ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Ε.1. Γ. Ε.. Β. Ε.. Α. Ε.4. Α. Ε.5. Γ. Ε.6. Β. Ε.7. Δ. Ε.8. Δ. Ε.9. Γ. Ε.1. Γ. Ε.11. Δ. Ε.1. Β. Ε.1. α: Σ, β:σ, γ:σ, δ:σ, ε:λ (είναι σωστό μόνο για ιοντικές ενώσεις, στις ομοιοπολικές ενώσεις δεν πραγματοποιείται πραγματική αποβολή ηλεκτρονίων), στ: Σ, ζ:λ (δες πρόταση ε), η:λ (οξειδωτικό είναι αυτό που ανάγεται, προκαλεί οξείδωση), θ: (αναγωγικό είναι αυτό που οξειδώνεται, προκαλεί αναγωγή), ι: Λ (δεν υπάρχουν μεταβολές στους Α.Ο.), κ: Λ, λ: Λ. Ε.14. + 5HNO H O 4 + 5NO + H O CO + FeO Fe + CO MnO + 4HCl MnCl + Cl + H O Ag + 4HNO AgNO + NO + H O SO + H S S + H O SO + HNO H SO 4 + NO H O + HI I + H O 5H O + KMnO 4 + H SO 4 5O + MnSO 4 + K SO 4 + 8H O AsH + 4KClO H AsO 4 + 4KCl Ε.15. Ι + 1HNO HΙO + 1NO + 4Η Ο Al + 4HNO Al(NO ) + NO + H O FeO + 1HNO Fe(NO ) + NO + 5H O K Cr O 7 + H S + 4H SO 4 Cr (SO 4 ) + K SO 4 + S + 7H O KMnO 4 + 16HCl MnCl + 5Cl + KCl + 8H O Ε.16. α) C + H SO 4 CO + SO + Η Ο β) KMnO 4 + 5H S + H SO 4 ΜnSΟ 4 + Κ SO 4 + 5S + 8H O γ) NaBrO + NH N + ΝaBr + Η Ο δ) KClO + 6FeSO 4 + H SO 4 KCl + Fe (SO 4 ) + Η Ο ε) CaOCl + SnSO 4 + H SO 4 CaCl + Sn(SO 4 ) + Η Ο στ) Η Ο + ΗΙ Ι + Η Ο ζ) SO + HNO NO + H SO 4 η) SO + K Cr O 7 + 4H SO 4 H SO 4 + Cr (SO 4 ) + Κ SO 4 + H O θ) Cl + 6KOH 5KCl + KClO + H O ι) 5SnCl + KMnO 4 + 16HCl 5SnCl 4 + MnCl + KCl + 8H O Ε.17. α) KMnO 4 + 5SnSO 4 + 8H SO 4 5Sn(SO 4 ) + MnSO 4 + K SO 4 + 8H O β) SnCl (aq) + FeCl (aq) SnCl4(aq) + FeCl (aq) γ) K Cr O 7 + SnCl + 14HCl CrCl + SnCl 4 + KCl + 7H O δ) Cu + (aq) + Al(s) Cu(s) + Al + (aq) Ε.18. Οξειδωτικά: H SO 4, ΗΝO, αναγωγικά: H S, ΝΗ, οξειδωτικά ή αναγωγικά: SO, NO. Ε.19. Οξειδώνεται το Ν της ΝΗ από σε και ανάγεται το Ν του ΝΟ από +4 σε. 8NH (g) + 6NO (g) 7N (g) + 1H O(l) Ε.. Sn + 4HNO SnO + 4NO + H O (οξειδώνεται ο Sn και ανάγεται το Ν). 8HNO + H S 8NO + H SO 4 + 4H O (οξειδώνεται το S και ανάγεται το Ν). Sb + 1HNO Sb O 5 + 1NO + 5H O (οξειδώνεται το Sb και ανάγεται το Ν). Ε.1. Οξειδώνεται το Ο (από 1 σε και ανάγεται το Cl (από +4 σε +). H O (l) + ClO (aq) HClO (aq) + O (g). Ε.. α) 8ΝΗ + Cl 6NH 4 Cl + N (οξειδώνεται το Ν από σε και ανάγεται το Cl από σε 1). β) Cl + 6KOH 5KCl + KClO + H O (το Cl οξειδώνεται και ανάγεται). γ) K Cr O 7 + H O + 4H SO 4 O + Cr (SO 4 ) + K SO 4 + 7H O (οξειδώνεται το O από 1 σε και ανάγεται το Cr από +6 σε +). δ) Cu O + Cu S 6Cu + SO (oξειδώνεται το S από σε +4 και ανάγεται ο Cu από +1 σε. Ε.. Οξειδώνεται το S (από σε ) και ανάγεται το Ν (από +5 σε +). CuS + 8ΗNO S + Cu(ΝΟ ) + NO + 4H O Ε.4. α) +6, +7, +4, αντίστοιχα. β) Οξειδοαναγωγικές: MnO + 4KOH + O K MnO 4 + H O (1) K MnO 4 + 4HCl KMnO 4 + MnO + 4KCl + H O ()
