτοι δρόμοι, γεια σου σύντροφε, το μεσημέρι, ναι, στη γωνιά. Τρέχαμε, τρέχανε οι προκηρύξεις, τρέχαμε, τρέχανε, τρέχαν τα τραμ. Α, εκείνοι οι ατέλειωτοι δρόμοι, γεια σου σύντροφε, το μεσημέρι, ναι, στη γωνιά. Μερμύγκιαζε η Καισαριανή από τις λαϊκές σημαίες. Ένα μεγάφωνο στην πλατεία, το ανακοινωθέν του ΕΛΑΣ. - 28 -

Για τη ζωή - 1983 & Ναζίμ Χικμέτ Μουσική: Μάνος Λοΐζος Ερμηνεία: Μάνος Λοΐζος Η ζωή δεν είναι παίξε γέλασε Πρέπει να τηνε πάρεις σοβαρά Όπως, να πούμε, κάνει ο σκίουρος Δίχως απ όξω ή από πέρα να προσμένει τίποτα Δε θα `χεις άλλο πάρεξ μοναχά να ζεις. Η ζωή δεν είναι παίξε γέλασε Πρέπει να τηνε πάρεις σοβαρά Τόσο μα τόσο σοβαρά Που έτσι, να πούμε, ακουμπισμένος σ έναν τοίχο Με τα χέρια σου δεμένα Ή μέσα στ αργαστήρι Με λευκή μπλούζα και μαύρα ματογυάλια Θε να πεθάνεις, για να ζήσουνε οι άνθρωποι, Οι άνθρωποι που ποτέ δε θα `χεις δει το πρόσωπό τους Και θα πεθάνεις ξέροντας καλά Πως τίποτα πιο ωραίο, τίποτα πιο αληθινό απ τη ζωή δεν είναι Πρέπει να τηνε πάρεις σοβαρά Τόσο μα τόσο σοβαρά Που θα φυτεύεις, σαν να πούμε, ελιές ακόμα στα εβδομήντα σου Όχι καθόλου για να μείνουν στα παιδιά σου Μα έτσι, γιατί το θάνατο δε θα τονε πιστεύεις Όσο κι αν φοβάσαι Μα έτσι, γιατί η ζωή θε να βαραίνει πιότερο στη ζυγαριά. - 29 -

Γλυκέ μου συ δε χάθηκες - 1960 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης Ερμηνεία: Νανά Μούσχουρη Ερμηνεία: Μαίρη Λίντα Ερμηνεία: Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου Ερμηνεία: Νένα Βενετσάνου Γιε μου ποια μοίρα στο γραφε, ωιμέ και ποια μου το χε γράψει. Τέτοιον καημό τέτοια φωτιά, καημέ στα στήθια μου ν ανάψει. Γλυκέ μου εσύ δε χάθηκες, ωιμέ, μέσα στις φλέβες μου είσαι. Γιε μου, στις φλέβες ολουνών καημέ έμπα βαθιά και ζήσε. - 30 -

Δε φτάνει - 1974 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας Σεμνός και λιγομίλητος εθαύμαζε την πλάση κι η σπάθα τον κεραύνωσε κι ως λιόντας εβρυχήθη Τώρα δε φτάνει του η φωνή δε φτάνει του η κατάρα για να λαλήσει το σωστό του πρέπει καριοφίλι. - 31 -

Δεν κλαίω γι αυτά που μου `χεις πάρει - 1981 Μουσική: Μάριος Τόκας Ερμηνεία: Λάκης Χαλκιάς Ερμηνεία: Αντώνης Καλογιάννης Ερμηνεία: Θανάσης Γκαϊφύλλιας Σε βρήκα για μια νύχτα μόνη και πότε θα σε ξαναβρώ η θύμησή σου με σταυρώνει σ ένα κατάφωτο σταυρό η θύμησή σου με σταυρώνει σ ένα κατάφωτο σταυρό Δεν κλαίω για αυτά που μου `χεις πάρει για αυτά που μου `χεις αρνηθεί μου `χεις χαρίσει ένα φεγγάρι γαλάζιο, ανείπωτο, βαθύ. Δεν κλαίω για αυτά που μου `χεις πάρει. Στη τρυφερή σου την παλάμη κουρνιάζουν τα χρυσά πουλιά ποιαν αμαρτία να `χω κάνει και μου χουν λείψει τα φιλιά ποιαν αμαρτία να `χω κάνει και μου χουν λείψει τα φιλιά Δεν κλαίω για αυτά που μου `χεις πάρει για αυτά που μου `χεις αρνηθεί μου `χεις χαρίσει ένα φεγγάρι γαλάζιο, ανείπωτο, βαθύ. Δεν κλαίω για αυτά που μου `χεις πάρει. - 32 -

Δέντρο το δέντρο - 1966 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης Ερμηνεία: Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας Δέντρο το δέντρο, πέτρα την πέτρα πέρασαν τον κόσμο, μ αγκάθια προσκεφάλι πέρασαν τον ύπνο. Φέρναν τη ζωή στα δυο στεγνά τους χέρια σαν ποτάμι. Σε κάθε βήμα κέρδιζαν μια οργιά ουρανό για να τον δώσουν. κι όταν χορεύαν στην πλατεία, μέσα στα σπίτια τρέμαν τα ταβάνια και κουδούνιζαν τα γυαλικά στα ράφια Φέρναν τη ζωή στα δυο στεγνά τους χέρια σαν ποτάμι. - 33 -

