www.ebusinessforum.gr ΟΜΑ Α ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες και Εφαρµογές στον Τουρισµό: Ισχύουσα Κατάσταση και Προοπτικές Πρακτικά εύτερης ιαβούλευσης (01/06/2006) Περιεχόµενα 1. Εισαγωγή 2. Συµµετέχοντες 3. Θεµατολογία 4. Πρακτικά ιαβούλευσης 5. Θεµατολογία 3 ης ιαβούλευσης 1. Εισαγωγή Η δεύτερη διαβούλευση έλαβε χώρα την 1 η Ιουνίου στις 15.00 το απόγευµα στο Ξενοδοχείο Μακεδονία Παλλάς στη Θεσσαλονίκη. Η διαβούλευση είχε την παρακάτω δοµή: Παρουσίαση της οµάδας εργασίας Ι1 µε τίτλο «Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες και Εφαρµογές στον Τουρισµό: Ισχύουσα Κατάσταση και Προοπτικές» (Ευάγγελος Χρήστου, Πανεπιστήµιο ) Εισαγωγή και ανάπτυξη των ζητηµάτων της δεύτερης διαβούλευσης µε θέµα «Ηλεκτρονικό εµπόριο στον τουρισµό». Τρεις παρουσιάσεις από: o Μαριάννα Σιγάλα (Πανεπιστήµιο ): «Ηλεκτρονικά µοντέλα επιχειρείν και πωλήσεων στον τουρισµό, παράγοντες επιτυχίας και καλές διεθνείς πρακτικές», o Σπύρο Αβδηµιώτη (ΤΕΙ ): «Global Positioning System (GPS) and Geographical Information System (GIS) as tools for a profitable entrepreneurship» o Μπουρµπούλιας & Χουβαρδάς ( ίπυλον ΑΕ): «www.gargantua.gr Αποτελέσµατα και περίληψη της διαβούλευσης Συζήτηση σχετικά µε τη θεµατολογία της 3 ης διαβούλευσης 2. Συµµετέχοντες
Α/Α Όνοµα Εταιρία 1 Βασιλική Βράνα ΤΕΙ ΣΕΡΡΩΝ 2 ούκας Holidays & More 3 Βίλλυ Νικολοπούλου ΣΕΤΕ 4 Κωνσταντίνος Ραβιόγλου Πανεπιστήµιο 5 Μαλλιαράκη Μαριάννα Πανεπιστήµιο 6 Αστεριάδης Νίκος Πανεπιστήµιο 7 Γιαννάκου Αθανάσιος ΤΕΙ υτικής Μακεδονίας 8 Θεοδοσίου Βασίλειος ΤΕΙ υτικής Μακεδονίας 9 Συράκης Ιωάννης Πανεπιστήµιο 10 Αθανασιος ερµεζοπουλος ΤΕΙ Θεσσαλονικης 11 Παντσιαρίδου Ξενοδοχείο Περαία 12 Χατζηιωαννίδου Μαρίνα Ξενοδοχείο Avra 13 Βαλαχής Ιωάννης ΤΕΙ 14 Θεοδώρου Αθανάσιος Galileo 15 Νικόλαος Πασσαλής Προϊστάµενος Τµήµατος Τουριστικών Επιχειρήσεων ΤΕΙ 16 Μπιµπίτσος Χρήστος Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση Πέλλας 17 Μπονάρου Χριστίνα Πανεπιστήµιο 18 Βολιώτης Κωνσταντίνος Πανεπιστήµιο 19 Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ΕΥ ΑΝ. ΜΑΚΕ. & ΘΡΑΚΗΣ 20 Βελισάριου Ευστάθιος ΤΕΙ Λάρισας 21 Κεφαλίδου Βασιλική ΤΕΙ 22 Κασσιανίδης Παναγιώτης ΤΕΙ 23 Αδαµίδης Γρηγόρης Amadeus Hellas SA
24 Μπουρµπούλιας Παύλος ίπυλον ΑΕ 25 Χουβαρδάς Παύλος ίπυλον ΑΕ 26 Σπύρος Γεωργίου Airotel 3. θεµατολογία 15.00-15.30 Καλοσώρισµα 16.00-16.15 Παρουσίαση Οµάδας Εργασίας 16.15-17.30 Παρουσιάσεις κ. Σιγάλα κ. Αβδηµιωτη κ. Χουβαρδά & Μπουρµπούλια 17.30-19.00 ιαβούλευση 19.00-19.30 Θεµατολογία 3 ης ιαβούλευσης 4. Αποτελέσµατα και περίληψη της διαβούλευσης Με την ολοκλήρωση των τριών παρουσιάσεων ακολούθησε συζήτηση σε βάθος µεταξύ των παριστάµενων, σχετικά µε την υπάρχουσα κατάσταση της αξιοποίησης εφαρµογών και λύσεων ηλεκτρονικού εµπορίου στην τουριστική βιοµηχανία. Τα σηµαντικότερα ζητήµατα που εντοπίστηκαν είναι τα παρακάτω: o ενώ υπάρχουν κίνητρα που δίδονται από την πολιτεία µε στόχο την τεχνολογική ενδυνάµωση των τουριστικών επιχειρήσεων, οι τελευταίες αδυνατούν να αξιοποιήσουν τις νέες δυνατότητες που αποκτούν ή δύνανται να αποκτήσουν ενισχύοντας