Ε.5. 6,4 mg O /L. Ε.6. α) FeCl (aq) + Cu(s) FeCl (aq) + CuCl (aq). β) 9,55 g. Ε.7. x =. Ε.8. α) 119, β) ii. x = 4. Ε.9.,5 M. Ε.. α) Οξειδοαναγωγική: Οξειδώνεται ο Zn από σε + και ανάγεται το Η από +1 σε.β) 5% w/w. Ε.1.,896 L, 7,6 g. Ε.. α) 56, β) x =. Ε.. α) SO + Cl + Η O H SO 4 + HCl (οξειδώνεται το S και ανάγεται το Cl). β) 4 ml. Ε.4. α) οξειδώνεται το S και ανάγεται ο Fe. FeCl (aq) + H S(g) FeCl (aq) + HCl(aq) + S(s). β) 44,8 L, γ) i. FeCl + HCl H (g) + FeCl, ii. 44,8 L. Ε.5. α) Οξειδοαναγωγική, οξειδώνεται το S (από +4 σε +6) και ανάγεται το Cl (από +1 σε 1). Αναγωγικό είναι το Na SO. β) 54 g. γ) NaClO + HCl Cl + H O + NaCl Ε.6. α) Cl (g) + ΝaOH(aq) NaClO(aq) + NaCl(aq) + H O(l) ΝaClO(aq) + HCl(aq) Cl (g) + NaCl(aq) + H O(l) β) 96 L, c,14 M. γ) Λόγω υδρόλυσης των ιόντων ClO. Ε.7. α) Ναι, οξειδώνεται ο Fe και ανάγεται το Η. β) Μετά το τέλος της αντίδρασης και με την ελάχιστη περίσσεια KMnO 4 το διάλυμα χρωματίζεται. γ) ml. Ε.8. α),18 Μ, β) 11 ml, γ) 1 ml. Ε.9. α) Οξειδώνεται το Te από +4 σε +6 και ανάγεται το Cr από +6 σε +. TeO + K Cr O 7 + 4H SΟ 4 H TeO 4 + Cr (SO 4 ) + Κ SO 4 + H O β) i. 6FeSO 4 + K Cr O 7 + 7H SΟ 4 Fe (SO 4 ) + Cr (SO 4 ) + Κ SO 4 + 7H O Τα moles της περίσσειας του K Cr O 7 είναι ίσα με 1 4 mol. ii. 1 mol K Cr O 7 αντέδρασαν,,48 g TeO. Ε.4. α) ΝaClO: +1, +1,, ΚCN: +1, +,. β) Οξειδώνεται ο C και το Ν, ανάγεται το Cl. γ) 5 L. Ε.41. Β. Ε.4. Α. Ε.4. Γ. Ε.44. Όλες σωστές. Ε.45. Δ. Ε.46. Γ Ε.47. To διάγραμμα 1. Ε.48. Α. Ε.49. Α. Ε.5. Όλες σωστές. Ε.51. Α. Ε.5. Δ. Από το ενεργειακό διάγραμμα της αντίδρασης προκύπτει ότι ΔΗ = 4 78 = 56 kj. Ε.5. α) Οξειδοαναγωγική (το Br ανάγεται από +5 σε και επίσης οξειδώνεται από 1 σε ). 