ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΘΕΜΑ: Παράλληλη ασφάλιση στο ΙΚΑ (ΙΚΑ-ΤΕΑΜ, ΟΑΕΔ, ΟΕΚ, ΟΕΕ) αγροτών απασχολουμένων παράλληλα και σε εργασία ασφαλιστέα στο ΙΚΑ. Σας κοινοποιούμε το υπ'αριθ. Φ9/29/5.1.2001 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων και θέτουμε υπόψη σας τα παρακάτω για ενιαία αντιμετώπιση της ασφάλισης των αγροτών: 1.ΠΡΟΪΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ 1.1. Ως γνωστόν, ο Ο.Γ.Α. τόσο από προγενέστερες διατάξεις όσο και από εκείνες του Ν. 2084/92 δεν αντιμετωπιζόταν ως ασφαλιστικός φορέας με την έννοια του άρθρου 5 του ΑΝ 1846/51. Ετσι, οι αγρότες οι υπαγόμενοι στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. που παράλληλα είχαν απασχόληση εποχιακή ή μη σε εργασίες ασφαλιστέες στο ΙΚΑ (π.χ. σε ελαιοτριβεία, συσκευαστήρια οπωρ/κών, εργασίες καθαριότητας ή άλλες εργασίες δήμων, σε τουριστικές επιχειρήσεις κλπ) ασφαλίζονταν στο ΙΚΑ σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις του, χωρίς να επηρεάζει την ασφάλιση τους στο ΙΚΑ η ασφάλιση τους στον Ο.Γ.Α. 1.2. Όμως, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2458/97 (άρθρο 1), συστάθηκε στον Ο.Γ.Α. Κλάδος Κύριας Ασφάλισης Αγροτών με σκοπό την χορήγηση κυρίας σύνταξης γήρατος, αναπηρίας, θανάτου στα υπαγόμενα στην ασφάλιση αυτού πρόσωπα.
-2- Η λειτουργία του κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών άρχισε την 1/1/98 και από την ίδια ημερομηνία καταργήθηκε ο κλάδος Πρόσθετης Ασφάλισης Αγροτών, που λειτουργούσε από 1/1/1988 σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1745/87. Τα υπαγόμενα στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών πρόσωπα καταβάλλουν ασφαλιστική εισφορά (7% επί των ποσών των ασφαλιστικών κατηγοριών), όπως αυτή ορίζεται από το άρθρο 3 του Ν. 2458/98. Επίσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 14 του ιδίου νόμου, στους ασφαλισμένους και συνταξιούχους του ΟΓΑ καθώς και στα μέλη οικογενείας τους χορηγούνται παροχές ασθενείας σε είδος. Ετσι, τα υπαγόμενα στην ασφάλιση του κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών πρόσωπα υποχρεούνται να καταβάλλουν μηνιαία εισφορά ασθενείας (ποσοστού 1,5% επί του ποσού των ασφαλιστικών κλάσεων). Μετά την ανωτέρω εξέλιξη της λειτουργίας του Ο.Γ.Α., σύμφωνα με το προαναφερόμενο νομικό πλαίσιο, γεννήθηκε ο προβληματισμός του χαρακτηρισμού των υπαγομένων σ'αυτόν προσώπων, ως ασφαλισμένων πλέον σε ασφαλιστικό φορέα κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 5 του Α.Ν. 1846/51 καθώς και η αναζήτηση του χαρακτηρισμού τους ως παλαιών (κυρίως των ήδη ασφαλισμένων στον κλάδο πρόσθετης ασφάλισης) ή νέων ασφαλισμένων κατά την έννοια των διατάξεων του Ν. 2084/92. Στα ερωτήματα αυτά απαντά το κοινοποιούμενο έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σύμφωνα με το περιεχόμενο του οποίου διαμορφώνεται το νέο καθεστώς ασφάλισης των αγροτών που παράλληλα απασχολούνται σε εργασίες ασφαλιστέες στο ΙΚΑ. 2. ΝΕΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ 2.1. Η ασφάλιση των αγροτών (ασφαλισμένων στον Ο.Γ.Α.) που απασχολούνται και σε εργασία ασφαλιστέα στο ΙΚΑ εξαρτάται από το εάν υπήρξαν ασφαλισμένοι σε άλλο πλην του Ο.Γ.Α. ασφαλιστικό φορέα αρμοδιότητας του Υπουργείου εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων πριν την 31/12/92. Δηλαδή: α)οσοι ασφαλίστηκαν πριν την 31/12/92 σε ασφαλιστικό φορέα πλην του Ο.Γ.Α. θεωρούνται παλαιοί ασφαλισμένοι και για όσο χρόνο απασχολούνται σε εργασία ασφαλιστέα στο ΙΚΑ, είναι υποχρεωτική η ασφάλιση τους και στο ΙΚΑ. β)οσοι μέχρι 31/12/92 ήταν ασφαλισμένοι στον Ο.Γ.Α. και συνέχισαν την ασφάλιση τους σ'αυτόν (με το παλαιό καθεστώς ή στο νέο κλάδο κύριας ασφάλισης) και όσοι ασφαλίστηκαν για πρώτη φορά μετά την 1/1/1993 σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα, θεωρούνται νέοι ασφαλισμένοι και δεν είναι υποχρεωτική η ασφάλιση τους σε δεύτερο ασφαλιστικό φορέα.
