Κ Α Τ Ε Π Ε Ι Γ Ο Υ Σ Α ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα 24 Ιανουαρίου 1994 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Κ Α Τ Ε Π Ε Ι Γ Ο Υ Σ Α ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα 24 Ιανουαρίου 1994 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αρ. Πρωτ. 1008453/65/Α0012 ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΦΟΡ/ΓΙΑΣ & ΔΗΜ. ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΠΟΛ 1016 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΤΜΗΜΑ Α Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10 Ταχ. Κωδ. : 10184 ΑΘΗΝΑ Πληροφορίες : Τηλέφωνο : 3477166 (Εσωτ. 143, 144, 145, 148) ΘΕΜΑ : Οδηγίες για την παραλαβή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων οικον. έτους 1994. Σχετικά με το παραπάνω θέμα, σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την παραλαβή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων οικον. έτους 1994. Οδηγίες για την κωδικογράφηση αυτών, καθώς και για τη διαδικασία αποστολής τους στο ΚΕΠΥΟ, θα επακολουθήσει νεώτερη διαταγή μας. ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΑΡΑΛΑΒΗ - ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ 1. Οι υπάλληλοι που θα παραλαμβάνουν τις δηλώσεις πρέπει να προβαίνουν σε ενα προκαταρτικό έλεγχο, για να εξακριβώσουν αν οι ενδείξεις κάθε δήλωσης έχουν συμπληρωθεί σωστά και αν έχουν επισυναφθεί τα σχετικά δικαιολογητικά που αναφέρονται στα δηλωθέντα εισοδήματα, στις ιδιότητες ή καταστάσεις που επικαλείται ο φορολογούμενος για να έχει φορολογική ελάφρυνση κ.λ.π Ειδικότερα θα προσέχουν : α) Αν τα στοιχεία του υποχρέου του πίνακα 1 είναι πλήρη και έχουν συμπληρωθεί σωστά όταν υποβάλλονται δηλώσεις στις οποίες τα στοιχεία αυτά δεν είναι προεκτυπωμένα. 1

β) Αν τα ποσά των εισοδημάτων που δηλώνονται είναι γραμμένα στις στήλες των οικείων ενδείξεων της δήλωσης και βρίσκονται σε αντιστοιχία με τα αναλυτικά στοιχεία που, τυχόν, συνυποβάλλονται με αυτήν. γ) Αν η δήλωση φέρει την υπογραφή του υποχρέου και της συζύγου του, στην περίπτωση που δηλώνονται και δικά της εισοδήματα ή δαπάνες. Για το θέμα της υπογραφής των δηλώσεων απο το λογιστή κτλ, σας θυμίζουμε τα ακόλουθα : Υπογραφή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) απο τον προϊστάμενο του λογιστηρίου ή, επι παραλείψεως υπογραφής του λογιστή, η συμπλήρωση της σχετικής υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 απο το φορολογούμενο, απαιτείται μόνο εφόσον στη δήλωση συμπεριλαμβάνονται εισοδήματα : α) του πίνακα 8 (εισόδημα απο εμπορικές επιχειρήσεις) β) του πίνακα 9 (εισόδημα απο γεωργικές επιχειρήσεις) γ) του πίνακα 10 (εισόδημα απο ελευθέρια επαγγέλματα) εκτός των κωδικών αριθμών 503-504, 505-506, 507-508 και όσων απο τα εισοδήματα των κωδικών αριθμών 501-502 οι δικαιούχοι των, κατά τις ισχύουσες διατάξεις του Κ. Β. Σ., δεν αποκτούν την ιδιότητα του επιτηδευματία. δ) του πίνακα 11 μόνο για ποσά φόρων που συναρτώνται με εισοδήματα των πινάκων 8, 9 και 10 για τα οποία συντρέχει τέτοια υποχρέωση, όπως αναφέρεται παραπάνω. 2 Στις περιπτώσεις που διαπιστώνονται λάθη ή παραλείψεις, πρέπει αυτά να διορθωθούν απο τον ίδιο το φορολογούμενο κατά την παραλαβή της δήλωσης. Οταν η δήλωση υποβλήθηκε ταχυδρομικά ή απο τρίτο πρόσωπο ή τα λάθη και οι παραλείψεις διαπιστωθούν, μετά απο την απομάκρυνση του φορολογουμένου απο τη Δ. Ο. Υ., πρέπει να προσκληθεί (με κάθε πρόσφορο μέσο) ο φορολογούμενος για τη διόρθωση των λαθών ή τη συμπλήρωση τυχόν ελλείψεων που υπάρχουν στη δήλωση. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγραφου 2 του άρθρου 50 του ν.δ. 3323/1955 ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας κατά τον υπολογισμό και την εκκαθάριση του φόρου δε λαμβάνει υπόψη λέξεις, ποσά και αριθμούς που έχουν αναγραφεί στις ενδείξεις της ετήσιας δήλωσης του υπόχρεου και συνεπάγονται τη διενέργεια μειώσεων ή εκπτώσεων του εισοδήματος ή του φόρου ή διαμορφώνουν 2

την ετήσια τεκμαρτή δαπάνη, εφόσον δε συνυποβάλλονται απο τον υπόχρεο τα νόμιμα στοιχεία που αποδεικνύουν άμεσα τη συνδρομή των προϋποθέσεων, με βάση οσα ορίζονται στις κείμενες διατάξεις. Αριιθμητικά λάθη στις αθροίσεις και στις μεταφορές, καθώς και αναριθμητισμοί, που αφορούν στην ορθή συμπλήρωση της ετήσιας δήλωσης του υποχρέου διορθώνονται οίκοθεν απο το προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας με βάση τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του. Παράδειγμα : Εστω οτι τα καθαρά κέρδη απο ατομική επιχείρηση με βιβλία (Γ κατηγορίας) ή οι καθαρές αμοιβές απο την παροχή ατομικώς υπηρεσιών ελευθερίου επαγγέλματος, με βάση τα συμπληρωματικά στοιχεία, είναι δρχ 2.150.000 και στις ενδείξεις 401-402 ή 461-462 ή 501-502 αντίστοιχα της δήλωσης, αναγράφονται εσφαλμένα κέρδη ή αμοιβές δρχ 1.250.000 ή 2.510.000 ή οποιοδήποτε άλλο ποσό ή δεν αναγράφεται σχετικό ποσό. Σ'αυτήν την περίπτωση θα γίνει η διόρθωση ή η εγγραφή στο σωστό ποσό των 2.150.000 δρχ, αφου προηγουμένως βεβαιωθείτε οτι η εγγραφή ή η παράλειψη αυτή του φορολογουμένου δεν οφείλεται σε συνεκτίμηση άλλων διατάξεων που δικαιολογούν την ενέργεια ή την παραλειψή του αυτή, επικοινωνώντας με τον ίδιο για να διευκρινισθεί η περίπτωση αυτή. Σε κάθε περίπτωση, η ενημέρωση του φορολογουμένου, πριν απο τις οποιεσδήποτε διορθώσεις - εγγραφές στη δήλωση κρίνεται απαραίτητη στις σοβαρές περιπτώσεις και όπου υπάρχουν αμφιβολίες για την ισχύ των διατάξεων των οικείων νόμων και των σχετικών διαταγών. Σημειώνεται οτι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 της 1156748/2115/Α0012/ΠΟΛ 1390 απο 28 Δεκεμβρίου 1993 απόφασης του Υπ. Οικονομικών, οι δηλώσεις που υποβάλλονται χωρίς την υπογραφή των υποχρέων (και της συζύγου αν δηλώνονται εισοδήματα και αυτής), θεωρούνται οτι δεν έχουν υποβληθεί. Οι δηλώσεις αυτές θεωρούνται οτι έχουν υποβληθεί νομίμως, εφόσον τις υπογράφει ο φορολογούμενος ή τα πρόσωπα που έχουν τη σχετική εξουσιοδότηση μέσα σε προθεσμία 10 ημερών απο την πρόκλησή τους με έγγραφο του αρμόδιου υπαλλήλου το οποίο αποστέλλεται με απόδειξη. Μετά τις εργασίες αυτές θα υπογραφεί η δήλωση απο τον υπάλληλο που την παρέλαβε και στην οικεία ένδειξη θα τεθεί η σφραγίδα του. 3