1 Δ[Βr ] Δ[ΒrΟ ] 1 [H ] υ β) 5 Δt Δt 6 Δt 1 Δ[Br ],υβr υ Δt Ε.54. α) Οξειδοαναγωγική (το Μn ανάγεται από +7 σε + και το Cl οξειδώνεται από +5 σε +7). β) ΜnO 4 + 5ClO + 6H + Mn + + 5ClO 4 + H O. γ) υ υ Μn ClO 5 4 Ε.55. α = 6 και β = 1. Ε.56. α) i. Όχι, γιατί δεν έχει μηδενιστεί η συγκέντρωση του Fe + ούτε η συγκέντρωση του Co +. ii. t = s: [Fe + ] =, 1 4 Μ, t = 1 s: [Fe + ] = 4,14 1 4 Μ. β) υ( s) = 1,11 1 5 Μ s 1, υ(1 1s) = 7 1 7 Μ s 1. H ταχύτητα της αντίδρασης μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Ε.57. α) 1): Λ. Η ταχύτητα της αντίδρασης μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. ): Λ. Όταν ολοκληρωθεί η αντίδραση η πίεση έχει υποδιπλασιαστεί. ) Σ. 4): Λ. 5) Λ. Ισχύει: Δ[C 8 H 1 ] = Δ[C 4 H 6 ]. β) -6. Ε.58. α) Έστω n η αρχική ποσότητα του SO Cl (g). mol SO Cl (g) SO (g) + Cl (g) Αρχικά (t = ) n Μεταβολές n n n t = t v n n Για t = και για t = t v, ισχύουν, αντίστοιχα: V = n R T (1), τ V = n R T (). Από τις σχέσεις αυτές προκύπτει: Ρ τ = Ρ.
β) Για την πορεία της αντίδρασης από t = μέχρι τη χρονική στιγμή t, έχουμε: mol SO Cl (g) SO (g) + Cl (g) Αρχικά (t = ) n Μεταβολές x x x t n x x x x Ισχύουν: V = n R T, V = (n + x) R T από τις οποίες προκύπτει η σχέση: n 1 (). Τη χρονική στιγμή t, ισχύει: n x c n x x [ SOCl], 1 V c n (4) Συνδυάζοντας τις σχέσεις () και (4): n c n x. c n γ) i. Για τη μέση ταχύτητα (υ) της αντίδρασης από t = t, ισχύει: Δ[Cl ] x υ (5) Δt V t Από τη σχέση (), προκύπτει: x n c V Με αντικατάσταση του x στη σχέση (5) προκύπτει: (Ρ Ρ ) c υ t Ε.59. α) Καταστρώνουμε τον πίνακα της αντίδρασης από t = μέχρι t = t 1. β) Παίρνουμε τον ορισμό της ταχύτητας, π.χ. ως προς Ν Ο 5. γ) υ(nο ) = υ, υ = υ(ο ). Ε.6. α) [Α] =, Μ, [Β] =, Μ. β),5 Μ min 1. γ) υ Α = υ Γ =,5 Μ min 1, υ Β =,75 Μ min 1. Ε.61. α) Η στήλη Α αντιστοιχεί στο SO (g), η στήλη Β στο O (g) και η στήλη Γ στο SO (g). β) Δεν έχει τελειώσει, γιατί δεν έχει μηδενιστεί η [SO (g)]. γ) υ( 1) = 1,6 1 Μ min 1, υ( ) = 1, 1 Μ min 1, υ( 5) = 9,6 1 4 Μ min 1, Παρατηρούμε ότι η μέση ταχύτητες που υπολογίστηκαν ακολουθούν τη σειρά: υ( 1) < υ( ) < υ( 5), γιατί με την πάροδο του χρόνου η ταχύτητα της αντίδρασης μειώνεται. Ε.6. υ( 1) =,665 Μ s 1, υ( ) =,5 Μ s 1, Παρατηρούμε ότι η μέση ταχύτητα από t = σε t = 1 s είναι μεγαλύτερη από τη μέση ταχύτητα t = σε t = s, καθώς η ταχύτητα της αντίδρασης μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Ε.6. α) Με την πάροδο του χρόνου, ο ολικός αριθμός των moles των τριών αερίων της αντίδρασης, καθώς οι συντελεστές των αερίων στα προϊόντα είναι μεγαλύτερος. Επομένως, υπό σταθερό όγκο και