-3-2.2. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι η ασφάλιση των αγροτών για την ασφαλιστέα στο ΙΚΑ εργασία τους διέπεται από τις διατάξεις περί εφαρμογής της παράλληλης ασφάλισης στο ΙΚΑ (ασφαλισμένων σε άλλους ασφαλιστικούς φορείς) κατά τις διακρίσεις αυτών σε παλαιούς ή νέους ασφαλισμένους. Δηλαδή: α) Παλαιοί ασφαλισμένοι: Υποχρεωτική ασφάλιση και στο ΙΚΑ, ΙΚΑ- ΤΕΑΜ (εφόσον δεν υπάγονται σε άλλο επικουρικό ταμείο), ΟΑΕΔ, ΟΕΚ, ΟΕΕ με δικαίωμα επιλογής του κλάδου παροχών ασθενείας (σε είδος) κατ'εφαρμογή του άρθρου 14 παρ. 1 του Ν.Δ. 4277/62. Θα εφαρμοστούν, δηλαδή, οι διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 1 του ΑΝ 1846/51, όπως ερμηνεύτηκε με την παρ. 2 του άρθρου 33 του ΝΔ 2698/53 και συμπληρώθηκε με το άρθρο 2 παρ. 4 του Ν. 825/78 (εγκ. 116/56,13/79). Ποσοστά εισφορών: ΜΙΚΤΑ-ΤΕΑΜ με ασθένεια σε είδος από το ΙΚΑ: Ασφ.: 15,90%, Εργ.:27,96% Σύν.: 43,86% ΜΙΚΤΑ-ΤΕΑΜ με ασθένεια σε είδος από τον Ο.Γ.Α.: Ασφ.:13,75%, Εργ.:23,66% Σύν.:37,41% Στις περιπτώσεις που υπάγονται στον ΚΒΑΕ ή ασφαλίζονται σε άλλο Επικουρικό Ταμείο τα ποσοστά εισφορών διαμορφώνονται ανάλογα. β) Νέοι ασφαλισμένοι: Υποχρεωτική ασφάλιση μόνο σε ένα φορέα κατόπιν επιλογής εντός 6μήνου από την ανάληψη δεύτερης εργασίας και, σε περίπτωση μη άσκησης του δικαιώματος επιλογής εντός του 6μηνου, υποχρεωτική ασφάλιση στον φορέα της πρώτης απασχόλησης. Επίσης, υποχρεωτική ασφάλιση στους ελλείποντες από τον φορέα επιλογής (ή υποχρεωτικής ασφάλισης) κλάδους ασφάλισης. Δεδομένου ότι από τον Ο.Γ.Α. καλύπτονται οι κλάδοι κυρίας Σύνταξης καθώς και Ασθενείας σε είδος, θα ασφαλίζονται για τους ελλείποντες από τον Ο.Γ.Α. κλάδους στο ΙΚΑ. Δηλαδή, θα ασφαλίζονται στο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ (επικουρική ασφάλιση) στον κλάδο παροχών ασθενείας σε χρήμα του ΙΚΑ, καθώς και στον ΟΑΕΔ, ΟΕΚ, ΟΕΕ. Θα εφαρμόζονται, δηλαδή, στο σύνολο τους οι διατάξεις και οδηγίες περί παράλληλης ασφάλισης των νέων ασφαλισμένων, δηλαδή το άρθρο 39 του Ν. 2084/92, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 2 του Ν. 2335/95 και τροποποιήθηκε με το άρθρο 16 του Ν. 2556/97 και το άρθρο 75 του Ν. 2676/99 (εγκ. 106/93, 44//96, 24/98). Ποσοστά εισφορών: Με ασφάλιση στο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ: Ασφ.: 7,08%, Εργ.: 10,33%, Συν.:17,41% Με ασφάλιση σε άλλο επικουρικό ταμείο: Ασφ.:4,08%, Εργ.: 7,33%, Συν.: 11,41%
-4- Εξυπακούεται ότι, εάν η ασφαλιστέα στο ΙΚΑ εργασία παρέχεται κατόπιν σύναψης συμβάσεως έργου (Ν. 1305/83, εγκ. 86/83), τα πρόσωπα αυτά, ως γνωστόν, δεν ασφαλίζονται στον ΟΑΕΔ, ΟΕΚ, ΟΕΕ (κατά συνέπεια δεν καταβάλλονται οι εισφορές για τους φορείς αυτούς που ανέρχονται συνολικά σε: σύν. 10,21%, ασφ.: 3,68%, εργ.: 6,53%). 2.3. Επειδή η μέχρι σήμερα πρακτική του Ιδρύματος, δεδομένου ότι δεν είχε διευκρινισθεί η μορφή του Ο.Γ.Α. (μετά την 1/1/1998), ήταν σύμφωνα με το προϊσχύον καθεστώς ασφάλισης, τα ανωτέρω θα εφαρμοστούν για απασχολήσεις αγροτών σε εργασίες ασφαλιστέες στο ΙΚΑ από 1/1/2001 και εφεξής. Περιπτώσεις που εκκρεμούν για απασχολήσεις από 1/1/98 και μετά (έναρξη λειτουργίας του κλάδου κύριας Ασφάλισης Αγροτών), θα αντιμετωπίζονται σύμφωνα με το νέο καθεστώς ασφάλισης. Αντίθετα, για περιπτώσεις που έχει ήδη χωρήσει ασφάλιση σύμφωνα με το παλαιό καθεστώς, θα θεωρηθεί ότι καλώς χώρησε και δεν θα διαταραχθεί η ασφάλιση των προσώπων αυτών. Συν.: 1 έγγραφο ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ Η ΤΜΗ/ΧΗΣ ΔΙΕΚ/ΣΗΣ & ΠΡΩΤ/ΛΟΥ α.α. Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Δ. ΠΡΟΕΣΤΑΚΗΣ ΧΡ. ΚΑΛΛΙΑΝΤΕΡΗΣ