3. Αμέσως, μετά την παραλαβή όλες οι δηλώσεις θα καταχωρούνται στο προσωρινό βιβλίο μεταγραφής δηλώσεων για να λάβουν αύξοντα αριθμό, χωρίς να γίνεται διάκριση σε θετικές και αρνητικές. Ο αριθμός του προσωρινού βιβλίου μεταγραφής δηλώσεων, θα μεταφερθεί και θα γραφεί στην ένδειξη "Αριθμός δήλωσης" που βρίσκεται στο ανω δεξιό μέρος της πρώτης σελίδας της δήλωσης. Ο αριθμός που θα γραφεί στη δήλωση, για λόγους τεχνικούς, πρέπει να αποτελείται απο εξι (6) ψηφία και θα συμπληρώνεται ως εξής : Στο τετραγωνίδιο της οικείας ένδειξης θα γραφεί, ως πρώτο ψηφίο, ο αριθμός που χαρακτηρίζει το γραφείο εισοδήματος κάθε Δ Ο. Υ., δηλαδή 1 αν στην Υπηρεσία τηρείται ενα βιβλίο μεταγραφής δηλώσεων για όλα τα γραφεία ή λειτουργεί μόνο ένα γραφείο. Τα υπόλοιπα πέντε (5) ψηφία θα είναι ο αριθμός του προσωρινού βιβλίου μεταγραφής των δηλώσεων και τόσα μηδενικά πριν απο αυτόν, ώστε μαζί με τον αριθμό του γραφείου να είναι εξι (6) ψηφία. Για καλύτερη κατανόηση των ανωτέρω παραθέτουμε τα ακόλουθα παραδείγματα : α) Εστω οτι στη Δ. Ο. Υ., τηρείται ενα βιβλίο μεταγραφής δηλώσεων (που σημαίνει οτι λειτουργεί ένα γραφείο εισοδήματος ή περισσότερα αλλά τηρείται ενα μόνο βιβλίο) και οτι η δήλωση έχει λάβει στο βιβλίο μεταγραφής αύξοντα αριθμό 83, τότε ο αριθμός που θα αναγραφεί στην οικεία ένδειξη της δήλωσης θα είναι 100083. Δηλαδή αποτελείται απο τον αριθμό ενα (1) του γραφείου τον αριθμό που έχει λάβει η δήλωση στο γραφείο μεταγραφής και τόσα μηδενικά πριν απο αυτόν, ώστε μαζί με το πρώτο ψηφίο του γραφείου να είναι συνολικά εξι (6) ψηφία Αν η δήλωση έχει λάβει στο βιβλίο μεταγραφής 145 στην οικεία ένδειξη θα γραφεί ο αριθμός 100145. Αν η δήλωση στο βιβλίο μεταγραφής έχει αύξοντα αριθμό 3657 στην οικεία ένδειξη θα γραφεί ο αριθμός 103657 κτλ. β) Αν στη Δ Ο. Υ., λειτουργούν περισσότερα απο ενα γραφεία φορολογίας εισοδήματος και κάθε ενα απο αυτά τηρεί ιδιαίτερο προσωρινό βιβλίο μεταγραφής δηλώσεων, πράγμα που πρέπει να αποφεύγεται, τότε ως πρώτο ψηφίο της οικείας ένδειξης θα γράφεται ο αριθμός του γραφείου δηλαδή (1) για το Α γραφείο, (2) για το Β γραφείο κ.τ. λ., και τα υπόλοιπα ψηφία του αριθμού της δήλωσης, θα συμπληρώνονται όπως και ανωτέρω, στην περίπτωση που τηρείται ενα μόνο βιβλίο., 4

Η αναγραφή του ως ανω ενδεικτικού αριθμού του γραφείου έχει βασική σημασία γιατί μ'αυτόν επιτυγχάνεται η κατάρτιση ξεχωριστών για κάθε γραφείο χρηματικών καταλόγων, βιβλίων μεταγραφής δηλώσεων κτλ. Στις Δ. Ο. Υ., που λειτουργεί μηχανογραφικό σύστημα η καταχώρηση των δηλώσεων δε θα γίνεται χειρόγραφα στο βιβλίο μεταγραφής, αλλά με το μηχανογραφικό σύστημα. ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΔΗΛΩΘΕΝΤΩΝ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΩΝ ΠΙΝΑΚΩΝ ΤΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ Μετά την παραλαβή των δηλώσεων και την αριθμητική καταχώρησή τους στο βιβλίο μεταγραφής, οι δηλώσεις θα δοθούν σε υπαλλήλους για να τις ελέγξουν και να επιμεληθούν την κανονική συμπλήρωσή τους. Δηλαδή, για το αν έχουν μεταφερθεί σωστά στις οικείες ενδείξεις τα ποσά που προκύπτουν απο τα έγγραφα που επισυνάπτονται στη δήλωση και, ταυτόχρονα, για να συμπληρώσουν και τους κωδικούς αριθμούς στα οικεία τετραγωνίδια. Παράλληλα, θα παρατηρήσουν τυχόν ελλείψεις ή λάθη και θα επιμεληθούν τη διόρθωσή τους με τη διαδικασία που σημειώνεται στην παράγραφο 2 του πρώτου κεφαλαίου. Ιδιαίτερα, τονίζεται οτι ο έλεγχος αυτός έχει ουσιαστικό χαρακτήρα και θα πρέπει να γίνεται συστηματικά και με προσοχή, ώστε να αποφεύγεται η λανθασμένη συμπλήρωση των τετραγωνιδίων και λοιπών ενδείξεων της δήλωσης, γιατί πάνω στα στοιχεία αυτά στηρίζεται το μηχανογραφικό πρόγραμμα εκκαθάρισης των δηλώσεων. Μετά τον έλεγχο οι υπάλληλοι θα υπογράφουν τις δηλώσεις και θα θέτουν την σφραγίδα τους στις σχετικές ενδείξεις. Για τον ελεγχο και τη συμπλήρωση των ενδείξεων της δήλωσης, όπως και για τα απαραίτητα δικαιολογητικά που συνοδεύουν αυτή, παρέχονται λεπτομερείς οδηγίες στο φυλλάδιο οδηγιών, τις οποίες πρέπει να συμβουλεύονται τόσο οι φορολογούμενοι, οσο και οι αρμόδιοι υπάλληλοι. Σχετικά, παρέχουμε συμπληρωματικά και τις ακόλουθες οδηγίες. 1. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 1 (στοιχεία φορολογουμένων) 5

Τα στοιχεία των ενδείξεων του πίνακα αυτού πρέπει να είνα πλήρη, καθαρογραμμένα με κεφαλαία γράμματα και συμπληρωμένα σωστά, ιδιαίτερα για τις χειρόγραφες δηλώσεις, ως και αυτές των οποίων τα προεκτυπωμένα στοιχεία μεταβλήθηκαν ή συμπληρώθηκαν. Ο έλεγχος των στοιχείων αυτών, για την κανονική συμπλήρωσή τους, πρέπει να γίνεται αρχικά απο τους υπαλλήλους που θα παραλαμβάνουν τις δηλώσεις απο τους φορολογούμενους. Ιδιαίτερα τονίζονται τα εξής, για τις χειρόγραφες δηλώσεις και εκείνες που έχουν διορθώσεις στα προεκτυπωμένα στοιχέια : α) Το ΕΠΩΝΥΜΟ του φορολογουμένου (υπόχρεου και της συζύγου του) πρέπει να είναι γραμμένο ολόκληρο. Το όνομά του πρέπει να είναι γραμμένο με 6 τουλάχιστον γράμματα, ενω το πατρώνυμο ή το όνομα του συζύγου τουλάχιστον με 3 γράμματα, π.χ. ο φορολογούμενος Βυζάντιος Αλέξανδρος του Περικλή, πρέπει να γράψει τις σχετικές ενδείξεις τουλάχιστον, ΒΥΖΑΝΤΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝ. ΠΕΡ. Στις περιπτώσεις φορολογουμένων γυναικών που βρίσκονται σε χηρεία ή σε διάσταση εφόσον δεν έχουν απωλέσει το επώνυμο του πρώην ή σε διάσταση συζύγου τους, πρέπει να αναφέρεται πρώτα το πατρικό τους επώνυμο και να ακολουθεί μετά μια παύλα (-) το επώνυμο του συζύγου τους. β) Ο αριθμός του ΤΑΧ. ΚΩΔ., είναι απαραίτητος και σε περίπτωση που δεν είναι γνωστός, πρέπει οι φορολογούμενοι να τον αναζητούν απο τις υπηρεσίες των ΕΛ. ΤΑ., ή άλλες δημόσιες υπηρεσίες. γ) Ο αριθμός αστυνομικής ταυτότητας να γράφεται πλήρης (γράμματα και αριθμός). δ) Η συμπλήρωση των στοιχείων της συζύγου πρέπει να έχει γίνει με προσοχή και σύμφωνα με τις υπάρχουσες ενδείξεις. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται η συμπλήρωση του πατρικού επωνύμου, που πρέπει να γράφεται όπως χρησιμοποιείται απο τη σύζυγο και οχι όπως χρησιμοποίειται απο τον πατέρα της π.χ. ο υπόχρεος ονομάζεται Ιωακειμίδης Αθανάσιος, η σύζυγός του Αγγελική και ο πατέρας της Αθανασιάδης Αριστείδης. Στην ένδειξη (ΠΑΤΡΙΚΟ ΕΠΩΝΥΜΟ) πρέπει να γραφεί "ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ", όπως δηλαδή το χρησιμοποιεί η σύζυγος και οχι "ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ", όπως το χρησιμοποιεί ο πατέρας της. Αν κατά την προσφώνησή της εκαλείτο ως "ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΟΥ" τότε θα γράψει αυτό στη δήλωσή της, δηλαδή "ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΟΥ". 6

2. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 2 (στοιχεία προσώπων που συνοικούν με τους φορολογούμενους και τους βαρύνουν) Τα στοιχεία των ενδείξεων του πίνακα αυτού θα συμπληρωθούν, κατά περίπτωση, ανάλογα με τα πρόσωπα που συνοικούν και βαρύνουν το φορολογούμενο, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 8 του ν.δ. 3323/1955. Προκειμένου για πρόσωπα που γράφονται στον πίνακα αυτό για πρώτη φορά, απαιτείται συνυποβολή της οικείας ληξιαρχικής πράξης ή βεβαίωσης κατά περίπτωση, ή υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 οτι εντος ευλόγου χρόνου θα υποβληθεί η απαραίτητη πράξη ή βεβαίωση 3. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 3 (Αφαίρεση ποσού λόγω αναπηρίας κτλ - μείωση φόρου) Οι ενδείξεις του πίνακα 3 της δήλωσης έχουν κοινές ερωτήσεις που απευθύνονται στον υπόχρεο και στη σύζυγό του και η ορθή συμπλήρωσή τους, απαιτεί την αναγραφή της λέξης ΝΑΙ ή ΟΧΙ ή ενος αριθμού, ανάλογα με την ύπαρξη ή μη σχετικού δικαιώματος στην αντίστοιχη στήλη., Την έκπτωση της δαπάνης χωρίς δικαιολογητικά του ποσού των 500.000 δρχ δικαιούνται οχι μόνο οσοι έχουν ποσοστό αναπηρίας 67% και πάνω, απο νοητική καθυστέρηση, φυσική αναπηρία ή ψυχική πάθηση ή είναι τυφλοί αλλά και : α) Νεφροπαθείς που τελούν υπο αιμοκάθαρση ή πρόσωπο που πάσχει απο μεσογειακή αναιμία και κάνει μεταγγίσεις αίματος. Σ'αυτήν την περίπτωση συνυποβάλεται βεβαίωση νοσοκομείου ή κλινικής που νοσηλεύεται απο την οποία να προκύπτει η κατάσταση αυτή. β) Ανάπηροι αξιωματικοί ή οπλίτες που συνταξιοδοτούνται απο το Δημόσιο Ταμείο για την αιτία αυτή, ανεξάρτητα αν η αναπηρία προήλθε απο πολεμική αιτία ή σε ειρηνική περίοδο. γ) Αξιωματικοί που έχουν τεθεί σε κατάσταση πολεμικής διαθεσιμότητας. δ) Αξιωματικοί που τελούν σε κατάσταση υπηρεσίας γραφείου λόγω πολεμικού τραύματος ή νοσήματος που επήλθε λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο. ε) Αξιωματικοί ή οπλίτες των Σωμάτων Ασφαλείας που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του Ν.Δ. 1579/1950 και Ν.Δ. 330/1947. 7

ζ) Ανάπηροι στρατιωτικοί συνταξιούχοι που δικαιούνται αναπηρική σύνταξη και δεν την παίρνουν γιατί διορίστηκαν σε έμμισθη δημόσια θέση και παίρνουν μισθό. η) Στρατιωτικοί συνταξιούχοι που δικαιούνται αναπηρική σύνταξη και παραιτήθηκαν απο αυτή γιατί επέλεξαν τη σύνταξη με βάση τα χρόνια υπηρεσίας. θ) Θύματα πολέμου που παίρνουν σύνταξη απο πολεμική αιτία. ι) Μέλη οικογένειας αξιωματικού που έπαθε στον πόλεμο και ο οποίος απο το λόγο αυτό τέθηκε σε διαθεσιμότητα ή αποστρατεία και μεταγενέστερα απεβίωσε και παίρνουν πολεμική σύνταξη. Επίσης, μέλη οικογένειας ανάπηρου οπλίτη που απεβίωσε και παίρνουν πολεμική σύνταξη. ια) Θύματα απο τον άμαχο πληθυσμό που συνταξιοδοτούνται λόγω πολεμικής αιτίας. ιβ) Μέλη οικογένειας αξιωματικού ή οπλίτη, ο οποίος απεβίωσε κατά την εκτέλεση διατεταγμένης υπηρεσίας σε ειρηνική περίοδο και δικαιούνται σύνταξη απο το Δημόσιο Ταμείο για την αιτία αυτή. ιγ) Οσοι παίρνουν σύνταξη απο το Δημόσιο Ταμείο ως ανάπηροι ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφυλίου πολέμου σύμφωνα με τις διατάξεις των νόμων 1543/1985 (ΦΕΚ 73Α ) και 1863/1985 (ΦΕΚ 204 Α ) όπως τροποποιήθηκαν με το νόμο 1976/1991 (ΦΕΚ 184 Α ) Διευκρινίζεται οτι στους κωδικούς αριθμούς 003-004 θα γραφεί ο συνολικός αριθμός των τέκνων που βαρύνουν το φορολογούμενο και τη σύζυγό του αντίστοιχα, ανεξάρτητα απο το αν είναι ανάπηρα ή οχι. Στους κωδικούς αριθμούς 005-006, θα γραφεί ο αριθμός όλων των ανάπηρων προστατευόμενων μελών του φορολογούμενου και της συζύγου του. 4. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 4 (ποσά δαπανών που αφαιρούνται απο το συνολικό εισόδημα) 8

Στις ενδείξεις του πίνακα αυτού αναγράφονται τα ποσά των δαπανών που έχουν καταβληθεί μέσα στο έτος 1993 τα οποία εκπίπτουν απο το συνολικό εισόδημα. Ειδικότερα παρέχονται οι ακόλουθες διευκρινήσεις : α) Στην ένδειξη 4/1 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 051-052 γράφονται τα ποσά που καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 1993 για έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης. β) Στην ένδειξη 4/2 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 053-054 γράφονται τα ποσά που καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 1993, στα Ασφαλιστικά Ταμεία, εφόσον η καταβολή τους είναι υποχρεωτική απο το νόμο, καθώς και τα ποσά των καταβαλλόμενων εισφορών για "προαιρετική ασφάλιση" σε ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο. γ) Στην ένδειξη 4/3 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 055-056 γράφονται τα ποσά που καταβλήθηκαν το έτος 1993 σε δικηγόρους για δικηγορικές υπηρεσίες. Σημειώνεται οτι στους κωδικούς αυτούς δεν θα συμπεριληφθεί η αμοιβή δικηγόρου για δίκες σε διαφορές απόδοσης μισθίου ή καθορισμού μισθώματος οι οποίες αναγράφονται στις οικείες ενδέιξεις του πίνακα 5. δ) Στην ένδειξη 4/4 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 057-058 γράφεται η αξία των ακινήτων που δωρήθηκαν, όπως αυτή καθορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του ν. 1249/82 ή ύστερα απο εκτίμηση του προϊσταμένου της αρμόδιας ΔΟΥ στις περιοχές που δεν ισχύει το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, μέσα στο έτος 1993, στο Ελληνικό Δημόσιο, στους Δήμους και Κοινότητες και Κράτους, στους Ιερούς Ναούς, στις Ιερές Μονές του Αγίου Ορους, στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, στα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και νοσοκομεία, που αποτελούνν. Π. Ι. Δ. και επιχορηγούνται απο τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς και το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων. Για την απόδειξη της δωρεάς των ακινήτων απαιτείται η υποβολή α) αντιγράφου του συμβολαίου αγοράς και β) πιστοποιητικό του οικείου υποθηκοφυλακείου για τη μεταγραφή της υπόψη πράξης. Επίσης, στους κωδικούς αυτούς αναγραφέται και η αξία των ιατρικών μηχανημάτων και ασθενοφόρων αυτοκινήτων που μεταβιβάστηκαν λόγω δωρεάς στα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία που αποτελούν Ν. Π. Ι. Δ. και επιχορηγούνται απο τον κρατικό προϋπολογισμό 9

Για την απόδειξη της δωρεάς αυτών απαιτείται η υποβολή α) βεβαίωσης του δωρεοδόχου οτι έγινε αποδεκτή η δωρεά και β) αντίγραφο πρωτοκόλλου παράδοσης - παραλαβής. γ) Σε περίπτωση αγοράς και άμεσης παράδοσης των δωρουμένων αντικειμένων, το νόμιμο στοιχείο που προβλέπεται απο τον Κ. Β. Σ. απο το οποίο προκύπτει η αξία τους. δ) Σε περίπτωση που ο δωρητής κατείχε απο πριν τα δωρηθέντα αντικείμενα, η αξία τους προσδιορίζεται απο τον Προϊστάμενο της αρμόδιας Δ. Ο. Υ. ε) Στην ένδειξη 4/5 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 059-060 γράφονται τα χρηματικά ποσά που καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 1993, λόγω δωρεάς στο Δημόσιο, στους Δήμους και Κοινότητες του Κράτους, στους Ιερούς Ναούς, στις Ιερές Μονές του Αγίου Ορους, στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, στα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και νοσοκομεία που αποτελούν Ν. Π. Ι. Δ. και επιχορηγούνται απο τον κρατικό προϋπολογισμό, στο Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, σε κοινωφελή ιδρύματα, σε μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα σωματεία που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης και χορηγούν υποτροφίες, σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που νόμιμα έχουν συσταθεί ή συνιστώνται και τα οποία επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς και τέλος σε οποιοδήποτε αθλητικό σωματείο που έχει συσταθεί νόμιμα και είναι αναγνωρισμένο απο τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, εφόσον οι δωρεές προορίζονται για την καλλιέργεια και ανάπτυξη των ερασιτεχνικών τους τμημάτων. στ) Στην ένδειξη 4/6 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 061-062 γράφονται τα χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί μέσα στο έτος 1993 για χορηγίες σε μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που επιδιώκουν πολιτιστικούς σκοπούς. Απο το ποσό αυτό των χορηγιών θα εκπεσθεί (απο το ΚΕΠΥΟ) ποσό ίσο με το 15% του συνολικού φορολογούμενου πραγματικού εισοδήματος. Το ποσό των κωδικών 059-060 και 061-062 που προέρχονται απο δωρέες και χορηγίες χρηματικών ποσών θα περιορισθεί απο το ΚΕ. Π. Υ. Ο στο δέκα τοις εκατό (10%) του εισοδήματος που προκύπτει σε περίπτωση εφαρμογής της παραγράφου 7 του άρθρου 5 του ν.δ. 3323/1955. Σημειώνεται οτι για τα χρηματικά ποσά των χορηγιών των κωδικών 061-062 και των δωρεών των κωδικών 059-060 σε κοινωφελή ιδρύματα, σε μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα σωματεία που παρέχουν 10