θερμοκρασία, η πίεση του μείγματος αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου και έτσι αυξάνεται και ο λόγος (/ ). β) mol N O 5 (g) 4NO (g) + O (g) t = n Μεταβολές x 4x x t n x 4x x Αρχικά (t = ): V = n R T (1) Τη χρονική στιγμή t η συνολική ποσότητα και των αερίων είναι: n x + 4x + x = n + x και επομένως: V = (n + x) R T (). Επομένως: x 1 () o n γ) Η μέγιστη πίεση, Ρ max, συμπίπτει με το τέλος της αντίδρασης, όπου θα ισχύουν: n n x =, x, n max 1,5 o n Για t = 1 s, max,4 και επομένως η αντίδραση δεν έχει ολοκληρωθεί. δ) Η μέση ταχύτητα (υ) της αντίδρασης το χρονικό διάστημα t δίνεται από τη σχέση: no x no 1 Δ[ΝΟ 5 ] 1 V V x υ Δt t V t
x 1 o n 1 n 1 n x, x υ V t V t Από την παραπάνω γενική σχέση, προκύπτουν με αντικατάσταση από τον πίνακα δεδομένων: 1,4n υ1,,44n υ, υ1 1,4, V1 V1 υ 4,4 Η ταχύτητα της αντίδρασης μειώνεται με την πάροδο του χρόνου και επομένως η μέση ταχύτητα τα πρώτα 1 s είναι μεγαλύτερη από τη μέση ταχύτητα της αντίδρασης τα πρώτα 1 s. Ε.64. α) Με την εξέλιξη της αντίδρασης τα συνολικά moles των αερίων αυξάνονται, καθώς < 4 + 1 και επομένως, με βάση την καταστατική εξίσωση των αερίων, προκύπτει ότι η πίεση στο δοχείο αυξάνεται (V, R, T: σταθερά). β) Από την έναρξη της αντίδρασης μέχρι τη χρονική στιγμή t 1, κατασκευάζουμε τον πίνακα που ακολουθεί: mol Ν Ο 5 (g) 4ΝΟ (g) + Ο (g) Αρχικά n Μεταβολές x 4x x t 1 n x 4x x H συνολική ποσότητα των αερίων τη χρονική στιγμή t 1 είναι: n = (n x) + 4x + x = n + x V n R T (1) και V (n x) R T (), 1 1 () n x n Η μέγιστη τιμή του λόγου (Ρ 1 /Ρ ) επιτυγχάνεται στο τέλος της αντίδρασης (Ρ = Ρ τ ). mol Ν Ο 5 (g) 4ΝΟ (g) + Ο (g) Αρχικά n Μεταβολές n n n / t = t v n n / H συνολική ποσότητα των αερίων στο τέλος της αντίδρασης θα είναι: n = n + n / =,5n και επομένως: Ρ1,5n, 5 Ρτ n Όταν έχει διασπαστεί η μισή ποσότητα του Ν Ο 5 θα ισχύουν: mol Ν Ο 5 (g) 4ΝΟ (g) + Ο (g) Αρχικά n Μεταβολές n / n n /4 t = t v n / n n /4 H συνολική ποσότητα των αερίων στην περίπτωση αυτή θα είναι: n = n / + n + n /4 = 1,75n και επομένως: 1 1,75n 1, 75 n γ) Σύμφωνα με τον πίνακα της αντίδρασης από την έναρξή της (t = ) μέχρι τη χρονική στιγμή t 1, η μέση ταχύτητα της διάσπασης του Ν Ο 5 θα δίνεται από τη σχέση: Δ[Ο ] x υ (4) Δt V t1 Από τις σχέσεις (1), () και (4), προκύπτει: Ρ1 Ρ υ R T t1 Ε.65. α),1 Μ s 1, υ Γ =, Μ s 1. β), mol,,6 mol,,8 mol. γ) 1 Μ s 1, δ) Οι καμπύλες των τριών συστατικών σε κοινό διάγραμμα:,5 C(Μ),5 [Β] [Α] [Γ] t t v