Εαρινή συμφωνία - 1987 Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος Ερμηνεία: Γιάννης Μαρκόπουλος & Χαράλαμπος Γαργανουράκης & Βασιλική Λαβίνα ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΘΕΤΗ Χίλια εννιακόσια τριάντα οκτώ. Ο Ρίτσος τελειώνει την εαρινή συμφωνία. Η εαρινή συμφωνία είναι ένα ποίημα κοινωνικό ερωτικό, γεμάτο με όλα τα χρώματα της ίριδος. Ο ποιητής δίνει ένα παγκόσμιο μήνυμα εναντίον του επερχομένου πολέμου, αντιπαραθέτοντας την ομορφιά της ζωής. "Ανοίχτε τα παράθυρα να μπει το σύμπαν ανθισμένο μ όλες τις παπαρούνες του αίματός μας", μερικές φράσεις. Και... Απλώνουμε τα χέρια στον ήλιο στον ήλιο και τραγουδάμε και τραγουδάμε. Το φως κελαηδάει, άιντε κελαηδάει στις φλέβες του χόρτου και της πέτρας. Άξιζε να υπάρξουμε για να συναντηθούμε. Αγαπούμε τη γη, τους ανθρώπους και τα ζώα. Τα ερπετά, τον ουρανό και τα έντομα. Είμαστε, είμαστε κι εμείς όλα μαζί. Μαζί κι ο ουρανός και η γη. Απλώνουμε τα χέρια στον ήλιο στον ήλιο και τραγουδάμε και τραγουδάμε. Ο ήλιος με φωνάζει, ο ήλιος με φωνάζει. Χαρά, χαρά. Δε μας νοιάζει τι θ αφήσει το φιλί μας μες στο χρόνο και στο τραγούδι. - 34 -

Εδώ είναι ένα φως αδερφικό - 1975 Μουσική: Χρήστος Λεοντής Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης Εδώ είναι ένα φως αδερφικό, απλά τα χέρια και τα μάτια. Εδώ δεν είναι να `μαι εγώ πάνω από σένα, ή εσύ πάνω από μένα. Εδώ είναι να `ναι ο καθένας μας πάνω από τον εαυτό του. Εδώ είναι ένα φως αδερφικό, που τρέχει σαν ποτάμι δίπλα στον μεγάλο τοίχο. Αυτό το ποτάμι το ακούμε ως και μέσα στον ύπνο μας. Κι όταν κοιμόμαστε, το `να μας χέρι κρεμασμένο απ όξω απ την κουβέρτα, βρέχεται μέσα σε τούτο το ποτάμι. - 35 -

Εδώ το φως - 1974 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας Ερμηνεία: Αντώνης Καλογιάννης Ερμηνεία: Αχιλλέας Κωστούλης Σε τούτα εδώ τα μάρμαρα κακιά σκουριά δεν πιάνει μηδέ αλυσίδα στου Ρωμιού και στ αγεριού το πόδι Εδώ το φως εδώ ο γιαλός χρυσές γαλάζιες γλώσσες στα βράχια ελάφια πελεκάν τα σίδερα μασάνε. - 36 -

Ειρήνη - 1985 Μουσική: Σπύρος Σαμοΐλης Τ όνειρο του παιδιού τ όνειρο της μάνας είναι η Ειρήνη Ειρήνη. Τα λόγια της αγάπης κάτ από τα δέντρα είναι η ειρήνη, η ειρήνη. Ο πατέρας που γυρνάει τ απόβραδο μ ένα φαρδύ χαμόγελο στα μάτια είναι η ειρήνη η ειρήνη. Ειρήνη είναι ένα ποτήρι, ένα ποτήρι με γάλα ζεστό κι ένα βιβλίο μπροστά στο παιδί, στο παιδί που ξυπνάει. Αδέρφια μου, μες στην ειρήνη διάπλατα ανασαίνει όλος ο κόσμος με όλα τα όνειρά του, δώστε τα χέρια αδέρφια μου αδέρφια μου, αυτό είναι ειρήνη αυτό είναι ειρήνη, ΕΙΡΗΝΗ. - 37 -

Ένα κρεβάτι εκστρατείας - 1983 & Ναζίμ Χικμέτ Μουσική: Μάνος Λοΐζος Ερμηνεία: Μάνος Λοΐζος Είναι το κρεβάτι του Ένα κρεβάτι εκστρατείας Από δω κάθε πρωινό Ξεκίναε για τον δρόμο του Εδώ κάθε βραδάκι Έβγαζε τα βρεμένα του παπούτσια Στο προσκεφάλι του Είναι αραδιασμένα τα βιβλία του Ανοίγω ένα ένα τούτα τα βιβλία Πάνου στις αράδες Βλέπεις τις αυλακιές από τα χέρια του Τ ασπρο βουρτσάκι των δοντιών Και το σαπούνι κάτασπρο Απάνου στο περβάζι του παράθυρου Είναι δικά του Η ναυτικιά του μπλε φανέλα Με τα μανίκια δίχως χέρια Σταυρωτά στο στήθος Είναι απλωμένη στο κρεβάτι Είναι το κρεβάτι του Ένα κρεβάτι εκστρατείας Το γκρίζο Κυριακάτικο κασκέτο του Κρέμεται εκεί στον τοίχο Κι ένα εισιτήριο κατακαίνουριο του τραίνου Βλέπεις να σέρνεται στο πάτωμα αφημένο. - 38 -