υπηρεσίες εκπαίδευσης και χορηγούν υποτροφίες, σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που νόμιμα έχουν συσταθεί ή συνιστώνται και τα οποία επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς και σε αθλητικά σωματεία που έχουν νόμιμα συσταθεί και αναγνωρίζονται απο τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού για την καλλιέργεια και ανάπτυξη των ερασιτεχνικών τους τμημάτων, απαιτείται κατάθεσή τους στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή σε Τράπεζα που νόμιμα λειτουργεί στην Ελλάδα, εφόσον το ποσά αυτά υπερβαίνουν τις 80.000 δρχ, ετησίως. Το οικείο γραμμάτιο είσπραξης της Τράπεζας που εκδόθηκε πρέπει να αναφέρει τα στοιχεία του δωρητή ή χορηγού και δωρεοδόχου, το ποσό της δωρεάς ή της χορηγίας αριθμητικώς και ολογράφως, την ημερομηνία κατάθεσής του και την υπογραφή του δωρητή ή χορηγού, κατά περίπτωση. Δαπάνη τέτοιων δωρεών και χορηγιών ποσού ανω των 80.000 δρχ απορρίπτεται ολόκληρη, εφόσον δεν έχει κατατεθεί στο Τ. Π. & Δανείων ή σε Τράπεζα. Δεν αναγνωρίζεται δηλαδή ούτε το μέρος αυτής που αντιστοιχεί στο ποσό των 80.000 δρχ. Επίσης, τα χρηματικά ποσά των δωρεών γενικά και χορηγιών δεν πρέπει να έχουν ληφθεί υπόψη για έκπτωση με βάση άλλη διάταξη νόμου. ζ) Στην ένδειξη 4/7α και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 063-064 γράφεται το ποσό των δεδουλευμένων τόκων που καταβλήθηκαν το έτος 1993 για στεγαστικά δάνεια που έχουν χορηγηθεί με υποθήκη ή με προσημείωση απο Τράπεζες, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και λοιπούς πιστωτικούς οργανισμούς, εφόσον οφείλονται απο το φορολογούμενο και η υποθήκη ή προσημείωση έχει εγγραφεί σε ακίνητό του ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βαρύνουν και εφόσον το δάνειο αυτό διατέθηκε για απόκτηση πρώτης κατοικίας. η) Στην ένδειξη 4/7β και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 065-066 γράφεται το ποσό των δεδουλευμένων τόκων που καταβλήθηκαν το έτος 1993 για : ηα) Στεγαστικά δάνεια που έχουν χορηγηθεί με υποθήκη ή με προσημείωση απο Τράπεζες, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και λοιπούς πιστωτικούς οργανισμούς, που οφείλονται απο το φορολογούμενο και η υποθήκη ή προσημείωση έχει εγγραφεί σε ακίνητό του ή του άλλου συζύγου ή σε ακίνητο των τέκνων 11

που τον βαρύνουν. Δεν αναγράφονται στους κωδικούς αυτούς οι τόκοι στεγαστικού δανείου για απόκτηση πρώτης κατοικίας. ηβ) Χρέη προς το Δημόσιο, απο φόρο κληρονομίας, δωρεάς ή γονικής παροχής. ηγ) Προκαταβολές που χορηγήθηκαν απο τα Ταμεία Αλληλοβοηθείας Στρατού κτλ, σύμφωνα με το άρθρο 18 του ν.δ. 398/1974. Σημειώνεται οτι το συνολικό αφορολόγητο ποσό για τόκους των κωδικών 065-066 δεν μπορεί να υπερβεί, σε ποσοστό, το 25% του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος που δηλώθηκε με την εμπρόθεσμη αρχική δήλωση. (Ο περιορισμός αυτός θα γίνει απο το ΚΕ. Π. Υ. Ο. ). θ) Στην ένδειξη 4/8 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 071-072 γράφεται το ποσό που καταβλήθηκε μέσα στο 1993, για την έκτακτη εισφορά του ν. 1870/1989. Σημειώνεται οτι θα γραφεί ολο το ποσό της έκτακτης εισφοράς που καταβλήθηκε το έτος 1993, χωρίς περιορισμό του κατά 50%, ο οποίος θα γίνει απο το ΚΕΠΥΟ. ι) Στην ένδειξη 4/9 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 073-074 γράφεται το ποσό της ετήσιας δαπάνης που καταβλήθηκε για ασφάλιστρα συμβάσεων ασφαλίσεως ζωής ή θανάτου, ή συμβάσεων ασφαλίσεως προσωπικών ατυχημάτων, ή συμβάσεων ασφαλίσεως απο ασθένεια, που αφορούν τον φορολογούμενο ή τον άλλο σύζυγο ή τα τέκνα τους τα οποία τους βαρύνουν. Το ποσό της έκπτωσης αυτής δεν μπορεί να υπερβεί το ποσοστό τέσσερα τοις εκατό (4%) του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος που δηλώνεται με την αρχική εμπρόθεσμη δήλωση του υπόχρεου, μέχρι το ποσό των διακοσίων χιλιάδων (200.000) δραχμών, αθροιστικά υπολογιζόμενα και για τους δύο συζύγους (ο περιορισμός αυτός θα γίνει απο το ΚΕΠΥΟ). ια) Οι ενδείξεις 4/10 και 4/11 δεν παρουσιάζουν δυσκολίες συμπλήρωσης, απλώς θα πρέπει να ελέγχεται εαν έχουν γραφεί ολα τα ζητούμενα στοιχεία. Για τον υπολογισμό του ποσού του καταβαλλόμενου ενοικίου κυρίας κατοικίας ή κατοικίας των τέκνων που σπουδάζουν, το οποίο θα εκπεσθεί είναι απαραίτητη η αναγραφή, στις οικείες ενδείξεις της ετήσιας φορολογικής δήλωσης, του αριθμού φορολογικού μητρώου του εκμισθωτή. Ο αριθμός ταυτότητας του εκμισθωτή δεν αναπληρώνει τον αριθμό του φορολογικού του μητρώου, αλλά θα αναγράφεται μόνο στην 12

περίπτωση που δεν έχει χορηγηθεί αριθμός φορολογικού μητρώου σε αυτόν (π.χ. στη σύζυγο φορολογουμένου, η οποία επειδή υποβάλλει μαζί με το σύζυγό της φορολογική δήλωση στερείται Α. Φ. Μ.). Προκειμένου για εκμισθωτές που δεν κατοικούν ούτε διαμένουν στην Ελλάδα, αντι για τον πιο πάνω αριθμό μπορεί να αναγράφεται, απο το δικαιούχο της έκπτωσης, ο αριθμός φορολογικού μητρώου ή ταυτότητας του πληρεξουσίου ή νόμιμου εκπροσώπου του εκμισθωτή. Για τους ανήλικους εκμισθωτές, οι οποίοι δεν έχουν αριθμό φορολογικού μητρώου ή δελτίου ταυτότητας, αναγράφονται τα αντίστοιχα στοιχεία του προσώπου που έχει την επιμέλειά τους. ιβ) Στην ένδειξη 4/12 του απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 079-080 γράφεται το ποσό που καταβλήθηκε, μέσα στο έτος 1993, για δίδακτρα παράδοσης κατ'οίκον ιδιαιτέρων μαθημάτων ή για την παρακολούθηση φροντιστηρίων ξένων γλωσσών ή φροντιστηριακών μαθημάτων οποιασδήποτε αναγνωρισμένης εκπαιδευτικής βαθμίδας, που αφορούν, τον ιδιο το φορολογούμενο ή τη σύζυγό του. Στους κωδικούς αριθμούς 081-083-085-087-089 τα αντίστοιχα ποσά που αφορούν τα τέκνα του φορολογούμενου που τον βαρύνουν και στους κωδικούς αριθμούς 082-084-086-088-090 τα ποσά που αφορούν τα τέκνα της συζύγου απο προηγούμενο γάμο. 5. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ 5 (Εισοδήματα απο Ακίνητα) (Α - Β κατηγορία εισοδήματος) Στις ενδείξεις του πίνακα αυτού πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, αν τα στοιχεία των Αναλυτικών Καταστάσεων Μισθωμάτων Ακινήτων, οι οποίες θα υποβληθούν σε απλούν, έχουν μεταφερθεί σωστά στις οικείες ενδείξεις. ΠΡΟΣΟΧΗ : Σημειώνεται οτι, μετά την ισχύ του ν. 2065/1992, για εισοδήματα απο ακίνητα που αποκτώνται απο ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ, κοινοπραξίες, κοινωνιές αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση, αστικές κερδοσκοπικές εταιρίες, συμμετοχικές εμπορικές κερδοσκοπικές εταιρίες, τα κέρδη των οποίων έχουν φορολογηθεί με το άρθρο 16α του ν.δ. 3323/1955 ή με το άρθρο 10 του ν.δ. 3843/1958, η αναλυτική κατάσταση μισθωμάτων οικοδομών (Ε2) συμπληρώνεται μόνο απο τα νομικά αυτά πρόσωπα και συνυποβάλλεται με τη δήλωση των προσώπων αυτών και οχι πλέον απο τα μέλη των νομικών αυτών προσώπων. 13