Ε.66. Δ. Ε.67. Β. Ε.68. Γ. Ε.69. Δ. Ε.7. Α. Ε.71. Α. Ε.7. Γ. Ε.7. Α. Ε.74. Γ. Ε.75. Δ. Τόσο με την αύξηση της θερμοκρασίας όσο και με τη μείωση της συγκέντρωσης του O, η ισορροπία οδεύει προς τα αριστερά με αποτέλεσμα τη μείωση της οξυγόνωσης του αίματος. Ε.76. Δ. Ε.77. Α. Ε.78. Α. Ε.79. Β. Ε.8. Β. Από τον πίνακα δεδομένων παρατηρούμε ότι με την αύξηση της θερμοκρασίας η απόδοση σχηματισμού της ΝΗ μειώνεται και, επομένως, η αντίδραση οδεύει προς τα αριστερά (προς την ενδόθερμη κατεύθυνση, σύμφωνα με την αρχή Le Châtelier). Επομένως, η σύνθεση της ΝΗ είναι εξώθερμο φαινόμενο. Ε.81. Όλες είναι σωστές. [Fe ] [I ] 1 Ε.8. α)kc, β)k c [Fe ] [I ] [Ca ] [SO ], γ)kc [Ο ], δ)k c [Ο ], [SO] ε)kc [O ] Ε.8. α) Μ, β) Μ, γ) καθαρός αριθμός, δ) Μ. Ε.84. K c =,4 1 1 Ε.85. Kc1, Kc K K Ε.86. 8 1 1. Ε.87.,. Ε.88.,75 1 15 Ε.89. K c K c K c1 c Kc c 4 Ε.9. α) Καμία μεταβολή, β) προς τα αριστερά, γ) προς τα αριστερά. Ε.91. α) Προς τα δεξιά, β) προς τα δεξιά, γ) α + β = γ + δ. Ε.9. α) 1ος ορισμός: Αποβολή ατόμων Ο από την ένωση Fe O (s). ος ορισμός: Μείωση του Α.Ο. από + σε. Fe O (s) + CO(g) Fe(s) + CO (g). β) i. προς τα δεξιά, ii. προς τα δεξιά, iii. και iv. καμία μεταβολή. Ε.9. Με το άνοιγμα του δοχείο ελευθερώνεται μέρος της ποσότητας του διαλυμένου CO με αποτέλεσμα η ισορροπία να οδεύσει προς τα αριστερά (αρχή Le Châtelier). Επομένως, η [Η Ο + ] μειώνεται και το ph αυξάνεται. Ε.94. α) Προς τα αριστερά, β) προς τα δεξιά, γ) προς τα δεξιά. Ε.95. Ρ 1 < Ρ (ο συνολικός αριθμός moles αυξάνεται). Ε.96. α) Γράφουμε την έκφραση του ορισμού της απόδοασης και αντικαθιστούμε στην έκφραση της σταθεράς της ισορροπίας. β) α,1 ή Κ c /c,1. Ε.97. Καταστρώνουμε τον πίνακα της ισορροπίας, γράφουμε την έκφραση της K c και την καταστατική εξίσωση των αερίων στη χημική ισορροπία. Ε.98. α) Από την αρχική κατάσταση στην κατάσταση της ισορροπίας καταστρώνουμε τον πίνακα που ακολουθεί: mol ΗΙ(g) Η (g) + Ι (g) Αρχικά n Μεταβολές x x x Χ.Ι. n x x x x αn α,x αn,x n Στη Χ.Ι. συνυπάρχουν: n x = n αn = n(1 α) mol HI, x = (αn/) mol H και x = (αn/) mol I. n(1 α) [HI], nα [ H] [I ] V V β) Από την έκφραση της Κ c, προκύπτει: [HI] 4(1 α) K c [H ] [I ] α Ε.99. Όταν x = y + z.