Επιτύμβιο - 1974 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας Ερμηνεία: Γλυκερία Το παλληκάρι που `πεσε με ορθή την κεφαλή του δεν το σκεπάζει η γης ογρή σκουλήκι δεν τ αγγίζει Φτερό στη ράχη του ο σταυρός κι όλο χυμάει τ αψήλου και σμίγει τους τρανούς αϊτούς και τους χρυσούς αγγέλους. - 39 -

Ερχόταν η άνοιξη - 1977 Μουσική: Σπύρος Σαμοΐλης Ερμηνεία: Μάρω Λύτρα Α Ἐρχόταν ἡ Ἄνοιξη καθόταν στὸ σκουριασμένο ντεπόζιτο τῆς αὐλῆς μας καὶ κουνούσε τὰ πόδια της. Κι εἶταν ἕνα χαμόγελο στὸν ἀέρα, ἕνα μεγάλο παράνομο χαμόγελο, ἀντιφεγγίζοντας ἀπὸ μάτια σὲ μάτια, ἀντιφεγγίζοντας ἀπὸ στόμα σὲ στόμα Ἐτοῦτο τὸ χαμόγελο τοῦ προλετάριου. Ἕνα παράνομο χαμόγελο ἀντιφεγγίζοντας ἀπὸ μάτια σὲ μάτια, ἀπὸ στόμα σὲ στόμα, ἀπὸ ὄνειρο σὲ ὄνειρο ἕνα παράνομο χαμόγελο, σιωπηλό, πιὸ σιωπηλό ἀπ τὸ σπίρτο ποὺ ἀγγίζει τὸ φιτίλι. Ἐτοῦτο τὸ χαμόγελο τοῦ κόσμου. - 40 -

Έτσι μικρό ήταν τ όνειρό μας - 1979 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη & Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου Έτσι μικρό ήταν τ όνειρό μας. Μα τούτο τ όνειρο ήταν τ όνειρο όλων των πεινασμένων και των αδικημένων. Κι οι πεινασμένοι ήταν πολλοί κι οι αδικημένοι ήταν πολλοί και τ όνειρο μεγάλωνε σιγά σιγά. Μεγάλωνε πάντοτε το ίδιο στρογγυλό σαν το ψωμί και το ίδιο στρογγυλό και σαν τον ήλιο και το ίδιο στρογγυλό και σαν τη γη και το ίδιο στρογγυλό σαν τον ορίζοντα. Ετούτο τ όνειρο των πεινασμένων, τ όνειρο των αδικημένων όλου του κόσμου. - 41 -

Έφυγες - 1972 Μουσική: Νίκος Μαμαγκάκης Ερμηνεία: Μαρία Δουράκη Συννεφιάζει χαμηλά, όπου να `ναι πάει να βρέξει, κι ένας ίσκιος μου μιλά, μοναχά μια λέξη. Έφυγες και τα πουλιά, τα πουλιά, φύγαν μαζί σου. Τα παλιά μας τα φιλιά σε καλούν, θυμήσου... Το παράθυρο κλειστό απομένει ακόμα, ακόμα. Σιωπηλό αναφιλητό στης ερημιάς το στόμα. - 42 -

Έχεις ακόμα να κλάψεις πολύ - 1975 Μουσική: Χρήστος Λεοντής Ερμηνεία: Γιάννης Ρίτσος Τώρα το δέντρο σε κοιτάει κατάματα μέσα απ τα φύλλα του, η ρίζα σου δείχνει όλο το δρόμο της, εσύ κοιτάς κατάματα τον κόσμο δεν έχεις τίποτα να κρύψεις. Τα χέρια σου είναι καθαρά, πλυμένα με το χοντρό σαπούνι του ήλιου, τα χέρια σου τ αφήνεις στο συντροφικό τραπέζι ξέσκεπα, τα εμπιστεύεσαι στα χέρια των συντρόφων σου. Η κίνησή τους είναι απλή, γεμάτη ακρίβεια. Κι όταν ακόμη βγάζεις μια τρίχα απ το σακάκι του φίλου σου, είναι σαν να βγάζεις ένα φύλλο απ το ημερολόγιο επιταχύνοντας το ρυθμό του κόσμου. Μ όλο που το ξέρεις πως έχεις ακόμη να κλάψεις πολύ ώσπου να μάθεις τον κόσμο να γελάει. - 43 -

Η αγιότητα πριν απ την αμαρτία Μουσική: Χαρίλαος Τρουβάς Ερμηνεία: Θοδωρής Τσάγγαρης Την αγιότητα πριν απ` την αμαρτία δεν την πιστεύω. Ανημπόρια τη λέω, δειλία τη λέω. Τ`αφιερώματα στους θεούς, προσχήματα για ν` αποφύγουμε τη δοκιμασία. Αόρατοι οι θεοί, δε δίνουν αποδείξεις. Πιθανόν αυτό να ζητάμε: όχι την ίδια την αγιότητα, έναν ίσκιο μονάχα να κρυφτούμε. Ωστόσο και τώρα θα` θελα να στο ξαναπώ: Την αγιότητα πριν απ` την αμαρτία δεν την πιστεύω. Τίποτα δεν πιστεύω. Δεν καταλαβαίνω τίποτα. (από τη Φαίδρα) - 44 -