Τονίζεται ακόμα οτι για το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα απο ιδιοκατοίκηση κύριας ή και πρώτης δευτερεύουσας κατοικίας (μη εξοχικής ή εξοχικής), δεν χρειάζεται η συμπλήρωση της Αναλυτικής Κατάστασης Μισθωμάτων Ακινήτων. Ειδικότερα πρέπει να ελεγχεί : α) Αν στην ένδειξη 3α και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 115-116 έχει γραφεί το συνολικό ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα απο την ιδιοκατοίκηση κύριας κατοικίας του υποχρέου ή της συζύγου του, πριν απο την έκπτωση του ποσού που απαλλάσσεται. Σημειώνεται οτι είναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ η συμπλήρωση των στηλών για την επιφάνεια σε τετραγωνικά μέτρα και τους μήνες ιδιοκατοίκησης. Ο λευκός χώρος που είναι μετά τον κωδικό αριθμό 093 θα συμπληρωθεί απο το φορολογούμενο και θα γραφεί ο αριθμός των μηνών που ιδιοκατοικήθηκε η οικοδομή μέσα στο έτος 1993 π.χ. οταν αυτή ιδιοκατοικήθηκε 7 μήνες θα γραφεί απέναντι στον κωδικό αριθμό 093 ο αριθμός 7. β) Αν στην ένδειξη 3β και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 117-118 έχει γραφεί το συνολικό ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα απο την ιδιοκατοίκηση της πρώτης οικοδομής που χρησιμοποιείται ως δευτερεύουσα μη εξοχική κατοικία. Επίσης, στην ιδια ένδειξη ο λευκός χώρος που είναι μετά τον κωδικό αριθμό 094 θα συμπληρωθεί απο το φορολογούμενο και θα γραφεί ο αριθμός των μηνών που ιδιοκατοικήθηκε η δευτερεύουσα κατοικία μέσα στο έτος 1993. γ) Αν στην ένδειξη 3γ και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 119-120 έχει γραφεί το συνολικό ακαθάριστο εισόδημα απο την ιδιοκατοίκηση της πρώτης οικοδομής που χρησιμοποιείται ως δευτερεύουσα εξοχική (η εκτός πολεοδομικού συγκροτήματος πόλεως, παραθεριστική οικία) κατοικία. Επίσης, στην ίδια ένδειξη ο λευκός χώρος που είναι μετά τον κωδικό αριθμό 096 θα συμπληρωθεί απο το φορολογούμενο και θα γραφεί ο αριθμός των μηνών που ιδιοκατοικήθηκε η δευτερεύουσα εξοχική κατοικία μέσα στο έτος 1993 οι οποίοι δεν μπορεί να είναι λιγότεροι απο τρείς (3). Επισημαίνεται οτι το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα απο ιδιοκατοίκηση της κύριας κατοικίας, εμβαδού μέχρι διακόσια (200) τετραγ μέτρα απαλλάσσεται του φόρου εισοδήματος. Οταν το εμβαδό της ιδιοκατοικούμενης κύριας κατοικίας είναι μικρότερο απο διακόσια 14

(200) τετραγωνικά μέτρα, η διαφορά μέχρι τα διακόσια (200) τετραγωνικά μέτρα, λαμβάνεται υπόψη για απαλλαγή μιας μόνο ιδιοκατοικούμενης δευτερεύουσας κατοικίας. Εφόσον οι επιφάνειες της κύριας και της πρώτης δευτερεύουσας κατοικίας υπερβαίνει τα 200 τ.μ. πρέπει να συνυποβληθεί και έντυπο Ε8. Ιδιαιτέρως εφιστάται η προσοχή στη συμπλήρωση του εντύπου Ε8 και των κωδικών 091, 092, 093, 094, 095 και 096 του πίνακα 5 της δήλωσης μόνο με ακέραιους αριθμούς στρογγυλοποιούμενους στη πλησιέστερη προς τα κάτω μονάδα. δ) Αν στην ένδειξη 3δ και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 121-122 έχει γραφεί το συνολικό ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα απο τυχόν άλλες (εκτος των παραπάνω) ιδιοκατοικούμενες δευτερεύουσες κατοικίες. Το εισόδημα και τα λοιπά στοιχεία αυτών των ακινήτων θα αναλύονται στο έντυπο Ε2. ε) Για τη συμπλήρωση των κωδικών αριθμών 151-158, σημειώνεται οτι, για οικοδομές που χρησιμοποιούνται ως κατοικίες, οικοτροφεία, σχολεία φροντιστήρια, αίθουσες κινηματογράφων ή θεάτρων, ξενοδοχεία, κλινικές και σανατόρια εκπίπτει α) για αποσβέσεις ποσοστό 10%, χωρίς δικαιολογητικά, και β) ποσοστό μέχρι 15% για ασφάλιστρα κατά του κινδύνου πυρκαϊάς ή άλλων κινδύνων, για έξοδα επισκευής και συντήρησης καθώς και για την αμοιβή δικηγόρου για δίκες σε διαφορές απόδοσης μισθίου ή καθορισμού μισθώματος, με δικαιολογητικά. Για οικοδομές που χρησιμοποιούνται για άλλες χρήσεις τα παραπάνω ποσοστά περιορίζονται σε 5% και 5% αντίστοιχα. Για τη συμπλήρωση των κωδικών αριθμών 151-152 και 157-158 και ειδικότερα για δαπάνες που αφορούν ακίνητα απο τα οποία προκύπτει εισόδημα και αποτελούν πάγια στοιχεία επιχείρησης ή επαγγέλματος επειδή τα σχετικά δικαιολογητικά των δαπανών αυτών αποτελούν τα δικαιολογητικά των εγγραφών στα τηρούμενα βιβλία του Κ. Β. Σ, θα επισυναφθούν στη δήλωση απλά φωτοαντίγραφα αυτών. 6. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 6 (Εισοδήματα απο Κινητές Αξίες) (Γ κατηγορία εισοδήματος) Απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 331-332 γράφεται το συνολικό καθαρό ποσό εισοδήματος ημεδαπής προέλευσης απο κινητές αξίες των παρακάτω περιπτώσεων : 15

α) Τόκοι απο ομολογίες και χρεόγραφα, που η χρονολογία εξαργύρωσής τους ορίσθηκε στο έτος 1993. β) Τόκοι απο κάθε έντοκο τίτλο κατάθεσης ή εγγύησης και κάθε τίτλο χρεωστικό, που έγιναν ληξιπρόθεσμοι και απαιτητοί στο έτος 1993. Επίσης, οι τόκοι που επιδικάσθηκαν με δικαστική απόφαση και καταβλήθηκαν ή πιστώθηκαν στο ετος 1993 (με εξαίρεση τους τόκους που επιδικάζονται και θεωρούνται εισόδημα απο εμπορικές επιχειρήσεις, κατά το άρθρο 26 παρ. 4 ή εισόδημα απο ελευθέρια επαγγέλματα κατά το άρθρο 45 παρ. 4 του ν.δ. 3323/1955. γ) Κέρδη απο αμοιβαία κεφάλαια, που εγκρίθηκαν απο την "ΑΕ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΕΩΣ" μέσα στο 1993 (απο κέρδη ισολογισμών 31/12/1992), κατά το τμήμα που τυχόν φορολογούνται. Σημειώνεται οτι το τμήμα των κερδών απο αμοιβαία κεφάλαια που απαλλάσσεται απο το φόρο εισοδήματος σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 48 του Ν. 1969/1991 όπως ισχύουν, που προκύπτει απο τη σχετική βεβαίωση της ΑΕ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΕΩΣ θα γραφεί στους κωδικούς αριθμούς 657-658, ενω τα ποσά των κερδών που δεν απαλλάσσονται του φόρου θα γραφούν στους κωδικούς αριθμούς 331-332. Ο φόρος που παρακρατήθηκε θα γραφεί στους κωδικούς αριθμούς 337-338. 7. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 7 (Εισόδημα απο Μισθωτές Υπηρεσίες) (ΣΤ κατηγορία εισοδήματος) Οι ενδείξεις του πίνακα αυτού συμπληρώνονται με τα δεδομένα των σχετικών βεβαιώσεων για τις αποδοχές ή τις συντάξεις, που συνυποβάλλονται με τη φορολογική δήλωση. Ειδικότερα, για την ορθή συμπλήρωση των ενδείξεων του πίνακα αυτού, πρέπει να ελέγχονται και τα ακόλουθα : α) Στην ένδειξη 1 και απέναντι απο του κωδικούς αριθμούς 301-302 πρέπει να γράφεται ΜΟΝΟ το καθαρό εισόδημα απο μισθούς, ημερομίσθια, επιχορηγήσεις, επιδόματα κ.τ.λ. Στην ένδειξη αυτή δεν πρέπει να συμπεριληφθεί σε καμμιά περίπτωση τυχόν εισόδημα που θα γραφεί στις ενδείξεις 2, 3, 4 και 9 του ιδίου πίνακα. Διευκρινίζεται οτι, στους κωδικούς αυτούς μπορούν να αναγραφούν και τα επιδόματα (μόνο) που καταβλήθηκαν σε πολύτεκνη μητέρα κατά τις διατάξεις του άρθρου 63 του ν. 1892/1990 καθώς και τα 16