Ε.1. Δοχείο 1 [Ν Ο 4 ] (Μ),5,9,4 [ΝΟ ] (Μ) 1,6,4 Ε.11. α) Προς τα αριστερά, β) προς τα δεξιά, γ) προς τα δεξιά (αρχή Le Châtelier). Ε.1. α) οξειδοαναγωγική: Το άζωτο ανάγεται από +4 σε + και επίσης οξειδώνεται από +4 σε +5. NO (g) + H O(g) HNO (g) + NO(g). β) 1. Προς τα δεξιά,. προς τα αριστερά,. προς τα δεξιά, 4. προς τα δεξιά, 5. καμία μεταβολή (αρχή Le Châtelier). γ) Μ 1. Ε.1. α) Αύξηση της τιμής της Κ c, β) καμία μεταβολή (στερεό), γ) αύξηση της ποσότητας του CO, καθώς η αντίδραση κατευθύνεται προς τα δεξιά (λιγότερα moles αερίων). Ε.14. Η χορήγηση καθαρού O οδηγεί και τις δύο ισορροπίες προς τα αριστερά. Ε.15. f = i (1 + α). Ε.16. α) = /, β) c/c = (/ ) Ε.17. 1,944. Ε.18. α = (Ρ V/R T n ) 1. Ε.19. α) Η [ΗΙ] μεταβάλλεται από την τιμή,8 Μ στην τιμή 1 Μ. β) Κ c (T 1 ) = 16/, Κ c (T ) =. γ) ΔΗ >. Στην κατάσταση της ισορροπίας ισχύει υ 1 = υ, ενώ όταν η ισορροπία κατευθύνεται προς τα δεξιά υ 1 > υ, μέχρι να αποκατασταθεί νέα ισορροπία στην οποία πάλι θα ισχύει: υ 1 = υ. Ε.11. α) 9 και 5,9, β) προς τα αριστερά, ΔΗ < ( ). Ε.111. α) 5 mol. β) 4 mol. γ),5 (5%). δ) 1/. Ε.11. α),1 mol,,1 mol και, mol. β) 4 1. Ε.11. α) Παρατηρούμε ότι με την αύξηση της θερμοκρασίας σχηματίζεται μικρότερη ποσότητα Ι, που σημαίνει ότι η αντίδραση πηγαίνει προς τα αριστερά. Σύμφωνα με την αρχή Le Chatelier, με την αύξηση της θερμοκρασίας η ισορροπία οδεύει προς την ενδόθερμη κατεύθυνση και επομένως η αντίδραση προς τα δεξιά είναι εξώθερμη. β) n = 1,8 mol, α = 4/9. γ),6 mol HI,,6 mol H,,6 mol I. δ),7 mol HI,,7 mol H,,7 mol I. Ε.114. α), β), Μ. Ε.115.,16 Μ. Ε.116.,6 %v/v. Ε.117. Η αρχική ποσότητα των ιόντων Ι είναι n 1 =,74 =,148 mol και η τελική ποσότητα είναι n =,6 =,1 mol. I (aq) + bso 4 (s) bi (s) + SO 4 (aq),148 α y y y y,1 α y y y y =,148,1 =,8, y =,14 mol. K c = 1,94. Ε.118. 4HCl + O H O + Cl 1 1,5 4y y y y 1 4y 11 y y y Ισχύει: y = 1, y =,5 mol. Επομένως, στη χημική ισορροπία συνυπάρχουν: 1 mol HCl, 1 mol O, 1 mol Cl και 1 mol H O. K c = 1 4. Ε.119.,1 mol. Ε.1.,8. Ε.11. α) i.,8, ii. 64, β),8, γ),mol H,,mol I, και 1,6 mol HI. Ε.1. 5,44. Ε.1. α) Κ c = 4, β) x = 1,6 mol. Ε.14. α),75 Μ,,75 Μ β) Όχι. Ε.15. α) 4 atm και 1 ο C. Τα δεδομένα του πίνακα εξηγούνται σύμφωνα με την αρχή Le Châtelier. β) Οξειδοαναγωγική: 4NH (g) + 5O (g) 4NO(g) + 6H O(g). γ) 1,6 g. Ε.16. α),4 Μ, 1, Μ και 1, Μ. β),8. γ) Η ισορροπία θα μετατοπιστεί προς τα δεξιά (αύξηση της απόδοσης της αντίδρασης). Ε.17. α) 5 min. β) Κ c =,64, α = 4/9. γ) Ενδόθερμη. Ε.18. α) Ανάγεται ο Ag και οξειδώνεται ο Fe. β) Κ c =. γ) 7/ mol. Ε.19. α) M.