Η δροσιά τ ουρανού Μουσική: Σάκης Τσιλίκης Ερμηνεία: Πάνος Κατσιμίχας Η δροσιά τ ουρανού στο μέτωπό σου οι αντιφεγγιές της θάλασσας στα μάτια σου. Περπάτησες βαθιά βαθιά στα φύκια περπάτησες ψηλά, ψηλά στα σύγνεφα. Ψάρια κι αστέρια, σπόροι και πουλιά είπαν τα μυστικά τους στη σιωπή σου. Δεν ξέρεις να τα ξαναπείς. Φυλάς το μυστικό τους μες στα μάτια σου. - 45 -

Η κυρά των αμπελιών - 1984 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Χορωδία Ερμηνεία: Κώστας Καμένος Κυρά των αμπελιών που σ είδαμε πίσω απ το δίχτυ του πευκόδασου να συγυρίζεις με το χάραμα τα σπίτια των αϊτών και των τσοπάνων. Πάνω στη φούστα σου ο Αυγερινός. Δύο αγουροξυπνημένες μέλισσες κρεμούσανε στ αυτιά σου σκουλαρίκια και τα πορτοκαλάνθη σου έφεγγαν τη μαύρη την καμένη στράτα. Κυρά μελαχρινή που η αντηλιά σου χρύσωσε τα χέρια σαν της Παναγιάς το κόνισμα πίσω από το χνούδι το σγουρό σπίθιζε το δροσό της νύχτας σα να μετάνιωσε λίγο προτού να σβήσει ο γαλαξίας και δέθηκε γιορντάνι στο λαιμό σου να χυθεί στη ζεστασιά του κόρφου σου. Κι ήταν η σιγαλιά πηχτή σαν γάλα και τ οργωμένο χώμα ευώδιαζε σαν εκκλησιά τη μέρα των βαγιώνε. Κυρά τρανή κι έβγαινε ο μπιστικός από τον ύπνο του καθώς που βγαίνει ο κάβουρας από το νερό στο περιγιάλι κι αστράφτει το νωπό καβούκι του γαλάζιο πρωινό με δυο κουκκίδες άστρα. Κυρά τρανή τι σιγανή της νεραντζιάς η πρώτη καλημέρα τι σιγανό το βήμα σου κι ανάσα του ψαριού πλάι στο φεγγάρι. Ά! τι χρυσάφι αφήνει η αχτίνα στη σταγόνα της δροσιάς όταν η Πούλια σου κρεμάει στο μέτωπο Τι σιγανό κουβεντολόι του μέρμηγκα μπροστά στης μαργαρίτας το ξωκλήσι Ά! τι χρυσάφι αφήνει η αχτίνα - 46 -

στη σταγόνα της δροσιάς όταν η Πούλια σου κρεμάει στο μέτωπο το εφτάκλωνο κλαδάκι της γαζίας. Πόση λουλουδόσκονη στριμώγνεται στης μέλισσας το σώμα για το μέλι. Πόση σιωπή μες τη καρδιά σου για τραγούδι. Δω πέρα σμίγει η νύχτα την αυγή σ άτρεμο ρίγος και σένα τα δυο σου χέρια δετά γύρω το γόνα της γαλήνης φέγγουν σάμπως δυο περιστέρια φως ασάλευτα πάνω απ το δάσος. - 47 -

Η πιο όμορφη θάλασσα - 1983 & Ναζίμ Χικμέτ Μουσική: Μάνος Λοΐζος Ερμηνεία: Μάνος Λοΐζος Η πιο όμορφη θάλασσα είναι αυτή που δεν την αρμενίσαμε ακόμα. Το πιο όμορφο παιδί δε μεγάλωσε ακόμα. Τις πιο όμορφες μέρες, τις πιο όμορφες μέρες μας, δεν τις ζήσαμε ακόμα. Δεν τις ζήσαμε ακόμα. Κι ό,τι πιο όμορφο, Κι ό,τι πιο όμορφο θα `θελα να σου πω, Δε στο `πα ακόμα, δε στο `πα ακόμα. - 48 -

Ήσουν καλός κι ήσουν γλυκός - 1960 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης Ερμηνεία: Νανά Μούσχουρη Ερμηνεία: Μαίρη Λίντα Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη Ερμηνεία: Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου Ερμηνεία: Νένα Βενετσάνου Ερμηνεία: Ειρήνη Παππά Ήσουν καλός κι ήσουν γλυκός κι είχες τις χάρες όλες, όλα τα χάδια του αγεριού, του κήπου όλες τις βιόλες. Το πόδι ελαφροπάτητο σαν τρυφερούλι ελάφι, πάταγε το κατώφλι μας κι έλαμπε σαν χρυσάφι. Νιότη απ τη νιότη σου έπαιρνα κι ακόμη αχνογελούσα, τα γερατειά δεν τρόμαζα, το θάνατο αψηφούσα. Και τώρα πού θα κρατηθώ, πού θα σταθώ, πού θάμπω, που απόμεινα ξερό δεντρί σε χιονισμένο κάμπο; Πώς θα γυρίσω μοναχή στο ερμαδιακό καλύβι; Έπεσε η νύχτα στην αυγή και το στρατί μού κρύβει. Ωχ, δεν ακούστηκε ποτές και δεν μπορεί να γίνει να καίγουνται τα χείλια μου και νάμαι μπρος στην κρήνη. - 49 -

Ήταν όμορφες εκείνες οι μέρες - 1979 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη & Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου Ήταν όμορφες εκείνες οι μέρες στις πλατείες των μαχαλάδων. Κάτι παιδιά ξυπόλητα με μπαλωμένα τα παντελόνια βγάζανε λόγους, μιλούσαν για το μέλλον. Κάτι παιδιά ξυπόλητα με μπαλωμένα τα παντελόνια ανοίγανε τα νευρικά τους χέρια, άνοιγαν μεγάλα παράθυρα στον ουρανό. - 50 -