ποσά των ειδικών επιδομάτων που καταβάλλονται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 1892/90 απο τον ΟΑΕΔ σε απολυόμενους μισθωτούς προβληματικών επιχειρήσεων, εφόσον θέλουν να φορολογηθούν με τις γενικές διατάξεις. β) Στην ένδειξη 2 και απέναντι απο τους αριθμούς 303-304 πρέπει να γράφεται το άθροισμα των καθαρών ποσών των συντάξεων (κυρίων και επικουρικών), των μερισμάτων ή βοηθημάτων που καταβλήθηκαν στο συνταξιούχο απο Ταμεία Μετοχικά, Αρωγής, Αλληλοβοήθειας και Επικουρικών. Στον κωδικό αυτό θα γραφούν επίσης και τα καθαρά ποσά τυχόν επικουρικών συντάξεων, μερισμάτων ή βοηθημάτων συντακτών. Στην ένδειξη αυτή δεν πρέπει να συμπεριληφθεί σε καμμία περίπτωση τυχόν εισόδημα που θα γραφεί στις ενδείξεις 1, 3, 4 και 9 του ιδίου πίνακα. Σημειώνεται οτι η σύνταξη που καταβάλλεται σε πολύτεκνη μητέρα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 63 του ν. 1892/1990, απαλλάσσεται του φόρου και επομένως δεν αναγράφονται στους κωδικούς αυτούς, αλλά στους κωδικούς 657-658 της δήλωσης, εφόσον συντρέχει υποχρέωση υποβολής αυτής. γ) Στην ένδειξη 3 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 307-308 πρέπει να γράφεται το άθροισμα των καθαρών αποδοχών, απο μισθωτές υπηρεσίες, που απέκτησε αποκλειστικά απο την άσκηση του επαγγέλματός του : Ι. Συντάκτης σε εφημερίδες και περιοδικά, στη ραδιοφωνία και την τηλεόραση, στο Αθηναϊκο Πρακτορείο Ειδήσεων, στη Γενική Γραμματεία Τύπου και Πληροφοριών, στα γραφεία Τύπου των κρατικών υπηρεσιών και δεν έχει την ιδιότητα του μόνιμου δημοσίου υπαλλήλου, εφόσον είναι μέλος σε μια απο τις ενώσεις συντακτών ημερήσιων εφημερίδων που ορίζονται στην περιπτ. α της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν.δ. 3323/1955 ή δημοσιογράφος που έχει ασφαλιστική κάλυψη, ως δημοσιογράφος, στα οικεία ασφαλιστικά ταμεία για 5 τουλάχιστον συνεχή έτη και ο χρόνος ασφάλισης βεβαιώνεται απο τα ασφαλιστικά ταμεία, ή είναι μόνιμος ανταποκριτής τύπου της αλλοδαπής, που διέπεται απο το νόμο για το δημοσιογραφικό επάγγελμα. Διευκρινίζεται οτι στην έννοια του όρου "συντάκτης" περιλαμβάνεται το πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες στους πιο πάνω φορείς (εφημερίδες κτλ) ως διευθυντής σύνταξης, αρχισυντάκτης, συντάκτης της ύλης, συντάκτης γραφείου γενικώς, αρθρογράφος 17

σχολιαστής, ειδησεογράφος, χρονογράφος, κριτικός, μεταφραστής, σκιτσογράφος και διορθωτής. Ι Ι. Εικονολήπτης επικαίρων Τηλεόρασης. Η μείωση κατά ποσοστό 10% των πιο πάνω καθαρών αποδοχών διενεργείται απο το ΚΕΠΥΟ κατά την εκκαθάριση. δ) Στην ένδειξη 4 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 309-310 πρέπει να γράφεται το καθαρό ποσό ΜΟΝΟ της κύριας σύνταξης που αποκτήθηκε απο συντάκτη ή δημοσιογράφο που συνταξιοδοτήθηκε ως διευθυντής σύνταξης, αρχισυντάκτης κτλ και ΜΟΝΟ για την κύρια σύνταξη που του καταβάλλεται για την αιτία αυτή. ε) Στην ένδειξη 9 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 321-322 γράφεται το καθαρό ποσό απο μισθούς, συντάξεις κτλ που αποκτήθηκαν στο εξωτερικό ανεξάρτητα αν για τα ποσά αυτά έχει καταβληθεί φόρος στο εξωτερικό ή οχι. 8. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 8 (Εισόδημα απο Εμπορικές Επιχειρήσεις) (Δ κατηγορία εισοδήματος) Ο έλεγχος για την ορθή συμπλήρωση των ενδείξεων του πίνακα αυτού πρέπει να γίνει με μεγάλη προσοχή και με βάση τα δεδομένα που γράφονται στο έντυπο"αναλυτικα ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ", το οποίο έχει τυπωθεί σε δύο τύπους και περιέχει περισσότερα στοιχεία σχετικά με τη δραστηριότητα κάθε επιχείρησης. Ο ένας τύπος είναι το έντυπο Ε3 (Φ - 01. 003 που θα συμπληρωθεί για την ατομική επιχείρηση ή ομόρρυθμη ή ετερόρρυθμη εταιρία ή κοινοπραξία ή κοινωνία αστικού δικαίου που ασκεί επιχείρηση ή επάγγελμα ή αστική κερδοσκοπική ή μη εταιρία ή συμμετοχική (αφανής) ή ελεύθερο επαγγελματία που τήρησε βιβλία Α ή Β κατηγορίας του Κ. Β. Σ. ή απαλλάσσεται της τήρησης αυτών απο το νόμο ή δεν τηρεί τα βιβλία αυτά, αν και έχει υποχρέωση τήρησής τους. Ο άλλος τύπος είναι το έντυπο Ε4 (Φ - 01. 003Α) που θα συμπληρωθεί απο τις επιχειρήσεις που τήρησαν βιβλία Γ κατηγορίας του Κ. Β. Σ. Διευκρινίζεται οτι στον πίνακα Ι του έντυπου Ε3 οι κωδικοί αριθμοί 457-458 και 459 που αναφέρονται σε απογραφή εμπορευσίμων στοιχείων, πρώτων και βοηθητικών υλών (λήξης) δε θα συμπληρωθεί. Τα σχετικά ποσά μεταφέρονται, κατά περίπτωση, στους αντίστοιχους κωδικούς αριθμούς του πίνακα 8. Να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη μεταφορά των ποσών απο το έντυπο των "Αναλυτικών 18

στοιχείων φορολογίας εισοδήματος" στο σώμα της κύριας δήλωσης, προς αποφυγή λαθών, τα οποία έχουν σαν αποτέλεσμα την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων με όλες τις συνέπειες για την υπηρεσία. Σημειώνεται οτι, τα κέρδη απο εμπορικές επιχειρήσεις προσδιορίζονται, εκτος απο τις περιπτώσεις που προκύπτουν λογιστικώς (βιβλία Γ κατηγορίας Κ. Β. Σ. ή βιβλία Β κατηγορίας Κ. Β. Σ. για επιχειρήσεις παροχής αποκλειστικά υπηρεσιών που στερούνται αξιόλογων αποθεμάτων, στο τέλος της χρήσης), με την υποχρεωτική εφαρμογή μοναδικού συντελεστή καθαρού κέρδους επι των αγορών ή των ακαθάριστων εσόδων, κατά περίπτωση, εκτος αν δικαιολογείται απο το νόμο μειωμένος συντελεστής. Τα μέλη των πιο πάνω εταιριών, Ο. Ε., Ε. Π. Ε., κοινοπραξιών ή κοινωνιών κλπ, δεν θα συμπληρώσουν το παραπάνω έντυπο. Ειδικότερα, για την ορθή συμπλήρωση ορισμένων ενδείξεων του πίνακα 8 της δήλωσης (εισόδημα απο εμπορικές επιχειρήσεις) πρέπει να ελέγχονται και τα ακόλουθα : α) Επιχειρήσεις με κέρδη. Απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 401-402, μαζί με τα καθαρά κέρδη απο ατομική επιχείρηση, πρέπει να συναθροιστεί και το ποσό της υπεραξίας απο την πώληση αυτοκινήτων της, όπως αυτό αναγράφεται στη σχετική δήλωση φόρου υπεραξίας (υπερτιμήματος) που έχει υποβάλει ο φορολογούμενος κατά την ημερομηνία μεταβίβασης του αυτοκινήτου οχήματος και εφόσον ο φορολογούμενος επιθυμεί να φορολογηθεί για την υπεραξία αυτή με τις γενικές διατάξεις. Ο φόρος που έχει καταλογισθεί (καταβληθείς και βεβαιωθείς) με τη δήλωση αυτή πρέπει να γραφεί απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 607-608 του πίνακα 11 της δήλωσης. Επισημαίνεται οτι η αναγραφή του ποσού του φόρου, που καταλογίστηκε, στους κωδικούς αριθμούς 607-608 προϋποθέτει τη συνάθροιση, στους κωδικούς αριθμούς 401-402 του ποσού της υπεραξίας απο την πώληση του αυτοκινήτου, μαζί με τα κέρδη απο την ατομική επιχείρηση στην οποία ανήκε. Απαραίτητο στοιχείο που πρέπει να συνυποβάλλεται για τη δικαιολόγηση του ποσού του φόρου που έχει αναγραφεί στην ένδειξη 4 του πίνακα 11, είναι το αντίγραφο της δήλωσης του φόρου υπεραξίας, ή του τριπλοτύπου καταβολής του φόρου ή σχετική βεβαίωση της Δ. Ο. Υ., στην οποία έχει υποβληθεί η οικεία φορολογική δήλωση. 19