β) i. Καμία μεταβολή στη θέση της χημικής ισορροπίας (η αντίδραση γίνεται σε διάλυμα) ούτε στη σταθερά Κ c. ii. H ισορροπία οδεύει προς τα δεξιά, η K c δε μεταβάλλεται. iii. H ισορροπία οδεύει προς τα αριστερά (αρχή Le Châtelier) και επομένως η K c μειώνεται. Ε.1. α) Στη θερμοκρασία θ 1 : K c = 1 (M). Στη θερμοκρασία θ : K c = 8 1 (M). β) Παρατηρούμε ότι η τιμή της K c αυξάνεται με την αύξηση της θερμοκρασίας και άρα, με βάση της αρχή Le Châtelier, η αντίδραση προς τα δεξιά είναι ενδόθερμη (ΔΗ > ). γ) Όχι, γιατί δεν ικανοποιείται ο νόμος της χημικής ισορροπίας. Ε.11. α) Ισχύει: K c = [CO ] H ποσότητα του CO που θα διασπαστεί θα είναι η ίδια. K c =,1. β),496 mol CaCO,,4 mol CaO και,1 mol CO. γ) Δεν επαρκεί η ποσότητα του CaO. Ε.1. 1,45 L. Ε.1. Η ποσότητα του Na S O στα 4 ml του διαλύματος,5 Μ είναι: n =,5,4 =, mol. I (aq) + Na S O (aq) Na S 4 O 6 (aq) + NaI(aq),1 mol, mol Επομένως, στην χημική ισορροπία συνυπάρχουν,1 mol I,,1 mol H και,7, =,5 mol HI. K c =,4. Ε.14. α) Για να αποκατασταθεί η χημική ισορροπία, CaCO (s) CaO(s) + CO (g), θα πρέπει να ισχύει η σχέση: [CO ] = K c. Αρχικά, η ποσότητα του CaCO (s) που εισάγεται στο δοχείο διασπάται πλήρως, μέχρις ότου η συγκέντρωση του [CO ] στο δοχείο να γίνει ίση με την τιμή Κ c, οπότε από εκεί και πέρα αποκαθίσταται χημική ισορροπία και κάθε επιπλέον ποσότητα CaCO δεν διασπάται, αλλά παραμένει στο δοχείο ως στερεό. Σύμφωνα με το διάγραμμα, η χημική ισορροπία αποκαθίσταται με την εισαγωγή CaCO μάζας m > m, ενώ όταν m m, θα ισχύει: Ρ = Ρ. Για m < m, η ποσότητα του CaCO θα διασπάται πλήρως και θα παράγονται ισάριθμα moles CO (και CaO). Το CO είναι το μοναδικό αέριο της ισορροπίας και επομένως, θα ισχύει : m V nr T R T, R T m k m (όπου k σταθερά). Mr Mr V Επομένως, η πίεση στο δοχείο θα αυξάνεται γραμμικά με την αύξηση της μάζας m, μέχρι να ισχύει m = m, οπότε από εκεί και πέρα θα παραμείνει σταθερή. β) Στην ισορροπία, ισχύουν: V = n(co ) R T, = [CO ] R T και Κ c = [CO ]. Συνδυάζοντας τις σχέσεις αυτές προκύπτει η ζητούμενη. Ε.15. Η ποσότητα του Ba(OH) είναι: n = c V =,1,5 = 5 1 4 mol. CH COOH + Ba(OH) (CH COO) Ba + H O(l) 1 mol 5 1 4 