Ήταν πικρές οι μέρες μας - 1979 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη & Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου Ήταν πικρές οι μέρες μας πολύ πικρές. Ο ίσκιος ενός κυπαρισσιού μετρούσε μέτρο το μέτρο όλον τον κόσμο. Καθ ένας κουβαλούσε στον ώμο του κι από `να πεθαμένο. Κάθε στιγμή κουβαλούσαμε το θάνατό μας στον ώμο μας. Όλο κι όλο τ όνειρό μας ήταν μικρό και στρογγυλό σαν ένα ψωμί, ήσυχο και λυπημένο σαν μια σταγόνα λάδι, νηστικό. Σαν πρώτη λέξη που αλλάζουν οι ανθρακωρύχοι λίγο πριν από την απεργία. Τ όνειρό μας μικρό και καλοκρυμμένο στην καρδιά μας σαν το χαρτάκι με την κομματική γραμμή κρυμμένο στο παπούτσι του προλετάριου. - 51 -

Θα σημάνουν οι καμπάνες - 1966 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γρηγόρης Μπιθικώτσης Ερμηνεία: Χορωδία Τερψιχόρης Παπαστεφάνου Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας Με τόσα φύλλα σου γνέφει ο ήλιος καλημέρα με τόσα φλάμπουρα λάμπει, λάμπει ο ουρανός και τούτοι μέσ τα σίδερα και κείνοι μεσ το χώμα. Σώπα όπου να `ναι θα σημάνουν οι καμπάνες. Αυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας. Κάτω απ το χώμα μες στα σταυρωμένα χέρια τους κρατάνε τις καμπάνας το σχοινί, προσμένουνε την ώρα, προσμένουν να σημάνουν την ανάσταση τούτο το χώμα είναι δικό τους και δικό μας δεν μπορεί κανείς να μας το πάρει Σώπα όπου να `ναι θα σημάνουν οι καμπάνες. - 52 -

Και να αδερφέ μου - 1975 Μουσική: Χρήστος Λεοντής Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης & Γιάννης Ρίτσος Ερμηνεία: Θανάσης Γκαϊφύλλιας & Λήδα Χαλκιαδάκη Και να αδερφέ μου που μάθαμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα, ήσυχα κι απλά. Καταλαβαινόμαστε τώρα δε χρειάζονται περισσότερα. Κι αύριο λέω θα γίνουμε ακόμα πιο απλοί. Θα βρούμε αυτά τα λόγια που παίρνουνε το ίδιο βάρος σ όλες τις καρδιές, σ όλα τα χείλη, έτσι να λέμε πια τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη. Κι έτσι που να χαμογελάνε οι άλλοι και να λένε: "Τέτοια ποιήματα σου φτιάχνω εκατό την ώρα". Αυτό θέλουμε κι εμείς. Γιατί εμείς δεν τραγουδάμε για να ξεχωρίσουμε, αδελφέ μου, απ τον κόσμο. Εμείς τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο. - 53 -

Καρτέρεμα - 1974 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη Ερμηνεία: Μαρία Δημητριάδη Ερμηνεία: Μαρία Ζώη Ερμηνεία: Κώστας Καμένος Ερμηνεία: Αντώνης Καλογιάννης Έτσι με το καρτέρεμα μεγάλωσαν οι νύχτες που το τραγούδι ρίζωσε και ψήλωσε σαν δέντρο Κι αυτοί μες απ τα σίδερα κι αυτοί μακριά στα ξένα κάνουν πικρό να βγάλουν το "αχ" και βγαίνει φύλλο λεύκας. - 54 -

Κατά τις λάμψεις πέρα - 1983 & Ναζίμ Χικμέτ Μουσική: Μάνος Λοΐζος Ερμηνεία: Μάνος Λοΐζος Κατά τις λάμψεις πέρα Εκεί τραβάει Η άσφαλτος στρωμένη τούτη η στράτα Τις αγελάδες τα καμιόνια Τις μπαρκάρουν τρεις Ήρεμος τραμπαλίζεται Ο λαιμός τους και βαρύς Τρεις τρεις μες στα καμιόνια Τις μπαρκάρουνε τις αγελάδες Πιτσιλωτές, πυρόξανθες ή μαύρες Μα να τους εξηγήσεις δεν μπορεί Γλώσσα καμία Πως είν μεσάνυχτα Και πως τις πάνε στα σφαγεία. - 55 -

Κι έρχομαι μοναχά να σ αγκαλιάσω - 1975 Μουσική: Χρήστος Λεοντής Ερμηνεία: Τάνια Τσανακλίδου Κι έρχομαι μοναχά να σ αγκαλιάσω και να κλάψω αδελφέ μου, όπως ο ερωτευμένος που γυρνάει από χρόνια στην καλή του, και μ ένα του φιλί, της λέει όλα τα χρόνια που περίμενε, κι όλα τα χρόνια που τους περιμένουν, πέρα απ το φιλί τους. ΑΠΑΓΓΕΛΕΙ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ Η καρδιά μου είναι τώρα ένα φαρδύ χωματένιο τσουκάλι, που μπήκε πολλές φορές στη φωτιά, που μαγείρεψε χιλιάδες φορές για τους φτωχούς για τους ξωμάχους, για τους περατάρηδες για τους εργάτες και για τις πικρές μανάδες τους, για τον πεινασμένο ήλιο, για τον κόσμο ναι για όλο τον κόσμο ένα φτωχό, καπνισμένο μαυρισμένο τσουκάλι, που κάνει καλά τη δουλειά του. Και τούτο το τσουκάλι βράζει, βράζει τραγουδώντας. - 56 -