Επίσης στους κωδικούς αριθμούς 401-402 θα γραφούν τα καθαρά κέρδη που αναλογούν στο φορολογούμενο απο τη συμμετοχή του σε κοινωνίες αστικού δικαίου που εκμεταλλεύονται μόνο ενα επιβατικό αυτοκίνητο ΔΧ (ταξί) και οχι στους κωδικούς 405-406. Απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 403-404 θα γραφεί το ποσό της επιχειρηματικής αμοιβής ως ομόρρυθμο εταίρο ΟΕ ή ΕΕ ή ως εταίρο - διαχειριστή ΕΠΕ. Απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 405-406 θα γραφούν τα συνολικά κέρδη που αναλογούν απο συμμετοχή σε ΟΕ, ΕΕ και κοινωνίες αστικού δικαίου, εφόσον αυτές εκμεταλλεύονται μόνο ενα αυτοκίνητο δημόσιας χρήσης (λεωφορείο, φορτηγό, τρίκυκλο). Σε περίπτωση που απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 403-404, 405-406 και 419-420 έχουν αναγραφεί ποσά, θα πρέπει απαραίτητα να έχουν συμπληρωθεί και οι ενδείξεις των πινάκων αυτών με την επωνυμία - νομική μορφή, διαχειριστική περίοδο ή έγκριση ισολογισμού και αρμόδια Δ. Ο. Υ., αντίστοιχα και αν ο χώρος του δεν επαρκεί πρέπει να συμπληρωθεί και συνυποβληθεί πίνακας με όμοια γραμμογράφηση. Απέναντι απο τους κωδικόυς αριθμούς 411-412 θα γραφούν τα συνολικά καθαρά κέρδη απο την άσκηση ατομικής επιχείρησης στην αλλοδαπή ή απο συμμετοχή σε αλλοδαπές εταιρίες παντός τύπου. Σε περίπτωση που απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 411-412 έχουν αναγραφεί ποσά θα πρέπει απαραίτητα να έχει συνυποβληθεί αναλυτική κατάσταση σύμφωνα με το υπόδειγμα Νο 1 που αναφέρεται στο φυλλάδιο με τις οδηγίες για τη συμπλήρωση της δήλωσης. β) Επιχειρήσεις με ζημιά. Για τον συμψηφισμό της ζημιάς του ίδιου ή των προηγούμενων ετών με θετικά εισοδήματα προϋπόθεση είναι : α) η ζημιά να προκύπτει απο επαρκή και ακριβή βιβλία Γ κατηγορίας του Κ. Β. Σ., ή Β κατηγορίας του Κ. Β. Σ., που τηρήθηκαν απο επιχείρηση που παρέχει αποκλειστικά υπηρεσίες και στερείται αξιόλογων αποθεμάτων κατά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου, β) η τήρηση των ίδιων βιβλίων του Κ. Β. Σ., και ο χαρακτηρισμός τους ως επαρκών και ακριβών κατά τα έτη συμψηφισμού της ζημιάς των προηγούμενων ετών και γ) η εμπρόθεσμη υποβολή δήλωσης ή η υποβολή της μέχρι τέλους του οικείου οικον. έτους, κατά περίπτωση, στην οποία περιλαμβάνεται ζημιά του ιδιου ή προηγούμενων ετών. 20

Σημειώνεται οτι σε ημεδαπή ατομική επιχείρηση συμψηφίζεται τόσο η ζημιά του ίδιου οικον. έτους, οσο και το υπόλοιπο της ζημιάς που μεταφέρεται απο προηγούμενα οικον. έτη. Ομοίως συμψηφίζεται το υπόλοιπο της ζημιάς απο συμμετοχή σε ημεδαπές ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ, κοινοπραξίες, κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρίες και συμμετοχικές ή αφανείς εμπορικές εταιρίες που μεταφέρεται για συμψηφισμό απο προηγούμενα έτη (δηλαδή οικον. ετους 1992 και προηγούμενα). Η ζημιά απο συμμετοχή σε ημεδαπές ΟΕ, ΕΕ, κοινοπραξίες, κοινωνίες αστικού δικαίου, που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρίες και συμμετοχικές ή αφανείς εμπορικές εταιρίες, που προκύπτει απο ισολογισμούς ή διαχειριστικές περιόδους που έκλεισαν ή έληξαν αντίστοιχα απο 1/1/92 και μετά συμψηφίζεται απο τις ιδιες τις εταιρίες κ.λ.π. και οχι απο τους εταίρους κ.λ.π. Για το λόγο αυτό το ποσό της ζημιάς αυτής δεν συμπληρώνεται κανένας κωδικός της δήλωσης. Ομοίως η ζημιά απο συμμετοχή σε ημεδαπές ΕΠΕ που προέκυψαν απο ισολογισμούς που έκλεισαν απο 30/6/92 και μετά δεν συμψηφίζεται. Απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 421-422 αναγράφεται η ζημιά του ίδιου οικον. έτους απο ατομική επιχείρηση στην αλλοδαπή ή απο συμμετοχή σε αλλοδαπή εταιρία παντός τύπου. Στην περίπτωση αυτή πρεπει απαραίτητα να έχει συνυποβληθεί αναλυτική κατάσταση σύμφωνα με το υπόδειγμα Νο 2 που αναφέρονται στο φυλλάδιο με τις οδηγίες για τη συμπλήρωση της δήλωσης. 9. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 9 (Εισόδημα απο Γεωργικές Επιχειρήσεις) (Ε κατηγορία εισοδήματος) Για τη συμπλήρωση του πίνακα αυτού ισχύουν αναλόγως όσα αναφέρονται για το εισόδημα απο εμπορικές επιχειρήσεις, με εξαίρεση τα κέρδη απο Ε. Π. Ε. που δηλώνονται πάντοτε στον Πίνακα 8 10. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 10 (Εισόδημα απο Ελευθέρια Επαγγέλματα) (Ζ κατηγορία εισοδήματος) Ο έλεγχος των ενδείξεων που πίνακα 10 (Εισόδημα απο ελευθέρια επαγγέλματα) πρέπει να γίνει και αυτός με προσοχή, σε συνδυασμό με το 21

συμπληρωμένο ανάλογο έντυπο "ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ" και σύμφωνα με οσα προαναφέραμε για τον έλεγχο του πίνακα 8. Σημειώνεται οτι στις ενδείξεις των κωδικών 517-518 δεν χρειάζεται να αναγραφούν οι αμοιβές των προσώπων που αποκτούν εισόδημα της παραγράφου 2 του άρθρου 45 του ν.δ. 3323/1955, δηλαδή ελεγκτών ΑΕ, εκτελεστών διαθήκης κτλ. 11. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 11 (Φόροι για τα εισοδήματα των πινάκων 5-10) Στις ενδείξεις του πίνακα αυτού πρέπει να γράφονται τα ποσά των φόρων που παρακρατήθηκαν ή προκαταβλήθηκαν ή καταβλήθηκαν για τα εισοδήματα που περιλαμβάνονται στους πίνακες 5 ένδειξη 9, 6 ένδειξη 3, 7 ένδειξη 9 καθώς και στους πίνακες 8, 9 και 10 της δήλωσης. Τονίζεται οτι πρέπει να αθροίζονται τα αναγραφόμενα ποσά και να ελέγχεται η μεταφορά του ορθού ποσού των φόρων αυτών, σύμφωνα με τις βεβαίωσεις που συνυποβάλλει ο υπόχρεος, καθόσον οι βεβαίωσεις αυτές αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της δήλωσης και τυχόν λάθη συνεπάγονται καθυστέρηση στη βεβαίωση και την είσπραξη των εσόδων του Δημοσίου. Επισημαίνεται οτι, στους κωδικούς αριθμούς 603-604 θα αναγράφονται και τα ποσά των φόρων που παρακρατήθηκαν με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 12 του ν. 2065/1992, για τις επιχορηγήσεις ή επιδοτήσεις επι της παραγωγής με βάση τις σχετικές βεβαιώσεις, ενω θα συνεξετάζεται αν για τα αναγραφόμενα ποσά επιδοτήσεων έχουν αναγραφεί στον πίνακα 9 της δήλωσης αντίστοιχα θετικά ή αρνητικά ποσά εισοδήματος απο γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Τέλος στους κωδικούς 651-652 αναγράφεται ο φόρος που καταβλήθηκε στο εξωτερικό για τα εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης που έχουν δηλωθεί στους πίνακες 5-10 της δήλωσης. Σημειώνεται οτι ολα τα στοιχεία που υποβάλλονται με τη φορολογική δήλωση πρέπει να είναι γραμμένα στην ελληνική γλώσσα. Συνεπώς, οι βεβαιώσεις των αλλοδαπών φορολογικών Αρχών πρέπει να υποβάλλονται στο πρωτότυπό τους και σε μετάφραση. 12. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 12 (Πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία) 22