mol Επομένως, στο μείγμα της ισορροπίας βρίσκονται 1 1 =,1 mol CH COOH. [CHCOOCH CH ] [H O] K c 4 [CH COOH] [CH CH OH] Ε.16. α) O λόγος των συγκεντρώσεων δεν ισούται με την Κ c, α = β =, mol. β), mol εστέρα, α = /. γ) λ =,96 mol. Ε.17. α) Κ c (T 1 ) =,. β) προς τα δεξιά, Κ c (T ) =,6. γ) ενδόθερμη. Ε.18. α),1 mol, β),4 mol. Ε.19. α) Κ c =, α =,4 (4%), β) α =,4 (4%). Ε.141. α) Σύμφωνα με την αρχή Le Châtelier, η ισορροπία κατευθύνεται προς τα αριστερά. β) Παρατηρούμε ότι η τιμή της K c μειώνεται με την αύξηση της θερμοκρασίας και επομένως η ισορροπία οδεύει προς τα αριστερά (προς την ενδόθερμη κατεύθυνση) και άρα προς τα δεξιά θα είναι εξώθερμη. γ) Γράφουμε την καταστατική εξίσωση στη χημική ισορροπία και την έκφραση της σταθεράς K c στην οποία αντικαθιστούμε του όγκο του δοχείου από την καταστατική. Ε.14. [Α] =,5 Μ, [Β] = 1.5 Μ, [Δ] =,5 Μ, [Ε] =,5 Μ, Κ c =,4. Ε.14. mol A(g) + Β(g) Γ(g) Αρχικά 5 5 Μεταβολές x x x 5 x 5 x x mol Γ(g) Δ(g) + E(g) Αρχικά x Μεταβολές y Y y x y Y y [Γ],5, x y K c1, 4, x 4 mol [ Γ],5M, y 1,5mol [Α] [Β] 4 5 x 4 Επομένως, οι ποσότητες όλων των σωμάτων στην ισορροπία θα είναι: Α: 5 x = 1 mol, B: 5 x = 1 mol, Γ: 1 mol, Δ: 1,5 mol, E: 1,5 mol. [Δ] [Ε] Kc,5 [Γ] Ε.144. Κ c = 5/9. Ε.145. α) 1, β),54 L, γ) θ 1 = θ.
Ε.146. α) 5, β) 1,7 mol, γ) 15 L. Ε.147. α) L. β),8 mol Cl 5. γ) 9 L.δ) i. εξώθερμο. ii. 45. Ε.148. β) i. 1 mol και 8 mol, ii. 8 mol το καθένα. γ) i. αύξηση του όγκου, ii. 1 L. δ) ενδόθερμη. Ε.149. α) Το V (βανάδιο) ανάγεται και το Cr οξειδώνεται. β) Κ c = 79. γ) (,8/9,1) mol. Ε.15. α) i.,5 mol και,5 mol, ii. 9,6 L. β),75 L. γ),75 mol. δ) i. Εξώθερμη, ii. 76,8. Ε.151. α) 4 Μ, β) Κ c = 16, γ) Κ b = 1 5. Ε.15. α) Οξειδοαναγωγικές είναι οι (1) και (). Cu(s)+H SO 4 (aq) CuSO 4 (aq) + SO (g) + H O(l). β) ph = 5,5. γ) Κ c =. Ε.15. α) 1 5, β) 1,5. Ε.154. α),7 mol από το καθένα, β) όξινο. Ε.155. α) 8ΝΗ + Cl Ν + 6ΝΗ 4 Cl, β) 1 Μ, γ) 1 5. Ε.156. α) Cl (g) + H O(g) 4ΗCl(g) + O (g), οξειδοαναγωγική. β) 6,4 1. γ) 1 4. Ε.157. α) i. Καμία μεταβολή, Κ c = σταθ., ii. προς τα αριστερά, K c = σταθ., iii. προς τα δεξιά, K c αυξάνεται. β) ph = 5,5. γ) 45 ml. δ) 1/6 mol.