Κι όχι να πείτε - 1975 Μουσική: Χρήστος Λεοντής Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης Προλογίζει ο ποιητής. Τότες βγάζαν λόγους στις ξύλινες εξέδρες, στα μπαλκόνια, φωνάζαν τα ραδιόφωνα, ξανάλεγαν τους λόγους. Πίσω απ τις σημαίες κρυβόταν ο φόβος, μέσα στα τύμπανα αγρυπνούσαν οι σκοτωμένοι. Κανείς δεν καταλάβαινε τίποτα. Οι σάλπιγγες μπορεί να δίναν το ρυθμό στα βήματα, δε δίναν το ρυθμό στη καρδιά. Ψάχναμε το ρυθμό. Εμείς αγρυπνούσαμε, μαζεύαμε τη σκόρπια βουή των δρόμων, μαζεύαμε τα σκόρπια βήματα, βρίσκαμε το ρυθμό, τη καρδιά τη σημαία. Λοιπόν δεν είναι ανάγκη να φωνάξω για να με πιστέψουν, να πουν: " Όποιος φωνάζει έχει το δίκιο". Εμείς το δίκιο το `χουμε μαζί μας και το ξέρουμε. Κι όσο σιγά κι αν σου μιλήσω, ξέρω πως θα με πιστέψεις. Συνηθίσαμε στη σιγανή κουβέντα στα κρατητήρια, στις συνεδριάσεις, στη συνωμοτική δουλειά της κατοχής. Συνηθίσαμε στα μικρά σταράτα λόγια πάνω απ το φόβο και πάνω απ τον πόνο. Ημέρα, ώρα, σύνθημα, στις τρομερές μουγκές γωνιές της νύχτας, στις διασταυρώσεις του χρόνου που μια στιγμή τις φώτιζε ο προβολέας του μέλλοντος. Βιαστικά λόγια, μια μικρή περίληψη της ζωής, τα κύρια σημεία μονάχα, γραμμένα στο κουτί των τσιγάρων ή σ ένα τόσο δα χαρτί κρυμμένο στο παπούτσι ή στο στρίφωμα του σακακιού μας. Ένα μικρό χαρτί σαν ένα μεγάλο γεφύρι πάνω απ το θάνατο. Α, βέβαια όλα τούτα θα πουν, δεν είναι τίποτα. Όμως εσύ αδερφέ μου ξέρεις πως από τούτα τα απλά λόγια, από τούτες τις απλές πράξεις, από τούτα τα απλά τραγούδια μεγαλώνει το μπόι της ζωής, μεγαλώνει ο κόσμος, μεγαλώνουμε... Κι όχι να πείτε που `κανα και τίποτα σπουδαίο, μόνο που πέρασα κι ακούμπησα στον ίδιο τοίχο π ακουμπήσατε. Κι όχι να πείτε που `κανα και τίποτα σπουδαίο, μόνο που φόρεσα τις ίδιες χειροπέδες που φορέσατε. Κι όχι να πείτε που `κανα και τίποτα σπουδαίο, μόνο που πόνεσα μαζί σας κι ονειρεύτηκα μαζί σας. Μόνο που σε βρήκα και με βρήκες και με βρήκες σύντροφε. - 57 -

Κίτρινο φθινόπωρο - 1992 Μουσική: Σπήλιος Μεντής Ερμηνεία: Λουκιανός Κηλαηδόνης Ερμηνεία: Γιοβάννα Κίτρινο φθινόπωρο, κίτρινη η καρδιά μου όσα χθες εφτέρωναν, τώρα πέφτουν χάμω. Στο καφενεδάκι μας κίτρινη κι η γρίλια στο ποτήρι ανέγγιχτη έλιωσε η βανίλια. Ένα φίλο κίτρινο έχεις για ρολόι κίτρινη ώρα έρχεται για το φτωχολόι. Τρεις εργάτες πέρασαν κάτω απ τις μαρκίζες άκου αυτά τα βήματα, πράσινες οι ρίζες. Τί να πούμε αγάπη μου, λόγια πια δε βρίσκω νιώθω το κατόπι μας το μεγάλο ίσκιο. Κίτρινο τ απόβραδο, κίτρινη ησυχία μες στη μνήμη ακούγεται κίτρινη ρομβία. Ένα φίλο κίτρινο έχεις για ρολόι κίτρινη ώρα έρχεται για το φτωχολόι. Τρεις εργάτες πέρασαν κάτω απ τις μαρκίζες άκου αυτά τα βήματα, πράσινες οι ρίζες. - 58 -

Κόκκινη κλωστή - 1975 Μουσική: Γιώργος Κοτσώνης Ερμηνεία: Κώστας Καμένος & Σάνια Κρυστάλλη Περνά περνά γυρνάει ο καιρός ροδάνι κόκκινη κλωστή δεμένη, ροδάνι κόκκινη κλωστή. Γέρνεις κυρά μου από ντουφέκι σε φλογέρα κύκλο κύκλο, σκαλίζουμε τσαμπιά σταφύλια στ αμπελιού τα ξερά κούτσουρα. Περνά περνά γυρνάει ο καιρός ροδάνι κόκκινη κλωστή δεμένη, ροδάνι κόκκινη κλωστή. Σκαλίζουμε το μπόι σου στα κυπαρίσσια και το σύγνεφο γίνεται σεντούκι με φλουριά και τα κυπαρισσόμηλα κεράσια. Κι εσύ κυρά με το νωπό στάχυ του Αποσπερίτη μες στο χέρι σου βλογάς την ερημιά του κάμπου και τις πετρωμένες βρύσες. - 59 -