α) Στην ένδειξη 1 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 655-656 θα γραφούν τα εισοδήματα τα οποία έχουν δηλωθεί στους πίνακες 5-10 της δήλωσης, τα οποία όμως δεν υπάρχουν την 1. 1. 1994 π.χ. γιατί μεταβιβάστηκε η οικοδομή, γιατί διακόπηκε η άσκηση επαγγέλματος κτλ. Σ'αυτήν την περίπτωση το καθαρό ποσό του εισοδήματος που δεν υπάρχει στην 1. 1. 1994 πρέπει να γραφεί μειωμένο κατά τις εκπτώσεις (π.χ. 10% για απόσβεση και μέχρι 15% για λοιπές δαπάνες για εισόδημα απο εκμίσθωση κατοικίας που μεταβιβάστηκε). β) Στην ένδειξη 2 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 693-694 θα γραφεί το ποσό της ετήσιας δαπάνης που δεν υπάρχει την 1. 1. 1994 π.χ. γιατί πουλήθηκε το Ε. Ι. Χ. αυτοκίνητο ή το Ι. Χ. αεροσκάφος. γ) Στην ένδειξη 3α και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 657-658, εκτος των άλλων απαλλοσσόμενων του φόρου ποσών, θα γραφεί και το ποσό των μισθών, συντάξεων, καθώς και η πάγια αντιμισθία που έχουν χορηγηθεί σε πρόσωπα που είναι ολικώς τυφλόι ή παρουσιάζουν τετραπληγία σε ποσοστό 80% και πάνω, οι τόκοι έντοκων γραμματίων και ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, το τμήμα βουλευτικής αποζημίωσης που δεν φορολογείται. δ) Στην ένδειξη 3β και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 659-660 θα γραφούν τα χρηματικά ποσά ή τα εσοδα που αποκτήθηκαν το 1993 και φορολογούνται με ειδικό τρόπο, όπως π.χ. τόκοι τραπεζικών καταθέσεων, αποζημίωση ν. 2112/1920, μερίσματα απο ημεδαπές ανώνυμες εταιρίες, συνεταιρισμούς κ.λ.π. μετά την αφαίρεση του φόρου που έχει παρακρατηθεί. ε) Στην ένδειξη 4 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 691-692 πρέπει να γραφεί το ποσό των καθαρών αμοιβών για τις πάνω απο δυο (2) το μήνα υπηρεσίες ενεργού εφημερίας ιατρών ενταγμένων στο Ε. Σ. Υ. που φορολογήθηκαν αυτοτελώς για τις αμοιβές αυτές, Ο φόρος που παρακρατήθηκε σ'αυτές τις αμοιβές δεν θα γραφεί σε κανένα κωδικό. Αν θέλουν να φορολογηθούν για τις αμοιβές αυτές με τις γενικές διατάξεις, τότε αυτές πρέπει να συναθροιστούν με τις άλλες αποδοχές τους απο μισθωτές υπηρεσίες και να γραφούν στους κωδικούς 301-302 του πίνακα 7 και το ποσό του φόρου στους κωδικούς 313-314 του ιδίου πίνακα. στ) Στην ένδειξη 5 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 431-432 θα γραφούν τα συνολικά καθαρά κέρδη που αναλογούν απο συμμετοχή του φορολογούμενου σε ημεδαπή ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ, κοινωνίες αστικού 23

δικαίου που ασκούν επάγγελμα ή επιχείρηση ή αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρίες ή συμμετοχικές ή αφανείς εταιρίες ή κοινοπραξίες που φορολογούνται με τις διατάξεις του άρθρου 16α του ν.δ. 3323/1955 ή του άρθρου 10 του ν.δ. 3843/58 αφού συμπληρωθούν προηγούμενα οι ενδείξεις του πίνακα των κωδικών αυτών, Αν ο χώρος του δεν επαρκεί πρέπει να συμπληρωθεί όμοια γραμμογραφημένος πίνακας. Τα κέρδη αυτά θα γραφούν αφού προηγούμενα αφαιρεθεί απο αυτά ο φόρος της εταιρίας κ..λ.π που αναλογεί σ'αυτά. Τα εισοδήματα ή κέρδη της εταιρίας κ.λ.π. που απαλλάσσονται απο το φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης που αναλογούν σ'αυτά δεν θα γραφούν στους κωδικούς αυτούς, αλλά στους κωδικούς 657-658 ή 659-660 του ιδίου πίνακα. ζ) Στην ένδειξη 6 και απέναντι απο τους κωδικούς αριθμούς 831-834 θα γραφεί το ποσό του ενοικίου που καταβλήθηκε ή οφείλεται το 1993 για τη μίσθωση επαγγελματικού χώρου, εφόσον ασκείται ατομική εμπορική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα και συμπληρωθούν οι ενδείξεις του πίνακα των κωδικών αυτών, Για τις επιπλέον των δυο μισθώσεις θα συνυποβληθούν όμοια γραμμογραφημένοι πίνακες. Επισημαίνεται οτι στους κωδικούς αριθμούς 821-822 θα γραφεί ο ΑΦΜ του εκμισθωτή. Αν ο εκμισθωτής είναι η σύζυγος, ακόμα κι αν έχει ΑΦΜ δικό της, θα γραφεί ο ΑΦΜ του συζύγου της. 13. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 13 (Προσδιορισμός ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης Στον πίνακα αυτό γράφονται τα στοιχεία προσδιορισμού του εισοδήματος με βάση τα τεκμήρια απο την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων και απο τις δαπάνες διαβίωσης του υποχρέου, της συζύγου του και των προσώπων που συνοικούν με αυτούς και τους βαρύνουν. Ο έλεγχος των στοιχείων προσδιορισμού του τεκματρού εισοδήματος του υποχρέου και της συζύγου του πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή, ώστε να αποκλείεται η δημιουργία λαθών κατά την εκκαθάριση του φόρου απο λαθεμένη συμπλήρωση των σχετικών ενδείξεων των πινάκων 13 και 14. Οι ενδείξεις των πινάκων 13 και 14 που αναφέρονται στον τεκμαρτό προσδιορισμό του εισοδήματος δεν παρουσιάζουν καμία 24

δυσκολία στη συμπληρωσή τους, γιατί δεν γίνεται κανένας υπολογισμός αλλά απλή αναγραφή ορισμένων στοιχείων και ποσών. Για τον έλεγχο της ορθής συμπλήρωσης των ενδείξεων των πινάκων 13 και 14 του εντύπου της δήλωσης θα πρέπει να μελετηθεί προσεκτικά η 1089583/2131/Α0012/ΠΟΛ 1207/9.10.1991 διαταγή καθώς και το φυλλάδιο με τις οδηγίες για την συμπλήρωση της δήλωσης. Σε περίπτωση που στους κωδικούς αριθμούς 709-710 αναγράφεται ποσό ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης με βάση το ΕΙΧ αυτοκίνητο απο την πέμπτη στήλη του πίνακα της τελευταίας σελίδας του φυλλαδίου οδηγιών, προκειμένου για την περίπτωση γ που αναφέρεται σε συνταξιούχο ηλικίας ανω των 60 ετών με κυριότητα του οχήματος πάνω απο 10 ετη, θα πρέπει για τη συνδρομή των προϋποθέσεων αυτών να επισυνάπτουν επίσης κατά την υποβολή της δήλωσής τους και τα εξης δικαιολογητικά : α) φωτοαντίγραφο της αστυνομικής τους ταυτότητας, απο την οποία να προκύπτει η ηλικία τους και β) φωτοαντίγραφο της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος απο το οποίο να προκύπτει ο χρόνος που ήταν στην κατοχή τους το ΕΙΧ αυτοκίνητο. Επίσης σημειώνεται οτι στην περίπτωση αυτή, στην δεκαετή κυριότητα του οχήματος υπολογίζεται και ο χρόνος αγοράς του. Για παράδειγμα, αν το αυτοκίνητο περιήλθε στην κυριότητα του συνταξιούχου στις 18/10/1981, δεκαετής κυριότητα αυτού συμπληρώνεται κατά τη χρήση 1990. Σημειώνεται οτι στους Κ. Α. 731-732 πρέπει να γραφεί το διπλάσιο της αμοιβής του ναυτολογημένου πληρώματος σε σκάφος αναψυχής (βλ. και φυλλάδιο οδηγιών). Λόγω αναστολής του τεκμηρίου για τις δαπάνες αγοράς ακινήτων, επιχειρήσεων, χρεογράφων κ.λ.π. που προβλέπεται με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 2157/93 απο 8/6-31/12/93, στους κωδικούς αριθμούς 723-730 δεν θα πρέπει να αναγράφονται οι δαπάνες απόκτησης των περουσιακών αυτών στοιχείων κατά το χρονικό αυτό διάστημα. Επίσης για τη συμπλήρωση των κωδικών αριθμών 727-728 σημειώνεται οτι, εξαιρείται απο την εφαρμογή του τεκμηρίου για την ανέγερση οικοδομής η δαπάνη για ανέγερση απο ενήλικο (και οχι απο ανήλικο) οικοδομής ως πρώτης κατοικίας του στην οποία θα έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας, εφόσον η επιφάνεια της δεν υπερβαίνει τα 25