έτσι δυναµικά το ψηφιακό χάσµα µεταξύ µικρών και µεγάλων τουριστικών επιχειρήσεων όπως και µεταξύ ανεπτυγµένων και µη τουριστικών περιοχών. Χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτέλεσε η περίπτωση των Τρικάλων και της Χαλκιδικής. Αρκετές τουριστικές επιχειρήσεις στα Τρίκαλα, όπως επισήµανε και ο κ. Θεοδώρου (Galileo), έχουν αποκτήσει δυνατότητες ασύρµατης ευζωνικής σύνδεσης ενώ είναι ελάχιστες αυτές που τελικά χρησιµοποιούν την εν λόγω υπηρεσία. Στον αντίποδα βρίσκεται η Χαλκιδική (µια από τις πιο ανεπτυγµένες τουριστικές περιοχές της Ελλάδας), όπου σύµφωνα µε τον κ. Μπουρµπούλια ( ίπυλον), η περιοχή δεν διαθέτει ακόµη υποδοµές ευρυζωνικών δικτύων. o Ιδιαίτερα χρήσιµα ήταν και τα σχόλια του κ. Χουβαρδά ( ίπυλον) σχετικά µε τις δυσκολίες και προβλήµατα που αντιµετωπίζουν στις µεταξύ τους συνεργασίες µε µικροµεσαίες τουριστικές επιχειρήσεις. Αναλυτικά, τα συµπεράσµατα µπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω. Η αξιοποίηση του διαδικτύου από µικροµεσαίες τουριστικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι αφενός περιορισµένη και αφετέρου όχι ιδιαίτερη αποτελεσµατική. Θεωρείται συνηθισµένο το φαινόµενο της δηµιουργίας για παράδειγµα µιας ιστοσελίδας από µια µικροµεσαία οικογενειακή ξενοδοχειακή επιχείρηση η οποία ιστοσελίδα όµως έχει πολύ µικρή χρησιµότητα και αποτελεσµατικότητα διότι 1. δεν ανανεώνετε το περιεχόµενο της σε τακτά χρονικά διαστήµατα 2. δεν προσφέρει πληροφορίες σχετικά µε τις πραγµατικές τιµές των προϊόντων της τουριστικής επιχείρησης 3. δεν παρέχει δυνατότητα online αγορών ή έστω κρατήσεων 4. οι διαχειριστές της ιστοσελίδας δεν ελέγχουν τα µηνύµατα ηλεκτρονικού ταχυδροµείου που λαµβάνουν από υπάρχοντες και δυνητικούς πελάτες.
Χαρακτηριστικές ήταν οι αναφορές τόσο των ακαδηµαϊκών όσο και των επιχειρηµατιών στην δηµιουργία ποικίλων ιστοσελίδων, οι οποίες είτε παύουν να βελτιώνονται / ανανεώνονται είτε δεν διαθέτουν / συµβαδίζουν µε υπηρεσίες τύπου online reservations. o Η έλλειψη επαρκούς εκπαίδευσης σε Πανεπιστηµιακό Επίπεδο όσο και κατάρτισης σε δια βίου επίπεδο για τους επιχειρηµατίες του κλάδου, οµόφωνα θεωρήθηκαν ως οι κύριοι λόγοι δηµιουργίας και αύξησης του ψηφιακού χάσµατος που χαρακτηρίζει τις ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις. Συγκεκριµένα, υπήρξε οµοφωνία µεταξύ των παρεβρισκόντων για την έλλειψη γνώσεων και δεξιοτήτων σχετικά µε την αξιοποίηση των δυνατοτήτων και προκλήσεων που προσφέρει το ηλεκτρονικό επιχειρείν στον τουριστικό κλάδο της Ελλάδας. Επίσης, επισηµάνθηκε η έλλειψη µαθηµάτων σχετικών µε το ηλεκτρονικό επιχειρείν στον τουρισµό τόσο στην µετα-λυκειακή όσο και στην ανώτατη εκπαίδευση. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν και η δήλωση διαπίστωση του κ. Πασσαλή (προϊστάµενου Τµήµατος Τουριστικών Επιχειρήσεων ΤΕΙ ) σχετικά µε τους περιορισµούς τροποποίησης των προγραµµάτων σπουδών των ΤΕΙ που θέτει το υπουργείο παιδείας. Επίσης επισηµάνθηκε από τους παρεβρισκόµενους µια ιδιαίτερα κρίσιµη αντίφαση: τα στελέχη µικροµεσαίων τουριστικών επιχειρήσεων ζητούν µε δυναµικό τρόπο την διοργάνωση σεµιναρίων, εκπαιδευτικών προγραµµάτων και διαβουλεύσεων από τρίτους φορείς, αλλά στις περιπτώσεις όπου διοργανώνονται αντίστοιχα σεµινάρια, διαβουλεύσεις κλπ. η συµµετοχή τους είναι ιδιαίτερα περιορισµένη και ολιγοµελής. o Η έλλειψη εµπιστοσύνης και η νοµική κατοχύρωση στις διαδικτυακές συναλλαγές αναφέρθηκαν ως δύο επιπλέον σηµαντική ανασταλτικοί παράγοντες για την υιοθέτηση του ηλεκτρονικού εµπορίου από τουριστικές επιχειρήσεις. Σχετικά µε την ασφάλεια συναλλαγών µέσω του διαδικτύου επισηµάνθηκε η αναγκαιότητα πιστοποίησης από τον ΕΟΤ των διαδικτυακών ταξιδιωτικών πρακτορειών και η απονοµή διαπίστευση µέσω ειδικού σήµατος από τον ΕΟΤ. Γενικά, η διαβούλευση επιβεβαίωσε επίσης τα σηµαντικότερα ευρήµατα της 1 ης διαβούλευσης (Αθήνα, 13/04/2006). Πιο αναλυτικά, οι κρισιµότεροι λόγοι που εµποδίζουν την βελτίωση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού επιχειρείν των µικροµεσαίων επιχειρήσεων είναι: o χαµηλά επίπεδα εκπαίδευσης τόσο των νέο - εισαχθέντων σε ανώτατα ιδρύµατα όσο και των επιχειρηµατιών (δια βίου εκπαίδευση). Παράγοντας που αναστέλλει την εφαρµογή και περαιτέρω ανάπτυξη των τεχνολογικών λύσεων και εφαρµογών. o ανεπαρκής τεχνολογική υποδοµή, γεγονός που αναστέλλει την ποιοτική αναβάθµιση του τουριστικού προϊόντος ενώ µειώνει τις δυνατότητες δηµιουργίας ανταγωνιστικού πλεονεκτήµατος. Εν κατακλείδι, επιβεβαιώνεται και η προηγούµενη διαπίστωση ότι η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από δυο διακριτά είδη τουριστικών επιχειρήσεων: α) µεγάλες επιχειρήσεις µε επαγγελµατικό µάνατζµεντ, καλά εκπαιδευµένο προσωπικό, και µε πολλούς διαθέσιµους πόρους, οι οποίες αξιοποιούν αρκετά καλά τις προκλήσεις του διαδικτύου, και β) µικρές οικογενειακές επιχειρήσεις οι οποίες δεν έχουν την εµπειρία, την γνώση και σε κάποιες περιπτώσεις και τα κίνητρα, και οι οποίες έχουν µόνο βραχυπροθέσµους στόχους, οι οποίες δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του ηλεκτρονικού επιχειρείν.
5. θεµατολογία 3 ης ιαβούλευσης Όλοι οι συµµετέχοντες χαρακτήρισαν ως ιδιαίτερα θετική πρωτοβουλία την διοργάνωση της δεύτερης διαβούλευσης του φόρουµ στον ηλεκτρονικό τουρισµό στη Θεσσαλονίκη. Επίσης διαπιστώθηκε µε σαφήνεια η ανάγκη για την διοργάνωση ανάλογων διαβουλεύσεων στο µέλλον και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας εκτός των αστικών κέντρων της Αθήνας και της. Ιδιαίτερη έµφαση δόθηκε στην αναγκαιότητα διοργάνωσης διαβουλεύσεων του etourism Forum σε τουριστικά ανεπτυγµένες περιοχές της Ελλάδας µε έµφαση την Κρήτη, Ρόδο, Μύκονο, Κέρκυρα και Σαντορίνη. Τα θέµατα που θα συζητηθούν θα εξαρτηθούν από τον τόπο και διαθεσιµότητα οµιλητών και συµµετεχόντων των επόµενων διαβουλεύσεων. Εάν σας ενδιαφέρει κάποιο συγκεκριµένο θέµα και για το οποίο θα επιθυµούσατε περισσότερες πληροφορίες, µη διστάσετε να επικοινωνήσετε µαζί µας για να συµπεριληφθεί στην θεµατολογία της επόµενης διαβούλευσης. Η θεµατολογία της επόµενης διαβούλευσης θα ανακοινωθεί στην ιστοσελίδα του etourism Forum όπως επίσης θα σταλεί στα µέλη του etourism Forum µε την ανακοίνωση και την πρόσκληση συµµετοχής στην 3 η ιαβούλευση.