Κοράλλια και μαργαριτάρια - 2004 Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος Ερμηνεία: Κώστας Θωμαΐδης Κι αλήθεια, δεν είναι λίγες οι φορές που ανακαλύπτω εκεί στο βάθος του πνιγμού κοράλλια και μαργαριτάρια και θησαυρούς ναυαγισμένων φίλων. Μονάχα που δεν ξέρω να τα δώσω, μονάχα που δεν ξέρω αν μπορούν να τα πάρουν. Κοράλλια και μαργαριτάρια και θησαυρούς ναυαγισμένων πλοίων. - 60 -

Κουβέντα με ένα λουλούδι - 1974 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη Ερμηνεία: Ελένη Βιτάλη Ερμηνεία: Αφροδίτη Μάνου Ερμηνεία: Αχιλλέας Κωστούλης Ερμηνεία: Κώστας Καμένος Κυκλαδινό κυκλάμινο στου βράχου τη σχισμάδα πού βρήκες χρώματα κι ανθείς πού μίσχο και σαλεύεις Μέσα στο βράχο σύναξα το γαίμα στάλα στάλα μαντήλι ρόδινο έπλεξα κι ήλιο μαζεύω τώρα. - 61 -

Κουδούνια Μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης Ερμηνεία: Δήμητρα Γαλάνη Όλος ο κόσμος γέμισε λουλούδια και πουλιά κι ο κάμπος κουδουνίζει απ τις χαρούμενες φωνές τους Κουδούνια στους λαιμούς των γαϊδουριών κουδούνια στ αυτιά του ήλιου κουδούνια στην άκρη των φύλλων κουδούνια στις πλεξούδες των κοριτσιών Όλα χορεύουνε στο φως και κουδουνίζουν κι ο παππούς βγήκε στη λιακάδα να πλέξει με χλωρά κλαδιά μικρά μικρά καλάθια για να μαζέψει κούμαρα κι αυγά περιστεριών Όλος ο κόσμος γέμισε λουλούδια και πουλιά. - 62 -

Λαός - 1974 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας Ερμηνεία: Μαρία Δημητριάδη Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη Κωστούλης Φωνητικά: Πέτρος Πανδής & Αφροδίτη Μάνου & Αχιλλέας Μικρός λαός και πολεμά δίχως σπαθιά και βόλια για όλου του κόσμου το ψωμί το φως και το τραγούδι Κάτω απ τη γλώσσα του κρατεί τους βόγγους και τα ζήτω κι αν κάνει πως τα τραγουδεί ραγίζουν τα λιθάρια. - 63 -

Λίγα γαρούφαλα - 1983 & Ναζίμ Χικμέτ Μουσική: Μάνος Λοΐζος Ερμηνεία: Μάνος Λοΐζος Λίγα γαρούφαλα απομένουνε στις γλάστρες Στον κάμπο θα `χουν κιόλας οργώσει τη γης Ρίχνουν το σπόρο Έχουν μαζέψει τις ελιές Όλα ετοιμάζονται για το χειμώνα Κι εγώ γεμάτος απ την απουσία σου Φορτωμένος με την ανυπομονησία των μεγάλων ταξιδιών Περιμένω σαν αγκυροβολημένο φορτηγό μέσα στην Προύσα. - 64 -

Λιγνά κορίτσια - 1974 Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης Ερμηνεία: Άννα Βίσση Λιγνά κορίτσια στο γιαλό μαζεύουνε τ αλάτι σκυφτά πολύ, πικρά πολύ το πέλαο δεν το βλέπουν Κ ένα πανί, λευκό πανί, τους γνέφει στο γαλάζιο κι απ το που δεν το αγνάντεψαν μαυρίζει απ τον καημό του - 65 -

Λιόγερμα Μουσική: Σπήλιος Μεντής Ερμηνεία: Γιοβάννα Φλογισμένο λιόγερμα βάφει το χωράφι τζάμι και τριαντάφυλλο τζάμι και χρυσάφι. Κάτι τρέμει αμίλητο στον αγέρα κάτι μακρινό χαμόγελο κρύφιο μονοπάτι κάτι τρέμει αθώρητο ίσκιος φως και απάτη ρόδινο ένα σύννεφο με χρυσό χαγιάτι. Τα παιδιά ξυπόλυτα με πανένια μπάλλα τα παιχνίδια πάψανε και κοιτάζουν άλλα. Κάτι τρέμει αμίλητο στον αγέρα κάτι μακρινό χαμόγελο κρύφιο μονοπάτι κάτι τρέμει αθώρητο ίσκιος φως και απάτη ρόδινο ένα σύννεφο με χρυσό χαγιάτι. - 66 -

Λοιπόν παιδιά μου - 1975 Μουσική: Χρήστος Λεοντής Ερμηνεία: Τάνια Τσανακλίδου & Βασίλης Μπάρνης Λοιπόν παιδιά μου συλλογιέμαι τώρα να βρω μια λέξη να ταιριάζει στο μπόι της λευτεριάς. Μήτε πιο ψηλή μήτε πιο κοντή. ( Χ2 ) Λοιπόν παιδιά μου συλλογιέμαι τώρα να βρω μια λέξη να ταιριάζει στο μπόι της λευτεριάς. Το περίσσιο είναι ψεύτικο, το λιγοστό είναι ντροπαλό κι εγώ δεν το χω σκοπό να καμαρώσω για τίποτα πιότερο, για τίποτα λιγότερο από άνθρωπος. Λοιπόν παιδιά μου συλλογιέμαι τώρα να βρω μια λέξη να ταιριάζει στο μπόι της λευτεριάς. Θα βρούμε το τραγούδι μας, καλά πάμε, ( Χ2 ) θα βρούμε το τραγούδι μας. Λοιπόν παιδιά μου συλλογιέμαι τώρα να βρω μια λέξη να ταιριάζει στο μπόι της λευτεριάς. ( Χ2 ). - 67 -

Μ όλη μου τη φωνή - 1976 & Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος Ερμηνεία: Μαρία Δημητριάδη Μεις, με τη δόξα, θα λογαριαστούμε αλλιώς δικιά μας δα κι αυτή έχει λάχει ας γίνει για όλους μας ένα μνημείο κοινό ο σοσιαλισμός που εδραιώσαμε στη μάχη. Απόγονοι, ελέγξετε καλά τα λεξικά σας : μες απ τη Λήθη θ αναδυθούν φάσματα λέξεις σαν αυτές : «πορνεία», «φυματίωση», «αποκλεισμός», όχι άλλες. Για σας, τους σβέλτους και γερούς, για δες, ο ποιητής έγλειψε με τη γλώσσα των πλακάτ τις φθισικές ροχάλες. Όσο μακραίνει των χρόνων η ουρά, τόσο θα μοιάζω με τ απολιθωμένα εκείνα τέρατα. Άντε, λοιπόν, συντρόφι, να τη διαβούμε πιο γοργά όση ζωή μας μένει με πεντάχρονα. Τα γραφτά μου κέρδος δε μου φεραν ούτε ένα ρούβλι για μισό, ούτε, βεβαίως, από μαόνι έπιπλα λεία, κι εξόν από φρεσκοπλυμένο ένα πουκάμισο, λόγω τιμής δεν έχω τίποτ άλλο χρεία. Όταν θα παρουσιαστώ στου φωτεινού σας μέλλοντος την κεντρική επιτροπή θα ρθω, πάνω απ τη συμμορία της ποίησης των πλεονεχτών και σαλταδόρων, σείων σα μπολσεβίκικη ταυτότητα - 68 -

κομματική, τους εκατό τόμους μαζί όλως μου των κομματικών βιβλίων. - 69 -

Μαγιακόφσκι - 1977 Μουσική: Σπύρος Σαμοΐλης Ερμηνεία: Χορωδία Ἄ, Μαγιακόφσκι, Μαγιακόφσκι, τρέξε, τρέξε, πρόφτασε πῶς νὰ τὸν πεῖ κανείς μονάχος του τοῦτον τὸν ἄνεμο ντελάλης μὲ ντελάλη, σάλπιγγα μὲ τύμπανο, ντελάλης, ἕνας ντελάλης ὄρθιος στὴν κορφὴ πανύψηλου βουνοῦ χειρονομεῖ, φωνάζει, κραυγάζει ἕνα χαρούμενο ἄγγελμα στὸν κόσμο πνίγεται ἀπὸ τὴ χαρά του, λαχανιάζει χειρονομεῖ, φωνάζει, κλαίει, ο ἄνεμος παίρνει τὴ φωνή του δὲν ἀκούγεται χρειάζονται χιλιάδες στόματα μαζί, χιλιάδες σάλπιγγες φωνάζει δίνει σινιάλα μὲ τὰ χέρια του, ἀνεμίζει ἕνα μεγάλον οὐρανό, ἕνα σύγνεφο, μιὰ κόκκινη παντιέρα, ὁ ἄνεμος μπλέκει τὶς χειρονομίες του δὲν ξεχωρίζουν τὰ σινιάλα, οἱ ἄνθρωποι κλαῖνε ἀπ τοὺς νεκρούς δὲν καλοβλέπουν ὁ ἄνεμος τοὺς στεγνώνει τὰ βρεγμένα τσίνορα λάμπουν τὰ μάτια του, ὁ ἄνεμος τινάζει πίσω τὸ σακκάκι του σημαῖα φουσκώνει τὸ πουκάμισό του σὰν πανὶ καραβιοῦ μεσοπέλαγα ἀναστατώνει τὰ μαλλιά του σὰν τὸ καπνὸ τοῦ καραβιοῦ πού σφιρίζει σιμώνοντας τὸ μέγα λιμάνι ἐνῶ τὸ φῶς ἀνεβαίνει ἀπ τὰ τέσσερα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντα κι οἱ σάλπιγγες σημαίνουν ἐγερτήριο στὴν Κόκκινη Πλατεία τῆς Μόσχας κι οἱ λαοὶ ἀνεμίζουν τὶς σημαῖες τους στὶς προκυμαῖες. Ἄ, τρέξε Μαγιακόφσκι νὰ τὸν πούμε αὐτὸ τὸν ἄνεμο. Τρέξε, Σικελιανέ, τρέξε Ἀραγκόν, τρέξε Νερούντα τρέξε Ναζὶμ Χικμὲτ νὰ τραγουδήσουμε τοῦτον τὸν ἄνεμο. - 70 -